Samenwerking en communicatie tussen de huisartsenwachtposten en de spoedgevallendiensten

1. Seminariewerk:
Samenwerking en communicatie
tussen de huisartsenwachtposten en
de spoedgevallendiensten.
Lammens Elisabeth, KU Leuven
Leeten Karen, KU Leuven
Mertens Tom, KU Leuven
Verelst Adriaan, KU Leuven
Promotoren: prof., dr. Schoenmakers Birgitte, KU Leuven
dr. Van Baelen Sabine, KU Leuven

2. Overzicht
• Inleiding
• Materiaal & Methoden
• Resultaten
• Discussie
• Conclusie

3. Inleiding
2003
ref: http://karva.be/wp-content/uploads/2014/04/Teughels-huisartsenwachtposten.pdf

4. Inleiding
2013
ref.: http://karva.be/wp-content/uploads/2014/04/Teughels-huisartsenwachtposten.pdf

5. Inleiding
Ref.: http://karva.be/wp-content/uploads/2014/04/Teughels-huisartsenwachtposten.pdf
2014-2015

6. Inleiding
• Gesubsidieerd door overheid
• Organisatie: Plaatselijke huisartsenkringen
• Tevredenheid
– Weekenden: 79,90% van de huisartsen als een
meerwaarde
– Weeknachten: 55,02% van de huisartsen niet
akkoord
Ref: Van Wijnsberghe T. Tevredenheid en attitude van huisartsen over wachtdiensten en huisartsenwachtposten [disseration]. Antwerpen: Universiteit Antwerpen;
2009- 2011.
Ref: Domus Medica en Wachtposten Vlaanderen werken samen voor de huisartsenkringen en wachtposten. Domus Medica [Internet]. 26 september 2013.
Beschikbaar via: http://www.domusmedica.be/documentatie/archief/persberichten/4926-domus-medica-en-wachtposten-vlaanderen-werken-samen-voor-de-
huisartsenkringen-en-wachtposten.html

7. Inleiding: De verwijsbrief
Versus
Handgeschreven Elektronisch opgesteld

8. Inleiding: De verwijsbrief
• Elektronisch:
– 61% van de huisartsen vanuit eigen praktijk
– Sjabloongebruik: 44% van de huisartsen
• Inhoud:
– De medicatie (87%)
– De anamnese (78%)
– Het klinisch onderzoek (78%)
– De voorgeschiedenis (62%)
– De differentieel diagnose en de vraagstelling (60%)
– De psychosociale achtergrond (17%)
Ref.: Dubois J. Communicatie tussen eerste en tweede lijn: rol van de verwijsbrief naar spoedgevallen. Leidt het gebruik van een best practice verwijsbrief tot
een grotere tevredenheid omtrent het verwijzingsproces bij de huisarts (in opleiding)? [disseration]. Leuven: K.U.Leuven; 2013-2014.
Ref: Lebon V. Communicatie tussen eerste en tweede lijn: rol van de verwijsbrief naar spoedgevallen. [disseration]. Leuven: K.U.Leuven; 2013-2014.
Ref.: De Coninck T. Doorverwijzen van huisarts naar spoeddienst: het optimaliseren van de communicatie. [disseration]. Gent: Universiteit Gent; 2009-2010.

9. Onderzoeksvragen
• Hoe verloopt communicatie tussen
wachtposten en spoedgevallendiensten?
• Hoe wordt er doorverwezen?
• Is er feedback naar de huisartsen?
• Zijn er mogelijke verbeterpunten?
Materiaal & Methode

10. Design
• Literatuurstudie
– ICHO masterproeven
– Cochrane en Medline
• Observationele studie
– 3 elektronische vragenlijsten (Google Formulieren)
• Huisartsen in een wachtpost werkzaam
• Spoedartsen in Vlaamse ziekenhuizen
• Wachtpostcoördinatoren
Materiaal & Methode

11. Populatie
• 2500 huisartsen  via domus medica
• 26 wachtpostcoördinatoren  via domus
medica
• 470 urgentieartsen via BeSEDiM
• Respons
– 150 Huisartsen
– 18 Coördinatoren
– 127 Urgentieartsen
Materiaal & Methode
Tijd (in dagen)

12. Uitkomstmaten
• Verwijzen
– Vorm
– Frequentie
– Relevantie
• Feedback
– Vorm
– Frequentie
– Relevantie
• Perceptie van communicatie
Materiaal & Methode

