หลักธรรมาภิบาล

1. การบริหารงานตามหลกัธรรมาภิบาล หรือระบบการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี
(GOOD GOVERNANCE)
องค์การบริหารส่วนตา บลตะเบาะ
อา เภอเมืองเพชรบูรณ์ จงัหวดัเพชรบูรณ์
---------------------------------------------------------------
ค ว า ม เ ป็ น ม า ข อ ง ห ลั ก ธ ร ร ม า ภิ บ า ล ส า เ ห ตุ ส า คัญ
ป ร ะ ก า ร ห นึ่ ง เ กิ ด ขึ้ น จ า ก ค ว า ม บ ก พ ร่ อ ง ค ว า ม อ่ อ น แ อ
และหย่อนประสิทธิภาพของกลไกด้านการบริห ารจัด การในระดับช าติ
แ ล ะร ะดับ อ ง ค์กร ทั้ง ใน ภ า ค รัฐ แ ล ะ เอ ก ช น ร วม ไป ถึง กา รทุจ ริต
และการกระทา ผิดจริยธรรมในวิชาชีพ ซึ่งแยกพิจารณาได้ดงันี้
1.
การขาดกลไกและกฎเกณฑ์ที่ดีพอในการบริหารกิจการบ้านเมืองและสังคม
ข ณ ะ ที่ ก ล ไ ก ที่ มี อ ยู่ บ ก พ ร่ อ ง
ไม่สามารถเตือนภยัที่เคลื่อนตวัเข้ามากระทบระบบเศรษฐกิจและการเงินอย่างรว
ด เร็ว ได้ ร วม ทั้ง เมื่อ ถูกกร ะท บแ ล้ว ยังไม่ส าม ารถปรับเปลี่ย น กล ไก
แ ล ะ ฟั น เ ฟื อ ง ก า ร บ ริ ห า ร จั ด ก า ร ต่ า ง ๆ
ของภาครฐัและภาคเอกชนให้ทนัต่อสถานการณ์ได้
2. ค ว า ม อ่อ น ด้อ ย แ ล ะถด ถ อ ย ข อ ง ก ลุ่ม ข้า ร า ช กา ร นัก วิช า กา ร
หรือเทคโนแครต (Technocrats) คนกลุ่มนี้ต้องมีบทบาทสาคัญในการศึกษา
ค้ น ค ว้า เ ส น อ แ น ะ น โ ย บ า ย แ ล ะ แ ก้ไ ข ข้ อ บ ก พ ร่อ ง ต่ า ง ๆ
ที่จา เป็นในการบริหารประเทศ
3.
ระบบการตัดสินใจและการบริหารจัดการท้งัของภาครฐัและภาคธุรกิจเอกชนมีลัก
ษ ณ ะ ที่ ข า ด ค ว า ม โ ป ร่ ง ใ ส บ ริ สุ ท ธิ์ แ ล ะ ยุ ติ ธ ร ร ม
ส่ ง ผ ล ใ ห้ ตั ว ร ะ บ บ เ อ ง ไ ม่ มี ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ
ขณะเดียวกันก็เปิดโอกาสหรือช่องทางให้เกิดความฉ้อฉลผิดจริยธรรมในวิชาชีพ
ขึ้นได้
4. ป ร ะ ช า ช น ข า ด ข้ อ มู ล ข่ า ว ส า ร
ข า ด ค ว า ม รู้ค ว า ม เข้า ใ จ เ กี่ ย ว กับ ส ถ า น ก า ร ณ์ บ้า น เ มือ ง อ ย่า ง ชัด เ จ น
จึงทา ให้ไม่มีโอกาสในการร่วมตดัสินใจและร่วมแก้ไขปัญหา

2. 5. ปัญ ห า ก า ร ทุจริต ปร ะพ ฤติมิช อ บทั้งใน ภา ค รัฐแ ล ะ เอ กช น
ซึ่งเกิดขึ้นอย่างกว้างขวางและมีการร่วมกนัการกระทา ทุจริตอย่างเป็นกระบวนกา
ร
จ า ก ส า เ ห ตุ ดั ง ก ล่ า ว
ห า ก ไ ม่ไ ด้รับ ก า ร จัด ก า ร แ ก้ไ ข แ ล ะ ป้ อ ง กัน โ ด ย เ ร่ง ด่ว น แ ล้ว
โ อ ก า ส ก า ร ฟื้ น ตั ว จ า ก วิ ก ฤ ติ เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ข อ ง ไ ท ย
อาจต้องใช้เวลานานกว่าที่ควรจะเป็น ดังนั้นการแก้ไขปัญหาอย่างยั่งยืนก็คือ
