1. Επτανησιακή Σχολή
Με τον όρο Επτανηςιακό ΢χολό εννοούμε την λογοτεχνικό
παραγωγό των Ιονύων νόςων από τισ δεκαετύεσ του 18ου
αιώνα. Ο όροσ Επτανηςιακό ΢χολό ειςόχθη από τον
Ροώδη και τον Αςύοπνο ςτο 2ο μιςό του 19ου αιώνα και τον
υιοθϋτηςε αργότερα ο Κωςτόσ Παλαμϊσ ςτα κριτικϊ του
δοκύμια για τουσ Επτανόςιουσ ποιητϋσ . Επύκεντρο αυτόσ
αξιόλογησ παραγωγόσ εύναι ο Διονύςιοσ Σολωμόσ. ΢ε
αυτό την περύοδο αντύθετα από ότι ςυμβαύνει για την
πούηςη ϋχουμε μικρό παραγωγό πεζογραφικών κειμϋνων.

2. Περίοδοι τησ Επτανηςιακήσ ποίηςησ
 Προςολωμικοί ποιητέσ
Προςολωμικού θεωρούνται οι ποιητϋσ τησ περιόδου από τα μϋςα του 18ου αιώνα – την πρώτη
εικοςαετύα του 19ου. Αυτού οι ποιητϋσ χαρακτηρύζονται ωσ Πρόδρομοι. Χαρακτηριςτικϊ των
Προδρόμων εύναι: τα επικαιρικϊ ποιόματα που απηχούν τισ φιλελεύθερεσ ιδϋεσ του
Διαφωτιςμού , ροπό προσ την αποκαλούμενη αρκαδικό πούηςη. ΢ημαντικότεροι εκπρόςωποι
οι: Αντώνιοσ Μαρτελϊοσ και Θωμϊσ Δανελϊκησ.
 Σολωμικοί ποιητέσ
Σο ϋργο τουσ φϋρει τα ύχνη τησ ςολωμικόσ επύδραςησ ενώ οι ύδιοι ςυνϋβαλλαν ςτην μελϋτη και
την διϊδοςη τησ πούηςησ του ΢ολωμού. Ανϊμεςα τουσ ξεχωρύζουν οι : Αντώνιοσ Μϊτεςι ,
Γεώργιοσ Σερτςϋτησ, ο Συπϊλδοσ και Ιϊκωβοσ Πολυλϊσ.
 Μεταςολωμικοί ποιητέσ
Δραςτηριοποιούνται μετϊ τον θϊνατο του ΢ολωμού(1857).Ποιητϋσ – μεταφραςτϋσ που ϋχουν
δεχθεύ επιδρϊςεισ από τισ κριτικϋσ απόψεισ του Πολυλϊ . Κυριότεροι : ο Ετ. Χρυςομϊλλησ, ο
Γ. Καλοογούροσ και ο Ν. Καγεδύνασ.
 Εξωςολωμικοί ποιητέσ
Δεν ανόκαν ςτην ςφαύρα επιρροόσ του ΢ολωμού . Κυριότεροι εξωςολωμικού ποιητϋσ εύναι : ο
Ανδρϋασ Κϊλβοσ , ο Αριςτοτϋλησ Βαλαωρύτησ.
 Ελάςςονεσ και Επίγονοι
Ελϊςςονεσ θεωρούνται ποιητϋσ όπωσ ο Ιωϊννησ Πετριτςόπουλοσ και ωσ Επύγονοι
χαρακτηρύζονται οριςμϋνοι επτανόςιοι λογοτϋχνεσ που δϋχθηκαν ϋξω – επτανηςιακϋσ
επιδρϊςεισ κυρύωσ τησ Αθηναώκόσ ςχολόσ και εύναι οι Λορϋτζοσ Μαδύλησ , Γ. ΢παταλϊσ και
Μαρύνοσ ΢γουρόσ.

