1. θρησκεστικός τοσρισμός
ΦΟΥΝΤΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ
3Ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ
2011 – 2012
ΤΜΗΜΑ Γ4
Πηγή: http://el.wikipedia.org/

2. Ο ζξεζθεπηηθόο ηνπξηζκόο απνηειεί ζεκαληηθό θνκκάηη ηεο
ειιεληθήο ηνπξηζηηθήο θίλεζεο θαη αθνξά ηελ επίζθεςε ζε
ζξεζθεπηηθνύο ηόπνπο ιαηξείαο, όπσο κνλαζηήξηα θαη
εθθιεζίεο. Τα κλεκεία ηεο ειιεληθήο νξζνδνμίαο είλαη
αλαπόζπαζην ηκήκα ηεο εζληθήο θιεξνλνκηάο θαη
απνηεινύλ αμηόινγν πόιν έιμεο επηζθεπηώλ. Οη βπδαληηλέο
θαη νη κεηαβπδαληηλέο εθθιεζίεο, νη επηβιεηηθνί θαζεδξηθνί
λανί, ηα μσθιήζηα, ηα κνλαζηήξηα, κε ηελ αμηόινγε
εηθνλνγξάθεζή ηνπο, κε ςεθηδσηά, ηνηρνγξαθίεο θαη
εηθόλεο, καξηπξνύλ ηελ επίκνλε πξνζήισζε ζηηο
παξαδόζεηο θαη ηελ ζηελή θαη καθξαίσλε δηαζύλδεζε ηεο
ηέρλεο κε ηε ζξεζθεπηηθή ιαηξεία.
Μετέωρα: Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς
Σα Μεηέσξα απνηεινύλ, κεηά ην Άγην Όξνο, ην κεγαιύηεξν
θαη κε ζπλερή παξνπζία αζθεηηθήο δσήο ρώξν ζηελ Διιάδα. Η
νλνκαζία Μεηέσξα νθείιεηαη ζηνλ Άγην Αζαλάζην ηνλ Μεηεσξίηε,
ηδξπηή ηεο κνλήο ηεο Μεηακόξθσζεο ηνπ ΢σηήξνο (Μεγάιν
Μεηέσξν).
Σα Μεηέσξα είλαη έλα ζύκπιεγκα από ηεξάζηηνπο
ζθνηεηλόρξσκνπο βξάρνπο πνπ πςώλνληαη έμσ από ηελ
Καιακπάθα, θνληά ζηα πξώηα πςώκαηα ηεο Πίλδνπ. Σα ηνηρώκαηα
ησλ βξάρσλ είλαη ηόζν θάζεηα πνπ ε πξόζβαζε ήηαλ δπλαηή κόλν
κε αλεκόζθαιεο ή κε κεγάια θαιάζηα πνπ ηξαβνύζαλ κε
ηξνραιίεο.
΢ηε δεθαεηία ηνπ 1920 ιαμεύηεθαλ θιίκαθεο θαη ζήξαγγεο
ζηνπο βξάρνπο θαζηζηώληαο ηηο κνλέο πξνζβάζηκεο από ην

3. γεηηνληθό νξνπέδην θη έηζη ε παξαδνζηαθή κέζνδνο επηθνηλσλίαο
θαη αλεθνδηαζκνύ ηνλ κνλώλ κε αλεκόζθαιεο, ζθνηληά, ηξνραιίεο
θαη θαιάζηα, ζηαδηαθά εγθαηαιείθζεθε.
Από ηηο ηζηνξηθέο καξηπξίεο ζπκπεξαίλνπκε όηη νη κνλέο ησλ
Μεηεώξσλ ήηαλ ζην ζύλνιό ηνπο ηξηάληα. Από ηηο ηξηάληα απηέο
κνλέο νη έμη ιεηηνπξγνύλ έσο ζήκεξα. Τπάξρνπλ όκσο θαη πνιιά
κηθξά κνλαζηήξηα εγθαηαιειεηκκέλα. Σα πεξηζζόηεξα από απηά
είραλ ηδξπζεί θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ 14ν αη.