ก า ร ข จัด ส า เ ห ตุ ข อ ง ปัญ ห า ดัง ก ล่า ว ข้า ง ต้น แ ล ะ ส ร้า ง ธ ร ร ม รัฐ
ห รื อ ธ ร ร ม า ภิ บ า ล ( Good Governance)
เ พื่ อ ก า ร บ ริ ห า ร กิ จ ก า ร บ้ า น เ มื อ ง แ ล ะ สั ง ค ม ที่ ดี
ให้ปรากฏเป็นจริงในภาครฐัภาคเอกชน และภาคประชาชน
ค ว า ม ส า คัญ ธ ร ร ม า ภิบ า ล เป็ น ห ลัก เ ก ณ ฑ์ก า ร ป ก ค ร อ ง บ้า น เมือ ง
ตา ม วิถีท า งธ รร ม าธิป ไ ตย เป็ น การ ป กค รอ งบ้า น เมือง ที่มีค วา ม เป็น ธร ร ม
มี ก ฎ เ ก ณ ฑ์ ที่ ดี ใ น ก า ร บ า รุ ง รั ก ษ า บ้ า น เ มื อ ง
แ ล ะ สัง ค ม ใ ห้ มี ก า ร พั ฒ น า ค ร อ บ ค ลุม ทุ ก ภ า ค ส่ว น ข อ ง สัง ค ม
รวมทั้งมีการจัดระบบองค์กรและกลไกต่าง ๆ ในส่วนราชการ องค์การของรัฐ
รัฐ บ า ล ก า ร บ ริห า ร ร า ช ก า ร ส่ว น ภูมิภ า ค แ ล ะ ท้อ ง ถิ่ น ต ล อ ด จ น
อ ง ค์ ก ร อิ ส ร ะ ( Independent Organization) อ ง ค์ ก ร เ อ ก ช น
กลุ่มชมรมและสมาคมต่าง ๆ ท้งัที่เป็นนิติบุคคลภาคเอกชนและภาคประชาสังคม
(Civil Society) ดังนั้น ธรรมาภิบาล จึงเป็นแนวทางในการจัดระเบีย บ
เพื่อ ใ ห้สัง ค ม ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ ทั้ง ภ า ค รัฐ ภ า ค ธุร กิจ เ อ ก ช น
และภาค ประชาชนข องทั้งประเทศ สามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสงบสุข
และต้งัอยู่ในความถูกต้องเป็นธรรม
หลักธรรมาภิบาล ส่วนที่เกี่ยวข้องกบัธรรมาภิบาล
หลักธรรมาภิบาล เป็นหลักการบริหารจดัการที่ดี เพราะมีการปรบัวิธีคิด
วิธีก า ร บ ริห า ร ร า ช ก า ร ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ใ ห ม่ทั้ง ร ะ บ บ
โดยกาหนดเจตนารมณ์ของแผ่นดินขึ้นมาเพื่อทุกคนทุกฝ่ายในประเทศร่วมกนัคิ
ด ร่ว ม กัน ท า ร่ว ม กัน จัด ก า ร ร่ว ม กัน รับ ผิ ด ช อ บ แ ก้ปั ญ ห า
พัฒ น า น า พ า แ ผ่น ดิน นี้ไ ป สู่ค ว า ม มั่น ค ง ค ว า ม ส ง บ -สัน ติสุข
มีการพัฒนาที่ยั่งยืนและก้าวไกลดงัพระบรมราชโองการของพระบาทสมเด็จพระเ
จ้า อ ยู่หัว ภูมิพ ล อ ดุล เด ช ม ห า ร า ช ที่ ว่า "เร า จ ะค ร อ ง แ ผ่น ดิน โ ด ย ธ ร ร ม
เ พื่ อ ป ร ะ โ ย ช น์ สุข แ ห่ง ม ห า ช น ช า ว ส ย า ม " ห ลัก ธ ร ร ม า ภิบ า ล

3. จึงตั้งอยู่บนรากฐานของความถูกต้อง ดีงาม มั่นค ง ห รือธรรมาธิปไต ย
ที่มุ่งให้ประชาชน สังคมระดับจังหวัด อาเภอ ตาบล หมู่บ้าน ชุมชนต่าง ๆ
เข้า ม า มีส่ว น ร่ว ม ใ น กา ร คิด กา ร บ ริห า ร จัด ก าร ก าร บ ริห า ร ใน ทุกร ะดับ
ปรบัวัฒนธรรมขององค์การภาครัฐใหม่ เพราะระบบราชการที่แข็งตัวเกินไป