4. Κυρύαρχη μορφό τησ Επτανηςιακόσ ςχολόσ υπόρξε ο Διονύςιοσ Σολωμόσ
. Γεννόθηκε ςτην Ζϊκυνθο, γιοσ του κόντε Νικόλαου Σολωμού. Το 1810
ϋφυγε για ςπουδϋσ ςτην Ιταλύα με την ςυνοδεύα του ιταλού ιερωμϋνου
και δαςκϊλου του Don Santo Rossi.Φούτηςε ςτο Λύκειο τησ Κρεμόνα
και ςτο πανεπιςτόμιο τησ Πϊβια , όπου πραγματοπούηςε νομικϋσ
ςπουδϋσ. Στην Πϊβια όρθε ςε επαφό με τουσ κύκλουσ των ρομαντικών
και τον κλαςικιςτό ποιητό Βιτςϋντζο Μόντι. Το 1818 γύριςε ςτη
Ζϊκυνθο , όπου ςυνϋγραψε ποιόματα και ςυνδϋθηκε φιλικϊ με τον
Γεώργιο Τερτςϋτη και τον Αντώνιο Μϊτεςι. Το 1822 τυπώθηκε ςτην
Κϋρκυρα η ςυλλογό ςονϋτων του Rime improvisate. Έγραψε επύςησ
ποιόματα ςτα ελληνικϊ με επιρροϋσ από τουσ Χριςτόπουλο και
Βηλαρϊ. Ακόμη, υπόρξε
υπόμνημα διαμαρτυρύασ για την πολιτικό των Άγγλων
ςτα Επτϊνηςα και ςτο Σύνταγμα του 1817, προσ τον
Γεώργιο Δ’ τησ Αγγλύασ.

5. Τον Μϊη του 1823 ϋγραψε τον Ύμνο εισ την
Ελευθερύαν
Το 1824 ϋγραψε την πρώτη εκδοχό του
Λϊμπρου και το πεζό κεύμενο Διϊλογοσ.
Το 1825 ϋγραψε την Καταςτροφό των Ψαρών
Το 1826 ξεκύνηςε τη Γυναύκα τησ Ζϊκυνθοσ
Το 1828 ϋφυγε για την Κϋρκυρα, όπου εκεύ γνώριςε τον
Νικόλαο Μϊντζαρο, επηρεϊςτηκε από το ρεύμα του
γερμανικού ιδεαλιςμού και αφοςιώθηκε ςτην πούηςη.

6. Οι Ελεύθεποι Πολιοπκημένοι είναι από ηα πιο ζημανηικά
έπγα ηος Σολυμού και ηηρ νεοελληνικήρ ποίηζηρ . Οι
Ελεύθεποι Πολιοπκημένοι αποηελούν ηο έπγο ζυήρ ηος
Σολυμού, καθώρ ηον απαζσολούζε καηά ηην διάπκεια
ηηρ ποιηηικήρ ηος πεπιόδος.
ΘΕΜΑ ηυν Ελεύθεπυν Πολιοπκημένυν είναι ο ηπυικόρ
αγώναρ ηυν Μεζολογγιηών καηά ηην δεύηεπη
πολιοπκία ηος Μεζολογγίος (1825-1826) υρ ηην
απεγνυζμένη έξοδο , ηην παπαμονή ηυν Βαφυν. Ο
ποιηηήρ ξεκινώνηαρ από ηο ζςγκεκπιμένο ιζηοπικό
γεγονόρ ανάγεηαι ζηον αγώνα ηος ανθπώπος για ηην
ηθική , ηην εζυηεπική ελεςθεπία. Το έπγο “Ελεύθεποι
Πολιοπκημένοι” συπίζεηαι ζε ηπία αποζπάζμαηα
καθένα από ηα οποία ανηιπποζυπεύει όσι μόνο ηο
διαθοπεηικό ζηάδιο επεξεπγαζίαρ αλλά και ηην
διαθοπεηική ποιηηική ανηίλητη.

7. ΕΠΙΔΡΑ΢ΕΙ΢ ΠΟΤ ΔΕΦΣΗΚΕ Ο
΢ΟΛΩΜΟ΢
 Ιταλικόσ κλαςικιςμόσ
 Δημοτικά τραγούδια
 Κρητική λογοτεχνία (κυρίωσ από τον Ερωτόκριτο του
Βιτςέντζου Κορνάρου)
 Χριςτιανική Φιλολογία (ευαγγελικά και πατερικά κείμενα)
 Διαφωτιςμόσ (εκεί κυρίωσ έχουν την ρίζα τουσ οι
φιλελεύθερεσ ιδέεσ του Σολωμού οι οποίεσ ενιςχύθηκαν
μετά την έκρηξη τησ Ελληνικήσ Επανάςταςησ)
 Αρχαία ελληνική λογοτεχνία (ςτον Κρητικό διακρίνουμε
κυρίωσ επιδράςεισ τησ Οδύςςειασ του Ομήρου)
 Ιδέεσ φιλελεύθερων κοινωνικών και πολιτικών κινημάτων

