2. Η Ιωάννα της Λωρραίνης
γεννήθηκε περίπου το 1412 στο
χωριό Ντομρεμύ της Γαλλίας. Η
οικογένειά της ήταν γεωργική με
καταγωγή από τη Λωρραίνη και
πατέρας της ήταν ο Ζακ Νταρκ
ενώ μητέρα της ήταν η Ιζαμπέλ
Ρομέ. Κατά τα παιδικά της χρόνια
η Ιωάννα υπήρξε μάρτυρας
διάφορων επιδρομών στο χωριό
της το οποίο κάποια στιγμή
μάλιστα κάηκε. Από μικρή ήταν
πολύ πιστή και φιλάνθρωπη και
συχνά έδινε το κρεβάτι της σε
άστεγους ενώ εκείνη κοιμόταν στο
τζάκι.
3. Σε ηλικία 13 ετών είδε στον κήπο του πατρικού σπιτιού της
το πρώτο από τα οράματά της, όπου παρουσιαζόταν
ο Αρχάγγελος Μιχαήλ, η Αγία Μαργαρίτα και η Αγία
Αικατερίνη και την καλούσαν να δράσει προκειμένου να
απαλλάξει τη Γαλλία από την ταπείνωση που της είχαν
επιβάλει οι Άγγλοι με τη Συνθήκη του Τρουά στην πιο
κρίσιμη φάση του Εκατονταετούς πολέμου, και να
βοηθήσει τον διάδοχο του γαλλικού θρόνου Κάρολο Z΄ να
επανακτήσει το στέμμα.
4. Ο Εκατονταετής Πόλεμος ξέσπασε
το 1337 με αιτία μία κληρονομική
διαμάχη για τον Γαλλικό θρόνο που
περιλάμβανε και σποραδικές
περιόδους σχετικής ειρήνης. Σχεδόν
όλες οι μάχες έλαβαν χώρα στη
Γαλλία και οι καταστροφικές
τακτικές του Αγγλικού στρατού
(chevauchée) είχαν καταστρέψει την
οικονομία της χώρας. Ο γαλλικός
πληθυσμός δεν είχε προλάβει να
ανακάμψει από την επιδημία
της πανούκλας στα μέσα του 14ου
αιώνα και το γαλλικό εμπόριο ήταν
αποκομμένο από τις διεθνείς αγορές.
5. Μόλις μαθεύτηκαν τα νέα για την ήττα στο Ρουβρέ ο
Μποντρικούρ, ο Μετζ και ο Πουλενζί πείστηκαν να την
συνοδεύσουν στο παλάτι και την έπεισαν να ντυθεί με αντρικά
ρούχα για να είναι περισσότερο ασφαλής σε αυτό το επικίνδυνο
ταξίδι που απαιτούσε να διασχίσουν εχθρικές περιοχές υπό τον
έλεγχο των Άγγλων και των Βουργουνδών. Έτσι το 1429 η Ιωάννα
σε ηλικία 17 ετών κατόρθωσε να γίνει δεκτή από τον 26χρονο
τότε Κάρολο Ζ΄ και να του μιλήσει για το όραμά της και την θεϊκή
της αποστολή. Η εμφάνιση της Ιωάννας, έδωσε την δυνατότητα
στους Γάλλους να δώσουν μια θρησκευτική διάσταση στον
πόλεμο, κάτι που έδειχνε να είναι η τελευταία τους ελπίδα σε μία
πολυετή καταστροφική πορεία.
