Εορταστικό Πολιτιστικό Πρόγραμμα Δημοτικού «ΔΕΛΑΣΑΛ» «Η ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΓΙΟΡΤΑΖΕΙ ΚΑΙ ΘΥΜΑΤΑΙ …1912 – 2012» Τμήμα ΣΤ'1 «Όψεις, άνθρωποι και μνήμες της Θεσσαλονίκης» Ελένη Καρυοφύλλη

1. Η πυρκαγιά και η ανοικοδόμηση
της Θεσσαλονίκης
Ελένη Καρυοφύλλη Στ΄1

2. Λίγα λόγια για την πυρκαγιά
της Θεσσαλονίκης
Η πυρκαγιά της Θεσσαλονίκης το Σάββατο 18 Αυγούστου 1917
ήταν ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα που σημάδεψαν την ιστορία
της πόλης. Ήταν ένα τυχαίο γεγονός που άλλαξε σημαντικά τη
φυσιογνωμία της γιατί μέσα σε 32 ώρες έκαψε 9.500 σπίτια και
άφησε άστεγα πάνω από 70.000 άτομα.

3. Αεροφωτογραφία τραβηγμένη μετά την πυρκαγιά

4. Η πόλη πριν την πυρκαγιά
Η Θεσσαλονίκη ήταν μια από τις μεγαλύτερες και πιο σύγχρονες
πόλεις των Βαλκανίων. Το λιμάνι της ήταν από τα σημαντικότερα
κέντρα εμπορίου. Μόλις πρόσφατα (το 1912) είχε απελευθερωθεί
από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και ενσωματώθηκε στην Ελλάδα
.

5. Πώς ξεκίνησε η πυρκαγιά;
Η πυρκαγιά, ξεκίνησε το Σάββατο 18 Αυγούστου 1917 περίπου
στις 3 το μεσημέρι από ένα φτωχικό σπίτι προσφύγων.
Προκλήθηκε από σπίθα της φωτιάς μιας κουζίνας, που έπεσε σε
παρακείμενη αποθήκη με άχυρο. Η έλλειψη νερού και η αδιαφορία
των γειτόνων δεν έκανε δυνατή την κατάσβεση της αρχικής
πυρκαγιάς .

6. Οι πυροπαθείς
Οι πληγέντες από την πυρκαγιά υπολογίστηκαν σε περίπου
72.500. Η αναφορά της Διεύθυνσης Θυμάτων Πυρκαϊάς
μνημονεύει ξεχωριστά τους πυροπαθείς των τριών κοινοτήτων
της Θεσσαλονίκης: 50.000 Εβραίοι, 12.500 Ορθόδοξοι και
10.000 μουσουλμάνοι.

7. Οι καταστροφές
Η πυρκαγιά κατέστρεψε το 32% της συνολικής έκτασης της
Θεσσαλονίκης.Η περιοχή που κάηκε ήταν μεταξύ των οδών Αγίου
Δημητρίου, Λέοντος Σοφού, Νίκης, Εθνικής Αμύνης, Αλεξάνδρου
Σβώλου, Εγνατία, Αγίου Δημητρίου. Το ύψος των υλικών ζημιών
υπολογίστηκε σε 8.000.000 λίρες.

8. Η Ανοικοδόμηση
Λίγες ημέρες μετά την καταστροφή η κυβέρνηση Βενιζέλου
ανήγγειλε ότι δεν θα επιτρεπόταν η ανεξέλεγκτη ανοικοδόμηση της
πόλης, αλλά μόνο στη βάση ενός νέου πολεοδομικού σχεδίου.
Ιδρύθηκε «Διεθνής Επιτροπή Νέου Σχεδίου Θεσσαλονίκης» με
πρόεδρο τον Ερνέστο Εμπράρ.Το σχέδιο δεν εφαρμόστηκε πλήρως
εξαιτίας πιέσεων εκ μέρους μεγαλοϊδιοκτητών και υπέστη πολλές
μεταβολές.

9. Η «Διεθνής Επιτροπή Νέου Σχεδίου Θεσσαλονίκης».
Από τα αριστερά προς τα δεξιά:
καθισμένοι: Ερνέστ Εμπράρ Αλέξανδρος Παπαναστασίου , Άγγελος Γκίνης.
όρθιοι: Δημ. Λαμπαδάριος, Κων. Κιτσίκης,Ζαν Πλεϊμπέρ , Τόμας Μώσον και Αριστοτ.
Ζάχος.

10. Έρνεστ Έμπραρ
Στον aνaσχεδιaσμo της Θεσσαλονίκης μετά την πυρκαγιά του
1917, πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξε ο Ερνέστ Εμπράρ
(1875-1933), Γάλλος αρχιτέκτων-πολεοδόμος-αρχαιολόγος με
διεθνή αναγνώριση.

11. Προσπάθειες πυρόσβεσης
Δεν υπήρχαν ικανές ποσότητες νερού για την κατάσβεση, αφού
σημαντικό μέρος του δεσμευόταν από τις συμμαχικές δυνάμεις για
την τροφοδοσία των στρατοπέδων στα προάστια της πόλης. Στην
πόλη δεν υπήρχε οργανωμένη πυροσβεστική υπηρεσία.

12. Προσπάθειες πυρόσβεσης
Η μόνη ελπίδα για την πόλη ήταν η επέμβαση των συμμαχικών
δυνάμεων. Το απόγευμα της πρώτης ημέρας της πυρκαγιάς, ένα
γαλλικό τμήμα ανατίναξε τρία σπίτια περιορίζοντας την ποσότητα
της καύσιμης ύλης. Το επόμενο πρωί δύο βρετανικές αντλίες
σταμάτησαν την πυρκαγιά στον Λευκό Πύργο.

13. Ευχαριστώ για την
προσοχή σας!!!!!!!