Pracownik.pomocniczy.obslugi.hotelowej 913[01] z3.02_u

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Małgorzata Małek
Obsługiwanie sprzętu i urządzeń do prac gospodarczych
na terenie obiektu hotelowego 913[01].Z3.01
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

1
Recenzenci:
mgr Andrzej Muż
mgr Krystyna Maj
Opracowanie redakcyjne:
mgr Małgorzata Małek
Konsultacja:
dr Marek Krzemiński
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 913[01].Z3.01
„Obsługiwanie sprzętu i urządzeń do prac gospodarczych na terenie obiektu hotelowego”,
zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu pracownik pomocniczy obsługi
hotelowej.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 4
3. Cele kształcenia 5
4. Materiał nauczania 6
4.1. Urządzenia do transportu zewnętrznego 6
4.1.1. Materiał nauczania 6
4.1.2. Pytania sprawdzające 9
4.1.3. Ćwiczenia 9
4.1.4. Sprawdzian postępów 11
4.2. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
dotyczące użytkowania maszyn i sprzętu gospodarczego
12
4.2.3. Ćwiczenia 18
4.3. Obsługa i konserwacja ręcznego i zmechanizowanego sprzętu do
utrzymywania porządku w otoczeniu obiektu
21
4.4. Obsługa i konserwacja zmechanizowanego sprzętu do pielęgnacji roślin
ozdobnych i terenów zielonych
26
4.5. Obsługa i konserwacja ręcznego i zmechanizowanego sprzętu do
wykonywania drobnych napraw
39
5. Sprawdzian osiągnięć ucznia 47
6. Literatura 52

3
1. WPROWADZENIE
Poradnik ten będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy dotyczącej obsługi sprzętu
i urządzeń do prac gospodarczych na terenie obiektu hotelowego oraz jego konserwacji.
Zwróć uwagę na poprawność doboru sprzętu, maszyn i urządzeń, a także przestrzeganie
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej.
W poradniku znajdziesz:
– wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie powinieneś posiadać, abyś bez
problemów mógł korzystać z poradnika,
– cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie powinieneś zdobyć podczas pracy
z poradnikiem,
– materiał nauczania – wiadomości teoretyczne niezbędne do opanowania treści jednostki
modułowej,
– zestaw pytań, abyś mógł sprawdzić, czy już opanowałeś określone treści,
– ćwiczenia, które pomogą Ci ukształtować umiejętności praktyczne,
– sprawdzian postępów,
– sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań. Zaliczenie testu potwierdzi
opanowanie materiału całej jednostki modułowej,
– literaturę uzupełniającą.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp
i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych
prac.
Schemat układu jednostek modułowych
913[01].Z3
Prace gospodarcze
913[01].Z3.01
Obsługiwanie sprzętu i urządzeń do
prac gospodarczych na terenie
obiektu hotelowego
913[01].Z3.02
Wykonywanie prac gospodarczych
na terenie obiektu hotelowego
913[01].Z3.03
Pielęgnowanie roślin pokojowych
i terenów zieleni

4
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
− zapobiegać zagrożeniom zdrowia i życia, które mogą wystąpić podczas wykonywania
czynności zawodowych,
− dobierać odzież ochronną i sprzęt ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy,
− stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej,
− stosować przepisy sanitarne obowiązujące w hotelarstwie,
− stosować zasady postępowania dotyczące bezpieczeństwa gości i mienia,
− wzywać pomoc w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia,
− stosować przepisy ochrony środowiska podczas wykonywania czynności zawodowych,
− określać zadania i obowiązki pracownika pomocniczego obsługi hotelowej,
− określać zasady doboru narzędzi, sprzętu i innych materiałów do prac wykonywanych
w obiekcie hotelowym,
− podejmować współpracę w zespole,
− określać skutki niewłaściwej organizacji pracy.

5
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
− dobrać środki do transportu zewnętrznego,
− zastosować zasady obsługi i konserwacji środków transportu zewnętrznego,
− rozróżnić ręczny i mechaniczny sprzęt do utrzymywania porządku na parkingu, drogach
dojazdowych i wokół obiektu,
− przygotować do pracy ręczny i zmechanizowany sprzęt do utrzymywania porządku
w otoczeniu obiektu,
− obsłużyć opryskiwacze podczas pielęgnacji roślin ozdobnych,
− obsłużyć kosiarki spalinowe i elektryczne,
− wykonać czynności związane z konserwacją sprzętu ogrodniczego,
− wykonać proste naprawy sprzętu ogrodniczego,
− zastosować odzież i środki ochrony indywidualnej,
− zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
podczas obsługi maszyn, urządzeń i użytkowanego sprzętu.