Ιζηνξηθέο πιεξνθνξίεο αλαθέξνπλ σο πξώην αζθεηή νηθηζηή
θάπνηνλ Βαξλάβα πνπ ην 950-970 ίδξπζε ηε πνιύ παιηά ΢θήηε
ηνπ Αγίνπ Πλεύκαηνο. Αθνινύζεζαλ ε ίδξπζε ηεο Μεηακόξθσζεο
(1020) από θάπνηνλ Κξεηηθό κνλαρό Αλδξόληθν θαη ην 1160
ηδξύεηαη ε ΢θήηε ΢ηαγώλ ή Γνύπηαλε. Μεηά από 200 ρξόληα, ν
αζθεηήο Βαξιαάκ ηδξύεη ην Μνλαζηήξη ησλ Σξηώλ Ιεξαξρώλ θαη
ησλ Αγίσλ Πάλησλ
΢ηα κέζα ηνπ 14νπ αη. ν κνλαρόο Νείινο ζπγθέληξσζε ηνπο
κνλαρνύο πνπ δνύζαλ απνκνλσκέλνη ζε ζπειηέο ησλ βξάρσλ,
γύξσ από ηελ ζθήηε ηεο Γνύπηαλεο νξγαλώλνληαο έηζη ηνλ
κνλαρηζκό ζηα Μεηέσξα. Η θαηάθηεζε ηεο Θεζζαιίαο από ηνπο
Οζσκαλνύο Σνύξθνπο (1393) θαη ε βαζκηαία θαηάξξεπζε θαη
ηειηθή πηώζε ηεο βπδαληηλήο απηνθξαηνξίαο επέθεξαλ θαηά ην 15ν
αη. κηα θάκςε ζηε κνλαζηηθή δσή ησλ Μεηεώξσλ.
Γελ άξγεζαλ όκσο λα αλαθάκςνπλ, ηδξύεηαη ε κνλή ηεο
Αγίαο Σξηάδαο (1475/76)θαη γίλεηαη ηνηρνγξάθεζε ηνπ παιαηνύ
θαζνιηθνύ ηνπ Μεγάινπ Μεηεώξνπ (1483). Σνλ επόκελν αηώλα
δεκηνπξγνύληαη θαη άιιεο κνλέο, κε απόγεην ην 17ν αηώλα πνπ
έθηαζε ζηελ πιήξε αθκή ηεο ε κνλαζηηθή θνηλόηεηα ησλ
Μεηεώξσλ.
Καηά ηελ πεξίνδν ηεο
ηνπξθνθξαηίαο ζηε Θεζζαιία (1393-1881) ηα κνλαζηήξηα ησλ
Μεηεώξσλ ιεηηνύξγεζαλ σο ηόπνη ειπίδαο γηα ηνπο ππόδνπινπο
Έιιελεο. Λόγν ηνπ δύζβαηνπ ηνπ εδάθνπο ζώζεθαλ εθεί πνιιά
κλεκεία ηνπ πνιηηηζκνύ καο θαζώο θαη έξγα ηεο κεηαβπδαληηλήο
ηέρλεο.

4. ΢ήκεξα ιεηηνπξγνύλ κόλν ηα κνλαζηήξηα ηεο
Μεηακόξθσζεο ΢σηήξνο (Μεγάιν Μεηέσξν), ηνπ Βαξιαάκ ή Αγ.
Πάλησλ, ηνπ Αγίνπ Νηθνιάνπ ηνπ Άζκελνο ή Αλαπαπζά, ηνπ
Ρνπζάλνπ ή Αξζάλε, ηεο Αγίαο Σξηάδνο θαη ηνπ Αγίνπ ΢ηεθάλνπ
θαζώο θαη θάπνηα ηκήκαηα νξηζκέλσλ άιισλ ελώ ηα ππόινηπα
έρνπλ εμαθαληζζεί.
Οη κνλέο πνπ δελ ππάξρνπλ πηά είλαη, ηνπ Αγίνπ Γεσξγίνπ
ηνπ Μαλδειά, ηεο Παλαγίαο ηεο Μήθαλεο, ησλ Αγίσλ Θενδώξσλ,
ηνπ Αγίνπ Νηθνιάνπ ηνπ Μπάληνβα, ησλ Αγίσλ Απνζηόισλ, ηνπ
Αγίνπ Γξεγνξίνπ, ηνπ Αγίνπ Αλησλίνπ, ηνπ Παληνθξάηνξα, ηεο
Αγίαο Μνλήο, ηνπ Πξνδξόκνπ, ηεο Μνλήο Τςεισηέξαο, ή
Καιιηγξάθσλ, ηνπ Μνδέζηνπ, ηεο Αιύζεσο, ηνπ Απνζηόινπ
Πέηξνπ, ηνπ Αγίνπ Γεκεηξίνπ, ηνπ Καιιηζηξάηνπ, ηνπ Σαμηαξρώλ
θαη ηνπ Ισάλλνπ ηνπ Μπνπλήια, ηεο Τπαπαληήο.
Σν 1989 ε Unesco ελέγξαςε ηα Μεηέσξα ζηνλ θαηάινγν ησλ Μλεκείσλ ηεο Παγθόζκηαο Κιεξνλνκηάο.

5. Άγιο Όρος
Σν Άγιο Όρος (επίζεκα: Ιερά Κοινότης Αγίοσ Όροσς )
είλαη κηα «Απηόλνκε Μνλαζηηθή Πνιηηεία» εληόο ηεο Διιάδαο,
(ίζσο κνλαδηθή ζην θόζκν, κε εμαίξεζε ηελ
θνζκηθή Λάζα ηνπ Θηβέη), ζηελ ρεξζόλεζν
ηνπ Άζσ ηεο Υαιθηδηθήο ζηελ Μαθεδνλία, πνπ ζεσξείηαη θέληξν
ηνπ Οξζόδνμνπ κνλαρηζκνύ.
Θεσξείηαη από ηα ζεκαληηθόηεξα ηκήκαηα όρη κόλν ηεο
Βαιθαληθήο, αιιά ηεο Δπξώπεο θαη ηεο Αλαηνιηθήο Δθθιεζίαο
ιόγσ ηεο κεγάιεο εζληθήο, ηζηνξηθήο, ζξεζθεπηηθήο,
γξακκαηεηαθήο θαη πνιηηηζκηθήο αμίαο απηνύ σο αθόκε θαη θέληξνπ
δηαηήξεζεο θαη ζπληήξεζεο πινύζηνπ πιηθνύ, έηζη ώζηε λα
ραξαθηεξίδεηαη "θαηαθύγην" θαη "κνπζείν" κνλαδηθνύ ζεζαπξνύ
ειιεληθήο ηέρλεο θαη γξακκάησλ. Η ρεξζόλεζνο ηνπ Άζσ είλαη ε
αλαηνιηθόηεξε θαη ηξαρύηεξε ησλ ηξηώλ επηκέξνπο παξάιιεισλ
ρεξζνλήζσλ (Καζζάλδξαο ή Παιιήλεο, Λόγθνπ ή ΢ηζσλίαο -
θεληξηθή, θαη Άζσ ή Αγίνπ Όξνπο) πνπ απαξηίδνπλ ηελ ρεξζόλεζν
ηεο Υαιθηδηθήο. Η ρεξζόλεζνο απηή θαιύπηεηαη από ην όξνο Άζσ
πνπ θνξπθώλεηαη ζε κηα καξκάξηλε ππξακίδα ύςνπο 2033κ., εμ
νπ θαη ην όλνκά ηεο. Καηαιήγεη δε ζην Αθξσηήξην Νπκθαίν ή
Αθξόζσνλ. ΢ηεξείηαη πνηακώλ θαη ιηκλώλ. ΢πλδέεηαη κε ηελ
Υαιθηδηθή κε ζηελό ηζζκό, ρακειήο ισξίδαο γεο, κήθνπο 2 ρικ.,
ηζηνξηθό από ηνπο Πεξζηθνύο πνιέκνπο ην 480 π.Υ.. Μεηαμύ ηεο
ρεξζνλήζνπ ηνπ Αζσ θαη ηεο ΢ηζσλίαο ή Λόγθνπ ζρεκαηίδεηαη ν
΢ηγγηηηθόο ή θόιπνο Αγίνπ Όξνπο, ελώ ΒΑ ν θόιπνο ηεο Ιεξηζζνύ.
Λίγα κίιηα ΝΑ ηνπ Άζσ βξίζθεηαη ην κεγαιύηεξν βάξαζξν ηνπ
Αηγαίνπ πνπ από ηα 80κ βάζνο, απόηνκα θζάλεη ηα 1070κ.
Καηά ην ζεσξνύκελν πξώην Σππηθό πνπ επηθύξσζε ν
Απηνθξάηνξαο Ισάλλεο Σζηκηζθήο, ν Άζσο θαιείηαη απιώο
«Όξνο» πνπ ίζσο απηή λα ήηαλ ε ζπλήζεο ηόηε νλνκαζία ηνπ
ρώξνπ. Η επηθξάηεζε όκσο ηνπ νλόκαηνο «Άγηνλ Όξνο» θαίλεηαη
λα έγηλε θαηά ην πξώην κηζό ηνπ 12νπ αηώλα, ζπγθεθξηκέλα
ζε ρξπζόβνπιν έγγξαθν ηνπ Απηνθξάηνξα Αιέμηνπ Α'
Κνκλελνύ πξνο ηελ Ιεξά Μνλή Μεγίζηεο Λαύξαο ην 1144 πνπ
αλαγλσξίδεηαη νξηζηηθά θαη επίζεκα θαη επηβάιιεηαη ην λέν όλνκα
όπσο αλαγξάθεηαη ζ΄ απηό:
«Ευεξήρ το όνομα τος Άθω καλείσθαι Άγιον Όπορ παπά πάντων».
΢ε κεηέπεηηα Απηνθξαηνξηθά θαη άιια έγγξαθα αλαθέξεηαη σο «Το Αγιώνςμον Όπορ τος
Άθω».