1. Ας πούμε σε ένα φίλο μας που είναι αρκετά
ψηλότερος από εμάς και γνωρίσαμε μόλις
σήμερα στο σχολείο, που βρίσκεται το σπίτι
μας, που φυσικά δεν γνωρίζει.
Αν του πούμε ότι «βγαίνοντας από την πόρτα
του σχολείου θα περπατήσεις εκατό μεγάλα
βήματα στην οδό Εθνικής αντιστάσεως και
ύστερα πενήντα μικρότερα βήματα στην
ανηφόρα» πιθανότατα δεν θα τον βοηθούσαμε
πολύ.
papadakhs@hotmail.com

2. Μια τέτοια οδηγία θα είχε ίσως
περισσότερη επιτυχία αν λέγαμε στον φίλο
μας «βγαίνοντας από την πόρτα του
σχολείου θα περπατήσεις προς τα αριστερά
τρία οικοδομικά τετράγωνα και ύστερα θα
στρίψεις αριστερά και θα περπατήσεις
άλλα δύο».
Οι πλευρές των οικοδομικών τετραγώνων
σαν μονάδα μέτρησης της απόστασης θα
πετύχαιναν καλύτερα τον σκοπό τους.
papadakhs@hotmail.com

3. Επίσης θα μπορούσε να θυμάται από
τις οδηγίες που του δώσαμε «3
αριστερά και 2 δεξιά» ή
papadakhs@hotmail.com
«3α+2δ»
και να βρει το σπίτι μας.
Θα μπορούσε δηλαδή να θυμάται μία
κωδικοποιημένη σχέση αριθμών και
γραμμάτων όπως αυτές που συναντάμε
στα μαθηματικά.

4. Ένα ανάλογο παράδειγμα που αντιμετωπίζουν
συνήθως όσοι ασχολούνται με την μαγειρική
είναι και οι συνταγές των γλυκών. Κανείς δεν θα
μπορούσε να φτιάξει ένα συγκεκριμένο γλυκό
με την συνταγή:
Ανακατεύουμε λίγο αλεύρι με τα απαιτούμενα
αυγά, τα χτυπάμε και στη συνέχεια
προσθέτουμε μια γερή δόση ζάχαρης, ελάχιστη
βανίλια και λίγο χυμό πορτοκαλιού.»
papadakhs@hotmail.com

5. Μια τέτοια συνταγή όσο και αν ήταν
κατανοητή απ’ αυτόν που αρχικά τη
σκέφτηκε, γιατί έβλεπε την ποσότητα των
υλικών που χρησιμοποιούσε, σίγουρα δεν
έχει νόημα για κάποιον άλλον που επιθυμεί
να φτιάξει το ίδιο γλυκό.
Οι ποσότητες της μάζας των υλικών θα
έπρεπε να εκφραστούν σε κάποια
κατανοητή μονάδα μέτρησης …
papadakhs@hotmail.com

6. … όπως «ανακατεύουμε τρία φλιτζάνια αλεύρι
με 2 αυγά, τα χτυπάμε και στη συνέχεια
προσθέτουμε ένα φλιτζάνι ζάχαρης, ένα
κουταλάκι βανίλιας και μισό φλιτζάνι χυμό
πορτοκαλιού.»
Από τη συνταγή αυτή βλέπουμε ότι μια μονάδα
μέτρησης όπως το φλιτζάνι, χρειάζεται πολλές
φορές να έχει υποπολλαπλάσια όπως είναι το
μισό φλιτζάνι και το κουταλάκι για την
καλύτερη μέτρηση της ποσότητας.
papadakhs@hotmail.com

7. Επίσης φαίνεται πάλι ότι με κατάλληλο
συμβολισμό των ποσοτήτων και των υλικών η
παραπάνω συνταγή μπορεί να πάρει μια
μαθηματική έκφραση όπως π.χ.
(3αλ+1ζαχ+0,5χπ)φ+2αυγά+(1βαν)κουτ.
Από τα δύο παραπάνω παραδείγματα ίσως
γεννιέται το ερώτημα: πότε να καλέσουμε τον
φίλο στο σπίτι μας να φάμε το γλυκό που
φτιάξαμε.
papadakhs@hotmail.com

8. Απαντήσεις όπως το
«μόλις τελειώσεις το διάβασμα σου», αφού
γυρίσουν οι γονείς σου από την δουλειά»
κ.τ.λ. πάλι δεν θα γίνουν απόλυτα σαφείς.
Όπως δεν είναι σαφές και όταν λέμε
αόριστα ότι τα μαθήματα ξεκινούν το πρωί,
ενώ όλοι ξέρουμε ότι ξεκινούν στις 8:15
ακριβώς.
papadakhs@hotmail.com