Όμως αυτή η στρατηγική ήταν δίκοπο μαχαίρι. Αν οι Γάλλοι δεν
κατάφερναν να βεβαιώσουν πέρα από κάθε αμφιβολία ότι η
Ιωάννα ήταν όντως όργανο του Θεού όπως ισχυρίζονταν και όχι
αιρετική ή μάγισσα τότε οι Άγγλοι θα μπορούσαν να ισχυρισθούν
ότι η διεκδίκηση του γαλλικού θρόνου από τον Κάρολο ήταν
ωθούμενη από τον διάβολο
6. Όταν έγινε 16 ετών, η Ιωάννα, ζήτησε
από έναν συγγενή της να την πάει στην
κοντινή πόλη Βοκουλέρ όπου ζήτησε
από τον τοπικό στρατιωτικό διοικητή
Ρομπέρ ντε Μποντρικούρ να της δώσει
ένοπλη συνοδεία για να επισκεφθεί το
παλάτι στη Σινόν και να ζητήσει
ακρόαση από τον βασιλιά. Εκείνος
αρνήθηκε και της απάντησε
κοροϊδευτικά αλλά εκείνη δεν
πτοήθηκε. Επέστρεψε τον επόμενο
Ιανουάριο και τελικά κατάφερε να
κερδίσει την υποστήριξη δύο
στρατιωτών, τον Ζαν ντε Μετζ και τον
Μπερτράν ντε Πουλενζί που
κατάφεραν να πείσουν τον
Μποντρικούρ να την ακούσει. Σε αυτή
τη συνάντηση μάλιστα έκανε και μία
πρόβλεψη που βγήκε αληθινή.
Προέβλεψε την ατυχή έκβαση της
μάχης του Ρουβρέ κοντά στην
Ορλεάνη.
7. Παρότι αρχικώς δεν την έπαιρνε
κανένας στα σοβαρά, η Ζαν Ντ’
Αρκ επέμεινε και τελικά -με τη
βοήθεια και κάποιων θεϊκών
σημαδιών- κατάφερε να πείσει
τον Κάρολο να της δώσει
στρατεύματα για ν’
αντιμετωπίσει τον εχθρό. Στη
μάχη της Ορλεάνης το Μάιο
του 1429 πέτυχε μια θαυμαστή
νίκη έναντι των άγγλων
εισβολέων, τους οποίους
συνέχισε να καταδιώκει κατά
μήκος της Λωραίνης. Η φήμη
της έγινε τόσο τρομακτική,
ώστε συχνά οι εχθροί τρέπονταν
σε φυγή πριν ακόμα
πολεμήσουν
8. Ο πραγματικός βαθμός συμμετοχής της Ιωάννας της
Λωρραίνης στη μάχη είναι κάτι που έχει απασχολήσει
πολύ τους ιστορικούς. Από τη μία μεριά η ίδια
ισχυρίζονταν πως απλώς κρατούσε το λάβαρό της στη
μάχη και πως δεν σκότωσε ποτέ κανένανκαθώς
προτιμούσε το λάβαρο από το σπαθί «σαράντα φορές
περισσότερο»και ούτως ή άλλως το σύνηθες ήταν να
ηγείται του στρατού κάποιος ευγενής. Από την άλλη
πολλοί από τους ευγενείς που συμμετείχαν στη μάχη
παραδέχτηκαν πως δέχτηκαν μεγάλη επιρροή από την
Ιωάννα καθώς συχνά ακολουθούσαν τις συμβουλές της
θεωρώντας πως ήταν θεϊκά ορμώμενες. Όπως και να 'χει
όμως, το σύντομο αυτό χρονικό διάστημα που ήταν
παρούσα η Ιωάννα, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις των
Γάλλων αποδείχθηκαν εξαιρετικά επιτυχημένες.
9. «Η Ιωάννα της Λωρραίνης έφιππη».
