2o Γ.Ε.Λ Καβάλας!!

1. Γηάλλεο Ρίηζνο

2. Ο Γηάλλεο Ρίηζνο γελλήζεθε ζηελ Μνλεκβαζηά ζηηο 1
Ματνπ ηνπ 1909 θαη απεβίσζε ζηηο 11 Ννέκβξε ηνπ 1990
ζηελ Αζήλα. Γηαθξίζεθε ζε εθαηνληάδεο πνηεηηθέο ζπιινγεο
κπζηζηνξήκαηα θαζώο θαη ζεαηξηθά έξγα θαλνληάο ηνλ
παγθνζκίνο γλσζηό.
Δλδεηθηηθά αλαθέξνπκε , ην 1934 εθδόζεθε ε πξώηε
πνηεηηθή ζπιινγή ηνπ κε ηίηιν «Σξαθηέξ», ελώ μεθίλεζε λα
δεκνζηεύεη ζηνλ «Ρηδνζπάζηε» ηε ζηήιε «Γξάκκαηα γηα ην
Μέησπν». Σελ ηδηα ρξνληά γίλεηαη κέινο ηνπ ΚΚΔ, ζην
νπνίν παξέκεηλε πηζηόο κέρξη ηνλ ζάλαηό ηνπ.
Η δσή ηνπ ζηηγκαηίζηεθε από πνιιέο εμνξίεο ζε
καξηπξηθνύο ηόπνπο ρσξίο λα ιπγίζεη νύηε κηα ζηηγκή.Η
αληαιάληεπηε απηή ζηάζε απνηέιεπζε αζηήξεπηε πεγή
έκπλεπζεο.

3. Σν 1954 παληξεύεηαη κε ηελ παηδίαηξν Γαξπθαιηά (Φαιίηζα)
Γεσξγηάδε θη έλα ρξόλν αξγόηεξα γελληέηαη ε -κνλαδηθή- θόξε
ηνπο Διεπζεξία (Έξε).
Σν 1956, ηηκήζεθε κε ην Α΄ Κξαηηθό Βξαβείν Πνίεζεο γηα ηε
«΢νλάηα ηνπ ΢ειελόθσηνο».
Σν 1968 πξνηάζεθε γηα ην βξαβείν Ννκπέι ην νπνίν δελ πήξε
δηόηη ζεσξήζεθε ζηξαηεπκέλνο πνηεηήο (δειαδή ήηαλ κέινο ηνπ
ΚΚΔ).
Σν 1975 αλαγνξεύηεθε επίηηκνο δηδάθηνξαο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ
Θεζζαινλίθεο θαη ην 1977 ηηκήζεθε κε ην Βξαβείν Δηξήλεο ηνπ
Λέληλ.

4.  Πξώην Κξαηηθό Βξαβείν πνίεζεο "Η ΢νλάηα ηνπ
ζειελόθσηνο" (1956)
 Μέγα δηεζλέο βξαβείν πνίεζεο (Βέιγην, 1972)
 Γηεζλέο βξαβείν "Γθεόξγθη Γεκεηξώθ"
(Βνπιγαξία, 1975)
 Mέγα βξαβείν πνίεζεο "Αιθξέ ληε Βηλύ" (Γαιιία,
1975)
 Γηεζλέο βξαβείν "Αίηλα-Σανξκίλα" (Ιηαιία, 1976)
 "Βξαβείν Δηξήλεο ηνπ Λέληλ" (Δ΢΢Γ, 1977)
 Γηεζλέο βξαβείν "Μπνληέιν" (1978)

5.  Ο ζρνηλνβάηεο 2004
 Σα ρξώκαηα ηνπ ρξόλνπ 1999
 Οη γεηηνληέο ηνπ θόζκνπ 1977
 Καληάηα γηα ηε Μαθξόλεζν 1976
 Καπληζκέλν ηζνπθάιη 1975
 Η θπξά ησλ ακπειηώλ 1975
 Σα 18 ιηαλνηξάγνπδα ηεο πηθξήο παηξίδαο 1974
 Ρσκηνζύλε 1966
 Δπηηάθηνο 1964

7. Πξσηνκαγηά ηνπ '36 νη
απεξγηαθνί αγώλεο πνιιώλ
εξγαηηθώλ θιάδσλ ζηε
Θεζζαινλίθε, πνπ
μεθίλεζαλ ην
Μάξηε, θιηκαθώλνληαη ηελ
Πξσηνκαγηά, κε
παλεξγαηηθή απεξγία
δηαξθείαο θαη παιιατθά
ζπιιαιεηήξηα ηνπ ιανύ ηεο
Θεζζαινλίθεο, ηα νπνία
ζπλερίδνληαη θαη ηηο
επόκελεο κέξεο.
Θνξπβεκέλνη από ηνλ
παιιατθό μεζεθσκό ηα
αθεληηθά ησλ εξγαηώλ θαη ε
θπβέξλεζε δηαηάζζνπλ ηε
Υσξνθπιαθή λα
ζηήζεη, ζηηο 8 ηνπ
Μάε, πνιπβνιεία ζ' όιε ηελ
πόιε.

