1. รำวงมำตรฐำน
โดย นำงดวงฤทัย ช่วงชัย

2. ประวัติควำมเป็นมำของรำวงมำตรฐำน
รำวงมำตรฐำน เป็นกำรแสดงที่มีวิวัฒนกำรมำจำก “รำ
โทน” เป็นกำรรำและร้องของชำวบ้ำน ซึ่งจะมีผู้ชำยและผู้หญิง รำ
กันเป็นคู่ๆ รอบๆ ครกตำข้ำวที่วำงคว่ำไว้ หรือไม่ก็รำกันเป็นวงกลม
โดยมีโทนเป็นเครื่องดนตรีประกอบจังหวะ ลักษณะกำรรำ และกำร
ร้องเป็นไปตำมควำมถนัด ไม่มีแบบแผนกำหนดไว้ คงเป็นกำรรำและ
ร้องง่ำยๆ มุ่งเน้นที่ควำมสนุกสนำนรื่นเริง เช่น เพลงช่อมำลี เพลง
ยวนยำเหล เพลงหล่อจริงนะดำรำ เพลงตำมองตำ เพลงใกล้เข้ำไป
อีกนิด ฯลฯ ด้วยเหตุที่กำรรำชนิดนี้มีโทนเป็นเครื่องดนตรีประกอบ
จังหวะ จึงเรียกกำรแสดงชุดนี้ว่ำ “รำโทน”

3. ประวัติควำมเป็นมำของรำวงมำตรฐำน (ต่อ)
ต่อมำในสมัยรัฐบำล จอมพล ป. พิบูลสงครำม พ.ศ. 2487
ได้มอบหมำยให้กรมศิลปำกร ปรับปรุงกำรเล่นรำวงพื้นบ้ำน ให้มี
ระเบียบเรียบร้อย เป็นแบบฉบับอันดีงำมของนำฏศิลป์ไทยและ
เพื่อเป็นกำรอนุรักษ์ศิลปะกำรละเล่นพื้นเมือง กรมศิลปำกรจึงแต่ง
บทร้องและทำนองเพลงขึ้นใหม่ 4 เพลง คือ งำมแสงเดือน ชำวไทย
คืนเดือนหงำย และรำมำซิมำรำ พร้อมทั้งปรับปรุงเครื่องดนตรีที่ใช้
บรรเลงประกอบกำรเล่นรำวงมำเป็นวงปี่พำทย์หรือวงดนตรีสำกล
บทเพลงรำวงมำตรฐำนนี้ ท่ำนผู้หญิงละเอียด พิบูลสงครำม
ได้แต่งบทร้องอีก 6 เพลง คือ ดวงจันทร์วันเพ็ญ ดอกไม้ของชำติ
หญิงไทยใจงำม ดวงจันทร์ขวัญฟ้ำ ยอดชำยใจหำญ และ บูชำนักรบ

4. ประวัติควำมเป็นมำของรำวงมำตรฐำน (ต่อ)
ผู้คิดประดิษฐ์ท่ำรำประกอบเพลงรำวงทั้ง 10 เพลงนั้น
คือ คณะอำจำรย์ด้ำนนำฏศิลป์ของกรมศิลปำกร ได้ช่วยกันคิด
ประดิษฐ์ท่ำรำให้งดงำมถูกต้องตำมหลักนำฏศิลป์ กำหนดให้เป็น
แบบมำตรฐำน ผู้คิดประดิษฐ์ท่ำรำของรำวงมำตรฐำน คือ
หม่อมต่วน (นำงศุภลักษณ์ ภัทรนำวิก) ครูมัลลี คงประภัทร์
ครูลมุล ยมะคุปต์ และครูผัน โมรำกุล ต่อมำได้มีกำรนำรำวงนี้ไป
สลับกับวงลีลำศ ทำให้ชำวต่ำงประเทศรู้จักรำวง เพื่อให้ประชำชน
ชำวไทยได้เล่นกันแพร่หลำย และมีแบบแผนอันเดียวกัน กรม
ศิลปำกรจึงเรียกว่ำ “รำวงมำตรฐำน”