Μινιατούρα του 16ου αιώνα από το
«Βίοι Διάσημων Γυναικών» του
Αντουάν Ντουφούρ. Jeanne d'Arc - N.M. Dyudin
10. Τους πέντε μήνες που ήταν παρούσα η Ιωάννα στην Ορλεάνη ο
Γαλλικός στρατός κατάφερε να ανατρέψει το ιστορικό των συνεχών
ηττών και να καταλλάβει τα κοντινά φρούρια του Σεντ Λουπ και του
Σεντ Ζαν λε Μπλανκ που βρέθηκαν εγκαταλελειμένα. Όταν ο
αγγλικός στρατός επιχείρησε να προβάλλει αντίσταση, μία αστραπιαία
επίθεση του ιππικού τον απώθησε μάλλον χωρίς μάχη. Έπειτα οι
Γάλλοι επιτέθηκαν και κατέλαβαν ένα αγγλικό φρούριο στο μοναστήρι
Λες Ογκουστίν και το επόμενο πρωί, στις 7 Μαΐου 1429 έκαναν
επίθεση στο κύριο αγγλικό φρούριο Λε Τουρέλ.
Εκεί η Ιωάννα τραυματίστηκε από βέλος ενώ κρατούσε το λάβαρό
της και απομακρύνθηκε για λίγο από τη μάχη αλλά σύντομα
επέστρεψε για να εμψυχώσει τους στρατιώτες πριν από την τελική
επίθεση που σήμανε και την κατάληψη του φρουρίου. Η Ιωάννα
χαιρετίσθηκε από τους σύγχρονούς της ως η ηρωίδα της μάχης. Την
επόμενη ημέρα οι Άγγλοι σταμάτησαν την πολιορκία της Ορλεάνης. Η
άρση της πολιορκίας θεωρήθηκε σημάδι για την θεϊκή υποστήριξη της
Ιωάννας και σημαντικοί Γάλλοι ιεράρχες άρχισαν να την
υποστηρίζουν.Αντίθετα, για τους Άγγλους οι νίκες της Ιωάννας ήταν
απόδειξη ότι είχε καταληφθεί από τον διάβολο.
11. Μετά την απελευθέρωση
της Ορλεάνης, η Ιωάννα πρότεινε στον
Κάρολο Ζ΄ ένα παράτολμο σχέδιο. Του
πρότεινε να συνεχίσει την επιθετική
στρατηγική και να επιχειρήσει να
φτάσει μέχρι τη Ρενς, με την συνοδεία
του στρατού υπό την διοίκηση
του Ιωάννη του Αλανσόν και της ίδιας,
όπου θα στέφονταν βασιλιάς με τον
παραδοσιακό τρόπο. Το σχέδιο ήταν
παράτολμο γιατί η Ρενς βρισκόταν
στην διπλάσια απόσταση από το
Παρίσι και εν μέσω εχθρικού
εδάφους. Οι Άγγλοι περίμεναν ότι ο
Κάρολος θα επιχειρούσε να
επανακαταλάβει το Παρίσι ή θα έκανε
επίθεση στη Νορμανδία.
12. Ο Ιωάννης του Αλανσόν επικρότησε το
σχέδιό της όπως και άλλοι στρατιωτικοί
διοικητές και την υποστήριξαν. Ανάμεσά
τους ήταν και ο Ιωάννης του Ντυνουά
που βλέποντας την επίδοσή της στην
Ορλεάνη είχε γίνει υποστηρικτής της.
Λίγο αργότερα στην πολιορκία του
Ζαρζώ η Ιωάννα θα κέρδιζε ακόμα
μεγαλύτερη υποστήριξη από τον Ιωάννη
του Αλανσό καθώς του έσωσε τη ζωή
προειδοποιώντας τον ότι ένα κανόνι
ήταν έτοιμο να τον χτυπήσει. Στην ίδια
πολιορκία δέχτηκε κι εκείνη στο κράνος
της μία πέτρα από το τείχος που είχε
πεταχτεί μετά από έκρηξη. Οι Γάλλοι
κατέλαβαν το Ζαρζώ στις 11 Ιουνίου, το
Μαν-σουρ-Λουάρ στις 15 Ιουνίου και το
Μποζανσί στις 17 Ιουνίου.
