2. • 1 นางสาว ชลิดา สมใจ
เลขที่17
• 2 นางสาว กิ่งกาญจน์ สมทอง
เลขที่28
• 3 นางสาว ชนกนันท์ สว่างฟ้ า
เลขที่29
• 4 นางสาว มานิตา ทองศรี
เลขที่32
• 5 นางสาว มนทิรา คล้ายทองคา
เลขที่45
•
ชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 4/5

3. • กล้ วยไม้ เป็ นพืชใบเลี ้ยงเดี่ยว ในวงศ์ Orchidaceae เป็ นไม้ ตดดอก
ั
ยอดนิยม เนื่องจากมีลกษณะดอก และสีสนลวดลายสวยงาม เป็ นไม้ ตด
ั
ั
ั
ดอกที่มีอายุการใช้ งานได้ นาน กล้ วยไม้ เป็ นพืชเศรษฐกิจทีมี
่
ความสาคัญของไทย เพราะเป็ นไม้ สงออกขายต่างประเทศทารายได้ เข้ า
่
ประเทศปี ละหลายร้ อยล้ านบาท มีการปลูกเลี ้ยงอย่างครบวงจร ตังแต่
้
การผสมเกสร เพาะเลี ้ยงเนื ้อเยื่อ เลี ้ยงลูกกล้ วยไม้ เลี ้ยงต้ นกล้ วยไม้
จนกระทังให้ ดอก ตัดดอกบรรจุหีบห่อ และส่งออกเอง
่

4. แหล่งกำเนิดกล้วยไม้ ป่ำที่สำคัญของโลกมี 2
แหล่งใหญ่ ๆ ด้ วยกันคือ ลำตินอเมริกำ กับเอเชีย
แปซิฟิค สำหรับในลำตินอเมริกำเป็ นอำณำ
บริเวณอเมริกำกลำงติดต่ อกับเขตเหนือของ
อเมริกำใต้
ส่ วนแหล่ งกำเนิดกล้ วยไม้ ป่ำในภูมิภำค
เอเชีย และแปซิฟิค มีประเทศไทยเป็ น
ศูนย์ กลำง จำกกำรค้ นพบประเทศไทยมีพนธุ์
ั
กล้วยไม้ ป่ำเป็ นจำนวนมำก แสดงให้ เห็นว่ ำ
ประเทศไทยมีสภำพแวดล้อมเอืออำนวยต่ อกำร
้
เจริญงอกงำมของกล้ วยไม้ มำก และกล้วยไม้ ป่ำ
ทีในพบในภูมภำคแถบนีมลกษณะเด่ นที่เป็ น
่
ิ
้ ีั
เอกลักษณ์ ของตนเอง แตกต่ ำงจำกกล้วยไม้ ใน
ภูมภำคลำตินอเมริกำ
ิ

5. ลักษณะพิเศษของกล้ วยไม้
การจาแนกพืชวงศ์ กล้ วยไม้ ได้ จาแนกลักษณะพิเศษของ
กล้ วยไม้ ท่ ต่างจากพืชอื่นไว้ ดังนี1. เกสรตัวผู้อยู่ข้างเดียวของดอก (ไม่
ี
้
สมดุล) กล้ วยไม้ ส่วนใหญ่ มีเกสรตัวที่ไม่ เป็ นหมันเพียงอันเดียว แต่ มี
กล้ วยไม้ เพียง 1 สกุลที่มี 3 อัน แต่ ล้วนอยู่ข้างเดียวซึ่งอาจเป็ น
ขันตอนสาคัญของวิวัฒนาการของกล้ วยไม้
้
2. เกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียบางส่ วนตะรวมกัน แต่ ส่วนใหญ่ จะรวม
ทังหมดเป็ นโครงสร้ างเดียวคือ “เส้ าเกสร”
้
3. เมล็ดมีขนาดเล็กจานวนมาก เมื่อเปรียบเทียบกับพืชอื่น ๆ
4. ดอกกล้ วยไม้ มีกลีบชันในซึ่งเรียกว่ า “ปาก” จะอยู่ตรงข้ ามกับเกสร
้
ตัวผู้ท่ ไม่ เป็ นหมัน ซึ่งต่ างจากกลีบชันในอีก 2 อัน มีกล้ วยไม้ เพียง
ี
้
ส่ วนน้ อยที่ “ปาก” ไม่ แตกต่ างจากกลีบชันในอีก 2 อัน
้

6. 5. ดอกกล้วยไม้ จะบิดในช่ วงทีดอกกำลังพัฒนำ ตำดอกหรือดอกตูมจะบิด
่
เพือให้ ปำกอยู่ส่วนล่ำงของดอกเมื่อบำน ซึ่ง
่
เรียกว่ ำ “resupination”
6. ส่ วนของ stigma ที่เรียกว่ ำ “rostellum” จะเกียวข้ องกับ
่
กำรส่ งกลุ่มเรณูจำกดอกหนึ่งไปยังอีกดอกหนึ่ง ซึ่งเป็ นจุดสำคัญของ
วิวฒนำกำรของกล้วยไม้
ั
7. เรณูจะรวมกันเป็ นกลุ่มเรณู ซึ่งเป็ นลักษณะเฉพำะในวงศ์ กล้ วยไม้
ลักษณะนีกบ rostellum จะเกียวข้ องกันอย่ ำงมำกในกำรถ่ ำย
้ั
่
ละอองเกสรโดยแมลงและนก ซึ่งจะพำกลุ่มเรณูไปทั้งกลุ่ม ทำให้ กล้วยไม้ มี
เมล็ดจำนวนมำก เนื่องจำกเรณูไม่ สูญเสี ยไปเหมือนพืชอืน ๆ เมื่อฝักหรือ
่
ผลแก่จะแตกออก เมล็ดซึ่งมีขนำดเล็กและมีอำหำรสะสมเพียงเล็กน้ อยจะ
ปลิวกระจำยไปตำมลม มีเพียงส่ วนน้ อยเท่ ำนั้นที่จะงอกเป็ นต้ น

