SlideShare a Scribd company logo
Νικηφόρος Βρεττάκος , «Δυο μητέρες νομίζουν πως είναι 
μόνες στον κόσμο» 
04 ÊïììÜôé 4.wma
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ 
ΜΑΘΗΜΑ:ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ 
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ 
Δημιουργός: Ειρήνη Καλτσά ΠΕ02 
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ:ΝΕΟΤΕΡΗ 
ΠΟΙΗΣΗ 
ΠΟΙΗΤΗΣ:ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ 
ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ 
ΠΟΙΗΜΑ: «Δυο μητέρες νομίζουν πως 
είναι μόνες στον κόσμο» 
Τάξη: Β΄ Λυκείου 
ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΜΗΜΑΤΩΝ: 2 
ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ: 25 ανά τμήμα 
Χρονική διάρκεια: 5 ώρες 
ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΕΣ 
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ 
ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ 
 Διαθέσιμο Εργαστήριο 
Πληροφορικής. 
 Διαδραστικός πίνακας ή διαθέσιμος 
ηλεκτρονικός υπολογιστής και 
βιντεοπροβολέας. 
 Απρόσκοπτη σύνδεση με το 
Διαδίκτυο και στην αίθουσα 
διδασκαλίας. 
 ΑΛΛΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ 
 Ευελιξία στη διαμόρφωση του 
ωρολόγιου προγράμματος.
Νικηφόρος Βρεττάκος 
Δυο μητέρες νομίζουν 
πως είναι μόνες στον κόσμο 
Ο γιος της σκοτώθηκε πριν έξι μήνες. 
Τώρα κάθε πρωί που ανοίγει την πόρτα της, 
είναι ένα πένθος. Νομίζεις πως βλέπεις, 
έξω από χρόνο και χώρο: το πένθος. 
5Το βράδυ, το ίδιο: 
Σπρώχνει την πόρτα 
σα να σωριάζεται. Μπαίνει τρεκλίζοντας, 
ανάβει το φως. Η μαύρη της μπόλια 
είναι λυμένη. Οι άκρες της κρέμονται 
10 
ως κάτου στο πάτωμα. Στον τοίχο, αντικρύ της 
η εικόνα ταράζεται. Η Παναγία τη βλέπει, 
τρέμουν τα χέρια της, θα της φύγει θαρρείς, 
θα της πέσει το βρέφος της. 
Τα χείλη της σφίγγονται, η κόκκινη 
15 
μαντίλα της παίζει. Θέλει να την 
βοηθήσει, αλλά — το σπίτι είναι έρημο. 
Δεν έχει σε ποιον ν' αφήσει σ' αυτόν 
τον κόσμο για μια στιγμή το παιδί της.
ΜΕΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 
Σχολικό 
εγχειρίδιο(Κείμενα 
Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 
Β΄ Λυκείου) 
Φωτοτυπίες των φύλλων 
εργασίας και των 
παράλληλων κειμένων 
Λογισμικό Επεξεργασίας 
Κειμένου (Microsoft 
Word) 
Λογισμικό 
Παρουσιάσεων 
(PowerPoint) 
Διαδίκτυο.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ 
ΑΡΧΩΝ 
Η συγκεκριμένη διδακτική παρέμβαση 
στηρίζεται: 
 στην αναγνώριση της σπουδαιότητας 
της ενεργητικής βιωματικής εμπλοκής 
του μαθητή με το λογοτεχνικό κείμενο 
 στην αναζήτηση ερμηνευτικών 
προσεγγίσεων από τους μαθητές και 
τις μαθήτριες ,όχι μόνο με αφετηρία 
το κείμενο αλλά και με έναυσμα τις 
ερμηνευτικές απόπειρες που 
διαμορφώνουν οι ίδιοι και οι 
συμμαθητές-τριές τους για κάθε 
διδασκόμενο λογοτεχνικό έργο 
 στη θεώρηση του λογοτεχνικού 
κειμένου ως συστήματος συμβόλων, 
κοινωνικών αναπαραστάσεων και 
ερμηνευτικών προσεγγίσεων του 
πολιτισμικού γίγνεσθαι. 
 στην αναζήτηση και θεμελίωση 
διακειμενικού διαλόγου ανάμεσα σε 
λογοτεχνικά έργα που δεν εντάσσονται 
μόνο στο πλαίσιο του λογοτεχνικού 
Kανόνα ούτε υπόκεινται σε ένα μικρό 
αριθμό ειδολογικών κατηγοριών, αλλά 
συμπλέκονται αισθητικά και νοηματικά 
και με άλλες μορφές σύγχρονων και 
παλαιότερων πολιτισμικών 
δημιουργημάτων, όπως τραγούδια, 
κινηματογραφικές ταινίες, έργα 
εικαστικών τεχνών κ. ά 
 στις σύγχρονες θεωρίες μάθησης που 
στηρίζονται σε μαθητοκεντρικά μοντέλα 
διδασκαλίας (ανακαλυπτική- 
διερευνητική θεωρία) 
 σε ένα συνδυασμό θέσεων της σύγχρονης 
θεωρίας της λογοτεχνίας, η οποία αφενός 
δεν θα πρέπει να απουσιάζει έστω και ως 
λανθάνον θεωρητικό υπόβαθρο από τη 
διδακτική της λογοτεχνίας, αφετέρου 
δεν επιτρέπεται να λειτουργεί ως 
κανονιστικού ή δεσμευτικού χαρακτήρα 
ερμηνευτικό πλαίσιο
ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ: Κύριος σκοπός διδασκαλίας της Λογοτεχνίας είναι η 
ουσιαστικήεπαφή των μαθητών με αντιπροσωπευτικά έργα της πολιτιστικής μας 
κληρονομιάς, εθνικής και παγκόσμιας, καθώς και με έργα σύγχρονα που 
τροφοδοτούν τη συζήτηση γύρω από σύγχρονα προβλήματα και νέες αισθητικές 
τάσεις. 
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ 
Α. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΓΝΩΣΤΙΚΟ 
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ 
Με την συγκεκριμένη διδακτική παρέμβαση 
επιδιώκεται οι μαθητές-τριες: 
• Να απολαύσουν τον ποιητικό λόγο μέσω 
της ακρόασης και της ανάγνωσης του 
ποιήματος 
• Να γνωρίσουν τη ζωή και το έργο του 
Νικηφόρου Βρεττάκου και να 
αξιοποιήσουν σχετικά με τον ποιητή 
εργοβιογραφικά στοιχεία για την 
ερμηνευτική προσέγγιση του κειμένου.
• Να προσδιορίσουν τα επίπεδα στα 
οποία κινείται το ποίημα 
• Να κατανοήσουν τον συσχετισμό 
ανάμεσα στο μητρικό πένθος της 
γυναίκας και την υπερβατική 
διάσταση που προσδίδει στο ποιητικό 
περιεχόμενο η συμπάσχουσα με τη 
μητέρα εικόνα της Παναγίας 
• Να γνωρίσουν τη σημασία του όρου 
«μπόλια» και να τον συνδέσουν με 
την έκφραση του πένθους 
• Να προβληματιστούν για το ρόλο 
των ρημάτων στην έκφραση της 
μητρικής οδύνης και της μοναξιάς 
• Να εντοπίσουν στο κείμενο 
απεικονιστικές πληροφορίες για την 
παρουσίαση της Παναγίας στη 
βυζαντινή αγιογραφία και να τις 
συγκρίνουν με ανάλογες βυζαντινές 
εικόνες 
• Να αναγνωρίσουν τρόπους έκφρασης 
του μητρικού θρήνου μέσα από μια 
ποικιλία κειμένων στους άξονες της 
συγχρονίας και της διαχρονίας και να 
διαμορφώσουν προσωπικές και 
ομαδικές διακειμενικές ερμηνείες 
• Να διερευνήσουν τους τρόπους 
έκφρασης του μητρικού πένθους ή /και 
του πένθους της Παναγίας σε διάφορα 
είδη τέχνης (γλυπτική, ζωγραφική, 
μουσική κ. ά.) 
• Να ασκηθούν στην παραγωγή 
προφορικού και γραπτού λόγου 
• Να δημιουργήσουν τα δικά τους 
ποιητικά εικαστικά ή άλλα 
καλλιτεχνικά έργα.
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ 
• Β. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ 
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ: 
• Να αναπτύξουν δεξιότητες 
συνεργατικής μάθησης 
• Να ασκηθούν σε δραστηριότητες 
αυτοαξιολόγησης και ετεροαξιολόγησης 
• Να εξοικειωθούν με διερευνητικές 
βιωματικές μεθόδους μάθησης 
• Γ. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ 
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ 
Επιδιώκεται οι μαθητές: 
• Να εξοικειωθούν με τη χρήση του 
διαδικτύου ως περιβάλλοντος 
μάθησης και να αναπτύξουν 
δεξιότητες ψηφιακού γραμματισμού 
• Να ασκηθούν στην κριτική και 
επιλεκτική αναζήτηση πληροφοριών 
στο διαδίκτυο 
• Να εξοικειωθούν με την αξιοποίηση 
των πολυμέσων προκειμένου να 
συνδέσουν τον «κόσμο» του 
συγκεκριμένου ποιήματος με άλλα 
πολιτισμικά περιεχόμενα 
(ντοκιμαντέρ, φωτογραφίες, 
εικαστικά και μουσικά έργα κ.ά.)
ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ 
Η διδασκαλία του ποίηματος 
εστιάζει: 
o στην ανακάλυψη της 
ανατρεπτικής και νοηματοδοτικής 
φύσης του ποιητικού έργου από τους 
μαθητές, 
oστην ανάδειξη της 
οικουμενικότητας των 
συναισθημάτων και των εμπειριών 
που περικλείονται με τρόπο 
περιεκτικό στο ποίημα, 
oστην κατασκευή διαύλων 
επικοινωνίας με το κείμενο, 
oστη δόμηση προσωπικών και 
ομαδικών ερμηνειών και 
oστη μετα- ανάλυση των 
ερμηνειών αυτών από τους ίδιους 
τους μαθητές. 
Η διδασκαλία του ποίηματος 
στηρίζεται : 
oστις θέσεις της ανακαλυπτικής 
θεωρίας μάθησης 
oστις αρχές της Κριτικής 
Παιδαγωγικής, 
oστη σύνδεση της διδασκαλίας 
της Λογοτεχνίας με τις Πολιτισμικές 
Σπουδές και 
o στην συνδυαστική αξιοποίηση 
θέσεων της σύγχρονης θεωρίας της 
λογοτεχνίας.
Η ΜΕΘΟΔΟΣ 
Ως καταλληλότερες μέθοδοι διδασκαλίας προκρίνονται η ομαδοσυνεργατική μέθοδος και 
η μέθοδος project . 
ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ 
Για την υλοποίηση της συγκεκριμένης διδακτικής πρότασης προτείνεται να διατεθούν 
πέντε (5) διδακτικές ώρες. Οι φάσεις εξέλιξης της δραστηριότητας είναι οι ακόλουθες: 
•Α΄ ΦΑΣΗ : ΑΝΑΓΝΩΣΗ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 
(1 ώρα στην αίθουσα διδασκαλίας με τη χρήση διαδραστικού πίνακα ή 1ώρα στο εργαστήριο 
Πληροφορικής του σχολείου) 
Όλες οι ομάδες παρακολουθούν μία εκπομπή από το αρχείο της ΕΡΤ διάρκειας 30 περίπου λεπτών με θέμα το 
Νικηφόρο Βρεττάκο, στην οποία μιλά ο ίδιος ο ποιητής για τη ζωή και το έργο του. Η εκπομπή είναι διαθέσιμη 
από το Ηλεκτρονικό αχείο της ΕΡΤ. 
Μετά το πέρας της προβολής, ο εκπαιδευτικός διαβάζει από το σχολικό εγχειρίδιο το ποίημα φροντίζοντας με 
την προσεγμένη ανάγνωσή του να αποδώσει τις λεκτικές και συναισθηματικές αποχρώσεις του ποιήματος.
•Β΄ ΦΑΣΗ : ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ (1η ώρα: στο εργαστήριο Πληροφορικής) 
•Οι μαθητές κάθονται μπροστά στους σταθμούς εργασίας και αφού μελετήσουν το ποίημα από 
