Μετανάστευση και μουσική σε σχέση με την Ελλάδα

1. ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Γερογιάννη Χαρά

2. Λόγοι μετανάστευσης
• οικονομικοί (έλληνες στη Γερμανία, Αμερική)
• πολιτικοί (Σμύρνη – Μικρασιατική καταστροφή)
• πόλεμος (Κύπρος)
• …
Επιλέξαμε να ασχοληθούμε με μετανάστευση που έχει σχέση με την Ελλάδα

3. •"εσωτερική", "εξωτερική",
•"εκούσια", ή "ακούσια",
•"πρωτογενής" και "δευτερογενής",
•"βραχυπρόθεσμη", ή "μακροπρόθεσμη",
•"προσωρινή" ή "μόνιμη" και τέλος η
•"ηπειρωτική" και η "υπερπόντια"
(συνήθως Αμερική ή Αυστραλία).

4. Πολλά τραγούδια έχουν ακουστεί για την
μετανάστευση και την προσφυγιά
Όλα τα τραγούδια έχουν κοινά:
•Καημό
•Πόνο
•Σπαραγμό
•Αποχωρισμό
•Διάλυση γάμων

5. Πολιτική Μετανάστευση
•ΠρόσφυγαςΠρόσφυγας αυτός που αναγκάζεται ή
εξαναγκάζεται να εγκαταλείψει την πατρίδα
του και να καταφύγει σε μια ξένη χώρα ή στη
χώρα της εθνικής του προέλευσης, για
πληθυσμούς που μετακινούνται ομαδικά.
•Πολιτικός πρόσφυγαςΠολιτικός πρόσφυγας είναι κάθε άτομο που
διώκεται λόγω πολιτικών πεποιθήσεων ή
εξαναγκάζεται να εγκαταλείψει την πατρίδα
του και να καταφύγει σε μια ξένη χώρα.

6. Καταστροφή της Σμύρνης
1922

7. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος απέσπασε
εντολή από τους Συμμάχους για απόβαση
στη Σμύρνη. Οι τουρκικές δυνάμεις όμως
ξεκίνησαν ανταρτοπόλεμο. Εν τω μεταξύ
ο Μουσταφά Κεμάλ ανέβηκε στην
εξουσία.
Συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα

8. ●
Οι νικηφόρες προελάσεις των Ελλήνων έδωσε τη
δυνατότητα για την υπογραφή της συνθήκης των
Σεβρών (που έδινε στην Ελλάδα περιοχές της
Μικράς Ασίας) μια συνθήκη που δεν αναγνώρισε
ο Κεμάλ.
●
Στην Ελλάδα έγιναν εκλογές που καταψηφίστηκε
ο Βενιζέλος και επαναφέρθηκε ο βασιλιάς γεγονός
που δεν άρεσε στους Συμμάχους που κήρυξαν
στην Ελλάδα οικονομικό πόλεμο.
●
Με τα εφόδια που έδωσαν οι Ρώσοι και οι Γάλλοι
στον Κεμάλ, αυτός κατάφερε να διασπάσει τον
ελληνικό στρατό.

9. ● Στις 8 Σεπτεμβρίου καταλήφθηκε η
Σμύρνη με 300.000 άντρες και
γυναικόπαιδα νεκρά. Περισσότεροι από
ένα εκατομμύριο Έλληνες από τη
Σμύρνη και ενάμισι εκατομμύριο από τη
Μικρά Ασία προσπαθούσαν να φύγουν
ως πρόσφυγες.
●

10. ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΣΕ ΑΛΛΗ ΗΠΕΙΡΟ
• Κατά την περίοδο 1950-1970 κύριοι
προορισμοί των Ελλήνων μεταναστών
αποτέλεσαν η Αυστραλία και η Αμερική.
• αναζητήσαμε στοιχεία όπως, τα αίτια που ώθησαν τους
Έλληνες στη μετανάστευση, τις συνέπειες όσον αφορά
την Ελλάδα, τις χώρες υποδοχής, τη συμπεριφορά των
ατόμων, τη καθημερινότητα τους, τις επιδιώξεις τους και
τέλος τη ρατσιστική συμπεριφορά που ίδιοι δέχθηκαν από
τους κατοίκους των χωρών υποδοχής.

11. ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ
Μια δουλειά στις ΗΠΑ είναι κάτι περιζήτητο στις δύσκολες εποχές
που περνάει η Ελλάδα. Οι συνθήκες ζωής στην Αμερική είναι πολύ
δύσκολες για τους πρώτους Έλληνες που καταφθάνουν εκεί.
Το άγαλμα του πρώτου Έλληνα
μετανάστη στην Αμερική στήθηκε
στην Τάμπα της Φλόριδα με
πρωτοβουλία της Πανελλήνιας
Ομοσπονδίας Φλώριδας. Τα
αποκαλυπτήρια έγιναν με επίσημη
τελετή στις 8 Ιανουαρίου 2005.Το
πρώτο πρόπλασμα του Θεόδωρου
ετοιμάστηκε στην Ελλάδα. Είναι
ντυμένος με ενδυμασία της εποχής
εκείνης.

12. ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ
• Με την άφιξη των μεταναστών στην Αυστραλία, δημιουργήθηκαν
πολλαπλά προβλήματα σε διάφορους τομείς.
• Το κυριότερο πρόβλημα που είχαν να αντιμετωπίσουν ήταν το
ζήτημα της στέγασης. Περίπου 35.000 έλληνες πέρασαν από το
Κέντρο Υποδοχής Μεταναστών στην Μπονεγκίλα, κοντά στην
Μελβούρνη. Οι άνθρωποι που έζησαν εκεί ταπεινώθηκαν,
αντιμετωπίστηκαν ως αγέλη και υπέφεραν διακρίσεις.
• Οι μετανάστες με την είσοδό τους στη χώρα υποδοχής, ένιωθαν
φόβο, ανασφάλεια, αβεβαιότητα, ξενοφοβία, φυλετική
κατωτερότητα, άγχος για το τι επρόκειτο να γίνει αλλά και για την
προσαρμογή τους στο
νέο περιβάλλον.

13. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ 1950-1970
ΕΥΡΩΠΗ-ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Συνθήκες στην Ελλάδα
δύσκολες πολιτικές και οικονομικές συνθήκες της
μεταπολεμικής Ελλάδας 1950-1960
Η μετανάστευση απέκτησε εκρηκτικές διαστάσεις.
η μετανάστευση εμφανίζεται να κυριαρχεί στα λογοτεχνικά έργα
της εποχής, αλλά κυρίως στα λαϊκά τραγούδια και στον
κινηματογράφο της πρώτης και δεύτερης μεταπολεμικής
δεκαετίας.

15. • μικρός γεωργικός κλήρος,
• αβεβαιότητα της γεωργικής
παραγωγής,
• ελλείψεις στην υγεία και
την παιδεία
• Ανασφάλεια
• έλλειψη στοιχειωδών
ανέσεων και κρατικού
ενδιαφέροντος,
ήταν αυτά που εξαθλίωσαν
τον ελληνικό λαό και τον
οδήγησαν στα ξένα, εκεί
όπου μπορούσε να
εργαστεί.

16. ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
ΣΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΑ (1950-1960)
Τα μειονεκτήματα ήταν πολλά για τους μετανάστες.
• Διαμελισμός της οικογενείας : Οι γονείς άφηναν τα παιδιά τους στους
ηλικιωμένους γονείς τους.
• Συνθήκες διαβίωσης: Έμεναν σε ξενώνες μεταναστών δίπλα στα
εργοστάσια που εργάζονταν, σε συνθήκες εξαθλίωσης και ανθυγιεινό
περιβάλλον.
• Συνθήκες εργασίας: εξοντωτικές αφού δούλευαν για τεράστια
χρονικά διαστήματα σε ανθυγιεινό περιβάλλον και με πολύ μικρούς
μισθούς έχοντας αποκοπεί τελείως κοινωνικά.

17. Ρατσισμός, ξενοφοβία, υποτίμηση: Οι Γερμανοί ανέπτυξαν μια
αντιπάθεια απέναντι στους μετανάστες και τους αντιμετώπιζαν
ρατσιστικά δίνοντας τους παρατσούκλια όπως
«γκάσταρμπάιτερ» , «ausländer» και «ντι σβάινε»
Τα πλεονεκτήματα, αν και δεν ήταν άφθονα, έδιναν κουράγιο
στους μετανάστες να συνεχίσουν παρ' όλες τις κακουχίες για
να φτιάξουν ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά τους. Ένα
τέτοιο πλεονέκτημα ήταν ότι υπήρχαν άφθονες θέσεις
εργασίας, παρότι οι περισσότερες ήταν μερικής
απασχόλησης .