8. Χαρακτηριςτικά τησ ποίηςησ
του Σολωμού
A. ΕΞΩΣΕΡΙΚΑ-ΜΟΡΥΙΚΑ
 Η αποςπαςματικότητα: Όλα τα μεγάλα ποιητικά έργα
τησ ωριμότητασ του Σολωμού έχουν μείνει
ανολοκλήρωτα και έχουν την μορφή αποςπαςμάτων.
 Η δημοτική γλώςςα : η γλώςςα του λαού την οποίαν
εμπλουτίζει με ςτοιχεία του επτανηςιακού και κρητικού
ιδιώματοσ.
 Η λιτότητα και η πυκνότητα των νοημάτων
 Λέξεισ προςεκτικά επιλεγμένεσ
 Ο λυριςμόσ: Εξωτερίκευςη ςυναιςθημάτων, πλούτοσ ςε
εικόνεσ και ςχήματα λόγου.
 Ιαμβικόσ δεκαπενταςύλλαβοσ ςτίχοσ
 Ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία

9. Β. Ε΢ΩΣΕΡΙΚΑ-ΘΕΜΑΣΙΚΑ
 Οι ενορατικέσ εμπειρίεσ και το αποκαλυπτικό ςτοιχείο
 Η λατρεία τησ φύςησ
 Η λατρεία τησ πατρίδασ:Το ςτοιχείο αυτό ενιςχύεται
ςτον Σολωμό μετά την έκρηξη τησ Ελληνικήσ
Επανάςταςησ .
 Ο εξιδανικευμένοσ έρωτασ και το θέμα τησ αγάπησ :
Στο έργο του Σολωμού ςυναντάμε πάντοτε
εξιδανικευμένεσ γυναικείεσ μορφέσ. Οι μορφέσ αυτέσ
εξαγνίζονται λόγω του έρωτα που νιώθουν ή του
έρωτα που ειςπράττουν.
 Το θρηςκευτικό ςτοιχείο : Ο Σολωμόσ είναι βαθύτατα
θρηςκευόμενοσ.Στο έργο του λοιπόν ςυναντάμε
αναφορέσ ςε ςτοιχεία τησ χριςτιανικήσ πίςτησ και
παράδοςησ.

10. ΔΛΔΥΘΔΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΔΝΟΙ
΢ΧΔΓΙΑ΢ΜΑ Β.
Σην απόζπαζκα απηό παξνπζηάδεηαη ε θύζε ζηελ σξαηόηεξε ηεο ώξα ,
ηελ άλνημε . Τελ άλνημε όια αλαλεώλνληαη , ε νκνξθηά ηεο θύζεο
θαηαθιύδεη ηα πάληα , ελώ παληνύ επηθξαηεί ε εύζπκε δηάζεζε , ε
ραξά θαη ην θέθη . Μπξνζηά ζε απηό ην ζαύκα ηεο αλαγέλλεζεο ηεο
θύζεο , ε αγάπε ησλ πνιηνξθεκέλσλ γηα ηελ δσή γίλεηαη κεγαιύηεξε
, αληίζεηα ε ηδέα ηνπ ζαλάηνπ βαξηά θαη αζήθσηε . Είλαη θπζηθό νη
πνιηνξθεκέλνη πνπ αηζζάλνληαη ηνλ ζάλαην πνιύ θνληά λα
απειπίδνληαη θαη λα ιππνύληαη αθόκε πεξηζζόηεξν όηαλ βιέπνπλ ηελ
θύζε ζηνιηζκέλε κε όιεο ηηο νκνξθηέο ηεο , όπσο ζπκβαίλεη ηελ
άλνημε . Σε κηα ηέηνηα επνρή νη πηζαλόηεηεο γηα ηνλ ζάλαην είλαη
πεξηζζόηεξεο θαη ν άλζξσπνο αηζζάλεηαη ζαλ λα πεζαίλεη όρη κηα
αιιά ρίιηεο θνξέο . Με απηόλ ηνλ ηξόπν ε ςπρή θνβάηαη θαη γηα κηα
ζηηγκή παξαζύξεηαη από ηελ νκνξθηά θαη ηελ γιύθα ηεο δσήο θαη έηζη
ε ςπρή μερλάεη ην ρξένο ηεο πξνο ηελ παηξίδα.