9. Πάλι δηλαδή καταλαβαίνουμε ότι για να
αποδώσουμε καλύτερα το πότε θέλουμε να έρθει
ο φίλος στο σπίτι μας χρειαζόμαστε μια κοινή
μονάδα μέτρησης του χρόνου αλλά και μια
κοινή αρχή μέτρησης του.
Με τον τρόπο αυτό γίνεται φανερό ότι στη
φυσική μας ενδιαφέρει να εκφράζουμε κάθε
φυσικό μέγεθος με μονάδες που δεν εξαρτώνται
από αυτόν που εκτελεί το πείραμα αλλά να είναι
κατανοητές από όλους.
papadakhs@hotmail.com

10. papadakhs@hotmail.com
ΒΑΣΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ
ΜΕΓΕΘΟΣ ΜΟΝΑΔΑ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑ ΥΠΟΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑ
ΜΗΚΟΣ m (μέτρο) km cm, mm, μm
ΜΑΖΑ kg (χιλιόγραμμο) tn g, mg, μg
ΧΡΟΝΟΣ s (δευτερόλεπτο) min, h ms, μs
ΕΝΤΑΣΗ
ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ A (αμπέρ)
ΡΕΥΜΑΤΟΣ
ΕΝΤΑΣΗ
ΦΩΤΕΙΝΗΣ cd (καντέλα)
ΠΗΓΗΣ
ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ K (βαθμός Κέλβιν)
ΜΟΝΑΔΑ
ΧΗΜΙΚΗΣ mol (μολ)
ΠΟΣΟΤΗΤΑΣ

11. ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΑ ΠΡΟΘΕΜΑΤΑ
Παράγοντας Πρόθεμα Σύμβολο
109 giga- G
106 mega- M
103 kilo- k
10-3 milli- m
10-6 micro- μ
10-9 nano- n
papadakhs@hotmail.com
10-2 centi- c

12. papadakhs@hotmail.com
ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΨΗΦΙΑ
Σημαντικά ψηφία μιας μέτρησης είναι όλα τα ψηφία τα οποία
προκύπτουν με βεβαιότητα από τα όργανα του πειράματος μας συν
ένα ακόμη ψηφίο που προκύπτει κατ’ εκτίμηση.
1. Τα μηδενικά στην αρχή των αριθμών δεν είναι σημαντικά.
π.χ. ο αριθμός 0,00234 έχει τρία σημαντικά ψηφία.
2. Τα μηδενικά που βρίσκονται ανάμεσα σε μη μηδενικά ψηφία είναι
πάντα σημαντικά.
π.χ. ο αριθμός 1,206 έχει τέσσερα σημαντικά ψηφία.
3. Τα μηδενικά που ακολουθούν την υποδιαστολή ενός αριθμού είναι
πάντα σημαντικά, αν ο αριθμός εκφράζει μία μέτρηση.
π.χ. ο αριθμός 123,00 έχει πέντε σημαντικά ψηφία.

13. ΠΡΑΞΕΙΣ ΜΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΨΗΦΙΑ
papadakhs@hotmail.com
ΠΡΟΣΘΕΣΗ 13, 24
+ 5, 6
18, 84 18, 8
ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟΣ 13, 24
X 5, 6
7944
74
6 6 20
74,144

14. ΕΡΓΑΣΙΑ 1 : ΜΟΝΑΔΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ
papadakhs@hotmail.com
ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ.
ΕΡΓΑΣΙΑ 2 : ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ
ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΜΕΧΡΙ
ΤΗΝ ΓΑΛΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ.
ΕΡΓΑΣΙΑ 3 : ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗΣ
ΤΩΝ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΝ ΑΠΌ ΤΗΝ ΓΑΛΛΙΚΗ
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ.
ΕΡΓΑΣΙΑ 4 : ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΚΤΙΝΑΣ ΤΗΣ ΓΗΣ ΑΠΌ ΤΟΝ
ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗ.
ΕΡΓΑΣΙΑ 5 : ΕΚΘΕΤΙΚΗ ΜΟΡΦΗ ΑΡΙΘΜΩΝ.
ΕΡΓΑΣΙΑ 6 : ΣΤΡΟΓΓΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΑΡΙΘΜΩΝ.
ΕΡΓΑΣΙΑ 7 : Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΙΛΙΟΓΡΑΜΜΟΥ.
ΕΡΓΑΣΙΑ 8 : Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΛΕΠΤΟΥ.