толь физик үзэгдэл
- 2. Гэрлийг толин ойлгодог хавтгай гадаргууг
хавтгай толь гэнэ. Гэрэлтэгч А цэгийн
дүрсийг хавтгай толинд байгуулъя.
- 3. Гэрлийг толин ойлгодог бөгөөд бөмбөлөг
сегмент хэлбэртэй гадаргууг бөмбөлөг
толь гэнэ. Бөмбөлөг толийг гүдгэр хүнхэр
гэж хуваана. Толин гадаргуу нь гадна
талдаа бол гүдгэр толь гэнэ. Толин
гадаргуу нь дотор талдаа бол хүнхэр толь
гэнэ.
- 5. 1.Сегментийг огтлон авсан бөмбөрцгийн төвийг оптик
төв/О/ гэнэ.
2. Бөмбөлөг сегментийн оройг толины орой /Р/ гэнэ
F 3.Толины оптик төвийг
дайрах шулуун шугам бүрийг толины оптик
тэнхлэг /ОК,ОР,ОМ/ гэнэ
4. Оптик тэнхлэгүүдээс толины оройг дайрсаныг толины
оптик гол тэнхлэг /ОР/ гэнэ.
5.Оптик гол тэнхлэгтэй параллелиар туссан цацраг ойсны
дараа гол оптик тэнхлэгийн огтлох цэгийг /F/ толины фокус
гэнэ.
6.Толины оройгоос фокус хүртэлх зайг толины фокусын зай
гэнэ.
7.Фокусыг дайрч гарсан, гол оптик тэнхлэгтэй перпендикуляр
хавтгайг фокусын хавтгай гэж нэрлэнэ. Бөмбөлөг толинд
дүрс байгуулахдаа дээрх толины чанарууд болон зам нь
тодорхой дараах цацрагуудыг ашиглана.
- 6. - Биеийн дүрс ойсон цацрагуудын огтолцлолоор
үүсч байвал дүрсийг бодит харин ойсон
цацрагуудын үргэлжлэлийн огтолцлолоор үүсч
байвал хуурмаг дүрс гэнэ.
Бие дүрс хоѐр гол оптик тэнхлэгийн 1 талд
оршиж байвал зөв, хоѐр талд оршиж байвал
урвуу дүрс гэнэ. Бөмбөлөг толинд үүссэн дүрс
шууд ба урвуу, бодит ба хуурмаг аль нь ч байж
болно. D=1/F=1/a+1/b томъѐог толины
томъѐо гэнэ
a- Биеэс толины орой хүртэлх зай, b- Дүрсээс
толины орой хүртэлх зай, R-толины радиус F=
2/R фокусын зай.