13. Την επόμενη μέρα οι Άγγλοι υποχώρησαν από την κοιλάδα του
Λίγηρα και κατευθύνθηκαν βόρεια όπου συναντήθηκαν με
ενισχυτικό σώμα υπό την διοίκηση του Τζον Φάστοφ. Η Ιωάννα
οδήγησε τον γαλλικό στρατό ενάντια στους Άγγλους στη Μάχη
του Πατέ και τους κατατρόπωσε ενώ οι περισσότεροι Άγγλοι
αξιωματικοί σκοτώθηκαν ή πιάστηκαν αιχμάλωτοι. Ο Φάστοφ
κατάφερε να ξεφύγει με μία μικρή ομάδα στρατιωτών και
επιστρέφοντας στην Αγγλία μετατράπησε σε αποδιοπομπαίο
τράγο της καταστροφής. Οι Γάλλοι αντίθετα υπέστησαν
ελάχιστες απώλειες. Στις 29 Ιουνίου οι Γάλλοι επανακατέλαβαν
το Ζιάν και στις 3 Ιουλίου την Οσέρ. Άλλες πόλεις αποφάσισαν να
υποστηρίξουν τον Γάλλο δελφίνο χωρίς μάχη και μόνο το Τρουά,
το μέρος όπου υπογράφηκε η συνθήκη του Τρουά, που
αποσκοπούσε στο να στερήσει τον Κάρολο από το κληρονομικό
του δικαίωμα στον γαλλικό θρόνο, έφερε μικρή αντίσταση και
έπεσε μετά από πολιορκία μόλις τεσσάρων ημερών. Ο Κάρολος
μπήκε νικηφόρος στη Ρενς στις 17 Ιουλίου 1429 και στέφθηκε
επίσημα βασιλιάς της Γαλλίας.
14. Μετά την στέψη του Καρόλου όμως ακολούθησε μία σειρά
από στρατιωτικές γκάφες τις οποίες οι περισσότεροι
ιστορικοί αποδίδουν στον Μέγα Τσαμπερλάνο Ζορζ ντε λα
Τρεμουάλ. Η Ιωάννα και ο Ιωάννης του
Αλανσόν προέτρεψαν τον νεοεστεμμένο βασιλιά να βιαστεί
να επιστρέψει ωστέ να καταλάβει το Παρίσι πριν να
προλάβουν να οργανωθούν οι Άγγλοι αλλά οι βασιλικοί
σύμβουλοι τον έπεισαν να διαπραγματευθεί ανακωχή με
τον Φίλιππο Γ΄ δούκα της Βουργουνδίας με αποτέλεσμα να
χαθεί χρόνος και να οργανωθεί η άμυνα του Παρισιού. Ο
στρατός του Καρόλου βάδισε προς το Παρίσι δεχόμενος την
παράδοση διάφορων πολεων χωρίς μάχη αλλά οι Άγγλοι
προέβαλλαν αντίσταση στις 15 Ιουλίου στη μάχη του
Μοντεπιλουά που έληξε αμφίρροπη.
15. Στις 8 Σεπτεμβρίου οι Γάλλοι επιτέθηκαν στο
Παρίσι. Η Ιωάννα τραυματίστηκε στο πόδι
από βαλλίστρα αλλά παρέμεινε στο πλευρό
των στρατιωτών μέσα στην τάφρο μέχρις
ότου την απομάκρυνε ένας από τους
διοικητές. Το επόμενο πρωί ο γαλλικός
στρατός έλαβε εντολή να υποχωρήσει καθώς
η κατάλληψη του Παρισιού κρίθηκε αδύνατη.
Τον Οκτώβριο η Ιωάννα και ο βασιλικός
στρατός της Γαλλίας κατέλαβαν το Σεντ Πιέρ
λε Μουτιέ ενώ τον Νοέμβριο και τον
Δεκέμβριο επιχείρησαν χωρίς αποτέλεσμα να
καταλάβουν το Λα Σαριτέ σουρ Λουάρ.