18. 1967 1970 1973 1976 1979
200,961
342,891
407,614
353,733
296,803
Αριθμός Ελλήνων Μεταναστών στη Γερμανία
ΚΑΤ
ΟΙΚ
ΟΙ
ΤίτλοςάξοναΥ
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ – AΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ (ΚΥΡΙΩΣ
ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ)
Πιο συγκεκριμένα στη Γερμανία από τα 82 εκατομμύρια του πληθυσμού, 15
και πλέον εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μεταναστευτικές καταβολές. Στο
τέλος του 1963 περίπου 200.000 βρίσκονταν στη Γερμανία, δουλεύοντας
κυρίως στη βαριά βιομηχανία.

19. Ιστορικά στοιχεία
• Στις 20 Ιουλίου 1974, σαράντα περίπου
χιλιάδες Τούρκοι στρατιώτες, υπό την
υποστήριξη της Τουρκικής Αεροπορίας
και του ναυτικού εισέβαλαν παράνομα
στις βόρειες ακτές της Κυπριακής
Δημοκρατίας.
Κύπρος 1974Κύπρος 1974 -- ΠροσφυγικόΠροσφυγικό

20. Η απόβαση των Τουρκικών στρατευμάτων
ολοκληρώθηκε σε δύο φάσεις:
• 1η φάση 20-22 Ιουλίου 1974 δημιουργία
τουρκικού προγεφυρώματος στα βόρεια
του νησιού και
• 2η φάση 14-16 Αυγούστου 1974 όπου
ολοκληρώθηκε η παράνομη κατοχή του
37% της Κυπριακής Δημοκρατίας.

21. Κατά την περίοδο αυτή δημιουργήθηκε μια
πρωτόγνωρη εικόνα για την Κύπρο. Τεράστιοι
προσφυγικοί καταυλισμοί, με ανθρώπους που
ζούσαν κάτω από δυσμενέστατες συνθήκες
εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους, έγιναν
πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα, άλλα
και εκτός των συνόρων.

23. Οι Τουρκοκύπριοι μετακινήθηκαν στο βόρειο
τμήμα του νησιού, έχοντας ως αποτέλεσμα τον
πλήρη και ολοκληρωτικό εθνικό διαχωρισμό
των δυο κοινοτήτων

25. Η Ιστορία της Κύπρου στη Μουσική
και Ποίηση
Πολλά είναι τα τραγούδια που έχουν
συνθεθεί και ερμηνευτεί,
επηρεαζόμενα από το διχασμό της
Κύπρου και τη λησμονιά των
προσφύγων για την πατρίδα τους, ενώ
πλήθος ποιημάτων έχει γραφτεί
αποτυπώνοντας ανεξίτηλα τα γεγονότα
του καλοκαιριού του 1974.

26. Δίσεκτα χρόνια για όλους τους Κύπριους
αλλά περισσότερο για τους πρόσφυγες
που εκδιώχθηκαν βίαια από τις
πατρογονικές τους εστίες, κουβαλώντας
στις πλάτες τους τον μπόγο της
προσφυγιάς. Πόνος, θλίψη, αγνοούμενοι,Πόνος, θλίψη, αγνοούμενοι,
νεκροί, εγκλωβισμένοι, αιχμάλωτοι,νεκροί, εγκλωβισμένοι, αιχμάλωτοι, ήταν
μερικές τέτοιες λέξεις που εμπλούτισαν το
καθημερινό λεξιλόγιο των προσφύγων.

27. ΣΥΡΙΑ - ΠΟΛΕΜΟΣ - … ΑΙΓΑΙΟ …
• Ο Συριακός εμφύλιος πόλεμος είναι μια συνεχιζόμενη
εσωτερική βίαιη σύγκρουση στη Συρία. Στα τέλη του 2011,
πολίτες και λιποτάκτες του στρατού σχημάτισαν μάχιμες
μονάδες, οι οποίες ξεκίνησαν μια εκστρατεία εξέγερσης κατά
του συριακού στρατού. Οι αντάρτες ενοποιήθηκαν κάτω από
τη σημαία του Ελεύθερου Συριακού Στρατού και πολέμησαν
με ένα ολοένα και πιο οργανωμένο τρόπο.
• Για να γλιτώσουν από τη βία, περισσότεροι από τρία
εκατομμύρια πολίτες έχουν διαφύγει από τη χώρα και
φιλοξενούνται σε περισσότερες από 100 χώρες.
• Αναγκάζονται να περάσουν στην Ευρώπη μέσω θαλάσσιας
οδού με κίνδυνο να χάσουν τη ζωή τους στη Μεσόγειο.

28. • Αναμφίβολα ο πόλεμος αυτός έχει δημιουργήσει μία
ανθρωπιστική κρίση άνευ προηγουμένου η οποία διαχέεται σε
πανελλήνιο, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Συγκεκριμένα
στην Ελλάδα:
• Μέχρι και το Μάιο του 2016, το έτος 2016 περίπου 2.510 ζωές
χάθηκαν σε σχέση με 1.855 που χάθηκαν την ίδια περίοδο το 2015
και 57 τους πρώτους πέντε μήνες του 2014
• Μισό εκατομμύριο πρόσφυγες έχουν περάσει από τη χώρα μέσα
στο 2015

30. Η ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ
ΤΡΑΓΟΥΔΙ

Η Ελλάδα, από τα πολύ παλιά χρόνια,
ανάγκασε τους κατοίκους της να φύγουν από
τη χώρα. Ο πόνος της ξενιτιάς δημιούργησε
την ανάγκη έκφρασης της λύπης τους. Ένας
από αυτούς τους τρόπους έκφρασης ήταν το
τραγούδι. Πολλά παραδοσιακά τραγούδια
έχουν κοινά στοιχεία τον πόνο, τη λύπη, το
καημό …

31. • Τα τραγούδια μας δίνουν την ευκαιρία να
εκφράσουμε τα συναισθήματα μας.
• Όπως αναφέρεται στο δημοτικό τραγούδι του
Τσιτσάνη:
«Η ξενιτιά και ο χωρισμός,η πίκρα,η αγάπη τα
τέσσερα ζυγίστηκαν να δουν ποιο βαραίνει. Της
ξενιτιάς βαρύτερο ν’ από όλα τα γκιντέρια. Χωρίζουν
μάνες και παιδιά, κι η γης ανατρομάζει. Χωρίζουν
αδέλφια καρδιακά και δέντρα ξεριζώνουν.
Χωρίζουνε τα αντρόγυνα τα πολυαγαπημένα,στον
τόπο που χωρίζουνε χορτάρι δεν φυτρώνει.»

32. ΤΙΤΛΟΙ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΞΕΝΙΤΙΑ

Αλησμονώ και χαίρομαι

Γιάννη μου, το μαντίλι σου

Με μάραναν τα ξένα

Ξενιτεμένο μου πουλί

Πουλάκι ξένο

Με γέρασε η ξενιτιά

Τα λιμάνια (Το πλοίο θα σαλπάρει)

Στις φάμπρικες της Γερμανίας

33. 
Ξενάκι είμαι και θα 'ρθω

Η φάμπρικα

Μη μου θυμώνεις, μάτια μου

Σαν το μετανάστη

Το τραγούδι της ξενιτιάς

34. Τους στίχους έγραψαν οι μαθητές του Β4 θετικής
Χθες στο Αιγαίο γεννήθηκαν δύο
παιδιά
πέθαναν αλλά δύο
μα δεν το πήραν σοβαρά
σαν να 'ταν ένα αστείο
Ήταν ωραία στη Δαμασκό
είχε φρούτα και νερό
τραγούδι και πολύ χορό
και έναν ήλιο παντοτινό
Σκοτείνιασε στη Δαμασκό
κάνει κρύο πολύ εδώ
και εγώ ακόμα απορώ
αν ζει η μαμά και το μωρό
Να αλλάξω κάτι δεν μπορώ
ίσοι δεν είμαστε θαρρώ
τα σύνορα κλείνουν με τον καιρό
και τα όνειρα μένουνε εδώ
Της πατρίδας η θύμηση
από το μυαλό δε σβήνεται
παραμένει πάντα ζωντανή
και η καρδιά υποκλίνεται

35. Και τραγούδησαν για τους πρόσφυγες

36. ΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ ΕΊΝΑΙ:
1 ΣΑΦΑΡΙΚΑ ΝΕΟΝΙΛΛΗ
2 ΣΙΑΡΑΒΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ
3 ΣΚΟΥΦΗ ΕΥΑ
4 ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΒΑΛΙΑ
5 ΣΤΑΥΡΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
6 ΣΤΑΥΡΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΑΓΓΕΛΟΣ
7 ΤΣΑΓΚΟΓΙΑΝΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
8 ΤΣΙΑΒΟΥ ΗΡΩ
9 ΤΣΟΛΚΑΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ
10 ΤΣΟΥΜΑΝΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
11 ΤΣΟΥΜΑΝΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ
12 ΧΑΡΑΤΖΟΓΛΟΥ ΜΕΛΙΝΑ
13 ΧΑΡΙΣΠΑΠΠΑ ΜΑΡΙΑ
14 ΧΑΤΖΗΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
15 ΧΑΤΖΗΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΑΓΑΠΗ
16 ΧΟΡΕΒΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
17 ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