11. ΢ΧΔΓΙΑ΢ΜΑ Γ.
Σε απηό ην απόζπαζκα ε θύζε ζηελ σξαηόηεξε θαη
νκνξθόηεξε επνρή , ηελ άλνημε. Η καγεία ηεο θύζεο
κεγαιώλεη ηελ επηζπκία γηα δσή θαη δπζθνιεύεη ηνπο
αγσληζηέο λα ηεξήζνπλ ην ρξένο ηνπο πξνο ηελ παηξίδα.
Ο έξσηαο πνπ βξίζθεηαη ζε έμαξζε ηελ άλνημε , ρνξεύεη κε
ηνλ Απξίιε . Κειαεδίζκαηα πνπιηώλ αθνύγνληαη από έλα
ζθηεξό γεκάην από δξνζηά θαη κπξσδηέο κέξνο . Από
παληνύ ρύλνληαη δξνζεξά λεξά πνπ ερνύλ γιπθά . Η δσή
πιεκκπξίδεη ηελ γε , ηνλ νπξαλό θαη ηελ ζάιαζζα . Σην
πεληαθάζαξν θαη αθίλεην λεξό ηεο ιίκλεο κηα πεηαινύδα
παίδεη κε ηελ ζθηά ηεο . Μπξίδεη πάξα πνιύ σξαία , επεηδή
θνηκήζεθε κέζα ζε έλα θξίλν.

12. Αουικά ρε επίπεδξ μξοτήπ διακοίμξσμε ςημ διατξοά ρςξ ρςίυξ . Και
ρςα δύξ απξρπάρμαςα ξ ρςίυξπ είμαι ιαμβικόπ δεκαπεμςαρύλλαβξπ
. Σςξ Β ρυεδίαρμα ξ ρςίυξπ ξμξιξκαςαληκςεί ζεσγαοωςά
(κοηςικόπ) , εμώ ρςξ Γ ρυεδίαρμα δεμ σπάουει ξμξιξκαςαληνία .
Σςξ 2ξ απόρπαρμα ςξσ ρυεδιάρμαςξπ Β’, αματέοξμςαι ξι
βαθύςεοεπ ξσρίεπ ςηπ ζωήπ πξσ είμαι ςξ μεοό, ξ ξσοαμόπ και η
ρςεοιά, διάρπαοςεπ. Αμςιθέςωπ, ρςξ 6ξ απόρπαρμα ςξσ Γ’
ρυεδίαρμα η γη, ξ ξσοαμόπ και ςξ μεοό είμαι ςξπξθεςημέμεπ,
δίπλα δίπλα , ρε έμα ρημείξ ςξσ κειμέμξσ. Δπίρηπ, ρςξ Β’
ρυεδίαρμα αματέοξμςαι ςα ποόβαςα, η πεςαλξύδα και ςξ
ρκξσλικάκι , εμώ ρςξ Γ’ ρυεδίαρμα παοαςείθεμςαι ςα αηδόμια, ξι
πεςαλξύδεπ και ξι μέλιρρεπ . Σςξ Β’ ρυεδίαρμα η μξμαδική
αματξοά ρςξ θέμα ςωμ <<Δλεύθεοωμ Πξλιξοκημέμωμ>>, ρςημ
πξλιξοκία δηλαδή και απξςελεί ςξ δεύςεοξ ημιρςίυιξ ςξσ
δεύςεοξσ ρςίυξσ με ςημ απξρςοξτή ρε β΄ ποόρωπξ και ςημ
ρύγκοιρη-αμςίθερη ςξσ αοιθμξύ ςωμ αμθώμ με ςωμ ξοαμάςωμ .
Αμςιθέςωπ, ρςo Γ’ ρυεδίαρμα ξι αματξοέπ ρςξμ άμθοωπξ
απξσριάζξσμ .

13. Μέλη της ομάδας
Δαγαλάκη Κωμσταμτίμα
Ζωγραφάκη Μαρία
Δαμιαμάκη Νατάσα
Θεοδωράκη Βάσω
Θεοδωρίδης Ηλίας
Γραμματικάκης Κωμσταμτίμος

14. 2ο Γ.Ε.Λ. Ηρακλείου
Τμήμα Α2 Σχολικό έτος 2012 – 2013
Υπεύθυμη καθηγήτρια: Άρια Μαυρογιάμμη