13. Resultaten: vragenlijst huisartsen
• Verwijzing
• Met verwijsbrief

14. Resultaten: vragenlijst huisartsen
• Verwijzing
• Elektronisch

15. Resultaten: vragenlijst huisartsen
• Verwijzing
• Elementen in verwijsbrief
Aantal huisartsen

16. Resultaten: vragenlijst huisartsen
• Telefonisch contact
• Frequentie

17. Resultaten: vragenlijst huisartsen
• Telefonisch contact
• Indicatie
Aantal huisartsen

18. Resultaten: vragenlijst huisartsen
• Feedback
• Krijgen

19. Resultaten: vragenlijst huisartsen
• Communicatie
• Loopt algemeen goed?

20. Resultaten: vragenlijst coördinatoren
• Samenwerking

21. Resultaten: vragenlijst coördinatoren
• Overleg/afspraken
• Aanwezig

22. Resultaten: vragenlijst coördinatoren
• Overleg/afspraken
• Kan zorgen voor betere samenwerking?

23. • Verwijzing
» met verwijsbrief
Resultaten: vragenlijst
spoedgevallendiensten

24. Resultaten: vragenlijst
spoedgevallendiensten
• Verwijzing
» getypte vs. handgeschreven verwijsbrief

25. Resultaten: vragenlijst
spoedgevallendiensten
• Verwijzing
» meest voorkomende gebrek(en) verwijsbrief
Aantal spoedartsen

26. Resultaten: vragenlijst
spoedgevallendiensten
• Verwijzing
» items ontvangen verwijsbrief
Aantal spoedartsen

27. Resultaten: vragenlijst
spoedgevallendiensten
• Verwijzing
» telefonisch bereikbaar

28. Resultaten: vragenlijst
spoedgevallendiensten
• Verwijzing
» indicatie(s) telefonisch contact
Aantal spoedartsen

29. Resultaten: vragenlijst
spoedgevallendiensten
• Feedback
» geven

30. Resultaten: vragenlijst
spoedgevallendiensten
• Communicatie
» Loopt algemeen goed?

31. Resultaten: vragenlijst
spoedgevallendiensten
• Samenwerking

32. Resultaten: vragenlijst
spoedgevallendiensten
• Overleg/afspraken
» aanwezig

33. Resultaten: vragenlijst
spoedgevallendiensten
• Overleg/afspraken
» Kan zorgen voor betere samenwerking?

34. Discussie:
• Verwijzing
• Feedback
• Samenwerking & communicatie

35. Discussie: Verwijzing
• Frequentie opstellen van de verwijsbrief:
UrgentieartsenHuisartsen

36. Discussie: Verwijzing
• Elektronisch opstellen van de verwijsbrief:
Vanuit de huisartsenwachtpostVanuit de eigen praktijk*
61% van de huisartsen
Volgens Urgentieartsen
* Ref: Lebon V. Communicatie tussen eerste en tweede lijn: rol van de verwijsbrief naar spoedgevallen. [disseration]. Leuven: K.U.Leuven; 2013-2014.

37. Discussie: Verwijzing
• Inhoud van de verwijsbrief:
Huisartsen:
Urgentieartsen:
Aantal huisartsen
Aantal spoedartsen

38. Discussie: Verwijzing
Huisartsen vanuit de
huisartsenwachtpost:
Huisartsen vanuit de
eigen praktijk*:
De medicatie (87%)
De anamnese (78%)
Het klinisch onderzoek (78%)
De voorgeschiedenis (62%)
De differentieel diagnose en de
vraagstelling (60%)
De psychosociale achtergrond (17%)
*Ref.: Dubois J. Communicatie tussen eerste en tweede lijn: rol van de verwijsbrief naar spoedgevallen. Leidt het gebruik van een best practice verwijsbrief tot een
grotere tevredenheid omtrent het verwijzingsproces bij de huisarts (in opleiding)? [disseration]. Leuven: K.U.Leuven; 2013-2014.
*Ref: Lebon V. Communicatie tussen eerste en tweede lijn: rol van de verwijsbrief naar spoedgevallen. [disseration]. Leuven: K.U.Leuven; 2013-2014.
• Inhoud van de verwijsbrief:
Aantal huisartsen

39. Discussie: Verwijzing
• Verbeterpunten:
– Patiënteducatie: medicatielijst
– Elektronisch doorverwijzen
– Gedeeld elektronisch medisch dossier