8. ΢ηηο 9 ηνπ Μάε ε
Υσξνθπιαθή ρηππάεη
ζην ςαρλό ηνπο
απεξγνύο…

9. Σελ ίδηα κέξα, ν Γηάλλεο
Ρίηζνο βιέπεη ζην «Ρ» ηε
θσηνγξαθία θαη
ζπγθινλίδεηαη. Η θαξδηά
ηνπ θιέγεηαη θαη ηα
θπκαηηθά πλεπκόληα ηνπ
αηκνξξαγνύλ, αιιά ε πέλα
ηνπ άγξππλε έλα
κεξόλπρην, ζηαιάδεη ζην
ραξηί, ιέμε ηε ιέμε, κε
δεθαηέζζεξα πνηήκαηα, ην
ζξήλν ηεο κάλαο ηνπ
δνινθνλεκέλνπ εξγάηε.
΢ηηο 11 Μάε ν πνηεηήο -
ζπλεξγάηεο ηνπ «Ρ» από ην
1932- ζηέιλεη κε ηνλ
ζύληξνθό ηνπ Δπζύθξνλα
Ηιηάδε, ηξία από ηα
δεθαηέζζεξα ζξεληθά
πνηήκαηά ηνπ.

10. Ο πξώηνο λεθξόο ήηαλ ν
θνκκνπληζηήο απηνθηλεηηζηήο
Σάζνο Σνύζεο. Οη ζύληξνθνί
ηνπ μειώλνπλ κηα πόξηα θαη
ηνπνζεηνύλ πάλσ ηεο ηε ζνξό
ηνπ λεθξνύ. Η κάλα ηνπ
Σάζνπ Σνύζε, πνπ ήηαλ ζηε
δηαδήισζε, γηα λα
πξνθπιάμεη
ηελ, επίζεο, απεξγό θόξε
ηεο, βιέπεη ην λεθξό γην
ηεο, ηξέρεη, γνλαηίδεη θαη
νδύξεηαη πάλσ από ηε ζνξό
ηνπ. Κάπνηνο πεξλά θαη
θσηνγξαθίδεη ηε
ζπληαξαθηηθή εηθόλα. ΢ηηο 10
ηνπ Μάε ε θσηνγξαθία απηή
δεκνζηεύεηαη ζην
«Ρηδνζπάζηε».

11. ΢ηηο 12 Μάε ν «Ρ» δεκνζηεύεη ηα ηξία
πνηήκαηα, κε γεληθό ηίηιν «Μνηξνιόη».
Σα ηξία δεκνζηεπκέλα πνηήκαηα θαη ε ζπλέρηζε
ηεο αηκαηνρπζίαο ησλ εξγαηώλ ζηε Θεζζαινλίθε
ζπληαξάζζνπλ ηνπο αλαγλώζηεο ηνπ «Ρ».
΢ην κεηαμύ, ν Ρίηζνο ζηέιλεη ζην «Ρ» θαη ηα
άιια έληεθα πνηήκαηά ηνπ.
Λίγεο κέξεο αξγόηεξα, ν «Ρ» αλαθνηλώλεη όηη ζηηο
29 Μάε ζην πεξηνδηθό ηεο ΟΚΝΔ, «Νενιαία», ζα
δεκνζηεπηεί έλα αθόκε πνίεκα από ην
«Μνηξνιόη», ελώ ζηηο 23 θαη 25 Μάε αλαγγέιιεη
όηη «ζε ιίγεο κέξεο» από ηηο εθδόζεηο ηνπ «Ρ» ζα
θπθινθνξήζεη βηβιίν κε ηα δεθαηέζζεξα
πνηήκαηα ηνπ Ρίηζνπ, κε ηίηιν «Δπηηάθηνο».