ท า ใ ห้ไ ม่มีป ร ะ สิท ธิภ า พ แ ล ะ ข า ด ค ว า ม ช อ บ ธ ร ร ม กฎ เ ก ณ ฑ์เ ข้ม ง ว ด
ช่ อ ง ท า ง ก า ร สื่ อ ส า ร ข า ด ต อ น
รัฐไม่สามารถสนองตอบความต้องการของประชาชนส่วนใหญ่ได้ถูกต้อง
ท า ใ ห้ เ กิ ด ค ว า ม ขั ด แ ย้ ง
ช่ว ง ชิง อ า น า จ แ ล ะ ค ว า ม ล้ม เ ห ล ว ข อ ง ร ะ บ บ ร า ช ก า ร แ ล ะ รัฐ บ า ล
จึง ท า ใ ห้ค ว า ม คิด เ กี่ ย ว กับ Government เ ป ลี่ ย น ไ ป ก ลับ กล า ย ม า เป็ น
Governance ที่ ทุก ภ า ค ส่ว น จ ะต้อ ง เ ข้า ม า มีส่ว น ร่ว ม กล่า ว คือ ภ า ค รัฐ
ต้ อ ง มี ก า ร ป ฏิ รู ป บ ท บ า ท ห น้ า ที่
โ ค ร ง ส ร้า ง แ ล ะก ร ะบ ว น ก า ร ท า ง า น ข อ ง ห น่ว ย ง า น / กล ไ ก ก า ร บ ริห า ร
ให้ส า ม าร ถบ ริห าร ท รัพ ย า กรข อ ง สังค ม อ ย่า งโ ป ร่ง ใ ส ซื่ อ ต รง เป็ น ธ ร ร ม
มี ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ ป ร ะ สิ ท ธิ ผ ล
และมีสมรรถนะสูงในการนาบริการของรฐัที่มีคุณภาพไปส่ปูระชาชนโดยจะต้อง
มีก า ร เ ป ลี่ ย น ทัศ น ค ติ ค่า นิย ม แ ล ะ วิธี ท า ง า น ข อ ง เ จ้า ห น้า ที่ รัฐ
ใ ห้ ท า ง า น โ ด ย ยึ ด ถื อ ป ร ะ ช า ช น เ ป็ น ศู น ย์ ก ล า ง
และสามารถร่วมทา งานกับภาคประชาชนและภาคเอกชนได้อย่างราบรื่นเป็นมิตร
ภ า ค ธุ ร กิ จ เ อ ก ช น
ต้อ งมีการป ฏิรูป แล ะกาห น ด กติกาใ นห น่วย งาน ขอ งภ าค ธุรกิจเอกช น เช่น
บ ร ร ษัท บ ริษัท ห้า ง หุ้น ส่ว น ฯ ใ ห้มีกติกา กา ร ท าง า น ที่โ ป ร่ง ใส ซื่ อ ต ร ง
เ ป็ น ธ ร ร ม ต่อ ลูก ค้า ค ว า ม รับ ผิด ช อ บ ต่อ ผู้ถือ หุ้น แ ล ะ ต่อ สัง ค ม
รวมท้งัมีระบบติดตามตรวจสอบการให้บริการที่มีมาตรฐานเทียบเท่าระดับสากล
แ ล ะ ร่ว ม ท า ง า น กับ ภ า ค รัฐ แ ล ะ ภ า ค ป ร ะ ช า ช น ไ ด้อ ย่า ง ร า บ รื่ น
เ ป็ น มิต ร แ ล ะ มี ค ว า ม ไ ว้ว า ง ใ จ ซึ่ ง กัน แ ล ะ กัน ภ า ค ป ร ะ ช า ช น
ต้องสร้างความตระหนักหรือสานึกต้งัแต่ระดบัปัจเจกบุคคลถึงระดบักลุ่มประชาสั
ง ค ม
ในเรื่องของสิทธิหน้าที่และความรบัผิดชอบต่อตนเองและสาธารณะทั้งในทางเศร
ษฐกิจสังคม และการเมือง เพื่อเป็นพลังของประเทศที่มีคุณภาพ มีความรู้
ความเข้าใจในหลกัการของการสร้างกลไกการบริหารกิจการบ้านเมืองและสังคม
ที่ดี หรือธรรมรฐัให้เกิดขึ้นและทา นุบา รุงรักษาให้ดียิ่ง ๆ ขึ้นต่อไป

4. องค์ประกอบของหลักธรรมาภิบาล หลกัธรรมาภิบาล มีองค์ประกอบที่สา คญั 6
ป ร ะ ก า ร ดั ง นี้
1. หลักนิติธรรม คือ การตรากฎหมาย กฎ ระเบียบข้อบงัคบัและกติกาต่าง ๆ
