1. การก่อตังอาณาจักรอยุธยา
สมเด็จพระรามาธิบดีที 1 หรือพระเจ้าอู่ทอง ทรง
สถาปนาอาณาจักรอยุธยาขึน เมือปี พ.ศ. 1893
ภายหลังจากทีพระองค์รวมแคว้นสุพรรณบุรีซึงเป็ น
แคว้นสําคัญของคนไทยในลุ่มแม่นําเจ้าพระยาตอนล่าง และ
ทิศตะวันตก กับแคว้นละโว้(ลพบุรี) ทางด้านทิศตะวันออก
เข้าด้วยกัน โดยทรงเลือกตังศูนย์กลางทาง
การเมืองการปกครองทีกรุงศรีอยุธยา ซึงอยูระหว่างสอง
่
แคว้น

2. กรุงศรีอยุธยาซึงเป็ นเมืองศูนย์กลางการปกครองของอาณาจักร มี
ปั จจัยทางภูมิศาสตร์ทีดี เอือประโยชน์ต่อความมันคงของอาณาจักรและ
การทํามาหากินของประชาชน กล่าวคือ กรุงศรีอยุธยามีลกษณะทาง
ั
กายภาพเป็ นเกาะ มีแม่นําล้อมรอบถึง 3 สาย คือแม่นําลพบุรี แม่
นําป่ าสักและแม่นําเจ้าพระยา เป็ นชัยภูมิทีดีในการปองกันการรุกราน
้
ของข้าศึกภายนอก ทังพืนทีราบลุ่มก่อให้เกิดความอุดมสมบูรณ์
เหมาะสมต่อการเพาะปลูกข้าว นอกจากนี ยงเป็ นศูนย์กลางในการติดต่อ
ั
คมนาคมกับหัวเมืองทางฝ่ ายเหนื อและเป็ นศูนย์กลางในการติดต่อ
ค้าขายทางทะเลกับดินแดนห่างไกล
แผนผังกรุงศรีอยุธยา

3. การเมืองการปกครองของอาณาจักรอยุธยา
ในสมัยอยุธยานัน พระมหากษัตริยทรงเป็ น
์
ผูปกครองสูงสุดของอาณาจักร ทรงมีพระราช
้
อํานาจเด็ดขาดเพียงพระองค์เดียวในการปกครอง
ทังยาสงบและยามสงครา เราเรียกการปกครอง
ลักษณะนี วา "ระบอบประชาธิปไตย" หรือ
่
สมบูรณาญาสิทธิราชย์" พระมหากษัตริยของ
์
อยุธยาทรงอยูในฐานะสมมติเทพ พระมหากษัตริย์
่
ทรงยึดมันในทศพิธราชธรรม ทรงไว้ซึงความ
ยุติธรรมและเมตตาธรรมในการปกครอง
ประชาชน ตลอดช่วงสมัยของอาณาจักรอยุธยา มี
พระมหากษัตริยปกครองรวม 33 พระองค์
์

4. การแผ่ขยายอํานาจของมหากษัตริย ์
นับตังแต่เริมก่อตังเป็ นอาณาจักร พระมหากษัตริยแห่งกรุงศรีอยุธยาได้
์
ดําเนิ นการแผ่ขยายอํานาจ ไปยังดินแดนข้างเคียง ซึงปรากฏว่าอาณาจักรอยุธยาได้
แผ่ขยายออกไปโดยรอบอย่างกว้างขวาง ดังนี
ด้านเหนือ ได้แผ่อานาจเข้าไปในดินแดนของสุโขทัยและล้านนา
ํ
ด้านตะวันออก ได้แผ่อานาจเข้าไปในอาณาจักรเขมรและดินแดนภาค
ํ
ตะวันออกเฉียงเหนื อ
ด้านใต้ ได้แผ่อานาจเข้าไปในแคว้นนครศรีธรรมราชและหัวเมืองมลา
ํ
ด้านตะวันตก ได้แผ่อานาจเข้าไปในอาณาจักรมอญ
ํ

5. เศรษฐกิจของอาณาจักรอยุธยา
พืนฐานทางเศรษฐกิจของอาณาจักร
อยุธยาอยูทีการเกษตรกรรมและการค้า
่
1. การเกษตรกรรม
อาณาจักรอยุธยาตังอยูในบริเวณทีราบ
่
ลุ่มแม่นําเจ้าพระยาตอนล่าง มีดินและนําอุดม
สมบูรณ์
พืชสําคัญทีปลูกคือข้าว รองลงมาได้แก่ พริกไทย
ฝ้ าย หมาก และไม้ผลต่าง ๆ ลักษณะทาง
เศรษฐกิจ
เป็ นการเกษตรแบบพอยังชีพ ส่วนทีเหลือจึงจะ
ส่งไปขายต่างประเทศ

6. 2. การค้า
กรุงศรีอยุธยาตังอยูในบริเวณทีเป็ นศูนย์กลางการค้าทีสําคัญของ
่
ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
กล่าวคือ เป็ นแหล่งรวมสินค้าของป่ า เช่น หนังกวาง ไม้ฝาง ครัง
กํายาน ซึงเป็ นสินค้าทีตลาดภายนอก ประเทศต้องการเป็ นอย่างมาก
อยุธยามีบทบาทสําคัญในการเป็ นศูนย์กลางรวบรวมสินค้าจากดินแดน
ภายใน ส่งขายให้กบพ่อค้าต่างประเทศทีเข้ามาติดต่อค้าขายทีกรุงศรี
ั
อยุธยา
ลักษณะการค้าสมัยอยุธยา เป็ นการค้าแบบผูกขาด ซึงดําเนิ นการ
โดยพระมหากษัตริย์ เจ้านายและขุนนาง มี " พระคลังสินค้า" เป็ น
หน่ วยงานช่วยดูแลเกียวกับการติดต่อกับต่างประเทศด้วย

7. ความสัมพันธ์กบต่างประเทศสมัยอยุธยา
ั
F F F F F ก
F กF ก 2 . . 2054 F
ก ˈ ก ก F F F
F ก ʾ . . 2059 F ก F F ก
F F
F ก F ก F กF ก
ˈ F F F F F ก ˈ F F F
ก F F F F ก กก F F
F ก ˈ F ก F F F
Fก ก F F
F F ก F F 14 ก ก ก
F ก ก Fก F ก กF