Το οικόσημο της Ιωάννας της Λωρραίνης
Στις 29 Δεκεμβρίου ο βασιλιάς Κάρολος Ζ΄
απένειμε τίτλο ευγενείας στην Ιωάννα και την
οικογένειά της και της απέδωσε οικόσημο.
16. Όταν τον Μάιο έληξε η ανακωχή με τους Άγγλους η Ιωάννα πήγε στην
Κομπιέν που βρισκόταν υπό πολιορκία για να βοηθήσει. Στις 23 Μαΐου
1430 πιάστηκε αιχμάλωτη από Βουργουνδούς μετά από ενέδρα ενώ
βρισκόταν σε μία αποστολή κατάληψης του αγγλικού στρατοπέδου στο
Μαρνί βόρεια της Κομπιέν. Μετά από αιφνιδιαστική επίθεση
ενισχυτικού σώματος Βουργουνδών 6.000 αντρών οι Γάλλοι
αναγκάστηκαν να υποχωρήσουναλλά η Ιωάννα παρέμεινε με την
οπισθοφυλακή. Ένας Βουργουνδός τοξότης την έριξε από το άλογό της
και την αιχμαλώτισε. Οι Βουργουνδοί τη φυλάκισαν στο κάστρο
Μπορεβουάρ υπό την επίβλεψη της Ιωάννας του Λουξεμβούργου, που
ήταν θεία του Κόμη του Λουξεμβούργου, η οποία προσπάθησε όσο
μπορούσε να βελτιώσει τις συνθήκες κράτησής της Ιωάννας.Ανεξάρτητα
από αυτό όμως η Ιωάννα έκανε πολλαπλές προσπάθειες απόδρασης(μία
από τις οποίες περιλάμβανε άλμα από πυργίσκο που βρίσκονταν 21
μέτρα ψηλά) με αποτέλεσμα να μεταφερθεί στο Αράς. Παρά τις
αντιρρήσεις της Ιωάννας του Λουξεμβούργου, οι Βουργουνδοί τελικά
δέχτηκαν να την παραδώσουν στους Άγγλους αφού έλαβαν αμοιβή
10.000 λιβρών.
17. «Η Ιωάννα της Λωρραίνης
συλλαμβάνεται στη Κομπιέν από
Βουργουνδούς». Τοιχογραφία
στο Πάνθεον του Παρισιού.
Το οικόσημο της Ιωάννας της Λωρραίνης
18. Στη Ρουέν η Ιωάννα δικάστηκε από εκκλησιαστικό δικαστήριο με πολιτικά κίνητρα
καθώς αποτελούνταν από Βουργουνδούς και αγγλόφιλους κληρικούς που
βρίσκονταν υπό την επίβλεψη Άγγλων διοικητών όπως ο Δούκας του
Μπέντφορντ και ο Κόμης του Γουόργουικ. Αν και η σύζυγος του Δούκα του
Μπεντφορντ, Άννα της Βουργουνδίας, προσπάθησε να βοηθήσει την Ιωάννα
διαβεβαιώνοντας για την παρθενία της, ήταν ξεκάθαρο πως η δίκη αποσκοπούσε
στο να βγάλει εκτός μάχης την Ιωάννα προκαλώντας τον μεγαλύτερο δυνατό
εξευτελισμό στους Γάλλους. Η διαδικασία έπασχε σε πολλά σημεία, κάτι που
αργότερα θα προκαλούσε την κριτική του ιεροεξεταστή που χρόνια αργότερα
ερεύνησε την υπόθεση.