ให้ทัน ส มัย แ ล ะเ ป็ น ธ ร ร ม ต ลอ ด จ น เ ป็ น ที่ย อ ม รับ ข อ ง สัง ค ม แ ล ะส ม า ชิก
โดยมีการยินยอมพร้อมใจและถือปฏิบัติร่วมกันอย่างเสมอภาคและเป็นธรรม
ก ล่า ว โ ด ย ส รุ ป คื อ ส ถ า ป น า ก า ร ป ก ค ร อ ง ภ า ย ใ ต้ ก ฎ ห ม า ย
มิใช่กระทา กนัตามอา เภอใจหรืออา นาจของบุคคล
2. ห ลัก คุณ ธ ร ร ม คือ การยึดถือและเชื่อมั่นในค วามถูกต้อ งดีงาม
โดยการรณรงค์เพื่อสร้างค่านิยมที่ดีงามให้ผู้ปฏิบตัิงานในองค์กรหรือสมาชิกของ
สัง ค ม ถื อ ป ฏิ บัติ ไ ด้ แ ก่ ค ว า ม ซื่ อ สัต ย์ สุจ ริต ค ว า ม เ สีย ส ล ะ
ความอดทนขยันหม่นัเพียร ความมีระเบียบวินัย เป็นต้น
3. ห ลั ก ค ว า ม โ ป ร่ ง ใ ส คื อ
การทาให้สังคมไทยเป็นสังคมที่เปิดเผยข้อมูลข่าวสารอย่างตรงไปตรงมา
และสามารถตรวจสอบความถูกต้องได้โดยการปรับปรุงระบบและกลไกการทางา
นขององค์กรให้มีความโปร่งใสมีการเปิดเผยข้อมูลข่าวสารหรือเปิดให้ประชาชน
ส า ม า ร ถ เ ข้ า ถึ ง ข้ อ มู ล ข่ า ว ส า ร ไ ด้ ส ะ ด ว ก
ตลอดจนมีระบบหรือกระบวนการตรวจสอบและประเมินผลที่มีประสิทธิภาพซึ่งจ
ะ เ ป็ น ก า ร ส ร้ า ง ค ว า ม ไ ว้ ว า ง ใ จ ซึ่ ง กั น แ ล ะ กั น
และช่วยให้การทา งานของภาครฐัและภาคเอกชนปลอดจากการทุจริตคอรปัชั่น
4. ห ลั ก ค ว า ม มี ส่ ว น ร่ ว ม คื อ
ก า ร ท า ใ ห้สัง ค ม ไ ท ย เป็น สัง ค ม ที่ป ร ะ ช า ช น มีส่ว น ร่ว ม รับ รู้
แ ล ะ ร่ว ม เ ส น อ ค ว า ม เ ห็ น ใ น ก า ร ตัด สิน ใ จ ส า คัญ ๆ ข อ ง สัง ค ม
โด ยเปิด โอ กาสให้ปร ะช าชนมีช่องทางในการ เข้ามามีส่วนร่วม ได้แ ก่
การแจ้งความเห็น การไต่สวน สาธารณะ การประชาพิจารณ์การแสดงประชามติ
หรืออื่น ๆ และขจัดการผูกขาดทั้งโดยภาครัฐหรือโดยภาคธุรกิจเอกชน
ซึ่งจะช่วยให้เกิดความสามัคคีและความร่วมมือกนัระหว่างภาครัฐและภาคธุรกิจเ
อกชน
5. ห ลัก ค ว า ม รับ ผิด ช อ บ ผู้บ ริห า ร ต ล อ ด จ น ค ณ ะ ข้า ร า ช ก า ร
ทั้ง ฝ่า ย ก า ร เ มือ ง แ ล ะ ข้า ร า ช ก า ร ป ร ะ จ า
ต้องตั้งใจปฏิบัติภารกิจตามหน้าที่อย่างดียิ่ง โดยมุ่งให้บริการแก่ผู้มารบับริการ
เ พื่ อ อ า น ว ย ค ว า ม ส ะ ด ว ก ต่ า ง ๆ
มีค ว าม รับผิด ช อ บ ต่อ ค ว าม บ กพ ร่อ งใ น ห น้าที่การ งาน ที่ต น รับ ผิด ช อ บ อ ยู่
แ ล ะ พ ร้ อ ม ที่ จ ะ ป รั บ ป รุ ง แ ก้ ไ ข ไ ด้ ทั น ท่ ว ง ที
6. หลักความคุ้มค่า ผู้บริหาร ต้องตระหนักว่ามีทรัพยากรค่อนข้างจากัด
ดงันั้นในการบริหารจัดการจา เป็นจะต้องยึดหลกัความประหยัดและความคุ้มค่า
ซึ่งจา เป็นจะต้องต้งัจุดมุ่งหมายไปที่ผู้รบับริการหรือประชาชนโดยส่วนรวม
@@@@@@@@|0|@@@@@@@@