7. สภำพควำมเป็ นอยู่ของกล้ วยไม้
่
กล้วยไม้ที่เจริ ญเติบโตอยูในธรรมชาติสามารถแบ่งตาม
ลักษณะการเจริ ญเติบโต ได้เป็ น 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือ
1. กล้วยไม้อากาศ (epiphyte) คือกล้วยไม้ที่เกาะอาศัย
่
อยูบนต้นไม้อื่น ๆ โดยมีรากเกาะติดกับกิ่งไม้หรื อลาต้น
กล้วยไม้อากาศไม่ได้แย่งอาหารจากต้นไม้ที่มนขึ้นอยู่ แต่
ั
ได้รับอาหารจากซากอินทรี ยวตถุ เช่น ใบไม้ที่ร่วงและผุพง
์ั
ั
่
รวมทั้งซากแมลงที่หล่นและน้ าฝนชะมาอยูบริ เวณโคนต้น
กล้วยไม้ รากกล้วยไม้อากาศชอบการถ่ายเทอากาศและการ
ระบายน้ าที่ดี ผิวนอกของรากมีสารคล้ายฟองน้ าห่อหุ มอยูซ่ ึ ง
้ ่

8. อยู่ซ่ ง เรี ยกว่ า “velaman” ทาหน้ าที่อ้ ุมนาจากนาฝนและนาค้ าง
ึ
้
้
้
เก็บไว้ เพื่อปองกันการขาดนา ปองกันเนือเยื่อภายในได้ รับบาดแผล
้
้ ้
้
และช่ วยยึดเกาะติดกับต้ นไม้ นอกจากนีรากกล้ วยไม้ มี
้
คลอโรฟิ ลล์ (chlorophyll) จึงสามารถสังเคราะห์
แสง (photosynthesis) ได้ กล้ วยไม้ อากาศชนิดที่ต้องการแสง
ที่มีความเข้ มสูงจะเจริญอยู่บริเวณยอดและกิ่งบน ๆ ของต้ นไม้ ท่ ี
มันเกาะอยู่ ส่ วนกล้ วยไม้ อากาศชนิดที่ต้องการแสงความเข้ มต่า
รวมทังพวกที่ไม่ สามารถทนต่ อสภาพแล้ งก็จะเจริญอยู่ส่วนล่ าง ๆ
้
ของต้ นไม้ ท่ ีมันเกาะอยู่ นอกจากนีกล้ วยไม้ อากาศบางชนิดพบ
้
ขึนอยู่ตามหินหน้ าผา ซอกหิน หรื อท่ อนไม้ ซุง
้

9. กำบ มะพร้ ำว เป็ นเครื่องปลูกทีเ่ หมำะมำกสำหรับกล้วยไม้ เพรำะนอกจำก
จะทำให้ กล้วยไม้ เจริญงอกงำม และแข็งแรงดีแล้ว ยังเป็ นสิ่ งที่มีอยู่มำกมำย
รำคำถูก แต่ ต้องเป็ นกำบมะพร้ ำวทีแก่จัด และมีกำบหนำแข็ง ก่อนใช้ ควรแช่
่
นำทิงไว้ สักหนึ่งวันเพือให้ ยำงในกำบมะพร้ ำวออกไป เพรำะยำงในกำบ
้ ้
่
มะพร้ ำวทำให้ รำกหวำยออกได้ ไม่ ดี และกำบมะพร้ ำวอ่อนนิยมนำมำปลูกไม้
นิวหวำยด้ วย กำบมะพร้ ำวเป็ นเครื่องปลูกทีอุ้มนำได้ ดี หำง่ ำยได้ ตำมท้ องถิ่น
้
่ ้
วิธีใช้ กตัดส่ วนหัวและท้ ำยออก และนำมำหุมโคนต้ นกล้วยไม้ โดยอย่ ำให้ ตืน
็
้
หรือลึกเกินไปให้ อยู่พอดีโคนต้ นแล้วก็ยดใส่ กระถำงได้ เลย หรือจะเกำะตำม
ั
ต้ นไม้ กนำหุ้มไว้ ด้ำนนอก
็

10. วัสดุอปกรณ์
ุ
•
•
•
•
•
•
•
1 กาบมะพร้ าว
2 ดิน
3 ต้ นกล้ วยไม้
4กรรไกร
5 ลวด
6 ตะปู
7 นา
้

11. วิธีการปลูก
• 1 นากาบมะพร้ าวมากาบมะพร้ าวมาผ่าเป็ นซีกๆหรื อแบ่งเป็ นส่วนๆ
• 2 นาตะปูมาเจาะรูให้ มีความสูงต่าเท่ากันและขนานกันทัง2ฝ่ าย
้
• 3 ใช้ ลวดมาร้ อยให้ กาบมะพร้ าวแนบติดกันที่อยูในสภาพเดิม
่
• 4 กลบดินลงไปชันที่หนึง แค่บางๆ
้
่

12. • 5 ใส่ต้นกล้ วยไม้ ลงไปในกระถางกาบมะพร้ าว
• 6 กลบดินชันบนให้ พนข้ นมาเล็กน้ อย
้
ู
• 7 รดน ้าให้ ช่ม
ุ

13. ประโยชน์ที่ได้
• 1 ประหยัดค่าใช้ จ่ายในการซื ้อกระถาง
• 2 ลดปั ญหาขยะในชุมชนจากกาบมะพร้ าว
• 3. ใช้ เวลาว่างให้ เป็ นประโยชน์
• 4. อื่นๆ