τις αντίστοιχες σελίδες του σχολικού εγχειριδίου ή από την ηλεκτρονική σελίδα που αντιστοιχεί 
στο ψηφιακό σχολείο 
απαντούν στις ερωτήσεις του πρώτου φύλλου εργασίας που προορίζεται για όλες τις ομάδες. Στη 
συνέχεια, αναζητούν στο διαδίκτυο το Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού και διαβάζουν το 
ποιητικό απόσπασμα με αριθμό 8 που προέρχεται από την ίδια ποιητική συλλογή στην οποία 
συγκαταλέγεται και το προς μελέτη ποίημα. Τέλος, ολοκληρώνουν τη συμπλήρωση του 
κοινού για όλους φύλλου εργασίας. 
•(2η ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής) 
•1η ΟΜΑΔΑ 
•Τα μέλη της πρώτης ομάδας αναζητούν το αφιέρωμα στο Νικηφόρο Βρεττάκο που περιέχεται 
στο Εθνικό Κέντρο Βιβλίου και από εκεί αντλούν υλικό για τη ζωή και το έργο του ποιητή. 
Συμπληρωματικά, μπορούν να ανατρέξουν και στο Ηλεκτρονικό αρχείο της ΕΡΤ και να 
σταχυολογήσουν το υλικό εκείνο που κρίνουν ότι είναι απαραίτητο να συμπεριληφθεί στο 
βιογραφικό σημείωμα που καλούνται να συντάξουν για το δημιουργό του ποιήματος. Κατόπιν, 
αναζητούν από το δικτυακό τόπο του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου και άλλες ηλεκτρονικές πηγές 
της επιλογής τους (φωτογραφίες του ποιητή, του τόπου καταγωγής του, των ιδιόγραφων 
σημειώσεων, των εξωφύλλων των ποιητικών συλλογών κ. ά) προκειμένου να το συμπεριλάβουν 
στην παρουσίαση του έργου τους στην ολομέλεια της τάξης. Τέλος, συντάσσουν 
το βιογραφικό σημείωμα του ποιητή, το οποίο φροντίζουν να εμπλουτίσουν με στοιχεία 
πολυτροπικότητας (π.χ. αποσπάσματα από την εκπομπή της ΕΡΤ, φωτογραφικό υλικό κ.ά.)
2η ΟΜΑΔΑ 
σκοτώθηκε μπόλια 
σπρώχνει τρέμουν 
σωριάζεται 
μπαίνει τρεκλίζοντας 
• Οι μαθητές /τριες της δεύτερης ομάδας 
αναζητούν στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα 
το περιεχόμενο του όρου «μπόλια». Στη 
συνέχεια, μεταβαίνουν στην ιστοσελίδα 
http://www.paradosiakes-endymasies. 
gr/%CE%86%CF%81%CE%B8%CF%και αναζητούν τη σύνδεση του τρόπου 
έκφρασης του πένθους με τον κεφαλόδεσμο. 
Κατόπιν, ασχολούνται με την ερμηνευτική 
προσπέλαση των γλωσσικών επιλογών του 
ποιητή όσον αφορά στα ρήματα του ποιήματος.
3η ΟΜΑΔΑ 
• Οι συμμετέχοντες στην τρίτη ομάδα 
ανατρέχουν, για δεύτερη φορά, στην 
αφιερωματική για το Νικηφόρο 
Βρεττάκο εκπομπή του αρχείου της 
ΕΡΤ Ηλεκτρονικό αρχείο της ΕΡΤ και 
αναζητούν το απόσπασμα, στο οποίο ο 
ίδιος ο Νικηφόρος Βρεττάκος 
αναφέρεται στη σημασία των 
θρησκευτικών συμβόλων στη ζωή του. 
Κατόπιν, επισκέπτονται την 
ιστοσελίδα 
http://users.sch.gr/aiasgr/Theotokos_Maria/Eikonografia_2/Panagia_h_Brefokratousa_και παρατηρούν βυζαντινές εικόνες 
της Παναγίας. Συγκρίνουν τις εικόνες 
με την περιγραφή της εικόνας της 
Παναγίας Βρεφοκρατούσας του 
ποιήματος και προβληματίζονται για 
την επιλογή της Παναγίας ως 
συμβόλου της μητρικής οδύνης.
4η ΟΜΑΔΑ 
• Τα μέλη της τέταρτης ομάδας εμπλέκονται σε ένα διακειμενικό ταξίδι. 
Αρχικά, επισκέπτονται τον επίσημο δικτυακό τόπο του αρχείου Καβάφη 
και μελετούν το ποίημα «Δέησις» ( το ποίημα περιλαμβάνεται στα 
Κείμενα Νεοελληνικής λογοτεχνίας της Α΄ Γυμνασίου). Στη συνέχεια, 
στην ιστοσελίδα του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας εντοπίζουν και 
διαβάζουν το ποίημα του Κώστα Βάρναλη «Η μάνα του Χριστού». 
• Η επόμενη ηλεκτρονική διεύθυνση την οποία επισκέπτονται είναι η 
ακόλουθη: http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/romanos_pathos.html. Σ’ 
αυτήν συναντούν μεταφρασμένους βυζαντινούς ύμνους του Ρωμανού του 
Μελωδού και από αυτούς επιλέγουν για μελέτη τον Οίκο 16. Τελευταίος 
σταθμός της μελέτης τους είναι ένα φυλλάδιο που τους δίδεται με 
κατάλληλα επιλεγμένα αποσπάσματα από τις τρεις στάσεις των εγκωμίων 
που ψάλλονται τη Μεγάλη Παρασκευή. Το έργο της ομάδας 
ολοκληρώνεται με τη διαμόρφωση συγκριτικών παρατηρήσεων, σχετικών 
με τους τρόπους έκφρασης του μητρικού πένθους, όπως αυτό ξεδιπλώνεται 
στα διάφορα ερευνώμενα κείμενα.
5η ΟΜΑΔΑ 
• Οι μαθητές/τριες της πέμπτης ομάδας προσεγγίζουν μία πηγών, οι οποίες 
ανάγονται σε ένα ευρύ χρονικό φάσμα και ακολουθούν διαφορετικές 
εκφραστικές οδούς: 
 Στην αρχή, αναζητούν από τη ραψωδία Ω της Ιλιάδας στην ιστοσελίδα 
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B108/271/1994,6772/ τους 
στίχους, στους οποίους η Εκάβη θρηνεί για το νεκρό Έκτορα. 
 Στην ηλεκτρονική διεύθυνση 
http://www.myriobiblos.gr/afieromata/dimotiko/txt_moirologia_next.html#5 βρίσκουν 
το μοιρολόγι με αριθμό 199 
 Επισκέπτονται την ιστοσελίδα http://www.pi-schools. 
gr/lessons/aesthetics/eikastika/afises/index.php?id=22&v=2 και κατεβάζουν 
την εικόνα του γλυπτού «Πιετά» του Μιχαήλ Άγγελου. 
 Από την επίσημη ιστοσελίδα της εικαστικού Βάσως Κατράκη οι μαθητές επιλέγουν 
ένα από τα έργα της εικαστικού με θέμα τη μητέρα και το παιδί. 
 Οι μαθητές/τριες επισκέπτονται το δικτυακό τόπο του Ιδρύματος της Βουλής των 
Ελλήνων και μέσα από το αφιέρωμά του στην Ελληνίδα μάνα και την προβολή 
της μητρότητας μέσα από τη νεοελληνική τέχνη εντοπίζουν το έργο του Γ. 
Ιακωβίδη «Μητρική στοργή».
ΟΛΕΣ ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ 
(3η ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής) 
• Όλοι οι μαθητές παρακολουθούν από το youtube και συγκεκριμένα από την 
ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.youtube.com/watch?v=UOiMmJ8ErOM το 
απόσπασμα από τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου σε μουσική Μίκη 
Θεοδωράκη και σε ερμηνεία του Γρηγόρη Μπιθικώτση. Ύστερα, έρχονται σε 
επαφή με εκφραστικούς τρόπους της πατρικής οδύνης μέσω δύο τραγουδιών 
δύο σημαντικών μορφών της παγκόσμιας μουσικής σκηνής, του Robert 
Plant- μέλους του συγκροτήματος των Led Zeppelin- και του Eric 
Clapton.Και τα δύο τραγούδια είναι αφιερωμένα από τους καλλιτέχνες στο 
θάνατο των δύο μικρών γιων τους. Τα τραγούδια αντίστοιχα είναι το “All of 
my love”, το οποίο οι μαθητές/τριες παρακολουθούν από το youtube, στην 
ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.youtube.com/watch?v=-ieftPTBt7Q και το“ 
Tears in Heaven” στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.youtube.com/watch? 
v=MqYdzCenWMg. Οι μαθητές/τριες ενθαρρύνονται, στη συνέχεια, να 
δοκιμάσουν να δημιουργήσουν ένα πολυτροπικό κείμενο, στο οποίο θα 
συνδυάζονται δικοί τους στίχοι για τα συναισθήματα και τις σχέσεις γονέων- 
παιδιών με εικόνες από πίνακες ζωγραφικής, φωτογραφίες ή και δικές τους 
ζωγραφιές.
(1 ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής 
του σχολείου ή στην αίθουσα 
διδασκαλίας με τη χρήση διαδραστικού 
πίνακα) 
Όλοι/ες οι μαθητές/τριες του 
τμήματος παρουσιάζουν ανά 
ομάδα στην ολομέλεια της 
τάξης το έργο τους. Είναι 
καλό, η παρουσίαση της 
εργασίας κάθε ομάδας να 
γίνεται με τη χρήση 
λογισμικού παρουσίασης 
PowerPoint.Στο τέλος της 
ώρας, οι μαθητές/τριες σε 
συνεργασία με τον/την 
εκπαιδευτικό συζητούν για 
θέματα, όπως ο βαθμός 
επίτευξης των στόχων που 
είχαν τεθεί, ο τρόπος 
λειτουργίας των ομάδων, η 
αξιοποίηση των Νέων 
Τεχνολογιών στη διδακτική 
πράξη και τη μαθησιακή 
εμπειρία κ.ά.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 
Η αξιολόγηση δεν αποτελεί ένα 
εμβόλιμο ανεξάρτητο τμήμα της 
διδακτικής και μαθησιακής διαδικασίας, 
αλλά διατρέχει όλο το παιδευτικό έργο. 
Στη διάρκεια της έρευνας και εργασίας 
των ομάδων η αξιολόγηση είναι 
διαμορφωτική και πραγματοποιείται τόσο 
από τον/την εκπαιδευτικό με τη μορφή 
της διακριτικής υποστηρικτικής 
συνδρομής στο έργο των ομάδων όσο και 
από τα μέλη των ομάδων, καθώς 
προβληματίζονται, αναδιαμορφώνουν και 
επανακαθορίζουν διαρκώς τις 
παραμέτρους του έργου τους. 
Η τελική αξιολόγηση λαμβάνει χώρα 
στην τελευταία φάση του έργου των 
μαθητών/τριων. Οι μαθητές/τριες 
αξιολογούν τα αποτελέσματα της δικής 
τους εργασίας όσο και τα αποτελέσματα 
των εργασιών των άλλων ομάδων και 
ελέγχουν τον βαθμό επίτευξης των 
στόχων που είχαν τεθεί.
ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ 
ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ 
Η συγκεκριμένη διδακτική πρόταση είναι δυνατό 
να αποτελέσει αφορμή για μια σειρά από νέα 
ερευνητικά σενάρια εκτενέστερης διάρκειας και 
με θεματικούς ορίζοντες όπως: 
η παρουσίαση της σχέσης μητέρας- παιδιού 
στην ελληνική και παγκόσμια τέχνη (εικαστικές 
τέχνες, αλλά και φωτογραφία και 
κινηματογράφος και μουσική) 
η πλοήγηση σε νέους δικτυακούς τόπους 
η δημιουργία ποιημάτων ή κολάζ ή έργων 
ζωγραφικής ή τραγουδιών από τους/τις 
μαθητές/τριες 
το ανέβασμα θεατρικών παραστάσεων με 
σχετικό περιεχόμενο (π.χ. θεατρική διασκευή του 
διηγήματος του Γ. Βιζυηνού «Ποίος ήτον ο 
φονεύς του αδελφού μου», το οποίο περιέχεται 
στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Β΄ 
Λυκείου).
"Δυο μητέρες νομίζουν πως είναι μόνες στον κόσμο", Νικηφόρος Βρεττάκος

More Related Content

What's hot

Αλ. Παπαδιαμάντης: Τ’ Αγνάντεμα , Σημειώσεις μαθήματος- Φύλλο εργασίας
Αλ. Παπαδιαμάντης: Τ’ Αγνάντεμα , Σημειώσεις μαθήματος- Φύλλο εργασίαςΑλ. Παπαδιαμάντης: Τ’ Αγνάντεμα , Σημειώσεις μαθήματος- Φύλλο εργασίας
Αλ. Παπαδιαμάντης: Τ’ Αγνάντεμα , Σημειώσεις μαθήματος- Φύλλο εργασίας
vserdaki
 
ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ,"Η ΑΝΝΑ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝ...
ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ,"Η ΑΝΝΑ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝ...ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ,"Η ΑΝΝΑ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝ...
ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ,"Η ΑΝΝΑ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝ...
ΕΥΗ ΚΑΡΟΥΝΙΑ
 
Ελισάβετ Μουτζάν - Μαρτινέγκου: Αυτοβιογραφία
Ελισάβετ Μουτζάν - Μαρτινέγκου: ΑυτοβιογραφίαΕλισάβετ Μουτζάν - Μαρτινέγκου: Αυτοβιογραφία
Ελισάβετ Μουτζάν - Μαρτινέγκου: Αυτοβιογραφία
vserdaki
 
Οδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακό
Οδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακόΟδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακό
Οδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακό
vserdaki
 
Δ. Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι :Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίας
Δ. Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι :Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίαςΔ. Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι :Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίας
Δ. Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι :Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίας
vserdaki
 
Σενάριο διαφοροποιημένης Καλλιπάτειρα.pptx
Σενάριο διαφοροποιημένης Καλλιπάτειρα.pptxΣενάριο διαφοροποιημένης Καλλιπάτειρα.pptx
Σενάριο διαφοροποιημένης Καλλιπάτειρα.pptx
AlmaliotiSousanna
 
Γιάννης Μακρυγιάννης, Απομνημονεύματα, Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυ...
Γιάννης Μακρυγιάννης, Απομνημονεύματα, Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυ...Γιάννης Μακρυγιάννης, Απομνημονεύματα, Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυ...
Γιάννης Μακρυγιάννης, Απομνημονεύματα, Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυ...
Τσατσούρης Χρήστος, Γυμνάσιο Μαγούλας Δυτικής Αττικής
 
λογοτεχνία γ' γυμνασίου, διδακτικό σενάριο
λογοτεχνία γ'  γυμνασίου, διδακτικό σενάριολογοτεχνία γ'  γυμνασίου, διδακτικό σενάριο
λογοτεχνία γ' γυμνασίου, διδακτικό σενάριο
gina zaza
 
διδακτικο σεναριο στην αρχαια ελληνικη γλωσσα γ γυμνασιου
διδακτικο σεναριο στην αρχαια ελληνικη γλωσσα γ γυμνασιουδιδακτικο σεναριο στην αρχαια ελληνικη γλωσσα γ γυμνασιου
διδακτικο σεναριο στην αρχαια ελληνικη γλωσσα γ γυμνασιουstratism
 
Του γιοφυριού της Άρτας, Φύλλο εργασιας(1)
Του γιοφυριού της Άρτας, Φύλλο εργασιας(1)Του γιοφυριού της Άρτας, Φύλλο εργασιας(1)
Του γιοφυριού της Άρτας, Φύλλο εργασιας(1)
Alexandra Gerakini
 
1η Ενότητα, Η Ελλάδα στον κόσμο, Εισαγωγικά κείμενα, Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυ...
1η Ενότητα, Η Ελλάδα στον κόσμο, Εισαγωγικά κείμενα, Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυ...1η Ενότητα, Η Ελλάδα στον κόσμο, Εισαγωγικά κείμενα, Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυ...
1η Ενότητα, Η Ελλάδα στον κόσμο, Εισαγωγικά κείμενα, Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυ...
Τσατσούρης Χρήστος, Γυμνάσιο Μαγούλας Δυτικής Αττικής
 
Ευρωπαϊκή ένωση 4η ενότητα Γλώσσα γ΄γυμνασίου
Ευρωπαϊκή ένωση 4η ενότητα Γλώσσα γ΄γυμνασίουΕυρωπαϊκή ένωση 4η ενότητα Γλώσσα γ΄γυμνασίου
Ευρωπαϊκή ένωση 4η ενότητα Γλώσσα γ΄γυμνασίουkolliagaryfallia
 
Άντον Τσέχοφ Ένας αριθμός
Άντον Τσέχοφ   Ένας αριθμόςΆντον Τσέχοφ   Ένας αριθμός
Άντον Τσέχοφ Ένας αριθμός
JoannaArtinou
 
Eρμηνευτικές ερωτήσεις από τα κριτήρια αξιολόγησης της αντιγόνης
Eρμηνευτικές ερωτήσεις από τα κριτήρια αξιολόγησης της αντιγόνηςEρμηνευτικές ερωτήσεις από τα κριτήρια αξιολόγησης της αντιγόνης
Eρμηνευτικές ερωτήσεις από τα κριτήρια αξιολόγησης της αντιγόνης
Thanos Stavropoulos
 
ΔΕΗΣΙΣ, Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗ (ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ)
ΔΕΗΣΙΣ, Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗ (ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ)ΔΕΗΣΙΣ, Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗ (ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ)
ΔΕΗΣΙΣ, Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗ (ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ)Αγγελα Μπουρτζακη
 
Θεματογραφία Β' Λυκείου, Λυσία, Υπέρ αδυνάτου, 1 3
Θεματογραφία Β' Λυκείου, Λυσία, Υπέρ αδυνάτου, 1   3Θεματογραφία Β' Λυκείου, Λυσία, Υπέρ αδυνάτου, 1   3
Θεματογραφία Β' Λυκείου, Λυσία, Υπέρ αδυνάτου, 1 3
gina zaza
 
Ρήγας Βελεστινλής, Θούριος. Κείμενα Νεοελληνικής Γλώσσας Γ΄ Γυμνασίου
Ρήγας Βελεστινλής, Θούριος. Κείμενα Νεοελληνικής Γλώσσας Γ΄ ΓυμνασίουΡήγας Βελεστινλής, Θούριος. Κείμενα Νεοελληνικής Γλώσσας Γ΄ Γυμνασίου
Ρήγας Βελεστινλής, Θούριος. Κείμενα Νεοελληνικής Γλώσσας Γ΄ Γυμνασίου
Τσατσούρης Χρήστος, Γυμνάσιο Μαγούλας Δυτικής Αττικής
 
Γεώργιος Χορτάτσης, Ερωφίλη
Γεώργιος Χορτάτσης, ΕρωφίληΓεώργιος Χορτάτσης, Ερωφίλη
Γεώργιος Χορτάτσης, Ερωφίλη
gina zaza
 
Αρχαία Ελληνικά Γ Γυμνασίου Ενότητα 1 Φύλλο εργασίας
       Αρχαία Ελληνικά Γ Γυμνασίου Ενότητα 1 Φύλλο εργασίας       Αρχαία Ελληνικά Γ Γυμνασίου Ενότητα 1 Φύλλο εργασίας
Αρχαία Ελληνικά Γ Γυμνασίου Ενότητα 1 Φύλλο εργασίας
mvourtsian
 
Έκθεση Α΄ Λυκείου, Θέματα για συζήτηση σχετικά με το διάλογο
Έκθεση Α΄ Λυκείου, Θέματα για συζήτηση σχετικά με το διάλογοΈκθεση Α΄ Λυκείου, Θέματα για συζήτηση σχετικά με το διάλογο
Έκθεση Α΄ Λυκείου, Θέματα για συζήτηση σχετικά με το διάλογο
ΣΟΦΙΑ ΦΕΛΛΑΧΙΔΟΥ
 

What's hot (20)

Αλ. Παπαδιαμάντης: Τ’ Αγνάντεμα , Σημειώσεις μαθήματος- Φύλλο εργασίας
Αλ. Παπαδιαμάντης: Τ’ Αγνάντεμα , Σημειώσεις μαθήματος- Φύλλο εργασίαςΑλ. Παπαδιαμάντης: Τ’ Αγνάντεμα , Σημειώσεις μαθήματος- Φύλλο εργασίας
Αλ. Παπαδιαμάντης: Τ’ Αγνάντεμα , Σημειώσεις μαθήματος- Φύλλο εργασίας
 
ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ,"Η ΑΝΝΑ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝ...
ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ,"Η ΑΝΝΑ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝ...ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ,"Η ΑΝΝΑ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝ...
ΔΟΜΗΜΕΝΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Β΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ,"Η ΑΝΝΑ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝ...
 
Ελισάβετ Μουτζάν - Μαρτινέγκου: Αυτοβιογραφία
Ελισάβετ Μουτζάν - Μαρτινέγκου: ΑυτοβιογραφίαΕλισάβετ Μουτζάν - Μαρτινέγκου: Αυτοβιογραφία
Ελισάβετ Μουτζάν - Μαρτινέγκου: Αυτοβιογραφία
 
Οδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακό
Οδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακόΟδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακό
Οδυσσέας Ελύτης - Πίνοντας ήλιο κορινθιακό
 
Δ. Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι :Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίας
Δ. Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι :Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίαςΔ. Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι :Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίας
Δ. Σολωμός, Ελεύθεροι Πολιορκημένοι :Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίας
 
Σενάριο διαφοροποιημένης Καλλιπάτειρα.pptx
Σενάριο διαφοροποιημένης Καλλιπάτειρα.pptxΣενάριο διαφοροποιημένης Καλλιπάτειρα.pptx
Σενάριο διαφοροποιημένης Καλλιπάτειρα.pptx
 
Γιάννης Μακρυγιάννης, Απομνημονεύματα, Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυ...
Γιάννης Μακρυγιάννης, Απομνημονεύματα, Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυ...Γιάννης Μακρυγιάννης, Απομνημονεύματα, Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυ...
Γιάννης Μακρυγιάννης, Απομνημονεύματα, Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυ...
 
λογοτεχνία γ' γυμνασίου, διδακτικό σενάριο
λογοτεχνία γ'  γυμνασίου, διδακτικό σενάριολογοτεχνία γ'  γυμνασίου, διδακτικό σενάριο
λογοτεχνία γ' γυμνασίου, διδακτικό σενάριο
 
διδακτικο σεναριο στην αρχαια ελληνικη γλωσσα γ γυμνασιου
διδακτικο σεναριο στην αρχαια ελληνικη γλωσσα γ γυμνασιουδιδακτικο σεναριο στην αρχαια ελληνικη γλωσσα γ γυμνασιου
διδακτικο σεναριο στην αρχαια ελληνικη γλωσσα γ γυμνασιου
 
Του γιοφυριού της Άρτας, Φύλλο εργασιας(1)
Του γιοφυριού της Άρτας, Φύλλο εργασιας(1)Του γιοφυριού της Άρτας, Φύλλο εργασιας(1)
Του γιοφυριού της Άρτας, Φύλλο εργασιας(1)
 
1η Ενότητα, Η Ελλάδα στον κόσμο, Εισαγωγικά κείμενα, Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυ...
1η Ενότητα, Η Ελλάδα στον κόσμο, Εισαγωγικά κείμενα, Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυ...1η Ενότητα, Η Ελλάδα στον κόσμο, Εισαγωγικά κείμενα, Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυ...
1η Ενότητα, Η Ελλάδα στον κόσμο, Εισαγωγικά κείμενα, Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυ...
 
Ευρωπαϊκή ένωση 4η ενότητα Γλώσσα γ΄γυμνασίου
Ευρωπαϊκή ένωση 4η ενότητα Γλώσσα γ΄γυμνασίουΕυρωπαϊκή ένωση 4η ενότητα Γλώσσα γ΄γυμνασίου
Ευρωπαϊκή ένωση 4η ενότητα Γλώσσα γ΄γυμνασίου
 
Άντον Τσέχοφ Ένας αριθμός
Άντον Τσέχοφ   Ένας αριθμόςΆντον Τσέχοφ   Ένας αριθμός
Άντον Τσέχοφ Ένας αριθμός
 
Eρμηνευτικές ερωτήσεις από τα κριτήρια αξιολόγησης της αντιγόνης
Eρμηνευτικές ερωτήσεις από τα κριτήρια αξιολόγησης της αντιγόνηςEρμηνευτικές ερωτήσεις από τα κριτήρια αξιολόγησης της αντιγόνης
Eρμηνευτικές ερωτήσεις από τα κριτήρια αξιολόγησης της αντιγόνης
 
ΔΕΗΣΙΣ, Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗ (ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ)
ΔΕΗΣΙΣ, Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗ (ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ)ΔΕΗΣΙΣ, Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗ (ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ)
ΔΕΗΣΙΣ, Κ.Π.ΚΑΒΑΦΗ (ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ)
 
Θεματογραφία Β' Λυκείου, Λυσία, Υπέρ αδυνάτου, 1 3
Θεματογραφία Β' Λυκείου, Λυσία, Υπέρ αδυνάτου, 1   3Θεματογραφία Β' Λυκείου, Λυσία, Υπέρ αδυνάτου, 1   3
Θεματογραφία Β' Λυκείου, Λυσία, Υπέρ αδυνάτου, 1 3
 
Ρήγας Βελεστινλής, Θούριος. Κείμενα Νεοελληνικής Γλώσσας Γ΄ Γυμνασίου
Ρήγας Βελεστινλής, Θούριος. Κείμενα Νεοελληνικής Γλώσσας Γ΄ ΓυμνασίουΡήγας Βελεστινλής, Θούριος. Κείμενα Νεοελληνικής Γλώσσας Γ΄ Γυμνασίου
Ρήγας Βελεστινλής, Θούριος. Κείμενα Νεοελληνικής Γλώσσας Γ΄ Γυμνασίου
 
Γεώργιος Χορτάτσης, Ερωφίλη
Γεώργιος Χορτάτσης, ΕρωφίληΓεώργιος Χορτάτσης, Ερωφίλη
Γεώργιος Χορτάτσης, Ερωφίλη
 
Αρχαία Ελληνικά Γ Γυμνασίου Ενότητα 1 Φύλλο εργασίας
       Αρχαία Ελληνικά Γ Γυμνασίου Ενότητα 1 Φύλλο εργασίας       Αρχαία Ελληνικά Γ Γυμνασίου Ενότητα 1 Φύλλο εργασίας
Αρχαία Ελληνικά Γ Γυμνασίου Ενότητα 1 Φύλλο εργασίας
 
Έκθεση Α΄ Λυκείου, Θέματα για συζήτηση σχετικά με το διάλογο
Έκθεση Α΄ Λυκείου, Θέματα για συζήτηση σχετικά με το διάλογοΈκθεση Α΄ Λυκείου, Θέματα για συζήτηση σχετικά με το διάλογο
Έκθεση Α΄ Λυκείου, Θέματα για συζήτηση σχετικά με το διάλογο
 

Similar to "Δυο μητέρες νομίζουν πως είναι μόνες στον κόσμο", Νικηφόρος Βρεττάκος

Διδάσκοντας λογοτεχνία
Διδάσκοντας λογοτεχνίαΔιδάσκοντας λογοτεχνία
Διδάσκοντας λογοτεχνίαTheresa Giakoumatou
 
ΕΛΥΤΗΣ- ΟΛΑ ΤΑ ΠΗΡΕ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ
ΕΛΥΤΗΣ- ΟΛΑ ΤΑ ΠΗΡΕ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΕΛΥΤΗΣ- ΟΛΑ ΤΑ ΠΗΡΕ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ
ΕΛΥΤΗΣ- ΟΛΑ ΤΑ ΠΗΡΕ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ
gymagias
 
σεναριο φονισσα παπαδιαμαντη.
σεναριο φονισσα παπαδιαμαντη.σεναριο φονισσα παπαδιαμαντη.
σεναριο φονισσα παπαδιαμαντη.Eleni Ampatzoglou
 
παρουσίαση μαρτινέγκου
παρουσίαση μαρτινέγκουπαρουσίαση μαρτινέγκου
παρουσίαση μαρτινέγκου
Margarita Tsiagka
 
ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣskoubaflos
 
προτυπο σεναριου για λογοτεχνια
προτυπο σεναριου για λογοτεχνιαπροτυπο σεναριου για λογοτεχνια
προτυπο σεναριου για λογοτεχνιαsomakris
 
σεναριο στη νεοελληνικη λογοτεχνια
σεναριο στη νεοελληνικη λογοτεχνιασεναριο στη νεοελληνικη λογοτεχνια
σεναριο στη νεοελληνικη λογοτεχνιαguestd393f54c
 
εκπαιδευτικο σενάριο
εκπαιδευτικο σενάριοεκπαιδευτικο σενάριο
εκπαιδευτικο σενάριοdimitra eleftheriadou
 
Κ. Καρυωτάκης - Μ. Πολυδούρη
Κ. Καρυωτάκης - Μ. ΠολυδούρηΚ. Καρυωτάκης - Μ. Πολυδούρη
Κ. Καρυωτάκης - Μ. Πολυδούρη
evlampo
 
νεοελληνικη λογοτεχνία α΄ λυκείου
νεοελληνικη λογοτεχνία α΄ λυκείουνεοελληνικη λογοτεχνία α΄ λυκείου
νεοελληνικη λογοτεχνία α΄ λυκείου
elantoniou
 
"Τα φύλα στη Λογοτεχνία" Α΄ Λυκείου (της Δήμητρας Σωτηροπούλου)
"Τα φύλα στη Λογοτεχνία" Α΄ Λυκείου (της Δήμητρας Σωτηροπούλου)"Τα φύλα στη Λογοτεχνία" Α΄ Λυκείου (της Δήμητρας Σωτηροπούλου)
"Τα φύλα στη Λογοτεχνία" Α΄ Λυκείου (της Δήμητρας Σωτηροπούλου)Georgia Pantidou
 
παρουσίαση ημερίδας τπε
παρουσίαση ημερίδας τπεπαρουσίαση ημερίδας τπε
παρουσίαση ημερίδας τπε
karakaxa
 
G:\επιμορφωση\διδακτικά σενάρια κορνηλίας\κάτω στης μαργαρίτας τ΄αλωνάκι\οδυσ...
G:\επιμορφωση\διδακτικά σενάρια κορνηλίας\κάτω στης μαργαρίτας τ΄αλωνάκι\οδυσ...G:\επιμορφωση\διδακτικά σενάρια κορνηλίας\κάτω στης μαργαρίτας τ΄αλωνάκι\οδυσ...
G:\επιμορφωση\διδακτικά σενάρια κορνηλίας\κάτω στης μαργαρίτας τ΄αλωνάκι\οδυσ...Dimitra Stagia
 
ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ ΚΟΡΝΗΛΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ "ΚΑΤΩ ΣΤΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΤΟ ΑΛ...
ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ ΚΟΡΝΗΛΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ "ΚΑΤΩ ΣΤΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΤΟ ΑΛ...ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ ΚΟΡΝΗΛΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ "ΚΑΤΩ ΣΤΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΤΟ ΑΛ...
ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ ΚΟΡΝΗΛΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ "ΚΑΤΩ ΣΤΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΤΟ ΑΛ...Dimitra Stagia
 
ΚΟΡΝΗΛΙΑ ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ,ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ,διδακτικό σενάριο
ΚΟΡΝΗΛΙΑ ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ,ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ,διδακτικό σενάριοΚΟΡΝΗΛΙΑ ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ,ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ,διδακτικό σενάριο
ΚΟΡΝΗΛΙΑ ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ,ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ,διδακτικό σενάριοDimitra Stagia
 
παπαδιαμάντης
παπαδιαμάντηςπαπαδιαμάντης
παπαδιαμάντηςamaliavassiliki
 
επιμόρφωση Β΄- σεναριο Παπαδιαμάντης
επιμόρφωση Β΄- σεναριο Παπαδιαμάντηςεπιμόρφωση Β΄- σεναριο Παπαδιαμάντης
επιμόρφωση Β΄- σεναριο Παπαδιαμάντης
sofia
 
μήτος ι. τσ μπωντλαίρ. άλμπατρος
μήτος ι. τσ μπωντλαίρ.  άλμπατροςμήτος ι. τσ μπωντλαίρ.  άλμπατρος
μήτος ι. τσ μπωντλαίρ. άλμπατροςstratism
 

Similar to "Δυο μητέρες νομίζουν πως είναι μόνες στον κόσμο", Νικηφόρος Βρεττάκος (20)

ΑΠΟΚΡΙΑ
ΑΠΟΚΡΙΑΑΠΟΚΡΙΑ
ΑΠΟΚΡΙΑ
 
Διδάσκοντας λογοτεχνία
Διδάσκοντας λογοτεχνίαΔιδάσκοντας λογοτεχνία
Διδάσκοντας λογοτεχνία
 
ΕΛΥΤΗΣ- ΟΛΑ ΤΑ ΠΗΡΕ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ
ΕΛΥΤΗΣ- ΟΛΑ ΤΑ ΠΗΡΕ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΕΛΥΤΗΣ- ΟΛΑ ΤΑ ΠΗΡΕ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ
ΕΛΥΤΗΣ- ΟΛΑ ΤΑ ΠΗΡΕ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ
 
σεναριο φονισσα παπαδιαμαντη.
σεναριο φονισσα παπαδιαμαντη.σεναριο φονισσα παπαδιαμαντη.
σεναριο φονισσα παπαδιαμαντη.
 
παρουσίαση μαρτινέγκου
παρουσίαση μαρτινέγκουπαρουσίαση μαρτινέγκου
παρουσίαση μαρτινέγκου
 
Σενάριο για το_Διγενή_Ακρίτα
Σενάριο για το_Διγενή_Ακρίτα  Σενάριο για το_Διγενή_Ακρίτα
Σενάριο για το_Διγενή_Ακρίτα
 
ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΣΧΕΔΙΟ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
 
προτυπο σεναριου για λογοτεχνια
προτυπο σεναριου για λογοτεχνιαπροτυπο σεναριου για λογοτεχνια
προτυπο σεναριου για λογοτεχνια
 
σεναριο στη νεοελληνικη λογοτεχνια
σεναριο στη νεοελληνικη λογοτεχνιασεναριο στη νεοελληνικη λογοτεχνια
σεναριο στη νεοελληνικη λογοτεχνια
 
εκπαιδευτικο σενάριο
εκπαιδευτικο σενάριοεκπαιδευτικο σενάριο
εκπαιδευτικο σενάριο
 
Κ. Καρυωτάκης - Μ. Πολυδούρη
Κ. Καρυωτάκης - Μ. ΠολυδούρηΚ. Καρυωτάκης - Μ. Πολυδούρη
Κ. Καρυωτάκης - Μ. Πολυδούρη
 
νεοελληνικη λογοτεχνία α΄ λυκείου
νεοελληνικη λογοτεχνία α΄ λυκείουνεοελληνικη λογοτεχνία α΄ λυκείου
νεοελληνικη λογοτεχνία α΄ λυκείου
 
"Τα φύλα στη Λογοτεχνία" Α΄ Λυκείου (της Δήμητρας Σωτηροπούλου)
"Τα φύλα στη Λογοτεχνία" Α΄ Λυκείου (της Δήμητρας Σωτηροπούλου)"Τα φύλα στη Λογοτεχνία" Α΄ Λυκείου (της Δήμητρας Σωτηροπούλου)
"Τα φύλα στη Λογοτεχνία" Α΄ Λυκείου (της Δήμητρας Σωτηροπούλου)
 
παρουσίαση ημερίδας τπε
παρουσίαση ημερίδας τπεπαρουσίαση ημερίδας τπε
παρουσίαση ημερίδας τπε
 
G:\επιμορφωση\διδακτικά σενάρια κορνηλίας\κάτω στης μαργαρίτας τ΄αλωνάκι\οδυσ...
G:\επιμορφωση\διδακτικά σενάρια κορνηλίας\κάτω στης μαργαρίτας τ΄αλωνάκι\οδυσ...G:\επιμορφωση\διδακτικά σενάρια κορνηλίας\κάτω στης μαργαρίτας τ΄αλωνάκι\οδυσ...
G:\επιμορφωση\διδακτικά σενάρια κορνηλίας\κάτω στης μαργαρίτας τ΄αλωνάκι\οδυσ...
 
ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ ΚΟΡΝΗΛΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ "ΚΑΤΩ ΣΤΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΤΟ ΑΛ...
ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ ΚΟΡΝΗΛΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ "ΚΑΤΩ ΣΤΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΤΟ ΑΛ...ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ ΚΟΡΝΗΛΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ "ΚΑΤΩ ΣΤΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΤΟ ΑΛ...
ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ ΚΟΡΝΗΛΙΑ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ "ΚΑΤΩ ΣΤΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΣ ΤΟ ΑΛ...
 
ΚΟΡΝΗΛΙΑ ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ,ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ,διδακτικό σενάριο
ΚΟΡΝΗΛΙΑ ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ,ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ,διδακτικό σενάριοΚΟΡΝΗΛΙΑ ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ,ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ,διδακτικό σενάριο
ΚΟΡΝΗΛΙΑ ΖΑΦΕΙΡΙΑΔΟΥ,ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ,διδακτικό σενάριο
 
παπαδιαμάντης
παπαδιαμάντηςπαπαδιαμάντης
παπαδιαμάντης
 
επιμόρφωση Β΄- σεναριο Παπαδιαμάντης
επιμόρφωση Β΄- σεναριο Παπαδιαμάντηςεπιμόρφωση Β΄- σεναριο Παπαδιαμάντης
επιμόρφωση Β΄- σεναριο Παπαδιαμάντης
 
μήτος ι. τσ μπωντλαίρ. άλμπατρος
μήτος ι. τσ μπωντλαίρ.  άλμπατροςμήτος ι. τσ μπωντλαίρ.  άλμπατρος
μήτος ι. τσ μπωντλαίρ. άλμπατρος
 

Recently uploaded

Τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - Έκθεση
Τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - ΈκθεσηΤα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - Έκθεση
Τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - Έκθεση
Newsroom8
 
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και ΚηδεμόνωνΕπιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
Dimitra Mylonaki
 
Ενημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptx
Ενημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptxΕνημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptx
Ενημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptx
7gymnasiokavalas
 
PANELLINIES 2024 EKTHESI NEA ELLINIKA EPAL
PANELLINIES 2024 EKTHESI NEA ELLINIKA EPALPANELLINIES 2024 EKTHESI NEA ELLINIKA EPAL
PANELLINIES 2024 EKTHESI NEA ELLINIKA EPAL
ssuserf9afe7
 
ΞΕΝΙΑ - Εργασίες για Οδύσσεια και Ιλιάδα.pptx
ΞΕΝΙΑ  - Εργασίες για  Οδύσσεια και Ιλιάδα.pptxΞΕΝΙΑ  - Εργασίες για  Οδύσσεια και Ιλιάδα.pptx
ΞΕΝΙΑ - Εργασίες για Οδύσσεια και Ιλιάδα.pptx
Socratis Vasiopoulos
 
Κυριτσοπούλου Εβελίνα, ΑΡΧΙΖΕ Μ΄ΕΜΑΣ, βιβλ-ση.pptx
Κυριτσοπούλου Εβελίνα, ΑΡΧΙΖΕ Μ΄ΕΜΑΣ, βιβλ-ση.pptxΚυριτσοπούλου Εβελίνα, ΑΡΧΙΖΕ Μ΄ΕΜΑΣ, βιβλ-ση.pptx
Κυριτσοπούλου Εβελίνα, ΑΡΧΙΖΕ Μ΄ΕΜΑΣ, βιβλ-ση.pptx
Λαμπρινή Μαγαλιού
 
Τα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛ
Τα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛΤα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛ
Τα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛ
Newsroom8
 
Η τέχνη του Sampling/ The art of Sampling
Η τέχνη του Sampling/ The art of SamplingΗ τέχνη του Sampling/ The art of Sampling
Η τέχνη του Sampling/ The art of Sampling
ssuser6717fd
 
Τα θέματα σε Ανατομία-Φυσιολογία ΙΙ στα ΕΠΑΛ
Τα θέματα σε Ανατομία-Φυσιολογία ΙΙ στα ΕΠΑΛΤα θέματα σε Ανατομία-Φυσιολογία ΙΙ στα ΕΠΑΛ
Τα θέματα σε Ανατομία-Φυσιολογία ΙΙ στα ΕΠΑΛ
Newsroom8
 
Ποιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσα
Ποιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσαΠοιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσα
Ποιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσα
Maria Michali
 
一比一原版(USYD毕业证书)悉尼大学毕业证成绩单如何办理
一比一原版(USYD毕业证书)悉尼大学毕业证成绩单如何办理一比一原版(USYD毕业证书)悉尼大学毕业证成绩单如何办理
一比一原版(USYD毕业证书)悉尼大学毕业证成绩单如何办理
3zoh0uxr
 
Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (1).pdfφύλλα εργασιων
Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (1).pdfφύλλα εργασιωνΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (1).pdfφύλλα εργασιων
Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (1).pdfφύλλα εργασιων
ΟΛΓΑ ΤΣΕΧΕΛΙΔΟΥ
 
ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ 2021-22 στο Γυμνάσιο Αγίου Πνεύματος Σερρών
ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ 2021-22 στο Γυμνάσιο Αγίου Πνεύματος ΣερρώνΣΧΟΛΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ 2021-22 στο Γυμνάσιο Αγίου Πνεύματος Σερρών
ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ 2021-22 στο Γυμνάσιο Αγίου Πνεύματος Σερρών
Αποστολίνα Λιούσα
 
Η υδροστατική πίεση
Η υδροστατική                       πίεσηΗ υδροστατική                       πίεση
Η υδροστατική πίεση
Dimitra Mylonaki
 
Έκθεση Τεχνολογίας Σχολικό Έτος 2023-24.pptx
Έκθεση Τεχνολογίας Σχολικό Έτος 2023-24.pptxΈκθεση Τεχνολογίας Σχολικό Έτος 2023-24.pptx
Έκθεση Τεχνολογίας Σχολικό Έτος 2023-24.pptx
7gymnasiokavalas
 
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Σεισμολογικό Ινστιτούτο του ΑΠΘ.pptx
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Σεισμολογικό Ινστιτούτο του ΑΠΘ.pptxΕκπαιδευτική επίσκεψη στο Σεισμολογικό Ινστιτούτο του ΑΠΘ.pptx
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Σεισμολογικό Ινστιτούτο του ΑΠΘ.pptx
7gymnasiokavalas
 
Weatherman 1-hour Speed Course for Web [2024]
Weatherman 1-hour Speed Course for Web [2024]Weatherman 1-hour Speed Course for Web [2024]
Weatherman 1-hour Speed Course for Web [2024]
Andreas Batsis
 
ΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΟΛΓΑ ΤΣΕΧΕΛΙΔΟΥ
 
Εσύ, τι τύπος είσαι στη διαφωνία_ (2).pptx
Εσύ, τι τύπος είσαι στη διαφωνία_ (2).pptxΕσύ, τι τύπος είσαι στη διαφωνία_ (2).pptx
Εσύ, τι τύπος είσαι στη διαφωνία_ (2).pptx
Basso Hatzopoulou
 
PANELLINIES 2024 SXOLIASMOS GEL EKTHESI.pdf
PANELLINIES 2024 SXOLIASMOS GEL EKTHESI.pdfPANELLINIES 2024 SXOLIASMOS GEL EKTHESI.pdf
PANELLINIES 2024 SXOLIASMOS GEL EKTHESI.pdf
ssuserf9afe7
 

Recently uploaded (20)

Τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - Έκθεση
Τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - ΈκθεσηΤα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - Έκθεση
Τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα - Έκθεση
 
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και ΚηδεμόνωνΕπιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
Επιστολή στην Πρόεδρο του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων
 
Ενημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptx
Ενημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptxΕνημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptx
Ενημέρωση για την Ενδοσχολική Βία και το Άγχος.pptx
 
PANELLINIES 2024 EKTHESI NEA ELLINIKA EPAL
PANELLINIES 2024 EKTHESI NEA ELLINIKA EPALPANELLINIES 2024 EKTHESI NEA ELLINIKA EPAL
PANELLINIES 2024 EKTHESI NEA ELLINIKA EPAL
 
ΞΕΝΙΑ - Εργασίες για Οδύσσεια και Ιλιάδα.pptx
ΞΕΝΙΑ  - Εργασίες για  Οδύσσεια και Ιλιάδα.pptxΞΕΝΙΑ  - Εργασίες για  Οδύσσεια και Ιλιάδα.pptx
ΞΕΝΙΑ - Εργασίες για Οδύσσεια και Ιλιάδα.pptx
 
Κυριτσοπούλου Εβελίνα, ΑΡΧΙΖΕ Μ΄ΕΜΑΣ, βιβλ-ση.pptx
Κυριτσοπούλου Εβελίνα, ΑΡΧΙΖΕ Μ΄ΕΜΑΣ, βιβλ-ση.pptxΚυριτσοπούλου Εβελίνα, ΑΡΧΙΖΕ Μ΄ΕΜΑΣ, βιβλ-ση.pptx
Κυριτσοπούλου Εβελίνα, ΑΡΧΙΖΕ Μ΄ΕΜΑΣ, βιβλ-ση.pptx
 
Τα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛ
Τα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛΤα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛ
Τα θέματα σε Δίκτυα Υπολογιστών για τα ΕΠΑΛ
 
Η τέχνη του Sampling/ The art of Sampling
Η τέχνη του Sampling/ The art of SamplingΗ τέχνη του Sampling/ The art of Sampling
Η τέχνη του Sampling/ The art of Sampling
 
Τα θέματα σε Ανατομία-Φυσιολογία ΙΙ στα ΕΠΑΛ
Τα θέματα σε Ανατομία-Φυσιολογία ΙΙ στα ΕΠΑΛΤα θέματα σε Ανατομία-Φυσιολογία ΙΙ στα ΕΠΑΛ
Τα θέματα σε Ανατομία-Φυσιολογία ΙΙ στα ΕΠΑΛ
 
Ποιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσα
Ποιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσαΠοιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσα
Ποιήματα και εικαστικές δημιουργίες με θέμα τη θάλασσα
 
一比一原版(USYD毕业证书)悉尼大学毕业证成绩单如何办理
一比一原版(USYD毕业证书)悉尼大学毕业证成绩单如何办理一比一原版(USYD毕业证书)悉尼大学毕业证成绩单如何办理
一比一原版(USYD毕业证书)悉尼大学毕业证成绩单如何办理
 
Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (1).pdfφύλλα εργασιων
Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (1).pdfφύλλα εργασιωνΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (1).pdfφύλλα εργασιων
Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ (1).pdfφύλλα εργασιων
 
ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ 2021-22 στο Γυμνάσιο Αγίου Πνεύματος Σερρών
ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ 2021-22 στο Γυμνάσιο Αγίου Πνεύματος ΣερρώνΣΧΟΛΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ 2021-22 στο Γυμνάσιο Αγίου Πνεύματος Σερρών
ΣΧΟΛΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ 2021-22 στο Γυμνάσιο Αγίου Πνεύματος Σερρών
 
Η υδροστατική πίεση
Η υδροστατική                       πίεσηΗ υδροστατική                       πίεση
Η υδροστατική πίεση
 
Έκθεση Τεχνολογίας Σχολικό Έτος 2023-24.pptx
Έκθεση Τεχνολογίας Σχολικό Έτος 2023-24.pptxΈκθεση Τεχνολογίας Σχολικό Έτος 2023-24.pptx
Έκθεση Τεχνολογίας Σχολικό Έτος 2023-24.pptx
 
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Σεισμολογικό Ινστιτούτο του ΑΠΘ.pptx
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Σεισμολογικό Ινστιτούτο του ΑΠΘ.pptxΕκπαιδευτική επίσκεψη στο Σεισμολογικό Ινστιτούτο του ΑΠΘ.pptx
Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Σεισμολογικό Ινστιτούτο του ΑΠΘ.pptx
 
Weatherman 1-hour Speed Course for Web [2024]
Weatherman 1-hour Speed Course for Web [2024]Weatherman 1-hour Speed Course for Web [2024]
Weatherman 1-hour Speed Course for Web [2024]
 
ΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΚΑΡΤΕΣ ΑΡΙΘΜΩΝ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣΗΣ /ΠΡΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
 
Εσύ, τι τύπος είσαι στη διαφωνία_ (2).pptx
Εσύ, τι τύπος είσαι στη διαφωνία_ (2).pptxΕσύ, τι τύπος είσαι στη διαφωνία_ (2).pptx
Εσύ, τι τύπος είσαι στη διαφωνία_ (2).pptx
 
PANELLINIES 2024 SXOLIASMOS GEL EKTHESI.pdf
PANELLINIES 2024 SXOLIASMOS GEL EKTHESI.pdfPANELLINIES 2024 SXOLIASMOS GEL EKTHESI.pdf
PANELLINIES 2024 SXOLIASMOS GEL EKTHESI.pdf
 

