1. ΠΑΙΧΝΊΔΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΊΩΝ ΕΛΛΉΝΩΝ,
GAMES OF THE ANCIENT GREEKS

2. Οι πολεμιστές στα διαλείμματα των μαχών, έπαιζαν
διάφορα παιχνίδια για να ξεκουραστούν.
Στην εικόνα ο Αίαντας και ο Αχιλλέας παίζουν
πεσσούς. Από αρχαίο ελληνικό αγγείο.

3. Πώς «σκότωναν» οι αρχαίοι Έλληνες τον ελεύθερο χρόνο τους;
Σίγουρα εποικοδομητικά, εκπαιδεύοντας πνεύμα και μυαλό,
παίζοντας διάφορα παιχνίδια τύχης, κυβομαντείας ... Σήμερα τα
ηλεκτρονικά παιχνίδια μπορεί να έχουν κατακλύσει το
ενδιαφέρον
μικρών και μεγάλων, τότε τα πιο δημοφιλή ήταν:
- Το τριόδην, η γνωστή τρίλιζα.
- Τα ζάρια.
- Το σημερινό τάγκραν, που γεννήθηκε από επινόηση του
Αρχιμήδη.
- Το γνωστό σε όλους γιο-γιο.
- Και το ανθρωπόμορφο ζάρι, που έπαιζαν για να
τονώσουν την ερωτική τους προδιάθεση

4. «Από τα πιο ενδιαφέροντα αρχαία
ελληνικά παιχνίδια είναι το στομάχιον.
Ήταν επινόηση του Αρχιμήδη και
θεωρείται ο πρόγονος του κινεζικού
παιχνιδιού, που σήμερα είναι γνωστό ως
τάγκραμ» μας εξηγεί ο κ. Καρατζάς και
συνεχίζει: «Αποτελείται από δεκατέσσερα
διαφορετικού σχήματος κομμάτια και ο
στόχος ήταν η άσκηση της
παρατηρητικότητας, της μνήμης και της
αντίληψης των μαθητών του Αρχιμήδη ως
εξής: αφού πρώτα ο ίδιος έφτιαχνε κάποια
σχέδια με όλα τα κομμάτια του στομάχιου,
έβαζε τους μαθητές του να τα
ανασυνθέσουν, βλέποντας όμως μόνο το
περίγραμμά τους. Ένας δεύτερος τρόπος
παιξίματος είναι και το γνωστό πρόβλημα
του Αρχιμήδη, δηλαδή πόσες φορές
μπορεί κάποιος να σχηματίσει το
συγκεκριμένο τετράγωνο τοποθετώντας τα
κομμάτια του στομάχιου με διαφορετική
διάταξη».

5. Ακόμη ένα παιχνίδι στρατηγικής είναι
το τριόδιν, ο πρόγονος της
πασίγνωστης σήμερα τρίλιζας. Όπως
εξηγεί ο κ. Καρατζάς, «είναι
βασισμένο σε αρχαιολογικά
ευρήματα, τόσο για την κατασκευή
των διαγραμμίσεών του όσο και για
τα πιόνια του, που είναι αντίγραφα
αντίστοιχων αρχαίων ελληνικών.
Παιζόταν από δύο παίκτες, που ο
καθένας χρησιμοποιούσε τρεις
πεσσούς (πούλια) διαφορετικού
χρώματος και γινόταν κλήρωση για
το ποιος θα ξεκινούσε το παιχνίδι.
Κάθε παίκτης προσπαθούσε να
σχηματίσει ευθεία τοποθετώντας
τους πεσσούς του σε κατάλληλα
σημεία».

6. Η εννεάδα προέρχεται από τις
σημερινές ονομασίες του
παιχνιδιού και φαίνεται πως
ήταν μια παραλλαγή του
αρχαιοελληνικού τριόδιν.
Αυτός που κατόρθωνε, είτε
εξαρχής είτε στη διάρκεια του
παιχνιδιού, να σχηματίσει
τριόδιν, τοποθετώντας τρία
πιόνια του σε ευθεία γραμμή,
τότε αφαιρούσε έναν, όποιον
ήθελε πεσσό του αντιπάλου
του. Χαμένος τελικά ήταν ο
παίκτης που έμενε με δύο μόνο
πιόνια.

7. Το παιχνίδι που σήμερα
γνωρίζουμε ως γιο-γιο, από τον
ήχο που παράγει όταν παίζεται,
αποτελεί αίνιγμα , αφού δεν
υπάρχει πουθενά η αρχαία
ονομασία του, ενώ η παλαιότερη
απεικόνισή του υπάρχει σε
εσωτερικό ερυθρόμορφης
κύλικας του 500 π.Χ. και δείχνει
έναν νέο να παίζει με το παιχνίδι
αυτό. Τα γιο-γιο των προγόνων
μας ήταν ξύλινα ή μεταλλικά,
υπάρχουν όμως στα μουσεία μας
και πήλινα που είχαν προσφερθεί
σαν αφιερώματα».

8. Η κυβεία, το παιχνίδι με τους
κύβους, τα γνωστά σε εμάς
ζάρια, αλλά και η κυβομαντεία
φαίνεται πως ήταν σε χρήση
τουλάχιστον από την εποχή του
Τρωικού Πολέμου, αφού ο
Παλαμήδης, σύμφωνα με τις
πηγές, επινόησε τον κύβο και τα
αντίστοιχα παιχνίδια εκείνη την
εποχή. Στην αρχαία Ελλάδα και
την Αίγυπτο, όπου έχουμε
στοιχεία για τη χρήση της για
περισσότερα από 3.500 χρόνια
πίσω, χρησιμοποιούνται
αντικείμενα από κόκαλο, ξύλο,
ελεφαντόδοντο.

9. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό παιχνίδι
στρατηγικής, προδρομικό του δημοφιλούς
σύγχρονου σκακιού.
Αποτελούνταν από μια πινακίδα (την
«πόλιν») που ήταν χωρισμένη σε
τετραγωνίδια και από 32 έως 60 λευκά και
μαύρα πιόνια (τους «κύνες») που
τοποθετούνταν στις δύο άκρες της
πινακίδας ανάλογα με το χρώμα τους. Το
παιχνίδι παιζόταν από δύο παίκτες που
κινούσαν εναλλάξ τα πιόνια κάθε
στρατοπέδου στις διάφορες θέσεις της
πινακίδας με σκοπό να αποκλείσουν και να
αφαιρέσουν κάποιο πιόνι του αντιπάλου.
Κάθε πιόνι μπορούσε να κινηθεί εμπρός,
πίσω, δεξιά και αριστερά. Η αξία της νίκης
ήταν μεγαλύτερη όταν επιτυγχανόταν με τις
λιγότερες απώλειες. Το παιχνίδι ήταν
ιδιαίτερα λαοφιλές και οι δεξιοτέχνες του
παιχνιδιού έχαιραν ιδιαίτερης εκτίμησης.
Η πόλις
(ο πρόδρομος του σκακιού)