ΜΑΘΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

1. ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
ΜΑΘΗΤΗΣ:ΧΕΝΡΙ ΝΙΚΟΛΛΙ

2. ΓΕΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ
ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ
Ο Διαφωτισμός αποτελεί σημαντικό πνευματικό κίνημα που
τοποθετείται στα μέσα του 18ου αιώνα, τον οποίο οι ίδιοι οι
Γάλλοι Διαφωτιστές απεκάλεσαν «Siecle des lumieres»,
θεωρώντας εαυτούς ως φωτοδότες. Ο Διαφωτισμός
παρατηρήθηκε αρχικά στην Γαλλία και αργότερα στις
περισσότερες χώρες της Ευρώπης προετοιμάζοντας
παράλληλα το έδαφος για την Γαλλική Επανάσταση. Οι
διαφωτιστές πρέσβευαν τον ορθολογισμό και την πίστη στην
πρόοδο, αξιώνοντας αλλαγές σε όλες τις πτυχές της
ανθρώπινης δράσης, στους πολιτικοκοινωνικούς θεσμούς, την
οικονομία, την εκπαίδευση και τη θρησκεία. Τάχθηκαν υπέρ της
ατομικής ελευθερίας και ενάντια στην τυρρανική διακυβέρνηση
και την καταπίεση που ασκούσε η Εκκλησία.

3. Βασικός φορέας των νέων ιδεών που έφερε ο Διαφωτισμός ήταν η
ανερχόμενη αστική τάξη που μέχρι εκείνη την εποχή παρέμενε
αποκλεισμένη από το σύστημα της απολυταρχίας. Ανάμεσα στους
σημαντικούς εκφραστές του Διαφωτισμού τοποθετούνται ο
Βολταίρος και ο Μοντεσκιέ. Οι Διαφωτιστές Ντενί Ντιντερό και Ζαν
Νταλεμπέρ συγκρότησαν το ιδεολογικό υπόβαθρο του
Διαφωτισμού στην Εγκυκλοπαίδεια. Παράλληλα ο Ζαν Ζακ
Ρουσσώ διατύπωνε τη θεωρία του Κοινωνικού Συμβολαίου,
προτρέποντας σε μια Ευρώπη που θα υποστήριζε τα δικαιώματα
του ανθρώπου. Οι ρίζες του κινήματος του Διαφωτισμού
καλύπτουν μεγάλο μέρος του 17ου αιώνα. Περισσότερο η
φιλοσοφία που αναπτύχθηκε στον 17ο αιώνα ονομάζεται από
πολλούς ιστορικούς ως η "Εποχή του Ρασιοναλισμού". Η Ένδοξη
Επανάσταση το 1688 στην Αγγλία σηματοδοτεί την αρχή του
τέλους για την απόλυτη μοναρχία στην Ευρώπη, ενώ παράλληλα
προς τα τέλη του 17ου αιώνα εκδίδονται τα πρώτα γραπτά του
Διαφωτισμού .Το διαφωτιστικό κίνημα είναι, σε όλη του τη
διάρκεια, η διόγκωση δύο κοινωνιολογικών πιέσεων: από τη μια
μία δυνατή πνευματικότητα συνοδευόμενη από τη θρησκεία και την
Εκκλησία, από την άλλη ένα αντικληρικό κίνημα που ασκούσε
έντονη κριτική στις διαφορές ανάμεσα στη θρησκευτική θεωρία και
πρακτική και εδραιώθηκε κυρίως στη Γαλλία.

4. ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ
ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ
Ο Ρήγας Βελεστινλής ή Φεραίος(1757-1798) επιδιώκει μέσα από το
μεταφραστικό και το πρωτότυπο συγγραφικό του έργο να
καταστήσει τους Έλληνες κοινωνούς της δυτικής σκέψης και να
τους προετοιμάσει για τη διεκδίκηση της ελευθερίας τους.
Χαρακτηριστικό από την άποψη αυτή είναι το έργο του Φυσικής
Απάνθισμα, με το οποίο προσπαθεί να εμφυσήσει στους
συμπατριώτες του την ορθολογική σκέψη μέσω των φυσικών
επιστημών. Εμπνευσμένος ο Ρήγας από τον άνεμο της ελευθερίας
που πνέει στην Γαλλία και τη δυτική Ευρώπη στα τέλη του 18ου
αιώνα, τυπώνει μια σειρά από χάρτες,μεταξύ των οποίων και τη
Μεγάλη Χάρτα της Ελλάδος, όπου δείχνει παρουσιαστικά την
έκταση και την ακτινοβολία του Ελληνισμού, καθώς και βιβλία με
πατριωτικό περιεχόμενο. Ο Ρήγας οραματιζόταν κοινή εξέγερση
όλων των βαλκανικών λαών εναντίον του δυνάστη και την ίδρυση
μιας πανβαλκανικής Ελληνικής Δημοκρατίας. Τρία έτη μετά την
έκδοση της Χάρτας, ο Άνθιμος Γαζής επιμελήθηκε μίας νεώτερης
έκδοσής της, μικροτέρων διαστάσεων, με την ονομασία Πίναξ
γεωγραφικός της Ελλάδος

5. • ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ ΚΟΡΑΗΣ
• Ο Αδαμάντιος Κοραής (27 Απριλίου 1748, Σμύρνη – 6 Απριλίου 1833
Παρίσι, Γαλλία), ήταν Έλληνας φιλόλογος με βαθιά γνώση του
ελληνικού πολιτισμού. Ο Κοραής είναι ένας από τους σημαντικότερους
εκπροσώπους του νεοελληνικού διαφωτισμού και μνημονεύεται
κυρίως για τις γλωσσικές του απόψεις και την υποστήριξη της
καθαρεύουσας.

6. • ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ
• Ο Ευγένιος Βούλγαρης ήταν Έλληνας κληρικός,
παιδαγωγός, μεταφραστής του Βολταίρου και
διαπρεπής στοχαστής του Νεοελληνικού Διαφωτισμού,
ο οποίος γεννήθηκε στην Κέρκυρα στις 11 Αυγούστου
του 1716. Στη διάρκεια του ρωσο-οθωμανικού πολέμου
εγκαταστάθηκε στην Αγία Πετρούπολη, όπου και έζησε
έως το θάνατο του, στις 19 Ιουνίου του 1806.

7. ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ
ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ
• ΝΤΙΝΤΕΡΟ
• Η Εγκυκλοπαίδεια .Καθώς είχε συγγράψει την ιστορία των αρχαίων
Ελλήνων και ένα ιατρικό λεξικό, το 1746 ο Ντιντερό προσκλήθηκε
από έναν γνωστό Παριζιάνο εκδότη να μεταφράσει την αγγλική
εγκυκλοπαίδεια Cyclopaedia, or Universal Dictionary of the Arts and
Sciences. Ο Ντιντερό αποφάσισε να μην περιοριστεί μόνο στους
δύο τόμους αυτού του έργου, αλλά να το επεκτείνει σημαντικά,
προσθέτοντας σε αυτό όλες τις γνώσεις της εποχής. Σε αυτό το
έργο τον βοήθησαν και άλλοι διανοούμενοι και φίλοι του, κυρίως ο
Ντ' Αλαμπέρ, που ήταν μαθηματικός και φυσικός επιστήμονας,
αλλά και πολύ γνωστά πρόσωπα όπως ο Μοντεσκιέ και ο
Βολταίρος.

8. • ΜΠΕΚΑΡΙΑ
• Ο Ιταλός φιλόσοφος και πολιτικός (15 Μαρτίου 1738 – 28 Νοεμβρίου
1794) έθεσε τις βάσεις στον τομέα της ποινολογίας καταδικάζοντας
τα βασανιστήρια και τη θανατική ποινή
• Το 1764, ο Μπεκαρία δημοσίευσε τη σύντομη αλλά –δικαίως-
φημισμένη πραγματεία του, «Περί Εγκλημάτων και Ποινών». Σε
αυτή, ο Μπεκαρία διατύπωνε τα πρώτα επιχειρήματα εναντίον της
θανατικής ποινής. Η πραγματεία του υπήρξε το πρώτο
ολοκληρωμένο έργο ποινολογίας, συνηγορώντας υπέρ της
αναθεώρησης του ποινικού νομικού συστήματος. Επρόκειτο για την
πρώτη μελέτη που υποδείκνυε ότι η ποινική δικαιοσύνη όφειλε να
υπόκειται σε λογικές αρχές. Ο Μπεκαρία αντανακλούσε τις
πεποιθήσεις της ομάδας του «Il Caffe», που επιδίωκε να
προκαλέσει μεταρρύθμιση βάσει των αρχών του Διαφωτισμού. Το
σπουδαιότερο επίτευγμα του βιβλίου ήταν να θέσει με σαφήνεια και
εμφατικό τόνο, βασισμένο σε μια βαθιά αίσθηση ανθρωπισμού, το
πρόβλημα του άδικου δικονομικού συστήματος. Αυτό το
ανθρωπιστικό αίσθημα ήταν που έκανε τον Μπεκαρία να κάνει
έκκληση για εξορθολογισμό των νόμων