Σύμφωνα με τον εκκλησιαστικό νόμο ο επίσκοπος Κοσόν, που είχε ορισθεί να
προεδρεύσει στη δίκη από τους Άγγλους, δεν είχε τέτοια δικαιοδοσία. Επίσης η
έλλειψη επαρκών στοιχείων παραβίαζε τους ιεροεξεταστικούς κανόνες. Ο
ιερατικός γραμματέας Νίκολας Μπέιλι που είχε ορισθεί να συγκεντρώσει
μαρτυρίες σε βάρος της Ιωάννας δεν κατάφερε να βρει επαρκή στοιχεία. Όλα αυτά
συνεπάγονταν ότι δεν μπορούσε να στοιχειοθετηθεί λόγος ύπαρξης της δίκης
αυτής, η έναρξη της οποίας έτσι κι αλλιώς παραβίαζε τον εκκλησιαστικό νόμο
γιατί στερούσε το δικαίωμα από την Ιωάννα να παραστεί συνήγορός της. Επίσης,
το εξολοκλήρου αποτελούμενο από αγγλόφιλους ιερείς δικαστήριο παραβίαζε τις
προϋποθέσεις για τις δίκες αιρέσεων που απαιτούσε την σύγκλιση αμερόληπτου ή
εξίσου εκπροσωπούμενου δικαστηρίου.
19. Η δίκη ξεκίνησε στις 9 Ιανουαρίου 1431
και η Ιωάννα αμέσως αιτήθηκε να
προσκληθούν στην δίκη και Γάλλοι
ιερωμένοι προκειμένου να ενισχυθεί η
αντικειμενικότητα του δικαστηρίου, αλλά
το αίτημά της απορρίφθηκε. Ο
αρχιεροεξεταστής της Βόρειας Γαλλίας
Ζαν Λεμέτρ άσκησε ένσταση από την
πρώτη στιγμή αλλά διάφοροι αυτόπτες
μάρτυρες αργότερα είπαν πως
αναγκάστηκε να αποσύρει την ένστασή
του κατόπιν απειλών κατά της ζωής
του. Αυτές οι απειλές αλλά και η επιρροή
του δικαστηρίου από μία κοσμική
κυβέρνηση παραβίαζαν τους
εκκλησιαστικούς κανόνες σχετικά με τις
δίκες αιρέσεων.
20. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες του ακροατηρίου της δίκης
η Ιωάννα προκάλεσε τον θαυμασμό του δικαστηρίου
γιατί ενώ ήταν αναλφάβητη αποδείχθηκε εξαιρετικά
ικανή στο να αποφεύγει τις θεολογικές παγίδες που της
είχαν στήσει οι κατήγοροί της. Χαρακτηριστική είναι η
απάντησή της στο ερώτημα αν θεωρεί πως διαθέτει τη
θεία χάρη στο οποίο εκείνη απάντησε: «Αν δεν την
διαθέτω, είθε ο Θεός να μου τη δώσει. Αν πάλι την έχω,
είθε ο Θεός να συνεχίσει να μου την παρέχει». Το
ερώτημα ήταν θεολογική παγίδα γιατί σύμφωνα με την
Εκκλησία κανείς δεν μπορούσε να είναι σίγουρος πως
διαθέτει τη θεία χάρη. Αν είχε απαντήσει ναι θα είχε
κατηγορηθεί για αίρεση. Αν πάλι είχε απαντήσει όχι θα
είχε μόνη της ομολογήσει την ενοχή της.
21. Σύμφωνα με τους ιεροεξεταστικούς κανόνες κατά την
διάρκεια της δίκης η Ιωάννα έπρεπε να κρατείται σε
εκκλησιαστική φυλακή υπό την επίβλεψη γυναικών
μοναχών, όμως οι Άγγλοι την κρατούσαν σε κοσμική φυλακή
με δεσμοφύλακες άντρες. Αν και η Ιωάννα επιχείρησε να
αιτηθεί σχετικά στο Συμβούλιο τη Βασιλείας και στον Πάπα,
ο επίσκοπος Κοσόν παρεμπόδισε την αίτησή της. Τα δώδεκα
άρθρα της δίκης που συνόψιζαν τις κατηγορίες εναντίον της
έρχονταν σε αντίθεση με τα πρακτικά της δίκης που είχαν
ήδη παραποιηθεί από τους δικαστές. Υπό τις απειλές άμεσης
εκτέλεσης η αναλφάβητη κατηγορούμενη είχε εξαναγκαστεί
σε έγγραφη ανάκληση των απόψεών της υπογράφοντας ένα
έγγραφο που δεν γνώριζε τι περιείχε. Το δικαστήριο, και σε
αυτή την περίπτωση, παραποίησε τα πρακτικά της δίκης.