40. Discussie: Feedback
• Ontvangen/Geven van Feedback:
Geven van feedback door urgentieartsenOntvangen van feedback door huisartsen

41. Discussie: Feedback
• Verklaring van urgentieartsen:
– Verwijzende huisarts ≠ huisarts van patiënt
– Idee urgentieartsen over feedback
– Tijdsgebrek urgentieartsen
• Werkpunten:
– Elektronisch bestuurplatform
– Concrete afspraken met huisartsenwachtpost

42. Goede communicatie?  Globaal wel!
Urgentieartsen Huisartsen
Discussie: Communicatie en
samenwerking

43. • Telefonisch contact: gemakkelijk te bereiken?
Huisartsen Urgentieartsen
Discussie: Communicatie en
samenwerking

44. • Evolutie naar Nederlands model?
– Wachtpost naast de spoedgevallendienst
• Directe contact kan leermoment zijn voor beide
partijen
• Labo en beeldvorming delen
• Gemakkelijk naar elkaar verwijzen
Discussie: Communicatie en
samenwerking

45. Wachtpost Antwerpen-Noord naast het Jan-Palfijn ziekenhuis

46. • Patiënt educatie
– Veel frustraties komen uit chronische problemen
op een acute dienst
• Verwachtingen van de patiënt!
 Nood aan informatie en sensibilisatie van
patiënten
Discussie: Communicatie en
samenwerking

47. • Project 1733
– Proefproject van de FOD Volksgezondheid
– In Vlaanderen enkel in Brugge
– 1 centraal triage telefooncentrum
•  Triage naar spoed
•  Triage naar wachtpost
Discussie: Communicatie en
samenwerking

48. Conclusies
• Heden goede samenwerking, met ruimte voor
verbetering
– Algemeen is meer overleg nodig
– Verwijsbrieven met sjabloon
– Gemeenschappelijk elektronisch dossier
– Patiënteducatie

49. Bedankt voor jullie aandacht!

50. Referenties
• 1. Van Wijnsberghe T. Tevredenheid en attitude van huisartsen over wachtdiensten en
huisartsenwachtposten [disseration]. Antwerpen: Universiteit Antwerpen; 2009- 2011.
• 2. Domus Medica en Wachtposten Vlaanderen werken samen voor de huisartsenkringen en
wachtposten. Domus Medica [Internet]. 26 september 2013. Beschikbaar via:
http://www.domusmedica.be/documentatie/archief/persberichten/4926-domus-medica-en-
wachtposten-vlaanderen-werken-samen-voor-de-huisartsenkringen-en-wachtposten.html
• 3. Dubois J. Communicatie tussen eerste en tweede lijn: rol van de verwijsbrief naar spoedgevallen.
Leidt het gebruik van een best practice verwijsbrief tot een grotere tevredenheid omtrent het
verwijzingsproces bij de huisarts (in opleiding)? [disseration]. Leuven: K.U.Leuven; 2013-2014.
• 4. Lebon V. Communicatie tussen eerste en tweede lijn: rol van de verwijsbrief naar spoedgevallen.
[disseration]. Leuven: K.U.Leuven; 2013-2014.
• 5. De Coninck T. Doorverwijzen van huisarts naar spoeddienst: het optimaliseren van de
communicatie. [disseration]. Gent: Universiteit Gent; 2009-2010.
• 6. Van Ginneken E. De verwijsbrief - Een goed geordend EMD als instrument voor een optimale
samenwerking/communicatie met specialisten. [disseration]. Antwerpen: Universiteit Antwerpen;
2009-2010.
• 7. Akbari A, Mayhew A, Al-Alawi MA, Grimshaw J, Winkens R, Glidewell E, Pritchard C, Thomas R,
Fraser C. Interventions to improve outpatient referrals from primary care to secondary care
(Review). Cochrane Database Syst Rev. 2008; (4): CD005471.
• 8. Faulkner A, Mills N, Bainton D, Baxter K, Kinnersley P, Peters TJ, Sharp D. A systematic review of
the effect of primary care-based service innovations on quality and patterns of refferal to specialist
secondary care. Br J Gen Pract. 2003 Nov; 53(496): 878-884.
• 9. Oproepnummer 1733. FOD Volksgezondheid [Internet]. 2015. Beschikbaar via:
http://health.belgium.be/eportal/Myhealth/OtherTopics/Call1733/19079496_NL?ie2Term=num%C
3%A9ro?&fodnlang=nl#.VXqfcfntmkp