"Δυο μητέρες νομίζουν πως είναι μόνες στον κόσμο", Νικηφόρος Βρεττάκος

  • 1. Νικηφόρος Βρεττάκος , «Δυο μητέρες νομίζουν πως είναι μόνες στον κόσμο» 04 ÊïììÜôé 4.wma
  • 2. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ:ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Δημιουργός: Ειρήνη Καλτσά ΠΕ02 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ:ΝΕΟΤΕΡΗ ΠΟΙΗΣΗ ΠΟΙΗΤΗΣ:ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΒΡΕΤΤΑΚΟΣ ΠΟΙΗΜΑ: «Δυο μητέρες νομίζουν πως είναι μόνες στον κόσμο» Τάξη: Β΄ Λυκείου ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΜΗΜΑΤΩΝ: 2 ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ: 25 ανά τμήμα Χρονική διάρκεια: 5 ώρες ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ  Διαθέσιμο Εργαστήριο Πληροφορικής.  Διαδραστικός πίνακας ή διαθέσιμος ηλεκτρονικός υπολογιστής και βιντεοπροβολέας.  Απρόσκοπτη σύνδεση με το Διαδίκτυο και στην αίθουσα διδασκαλίας.  ΑΛΛΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ  Ευελιξία στη διαμόρφωση του ωρολόγιου προγράμματος.
  • 3. Νικηφόρος Βρεττάκος Δυο μητέρες νομίζουν πως είναι μόνες στον κόσμο Ο γιος της σκοτώθηκε πριν έξι μήνες. Τώρα κάθε πρωί που ανοίγει την πόρτα της, είναι ένα πένθος. Νομίζεις πως βλέπεις, έξω από χρόνο και χώρο: το πένθος. 5Το βράδυ, το ίδιο: Σπρώχνει την πόρτα σα να σωριάζεται. Μπαίνει τρεκλίζοντας, ανάβει το φως. Η μαύρη της μπόλια είναι λυμένη. Οι άκρες της κρέμονται 10 ως κάτου στο πάτωμα. Στον τοίχο, αντικρύ της η εικόνα ταράζεται. Η Παναγία τη βλέπει, τρέμουν τα χέρια της, θα της φύγει θαρρείς, θα της πέσει το βρέφος της. Τα χείλη της σφίγγονται, η κόκκινη 15 μαντίλα της παίζει. Θέλει να την βοηθήσει, αλλά — το σπίτι είναι έρημο. Δεν έχει σε ποιον ν' αφήσει σ' αυτόν τον κόσμο για μια στιγμή το παιδί της.
  • 4. ΜΕΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Σχολικό εγχειρίδιο(Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Λυκείου) Φωτοτυπίες των φύλλων εργασίας και των παράλληλων κειμένων Λογισμικό Επεξεργασίας Κειμένου (Microsoft Word) Λογισμικό Παρουσιάσεων (PowerPoint) Διαδίκτυο.
  • 5. ΕΙΣΑΓΩΓΗ. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΡΧΩΝ Η συγκεκριμένη διδακτική παρέμβαση στηρίζεται:  στην αναγνώριση της σπουδαιότητας της ενεργητικής βιωματικής εμπλοκής του μαθητή με το λογοτεχνικό κείμενο  στην αναζήτηση ερμηνευτικών προσεγγίσεων από τους μαθητές και τις μαθήτριες ,όχι μόνο με αφετηρία το κείμενο αλλά και με έναυσμα τις ερμηνευτικές απόπειρες που διαμορφώνουν οι ίδιοι και οι συμμαθητές-τριές τους για κάθε διδασκόμενο λογοτεχνικό έργο  στη θεώρηση του λογοτεχνικού κειμένου ως συστήματος συμβόλων, κοινωνικών αναπαραστάσεων και ερμηνευτικών προσεγγίσεων του πολιτισμικού γίγνεσθαι.  στην αναζήτηση και θεμελίωση διακειμενικού διαλόγου ανάμεσα σε λογοτεχνικά έργα που δεν εντάσσονται μόνο στο πλαίσιο του λογοτεχνικού Kανόνα ούτε υπόκεινται σε ένα μικρό αριθμό ειδολογικών κατηγοριών, αλλά συμπλέκονται αισθητικά και νοηματικά και με άλλες μορφές σύγχρονων και παλαιότερων πολιτισμικών δημιουργημάτων, όπως τραγούδια, κινηματογραφικές ταινίες, έργα εικαστικών τεχνών κ. ά  στις σύγχρονες θεωρίες μάθησης που στηρίζονται σε μαθητοκεντρικά μοντέλα διδασκαλίας (ανακαλυπτική- διερευνητική θεωρία)  σε ένα συνδυασμό θέσεων της σύγχρονης θεωρίας της λογοτεχνίας, η οποία αφενός δεν θα πρέπει να απουσιάζει έστω και ως λανθάνον θεωρητικό υπόβαθρο από τη διδακτική της λογοτεχνίας, αφετέρου δεν επιτρέπεται να λειτουργεί ως κανονιστικού ή δεσμευτικού χαρακτήρα ερμηνευτικό πλαίσιο
  • 6. ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΚΟΠΟΣ: Κύριος σκοπός διδασκαλίας της Λογοτεχνίας είναι η ουσιαστικήεπαφή των μαθητών με αντιπροσωπευτικά έργα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, εθνικής και παγκόσμιας, καθώς και με έργα σύγχρονα που τροφοδοτούν τη συζήτηση γύρω από σύγχρονα προβλήματα και νέες αισθητικές τάσεις. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Α. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Με την συγκεκριμένη διδακτική παρέμβαση επιδιώκεται οι μαθητές-τριες: • Να απολαύσουν τον ποιητικό λόγο μέσω της ακρόασης και της ανάγνωσης του ποιήματος • Να γνωρίσουν τη ζωή και το έργο του Νικηφόρου Βρεττάκου και να αξιοποιήσουν σχετικά με τον ποιητή εργοβιογραφικά στοιχεία για την ερμηνευτική προσέγγιση του κειμένου.
  • 7. • Να προσδιορίσουν τα επίπεδα στα οποία κινείται το ποίημα • Να κατανοήσουν τον συσχετισμό ανάμεσα στο μητρικό πένθος της γυναίκας και την υπερβατική διάσταση που προσδίδει στο ποιητικό περιεχόμενο η συμπάσχουσα με τη μητέρα εικόνα της Παναγίας • Να γνωρίσουν τη σημασία του όρου «μπόλια» και να τον συνδέσουν με την έκφραση του πένθους • Να προβληματιστούν για το ρόλο των ρημάτων στην έκφραση της μητρικής οδύνης και της μοναξιάς • Να εντοπίσουν στο κείμενο απεικονιστικές πληροφορίες για την παρουσίαση της Παναγίας στη βυζαντινή αγιογραφία και να τις συγκρίνουν με ανάλογες βυζαντινές εικόνες • Να αναγνωρίσουν τρόπους έκφρασης του μητρικού θρήνου μέσα από μια ποικιλία κειμένων στους άξονες της συγχρονίας και της διαχρονίας και να διαμορφώσουν προσωπικές και ομαδικές διακειμενικές ερμηνείες • Να διερευνήσουν τους τρόπους έκφρασης του μητρικού πένθους ή /και του πένθους της Παναγίας σε διάφορα είδη τέχνης (γλυπτική, ζωγραφική, μουσική κ. ά.) • Να ασκηθούν στην παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου • Να δημιουργήσουν τα δικά τους ποιητικά εικαστικά ή άλλα καλλιτεχνικά έργα.
  • 8. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ • Β. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ: • Να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργατικής μάθησης • Να ασκηθούν σε δραστηριότητες αυτοαξιολόγησης και ετεροαξιολόγησης • Να εξοικειωθούν με διερευνητικές βιωματικές μεθόδους μάθησης • Γ. ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ Επιδιώκεται οι μαθητές: • Να εξοικειωθούν με τη χρήση του διαδικτύου ως περιβάλλοντος μάθησης και να αναπτύξουν δεξιότητες ψηφιακού γραμματισμού • Να ασκηθούν στην κριτική και επιλεκτική αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο • Να εξοικειωθούν με την αξιοποίηση των πολυμέσων προκειμένου να συνδέσουν τον «κόσμο» του συγκεκριμένου ποιήματος με άλλα πολιτισμικά περιεχόμενα (ντοκιμαντέρ, φωτογραφίες, εικαστικά και μουσικά έργα κ.ά.)
  • 9. ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ Η διδασκαλία του ποίηματος εστιάζει: o στην ανακάλυψη της ανατρεπτικής και νοηματοδοτικής φύσης του ποιητικού έργου από τους μαθητές, oστην ανάδειξη της οικουμενικότητας των συναισθημάτων και των εμπειριών που περικλείονται με τρόπο περιεκτικό στο ποίημα, oστην κατασκευή διαύλων επικοινωνίας με το κείμενο, oστη δόμηση προσωπικών και ομαδικών ερμηνειών και oστη μετα- ανάλυση των ερμηνειών αυτών από τους ίδιους τους μαθητές. Η διδασκαλία του ποίηματος στηρίζεται : oστις θέσεις της ανακαλυπτικής θεωρίας μάθησης oστις αρχές της Κριτικής Παιδαγωγικής, oστη σύνδεση της διδασκαλίας της Λογοτεχνίας με τις Πολιτισμικές Σπουδές και o στην συνδυαστική αξιοποίηση θέσεων της σύγχρονης θεωρίας της λογοτεχνίας.
  • 10. Η ΜΕΘΟΔΟΣ Ως καταλληλότερες μέθοδοι διδασκαλίας προκρίνονται η ομαδοσυνεργατική μέθοδος και η μέθοδος project . ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ Για την υλοποίηση της συγκεκριμένης διδακτικής πρότασης προτείνεται να διατεθούν πέντε (5) διδακτικές ώρες. Οι φάσεις εξέλιξης της δραστηριότητας είναι οι ακόλουθες: •Α΄ ΦΑΣΗ : ΑΝΑΓΝΩΣΗ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ (1 ώρα στην αίθουσα διδασκαλίας με τη χρήση διαδραστικού πίνακα ή 1ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου) Όλες οι ομάδες παρακολουθούν μία εκπομπή από το αρχείο της ΕΡΤ διάρκειας 30 περίπου λεπτών με θέμα το Νικηφόρο Βρεττάκο, στην οποία μιλά ο ίδιος ο ποιητής για τη ζωή και το έργο του. Η εκπομπή είναι διαθέσιμη από το Ηλεκτρονικό αχείο της ΕΡΤ. Μετά το πέρας της προβολής, ο εκπαιδευτικός διαβάζει από το σχολικό εγχειρίδιο το ποίημα φροντίζοντας με την προσεγμένη ανάγνωσή του να αποδώσει τις λεκτικές και συναισθηματικές αποχρώσεις του ποιήματος.
  • 11. •Β΄ ΦΑΣΗ : ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΝΩΣΗ (1η ώρα: στο εργαστήριο Πληροφορικής) •Οι μαθητές κάθονται μπροστά στους σταθμούς εργασίας και αφού μελετήσουν το ποίημα από τις αντίστοιχες σελίδες του σχολικού εγχειριδίου ή από την ηλεκτρονική σελίδα που αντιστοιχεί στο ψηφιακό σχολείο απαντούν στις ερωτήσεις του πρώτου φύλλου εργασίας που προορίζεται για όλες τις ομάδες. Στη συνέχεια, αναζητούν στο διαδίκτυο το Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού και διαβάζουν το ποιητικό απόσπασμα με αριθμό 8 που προέρχεται από την ίδια ποιητική συλλογή στην οποία συγκαταλέγεται και το προς μελέτη ποίημα. Τέλος, ολοκληρώνουν τη συμπλήρωση του κοινού για όλους φύλλου εργασίας. •(2η ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής) •1η ΟΜΑΔΑ •Τα μέλη της πρώτης ομάδας αναζητούν το αφιέρωμα στο Νικηφόρο Βρεττάκο που περιέχεται στο Εθνικό Κέντρο Βιβλίου και από εκεί αντλούν υλικό για τη ζωή και το έργο του ποιητή. Συμπληρωματικά, μπορούν να ανατρέξουν και στο Ηλεκτρονικό αρχείο της ΕΡΤ και να σταχυολογήσουν το υλικό εκείνο που κρίνουν ότι είναι απαραίτητο να συμπεριληφθεί στο βιογραφικό σημείωμα που καλούνται να συντάξουν για το δημιουργό του ποιήματος. Κατόπιν, αναζητούν από το δικτυακό τόπο του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου και άλλες ηλεκτρονικές πηγές της επιλογής τους (φωτογραφίες του ποιητή, του τόπου καταγωγής του, των ιδιόγραφων σημειώσεων, των εξωφύλλων των ποιητικών συλλογών κ. ά) προκειμένου να το συμπεριλάβουν στην παρουσίαση του έργου τους στην ολομέλεια της τάξης. Τέλος, συντάσσουν το βιογραφικό σημείωμα του ποιητή, το οποίο φροντίζουν να εμπλουτίσουν με στοιχεία πολυτροπικότητας (π.χ. αποσπάσματα από την εκπομπή της ΕΡΤ, φωτογραφικό υλικό κ.ά.)
  • 12. 2η ΟΜΑΔΑ σκοτώθηκε μπόλια σπρώχνει τρέμουν σωριάζεται μπαίνει τρεκλίζοντας • Οι μαθητές /τριες της δεύτερης ομάδας αναζητούν στην Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα το περιεχόμενο του όρου «μπόλια». Στη συνέχεια, μεταβαίνουν στην ιστοσελίδα http://www.paradosiakes-endymasies. gr/%CE%86%CF%81%CE%B8%CF%και αναζητούν τη σύνδεση του τρόπου έκφρασης του πένθους με τον κεφαλόδεσμο. Κατόπιν, ασχολούνται με την ερμηνευτική προσπέλαση των γλωσσικών επιλογών του ποιητή όσον αφορά στα ρήματα του ποιήματος.
  • 13. 3η ΟΜΑΔΑ • Οι συμμετέχοντες στην τρίτη ομάδα ανατρέχουν, για δεύτερη φορά, στην αφιερωματική για το Νικηφόρο Βρεττάκο εκπομπή του αρχείου της ΕΡΤ Ηλεκτρονικό αρχείο της ΕΡΤ και αναζητούν το απόσπασμα, στο οποίο ο ίδιος ο Νικηφόρος Βρεττάκος αναφέρεται στη σημασία των θρησκευτικών συμβόλων στη ζωή του. Κατόπιν, επισκέπτονται την ιστοσελίδα http://users.sch.gr/aiasgr/Theotokos_Maria/Eikonografia_2/Panagia_h_Brefokratousa_και παρατηρούν βυζαντινές εικόνες της Παναγίας. Συγκρίνουν τις εικόνες με την περιγραφή της εικόνας της Παναγίας Βρεφοκρατούσας του ποιήματος και προβληματίζονται για την επιλογή της Παναγίας ως συμβόλου της μητρικής οδύνης.
  • 14. 4η ΟΜΑΔΑ • Τα μέλη της τέταρτης ομάδας εμπλέκονται σε ένα διακειμενικό ταξίδι. Αρχικά, επισκέπτονται τον επίσημο δικτυακό τόπο του αρχείου Καβάφη και μελετούν το ποίημα «Δέησις» ( το ποίημα περιλαμβάνεται στα Κείμενα Νεοελληνικής λογοτεχνίας της Α΄ Γυμνασίου). Στη συνέχεια, στην ιστοσελίδα του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας εντοπίζουν και διαβάζουν το ποίημα του Κώστα Βάρναλη «Η μάνα του Χριστού». • Η επόμενη ηλεκτρονική διεύθυνση την οποία επισκέπτονται είναι η ακόλουθη: http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/romanos_pathos.html. Σ’ αυτήν συναντούν μεταφρασμένους βυζαντινούς ύμνους του Ρωμανού του Μελωδού και από αυτούς επιλέγουν για μελέτη τον Οίκο 16. Τελευταίος σταθμός της μελέτης τους είναι ένα φυλλάδιο που τους δίδεται με κατάλληλα επιλεγμένα αποσπάσματα από τις τρεις στάσεις των εγκωμίων που ψάλλονται τη Μεγάλη Παρασκευή. Το έργο της ομάδας ολοκληρώνεται με τη διαμόρφωση συγκριτικών παρατηρήσεων, σχετικών με τους τρόπους έκφρασης του μητρικού πένθους, όπως αυτό ξεδιπλώνεται στα διάφορα ερευνώμενα κείμενα.
  • 15. 5η ΟΜΑΔΑ • Οι μαθητές/τριες της πέμπτης ομάδας προσεγγίζουν μία πηγών, οι οποίες ανάγονται σε ένα ευρύ χρονικό φάσμα και ακολουθούν διαφορετικές εκφραστικές οδούς:  Στην αρχή, αναζητούν από τη ραψωδία Ω της Ιλιάδας στην ιστοσελίδα http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-B108/271/1994,6772/ τους στίχους, στους οποίους η Εκάβη θρηνεί για το νεκρό Έκτορα.  Στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.myriobiblos.gr/afieromata/dimotiko/txt_moirologia_next.html#5 βρίσκουν το μοιρολόγι με αριθμό 199  Επισκέπτονται την ιστοσελίδα http://www.pi-schools. gr/lessons/aesthetics/eikastika/afises/index.php?id=22&v=2 και κατεβάζουν την εικόνα του γλυπτού «Πιετά» του Μιχαήλ Άγγελου.  Από την επίσημη ιστοσελίδα της εικαστικού Βάσως Κατράκη οι μαθητές επιλέγουν ένα από τα έργα της εικαστικού με θέμα τη μητέρα και το παιδί.  Οι μαθητές/τριες επισκέπτονται το δικτυακό τόπο του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων και μέσα από το αφιέρωμά του στην Ελληνίδα μάνα και την προβολή της μητρότητας μέσα από τη νεοελληνική τέχνη εντοπίζουν το έργο του Γ. Ιακωβίδη «Μητρική στοργή».
  • 16. ΟΛΕΣ ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ (3η ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής) • Όλοι οι μαθητές παρακολουθούν από το youtube και συγκεκριμένα από την ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.youtube.com/watch?v=UOiMmJ8ErOM το απόσπασμα από τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη και σε ερμηνεία του Γρηγόρη Μπιθικώτση. Ύστερα, έρχονται σε επαφή με εκφραστικούς τρόπους της πατρικής οδύνης μέσω δύο τραγουδιών δύο σημαντικών μορφών της παγκόσμιας μουσικής σκηνής, του Robert Plant- μέλους του συγκροτήματος των Led Zeppelin- και του Eric Clapton.Και τα δύο τραγούδια είναι αφιερωμένα από τους καλλιτέχνες στο θάνατο των δύο μικρών γιων τους. Τα τραγούδια αντίστοιχα είναι το “All of my love”, το οποίο οι μαθητές/τριες παρακολουθούν από το youtube, στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.youtube.com/watch?v=-ieftPTBt7Q και το“ Tears in Heaven” στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://www.youtube.com/watch? v=MqYdzCenWMg. Οι μαθητές/τριες ενθαρρύνονται, στη συνέχεια, να δοκιμάσουν να δημιουργήσουν ένα πολυτροπικό κείμενο, στο οποίο θα συνδυάζονται δικοί τους στίχοι για τα συναισθήματα και τις σχέσεις γονέων- παιδιών με εικόνες από πίνακες ζωγραφικής, φωτογραφίες ή και δικές τους ζωγραφιές.
  • 17. (1 ώρα στο εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου ή στην αίθουσα διδασκαλίας με τη χρήση διαδραστικού πίνακα) Όλοι/ες οι μαθητές/τριες του τμήματος παρουσιάζουν ανά ομάδα στην ολομέλεια της τάξης το έργο τους. Είναι καλό, η παρουσίαση της εργασίας κάθε ομάδας να γίνεται με τη χρήση λογισμικού παρουσίασης PowerPoint.Στο τέλος της ώρας, οι μαθητές/τριες σε συνεργασία με τον/την εκπαιδευτικό συζητούν για θέματα, όπως ο βαθμός επίτευξης των στόχων που είχαν τεθεί, ο τρόπος λειτουργίας των ομάδων, η αξιοποίηση των Νέων Τεχνολογιών στη διδακτική πράξη και τη μαθησιακή εμπειρία κ.ά.
  • 18. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Η αξιολόγηση δεν αποτελεί ένα εμβόλιμο ανεξάρτητο τμήμα της διδακτικής και μαθησιακής διαδικασίας, αλλά διατρέχει όλο το παιδευτικό έργο. Στη διάρκεια της έρευνας και εργασίας των ομάδων η αξιολόγηση είναι διαμορφωτική και πραγματοποιείται τόσο από τον/την εκπαιδευτικό με τη μορφή της διακριτικής υποστηρικτικής συνδρομής στο έργο των ομάδων όσο και από τα μέλη των ομάδων, καθώς προβληματίζονται, αναδιαμορφώνουν και επανακαθορίζουν διαρκώς τις παραμέτρους του έργου τους. Η τελική αξιολόγηση λαμβάνει χώρα στην τελευταία φάση του έργου των μαθητών/τριων. Οι μαθητές/τριες αξιολογούν τα αποτελέσματα της δικής τους εργασίας όσο και τα αποτελέσματα των εργασιών των άλλων ομάδων και ελέγχουν τον βαθμό επίτευξης των στόχων που είχαν τεθεί.
  • 19. ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΠΕΚΤΑΣΗΣ Η συγκεκριμένη διδακτική πρόταση είναι δυνατό να αποτελέσει αφορμή για μια σειρά από νέα ερευνητικά σενάρια εκτενέστερης διάρκειας και με θεματικούς ορίζοντες όπως: η παρουσίαση της σχέσης μητέρας- παιδιού στην ελληνική και παγκόσμια τέχνη (εικαστικές τέχνες, αλλά και φωτογραφία και κινηματογράφος και μουσική) η πλοήγηση σε νέους δικτυακούς τόπους η δημιουργία ποιημάτων ή κολάζ ή έργων ζωγραφικής ή τραγουδιών από τους/τις μαθητές/τριες το ανέβασμα θεατρικών παραστάσεων με σχετικό περιεχόμενο (π.χ. θεατρική διασκευή του διηγήματος του Γ. Βιζυηνού «Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου», το οποίο περιέχεται στα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας της Β΄ Λυκείου).