22. Η αίρεση αποτελούσε σοβαρότατο αδίκημα (τιμωρούμενο
με θάνατο), μόνο στις περιπτώσεις κατά τις οποίες κάποια
θρησκευτική παράβαση (άποψη ή συμπεριφορά)
τελούνταν κατ΄εξακολούθηση. Ετσι λοιπόν, το δικαστήριο
επεδίωξε να στοιχειοθετήσει το αδίκημα της αίρεσης με
βάση μαρτυρίες αυτοπτών μαρτύρων ότι η Ιωάννα
ντύνονταν κατ΄εξακολούθηση με αντρικά ρούχα. Όμως η
Ιωάννα δεν αρνήθηκε να φορέσει γυναικεία ρούχα και
αποκήρυξε την έως τότε ανδρική ενδυμασία της, γεγονός
το οποίο δυσχέρανε το έργο των κατηγόρων της, αν και
αρχικά έθεσε σε δεύτερη μοίρα το αίτημα των κατηγόρων
της να φορέσει γυναικεία ρούχα, δίνοντας προτεραιότητα
στις επιθυμίες των δύο γυναικών που την είχαν βοηθήσει:
την Ιωάννα του Λουξεμβούργου και την Γιολάνδη της
Αραγωνίας. Είπε πως θα φορούσε γυναικεία ρούχα μόνο
αν της το ζητούσαν αυτές οι δύο γυναίκες.
23. Σύμφωνα με μεταγενέστερες μαρτυρίες είχε αναγκαστεί να
φορά αντρικά ρούχα (δηλαδή στρατιωτικά) όσο βρίσκονταν
στη φυλακή γιατί της έδιναν τη δυνατότητα να δένει μεταξύ
τους το παντελόνι της, τις μπότες της και το πανοφώρι της
καθιστώντας έτσι πολύ πιο δύσκολο να επιτύχει μία πιθανή
απόπειρα βιασμού εναντίον της. Για την ακρίβεια φοβόταν να
εγκαταλείψει έστω και προσωρινά αυτή της την αμφίεση
φοβούμενη πως θα κατασχεθεί από το διαστήριο και θα
αναγκαστεί να παραμείνει χωρίς προστασία. Λίγες μέρες μετά
από την υπογραφή της αποκήρυξης και από την ημέρα που είχε
αρχίσει να φορά γυναικεία ρούχα, είπε σε κάποιο μέλος του
δικαστηρίου ότι «κάποιος σημαντικός Άγγλος λόρδος μπήκε
στο κελί της και επιχείρησε να της επιβληθεί με τη βία». Τελικά
αναγκάστηκε να ξαναφορέσει αντρικά ρούχα, είτε ως
προστασία σε κάποια πιθανή κακοποίηση, είτε γιατί, σύμφωνα
με κατάθεση του Ζαν Μασιέ, οι δεσμοφύλακες της πήραν το
φόρεμα και δεν είχε τι άλλο να φορέσει.