12. ΢ηηο 8/6/1936, καδί κε άιιεο
εθδόζεηο ηνπ «Ρ», θπθινθνξεί ζε
10.000 αληίηππα θαη ν
«Δπηηάθηνο» -«(Σξαγνύδηα γηα ην
καθειεηό ηεο Θεζζαινλίθεο)». Σν
εμώθπιιν ηνπ βηβιίνπ
εηθνλνγξαθήζεθε κε μπινγξαθία
ηνπ ραξάθηε Λπδάθε.
΢ε ειάρηζην δηάζηεκα από ην
«Λατθό Βηβιηνπσιείν»
πνπιήζεθαλ 9.750 αληίηππα ηνπ
«Δπηηαθίνπ». Λόγσ ηεο κεγάιεο
δήηεζεο, ν «Ρ» εηνίκαδε θαη
δεύηεξε έθδνζε ηνπ βηβιίνπ. Γελ
πξόιαβε, όκσο. Σα όξγαλα ηεο
κεηαμηθήο
δηθηαηνξίαο, θαηέζπεπζαλ θαη
άξπαμαλ από ην «Λατθό
Βηβιηνπσιείν» ηα 250 απνύιεηα
αληίηππα. Σα απνύιεηα αληίηππα
θαη όζα αληίηππα εληνπίζηεθαλ ζε
ζπίηηα δησθόκελσλ
θνκκνπληζηώλ, καδί κε άιια
βηβιία πνπ απαγόξεπζε ε
κεηαμηθή δηθηαηνξία, θάεθαλ από
ηα όξγαλά ηεο κπξνζηά ζηνπο

13. Ούηε όκσο ε ππξά, νύηε νη καθξόρξνλεο
δηώμεηο ησλ θνκκνπληζηώλ από ληόπηνπο θαη
μέλνπο θαζίζηεο -θαηαθηεηέο θαη
«ζπκκάρνπο»- κπόξεζαλ λα εμαθαλίζνπλ
απηόλ ηνλ αξηζηνπξγεκαηηθό ζξήλν θαη αίλν
καδί γηα ηνπο αγώλεο θαη ηηο ζπζίεο ηεο
εξγαηηάο.
Όζν θη αλ πξνζπάζεζαλ νη ερζξνί ηεο
εξγαηηάο λα μεζηξαηίζνπλ ηελ Πξσηνκαγηά
ηεο, λα ζβεζηεί ε κλήκε ησλ εξώσλ ηεο θαη
λα ραζεί θαη ε κλεκείσζε ηνπο κε ηνλ
«Δπηηάθην», δεν τα κατάφεραν!!

14.  Ο ΔΠΙΣΑΦΙΟ΢ σο κέινο είλαη ην πξώην έξγν πνπ
παξνπζηάδεη ν Μ. Θενδσξάθεο ζηελ Διιάδα κεηά
ηελ επηζηξνθή ηνπ από ην Παξίζη.
 Δίλαη ην πξώην κνπζηθό έξγν πνπ νξηνζεηεί απηό
πνπ αξγόηεξα πξνζδηνξίζηεθε σο "έληερλν"
ηξαγνύδη.
 Δίλαη ην πξώην έξγν ζην νπνίν ζπλδέεηαη κηα ιατθή
θσλή (Γξ. Μπηζεθώηζεο) κε ην θνξπθαίν
κπνπδνύθη ηεο επνρήο (Μ. Υηώηεο) ζε έλα έξγν
"έληερλν" βαζηζκέλν ζε έλα πνηεηηθό έξγν.

15.  Δίλαη ην πξώην έξγν πνπ ζηεξίρζεθε ζε έλα κεγάιν
πνηεηή θαη άλνημε ην δξόκν γηα ηε κεινπνίεζε ησλ
πνηεηώλ καο θαη ηελ επξύηαηε επαθή ηνπ ιανύ κε ηελ
λενειιεληθή πνίεζε.
 Δίλαη ην πξώην έξγν πνπ ζήκαλε ηε ζπλεξγαζία κεηαμύ
ηνπ Μ. Θενδσξάθε θαη ηνπ Μ. Υαηδεδάθε, αθνύ ν
πξώηνο πνπ παξνπζίαζε ην έξγν απηό κεινπνηεκέλν
από ην Μ. Θενδσξάθε ζην θνηλό ήηαλ ν ίδηνο ν Μ.
Υαηδεδάθεο πνπ ζπλόδεπζε ζην πηάλν. Η θνηλή
ζπλαπιία ησλ δύν ζπλζεηώλ ζην Θέαηξν Κεληξηθόλ
έγηλε ηξία ρξόληα κεηά ηελ εγγξαθή ηνπ ΔΠΙΣΑΦΙΟΤ
ζε δίζθν.

16. Δπραξηζηνύκε γηα ηελ πξνζνρή ζαο..!
• 2ν Γ.Δ.Λ Καβάιαο