الاصيل في اللغة العربية الثالث الثانوي 3 ث

1. ‫األصــ‬
‫ـــيل‬
‫في‬
‫اللغةالعربيـــــة‬
‫الن‬
‫ـــــــــــــــــ‬
‫حو‬
‫إعساز‬
‫سليـــم‬ ‫ياســـر‬
/‫ت‬
53661534253
/ ‫ـــــ‬
53553477563
‫حٿڄيٍْٓش‬ ‫خص‬٫ٌ‫رخٿڄـڄ‬ ‫ش‬ٛ‫هخ‬ ‫ڃـخنْش‬ ‫نٔوش‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

2. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
2
(
‫األصيل‬ ‫كتاب‬ ‫مقدمة‬
)
***١‫ايطايب‬‫ٖيت‬
َٝ
ُٓ
‫ب‬,‫ايطايب‬َُٞٓ
‫ب‬***
َ‫ت‬‫سفين‬ ‫أن‬ ‫"اعلنا‬
‫وكالنا‬ ، ‫واحدة‬ ‫نا‬
-
‫وطالبا‬ ‫معلنا‬
–
، ‫والسفعة‬ ، ‫التفوق‬ ‫حيث‬ ‫األمان‬ ‫بس‬ ‫إىل‬ ‫بها‬ ‫الوصول‬ ‫عن‬ ‫مسئول‬
‫تسبب‬ ‫وختاذل‬ ‫قصس‬ ‫من‬ ، ، ‫القنة‬ ‫كليات‬ ‫يف‬ ‫املنشود‬ ‫األمل‬ ‫وحتقيق‬
‫ونفسي‬ ، ‫اذكسكنا‬ : ‫ُنييت‬‫ب‬ ، ‫ُين‬‫ب‬ ‫؛‬ ‫لرلك‬ ‫؛‬ ‫وتساجعها‬ ‫سفينتنا‬ ‫تعثس‬ ‫يف‬
‫والصرب‬ ، ‫ادتاد‬ ‫بالعنل‬
‫وتبادل‬ ،‫املتابعة‬ ‫واستنساز‬ ، ‫واملثابسة‬ ،
. " ‫نبتغيه‬ ‫ما‬ ‫إىل‬ ‫مجيعا‬ ‫نصل‬ ‫حتى‬ ‫الثقة‬
‫معلمكم‬
/
‫سليم‬‫ياسر‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

3. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
3
‫اإلعراب‬ ‫عالمات‬


‫العالمة‬
‫األصلية‬
‫ـا‬‫ـ‬‫ـ‬‫ه‬‫مواضع‬
‫ـلة‬‫ث‬‫األم‬
‫العالمة‬
‫الفرعية‬
‫ـا‬‫ـ‬‫ه‬‫مواضع‬
‫ـلة‬‫ث‬‫األم‬
‫السفــــــــــــــــع‬
‫الضمـــــــــــــــة‬
‫اهىفرد‬
‫ا‬
‫ـواو‬‫ل‬
‫اخلنشة‬‫األمساء‬
‫أب‬
‫صحابي‬‫بلس‬‫و‬
‫الشامل‬‫املؤىح‬‫مجع‬
‫املعلنات‬
‫متعاوىات‬
‫املركس‬‫مجع‬
‫الشامل‬
‫أىته‬
ٌ‫املتفوقو‬
‫التكشري‬‫مجع‬
‫اللتب‬
‫مفيدة‬
‫ـف‬‫ل‬‫األ‬
‫املجيى‬
‫ٍنا‬
ٌ‫الصعينا‬
‫املضازع‬‫الفعل‬
‫اآلخس‬‫صخيح‬
‫اآلخس‬‫واملعتل‬
‫يتفوق‬
‫اجملتَد‬
‫يدعو‬
‫للخري‬ً‫املؤم‬
‫ـون‬‫ن‬‫ال‬ ‫ثبوت‬
‫األفعال‬
‫اخلنشة‬
‫ال‬
‫سجال‬
ٌ‫جيتنعو‬
‫اليصــــــــــــــب‬
‫الفتحـــــــــة‬
‫املفسد‬
‫شاٍدت‬
‫السئيظ‬
‫ـاء‬‫ي‬‫ال‬
‫املجيى‬
‫قسأت‬
‫كتابني‬
‫التكشري‬‫مجع‬
‫الوشيس‬‫كسو‬
‫اآلباء‬
‫املركس‬‫مجع‬
‫الشامل‬
‫قدزت‬
‫العاملني‬
‫ـف‬‫ل‬‫األ‬
‫اخلنشة‬‫األمساء‬
‫أحب‬
‫أبا‬
‫بلس‬
‫الصخيح‬‫املضازع‬
‫اآلخس‬
‫اآلخس‬‫واملعتل‬
ً‫ل‬
‫يفلت‬
‫اجملسو‬
ً‫ل‬
‫أدعو‬
‫هلل‬‫إال‬
‫ـرة‬‫س‬‫الك‬
‫املؤىح‬‫مجع‬
‫الشامل‬
‫شاٍدت‬
‫الطبيبات‬
‫النون‬ ‫حذف‬
‫اخلنشة‬‫األفعال‬
ً‫ل‬‫الطالب‬
‫يَنلوا‬
‫الـجــــــس‬
‫الكسـرة‬
‫املفسد‬
‫إىل‬‫ذٍبت‬
‫امليصل‬
‫ـاء‬
‫ـ‬
‫ـ‬
‫ي‬
‫ال‬
‫املجيى‬
‫شسحت‬
‫للطالبني‬
‫الشامل‬‫املؤىح‬‫مجع‬
‫ب‬‫ضسزت‬
‫العامالت‬
‫املركس‬‫مجع‬
‫الشامل‬
‫دعوت‬
‫للنطلنني‬
‫التكشري‬‫مجع‬
‫مسزت‬
‫بالعنال‬
‫اخلنشة‬‫األمساء‬
‫دعوت‬
‫الفضل‬‫لري‬
‫اجلـصو‬
‫السكون‬
‫الصخيح‬‫املضازع‬
‫اآلخس‬
‫مل‬
‫يفشل‬
‫املصسى‬
‫حسف‬‫حرف‬
‫العلة‬
‫املعتل‬‫املضازع‬
‫اآلخس‬
‫مل‬
‫ميض‬
‫الكطاز‬
‫النون‬ ‫حذف‬
‫اخلنشة‬‫األفعال‬
‫ال‬
‫تَنلوا‬
‫الطالب‬‫أيَا‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

4. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
4
٬‫ايه‬٤‫أدعا‬‫بني‬‫نع‬ٛ‫ت‬‫ظ‬َٛ‫ض‬٢ٖ*
‫اـطأ‬‫َٓع‬ٚ,٘‫بعه‬ٔ‫ع‬ّ٬‫ايه‬‫بعض‬‫ع‬ُٝٝ‫يت‬;‫ب‬ٛ‫املهت‬ّ
‫يف‬
.‫املطاز‬٢ٓ‫املع‬ِٗ‫ؾ‬
‫تفوق‬
: ‫مع‬ ‫العرتية‬ ‫اللغة‬ ‫يف‬
(((
‫سليم‬ ‫ياسر‬
)))
‫اهحِاو‬
53661534253
-
53553477563
1
-
) ، ( ‫الفاصلة‬
‫امل‬‫اجلنل‬‫بني‬‫وتوضع‬،ُ‫بعض‬ً‫ع‬‫الكالو‬‫أجزاء‬‫بعض‬‫لفصل‬‫تشتعنل‬
‫ت‬
‫صلة‬
‫يف‬
.‫املعيى‬
2
-
) ; (‫امليكوطة‬‫الفاصلة‬
‫م‬.‫األخسى‬‫سبب‬‫إحداٍنا‬‫مجلتني‬‫بني‬‫وتوضع‬
‫الطالب‬‫جنح‬:‫جال‬
‫يف‬
ٌ‫االمتخا‬
‫؛‬
.‫ومتَل‬‫فكس‬ُ‫ألى‬
3
-
) . ( ‫اليكطة‬
‫توضع‬
‫يف‬
‫اجلنل‬‫ىَاية‬
‫اليت‬
‫التالية‬‫اجلنل‬‫على‬‫تدخل‬‫حبيح‬‫معياٍا‬‫مت‬
‫يف‬
.‫جديد‬‫معيى‬
4
-
) : ( ٌ‫اليكطتا‬
‫توضيح‬‫إىل‬‫حيتاج‬‫ما‬‫بعد‬ٌ‫توضعا‬
‫و‬
‫وأقشا‬‫الشيء‬‫بني‬
‫أو‬ُ‫م‬
‫مكول‬‫قبل‬
.‫الكول‬
5
-
)‫؟‬( ‫االضتفَاو‬‫عالمة‬
‫توضع‬
‫يف‬
.‫االستفَامية‬‫اجلنل‬‫ىَاية‬
6
-
)!( ‫التعجب‬‫عالمة‬
‫اجلنل‬‫ىَاية‬‫فى‬‫توضع‬
‫اليت‬
‫أو‬،‫تعجب‬‫أو‬،ٌ‫حز‬‫أو‬،‫فسح‬ً‫م‬‫التأثس‬ً‫ع‬‫تعرب‬
.‫استغاثة‬
7
-
( ‫الشسطة‬
-
)
‫و‬‫العدد‬‫بني‬‫توضع‬
‫امل‬
‫عدود‬
‫وبني‬
‫زكين‬
.‫األول‬ً‫السك‬‫طال‬‫إذا‬‫اجلنلة‬
8
-
)...(‫احلرف‬‫عالمة‬
.ُ‫مي‬‫املَه‬‫على‬‫لالقتصاز‬‫الكالو‬ً‫م‬‫احملروف‬ٌ‫مكا‬‫توضع‬
9
-
ٌ‫والشسطتا‬،) ( ٌ‫الكوضا‬
(
-
-
)
‫أواأللفاظ‬،‫ل‬‫اجلن‬‫بييَنا‬‫وتوضع‬
‫اليت‬
‫معرتضة‬‫وجاءت‬‫الكالو‬‫أجزاء‬ً‫م‬‫ليشت‬
‫قال‬:‫ل‬‫مجا‬.
‫الييب‬
-
ُ‫علي‬‫اهلل‬‫صلى‬
‫وسله‬
-
."‫تغضب‬‫ال‬"
11
-
‫عالم‬
‫ا‬
‫ت‬
)" "(‫االتيصيص‬
.‫الكالو‬ً‫م‬ُ‫بيص‬‫ييكل‬‫ما‬‫بييَنا‬‫يوضع‬
‫الرتقيم‬‫عالمات‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

5. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
5
‫مراجعة‬
‫في‬ ‫سبق‬ ‫ما‬
‫النحــــو‬
‫والذو‬ ‫املدح‬ ‫أصلوب‬
‫دت‬ٝ ْ‫(ٗؼ‬
. ‫ثُلضر‬ ٠ِ‫ػ‬ ٢٘‫ٓذ‬ ‫خجٓذ‬ ‫ٓجع‬ َ‫كؼ‬ )‫زذزث‬ ‫ال‬ ‫زذزث‬ ‫ظ‬
َ‫كجػ‬
‫زذزث‬
. َ‫كجػ‬ ‫سكغ‬ َ‫ٓس‬ ٢‫ك‬ ٢٘‫ٓذ‬ ‫إشجسر‬ ْ‫ثع‬ )‫(رث‬
)‫وبئس‬ ‫نعم‬ ‫والذم‬ ‫للمدح‬ ‫الفاصل‬ ‫(أنواع‬
1
-
. )ٍ‫(دأ‬ ‫ٓؼشف‬
ْ‫(ٗؼ‬
َٔ‫ثُؼ‬
‫ثُغالّ)(دتظ‬
َٔ‫ثُؼ‬
)‫ثُسشح‬
2
-
. ‫ُٔؼشكز‬ ‫ٓؼجف‬
ْ‫(ٗؼ‬
َٔ‫ػ‬
‫ثُشؼ‬
‫(دتظ‬ )ّ‫ثُغال‬ ‫ح‬ٞ
َٔ‫ػ‬
)‫ثُسشح‬ ‫ح‬ٞ‫ثُشؼ‬
3
-
. ٍٞ‫ط‬ٞٓ ْ‫ثع‬
ْ‫(ٗؼ‬
ٓ
‫ثُغالّ)(دتظ‬ ‫شـِ٘ج‬٣ ‫ج‬
ٖٓ
)ٍٞ‫ثٌُغ‬ ٚ‫صظجزذ‬
4
-
. ٙ‫دؼذ‬ ‫ض‬٤٤ٔ‫ثُض‬ ٙ‫لغش‬٣ ‫ٓغضضش‬ ‫ش‬٤ٔ‫ػ‬
ْ‫(ٗؼ‬
‫ػٔال‬
‫(دتظ‬ )ّ‫ثُغال‬
‫ػٔال‬
)‫ثُسشح‬
( ‫ص‬ٞ‫ثُٔخظ‬ ‫إػشثح‬
ّ‫ثُغال‬
()
‫ثُسشح‬
()
ٍٞ‫ثٌُغ‬
‫سكغ‬ َ‫ٓس‬ ٢‫ك‬ َ‫ثُلجػ‬ٝ َ‫ثُلؼ‬ٝ ‫ع‬ٞ‫ٓشك‬ ‫ٓذضذأ‬ )
. ّ‫ٓوذ‬ ‫خذش‬
‫القضه‬ ‫أصلوب‬
ٖٓ ٌٕٞ‫ض‬٣ *
‫القسم‬ ‫أداة‬
.‫أزِق‬ , ْ‫أهغ‬ , ‫ثُضجء‬ , ‫ثُذجء‬ ,ٝ‫ث‬ُٞ‫ث‬ /
‫به‬ ‫المقسم‬
ْ‫ُؼظ‬
٣ ‫ٓج‬ /
‫صليه‬ ‫المقسم‬
)ْ‫ثُوغ‬ ‫ثح‬ٞ‫(خ‬ ‫ؤًذ‬٣ ‫ٓج‬ /
)‫ُوذ‬ ,‫هذ‬ ٢‫ٓجػ‬ / ‫ز‬٤ِ‫(كؼ‬ )ّ‫ثُال‬ٝ ٕ‫إ‬ , ٕ‫إ‬ / ‫ٓثذضز‬ ‫ز‬٤ٔ‫(ثع‬ ْ‫ثُوغ‬ ‫خِٔز‬ ‫ذ‬٤ًٞ‫ص‬ *
. ‫كوؾ‬ ْ‫ثُوغ‬ ‫ح‬ِٞ‫دأع‬ ‫صؤًذ‬ ‫ز‬٤‫ٓ٘ل‬ *
-
.‫ٓظش‬ ٕٞ‫ٗخ‬ ‫ال‬ ‫ثهلل‬ٝ
-
.‫ذ‬ٜ‫ُٔدض‬ ‫ثُـجُخ‬ ٕ‫إ‬ ‫ثهلل‬ٝ
-
‫ٗدسش‬ ‫ُوذ‬ ‫ثهلل‬ٝ
.
ٌ‫باليو‬ ‫املطارع‬ ‫توكيد‬
: ‫يأتي‬ ‫أن‬ ‫بشرط‬ ‫التوكيد‬ ‫واجب‬ : ‫أوال‬
‫ٓؼجسػج‬
-
ْ‫ُوغ‬ ‫ثدج‬ٞ‫خ‬
-
َ‫كجط‬ ّ‫ثُال‬ ٖ٤‫د‬ٝ ٚ٘٤‫د‬ َ‫لظ‬٣ ‫ال‬
-
‫ٓثذضج‬
-
. ٍ‫ثالعضوذج‬ ٠ِ‫ػ‬ ‫دثال‬
-
.ٖٓ‫ثُٔؤ‬ ّ
ٖٓ‫ألًش‬ ‫ثهلل‬ٝ
-
.‫ذ‬ٜ‫ثُٔدض‬ ّ
ٖٔ‫ألػظ‬ ‫صجهلل‬
‫شرط‬ ‫فقد‬ ‫إذا‬ ‫التوكيد‬ ‫ممتنع‬ : ‫ثانيا‬
‫ا‬
:‫منكا‬
1
-
َ‫كجط‬ ‫خذ‬ٝ
‫هذ‬ ,‫ف‬ٞ‫ع‬ , ٖ٤‫ثُغ‬
-
‫ثهلل‬ٝ
‫ف‬ٞ‫ُغ‬
.ِّٞ‫ثُٔظ‬ ‫ٗ٘ظش‬
2
-
٢‫ٓ٘ل‬
.
-
. ُْ‫ثُظج‬ ‫ٗ٘ظش‬ ُٖ ‫ثهلل‬ٝ
3
-
‫ثُسج‬ ٠ِ‫ػ‬ ٍ‫ذ‬٣
ٍ
)ٕ٥‫(ث‬
-
‫ثُذسط‬ ‫ألزلظ‬ ‫ثهلل‬ٝ
ٕ٥‫ث‬
.
: ‫القسم‬ ‫جواب‬ ‫في‬ ‫وليس‬ ‫بطلب‬ ‫يسبق‬ ‫التوكيد‬ ‫جائز‬ : ‫ثالثا‬
-
‫سخجء‬
:
َ‫ُؼ‬
ّ
ٖ‫د‬ٞ‫ض‬٣ ٢‫ثُؼجط‬
-
‫ثألٓش‬ ّ‫ال‬
:
‫ُضششد‬
.ٖ‫ثُِذ‬ ٖ
–
٢ٜٗ
:
‫ال‬
ّ
ٖ‫صلشؿ‬
-
ّ‫ج‬ٜ‫ثعضل‬
:
‫ثُضسع؟‬ ّ
ٖ٤٘‫أصد‬
-
٢٘ٔ‫ص‬
‫ش‬٤ُ
.ّ
ٖ‫ضسوو‬٣ ّ‫ثُغال‬
‫ٓالزظز‬
1
-
‫دثةٔج‬ ‫ذ‬٤ًٞ‫ثُض‬ ‫خجةض‬ ‫ثألٓش‬ َ‫ثُلؼ‬
.
ٖ‫زجكظ‬
‫ثُظالر‬ ٠ِ‫ػ‬
2
-
.‫ذ‬٤ًٞ‫ثُض‬ ٕٞ٘‫د‬ ُٚ‫الصظج‬ ‫ثُلضر‬ ٠ِ‫ػ‬ ٢٘‫ٓذ‬ ‫ثُٔؼجسع‬ َ‫ثُلؼ‬
3
-
. ‫ٓـِوج‬ ُٕٞ٘‫دج‬ ‫ذ‬٤ًٞ‫ثُض‬ ‫ٓٔض٘غ‬ ٢‫ثُٔجػ‬ َ‫ثُلؼ‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

6. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
6
)‫اآللـة‬ ‫(اصه‬
‫ا‬٨‫ت‬ ٞ‫ٯر‬ ‫رٮ‬ٛ‫ا‬ ‫ح‬ٛ‫اٱ‬ ‫ٮ‬ٜ‫ه‬ ٙ‫ٯذ‬ ْ‫شر‬ٟ ٞ‫اع‬
: ٦٣‫صا‬٩‫أ‬ .ٚ‫ِو‬ٛ‫ا‬
(ٌ‫ِع‬‫ؿ‬ٔ
َ
ٙ‫ٌض‬ٟ
(١ًَ‫ع‬ِ‫ؿ‬ٔ
َ )
‫غح‬٤ٟ٘
( ٍ‫َا‬‫ع‬ِ‫ؿ‬ٔ
َ )
‫شاس‬٤ٟ
( ١‫ٖاي‬
‫ع‬َ‫ؾ‬ )
‫ح‬ٛ‫ًغا‬
(١ًٔ‫ع‬‫َا‬
‫ؾ‬ )
‫عآٰح‬
(ٍٛ‫َاع‬‫ؾ‬)
‫ب‬٪‫داع‬
)
.)١‫جا‬٤ُ / ‫ػ‬٪ٗ‫شا‬ / ‫(ُأط‬ ٚ‫ص‬ٟ : ٦ٛ ٚ‫ُو‬ ‫ال‬ ً
‫ا‬‫ذ‬ٟ‫جا‬ ‫ح‬ٛ‫اٱ‬ ٞ‫اع‬ ١٪٘‫ٯ‬ ‫ٓذ‬٩
‫ا‬ ‫املؤىح‬ ‫جبنع‬ ‫امللخق‬ ‫و‬ ‫الضامل‬ ‫املذكز‬ ‫جبنع‬ ‫وامللخق‬ ‫باملجيى‬ ‫(امللخق‬
)‫لضامل‬
٢ٓ‫املج‬
.٤‫ا‬ٝ‫باي‬‫جيط‬ٚ‫ٓكب‬ٜٚ‫با٭يـ‬‫طؾع‬ٜ.ْٕٛٚ٤‫ا‬ٜٚ‫أ‬ْٕٛٚ‫أيـ‬٠‫از‬ٜ‫بع‬‫اثٓتني‬ٚ‫أ‬‫اثٓني‬٢ً‫ع‬ٍ‫ز‬‫َا‬
٦‫ئهشات‬ ٬ُ ٬‫ص‬٠ٛ‫تا‬ ْ‫ذ‬ٜ‫ٯ‬
:
)ٕ‫اثٓتا‬ٕٚ‫(اثٓا‬
٩ ، ‫ؽ‬٩‫شش‬ ‫تال‬
)‫نًتا‬ٚ٬‫(ن‬
.‫ٰش‬٠‫ػ‬ ‫ا‬٠٨‫ت‬ ٚ‫ٯرظ‬ ١‫أ‬ ‫تششؽ‬
‫ؾ‬
( ‫ض‬ٛ‫املكك‬ِ‫غ‬٫‫ا‬‫إعطاب‬ٕ‫عطبا‬ٜ ‫نُري‬‫بُٗا‬ٌ‫تك‬ٜ‫مل‬‫إشا‬
)٠‫املكسض‬‫َات‬٬‫بايع‬
-
٬‫ن‬
( . ‫جذ‬ٟ ٢ٰ‫ث‬ٛ‫ـا‬ٛ‫ا‬
٬‫ن‬
)‫ٔذسج‬٠ٛ‫ا‬ ‫ح‬٠‫ؼ‬ٛ‫تا‬ ‫م‬٪ُ‫ش‬ٟ ‫ثرذأ‬ٟ :
-
١‫ثا‬ٛ‫ـا‬ٛ‫ا‬
‫ُٖا‬٬‫ن‬
( . ١‫جذا‬ٟ
٬‫ن‬
)َٛ‫تاأل‬ ‫م‬٪ُ‫ش‬ٟ ٫٪٤‫و‬ٟ ‫ٰٗذ‬٪‫ذ‬ :
-
١‫ثا‬ٛ‫ـا‬ٛ‫ا‬
‫ُٖا‬٬‫ن‬
( . ‫جذ‬ٟ
٬‫ن‬
ٟ ١‫شا‬ ‫ثرذأ‬ٟ :
)َٛ‫تاأل‬ ‫م‬٪ُ‫ش‬
‫ايػامل‬‫املصنط‬‫مجع‬
‫ًنٌڅ‬ ‫ّخء‬ ً‫أ‬ ‫ًنٌڅ‬ ً‫ًح‬ ‫رِّخىس‬ ‫حػنْن‬ ‫ڃن‬ َ‫أٻؼ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫ىٽ‬ ‫ڃخ‬
.
.٤‫ا‬ٝ‫باي‬‫جيط‬ٚ‫ٓكب‬ٜٚٚ‫ا‬ٛ‫باي‬‫طؾع‬ٜ
ٞٛ‫غا‬ٛ‫ا‬ ‫زٗش‬٠ٛ‫ا‬ ‫ن‬٠‫تج‬ ْ‫ذ‬ٜ‫ٯ‬٩
‫ز‬ٛ‫ايعك‬‫أيؿاظ‬/ٕٛ‫عامل‬/ٕٛٓ‫غ‬/ًٕٖٛ‫أ‬/ٕٛٓ‫ب‬(
(
20:90
)
ُ
‫أ‬ /
ِٚ
ُ
‫ي‬
)ٕٛ‫أضن‬/ٚٚ‫ش‬/ٛ
‫ايػامل‬‫ْح‬٪‫امل‬‫مجع‬
َ‫ڀ‬٫ ‫ىٽ‬ ‫ڃخ‬
.‫رخٿټَٔس‬ َ‫ًّـ‬ ‫ذ‬ٜ‫ًّن‬ ‫ڄش‬٠‫رخٿ‬ ٪‫َّٳ‬.‫ًطخء‬ ‫أٿٲ‬ ‫رِّخىس‬ ٪‫ؿڄ‬
‫ايػامل‬‫ْح‬٪‫امل‬‫ظُع‬‫ًشل‬ٜٚ
‫ت‬٫ٚ‫أ‬(
‫خكزخص‬ٛ َ‫ن‬٬‫رڄ‬
-
‫عطؾات‬
-
)‫أشضعات‬
) ‫األمساء‬ ً‫م‬ ‫املبيى‬ (
1
-
٠‫اإلؾاض‬٤‫أمسا‬
ٙ‫ٖص‬‫ـ‬‫(ٖصا‬
-
٤٫٪ٖ
–
‫شيو‬
–
‫تًو‬
–
.٢ٓ‫املج‬‫عسا‬‫َا‬ )....‫و‬٦‫ي‬ٚ‫أ‬
2
-
ٍٛ‫ق‬ٛ‫امل‬٤‫ا٭مسا‬
ٟ‫(ايص‬
-
‫اييت‬
-
ٜٔ‫ايص‬
-
ٞ‫ت‬٬‫اي‬
–
‫َا‬
–
.٢ٓ‫املج‬‫عسا‬‫َا‬ ).....َٔ
3
-
‫ط‬٥‫ايهُا‬
ٔ‫(م‬
–
ِ‫أْت‬
–
)......ِٖ
4
-
ّ‫غتؿٗا‬٫‫ا‬٤‫أمسا‬
)......‫ـ‬ٝ‫ن‬‫ـ‬٢‫َت‬‫ـ‬ٜٔ‫(أ‬
5
-
‫ف‬ٚ‫ايعط‬‫بعض‬
ٖ
َِ‫ث‬(
–
١ٖ
َُ‫ث‬
-
َ
ٕ‫اآل‬
–
ُ
‫ص‬َٓ
-
ُ
‫ح‬ٝ‫س‬
–
ِ
‫ؼ‬َ‫أ‬
–
.).....‫ٖٓاى‬
6
-
‫ايؿطط‬٤‫أمسا‬
(
َٔ
)‫ٓذض‬ٜ‫صانط‬ٜ
6
-
)‫(َؿطز‬‫يًذٓؼ‬١ٝ‫ايٓاؾ‬٫ِ‫اغ‬
٫(
‫سل‬
.)‫ع‬ٝ‫ه‬ٜ
7
-
٠‫ز‬ٛ‫املكك‬٠‫ايٓهط‬٣‫املٓاز‬
‫ا‬ٜ(
ًُٕٛ‫َع‬
)‫ْا‬٤‫أبٓا‬‫ا‬ٛ‫ضب‬;
8
-
‫املؿطز‬ًِ‫ايع‬٣‫املٓاز‬
‫ا‬ٜ(
ُ
‫ني‬ٓ‫س‬
.)ًٞ‫ع‬‫َع‬ٞ‫ابك‬,
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

7. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
7
:)‫(غالبا‬ ‫معى‬ ‫تذكز‬
+٠‫ْهط‬ *
٠‫ْهط‬
:
٘ٝ‫إي‬‫َهاف‬ٚ‫أ‬‫ْعت‬
‫جاء‬ *
ٌ‫ضد‬
ِٝ‫عع‬
–
‫جاء‬
ٌ‫ضد‬
ًِ‫ع‬
.
+١‫َعطؾ‬ *
١‫َعطؾ‬
:
‫ْعت‬
‫جاء‬ *
ٌ‫ايطد‬
ِٝ‫ايعع‬
.
+٠‫ْهط‬ *
١‫َعطؾ‬
:
٘ٝ‫إي‬‫َهاف‬
‫جاء‬ *
ٌ‫ضد‬
ًِ‫ايع‬
.
+٠‫إؾاض‬ِ‫اغ‬ *
ٍ‫با‬‫َعطف‬
:
‫َطابل‬ٍ‫بس‬
٥‫ز‬٧ *
١َ‫ا٭‬
‫ح‬٠ٰ‫هل‬
.
+٠‫إؾاض‬ِ‫اغ‬ *
٠‫ْهط‬
:
‫خرب‬
٥‫ز‬٧ *
١َ‫أ‬
‫ح‬٠ٰ‫هل‬
+١‫َعطؾ‬*
ًِ‫ع‬
:
‫َطابل‬ٍ‫بس‬
‫ِٰح‬ٜ‫خ‬ٛ‫ا‬ *
‫عُط‬
. ‫ح‬ٟ‫أ‬ ١‫ٗا‬
+ًِ‫ع‬*
١‫َعطؾ‬
:
‫ْعت‬
‫ش‬٠‫ه‬ *
١‫ؿ‬ًٝ‫اـ‬
. ٰٞ‫هل‬
‫ٗا‬ٜ‫أ‬‫بعس‬*
–
‫تٗا‬ٜ‫أ‬
‫ع‬ٛ‫َطؾ‬‫ْعت‬
‫ا‬٨‫أٯر‬ *
١َ‫ا٭‬
. ‫ا‬٤‫ت‬٪ٜٓ ‫ُٮ‬ ‫د‬٣‫أ‬
‫أب‬(:١‫اـُػ‬٤‫ا٭مسا‬
–
‫أر‬
–
ِ‫س‬
–
ٛ‫ؾ‬
–
)ٚ‫ش‬
.ٜٞ٘‫ر‬٠ٛ‫ا‬ ‫ٯاء‬ ‫ًٰش‬ ٬ٛ‫ئ‬ ‫ؼاُح‬ٟ٩ ‫ِشدج‬ٟ ١٪٘‫ذ‬ ١‫أ‬ ‫تششؽ‬
‫ذشُن‬
ٚ‫ا‬ٛ‫باي‬
–
‫ظة‬٤‫ذ‬
‫با٭يـ‬
–
‫ذجش‬
٤‫ا‬ٝ‫باي‬
١‫ئ‬
‫أخاى‬
ٚ‫سج‬
ٚ‫ش‬
٢ٟ ‫ُاعرِذ‬ ٜٞ‫ه‬
‫و‬ٝ‫أخ‬
( ‫اصتدزج‬
‫و‬ ُ‫ىوع‬ ‫وبني‬ ‫بدال‬
‫أ‬
)ُ‫عزب‬
ٔ
-
‫ذط‬٤٨٠ٛ‫ا‬ :ٚ‫ص‬ٟ ْ‫ـات‬ٟ ٙ‫تذ‬ ٜٞ‫ه‬ + َ‫ط‬٩ ٩‫أ‬ ‫ٔة‬ٛ
‫ذ‬٠‫أد‬
. ‫اء‬٤‫ث‬ٛ‫ا‬ ٞ‫أذ‬
ٕ
-
‫زا‬٧ :ٚ‫ص‬ٟ ْ‫ـات‬ٟ ٙ‫تذ‬ ٙ‫تأ‬ ٍ‫وش‬ٟ + ‫ئشاسج‬ ٞ‫اع‬
ٚ‫شج‬ٛ‫ا‬
. ٞ‫ٗشٯ‬
ٖ
-
‫أ‬
ٝ‫ـوا‬ٛ‫ا‬ ‫دة‬
٦٠‫ول‬ٟ
ٚٗ ٢ٟ ‫توغ‬ ٙ‫تذ‬
‫ب‬٪‫ظ‬٤ٟ
.
ٗ
-
‫ٮ‬٤‫ذوجث‬
‫ذسٯح‬٤٘‫اإلع‬
‫ا‬٧‫اء‬٪٧
ٙ‫ا‬٠‫اشر‬ ٙ‫تذ‬
‫م‬٪ُ‫ش‬ٟ
.
.‫اإلهشاب‬ ٬ُ ٦٤ٟ ٙ‫ثذ‬٠ٛ‫ا‬ ْ‫ٯـات‬ ٙ‫ثذ‬ٛ‫ا‬ ‫الدق‬
‫اي‬
‫س‬ٝ‫ن‬ٛ‫ت‬
‫امل‬
ٟٛٓ‫ع‬
*
(
‫ِظ‬٣
–
٢ٰ‫ه‬
–
ٚٗ
–
‫ٰن‬٠‫ج‬
–
‫ٗال‬
–
‫را‬ٜٗ
)
:١ًُ‫اؾ‬َٔ‫سصؾٗا‬‫كض‬ٜٚ,‫نُري‬+
-
٬ٰ‫ٯذ‬ ٢‫ذغ‬٠ٛ‫ا‬
‫أْؿؼ‬
٢ٰ‫ثائغ‬ٛ‫ا‬
-
٢ٰ‫ثائغ‬ٛ‫ا‬ ٬ٰ‫ٯذ‬ ٢‫ذغ‬٠ٛ‫ا‬
ِٗ‫أْؿػ‬
‫ح‬٠ٜٗ ‫أهشب‬
‫أْؿؼ‬
٢ٰٛ‫صا‬٠ٛ‫ا‬ ٬ُ
-
‫أْؿؼ‬
‫تا‬٪‫ظ‬٤ٟ ‫ٯا‬٪٤‫و‬ٟ ‫ٰٗذا‬٪‫ذ‬ ٬٣‫صا‬ٛ‫ا‬ ٙ‫صا‬٠ٛ‫ا‬ ٬ُ٩ ،‫ِرذح‬ٛ‫تا‬ ‫تا‬٪‫ظ‬٤ٟ ٦‫ت‬ ‫ال‬٪‫ِو‬ٟ ‫ذوشب‬ ٙ٩‫األ‬ ٙ‫صا‬٠ٛ‫ا‬ ٬ُ
.٦ٰٛ‫ئ‬ ٍ‫ؼا‬ٟ ‫جش‬ ٚ‫ذ‬ٟ ٬ُ ‫ٰش‬٠‫ؼ‬ٛ‫ا‬٩ ‫ِرذح‬ٛ‫ا‬ ‫ظة‬٤ٛ‫ا‬ ‫ح‬ٟ‫هال‬٩
(((
‫سليم‬ ‫ياسر‬
)))
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

8. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
8
)‫(ألف‬ ‫ٍنشة‬
‫و‬ ، ‫الوصل‬
‫القطع‬ ‫ٍنشة‬
‫يف‬‫اهلمزة‬
‫اكلمم‬ ‫ول‬
:‫نوعان‬
)‫(أ‬
‫ضج‬٠٧
ٛ‫ا‬
ٚ‫ط‬٪
:
.)‫(ا‬‫ٖهصا‬‫تهتب‬ٚ٠‫ُٖع‬‫ؼتٗا‬ٚ‫أ‬‫ٗا‬ًٝ‫ع‬ِ‫طغ‬ٜ٫ٚ,ً٘‫ق‬ٚ‫عٓس‬‫تٓطل‬٫ّٚ٬‫ايه‬٤‫ابتسا‬‫يف‬‫تٓطل‬٠‫ُٖع‬
: ‫الوصل‬ ‫همزة‬ ‫مواضع‬ *
‫أ‬
-
‫ش‬ٟ‫أ‬
‫صالشٮ‬ٛ‫ا‬
‫ريڄِس‬ ‫حٿڄزيًء‬
:
ْ‫ذ‬٬‫حٿ‬ ، ْْ‫حؿڀ‬ ،ْ‫د‬َٟ‫ح‬
‫د‬
-
ِٟ‫ڃخ‬
‫اعٮ‬٠‫خ‬ٛ‫ا‬
ً
َ‫أڃ‬
‫ه‬
ٍ‫ي‬ٜ‫ًڃ‬
‫ه‬
. ‫الٵ‬٤‫حن‬ ،ْ‫ٶ‬‫ڀ‬٤‫حن‬ ،َ
‫ٶ‬‫ڀ‬٤‫حن‬ :
‫ؿـ‬
-
ِٟ‫ڃخ‬
‫غذاعٮ‬ٛ‫ا‬
َ‫ًأڃ‬
‫ه‬
ٍ‫ي‬ٜ‫ًڃ‬
‫ه‬
.‫حٓظٸزخٽ‬ ،ْ‫پ‬‫حٓظٸز‬ ،َ‫پ‬‫حٓظٸز‬ :
"
ٞ‫اع‬
،‫حٓڄخڅ‬،
٢‫ات‬
،
‫ح‬٤‫ات‬
،
،‫حرنظخڅ‬ ،‫حرنخڅ‬
١‫ا‬٤‫اش‬
،
١‫را‬٤‫اش‬
،
‫شؤ‬ٟ‫ا‬
،
‫شأج‬ٟ‫ا‬
،
،‫حڃَأطخڅ‬،‫حڃَآڅ‬
ٞ‫اٯ‬
‫حهلل‬
،
‫ا‬
٢٠‫ٯ‬
‫حهلل‬
"
َ‫روشٯ‬ٛ‫ا‬ ٙ‫ا‬
: ‫ڃؼپ‬ ،
ِٟ‫حٿٸخ‬
.‫حٿڄيٍٓش‬ ،
‫ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬
)‫(ب‬
‫ٔـن‬ٛ‫ا‬ ‫ضج‬٠٧
:
٠‫ُٖع‬
‫تكع‬ ١‫َتشطن‬
,١ًُ‫ايه‬ ٍٚ‫أ‬ ‫يف‬
‫ت‬
‫يف‬ ‫ٓطل‬
٤‫ابتسا‬
,٘‫غط‬ٚ ‫يف‬ٚ ّ٬‫ايه‬
‫تهتب‬ٚ
‫إشا‬)َ‫أ‬(:‫ٖهصا‬
ٚ,١َُٛ‫َه‬ٚ‫أ‬ّ
١‫س‬ٛ‫َؿت‬‫ت‬٤‫دا‬
‫ناْت‬‫إشا‬)ِ
‫إ‬(
.٠‫ض‬ٛ‫َهػ‬
‫همز‬ ‫مواضع‬ *
: ‫القطع‬ ‫ة‬
‫أ‬
-
‫اػٮ‬ٟ
‫صالشٮ‬ٛ‫ا‬
٥‫ظذس‬ٟ٩
‫أٻال‬ ،‫أٻپ‬ :
-
. ‫أهٌح‬ ، ٌ‫أه‬
‫د‬
-
ِٟ‫ڃخ‬
‫شتاهٮ‬ٛ‫ا‬
‫ًأڃَه‬
ً
‫يٍه‬ٜ‫ڃ‬
. ‫َحد‬ٟ‫ا‬ ،ْ‫د‬ِ
َٟ‫أ‬ ،َ
‫د‬َٟ‫أ‬ :
‫ؿـ‬
-
‫ٻپ‬
‫ؼاسم‬ٟ
‫ريڄِس‬ ‫ڃزيًء‬
. ُ
‫پ‬‫ڄ‬٬‫أٓظ‬ ، ُ
‫د‬َٗ‫أ‬ ، ُ
‫ذ‬‫أٻظ‬ :
ِ‫ٳ‬
‫ٰن‬٠‫ج‬
‫اء‬٠‫األع‬
‫يح‬٫
‫حألٓڄخء‬ ً‫ٌٗح‬
)٪ٔ‫(حٿظ‬
‫حٿڄ‬
.‫پ‬ٌٛ‫حٿ‬ ‫ىڄِس‬ ِ‫ٳ‬ ‫ٌٻٌٍس‬
‫يخ‬٬ْ‫ؿڄ‬
‫أڅ‬ ‫ـ‬ ‫اڅ‬ ‫ـ‬ ‫أځ‬ ‫ـ‬ ً‫أ‬ ‫ـ‬ َ‫اٿ‬ :‫َّٲ‬٬‫حٿظ‬ ]‫[حٽ‬ ‫يح‬٫
.........
‫انع‬َٛ١‫ث‬٬‫ث‬‫يف‬)ٔ‫اب‬(٠‫ُٖع‬‫ؼصف‬
‫أ‬
-
ْٞ‫ايجا‬‫عًُني‬‫بني‬‫قعت‬ٚ‫إشا‬
‫قُس‬ :‫ايػطط‬١ٜ‫بسا‬‫يف‬)ٔ‫اب‬(‫تكع‬‫مل‬ٍٚٚ‫ا٭‬‫ايس‬ٚ
ٔ‫ب‬
‫عبس‬
‫اهلل‬
‫ب‬
-
‫غبكت‬‫إشا‬
٤‫ْسا‬‫عطف‬
:
ٔ‫ب‬‫ا‬ٜ
‫ع‬
‫اهلل‬‫بس‬
‫ز‬
-
‫غبكت‬‫إشا‬
ّ‫غتؿٗا‬٫‫ا‬٠‫بـُٗع‬
:
‫أبٓو‬
١َ‫ايعا‬١ْٜٛ‫ايجا‬‫يف‬
‫؟‬
‫جيدا‬ ‫تذكر‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

9. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
9
"
‫ال‬
‫الو‬
‫القنزية‬
‫و‬ ، ‫املظَزة‬
‫ال‬
‫الو‬
" ‫املدغنة‬ ‫الشنضية‬
"*
١ٜ‫ايكُط‬ٍ‫ا‬
:"٠‫املعٗط‬
ٖٞ
٤‫ا٭مسا‬ٍٚ‫أ‬٢‫ؾ‬‫تهتب‬‫اييت‬
‫ايٓطل‬‫عٓس‬‫تعٗط‬ٚ
ّ٫٢ٖٚ,
١ٓ‫غان‬
)ٍ‫(ا‬٢ُ‫تػ‬ٚ,
٠‫املعٗط‬
ٓ‫اي‬‫عٓس‬‫تعٗط‬‫٭ْٗا‬;
.‫بٗا‬‫طل‬
:ٍ‫َجا‬
ّ٬‫ِــه‬‫ي‬‫ا‬‫ـ‬ًِ‫ِــك‬‫ي‬‫ا‬‫ـ‬ًِ‫ِــع‬‫ي‬‫ا‬
–
.ٍ‫املجا‬
ّ
:‫حٓطْش‬ ‫حٿلًَٱ‬ ‫ڃن‬ ‫كَٱ‬ ‫يىخ‬٬‫ر‬ ِ‫ؤط‬
"
ٟ‫ـ‬ٚ‫ـ‬‫ٖـ‬‫ـ‬ّ‫ـ‬‫ى‬‫ـ‬‫م‬‫ـ‬‫ف‬‫ـ‬‫ؽ‬‫ـ‬‫ع‬‫ـ‬‫ر‬‫ـ‬‫ح‬‫ـ‬‫ز‬‫ـ‬‫ب‬‫أـ‬
"
)ُ٘ٝ‫عك‬‫خـ‬ٚ‫سذو‬‫(أبؼ‬
"*
:"١ُ‫املسغ‬١ٝ‫ايؿُػ‬ٍ‫ا‬
‫هت‬ٝ‫ؾ‬,‫بعسٖا‬ٟ‫ايص‬‫باؿطف‬ِ‫تسغ‬‫٭ْٗا‬(‫تٓطل‬٫ٚ‫تهتب‬‫اييت‬ٖٞ
ٟ‫ايص‬‫اؿطف‬‫ب‬
‫ّا‬
‫ز‬‫َؿس‬‫بعسٖا‬
)
.
:ٍ‫َجا‬
ّ‫َّعا‬
‫ط‬‫ايــ‬‫ـ‬‫ِّسم‬
‫ايــك‬‫ـ‬‫ٖٖب‬
‫ص‬‫ايــ‬‫ـ‬‫ٗؿاح‬
‫ت‬‫ايــ‬
ً
‫ح‬‫ڃ٘يى‬ ‫حٓطْش‬ ‫حٿلًَٱ‬ ‫ڃن‬ ‫كَٱ‬ ‫يىخ‬٬‫ر‬ ِ‫ًّؤط‬
:
"
ٕ‫ـ‬ٍ‫ـ‬‫ظ‬‫ـ‬‫ط‬‫ـ‬‫ض‬‫ـ‬‫م‬‫ـ‬‫ف‬‫ـ‬‫ؽ‬‫ـ‬‫ش‬‫ـ‬‫ز‬‫ـ‬‫خ‬‫ـ‬‫ت‬
"
** ‫حنوي‬‫متفرفات‬**
: ‫أوال‬
‫إال‬
–
‫أال‬
٫‫إ‬
:
ٟ‫جاص‬ ‫ششؿٰح‬ ) ١‫ئ‬ ( : ٢ٟ ١٪٘‫ذر‬
١‫أٗا‬ ‫اء‬٪‫ع‬ ٝ٩‫جض‬ٟ ‫ؼاسم‬ٟ ‫ا‬٧‫اتوذ‬ٟ ٩ . ‫اُٰح‬٣ ) ‫ال‬ ( ٩ ‫ح‬
. ‫ششؽ‬ٛ‫ا‬ ‫اب‬٪‫ج‬ ٝ‫أ‬ ‫ششؽ‬ٛ‫ا‬ ٚ‫ُو‬
ٙ‫صا‬ٟ
‫ئال‬ :
‫ا‬ًٛ‫تؿع‬
‫خٰش‬ٛ‫ا‬
‫ا‬َٛ‫تٓس‬
١‫ا‬ٟ٩‫جض‬ٟ ١‫ِوال‬ٛ‫ا‬ ( .
‫ششؽ‬ٛ‫ا‬ ٚ‫ُو‬
‫ششؽ‬ٛ‫ا‬ ‫اب‬٪‫ج‬٩ /
)
( ‫توذ‬ ‫ششؽ‬ٛ‫ا‬ ٚ‫ُو‬ ٍ‫ٯذز‬ ‫ٓذ‬ ٩
‫ئال‬
) ٚ‫ذِو‬ ( ‫رٔذٯش‬ٛ‫ا‬ ١٪٘‫ٯ‬٩ )
‫ا‬٪ٜ٠‫ذو‬ ١‫أ‬ ‫ٯجة‬ : ٙ‫صا‬ٟ
‫ئال‬ ٩ ‫خٰش‬ٛ‫ا‬
‫ا‬٪ٟ‫ذ‬٤‫ذ‬
‫ئال‬ : ‫رٔذٯش‬ٛ‫ا‬٩ .
‫ا‬٪ٜ‫ذِو‬
‫ا‬٪ٟ‫ذ‬٤‫ذ‬ ‫خٰش‬ٛ‫ا‬
٫‫أ‬
:
. ‫ب‬٪‫ظ‬٤ٟ ‫ؼاسم‬ٟ ‫ا‬٧‫اتوذ‬ٟ ٩ . ‫اُٰح‬٣ ) ‫ال‬ ( ٩ ‫اطثح‬٣ ) ١‫أ‬ ( : ٢ٟ ١٪٘‫ذر‬
‫أال‬ ‫ٯجة‬ : ٙ‫صا‬ٟ
‫خي‬
ٕٛ
( . ٥‫أخا‬ ٚ‫شج‬ٛ‫ا‬
‫ٯ‬
١٪‫خ‬
) ١‫تأ‬ ‫ب‬٪‫ظ‬٤ٟ :
.
: ‫ثاىيا‬
‫املواضع‬ ‫بعض‬ ‫فى‬ ‫الواو‬ ‫سيادة‬
1
-
‫تعاز‬
ٚ‫ا‬ٛ‫اي‬
)ٚ‫عُط‬(١ًُ‫ن‬‫آخط‬‫يف‬
,١‫ؾ‬ٚ‫َكـط‬‫٭ْٗـا‬ٕٛ‫تٓـ‬ٚ,‫ايٓكـب‬١‫سايـ‬‫يف‬‫ؼصف‬ٚ,‫اؾط‬ٚ‫ايطؾع‬‫ساييت‬‫يف‬
.)ٚ‫عُط‬ٚ‫ا‬ٚ(ٚ‫ا‬ٛ‫اي‬٢ُ‫تػ‬ٚ
: ‫ڃؼپ‬
‫ؿخء‬
ْٚ
‫ط‬ُ‫ع‬
َ‫ڀ‬٫ ‫ًٓڀڄض‬ .
ٍٚ‫ط‬ُ‫ع‬
.
‫خٳلض‬ًٛ
‫ّا‬
‫ط‬َُِ‫ع‬
.
‫الحظ‬
‫ب‬ٚ‫ٓٗا‬ٝ‫ب‬‫ل‬ٜ‫يًتؿط‬١‫س‬ٛ‫املؿت‬ٜٔٛٓ‫ايت‬١َ٬‫ع‬‫نع‬ٛ‫ت‬ٚ‫ايٓكب‬١‫ساي‬٢‫ؾ‬ٚ‫ا‬ٛ‫اي‬‫ؼصف‬:
. )‫عُط‬(‫ني‬
: ‫ڃؼخٽ‬
ُ
‫ط‬
( ‫ټظذ‬
َ
‫ه‬
٩‫ش‬٠
ُ
‫ض‬ّ‫ٍأ‬ ( : ‫ذ‬ٜ‫حٿن‬ ‫كخٿش‬ َ‫ٳ‬ )
َ‫ع‬
‫ّا‬
‫ط‬ُ
. )
ُ
‫ط‬
( ‫ټظذ‬
ُ
‫ه‬
َ
٠
‫ش‬
ُ
‫ض‬ّ‫ٍأ‬ ( : ‫ذ‬ٜ‫حٿن‬ ‫كخٿش‬ َ‫ٳ‬ )
ُ
‫ع‬
َُ
َ
‫ط‬
. )
‫الحظ‬
ُ
‫ع‬(ٕ‫أ‬
َُ
.ٕٛٓ‫ت‬٫‫يصيو‬ٚ ‫ايكطف‬َٔ١‫ع‬ٛٓ‫مم‬)‫ط‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

10. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
01
‫الكلنات‬ ‫الواويف‬ ‫أىواع‬:‫ثالجا‬
1
-
١‫اؾُاع‬ٚ‫ا‬ٚ
(
ٞ‫اع‬
-
‫ٰش‬٠‫ػ‬
)
‫ڃؼ‬
‫پ‬
:
‫حٿڄئڃنٌڅ‬
‫سع‬ٜ
ٛ
ٕ
َ‫اٿ‬
َْ‫حٿو‬
.
2
-
١ًُ‫ايه‬ّ٫(ٌ‫ايؿع‬ٚ‫ا‬ٚ
–
ٍ‫دش‬
‫ٮ‬ٜ‫أط‬
)
‫ڃؼپ‬
:
‫حٿڄئڃن‬
‫سع‬ٜ
ٛ
َْ‫ٿڀو‬
....
‫حٿڄئڃنخص‬
‫سع‬ٜ
ٛ
ٕ
َ‫اٿ‬
َْ‫حٿو‬
.
3
-
(‫ايػامل‬‫املصنط‬‫مجع‬ٚ‫ا‬ٚ
ٍ‫دش‬
-
‫إعطاب‬١َ٬‫ع‬
)
‫ڃؼپ‬
:
‫ايساع‬
ٛ
ٕ
َ‫اٿ‬
َْ‫حٿو‬
‫أًٳْخء‬
.
‫املتوصطة‬ ‫اهلنشة‬
‫اي‬(‫اؿطنات‬٣ٛ‫أق‬‫عػب‬‫تهتب‬
٣ٛ‫أقـ‬‫نًـٗا‬١‫ايؿتشـ‬ٔ‫َـ‬٣ٛ‫أقـ‬١ُ‫ايهـ‬ٚ١ُ‫ايه‬َٔ٣ٛ‫أق‬٠‫ايهػط‬ٕ‫أ‬٣‫أ‬)١‫ؾايؿتش‬١ُ‫ؾايه‬٠‫هػط‬
.ٕٛ‫ايػه‬َٔ
: ‫ڃؼخٽ‬
-
ٍ‫ع‬ٗ‫املػت‬
َ٥
‫ني‬
-
‫ني‬٦‫املٓؿ‬
-
:
.٠‫ض‬ٛ‫َهػ‬ٚ‫أ‬٠‫بهػط‬١‫ق‬ٛ‫َػب‬‫٭ْٗا‬٤‫ا‬ٜ٢ً‫ع‬٠‫اهلُع‬‫ضمست‬
-
٣‫ش‬٪ٜ
–
:ٙ‫ز‬ٚ٪ٜ
ُ‫ايه‬ٚ١َُٛ‫َه‬ٚ‫أ‬١ُ‫به‬١‫ق‬ٛ‫َػب‬‫٭ْٗا‬ٚ‫ا‬ٛ‫اي‬٢ً‫ع‬ِ‫تطغ‬٠‫اهلُع‬
.١‫ايؿتش‬ٕٚٛ‫ايػه‬َٔ٣ٛ‫أق‬١
-
ٍ‫غأ‬
–
ٍ‫ػأ‬ٜ
–
:‫نأؽ‬
.ٕٛ‫ايػه‬َٔ٣ٛ‫أق‬١‫ايؿتش‬ٕ‫٭‬‫ا٭يـ‬٢ً‫ع‬٠‫اهلُع‬ِ‫تطغ‬
‫املتطزفة‬ ‫اهلنشة‬
‫سـا‬ٛ‫َؿت‬ٕ‫نا‬‫إشا‬ٚٚ‫ا‬ٚ٢ً‫ع‬‫ضمست‬ّ‫َا‬ُٛ‫َه‬ٕ‫نا‬‫إشا‬ٚ ٤‫ا‬ٜ٢ً‫ع‬‫ضمست‬ّ‫ضا‬ٛ‫َهػ‬ٕ‫نا‬‫ؾإشا‬‫قبًٗا‬‫َا‬‫سػب‬١ًُ‫ايه‬‫آخط‬٢‫ؾ‬٠‫اهلُع‬ِ‫تطغ‬
‫نا‬‫إشا‬ٚ‫أيـ‬٢ً‫ع‬‫ضمست‬ّ
:ٍ‫َجا‬.‫ايػطط‬٢ً‫ع‬‫ضمست‬ّ‫غانٓا‬ ٕ
٨‫بط‬
–
٨‫قاض‬
–
٪‫تهاؾ‬
–
‫بسأ‬
–
‫ًَذأ‬
–
٤٢‫ؾ‬
–
٤‫بط‬
-
٤‫دعا‬
–
)٤ٛ‫ن‬
:‫ـغ‬‫ـ‬‫س‬٫
‫زش‬‫ز‬‫حٿټڀڄ‬ ‫زض‬‫ز‬‫ٻخن‬ ‫زبًح‬‫ز‬‫ٳ‬ . ‫زَحد‬‫ز‬٫‫حت‬ ‫زذ‬‫ز‬ٔ‫ك‬ َ‫ز‬‫ز‬‫ڀ‬٫ ‫زڂ‬‫ز‬َٓ‫ط‬ َْ‫زڄ‬‫ز‬ٟ ‫زيىخ‬‫ز‬٬‫ر‬ ‫زخء‬‫ز‬‫ؿ‬ ‫اًح‬ ‫زش‬‫ز‬‫َٳ‬٤‫حٿڄظ‬ ‫زِس‬‫ز‬‫حٿيڄ‬
ٌ‫ڃَٳ‬ ‫حٿټڀڄزش‬ ‫ٻخنزض‬ ‫اًح‬ ً ‫حٿْزخء‬ َ‫ڀز‬٫ ‫طَٓزڂ‬ ‫ڃـزًٍَس‬ ‫ٻخنض‬ ‫اًح‬ ً َ٤ٔ‫حٿ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫طَٓڂ‬ ‫ٌرش‬ٜ‫ڃن‬
‫طَٓزڂ‬ ‫زش‬٫
: ‫ڃؼخٽ‬ . ً‫حٿٌح‬ َ‫ڀ‬٫
١ٝ‫قاؾ‬‫ٖا‬٩‫مسا‬
–
١ٝ‫قاؾ‬‫ٖا‬٤‫مسا‬ٕ‫إ‬
–
.‫ٗا‬٥‫مسا‬‫إىل‬‫ْعطت‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

11. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
00
(
1
" )
‫اغتذاب‬
‫اهلل‬ ‫ْيب‬
ِٖٝ‫إبطا‬
-
ً٘ٝ‫ع‬
ّ٬‫ايػ‬
-
‫٭َط‬
٘‫ضب‬
,
ّ‫ؾكس‬
‫إىل‬
١‫َه‬
ٖٞٚ
‫ظضع‬ ٘‫ب‬ ‫ؼ‬ٝ‫ي‬ ‫از‬ٚ
٘ٝ‫ؾ‬ ‫تطى‬ٚ
٘ٓ‫اب‬
ٌٝ‫إمساع‬
٘‫اَطأت‬ٚ
,‫ٖادط‬
ِ‫ث‬
ٞ‫بك‬ٚ ,ِٗٓ‫ع‬ ٌ‫اضؼ‬
ٕ‫ثٓا‬٫‫ا‬
:
ٖ
‫ادط‬
ٌٝ‫إمساع‬ ٚ
ٕ‫ا‬ْٝ‫عا‬ٜ
٠‫سس‬ٛ‫اي‬
‫عٓسَا‬ٚ ,‫ايعطـ‬ٚ
‫اؾتس‬
‫عطـ‬
ٌٝ‫إمساع‬
ٙ‫أخص‬ٚ
٤‫ايبها‬
َ٘‫أ‬ ‫أغطعت‬
ٔ‫ع‬ ‫تبشح‬
ٌ‫دب‬ ‫ؾتكعس‬ ,٤‫املا‬
ٌ‫دب‬ ِ‫ث‬ ‫ايكؿا‬
‫يف‬ٚ ,٠ٚ‫املط‬
٤‫أثٓا‬
‫شيو‬
‫اهلل‬ ‫ؾذط‬
َٞ‫قس‬‫بني‬٤‫املا‬
,ٌٝ‫إمساع‬
‫ؾطدعت‬
َ٘‫أ‬
٘ٝ‫إي‬
ٔ‫غه‬ِ‫ث‬.‫ؾطبا‬ٚ
‫ايٓاؽ‬
‫بػبب‬ِٗ‫َع‬
ٟ‫ايص‬٤‫املا‬
‫أقبض‬
٘‫امس‬
ّ‫ظَع‬
."
(
‫أ‬
.‫خط‬٘‫ؼت‬‫َا‬‫أعطب‬)
(
‫ب‬
)
١‫ايكطع‬َٔ‫اغتدطز‬
:
ٔ
-
ً ‫پ‬ًٛ ‫أٿٲ‬
٪٤‫ٷ‬ ‫ىڄِس‬
‫حٿٔزذ‬ ‫رْخڅ‬ ٪‫ڃ‬ ،
.
ٕ
-
. ‫َرو‬٫‫ًأ‬ ، ‫ريال‬
ٖ
-
.‫َرو‬٫‫ًأ‬ ، ‫ْش‬٫َ‫ٳ‬ ‫الڃش‬٬‫ر‬ ‫َرخ‬٬‫ڃ‬ ‫حٓڄخ‬
ٗ
-
.‫و‬٫ٌ‫ن‬ ‫ًرْن‬ ، ‫َٱ‬ٜ‫حٿ‬ ‫ڃن‬ ‫خ‬٫ٌ‫ڃڄن‬ ‫حٓڄخ‬
٘
-
.ِ‫َحر‬٫‫حت‬ ‫يخ‬٬‫ڃٌٷ‬ ‫ًرْن‬ ، ‫كخٽ‬ ‫ؿڄڀش‬
)‫(دـ‬
(
ٓ‫اؾ‬‫إىل‬٢‫تػع‬ٚ,‫ضبو‬١‫ضمح‬ٛ‫تطد‬‫أْت‬
١
. ‫ّڀِځ‬ ‫ڃخ‬ َْ‫ًٯ‬ ، ‫ْو‬٫ٌ‫رن‬ ٪‫ٿڀـڄ‬ ‫حٿڄزظيأ‬ ‫پ‬٬‫حؿ‬ ..)
(
2
)
ِ‫أْت‬
, ِ‫بًسن‬‫ا‬ٛ‫ؽصي‬٬‫ؾ‬,٠‫نبري‬ّ٫‫آَا‬ِ‫ه‬ًٝ‫ع‬‫تعًل‬ٚ, ِ‫تٓتعطن‬ِ‫زن‬٬‫ب‬. ‫م‬٬‫اإلخ‬ٚٚ‫ش‬ٚ,ٌ‫املػتكب‬ٌَ‫أ‬ٚ,‫ايػس‬ٍ‫ضدا‬
,ًِ‫ايع‬ٌٝ‫ؼك‬‫يف‬‫ا‬ٚ‫ثابط‬ٚ
‫ا‬ٚ‫اقرب‬ٚ
ً‫ايع‬‫طًب‬‫يف‬ٕٚ‫جياٖس‬ٕٚٚ‫كرب‬ٜٜٔ‫ؾايص‬,‫ايهس‬ٚ١‫املؿك‬٢ً‫ع‬
ِ
‫و‬٦‫ي‬ٚ‫أ‬
ٞ٥‫أبٓا‬.ٕٚ‫ع‬٥‫ايؿا‬ِٖ
ٞ‫املان‬ّ‫ايعا‬‫يف‬ِ‫ه‬٥٬َ‫نع‬‫ا‬ْٛٛ‫ن‬ٚ,‫دتٗاز‬٫‫ا‬ٚ‫باؾس‬ٚ‫اهلل‬٣ٛ‫بتك‬ٞ‫ْؿػ‬ِٚ‫ه‬ٝ‫ق‬ٚ‫أ‬,ٌ‫ايؿه‬ٚ‫اـًل‬ًِٚ‫ايع‬‫ت‬٫ٚ‫أ‬ٞ‫بٓات‬ٚ
ٜٔ‫ايص‬
.‫ّا‬‫ع‬ٝ‫مج‬‫ل‬ٝ‫ؾ‬ٛ‫ايت‬ِ‫يه‬ٛ‫أضد‬,ٍٚ‫ا٭‬‫املطنع‬٢ً‫ع‬ٚ‫عُط‬‫ايطايب‬‫ساظ‬‫قس‬ٚ,١‫َؿطؾ‬ِٗ‫لاس‬١‫ْػب‬‫ناْت‬ٚ,‫ّا‬‫ع‬ٝ‫مج‬‫ا‬ٛ‫لش‬
(
‫أ‬
)
. ‫خؾ‬ ٦‫ذذر‬ ‫ا‬ٟ ‫أهشب‬
(
‫ب‬
‫ِٔشج‬ٛ‫ا‬ ٢ٟ ‫اعرخشض‬ )
:
ٔ
-
.‫َٶ‬٤‫ُن‬
ّ ‫ًٿڂ‬ ،‫ِذ‬
‫ظ‬ُ
‫ٻ‬ ‫ٿلَٱ‬ ‫خ‬٬ٌٟ‫ڃ‬
ٕ
-
‫حٓڄخ‬
‫حٿٔخٿڂ‬ َ‫حٿڄٌٻ‬ ٪‫رـڄ‬ ‫ڃڀلٸخ‬
،
‫حٿٔخٿڂ‬ ‫حٿڄئنغ‬ ٪‫رـڄ‬ ‫ڃڀلٸخ‬ َ‫ًآه‬
.
ٖ
-
.‫و‬٫ٌ‫ن‬ ‫ًرْن‬ ٍ‫ڃنخى‬
ٗ
-
.‫يخ‬٫ٌ‫ن‬ ‫ًرْن‬ ، ‫كخال‬
٘
-
. ‫ڃزنْخ‬ َ‫ًآه‬ ، ‫َرخ‬٬‫ڃ‬ ‫ال‬٬‫ٳ‬
ٙ
-
.‫و‬٫ٌ‫ن‬ ‫ًرْن‬ ‫ٿڄزظيأ‬ ‫هزَح‬
7
-
َ٬‫ڃ‬ ‫حٓڄخ‬
. ‫ڃزنْخ‬ َ‫ًآه‬ ، ‫رخ‬
‫ذذسٯث‬
‫اخ‬
‫ٯح‬٪‫ذ‬٣
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

12. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
02
ُ‫إعنال‬ ‫و‬ ‫الفاعل‬ ‫اصه‬
-
ٌ‫ايؿاع‬ِ‫اغ‬
. ٌ‫ايؿع‬ٌ‫ؾع‬َٔ٢ً‫ع‬١‫ي‬٫‫يًس‬ًّٛ‫يًُع‬‫املبين‬ٌ‫ايؿع‬َٔ‫َؿتل‬ِ‫اغ‬:
:ٌ‫َج‬
: ‫ٻظذ‬
‫ٗاذة‬
: ْ‫ؿڀ‬ ،
‫ظ‬ٛ‫جا‬
: ‫حؿظيي‬ ،
‫ذ‬٨‫ُجر‬
ٟ
: ٪‫حٓظڄ‬ ،
‫ن‬٠‫ُغر‬
ٟ
.
-
: ‫ٮ‬ٛ‫را‬ٛ‫ا‬ ٪‫ذ‬٤ٛ‫ا‬ ٬ٜ‫ه‬ ٚ‫ِاه‬ٛ‫ا‬ ٞ‫اع‬ ‫ٯظاى‬
1
‫ث‬٬‫ايج‬ٌ‫ايؿع‬َٔ‫ـ‬
:ٌ‫ؾاع‬ٕ‫ظ‬ٚ٢ً‫ع‬ٞ
: ٌ‫َج‬
: ‫َد‬ٟ
‫ناضب‬
: ‫ًٷٲ‬
‫اقـ‬ٚ
: ٌ‫أه‬
‫آخص‬
: ‫ٷخٽ‬
ٌ٥‫قا‬
: َٰ‫ر‬
ٍ‫ؽ‬‫با‬
-
٠‫ا٭خـري‬ٙ٩‫ـا‬ٜ‫ؼـصف‬ٟ‫أ‬.‫م‬ٛ‫املٓكـ‬ِ‫غ‬٫‫ا‬٢ً‫ع‬‫ٓطبل‬ٜ‫َا‬ً٘ٝ‫ع‬‫ٓطبل‬ٌٜ‫ايؿاع‬ِ‫اغ‬ٕ‫ؾإ‬"ّ‫ا‬‫ْاقك‬"‫اآلخط‬ٌ‫َعت‬ٌ‫ايؿع‬ٕ‫نا‬‫إشا‬
‫إشا‬
‫فطز‬ٕ‫نا‬
١‫اإلناؾ‬ٍٚ‫ا‬َٔ‫ا‬
٢‫تبك‬ٚ,‫اؾط‬ٚ‫ايطؾع‬‫ساييت‬‫يف‬
َٕ‫نا‬‫إشا‬
‫ٓك‬
ٛ
‫ب‬
‫ا‬
ٚ‫أ‬
َ
‫عطؾ‬
ٍ‫بأ‬‫ا‬
‫َهاؾا‬ٚ‫أ‬
.
:ٌ‫َج‬
‫ٖصا‬
ِّ‫ضا‬
.
‫َطضت‬ٚ
ّ‫بطا‬
‫ت‬ٜ‫ضأ‬ٚ .
ّ‫ا‬َٝ‫ضا‬
‫َطضت‬ .
٢َ‫بايطا‬
.
‫ٖصا‬
َٞ‫ضا‬
ّ‫ايػٗا‬
.
-
‫الحظ‬
:١‫ايهطمي‬‫ات‬ٜ‫اآل‬٢‫ؾ‬ٌ‫ايؿاع‬ِ‫اغ‬:
‫حهلل‬ ‫ني‬٫ ‫ًڃخ‬ ‫ّنٴي‬ ‫نيٻڂ‬٫ ‫ڃخ‬ {
ٍ‫م‬‫با‬
}
6ٙ
. ‫حٿنلپ‬
{
َْ‫ٯ‬ َ٤ٟ‫ح‬ ‫ٳڄن‬
ٍ
‫ى‬‫تا‬
‫ًال‬
ٍ
‫د‬‫ها‬
ْ‫ڀ‬٫ ‫اػڂ‬ ‫ٳال‬
‫و‬
}
ٔ7ٖ
{.‫حٿزٸَس‬
‫ٻنض‬ ‫ًڃخ‬
ً
‫ا‬‫ٯ‬٩‫شا‬
‫ڃيّن‬ ‫أىپ‬ ِ‫ٳ‬
}
ٗ٘
ٜٚ‫حٿٸ‬
.
2
ٌ‫ايؿع‬َٔ‫ـ‬
‫اي‬‫غري‬
:٢‫ث‬٬‫ج‬
‫زخ‬٠‫حٿڄ‬ ‫كزَٱ‬ ‫ارزيحٽ‬ ٪‫ڃز‬ ٩ٍ‫خ‬٠‫حٿڄ‬ ‫پ‬٬‫حٿٴ‬ ‫ًُڅ‬ َ‫ڀ‬٫ " ‫حٿڄِّي‬ " ِ‫حٿؼالػ‬ َْ‫ٯ‬ ‫پ‬٬‫حٿٴ‬ ‫ڃن‬ ‫پ‬٫‫حٿٴخ‬ ‫حٓڂ‬ ‫خ٭‬ّٜ
‫ش‬٫ٍ
. َ‫حٓه‬ ‫ٷزپ‬ ‫ڃخ‬ َٔ‫ًٻ‬ ‫ڄٌڃش‬٠‫ڃ‬ ً
‫خ‬‫ڃْڄ‬
:ٌ‫َج‬
: ‫ڄؤڅ‬٣
َُ‫ُط‬
َ
ٔٔ٦
: َٔ‫حنټ‬ ،
َ‫ه‬ُٓ
َ
‫ٔط‬‫ػ‬
: ‫ڄپ‬٬‫حٓظ‬ ،
َ‫ت‬‫ُػ‬
َ
ٌُٔ‫ع‬
‫الفاعل‬ ‫اصه‬ ‫عنل‬
-
‫ڀو‬٬‫ٳ‬ ‫ڄپ‬٫ ‫پ‬٫‫حٿٴخ‬ ‫حٓڂ‬ ‫ڄپ‬٬ّ
)‫ڀٌځ‬٬‫ٿڀڄ‬ ِ‫(حٿڄزن‬
‫پ‬٫‫حٿٴخ‬ ٪‫ًَّٳ‬ ، ‫الُڃخ‬ ‫ڀو‬٬‫ٳ‬ ‫ٻخڅ‬ ‫اًح‬ ‫پ‬٫‫حٿٴخ‬ ٪‫َّٳ‬ ٌ‫ٳي‬ ،
. ‫يّخ‬٬‫ڃظ‬ ‫پ‬٬‫حٿٴ‬ ‫ٻخڅ‬ ‫اًح‬ ‫رو‬ ‫ٌٽ‬٬‫حٿڄٴ‬ ‫ذ‬ٜ‫ًّن‬
‫بإ‬ٌُ‫ع‬ٜٚ
‫سس‬
٣
‫ضتني‬ٛ‫ق‬
:
1
)‫ط‬ٚ‫ؾط‬ٕٚ‫بس‬ٌُ‫ع‬ٜ‫ٖٓا‬ٚ( ٍ‫بأ‬‫َعطؾا‬ٕٛ‫ه‬ٜٕ‫أ‬‫ـ‬
-
:ٌ‫َج‬
-
‫أٷزپ‬
‫اؿاؾغ‬
ّٕ
‫د‬٩
ً ،
‫اي‬
١َٝ‫ػا‬
٦ٓ‫أخال‬
َ٠‫ك‬ ً ،
ٔ‫املتك‬
٦‫ور‬٤‫ط‬
.
ٕ‫د‬٩(
–
) ٦‫ور‬٤‫ط‬
:
‫رو‬ ‫ٌال‬٬‫ڃٴ‬
) ‫ڄٌٽ‬٬‫(ڃ‬
‫خ‬٬‫حٿ‬ ‫پ‬٫‫حٿٴخ‬ ‫الٓڂ‬
. ‫ڃپ‬
(
٦ٓ‫أخال‬
)
:
‫پ‬٫‫ٳخ‬
) ‫ڄٌٽ‬٬‫(ڃ‬
‫خڃپ‬٬‫حٿ‬ ‫پ‬٫‫حٿٴخ‬ ‫الٓڂ‬
-
ٌ‫َج‬ٚ
:
-
ِ‫ايباغ‬
‫ًؿيو‬
‫ظ‬ٛ‫ؿ‬ٜ
‫ـ‬
‫املتؿتض‬ٚ
‫ٸڀو‬٫
.‫ٓذض‬ٜ
-
( ‫خڃپ‬٬‫حٿ‬ ‫پ‬٫‫حٿٴخ‬ ‫الٓڂ‬ ‫ڄٌٽ‬٬‫حٿڄ‬
‫ًؿيو‬
–
‫ٸڀو‬٫
‫َرخڅ‬٬ّ ً )
‫ڄش‬٠‫رخٿ‬ ‫خ‬٫ٌ‫ڃَٳ‬ ‫ال‬٫‫ٳخ‬
.
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

13. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
03
2
ٍ‫با‬‫َعطؾا‬ٔ‫ه‬ٜ‫مل‬‫إشا‬‫ـ‬
ٜ
:‫بؿططني‬ٌُ‫ع‬
‫ح‬ ً‫أ‬ ، ‫حٿلخٽ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫ّيٽ‬ ‫أڅ‬ ‫ـ‬ ‫أ‬
. ِٟ‫ٿڀڄخ‬ ‫ال‬ ‫الٓظٸزخٽ‬
. ‫ٌٱ‬ٌٛ‫ڃ‬ ً‫أ‬ ، ‫ڃزظيأ‬ ً‫أ‬ ، ِ‫نٴ‬ ً‫أ‬ ، ‫حٓظٴيخځ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫ظڄي‬٬ّ ‫أڅ‬ ‫ـ‬ ‫د‬
-
:ّ‫اغتؿٗا‬٢ً‫ع‬ٙ‫اعتُاز‬٢ً‫ع‬ٍ‫َجا‬
ٓ
ٔ‫س‬‫أَك‬
‫ض‬
‫أهٌٹ‬
( ‫؟‬ ‫حألڃخنش‬ ‫ٷْڄش‬
٪‫أخ‬
‫پ‬٫‫ٳخ‬ :
ً‫رخٿٌح‬ ٩ٌ‫ڃَٳ‬
،
‫ح‬٠ٰٓ
) ‫ٌد‬ٜ‫ڃن‬ ‫رو‬ ‫ٌٽ‬٬‫ڃٴ‬ :
ٚ٧
‫ناتب‬
‫خٿذ‬٤‫حٿ‬
‫ىٍٓو‬
( ‫؟‬
‫ة‬ٛ‫ـا‬ٛ‫ا‬
٫‫ٳخ‬ :
، ٩ٌ‫ڃَٳ‬ ‫پ‬
٦‫دسع‬
) ‫ٌد‬ٜ‫ڃن‬ ‫رو‬ ‫ٌٽ‬٬‫ڃٴ‬ :
-
:ٞ‫ْؿ‬٢ً‫ع‬ٙ‫اعتُاز‬:ٍ‫َجا‬
‫ا‬ٟ
‫ؾانط‬
‫ٍر‬ َ‫حٿټخٳ‬
. ‫و‬
(
‫٘اُش‬ٛ‫ا‬
، ‫پ‬٫‫ٳخ‬ :
‫ٍر‬
‫و‬
) ‫رو‬ ‫ٌٽ‬٬‫ڃٴ‬ :
-
:‫املبتسأ‬٢ً‫ع‬ٙ‫اعتُاز‬ٍ‫َجا‬
ُ
ْ‫ذ‬ٛ‫ا‬
‫َعني‬
ُ
‫و‬‫خكز‬ٛ
.
(
ٚ‫ِاه‬ٛ‫ا‬
، َ‫ڃٔظظ‬ َْ‫ڄ‬ٟ
٦‫طادث‬
) ‫رو‬ ‫ٌٽ‬٬‫ڃٴ‬ :
‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬
{ : َ‫خٿ‬٬
‫اهلل‬٩
ِ‫ط‬‫ك‬
‫ز‬
ّ
ُ
‫طټظڄٌڅ‬ ‫ٻنظڂ‬ ‫ڃخ‬
}
(
‫ا‬ٟ
:
‫رو‬ ‫ٌٽ‬٬‫ڃٴ‬ ‫ذ‬ٜ‫ن‬ ‫ڃلپ‬ َ‫ٳ‬ َ‫ڃزن‬ ‫ٌٽ‬ٌٛ‫ڃ‬ ‫حٓڂ‬
)
-
:‫املبتسأ‬ً٘‫أق‬‫َا‬٢ً‫ع‬‫املعتُس‬ٍ‫َجا‬
‫ذا‬٠‫ذ‬ٟ ١‫ئ‬
‫ؾانط‬
ٓ
ُ
. ‫أهخٹ‬
(
ٕ‫أخا‬
) ‫رخألٿٲ‬ ‫ٌد‬ٜ‫ڃن‬ ‫رو‬ ‫ٌٽ‬٬‫ڃٴ‬ :
{ : َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬
‫د‬٤ٗ ‫ا‬ٟ
١‫قاطع‬
} ‫ط٘ييًڅ‬ َ‫كظ‬ ‫أڃَح‬
(
‫شا‬ٟ‫أ‬
:
‫رخٿ‬ ‫ٌد‬ٜ‫ڃن‬ ‫رو‬ ‫ٌٽ‬٬‫ڃٴ‬
‫ٴظلش‬
)
.
-
:‫ف‬ٛ‫ق‬ٛ‫امل‬٢ً‫ع‬‫املعتُس‬ٍ‫َجا‬
‫أٷزپ‬
ٌ
ٚ‫سج‬
َ‫سا‬
ْ
ٌ
. ُ
‫و‬َ
‫ٴ‬ْٓ
(
٦ِٰ‫ع‬
‫ٌد‬ٜ‫ڃن‬ ‫رو‬ ‫ٌٽ‬٬‫ڃٴ‬ :
‫رخٿٴظلش‬
)
: َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷخٽ‬
‫ٌنيخ‬٤‫ر‬ ‫ڃن‬ ‫ّوَؽ‬ {
‫ششاب‬
‫كتًـ‬
ّ
ُ
} ‫أٿٌحنو‬
(
٦٣‫ا‬٪ٛ‫أ‬
٩ٌ‫ڃَٳ‬ ‫پ‬٫‫ٳخ‬ :
‫ڄش‬٠‫رخٿ‬
)
1
.ّ‫ا‬‫ْج‬٪َّٚ‫ا‬‫َصنط‬,ّ‫ا‬‫مجع‬ٚ٢ٓ‫َج‬ّٚ‫ا‬‫َؿطز‬ٌ‫ايؿاع‬ِ‫اغ‬ٌُ‫ػتع‬ٜ‫ـ‬
‫حٿڄ‬ ‫ڃؼخٽ‬
: َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ َ‫حٿڄٌٻ‬ ‫ٴَى‬
{
‫اهلل‬ٌ‫أد‬ٕ‫ؾإ‬
‫آلت‬
}
٘
‫نټزٌص‬٬‫حٿ‬
: َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ‫حٿڄئنغ‬ ‫حٿڄٴَى‬ ‫ًڃؼخٽ‬
{
١‫ايػاع‬ٕ‫إ‬ٚ
١ٝ‫آلت‬
}
5٘
َ‫حٿلـ‬
: َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ َ‫حٿڄٌٻ‬ َ‫حٿڄؼن‬ ‫ًڃؼخٽ‬
{
‫ايكُط‬ٚ‫ايؿُؼ‬ِ‫يه‬‫غدط‬ٚ
‫بني‬٥‫زا‬
}
ٖٖ
‫ارَحىْڂ‬
: َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ‫حٿڄئنغ‬ َ‫حٿڄؼن‬ ‫ًڃؼخٽ‬
{
ٕ‫إ‬ٚ
‫ؿتني‬٥‫طا‬
َٔ
‫َٓني‬٪‫امل‬
‫ا‬ًٛ‫اقتت‬
}
6
‫حٿلـَحص‬
: َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ َ‫حٿڄٌٻ‬ ٪‫حٿـڄ‬ ‫ًڃؼخٽ‬
{
‫أسب‬٫ٍ‫قا‬
‫اآلؾًني‬
}
7ٙ
‫خځ‬٬‫حألن‬
: َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ‫حٿڄئنغ‬ ٪‫ؿڄ‬ ‫ًڃؼخٽ‬
{
‫ات‬ٝ‫ايباق‬ٚ
‫ايكاؿات‬
‫ضبو‬‫عٓس‬‫خري‬
}
ٗٙ
‫حٿټيٲ‬
2
-
.‫ها‬ٜ‫أ‬‫يني‬ٛ‫َؿع‬‫ٓكب‬ٌٜ‫ايؿاع‬ِ‫ؾاغ‬,‫يني‬ٛ‫ملؿع‬‫َتعس‬ٌ‫ؾع‬ٌَٔ‫ايؿاع‬ِ‫اغ‬٤‫دا‬‫إشا‬
‫ڃؼ‬
‫ڀڂ‬٬‫حٿڄ‬ : ‫پ‬
‫خ‬٣‫ا‬ٟ
(. ‫ؿخثِس‬ ‫خٿذ‬٤‫حٿ‬
‫ايطايب‬
‫ٌٽ‬٬‫ڃٴ‬ :
‫رو‬
، ‫أًٽ‬
٠‫ع‬٥‫دا‬
‫ٌٽ‬٬‫ڃٴ‬ :
‫رو‬
) ‫ػخڅ‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

14. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
04
‫إعناهلا‬ ‫و‬ ‫املبالػة‬ ‫صيؼ‬
-
١‫املبايػ‬‫ؼ‬ٝ‫ق‬
٢ً‫ع‬١‫ي‬٫‫يًس‬ٍ‫ا٭ؾعا‬َٔ‫تؿتل‬٤‫أمسا‬:
٠‫بهجط‬ٌ‫بايؿع‬ّ‫ؾا‬َٔ
.١‫املبايػ‬‫بككس‬
-
١‫املبايػ‬‫ؼ‬ٝ‫ق‬‫ؽ‬ٛ‫قـ‬
:
١ٝ‫ث‬٬‫ايج‬ٍ‫ا٭ؾعا‬َٔ١‫املبايػ‬‫ؼ‬ٝ‫ق‬‫خص‬٪‫ت‬
‫غايبا‬
:١ٝ‫ايتاي‬ٕ‫ظا‬ٚ‫ا٭‬٢ً‫ع‬
1
ٍ‫ٖا‬
‫ع‬‫ؾ‬‫ـ‬
:
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ‫ڃنو‬ ً . ‫ٷٌحٽ‬ ً ‫َحد‬ٟ : ‫ڃؼپ‬
‫ٻخڅ‬ ‫انو‬ { :
ُ
‫ا‬‫ات‬٪‫ذ‬
} ً
‫خ‬‫ٍكْڄ‬
2
ٍ‫ٔؿعا‬
َ‫ـ‬
:
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ‫ڃنو‬ ً. ٍ‫ڃټؼخ‬ ً ‫ڃنٌحٽ‬ : ‫ڃؼپ‬
:
‫حٿٔڄخء‬ ‫ڀْيڂ‬٫ ‫أٍٓڀنخ‬ ً {
ً
‫ا‬‫ذساس‬ٟ
}
3
ٍُٛ
‫ع‬َ‫ؾ‬‫ـ‬
:
‫ڃؼپ‬
:
ً ‫يًٵ‬ٛ
. ٌٍ‫ٗټ‬
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ‫ًڃنو‬
:
‫حت‬ {
‫ٻخڅ‬ ‫انو‬ ‫نٔخڅ‬
ً
‫ا‬ٟ٪ٜ‫ك‬
ً
‫ال‬٪٨‫ج‬
}
4
ٌٝ‫ؾع‬‫ـ‬
:
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ‫ًڃنو‬ . ‫أػْڂ‬ ً ‫ٍكْڂ‬ : ‫ڃؼپ‬
‫ٻخڅ‬ ‫حهلل‬ ‫اڅ‬ { :
ً
‫ا‬‫ٰو‬٠‫ع‬
ً
‫ا‬‫تظٰش‬
}
5
ٌٔ‫ع‬َ‫ؾ‬‫ـ‬
:
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ‫ڃنو‬ ً .‫ِن‬
٤َ
‫ٳ‬ ً ٍِ
ٌَ
‫ك‬ : ‫ڃؼپ‬
ٌ
‫ځ‬ٌ‫ٷ‬ ‫ىڂ‬ ‫رپ‬ { :
١٪٠ِ
‫ظ‬َ
‫خ‬
}
‫املبالػة‬ ‫صيؼ‬ ‫عنل‬
‫ايؿ‬‫بٓؿؼ‬ٚ,ٌ‫ايؿاع‬ِ‫اغ‬ٌُ‫ع‬١‫املبايػ‬‫ؼ‬ٝ‫ق‬ٌُ‫تع‬
ٚ,ٌ‫ايؿاع‬‫ؾرتؾع‬,‫ط‬ٚ‫ط‬
‫ضمبا‬
.٘‫ب‬ٍٛ‫املؿع‬‫تٓكب‬
:ٛ‫م‬
‫ٍؿپ‬ ‫ىٌح‬
‫َٓشاض‬
‫ار‬
‫ڀو‬
،
‫ڃلڄي‬ ً
ِٝ‫ضس‬
‫ٷڀزو‬
.
‫ب‬ٌُ‫تع‬ٚ
‫إس‬
‫س‬
‫ضتني‬ٛ‫ق‬٣
:
1
ٍ‫بأ‬١‫َعطؾ‬ٕٛ‫ته‬ٕ‫أ‬‫ـ‬
‫ا‬٤٧٩ (
‫ذ‬
) ‫ؽ‬٩‫شش‬ ١٩‫تذ‬ ٚ٠‫و‬
:ٌ‫َج‬
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫حهلل‬
‫ض‬ٛ‫ايػؿ‬
ٖ‫ث‬٣‫ر‬
‫ٓاب‬
ٖٛ‫اي‬
٦٠‫و‬٣
. ‫زخىه‬٫ ‫ڃن‬ ‫ّ٘خء‬ ‫ٿڄن‬
(
ٖ‫ث‬٣‫ر‬
–
٦٠‫و‬٣
‫َد‬٬‫ط‬ :
‫رو‬ ‫ٌال‬٬‫ڃٴ‬
) ‫ڄٌٽ‬٬‫ڃ‬ (
‫خڃڀش‬٬‫حٿ‬ ‫حٿڄزخٿٰش‬ ‫ْٰش‬ٜ‫ٿ‬
.
2
:‫بؿططني‬ٌُ‫تع‬ٍ‫با‬١‫َعطؾ‬ٔ‫ته‬‫مل‬‫إشا‬‫ـ‬
. ِٟ‫ٿڀڄخ‬ ‫ال‬ ‫حالٓظٸزخٽ‬ ً‫أ‬ ، ‫حٿلخٽ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫طيٽ‬ ‫أڅ‬ ‫ـ‬ ‫أ‬
. ‫ٌٱ‬ٌٛ‫ڃ‬ ً‫أ‬ ، ‫ڃزظيأ‬ ً‫أ‬ ، ِ‫نٴ‬ ً‫أ‬ ، ‫حٓظٴيخځ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫ظڄي‬٬‫ط‬ ‫أڅ‬ ‫ـ‬ ‫د‬
-
‫اعت‬٢ً‫ع‬ٍ‫َجا‬
:ّ‫اغتؿٗا‬٢ً‫ع‬‫ُازٖا‬
-
ّ‫ّا‬
ً‫أع‬
ّ
ِ‫ڀ‬٫
‫؟‬ ‫حألڃخنش‬ ‫ٷْڄش‬
(
ّ
‫ٮ‬ٜ‫ه‬
‫پ‬٫‫ٳخ‬ :
٩ٌ‫ڃَٳ‬
،
‫ح‬٠ٰٓ
) ‫ٌد‬ٜ‫ڃن‬ ‫رو‬ ‫ٌٽ‬٬‫ڃٴ‬ :
-
ٞ‫ْؿ‬٢ً‫ع‬‫اعتُازٖا‬:ٍ‫َجا‬
:
‫ا‬ٟ
‫ض‬ٛ‫ؾه‬
‫حٿټخٳٍَر‬
. ‫و‬
(
ٕ٪‫أخ‬
، ‫پ‬٫‫ٳخ‬ :
٢‫ذغ‬٠ٛ‫ا‬
. ) ‫رو‬ ‫ٌٽ‬٬‫ڃٴ‬ :
-
:‫املبتسأ‬٢ً‫ع‬‫اعتُازٖا‬ٍ‫َجا‬
‫ح‬
‫ٿ‬
َُٜ‫ڄ‬
ٜ
‫ك‬
ٓ
ُ
‫غ‬
‫ٸڀو‬٫
.
(
٦ٜٔ‫ه‬
:
‫پ‬٫‫ٳخ‬
‫ڄش‬٠‫رخٿ‬ ٩ٌ‫ڃَٳ‬
)
-
:‫املبتسأ‬ً٘‫أق‬‫َا‬٢ً‫ع‬٠‫املعتُس‬ٍ‫َجا‬
‫ذا‬٠‫ذ‬ٟ ١‫ئ‬
ٓ
ُ
‫ض‬ٛ‫ؾه‬
. ‫أهخٹ‬
(
ٕ‫أخا‬
‫رخألٿٲ‬ ‫ٌد‬ٜ‫ڃن‬ ‫رو‬ ‫ٌٽ‬٬‫ڃٴ‬ :
)
-
:‫ف‬ٛ‫ق‬ٛ‫امل‬٢ً‫ع‬٠‫املعتُس‬ٍ‫َجا‬
‫ٗخىيص‬
َ
‫ال‬‫سج‬
‫تطانا‬
. ُ
‫و‬َ
‫ٴ‬ْٓ
(
٦ِٰ‫ع‬
‫ڃ‬ :
) ‫ٌد‬ٜ‫ڃن‬ ‫رو‬ ‫ٌٽ‬٬‫ٴ‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

15. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
05
1
.ّ‫ا‬‫ْج‬٪َّٚ‫ا‬‫َصنط‬,ّ‫ا‬‫مجع‬ٚ٢ٓ‫َج‬ّٚ‫ا‬‫َؿطز‬١‫املبايػ‬١‫ػ‬ٝ‫ق‬ٌُ‫تػتع‬‫ـ‬
-
.‫ّاَات‬
ً‫ع‬َٕٚٛ‫ّا‬
ً‫ع‬ٕٚ‫ضتا‬ٛ‫ؾه‬ٕٚ‫ضا‬ٛ‫ؾه‬ٚ٠٤‫ٓا‬
‫ط‬‫ق‬ٚ٤‫ٓا‬
‫ط‬‫ق‬ٌ‫َج‬
2
-
.‫ها‬ٜ‫أ‬‫يني‬ٛ‫َؿع‬‫تٓكب‬١‫املبايػ‬١‫ػ‬ٝ‫ؾك‬,‫يني‬ٛ‫ملؿع‬‫َتعس‬ٌ‫ؾع‬َٔ١‫املبايػ‬١‫ػ‬ٝ‫ق‬‫ت‬٤‫دا‬‫إشا‬
-
٤‫َعطا‬ًِ‫املع‬:ٌ‫َج‬
ًُٝ‫ت‬
ٙ‫ص‬
(.٠‫ع‬٥‫دا‬
ٙ‫ص‬ًُٝ‫ت‬
ٍٛ‫َؿع‬:
٘‫ب‬
ٍٛ‫َؿع‬:٠‫ع‬٥‫دا‬,ٍٚ‫أ‬
٘‫ب‬
)ٕ‫ثا‬
4
٠‫س‬ٜ‫املع‬ٍ‫ا٭ؾعا‬َٔ١‫املبايػ‬‫ؼ‬ٝ‫ق‬٤ٞ‫ف‬ٖ
ٌَ‫ق‬‫ـ‬
–
ٞ‫ث‬٬‫ايج‬‫غري‬
–
ٔ‫َـ‬٤‫َعطـا‬,ّ‫أقـس‬ٔ‫َـ‬ّ‫َكـسا‬,‫أغـاض‬ٔ‫َـ‬‫اض‬ٛ‫َػـ‬:‫َٓٗـا‬‫ضز‬ٚ‫قـس‬ٚ
ْ‫أ‬َٔ‫ط‬ٜ‫ْص‬,‫ٓط‬
‫ؿ‬‫ب‬َٔ‫بؿري‬,‫أزضى‬َٔ‫زضاى‬,ٕ‫أٖا‬َٕٔ‫ا‬َٛٗ ,ٕ‫أعا‬َٕٔ‫ا‬ٛ‫َع‬,٢‫أعط‬
.‫أظٖل‬َٔ‫م‬ٖٛ‫ظ‬,‫صض‬
ُ‫إعنال‬ ‫و‬ ‫املفعول‬ ‫اصه‬
.ٌ‫ايؿع‬ً٘ٝ‫ع‬‫كع‬َٜٔ٢ً‫ع‬١‫ي‬٫‫يًس‬ٍٛٗ‫يًُذ‬‫املبين‬ٌ‫ايؿع‬َٔ‫ؿتل‬ِٜ‫اغ‬
‫ُزَد‬
ٗ ، ‫ڃزؤٻٌٽ‬ ‫ُٻزپ‬
‫أ‬ ، ‫زًَد‬٠‫ڃ‬ ‫ُزَد‬
ٟ : ‫ڃؼپ‬
. ‫ڃڄڀٌء‬ ‫ُڀت‬
‫ڃ‬ ، ِ‫ڃؤط‬ َ‫ُط‬
‫أ‬ ، ‫ٌى‬٫ٌ‫ڃ‬ ‫ي‬٫ُ
ً ، ‫ڃزؼٌع‬ ‫ُغ‬
‫ر‬ ، ‫ڃًَ٘د‬
:ٍٛ‫املؿع‬ِ‫اغ‬‫ؽ‬ٛ‫ق‬
1
ٍٛ‫َؿع‬ٕ‫ظ‬ٚ٢ً‫ع‬ٞ‫ث‬٬‫ايج‬َٔ‫ـ‬
ٌ‫َج‬:
:
‫ٌطو‬ٛ ‫حٿلٶ‬
‫ع‬ُٛ‫َػ‬
ُ‫ًحٿ٘خ‬ .
‫ب‬ٚ‫َؿط‬
. ‫ڂ‬٬٤‫حٿ‬ ٌٌّ‫ٿ‬
‫ٲ‬ٜ٬‫ٻ‬ ‫ڀيڂ‬٬‫ٳـ‬ { : َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ً
ٍٛ‫َأن‬
ٕ‫ٻخٿٴَح‬ ّ‫حٿنخ‬ ‫ّټٌڅ‬ ‫ٌّځ‬ { : َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ً }
‫خ‬ٛ‫املبج‬
}
-
: )‫ف‬ٛ‫(أد‬‫غط‬ٛ‫اي‬ٌ‫َعت‬٢‫ث‬٬‫ايج‬ٌ‫ايؿع‬ٕ‫نا‬ٕ‫ؾإ‬
‫ػڂ‬ ‫ڃنو‬ ‫ٌٽ‬٬‫حٿڄٴ‬ ‫حٓڂ‬ ‫حٗظٸخٵ‬ ‫حٿڄَحى‬ ‫پ‬٬‫حٿٴ‬ ‫ڃن‬ ٩ٍ‫خ‬٠‫حٿڄ‬ ‫پ‬٬‫حٿٴ‬ ٌ‫نؤه‬
‫ش‬٫ٍ‫خ‬٠‫حٿڄ‬ ‫كَٱ‬ ‫نلٌٱ‬
‫ڃؼپ‬ . ‫ڃٴظٌكش‬ ‫رڄْڂ‬ ‫ًنٔظزيٿيخ‬
‫ّٸٌٽ‬ ‫ٷخٽ‬ :
ٍٛ‫َك‬
٪ْ‫ّز‬ ٩‫رخ‬ ،
‫ع‬ٝ‫َب‬
.
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬
‫ؿينڂ‬ ِ‫ٳ‬ َ‫ٳظڀٸ‬ { :
ّ‫ا‬ًََٛ
} ً
‫ح‬ٌٍ‫ڃيك‬
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ًٷٌٿو‬
ٍ
َٜ‫ًٷ‬ ‫ڀش‬٤٬‫ڃ‬ َ‫ًرج‬ { :
‫س‬ٝ‫َؿ‬
}
-
ُ
‫ت‬ّ‫ا‬‫أيؿ‬‫املهاضع‬‫غط‬ٕٚ‫نا‬ٕ‫ؾإ‬
َ‫ط‬
‫ز‬
(
‫ا٭يـ‬
)
‫أقًٗا‬‫إىل‬ٍٛ‫املؿع‬ِ‫اغ‬‫يف‬
(
٤‫ا‬ٝ‫اي‬ٚ‫أ‬ٚ‫ا‬ٛ‫اي‬
)
.
: ‫ڃؼپ‬
-
‫ّوخٱ‬ ‫هخٱ‬
‫ف‬ٛ‫ك‬
. " ‫حٿوٌٱ‬ " ‫يٍىخ‬ٜ‫ڃ‬ ‫ألڅ‬ ً‫حٿٌح‬ ‫ڀيخ‬ٛ‫أ‬ ‫ٳخألٿٲ‬ ،
-
‫ّيخد‬ ‫ىخد‬
‫ب‬َٝٗ
. " ‫حٿيْزش‬ " ‫يٍىخ‬ٜ‫ڃ‬ ‫ألڅ‬ ‫حٿْخء‬ ‫ڀيخ‬ٛ‫أ‬ ‫ٳخألٿٲ‬ ،
-
ٌ‫ايؿع‬ٕ‫نا‬ٕ‫إ‬ٚ
‫اآلخط‬ٌ‫َعت‬
"
ّ‫ا‬‫ْاقك‬
‫ْهـع‬ٚ١‫سـ‬ٛ‫َؿت‬ّ‫ا‬‫ُـ‬َٝ‫َهاْٗـا‬‫ْهـع‬ٚ١‫املهـاضع‬‫سـطف‬‫مـصف‬ِ‫ث‬َ٘ٓ‫باملهاضع‬ٞ‫ْأت‬:"
‫ـ‬
,:ٌ‫َج‬ .ّ
٤‫ا‬ٜٚ‫أ‬ّ‫ا‬ٚ‫ا‬ًٚ٘‫أق‬ٕ‫أنا‬٤‫ا‬ٛ‫غ‬١ً‫ايع‬‫سطف‬ٖٟٛ‫ايص‬‫ا٭خري‬‫اؿطف‬
ٌ‫َّؿ‬ ‫ٍؿخ‬
ٓ
ٛ‫َطد‬
,
ِ‫َّڃ‬ َ‫ٍڃ‬
ٓ
َٞ‫َط‬
.
-
‫ٳْنخ‬ ‫ٻنض‬ ‫ٷي‬ ‫خٿق‬ٛ ‫ّخ‬ ‫ٷخٿٌح‬ { : َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬
‫ٓا‬
ٛ‫َطد‬
} ‫ىٌح‬ ‫ٷزپ‬
ً
‫خ‬ْٔ‫ن‬ ‫ًٻنض‬ ‫ىٌح‬ ‫ٷزپ‬ ‫ڃض‬ ِ‫ٿْظن‬ ‫ّخ‬ ‫ٷخٿض‬ { : َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ًٷٌٿو‬
ّ‫ا‬ٓ
ٝ‫َٓػ‬
}
2
ٜٚ‫ـ‬
ٞ‫ث‬٬‫ايج‬‫غري‬َٔ‫كاؽ‬
:
ِ‫نؤط‬
‫ر‬
. َ‫حٓه‬ ‫ٷزپ‬ ‫ڃخ‬ ‫ًٳظق‬ ‫ڄٌڃش‬٠‫ڃ‬ ً
‫خ‬‫ڃْڄ‬ ‫ش‬٫ٍ‫خ‬٠‫حٿڄ‬ ‫كَٱ‬ ‫اريحٽ‬ ٪‫ڃ‬ ٩ٍ‫خ‬٠‫خٿڄ‬
‫ڃؼپ‬
‫زٶ‬‫ز‬‫ڀ‬٤‫ّن‬ ‫زٶ‬‫ز‬‫ڀ‬٤‫حن‬:
‫ـل‬‫ـ‬ًَ‫ُٓط‬
َ
،
ُ‫زخ‬‫ز‬‫ّنل‬ ُ‫زخ‬‫ز‬‫حنل‬
‫ـاظ‬‫ـ‬‫ُٓش‬
َ
‫ڄپ‬٬‫زظ‬‫ز‬ّٔ ‫ڄپ‬٬‫زظ‬‫ز‬ٓ‫ح‬ ،
ٌَُ‫ـتع‬‫ـ‬‫ُػ‬
َ
.
-
‫زو‬‫ز‬‫ٷٌٿ‬
َ‫خٿ‬٬‫ط‬
‫ٿڄن‬ ‫ًانٺ‬ { :
‫ًَني‬‫غ‬‫ُط‬
‫مل‬‫ا‬
}
-
‫ڀټڂ‬٬‫ؿ‬ ‫ڃڄخ‬ ‫ًأنٴٸٌح‬ { : َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬
‫َؿني‬ً‫ُػتد‬
َ
} ‫ٳْو‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

16. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
06
‫املفعول‬ ‫اصه‬ ‫عنل‬
‫ٌٽ‬٬‫حٿڄٴ‬ ‫حٓڂ‬ ‫ڄپ‬٬ّ
‫ر‬ ‫پ‬٫‫ٿڀٴخ‬ ً
‫خ‬‫نخثز‬ ٪‫ٳَْٳ‬ ، ‫ٿڀڄـيٌٽ‬ َ‫حٿڄزن‬ ‫پ‬٬‫حٿٴ‬ ‫ڄپ‬٫
ْ‫نٴ‬
‫پ‬٫‫حٿٴخ‬ ‫حٓڂ‬ ‫ڄپ‬٫ ١ًَٗ
:ٌ‫َج‬
-
‫ڀڂ‬٬‫حٿڄ‬
‫ض‬ٛ‫َؿه‬
‫ڀو‬٠‫ٳ‬
.
-
‫أ‬
ٛ‫َهػ‬
ُ
َْ‫حٿٴٸ‬
ً
‫خ‬‫ػٌر‬
.
-
‫ٌّځ‬ ‫ًٿٺ‬ { : َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬
‫ع‬ُٛ‫ف‬
‫ٿو‬
ّ‫حٿنخ‬
}
:‫ضتني‬ٛ‫ق‬٣‫بإسس‬ٌُ‫ع‬ٜٚ
1
ٕٛ‫ه‬ٜٕ‫أ‬‫ـ‬
ٍ‫بأ‬‫َعطؾا‬
) ‫ؽ‬٩‫شش‬ ١٩‫تذ‬ ٚ٠‫ٯو‬ ‫ا‬٤٧٩ (
-
:ٍ‫َجا‬
-
ُ‫ٳخ‬
ٕٛ‫املك‬
‫ٿٔخنو‬
( .
ْ٘‫يػا‬
) ‫پ‬٫‫ٳخ‬ ‫نخثذ‬ :
-
:ٍ‫َجا‬
‫حألؿْخٽ‬ ‫اڅ‬
ُ
‫مل‬‫ا‬
‫َط‬ُ‫ػتج‬
ُ
‫ي‬‫ؿي‬
‫ىخ‬
‫ٿ‬
‫ن‬٣ٌ‫ڀ‬
‫نخؿلش‬
(.
‫دٗسٖا‬
:
‫پ‬٫‫ٳخ‬ ‫نخثذ‬
)
2
:‫بؿططني‬ٌُ‫ع‬ٍٜ‫با‬‫َعطؾا‬ٔ‫ه‬ٜ‫مل‬‫إشا‬‫ـ‬
ً‫أ‬ ، ‫حٿلخٽ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫ّيٽ‬ ‫أڅ‬ ‫ـ‬ ‫أ‬
. ِٟ‫ٿڀڄخ‬ ‫ال‬ ‫حالٓظٸزخٽ‬
. ‫ٌٱ‬ٌٛ‫ڃ‬ ً‫أ‬ ، ‫ڃزظيأ‬ ً‫أ‬ ، ِ‫نٴ‬ ً‫أ‬ ، ‫حٓظٴيخځ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫ظڄي‬٬ّ ‫أڅ‬ ‫ـ‬ ‫د‬
:ٍ‫غتكبا‬٫‫ا‬ٚ‫أ‬ٍ‫اؿا‬٢ً‫ع‬ٍٛ‫املؿع‬ِ‫اغ‬١‫ي‬٫‫ز‬٢ً‫ع‬:ٍ‫َجا‬
‫ْٲ‬٬٠‫حٿ‬
ّٛ‫َٗه‬
‫كٸو‬
.
-
٢ً‫ع‬ٙ‫اعتُاز‬٢ً‫ع‬ٍ‫َجا‬
ّ‫اغتؿٗا‬
:
‫أ‬
‫أهٌٹ‬ ‫ڃٌڃٌځ‬
‫؟‬
(
‫ى‬ٛ‫أخ‬
:
‫ٳ‬ ‫نخثذ‬
٩ٌ‫ڃَٳ‬ ‫ـپ‬٫‫خ‬
)
-
٢ً‫ع‬ٙ‫اعتُاز‬ٍ‫َجا‬
٢‫ْؿ‬
:
‫ا‬ٟ
‫حٿټٌد‬ ‫ڃلڄٌى‬
.
(
‫ايهصب‬
:
٩ٌ‫ڃَٳ‬ ‫ـپ‬٫‫ٳخ‬ ‫نخثذ‬
)
-
٢ً‫ع‬ٙ‫اعتُاز‬ٍ‫َجا‬
‫َبتسأ‬
:
‫د‬٣‫أ‬
. ‫ڄڀٺ‬٫ ‫ػڄَس‬ ‫ڃلًَځ‬
(
٠‫مثط‬
:
٩ٌ‫ڃَٳ‬ ‫ــپ‬٫‫ٳخ‬ ‫نخثذ‬
)
ٖ٣‫ئ‬
‫ؿخنزٺ‬ ٌٍ‫ڃٌٳ‬
.
(
‫داْبو‬
:
٩ٌ‫ڃَٳ‬ ‫پ‬٫‫ٳخ‬ ‫نخثذ‬
)
-
٢ً‫ع‬ٙ‫اعتُاز‬ٍ‫َجا‬
‫ف‬ٛ‫ق‬َٛ
:
‫ىٌح‬
ٚ‫سج‬
‫ٷٌطو‬ ‫ڃييًىس‬
.
(
٘‫ت‬ٛ‫ق‬
:
٩ٌ‫ڃَٳ‬ ‫ـــپ‬٫‫ٳخ‬ ‫نخثذ‬
)
‫مالحظات‬
1
.ّ
‫ا‬‫ْج‬٪َّٚ‫ا‬‫َصنط‬,ّ‫ا‬‫مجع‬ٚ٢ٓ‫َج‬ّٚ‫ا‬‫َؿطز‬ ٍٛ‫املؿع‬ِ‫اغ‬ٌُ‫ػتع‬ٜ‫ـ‬
ٕ‫عا‬ُٛ‫َػ‬ٚ١‫ع‬ُٛ‫َػ‬ٚ‫ع‬ُٛ‫َػ‬ٌ‫َج‬
.‫عات‬ُٛ‫َػ‬ٕٚٛ‫ع‬ُٛ‫َػ‬ٚ
2
-
:ٌ‫َج‬:‫ا‬ْٝ‫ثا‬٘‫ب‬٫ٛ‫َؿع‬‫ٓكب‬ٌٜٚ‫ايؿاع‬ ٔ‫ع‬‫با‬٥‫ْا‬‫طؾع‬ٍٜٛ‫املؿع‬ِ‫ؾاغ‬,‫يني‬ٛ‫ملؿع‬‫َتعس‬ٌ‫ؾع‬ٍَٔٛ‫املؿع‬ِ‫اغ‬٤‫دا‬‫إشا‬
‫أ‬
٢َ‫ط‬‫ُع‬
َ
(.‫؟‬٠‫ع‬٥‫دا‬‫ايطايب‬
‫ايطايب‬
,ٌ‫ؾاع‬‫ب‬٥‫ْا‬:
٠‫ع‬٥‫دا‬
)ٕ‫ثا‬ٍٛ‫َؿع‬:
3
-
ٕ‫َتشا‬٫‫ا‬٢‫ؾ‬٢‫أت‬ٜ:َِٗ
‫بايؿه‬ّ‫ا‬‫ط‬ٛ‫َهب‬ً٘‫ؾع‬‫انتب‬ٚ٬َ‫عا‬ٍٛ‫َؿع‬ِ‫اغ‬‫اغتدطز‬:
.ٌ
)‫ِف‬
‫ط‬ُ
‫ع‬(١‫ؾ‬ٚ‫َعط‬ :ٌ‫َج‬
-
)‫ٓؽ‬
ٔ‫س‬ُ
‫ق‬(‫املكسؽ‬
-
.ٞ‫املان‬‫يف‬ٙ‫آخط‬ٌ‫َاقب‬‫ْهػط‬ٚ٘‫ي‬ٚ‫أ‬ِ‫ْه‬)‫ٔط‬‫ج‬ُ
ْ(٠‫ض‬ٛ‫املٓج‬
4
-
‫ؿـطم‬ٜٚ,١‫كـ‬ٜ‫ايطط‬‫بـٓؿؼ‬ٍٛ‫املؿعـ‬ِ‫اغـ‬ٌٚ‫ايؿاعـ‬ِ‫اغـ‬٘‫َٓـ‬ٞ‫ـأت‬ٜ)ٓ
ٌ‫(استـ‬‫املهـعـ‬ٚ)‫(اختاض‬‫ف‬ٛ‫ا٭د‬ٌ‫اؾتع‬ٕ‫ظ‬ٚ٢ً‫ع‬ٌ‫ايؿع‬
ٞ‫أخ‬:ٍ‫َجا‬...‫ام‬ٝ‫ايػ‬‫يف‬‫ُٓٗا‬ٝ‫ب‬
ُ
َ
‫دتا‬
‫ض‬
.....)ٌ‫ؾاع‬ِ‫(اغ‬.٘‫بٓؿػ‬٘‫بػ‬٬َ
-
ُ
َ‫أ‬
‫دتاض‬
.)ٍٛ‫َؿع‬ِ‫(اغ‬.١‫املسضغ‬‫ل‬ٜ‫ؾط‬‫يف‬‫ى‬ٛ‫أخ‬
‫أضض‬‫ؾًػطني‬:ٍ‫َجا‬
ُ
َ
َ‫ت‬‫ش‬
َّ
ً
١
..........)ٍٛ‫َؿع‬ِ‫(اغ‬.
-
١ٜٓ‫ايكٗا‬
ُ
َ
َ‫ت‬‫ش‬
ٓ
ًَ
ٕٛ
.)ٌ‫ؾاع‬ِ‫(اغ‬.‫َٓا‬
‫ن‬‫أض‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

17. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
07
‫أ‬
-
‫اغتدطز‬
ٌَ‫ايعا‬‫املؿتل‬
‫ي‬ُٛ‫َع‬‫عني‬ٚ
٘
:ٞ‫أت‬ٜ‫ُا‬ٝ‫ؾ‬
ٔ
-
.٩‫ٗـخ‬ ‫حٿلٶ‬ ‫حٿٸخثپ‬
ٕ
-
.ْٓ‫أ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫خثڄو‬٫‫ى‬ ‫ڃٸخڃش‬ ‫حٿزْض‬
ٖ
-
. ٍّ‫حٿي‬ ‫أهٌٹ‬ ‫أٳخىڂ‬
ٗ
-
. ‫ًحؿزو‬ ٍ‫حٿڄئى‬ ‫نلظَځ‬
٘
-
. ‫حٿزوْپ‬ ‫أهالٵ‬ ‫ٓخڃْش‬ ‫ڃخ‬
ٙ
-
‫ش؟‬ًَٟ٬‫حٿڄ‬ ٪‫خث‬٠‫حٿز‬ ‫ش‬٬ْ‫ڃز‬ ‫ىپ‬
7
-
. ‫ىحثڄخ‬ َْ‫حٿو‬ ‫ّـي‬ ‫ڀو‬٠‫ٳ‬ ‫ًَٱ‬٬‫حٿڄ‬ ‫حٿَؿپ‬
5
-
‫حٿظٴٌٵ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫خٿذ‬٤‫حٿ‬ َّٚ‫أك‬
.
.
‫ب‬
-
ٌ‫ايؿاع‬٤‫أمسا‬‫اغتدطز‬
:ٞ‫أت‬ٜ‫ُا‬ٝ‫ؾ‬‫َٓٗا‬ٌ‫ن‬ٍُٛ‫َع‬‫عني‬ٚ
‫ڃزيٍٻخ‬ ‫ٻنزض‬ ‫اًح‬ ‫؟‬ ‫أؿڀزٺ‬ ‫ڃزن‬ ‫أرْزٺ‬ ‫ًٗزٸخء‬ ‫نزخء‬٫ ٌٍ‫ز‬ٜ‫ًڃظ‬ ‫؟‬ ‫ڀْٺ‬٫ ‫أرٌّٺ‬ ‫پ‬٠‫ٳ‬ ‫ڃيٍٹ‬ ‫خٿذ‬٤‫حٿ‬ ‫أّيخ‬ ‫أنض‬ ‫ىپ‬ "
، ‫زخثيڄخ‬ٍٟ‫رب‬ ‫ٍرزٺ‬ ‫زْخ‬َٟ‫ڃ‬ ، ‫أًحڃَىڄزخ‬ ‫خ‬٬ْ٤‫ڃ‬ ، ‫كٸيڄخ‬ ‫ْخ‬٫‫ٍح‬ ، ‫ٿيڄخ‬ ‫كزٺ‬ ‫خ‬ٜ‫ڃوڀ‬ ‫طټٌڅ‬ ‫أڅ‬ ‫ًحؿزٺ‬ ‫ٳڄن‬ ‫ًٿٺ‬
‫ڀْيڄخ‬٫ ‫رخٿؼنخء‬ ‫ٿٔخنٺ‬ ‫الىـخ‬ ، ‫ڀزيڄخ‬٣ ‫ڃڀزْخ‬
. " ‫ٿيڄخ‬ ‫حهلل‬ ‫ْخ‬٫‫ىح‬
‫أ‬
-
:‫ُدس‬
ِٕٚ‫إ‬‫َٓٗا‬ٌ‫ن‬ٍُٛ‫َع‬‫اشنط‬ٚٞ‫أت‬ٜ‫ُا‬ٝ‫ؾ‬١‫املبايػ‬‫ؼ‬ٝ‫ق‬‫عني‬
ٔ
-
. ‫حٿْٰذ‬ ُ
‫ځ‬‫ال‬٫ ‫حهلل‬
ٕ
-
. ‫حٿظخثذ‬ ‫ًنذ‬ ٌ
ٌٍ‫ٯٴ‬ ‫حهلل‬
ٖ
-
. ‫أٷخٍرو‬ ٌ
‫ٽ‬ًٌٛ ٍ‫حٿزخ‬
ٗ
-
. ‫يٵ‬ٜ‫حٿ‬ ٌ
‫ٽ‬‫ڃٸٌح‬ ِ‫أه‬
٘
-
. ٩‫ٗـخ‬ ‫حٿلٶ‬ ‫حٿٸٌحٽ‬
ٙ
-
ٌ
‫ي‬ْ‫كڄ‬ ‫ڃلڄي‬
‫ًٻَه‬
.
7
-
‫حٿڄئڃ‬
. ‫حٿڄټًَه‬ ٌ
‫ٽ‬‫ّـخ‬
‫ڄ‬‫ك‬ ‫ن‬
5
-
‫حٿ‬ ‫ؿخء‬
‫ټَّڂ‬
‫هڀٸو‬
.
‫دـ‬
-
‫عني‬
ٍٛ‫املؿع‬ِ‫اغ‬
,١ٝ‫اآلت‬ٌُ‫اؾ‬‫يف‬
ً٘‫ؾع‬ٚ,٘‫ي‬ُٛ‫َع‬‫اشنط‬ٚ
:
ٔ
–
‫حٿڄئڃنْن‬ ‫ٷزپ‬ ‫ڃن‬ ‫أڃَه‬ ٩‫خ‬٤‫ڃ‬ ‫حهلل‬
.
ٕ
–
.‫ْڄش‬٨٫ ‫خٍحص‬ٜ‫حنظ‬ ‫ّلٸٶ‬ ‫ٷخثيه‬ ‫حٿڄيْذ‬ ْٖ‫حٿـ‬
ٖ
–
‫ڃٌحٻَطو‬ ‫ّٔيپ‬ ‫َه‬ٛ‫نخ‬٫ ‫حٿڄَطزش‬ ٍّ‫حٿي‬
.
ٗ
-
‫َٳو‬٬ّ ‫ڃڄن‬ ‫هيڃخطو‬ ‫ڃٸيٍس‬ ِ‫ٿ‬ ‫ؿخٍح‬ ‫أكظَځ‬
.
:٘‫ي‬ُٛ‫َع‬‫أعطب‬ِ‫ث‬,ٌَ‫ايعا‬ٍٛ‫املؿع‬ِ‫اغ‬ًٜٞ‫مما‬‫اغتدطز‬ -‫أ‬
ٔ
-
. ‫أؿِحإه‬ ‫ڃـيٌٿش‬ ٍّ‫حٿي‬ ْْ‫ٿ‬
ٕ
-
. ‫يه‬٫‫ڃٸخ‬ ‫َس‬
‫ي‬٬ٌ
‫ڃ‬ ‫پ‬ٜ‫حٿٴ‬
ٖ
-
‫؟‬ ‫ڀڂ‬٬‫حٿ‬ ‫ڃلزٌد‬ ‫ىپ‬
ٗ
-
. ‫أٳټخٍه‬ ‫ڃًَ٘كش‬ ً
‫خ‬ٍٓ‫ى‬ ٦‫أكٴ‬
٘
-
. ‫أهالٷو‬ ‫حٿڄيٌرش‬ ‫خٿذ‬٤‫حٿ‬ ‫حٿڄيٍٓش‬ ‫ٻخٳؤص‬
ٙ
-
٘‫حٿ‬
‫ر‬ ‫و‬ٍٟ‫أ‬ ‫زش‬٠‫ڃو‬ ِ‫ْن‬٤ٔ‫حٿٴڀ‬ ‫ذ‬٬
‫خٿ‬
.‫يڃخء‬
7
-
‫؟‬ ‫ڃټخنيخ‬ ِ‫ٳ‬ ‫حٿټظذ‬ ‫ش‬٫ٌٌٟ‫ڃ‬ ‫ڃخ‬
5
-
َٝ٫ ‫خڅ‬ٜ‫ڃ‬ ْْ‫ٿ‬
‫ڃن‬
َ‫ڀ‬٫ ٍ‫ي‬٬‫ّظ‬
. ‫ٯَْه‬
‫ب‬
-
:‫خط‬٘‫ؼت‬‫َا‬‫أعطب‬
ٔ
-
ٌ
‫ڂ‬‫ڃلټ‬ ‫حٿؼٌد‬
٦ُ
‫ج‬‫غ‬٣
.
ٕ
-
‫حٿڄيٌد‬
‫ىخىثش‬
٦‫ِغ‬٣
.
ٖ
-
ٍ
٢٬‫أڃ‬
‫ڀڂ‬٬‫حٿڄ‬
‫أكڄي‬
‫٘اُأج‬ٟ
.
ٗ
-
ِ‫ـزن‬٬ّ
‫رذذز‬ٟ
‫ڃًٌُڅ‬
٦ُ
ٟ‫ٗال‬
.
‫تفوق‬
: ‫معنا‬ ‫العرتية‬ ‫اللغة‬ ‫يف‬
53661534253
-
53553477563
‫ذذسٯث‬
‫اخ‬
‫ٯح‬٪‫ذ‬٣
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

18. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
08
‫التفطيل‬ ‫اصه‬
" ‫ًُڅ‬ َ‫ز‬‫ز‬‫ڀ‬٫ ‫زپ‬‫ز‬٬‫حٿٴ‬ ‫زن‬‫ز‬‫ڃ‬ ‫زظٶ‬‫ز‬٘‫ڃ‬ ‫زڂ‬‫ز‬ٓ‫ح‬
ُْ‫أ‬
َََ‫و‬
ٚ
–
ُ
ُ
ْ‫و‬
َََٜ
٬
‫أڅ‬ َ‫ز‬‫ز‬‫ڀ‬٫ ‫زش‬‫ز‬‫ٿڀيالٿ‬ "
‫زَٳْن‬‫ز‬٣
‫ًُحى‬ ‫زش‬‫ز‬‫ْن‬٬‫ڃ‬ ‫زٴش‬‫ز‬ٛ ِ‫ز‬‫ز‬‫ٳ‬ ‫زظَٻخ‬‫ز‬ٗ‫ح‬
‫ٴش‬ٜ‫حٿ‬ ‫طڀٺ‬ ِ‫ٳ‬ َ‫حٓه‬ َ‫ڀ‬٫ ‫أكيىڄخ‬
.
‫ڃؼپ‬
:
(
ٔ‫أسػ‬,ّ‫أنط‬
ٌ‫أؾه‬,
)
.
ُ
‫ن‬(
ُ
‫س‬,٢َ‫ط‬
ُ
‫ؾ‬,٢ٓ‫ػ‬
)٢ً‫ه‬
-
: ‫طٸٌٽ‬
ُ
ِ‫ڀ‬٫
ّ‫أنط‬
‫ڃن‬
‫ٯَْه‬
,
ً
‫حٿڄخء‬
ٌ‫أؾه‬
‫ڃن‬
‫ٯَْه‬
.
ً
َٜ‫ڃ‬
‫حٿيًٿش‬
٫‫٘ثش‬ٛ‫ا‬
.‫ٸش‬٤‫حٿڄن‬ ِ‫ٳ‬
‫طـي‬ ‫حألًٽ‬ ‫حٿڄؼخٽ‬ َ‫ٳ‬
:
‫پ‬٠‫حٿڄٴ‬
(
ٓ
٢ً‫ع‬
)
‫ْپ‬٠‫حٿظٴ‬ ‫ًحٓڂ‬
)ّ‫أنط‬(
‫ڀْو‬٫ ‫پ‬٠‫ًحٿڄٴ‬
(
ٙ‫غري‬
)
‫پ‬٠‫حٿڄٴ‬ : ‫طـي‬ َ‫حٿؼخن‬ ‫حٿڄؼخٽ‬ َ‫ٳ‬
(
٤‫املا‬
)
‫حٿظ‬ ‫ًحٓڂ‬
‫ْپ‬٠‫ٴ‬
)ٌ‫أؾه‬(
‫ڀْو‬٫ ‫پ‬٠‫ًحٿڄٴ‬
(
ٙ‫غري‬
)
ٌٝ‫ايتؿه‬ِ‫اغ‬‫ؽ‬ٛ‫ق‬
:
: ‫ٮ‬ٛ‫را‬ٛ‫ٗا‬ ‫ٮ‬٧٩ ‫روجة‬ٛ‫ا‬ ٚ‫أُو‬ ‫ا‬٨‫ت‬ ‫ٯظاى‬ ‫رٮ‬ٛ‫ا‬ ‫ؽ‬٩‫شش‬ٛ‫تا‬ ٰٚ‫رِؼ‬ٛ‫ا‬ ٞ‫اع‬ ‫ٯظاى‬
1
ٌ‫ايؿع‬ٕٛ‫ه‬ٜٕ‫أ‬‫ـ‬
,‫ا‬ٝ‫ث‬٬‫ث‬
‫ٻَځ‬ ً ، َ
‫پ‬ُ
‫ڄ‬َ
‫ؿ‬ : ‫ڃؼپ‬
. َ‫ٻٴ‬ ً ، ‫خد‬٣ ً ،
2
,‫ْاقل‬‫غري‬‫تاَا‬ٕٛ‫ه‬ٜٕ‫أ‬‫ـ‬
.‫ٻخى‬ ً‫أ‬ ، ‫ٻخڅ‬ ‫أهٌحص‬ ‫ڃن‬ ‫ّټٌڅ‬ ‫ٳال‬
3
ٕٛ‫ه‬ٜٕ‫أ‬‫ـ‬
ٞ‫َٓؿ‬‫غري‬‫َجبتا‬
. ‫پ‬٬‫ّٴ‬ ‫ًٿڂ‬ ، َ٘‫ّو‬ ‫ًال‬ ، َٔ‫ّن‬ ‫ًال‬ ، ‫ڀڂ‬٫ ‫ڃخ‬ : ‫ڃؼپ‬ ‫ّټٌڅ‬ ‫ٳال‬ ،
4
.ًّٛ‫يًُع‬‫ا‬ٝٓ‫َب‬ٕٛ‫ه‬ٜٕ‫أ‬‫ـ‬
5
‫داَس‬‫غري‬,‫َتكطؾا‬ٕٛ‫ه‬ٜٕ‫أ‬‫ـ‬
َٔ٫ً ، ْْ‫ًٿ‬ ، ْ‫ًرج‬ ‫ڂ‬٬‫ن‬ : ‫ڃؼپ‬ ‫ّټٌڅ‬ ‫ٳال‬ ،
‫ًكزٌح‬
‫ًنلٌىخ‬
.
6
١ً‫يًُؿان‬ٌ‫ايؿع‬‫كض‬ٜٟ‫أ‬,‫ت‬ٚ‫يًتؿا‬٬‫قاب‬ٕٛ‫ه‬ٜٕ‫أ‬‫ـ‬
‫ٳال‬ ،
‫ّټٌڅ‬
:‫ڃؼپ‬
‫ًٯَٵ‬ ، ‫ڃخص‬
.
ِ‫ٳن‬،‫ىڀٺ‬ ،ٕ‫خ‬٫
.
7
,"٤٬‫ؾع‬ٌ‫أؾع‬"ٕ‫ظ‬ٚ٢ً‫ع‬َ٘ٓ‫قـ‬ٛ‫اي‬ٕٛ‫ه‬ٜ٫‫أ‬‫ـ‬
َ‫ڀز‬٫ ‫حٿٔزخرٸش‬ ٥‫حألٿٴخ‬ ‫ڃن‬ ‫ٲ‬ٌٛ‫ٳخٿ‬ ، َ‫ًكڄ‬ ، ٌٍ٫ً ، ‫َؽ‬٫ : ‫ڃؼپ‬
. ‫كڄَحء‬ َ‫أكڄ‬ ً ، ‫ٌٍحء‬٫ ٌٍ٫‫أ‬ ً ، ‫َؿخء‬٫ ‫َؽ‬٫‫أ‬ : ‫ٳنٸٌٽ‬ ‫الء‬٬‫ٳ‬ ‫ًڃئنؼو‬ ‫پ‬٬‫أٳ‬ ‫ًُڅ‬
‫ْپ‬٠‫حٿظٴ‬ ‫حٓڂ‬ ‫ٰنخ‬ٛ ‫حٿٔخرٸش‬ ١ًَ٘‫حٿ‬ ‫پ‬٬‫حٿٴ‬ ِ‫حٓظٌٳ‬ ‫ٳبًح‬ *
‫ًُڅ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫ڃنو‬
:ٛ‫مـ‬.٠‫َباؾـط‬"ٌ‫أؾعـ‬"
‫أنزض‬
‫أقـسم‬
‫ڃزن‬
‫حٿٴخٓي‬
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ًٷٌٿو‬ .
:
{
‫ًحٿٴظنش‬
‫أنرب‬
‫حٿٸظپ‬ ‫ڃن‬
}
-
‫حٿٔزخرٸش‬ ١ًَ‫حٿ٘ز‬ ‫ڃزن‬ ً
‫خ‬٣َٗ ‫پ‬٬‫حٿٴ‬ ‫حٳظٸي‬ ‫اًح‬ ‫أڃخ‬
‫ٳزال‬
‫ڃنزو‬ ‫زْپ‬٠‫حٿظٴ‬ ‫حٓزڂ‬ ‫زخ٭‬ّٜ
‫ڃزخٗزَس‬
‫ًانڄزخ‬ ،
ُ
‫ٯ‬
َ
٪‫ر‬
َ‫ط‬
ٚ
َ‫اٿز‬
َ‫رٌٻ‬ ‫ڃنو‬ ‫ْپ‬٠‫حٿظٴ‬
‫ض‬ٜ‫ايكط‬ٙ‫َكسض‬
‫ڃن‬ ‫ْپ‬٠‫طٴ‬ ‫حٓڂ‬ ٪‫ڃ‬
ٌ‫ؾع‬
‫َػاعس‬
.
: ‫ڃؼپ‬
‫أٗصش‬
،
‫أٗثَش‬٩
،
َٚ‫أُؼ‬٩
،
َٚ٠‫أج‬٩
،
٢‫أدغ‬٩
،
‫أشذ‬٩
،
٬ٛ٩‫أ‬٩
‫يىخ‬٬‫ر‬ ٍ‫ي‬ٜ‫حٿڄ‬ ‫َد‬٬ّ ً ، ‫خثَىخ‬٨‫ًن‬ ،
ً
‫ا‬‫ٰٰض‬٠‫ذ‬
.
:ٌ‫َج‬
-
َٜ‫ڃ‬
‫أٗصش‬
ّ‫ا‬‫إْتاد‬
. ‫ٯَْىخ‬ ‫ڃن‬ َ٬ْ‫ز‬٤‫حٿ‬ ُ‫ٿڀٰخ‬
-
‫حٿزڀق‬
ّ٠‫محط‬‫أؾس‬
‫حٿظٴخف‬ ‫ڃن‬
.
-
:‫تعاىل‬٘‫ي‬ٛ‫ق‬
{
‫حهلل‬ ً
‫أؾس‬
ً
‫خ‬ٓ‫رؤ‬
ٚ
‫أؾس‬
‫طن‬
ً
‫ال‬ْ‫ټ‬
}
:‫ني‬ٝ‫اآلت‬‫املجايني‬‫بني‬‫ايؿطم‬‫سغ‬٫
‫ڂ‬٨٫‫أ‬ َٜ‫ڃ‬
‫بًس‬
)٠‫بايهػط‬‫ض‬ٚ‫فط‬٘ٝ‫إي‬‫َهاف‬:‫بًس‬(.
-
‫ڂ‬٨٫‫أ‬ َٜ‫ڃ‬
‫ؾأْا‬
)١‫بايكتش‬‫ب‬ٛ‫َٓك‬‫ع‬ٝٝ‫مت‬:‫ؾأْا‬(.
‫ا‬ ‫ْپ‬٠‫حٿظٴ‬ ‫حٓڂ‬ ‫ي‬٬‫ر‬ ٪‫حٿٌحٷ‬ ‫حٿنټَس‬ ‫حالٓڂ‬ ‫أڅ‬ ٦‫نالك‬
ً
. ‫اٿْو‬ ‫خٳخ‬٠‫ڃ‬ ‫َد‬٬ّ ‫پ‬٠‫حٿڄٴ‬ ْ‫ؿن‬ ‫ڃن‬ ‫ٻخڅ‬ ‫ح‬
ً
‫حٿڄٴ‬ ْ‫ؿن‬ ‫ڃن‬ ‫ّټن‬ ‫ٿڂ‬ ‫اًح‬
)‫طڄِْْح‬ ‫َد‬٬ّ ‫پ‬٠
.‫ت‬ٚ‫يًتؿا‬ٌ‫ايكاب‬‫غري‬ٌ‫ايؿع‬َٔ٫ٚ,‫اؾاَس‬ٌ‫ايؿع‬ٌَٔٝ‫ايتؿه‬ِ‫اغ‬‫ؿتل‬ٜ٫‫ـ‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

19. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
09
‫التفطيل‬ ‫اصه‬ ‫حاالت‬
:ٖٞ‫ت‬٫‫سا‬‫أضبع‬ٍ‫غتعُا‬٫‫ا‬‫يف‬ٌٝ‫ايتؿه‬ِ‫غ‬٫
:ّ٫ٚ‫أ‬
١‫اإلناؾ‬ٚ‫ـ‬ٜ‫ايتعط‬ٍ‫أ‬َّٔ
‫ا‬‫فطز‬ٕٛ‫ه‬ٜٕ‫أ‬
. )٠‫ْهط‬(
‫كټڄو‬ ‫ّټٌڅ‬ ٌ‫ًكْنج‬ ‫ـ‬
‫ٯ‬
‫رزٰٗش‬ٛ‫ا‬٩ ‫اإلُشاد‬ ‫جة‬
ٰ٘٤‫ر‬ٛ‫ا‬٩
‫ش‬
‫ّلزٌٱ‬ ‫ٷزي‬ ً ‫رڄزن‬ ً
‫ح‬ًٍَ‫ڃـز‬ ‫ڀْزو‬٫ ‫پ‬٠‫حٿڄٴ‬ ‫يه‬٬‫ر‬ َ‫ًٌّٻ‬ ،
،
: ٌ‫َج‬
-
‫ڃلڄي‬
‫أنرب‬
‫ىني‬ . ‫أهْو‬ ‫ڃن‬
‫أنرب‬
. ‫أهظيخ‬ ‫ڃن‬
‫حٿزنظخڅ‬
‫أنرب‬
‫أهظ‬ ‫ڃن‬
. ‫يڄخ‬
-
‫حٿٌٿيحڅ‬
‫أنرب‬
. ‫أهْيڄخ‬ ‫ڃن‬
‫حألًالى‬
‫أنرب‬
‫ڃن‬
‫أ‬
‫ه‬
ْ
. ‫يڂ‬
‫حٿزنخص‬
‫أنرب‬
. ‫أهٌحطين‬ ‫ڃن‬
-
‫ًڃ‬
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ‫نو‬
:
‫اػڄيڄخ‬ ً {
‫أنرب‬
} ‫يڄخ‬٬‫نٴ‬ ‫ڃن‬
ٕٔ6
‫حٿزٸَس‬
.
-
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ‫ًڃنو‬
:
‫ىئالء‬ {
٣‫أٖس‬
‫آڃنٌح‬ ‫حٿٌّن‬ ‫ڃن‬
ً
‫ال‬ْ‫ٓز‬
}
٘ٔ
. ‫حٿنٔخء‬
.٠‫ْهط‬‫إىل‬ّ
‫ا‬‫َهاؾ‬ٕٛ‫ه‬ٜٕ‫أ‬:ّ
‫ا‬ْٝ‫ثا‬
‫ًكټڄو‬
‫اإلُشاد‬ ‫ب‬٪‫ج‬٩
‫رزٰٗش‬ٛ‫ا‬٩
٩
‫ٰ٘ش‬٤‫ر‬ٛ‫ا‬
ً ، ‫پ‬٠‫حٿڄٴ‬ ‫خرٶ‬٤ّ ‫ًال‬ ،
‫خرٶ‬٤ّ
‫حٿڄ‬
‫ٴ‬
٠
‫پ‬
٫
‫ٿڀ‬ ‫حٿنټَس‬ ‫ڀْو‬
. ‫پ‬٠‫ڄٴ‬
:ٌ‫َج‬
-
‫حٿټظخد‬
ٌ‫أؾه‬
. ‫يّٶ‬ٛ
‫ش‬ٜ‫حٿٸ‬
ٌ‫أؾه‬
. ‫ٿڀؼٸخٳش‬ ‫ًْٓڀش‬
‫حٿټظخرخڅ‬
ٌ‫أؾه‬
‫يّٸْن‬ٛ
.
-
‫ظخڅ‬ٜ‫حٿٸ‬
ٌ‫أؾه‬
‫ڄڀْن‬٫
.
‫حٿټظذ‬
ٌ‫أؾه‬
. ‫ٿڀڄَء‬ ‫يٷخء‬ٛ‫أ‬
‫حٿڄيٍٓخص‬
ٌ‫أؾه‬
‫ڃَرْخص‬
.
-
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ‫ًڃنو‬
:
{
‫ًٻخڅ‬
‫حتنٔخڅ‬
َ‫ط‬‫أنج‬
‫ِٗء‬
ً
‫ال‬‫ؿي‬
}
54
.‫ايهٗـ‬
ٕ‫أ‬:ّ
‫ا‬‫ثايج‬
.ٍ‫بأ‬ّ
‫ا‬‫َعطؾ‬ٕٛ‫ه‬ٜ
‫ًكټڄو‬
ٚ‫ِؼ‬٠ٜٛ ٦‫ـاتٔر‬ٟ ‫ب‬٪‫ج‬٩
. ‫ڀْو‬٫ ‫پ‬٠‫حٿڄٴ‬ ‫يه‬٬‫ر‬ َ‫ٌّٻ‬ ‫ًال‬ ،
:ٌ‫َج‬
-
ٌ‫ى‬ ‫ڃلڄي‬
‫ا٭قػط‬
ً
‫خ‬‫ٓن‬
.
-
ِ‫ى‬ ‫خٿزش‬٤‫حٿ‬
٣‫ايكػط‬
ً
‫خ‬‫ٓن‬
.
-
‫ىڄخ‬ ‫خٿزخڅ‬٤‫حٿ‬
ٕ‫ا٭قػطا‬
.
-
‫ىڄخ‬ ‫خٿزظخڅ‬٤‫حٿ‬
ٕ‫ا‬ٜ‫ايكػط‬
.
-
‫ىڂ‬ ‫الد‬٤‫حٿ‬
‫ا٭قاغط‬
ً
‫خ‬‫ٓن‬
.
-
‫ىن‬ ‫خٿزخص‬٤‫حٿ‬
ٜ‫ايكػط‬
‫ات‬
.
-
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬ ‫ًڃنو‬
‫حٿلؾ‬ َ
‫ځ‬ٌّ { :
‫ا٭نرب‬
}
ٖ
. ‫حٿظٌرش‬
‫ًأنظڂ‬ ‫طلِنٌح‬ ‫ًال‬ {
ًٕٛ‫ا٭ع‬
}
ٖٔ6
. ‫ڄَحڅ‬٫ ‫آٽ‬
-
َ‫خٿ‬٬‫ط‬ ‫ٷٌٿو‬
:
‫الس‬ٜ‫ًحٿ‬ ‫ڀٌحص‬ٜ‫حٿ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫ٌح‬٨‫كخٳ‬ {
٢‫غط‬ٛ‫اي‬
}
ٕٖ5
. ‫حٿزٸَس‬
.١‫َعطؾ‬‫إىل‬ّ
‫ا‬‫َهاؾ‬ٕٛ‫ه‬ٜٕ‫أ‬:ّ‫ا‬‫ضابع‬
‫كټڄو‬ ً
‫َطاب‬‫ظ‬ٛ‫جي‬‫نُا‬,‫ايتصنري‬ٚ‫اإلؾطاز‬‫اظ‬ٛ‫د‬
ً٘‫قب‬‫ملا‬٘‫كت‬
,
‫رؤٽ‬ ‫َٱ‬٬‫ٻخٿڄ‬
.
:ٌ‫َج‬
-
‫ڄـــــــش‬٣‫ٳخ‬
ٌ‫أؾه‬
. ‫حٿنٔخء‬
‫ڄـــــــش‬٣‫ٳخ‬ ً‫أ‬
٢ً‫ؾه‬
. ‫حٿنٔخء‬
-
‫حٿڄلڄيحڅ‬
ٌ‫أؾه‬
. ‫الد‬٤‫حٿ‬
‫حٿڄلڄيحڅ‬ ً‫أ‬
٬‫أؾه‬
. ‫الد‬٤‫حٿ‬
-
‫ڄظخڅ‬٣‫حٿٴخ‬
ٌ‫أؾه‬
. ‫خٿزخص‬٤‫حٿ‬
‫ڄظخڅ‬٣‫حٿٴخ‬ ً‫أ‬
‫ا‬ًٝ‫ؾه‬
. ‫خٿزخص‬٤‫حٿ‬
-
‫حٿڄلڄيًڅ‬
‫أؾه‬
ٌ
. ‫الد‬٤‫حٿ‬
‫حٿڄلڄيًڅ‬ ً‫أ‬
ٌ‫أؾان‬
. ‫الد‬٤‫حٿ‬
-
‫ڄخص‬٣‫حٿٴخ‬
ٌ‫أؾه‬
. ‫خٿزخص‬٤‫حٿ‬
‫ڄخص‬٣‫حٿٴخ‬ ً‫أ‬
‫ات‬ًٝ‫ؾه‬
. ‫خٿزخص‬٤‫حٿ‬
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

20. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
21
"ٌٝ‫ايتؿه‬ٌ‫أؾع‬"‫يف‬‫أيؿاظ‬‫ٖٓاى‬‫ـ‬
‫أًٿيخ‬ ‫ڃن‬ ‫حٿيڄِس‬ ‫رلٌٱ‬ ‫حٗظيَص‬
:ٖٞٚ,
‫ؾط‬ٚ,‫خري‬
.
-
‫تعاىل‬٘‫ي‬ٛ‫ق‬َ٘ٓٚ
:
{
‫ًحٓهَس‬
‫خري‬
َ‫ًأرٸ‬
}
ٔ7
َ‫ڀ‬٫‫حأل‬
.
ٚ
:
{
‫أنظڂ‬ ‫ٷخٽ‬
ْ
‫ط‬‫ؾ‬
‫ڃټخنخ‬
ّ
}
77
‫ٌّٓٲ‬
.
4
-
ّ
‫ا‬‫ه‬ٜ‫أ‬‫ط‬ٚ‫يًؿط‬٢‫ؾ‬ٛ‫املػت‬ٌ‫ايؿع‬‫َع‬‫َػاعس‬ٌ‫ؾع‬ٌَٔٝ‫ايتؿه‬ِ‫اغ‬ٍ‫اغتعُا‬‫ظ‬ٛ‫جي‬
.
‫ڃؼپ‬
:
-
‫ڃلڄي‬
ّ‫أنط‬
‫هخٿي‬ ‫ڃن‬
-
‫ڃلڄي‬
‫أنجط‬
‫هخٿي‬ ‫ڃن‬ ً
‫خ‬‫ٻَڃ‬
.
5
-
.١ًُ‫اؾ‬٢‫ؾ‬٘‫قع‬َٛ‫سػب‬‫عطب‬ٌٜٝ‫ايتؿه‬ِ‫اغ‬
‫ؽ‬
1
‫ؾط‬ٛ‫ت‬‫اييت‬ٍ‫ا٭ؾعا‬‫ؼت‬‫خطا‬‫نع‬:
:ٞ‫أت‬ٜ‫مما‬ٌٝ‫ايتؿه‬ِ‫اغ‬‫ط‬ٚ‫ؾط‬‫ٗا‬ٝ‫ؾ‬‫ت‬
َ
‫ڂ‬ِ
‫ي‬َ
‫ٳ‬(
-
َ
‫ف‬‫َح‬
ََ
‫ظ‬ْٓ‫ح‬
-
َ
‫أ‬َ
ََ
‫ٷ‬
-
َ
‫ڂ‬ُ
٨َ
٫
-
َ
‫د‬ِ
ََ
ٗ ‫َخ‬
‫ڃ‬
-
)َ
‫ن‬ُ
َٔ‫ك‬
‫ؽ‬
2
:‫ايػبب‬‫بني‬,٠‫َباؾط‬ٌٝ‫ايتؿه‬ِ‫باغ‬‫َٓٗا‬ٞ‫ْأت‬٫١ٝ‫اآلت‬ٍ‫ا٭ؾعا‬:
٩ِ
َُْٔ
ّ ) ‫أ‬ (
---------------------
َ
‫ٶ‬َ
‫ٳ‬‫َح‬
ً )‫(د‬
-----------------------------
(
)‫ؿـ‬
‫َُة‬
‫ٷ‬
---------------------
) ‫ى‬ (
ٌٍ٫
-----------------------------
َ
‫د‬َ
ََْٟ
‫أ‬ )‫(ىـ‬
--------------------
) ً (
‫حنظٸپ‬
-----------------------------
)ُ(
‫ال‬
ّ
َ
‫ڂ‬ِ
‫ي‬َ
‫ٴ‬
---------------------
‫ِٵ‬
ٍَ
ُ ) ‫ف‬ (
-----------------------------
‫ؽ‬
3
ٌُ‫اؾ‬‫يف‬‫عني‬:
١ٝ‫اآلت‬
ِ‫ث‬ٌٝ‫ايتؿه‬ِ‫اغ‬
ُ‫سه‬‫بني‬
٘
:‫ايػبب‬‫شنط‬‫َع‬‫عسَٗا‬ٚ١‫املطابك‬‫ح‬ٝ‫س‬َٔ
-
ُ‫حٿـني‬
َُٜ‫حٿڄ‬
ُ‫ؿني‬ ٪‫أٗـ‬
-
َ‫حٿٔٴڀ‬ ‫حٿْي‬ ‫ڃن‬ َْ‫ه‬ ‫ڀْخ‬٬‫حٿ‬ ‫حٿْي‬
-
٦‫كٴ‬ ‫حٿوالٽ‬ ‫پ‬٠‫أٳ‬
‫حٿڀٔخڅ‬
‫ؽ‬
4
‫اؾُع‬ٚ٢ٓ‫يًُج‬١ٝ‫اآلت‬‫ايعباضات‬‫يف‬٘ٝ‫إي‬‫املؿاض‬ٌ‫ادع‬:
‫ُٗا‬ٝ‫ع‬ٛٓ‫ب‬
:ّ‫ًع‬ٜ‫َا‬‫غري‬ٚ
ٔ
-
‫ىٌه‬
ِ‫ى‬
ٍَ‫حٿټز‬ ‫ش‬ٜ‫حٿٸ‬
.
ٕ
-
‫خٿذ‬٤‫حٿ‬ ٌ‫ى‬ ‫ىٌح‬
َ‫ڀ‬٫‫حأل‬
. ‫پ‬ٜ‫حٿٴ‬ ِ‫ٳ‬
‫ؽ‬
5
:٬ً‫َع‬ٞ‫أت‬ٜ‫ُا‬ٝ‫ؾ‬‫ايٓكط‬ٕ‫َها‬٘‫نع‬ٚ‫غني‬ٛ‫ايك‬‫بني‬‫مما‬‫ض‬ٝ‫ايكش‬‫ؽري‬:
ٔ
–
ٌْٟ‫حٿَّخ‬
‫څ‬
‫ىڂ‬
-------
. ‫ٯَْىڂ‬ ‫ڃن‬ ‫خ‬٣‫ن٘خ‬
‫(حألٻؼًَڅ‬
-
‫حأل‬
َ‫ٻؼ‬
-
)‫حٿټؼًَْڅ‬
ٕ
-
‫ىن‬ ‫حألڃيخص‬
----
---
. ‫ْٓيحص‬
‫ڀْخص‬٠‫(ٳ‬
-
‫پ‬٠‫أٳ‬
-
)‫پ‬ٟ‫أٳخ‬
ٖ
-
ِ‫ٳ‬ ‫ْخڅ‬٫‫حٿٔخ‬
‫ىڄخ‬ َْ‫حٿو‬
-------
.ً
‫ح‬ٍ‫ٷي‬
َ‫ڀ‬٫‫(حأل‬
-
‫ڀٌڅ‬٫‫حأل‬
-
)‫ڀْخڅ‬٫‫حأل‬
ٗ
-
‫حٿڄـظييس‬
--------
‫حٿ‬
ٌْ‫ظڀڄ‬
‫حص‬
.
‫ي‬٬ٓ‫(أ‬
-
ٍ‫ي‬٬ُ
ٓ
–
‫ڀق‬ّٜ ‫ٻالىڄخ‬
)
‫ؽ‬
6
:
‫ا‬
١ًُ‫اؾ‬٢‫ؾ‬‫ايهُري‬ٌ‫دع‬
‫ي‬١ٝ‫اآلت‬
٢ٓ‫ًُج‬
‫ُٗا‬ٝ‫ع‬ٛٓ‫ب‬‫اؾُع‬ٚ
:
ٌ‫ى‬
٬٣‫األد‬
َ‫ٷڀز‬ َ‫اٿ‬
‫األ‬٩
‫ٓشب‬
‫ڃن‬
ِٔ‫نٴ‬
.
‫تذكر‬
‫جيدا‬
‫ذذسٯث‬
‫اخ‬
‫ٯح‬٪‫ذ‬٣
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬

21. ‫األط‬
‫ُٮ‬ ٰٚ
‫وشتٰح‬ٛ‫ا‬ ‫ٌح‬ٜٛ‫ا‬
ٖ
‫ه‬ ‫ز‬
‫ـــــــــــ‬
( ٝ‫ا‬
٪‫ذـــــــــــــ‬٤ٛ‫ا‬
)
‫(ياس‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
‫سلي‬ ‫ر‬
‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬‫ـ‬
)‫م‬
53661534253
-
53553477563
20
‫و‬ ٌ‫الشما‬ ‫اصه‬
‫اصه‬
ٌ‫املكا‬
‫ُڃخڅ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫ٿڀيالٿش‬ ‫پ‬٬‫حٿٴ‬ ‫ڃن‬ ‫ڃ٘ظٸخڅ‬
‫أ‬
‫پ‬٬‫حٿٴ‬ ٩ٌ‫ًٷ‬ ‫ًڃټخڅ‬
.
٢ً‫ع‬٢‫ث‬٬‫ايج‬َٕٔ‫كاغا‬ٜ
:ٕ‫ظ‬ٚ
-
ٌ‫َـــــ‬‫ع‬‫َــؿــ‬َ
ٌ‫ٔـــــ‬‫ع‬‫َــؿـ‬َ
(
ٔ
)
َ‫حٓه‬ ‫ظپ‬٬‫حٿڄ‬ َ‫حٿؼالػ‬
:
-
َ‫ٿي‬

َ
‫ڃ‬
َ
‫ي‬‫ڀ‬
َ
-
ٍَ‫ؿ‬

َ
‫ڃ‬
َ
َ‫ـ‬
ٍ
(
2
)
‫املؿت‬ُّٚٛ‫امله‬
‫َهاضع‬‫عني‬‫ح‬ٛ
٘
:
-
‫ٗيي‬

َ
‫ي‬ّ٘
‫ي‬

َ
‫ي‬٘‫ڃ‬
‫ي‬
-
‫ٻظذ‬

‫ُذ‬
‫ظ‬‫ّټ‬

َ
‫ظ‬‫ڃټ‬
‫ذ‬
-
ٓ
‫ڄ‬
٪

٪َ
‫ڄ‬ّٔ

َ
‫ڄ‬ٔ‫ڃ‬
٪
(
ٔ
)
) ‫حٿڄؼخٽ‬ ( ‫حألًٽ‬ ‫ظپ‬٬‫حٿڄ‬
:
-
َ
٫ً
‫ي‬

َ
‫ڃ‬
ِ
٫ٌ
‫ي‬
-
َ
‫ٷ‬ً
٪

َ
‫ڃ‬
ِ
‫ٷ‬ٌ
٪
(
ٕ
)
‫َهاضع‬‫عني‬‫ض‬ٛ‫املهػ‬
٘
:
-
‫نِٽ‬

‫ِٽ‬
ِ‫ّن‬

ِ
ِ‫ڃن‬
‫ٽ‬
-
‫ٶ‬٤‫ن‬

‫ِٶ‬
٤‫ّن‬

‫َٶ‬
٤‫ڃن‬
-
‫َد‬ٟ

ِ
َ٠ّ
‫د‬

ِ
َ٠‫ڃ‬
‫د‬
-
ًّ
‫ٴَٵ‬
‫رْنيڄخ‬
َ‫ڀ‬٫ ‫ىٿض‬ ‫اًح‬ / ‫حٿـڄڀش‬ َ‫ن‬٬‫رڄ‬
‫قت‬ٛ‫اي‬
‫ٻخڅ‬
ٕ‫يًعَا‬
َ‫ڀ‬٫ ‫ىٿض‬ ‫ًاڅ‬ ،
ٕ‫َها‬
‫حالٓڂ‬ ‫ٻخڅ‬
ٕ‫يًُها‬
: ‫ڃؼپ‬
-
َٜ٬‫حٿ‬
‫ًَعب‬
( ‫الد‬٤‫حٿ‬
‫حٓڂ‬
) ‫ُڃخڅ‬
-
‫حٿٴنخء‬
‫ًَعب‬
( ‫الد‬٤‫حٿ‬
‫حٓڂ‬
) ‫ڃټخڅ‬
:٢‫ث‬٬‫ايج‬‫غري‬ٌ‫ايؿع‬َٔ‫غُٗا‬ٛ‫ق‬١‫ك‬ٜ‫طط‬
-
-
: َ‫حٓه‬ ‫ٷزپ‬ ‫ڃخ‬ ‫ًٳظق‬ ‫ڄٌڃش‬٠‫ڃ‬ ً
‫خ‬‫ڃْڄ‬ ‫ش‬٫ٍ‫خ‬٠‫حٿڄ‬ ‫كَٱ‬ ‫اريحٽ‬ ٪‫ڃ‬ ٩ٍ‫خ‬٠‫رخٿڄ‬ َ‫نؤط‬
-
ٍٝ‫حأل‬
‫غرخشض‬ٟ
‫حٿزظًَٽ‬
.
(
‫حٓڂ‬
ٕ‫َها‬
)
.
-
‫حٿڄٔخء‬
‫غرخشض‬ٟ
‫ڄپ‬٬‫حٿ‬ ‫ڃن‬ ‫ڄخٽ‬٬‫حٿ‬
.
(
‫حٓڂ‬
ٕ‫ظَا‬
. )
-
‫حٿزظًَٽ‬
‫غرخشض‬ٟ
‫ٌرش‬٬ٜ‫ر‬
.
‫حٓڂ‬ (
ٍٛ‫َؿع‬
)
.
-
‫حٿزظًَٽ‬ ‫نٔظوَؽ‬
‫غرخشجا‬ٟ
.
ٍ‫ي‬ٜ‫(ڃ‬
َُٝ
ٞ
)
‫مالحظات‬
1
-
‫حٿڄټخڅ‬ ً ‫حٿِڃخڅ‬ ‫أٓڄخء‬ ‫ڂ‬٨٬‫ڃ‬
٬‫حٿٴ‬ ‫ڃن‬
‫حألؿٌٱ‬ ‫پ‬
)‫أيـ‬٘‫غط‬ٚ(
َ‫ڀ‬٫ ِ‫طؤط‬
‫ًُڅ‬
)
ٌَ‫ع‬ِ‫ؿ‬ََ
(
‫رِّخىس‬ ُ‫أ‬
‫ڃْڂ‬
ِٟ‫حٿڄخ‬ ‫پ‬٬‫حٿٴ‬ ‫كًَٱ‬ َ‫ڀ‬٫
٢‫ٳٸ‬
.
‫غاض‬:١ً‫أَج‬
‫َػاض‬:
-
‫َساض‬:‫زاض‬
-
ّ‫َكا‬:ّ‫قا‬
-
ٍ‫َكا‬:ٍ‫قا‬
-
‫َؿاظ‬:‫ؾاظ‬
2
-
‫ٲ‬٬٠‫حٿڄ‬ ِ‫حٿؼالػ‬ ‫پ‬٬‫حٿٴ‬
ً
‫خ‬‫ٯخٿز‬ ِ‫ّؤط‬
‫ْٲ‬٬٠‫حٿظ‬ ‫ٳٺ‬ ‫ىًڅ‬
ٖ
‫ط‬‫ؾـ‬:١ً‫أَج‬ :
ٓ
‫ط‬‫َـؿـ‬َ:
-
ٖ
‫ط‬‫َـ‬
ٓ
‫ط‬‫َـُـ‬َ:
-
ٖ
‫ط‬‫قـ‬
:
ٓ
‫ط‬‫َـكـ‬َ
3
-
ِ‫حٿؼالػ‬ ‫ڃن‬ ‫حٿڄټخڅ‬ ‫حٓڂ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫ش‬٣ٌ‫حٿڄَر‬ ‫حٿظؤنْغ‬ ‫طخء‬ ‫طيهپ‬ ‫ٷي‬
١‫َعضع‬:١ً‫أَج‬ :
-
١‫َسضغ‬
-
١‫َهتب‬
4
-
‫حالڃظلخنخص‬ ِ‫ٳ‬ ‫ٗيَْس‬ ‫ٻڀڄخص‬
,
ِ‫ًطؤط‬
ّ‫ا‬‫غايب‬
‫ُڃخڅ‬ ‫ٻؤٓڄخء‬
ٌ‫َػتكب‬( :
-
َ
‫عس‬ٛ
-
ِ‫غ‬َٛ
-
‫َطًع‬
-
)‫يس‬َٛ
5
-
‫حالڃظلخنخص‬ ِ‫ٳ‬ ‫ٗيَْس‬ ‫ٻڀڄخص‬
,
ِ‫ًطؤط‬
ّ‫ا‬‫غايب‬
‫ڃټخڅ‬ ‫ٻؤٓڄخء‬
‫فتُع‬(:
-
‫قـ‬َٛ
-
ٍ‫فا‬
-
ٔ‫ط‬َٛ
-
‫َٓبع‬
)
6
-
‫ًُڅ‬ َ‫ڀ‬٫ ‫ؿخءص‬ ‫ٻڀڄخص‬ ‫ىنخٹ‬
)
ٌٔ‫ع‬ِ‫ؿ‬ََ
)
‫ًٷْخٓيخ‬
)
:١ً‫أَج‬.)ٌَ‫ع‬ِ‫ؿ‬ََ
‫ٔس‬
‫ذ‬‫َػ‬
-
‫ِب‬‫ط‬‫َػ‬
-
‫ِم‬
‫ط‬‫َؿ‬
-
‫ٔت‬
‫ـ‬‫َٓب‬
.
7
-
‫ّـ‬
ً
‫خ‬٬‫ؿڄ‬ ‫ًحٿڄټخڅ‬ ‫حٿِڃخڅ‬ ‫حٓڂ‬ َ‫ّؤط‬ ‫أڅ‬ ٌُ
‫اقع‬َٛ, ‫َتاسـ‬,‫َكازض‬(
)
‫ؽ‬
1
ٞ‫أت‬ٜ‫مما‬ٕ‫املها‬ٕٚ‫ايعَا‬ِ‫اغ‬‫عني‬:
:
ٔ
-
. ‫حٿٔخىٓش‬ ‫ش‬٫‫حٿٔخ‬ ْ‫حٿ٘ڄ‬ ٪‫ڀ‬٤‫ڃ‬
ٕ
-
ِ‫حٿنز‬ ‫ڃٌٿي‬
-
‫ًٓڀڂ‬ ‫ڀْو‬٫ ‫حهلل‬ َ‫ڀ‬ٛ
-
٪ْ‫ٍر‬ َ‫ٗي‬
.
ٖ
-
. ‫حٿِكخځ‬ َْ‫ٻؼ‬ ‫ٌد‬٬‫حٿ‬ ‫حٿڄٌٍى‬
ٗ
-
. ِ‫حٿٌك‬ ٢‫ڃيز‬ ‫ڃټش‬
٘
-
‫ْ٘ش‬٬‫حٿڄ‬ ‫كـَس‬ ‫يخ‬٬‫ڃـظڄ‬ ‫حألَٓس‬
.
ٙ
-
.‫حٿڄَٰد‬ ‫ٷزپ‬ ‫ڄپ‬٬‫حٿ‬ ‫ڃن‬ ‫نٴَ٭‬
‫ذذسٯث‬
‫اخ‬
‫ٯح‬٪‫ذ‬٣
‫ﻲ‬‫ﻣ‬‫ﯾ‬‫ﻠ‬‫ﻌ‬‫ﺗ‬‫ﻟ‬‫ا‬ ‫ت‬‫ﺳ‬‫ﺎ‬‫ﻓ‬ ‫ﻰ‬‫ﺟ‬‫ﯾ‬‫ا‬ ‫ﻊ‬‫ﻗ‬‫و‬‫ﻣ‬