Editor's Notes

  1. Η παρουσίαση υλικού, στο οποίο εμφανίζεται ο ίδιος ο δημιουργός του ποιήματος, συντελεί στο να συνειδητοποιήσουν οι μαθητές-τριες ότι οι ποιητές δεν είναι πλάσματα μιας υπερβατικής διάστασης, αλλά άνθρωποι ενταγμένοι σε μια πραγματικότητα με χαρακτηριστικά ανάλογα με αυτά της πραγματικότητας των παιδιών, με εμπειρίες άλλοτε κοινότοπες άλλοτε ξεχωριστές, αλλά πάντα στο μέτρο που χαράζει η πολυπλοκότητα της ανθρώπινης ζωής. Ακούν τη φωνή του ποιητή, παρατηρούν την εμφάνισή του, τον παρακολουθούν να μιλά για την περιπέτεια της ποίησης, τα βιώματά του και το πώς αυτά συμπλέκονται μεταξύ τους και γεννούν τη μοναδικότητα της ποιητικής του δημιουργίας. Με άλλα λόγια, έχουν την ευκαιρία να διαπιστώσουν ότι κατά την προσέγγιση της ποίησης διαλέγονται ο κόσμος του ποιητή με το δικό τους προσωπικό και κοινωνικό σύμπαν.
  2. Ύστερα, επιχειρούν συγκριτικές θεωρήσεις ανάμεσα στα δύο κείμενα και αναπτύσσουν την προβληματική τους γύρω από τους τρόπους έκφρασης των μητρικών συναισθημάτων μέσα από τα τρία προτεινόμενα έργα εικαστικής τέχνης. Πριν την αναχώρηση από το χώρο του εργαστηρίου, η κάθε ομάδα αποθηκεύει την εργασία της στην επιφάνεια εργασίας, την παραδίδει στον/στην εκπαιδευτικό σε ηλεκτρονική μορφή, χρησιμοποιώντας φορητή συσκευή αποθήκευσης (memory stick) και τέλος, την προωθεί στους σταθμούς εργασίας των άλλων ομάδων.