24. Αυτόπτες μάρτυρες περιέγραψαν την σκηνή της
εκτέλεσής της δια της πυράς (auto da fe) στις 30
Μαΐου 1431 στη Ρουέν. Δεμένη σε έναν ψηλό στύλο
ζήτησε από δύο ιερείς, τον Μαρτάν Λαντβενού και
τον Ιζαμπάρ ντε λα Πιερ, να κρατούν έναν σταυρό
μπροστά της. Ένα Άγγλος στρατιώτης επίσης
έφτιαξε έναν μικρό σταυρό και τον έβαλε μπροστά
από το φόρεμά της. Κατά την εκτέλεσή της μόνο
ένας Άγγλος στρατιώτης τόλμησε να φωνάξει
«Είμαστε χαμένοι, κάψαμε μια αγία». Μετά τον
θάνατό της οι Άγγλοι ξέθαψαν από τα κάρβουνα το
απανθρακωμένο σώμα της έτσι ώστε κανείς να
μην μπορεί να ισχυρισθεί πως είχε δραπετεύσει.
Μετά ξαναέκαψαν άλλες δύο φορές το σώμα μέχρι
να μετατραπεί σε στάχτες ώστε να αποτρέψουν
την συλλογή κειμηλίων και έριξαν ότι είχε
απομείνει στον ποταμό Σηκουάνα. Ο εκτελεστής
της, Ζοφρό Τεράζ, αργότερα κατέθεσε ότι εκείνη
«φοβόταν πάρα πολύ μήπως καταδικαστεί από τον
Θεό».
25. Ο Εκατονταετής Πόλεμος κράτησε άλλα 22 χρόνια μετά τον θάνατό της.
Η επιθετική χρήση του πυροβολικού και οι ευθείες επιθέσεις που
χαρακτήρισαν τον τρόπο μάχης της Ιωάννας της Λωρραίνης επηρέασαν
την τακτική των Γάλλων για το υπόλοιπο του πολέμου. Ο Κάρολος Ζ΄
αναγνωρίσθηκε επίσημα βασιλιάς της Γαλλίας παρά το γεγονός ότι στις
16 Δεκεμβρίου 1431 ο δεκάχρονος τότε Ερρίκος ΣΤ΄ στέφθηκε κι αυτός
βασιλιάς της Γαλλίας στην Παναγία των Παρισίων στο Παρίσι. Όμως το
1435 η Αγγλία έχασε την συμμαχία με τη Βουργουνδία με την Συνθήκη
του Αράς. Ο Δούκας του Μπέντφορντ, που βασίλευε για λογαριασμό του
Ερρίκου ΣΤ΄, πέθανε την ίδια χρονιά και ο νεαρός Ερρίκος έγινε ο
νεότερος βασιλιάς της Αγγλίας που κυβέρνησε μόνος του. Ο πιο
σημαντικός λόγος τερματισμού των εχθροπραξιών με τους Γάλλους ήταν
κατά πάσα πιθανότητα η αδύναμη ηγεσία του.
Το 1452 πραγματοποιήθηκε μεταθανάτια έρευνα σχετικά με τις συνθήκες
της εκτέλεσης της Ιωάννας και η Εκκλησία δήλωσε πως όσοι πιστοί
παρακολουθούσαν ένα θρησκευτικό έργο προς τιμήν της στην Ορλεάνη
θα έπαιρναν προσωρινή άφεση αμαρτιών.
26. Κατά τον 16ο αιώνα η Ιωάννα της
Λωρραίνης έγινε σύμβολο της
Καθολικής Λίγκας, ένα καθολικό κόμα
που αποσκοπούσε στην καταπολέμηση
των Προτεσταντών κατά την διάρκεια
του Γαλλικού Θρησκευτικού Πολέμου.
Όταν το 1849 ο Φελίξ Ντουπανλού έγινε
επίσκοπος της Ορλεάνης, ανακήρυξε
μεγάλη γιορτή προς τιμήν της Ιωάννας
που τράβηξε τα φώτα της δημοσιότητας
τόσο στη Γαλλία όσο και στην Αγγλία
και οδήγησε στην μακαριωνυμία της το
1909.
Στις 16 Μαΐου 1920 ανακηρύχθηκε αγία
από την Καθολική Εκκλησία, ενώ
ανακηρύχθηκε Αγία και προστάτιδα της
Γαλλίας.