1. Educational psychology covers five key components of the educational process: the student, learning process, teaching methods, assessment, and other factors. 2. The student is the central focus, and individual characteristics like interests, abilities, and development levels must be considered. 3. The learning process involves learning through experience in a cycle of instruction, assessment, remediation, and reassessment. Factors like motivation and reinforcement influence learning outcomes. 4. Teaching methods should be strategically selected based on learning objectives and students' ability to engage. Educational psychology can guide the selection of effective teaching styles.

1. शैक्षणिक मानसशास्त्राची
व्याप्ती.
प्रा डॉ विलास भानुदास बंडगर
उमा शशक्षिशास्त्र महाविद्यालय पंढररपरर.
vilasbandgar@gmail.com.

2. प्रास्त्ताविक
•शिक्षणा इतकीच वििाल.
•शिक्षणाची प्रक्रिया – जन्मापााून ते
मृत्यनपायंत.
•बालकाच्या ूिांगीण विकाूाचा प्रयत् .
•शिक्षणाच्या ूंबंधित ूिव घटकांचा
ूमािेि.

3. शैक्षणिक मानसशास्त्राच्या व्याप्तीचे
घटक.
1.विद्यार्थी/ अध्ययनार्थी.
2.अध्ययन प्रक्रिया.
3.अध्यापन पद्धती.
4.मरल्यमापन.
5.इतर घटना.

4. 1. विद्यार्थी/ अध्ययनार्थी
• विद्यार्थी- शैक्षणिक कायााचा क
ें द्रबबंदर.
• सिाांगीि विकासासाठी – त्याच्यामध्ये क्षमतांचा विकास.
• विकास अिस्त्र्थेनुसार – काय शशकािे? विचार.
• विद्यार्थयाांची आिड, िृत्ती, क्षमता, ननिड, स्त्िभाि,
बुद्धधमत्ता आणि मानसी कल – विचार करून शशक्षि ददले
पादहजे.
• िरील घटकांना अनुसरून मागादशान करिे.

5. 2. अध्ययन प्रक्रिया
•“ अनुभरती द्िारे नतच्या ितानात हळरहळर घडरन येिारा
बदल म्हिजे अध्ययन होय.”
•अध्ययन प्रक्रिया = अध्ययन- अध्यापन –मरल्यमापन –
उपचारात्मक अध्यापन – पुनर – मरल्यमापन.
•अध्ययनाचे स्त्िरूप – ध्येय, प्रेरिा, शोधन, समायोजन,
ितानाची पुनराचना, पुनरािृत्ती.
•अध्ययनािर पररिाम करिारे घटक – अनुिंश,
परस्स्त्र्थती. इ.

6. 3. अध्यापा पाद्िती.
• अध्यापन पद्धतीची ननिड – ननकष.
• पररिामकारक अध्यापन – विद्यार्थयाांची अध्ययन
पररिामकारक.
• योग्य अध्यापन पद्धती ची ननिड.
• विद्यार्थीचे अध्यापनाकडे – अिधान, प्रेरिा कशी ननमााि
होईल या सैद्धांनतक घटकांचा अभ्यास.
• योग्य अध्यापन पद्धती ची ननिड करण्यासाठी शैक्षणिक
मानसशास्त्र चे उपयोग.

7. 4. मरल्यमापन.
• “ शैक्षणिक उद्ददष्टे क्रकती प्रमािात साध्य झाली हे
ठरििारी प्रक्रिया म्हिजे मरल्यमापन होय”.
• मरल्यमापनासाठी िेगिेगळ्या मरल्यमापन पद्धतीचा िापर.
• विद्यार्थयाांच्या सुप्त क्षमतांची मापन.
• व्यस्ततमत्त्िाचा सिाांगीि विकास.
• अध्ययन, अध्यापन आणि मरल्यमापन या नतन्ही घटकांना
शैक्षणिक मानसशास्त्राचा आत्मा म्हितात.

8. 5. इतर घटना.
•विद्यार्थी, अध्यय प्रक्रिया, अध्यापा पाद्िती आणण
मनल्यमापा या घटका व्यततरिक्त.
•िालेय पारिूि, िालेय शिस्त, िेळापात्रक, िाळेची िेळ,
पााठ्यपाुस्तक
े . इ. घटकाचा ूमािेि.
•यिस्िी ि ूुलभ अध्यय -अध्यापा होण्याूाठी
ििील घटक महत्िाचे.

9. िन्यिाद...👍👍👍