İşletmelerde satış bütçesi hazırlanması konulu raporun sunumu

1. Yasin KÖLEOĞLU
31.03.2017

2. İşletme Bütçeleri
 Önceden ortaya konan bir amaca ulaşabilmek için,
işletmenin geleceğe ait bir dönemde izleyeceği politikayı ve
yapacağı işleri parasal ve sayısal terimlerle açıklayan bir
rapor veya raporlar dizisidir.
 Faaliyet bütçeleri, sermaye bütçeleri ve bütçelenmiş
finansal tablolar dan oluşur
 Planlama ve kontrol olmak üzere iki amacı vardır.
 Planlama; belirlenen bir döneme yönelik önceden
belirlenen amaçlarla uyumlu bir faaliyet planı
hazırlamaktır.
 Kontrol ise, fiili sonuçlarla hedeflenen sonuçların
karşılaştırılarak, varsa eksikliklerin giderilmesi için çözüm
önerileri sunulmasıdır

3. Bütçe Çeşitleri
 Konuları açısından;
 Gelir bütçeleri,
 Gider bütçeleri.
 Sorunları ele alış biçimi açısından;
 Proje bütçeleri,
 Dönemsel bütçeler.
 Amaçları açısından;
 Program bütçeleri,
 Faaliyet bütçeleri.

4. Faaliyet Bütçeleri
 - Satış Bütçesi
 - Satış /Dağıtım Giderleri Bütçesi
 - Satın Alma Bütçesi
 Üretim İşleviyle Alakalı Bütçeler:
 - Direkt İlk Madde ve Malzeme Bütçesi
 - Direkt İşçilik Bütçesi
 - Genel Üretim Giderleri Bütçesi
 Diğer Bütçe Çeşitleri:
 - Faaliyet Giderleri Bütçesi
 - Yatırım Bütçesi
 - Nakit Bütçesi

6. Satış Bütçesi
 Genel bütçe, satış tahminleriyle başlar. İlk olarak satış
bütçesi hazırlanır. Satış bütçesinin doğruluk oranı çok
önemlidir çünkü diğer tüm bütçeler satış bütçesinin
verilerinden faydalanarak hazırlanır.
 Satış bütçelerinin doğru bir şekilde hazırlanabilmesi
için, bir takım somut rakamsal verilere dayanılarak
yapılmış satış tahminlerine ihtiyaç duyulmaktadır.
 Çok fazla iyimser tahminler yapmak gereksiz stok
birikimlerine, çok olumsuz düşünülerek yapılmış satış
tahminleri de stokların yetersiz kalmasına ve gelir
kaybına yol açabilmektedir

7. Amacı
 Sadece gelecekteki gerçek satışların ne kadar olacağını
hesaplamak veya tahmin etmek değildir, önceden açıkça
belirlenmiş hedeflere ulaşacak hatta geçecek şekilde
çalışmaların nasıl yöneltileceğini göstermektir.
 Satılmak istenen ürünün niteliğinin tespit edilmesi,
ulaşılmak istenen tüketici kitlesinin tanınması, satış
yöntemlerinin ortaya çıkarılması ve satış fiyatlarının
tanımlanması gibi önemli hedeflerdir.
 *Satış bütçesinin, işletmenin planlama faaliyetlerinin
başlangıç noktası olduğu fikri genel kabul görmekle
birlikte, finansal azlıkların yaşandığı bazı durumlarda satış
bütçesi bu niteliğini kaybeder.

9. Satış Bütçesinin
Hazırlanması
 Öncelikle satış tahmin yöntemleri kullanılarak
yapılan satış tahminleri ve öngörüler, satış
bölümü yöneticileri tarafından görüşleri
alınmak amacıyla diğer bölümlere gönderilir.
 Satış bütçesi hazırlanırken;
-problemler ve fırsatların belirlenmesi,
-bütçe kabulü uygulama ve gözden geçirme,
-sunuş ve gözden geçirme,
-satış görevlerinin saptanması,
-projelerin tamamlanması,
-amaç ve yöntemlere ilişkin kaynak tespiti,
-satış amaçlarının saptanması,
-satış tahmininin yapılması ve durum analizi
gibi aşamaların değerlendirilmesi
gerekmektedir.

11. Kullanılan Yöntemler
 Satış bütçesi basit olarak hedeflenen miktar ve hedeflenen
satış fiyatının çarpımı şeklinde formüle edilmektedir .
 Sabit, değişken ve yarı değişken;
 Esnek ve statik,
 Kısa orta ve uzun vadeli olarak planlanmaktadır.

12. Satış Bütçeleri Sapması
 Satış Bütçeleri çalışanları motive ederken, gerçekçi
olmayan satış bütçeleri ise motivasyonu olumsuz
etkiler,
 Bütçe dönemi içerisinde planlanmış bütçelerin,
faaliyet döneminde gerçekleşmeleri ile aralarında
oluşan sapmaların fazla olmaması gerekmektedir.
 Bu sebeple belirli aralıklarla gözden geçirme ve
yenilemeler yapılabilir.

13. Bütçenin Tutmaması ve Sebepler
 Kötü iş planı, yanlış hesap planı, özellikle küçük
işletmelerde bütçenin şirkete değil, mali işlere aitmiş gibi
görülmesi, departmanlar arası kopukluk, gerçekçi olmayan
hedefler, yanlış maliyet analizleri ve basit hatalar .
 Bu söylemler bir süre sonra alışkanlık yaratabilir ve sonuçta
bütçe olgusu vakit kaybı olarak görülmeye başlanır, kağıt
üzerine garip rakamlar olarak kalır.
 Şirketler bütçelemeyi Bir önceki yıl % büyüme + %
Enflasyon olarak görmeye başlar.

14. Örnekler

17. Y İşletmesi
Gerçek Rakamlar Bütçe Fark
Satışlar 550.000 600.000 (50.000)
Toplam Giderler 510.000 520.000 10.000
Net Kar 40.000 80.000 (40.000)
 Satışlar, 50.000 daha az gerçekleşmiştir. Net kar ise bütçelenen rakamın yarısı kadar
gerçekleşmiştir. Bu durumda, yönetici, satışların bütçelenen tutardan neden daha az
gerçekleştiğini açıklaması gerekmektedir. Yönetici, satıcılara dönerek satışların neden
düşük olduğunu araştırır. Burada üç çeşit problemin olduğunu görebilir. Buna göre
sorunlar;
 Bütçenin tamamen gerçek dışı hazırlanmış olması.
 Satış ekibinin planlanan süre içinde zayıf olması.
 Ekonomide meydana gelen ani düşükler hedeflenen tutara ulaşmayı engellemesi.