5. ลักษณะกำรแต่งกำยรำวงมำตรฐำน
กำรแต่งกำยรำวงมำตรฐำนแต่งได้ 3 แบบ คือ
1.แบบพื้นเมือง
หญิง : นุ่งผ้ำโจงกระเบน ห่มสไบอัดจีบ คำดเข็มขัด
ชำย : นุ่งผ้ำโจงกระเบน สวมเสื้อคอกลม มีผ้ำคำดเอว

6. ลักษณะกำรแต่งกำยรำวงมำตรฐำน
2. แบบไทยพระรำชนิยม
ชำย: สวมกำงเกงขำยำว ใส่เสื้อพระรำชทำน (แขนยำวหรือสั้นก็ได้) สวมรองเท้ำ (แบบที่
1) : นุ่งผ้ำโจงกระเบน ใส่เสื้อรำชประแตน สวมรองเท้ำ ถุงเท้ำยำว (แบบที่ 2)
ชำย
หญิง : แต่งชุดไทยเรือนต้น และชุดไทยสมัยรัชกำลที่ 5 สวมรองเท้ำ

7. ลักษณะกำรแต่งกำยรำวงมำตรฐำน
3. แบบสำกลนิยม
ชำย : แต่งชุดสูทสำกล สวมเสื้อเชิ้ตแขนยำว ผูกเนคไท สวมรองเท้ำ
หญิง : ชุดไทย

8. ชื่อเพลง
1. เพลงงำมแสงเดือน
2. เพลงชำวไทย
3. เพลงรำมำซิมำรำ
4. เพลงคืนเดือนหงำย
5. เพลงดอกไม้ของชำติ
6. เพลงดวงจันทร์วันเพ็ญ
7. เพลงหญิงไทยใจงำม
8. เพลงดวงจันทร์ขวัญฟ้ำ
9. เพลงยอดชำยใจหำญ
10. เพลงบูชำนักรบ
ท่ำรำที่ใช้
ชำยและหญิง สอดสร้อยมำลำ
ชำยและหญิงชักแป้งผัดหน้ำ
ชำยและหญิง รำส่ำย
ชำยและหญิง สอดสร้อยมำลำแปลง
ชำยและหญิง รำยั่ว
ชำยและหญิง แขกเต้ำเข้ำรัง และ ผำลำเพียงไหล่
ชำยและหญิง พรหมสี่หน้ำ และ ยูงฟ้อนหำง
ชำยและหญิง ช้ำงประสำนงำ และ จันทร์ทรงกลดแปลง
ชำย จ่อเพลิงกำฬ หญิง ชะนีร่ำยไม้
ชำย จันทร์ทรงกลด/ขอแก้ว หญิง ขัดจำงนำง/ล่อแก้ว

9. วิธีเล่นรำวงมำตรฐำน
1. แสดงเป็นคู่ ชำย – หญิง จะใช้กี่คู่ก็ได้ขึ้นอยู่กับสถำนที่
2. ก่อนเริ่มรำ หญิง – ชำย ทำควำมเคำรพกันด้วยกำรไหว้ หรือ หญิง
พนมมือไหว้ ชำยโค้ง
3. ก่อนรำแต่ละเพลง ดนตรีนำ 1 วรรค เพื่อให้กำรเดินเท้ำในจังหวะ
แรกพร้อมเพรียงกัน
4. มีควำมพร้อมเพรียงในกำรรำ ระยะคู่ไม่ห่ำงหรือชิดกันเกินไป
5. ใช้ท่ำรำตำมที่กำหนดไว้ในแต่ละเพลง
6. พนมมือไหว้ซึ่งกันและกัน ก่อนที่จะออกจำกวงรำ

10. ดนตรี และ เพลงที่ใช้ประกอบกำรแสดง
มีดังนี้
ใช้วงปี่พำทย์ไม้นวม ประกอบด้วย ระนำด ฆ้องวง
ปีใน ตะโพน กลองทัด ฉิ่ง ฉำบ กรับและโทน

11. ลองทำข้อสอบนะจ๊ะ
kkk.htm