9. • ΡΟΥΣΣΟ
• Αναλαμβάνω κάτι που δεν έχει γίνει ποτέ στο παρελθόν, ούτε και
πρόκειται να βρει στο μέλλον μιμητές. Θέλω να δείξω στους
συνανθρώπους μου έναν άνθρωπο σε όλη τη φυσική του αλήθεια,
κι ο άνθρωπος αυτός θα είμαι εγώ. Μόνο εγώ. Την καρδιά μου τη
νιώθω και τους ανθρώπους τους ξέρω. Δεν μοιάζω με κανέναν
από όσους συνάντησα. Τείνω να πιστεύω πως δεν μοιάζω με
κανέναν από όσους υπάρχουν. Κι αν δεν είμαι καλύτερος, είμαι
οπωσδήποτε αλλιώτικος. Το αν η φύση έκανε καλά ή άσχημα που
έσπασε το καλούπι μες στο οποίο με έχυσε είναι κάτι που δεν
μπορεί να το κρίνει κανείς προτού με διαβάσει».
• Με τα λόγια αυτά ο Ζαν - Ζακ Ρουσσό (1712-1778) εγκαινιάζει στο
δεύτερο μισό του 18ου αιώνα το λογοτεχνικό είδος της
αυτοβιογραφικής εξομολόγησης, ένα κλασικό κείμενο περιγραφής
των φυσικών και ψυχικών του περιπετειών που πάντοτε
συγκλονίζει για τον εξαιρετικά σύγχρονο χαρακτήρα του.

10. • ΜΟΝΤΕΣΚΙΕ
• Το 1748 δημοσιεύει, σε ηλικία 59 ετών, το αριστούργημα του, το Πνεύμα
των Νόμων(De l'esprit des lois) για τη συγγραφή του οποίου χρειάστηκε
πάρα πολλά χρόνια. Αυτό το έργο του, που γνώρισε τεράστια επιτυχία,
ιδρυσε τις θεμελιώδεις αρχές των οικονομικων και κοινωνικών
επιστημών, και συγκεντρώνει όλη την ουσία της φιλελεύθερης σκέψης.
Γνώρισε όμως και μεγάλη κριτική και αποδοκιμασία, και γιαυτό το λόγο ο
Μοντεσκιέ αναγκάστηκε να γράψει και να εκδώσει το 1750 την
Υπεράσπιση του Πνεύματος των Νόμων (Defense de l'Esprit des lois).
• Το πνεύμα των νόμων
• Στο κυρίο αυτό έργο του ο Μοντεσκιέ επιχειρεί να βρει και να αναλύσει τις
θεμελιώδεις αρχές και την λογική διαφόρων πολιτικών θεσμών με την
μελέτη των νόμων,που τους θεωρεί ως απλές αναφορές μεταξυ της
κοινωνικής πραγματικότητας. Εισήγαγε νέες μεθόδους διακυβέρνησης και
νέες αντιλήψεις για το κράτος. Ακολούθησε την αριστοτελική μέθοδο της
μελέτης των πραγματικών πολιτικών συστημάτων όπως υποτίθεται ότι
είχαν λειτουργήσει στο παρελθόν. Αρνήθηκε ότι υπάρχει μία τέλεια μορφή
πολιτεύματος, κατάλληλη για όλους τους λαούς κάτω από όλες τις
συνθήκες.

11. ΤΕΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ Β’ΛΥΚΕΙΟΥ
ΧΕΝΡΙ ΝΙΚΟΛΛΙ
ΓΕΛ ΑΝΟΙΞΗΣ