6
4. MATERIAŁ NAUCZANIA
4.1. Urządzenia do transportu zewnętrznego
4.1.1. Materiał nauczania
Transport to działalność, której głównym zadaniem jest przemieszczanie ludzi, bądź
ładunków z jednego miejsca do drugiego.
Transport zewnętrzny we współczesnym hotelarstwie został znacznie zredukowany.
Transport łączący dostawców z obiektami hotelarskimi uległ zasadniczym zmianom. Nie ma
potrzeby utrzymywać kosztownych samochodów dostawczych. Zmiany wynikają np.
z powiązań systemowych i znacznie szerszego współdziałania z centralnymi ogniwami
zaopatrzenia jak również z poszerzenia zakresu korzystania z dostaw i usług jednostek
zewnętrznych.
Posiadanie przez hotel środków transportu zewnętrznego, wymaga utrzymania
właściwego stanu technicznego oraz gotowości eksploatacyjnej pojazdów
i sprzętu, w tym głównie przeprowadzania w wymaganych terminach obowiązujących
przeglądów technicznych, nadzorowania i koordynowanie obsługi technicznej środków
transportu, nadzorowania i koordynowania bieżącej konserwacji.
Sprawdzanie stanu technicznego pojazdu przez kierowcę przed każdym wyjazdem
w trasę, a ponadto zmniejsza ryzyko wypadku, podnosi komfort jazdy Do typowych
czynności zaliczanych do obsługi codziennej i sprawdzania stanu technicznego wpływających
bezpośrednio na bezpieczeństwo jazdy, jest kontrola:
− ciśnienia powietrza w ogumieniu i jego stan,
− działania hamulców,
− działania układu kierowniczego,
− oświetlenia zewnętrznego i wewnętrznego – czy jest sprawne,
− właściwego poziomu płynów eksploatacyjnych,
− właściwego poziomu oleju – czy jest prawidłowy, czy nie ma wycieków płynu
eksploatacyjnego, oleju, paliwa,
− czystości szyby (sprawdzenie działania wycieraczek), reflektorów, lamp i tablic,
− ważności gaśnicy lub gaśnic,
− skrzyni ładunkowej, czy jest we właściwym stanie (np.: czy jest czysta, nie posiada
widocznych pęknięć i dziur, zamknięcia burt nie są uszkodzone, połączenie naczepy lub
przyczepy z pojazdem jest w dobrym stanie, itp.),
− tachografu, czy nie jest uszkodzony (jeśli dotyczy),
− czy kierowca wyjeżdżając w trasę ma wszystkie niezbędne dokumenty łącznie z prawem
jazdy, dowodem rejestracyjnym i dokumentem przewozowym.
Sposób sprawdzania pojazdu jest podany w instrukcji obsługi pojazdu i może się różnić
w zależności od pojazdu.
Zalecenia bezpieczeństwa podczas prowadzenia obsługi codziennej i kontroli stanu
technicznego pojazdu, są następujące:
− odpowiednie umocnienie i zabezpieczenie ładunku,
− wąż doprowadzający powietrze ze sprężarki powinien być zaopatrzony w końcówkę
zaciskową,
− podczas pompowania lub dopompowywania kół pracownik powinien odsunąć się od koła
na bezpieczną odległość,

7
− w trakcie przejazdu pojazdem po placu postojowym lub manewrowym oraz
wprowadzania pojazdu na stanowisko do obsługi nikomu nie wolno jechać na stopniach
pojazdu, błotnikach i w skrzyni ładunkowej. Poza prowadzącym, nikt nie powinien
znajdować się wewnątrz pojazdu,
− wprowadzanie pojazdu na stanowisko musi koordynować inny pracownik, znajdujący się
z boku przed samochodem (aby uniknąć potrącenia przez ten pojazd),
− zmierzone ciśnienie powietrza w kołach pojazdu powinno być zgodne z danymi
producenta pojazdu, ogumienie nie powinno być uszkodzone, a bieżnik nie powinien być
zużyty, ponadto na jednej osi powinny być założone opony o jednakowej konstrukcji
i o tej samej rzeźbie bieżnika.
− sprawdzenia czy gaśnice nie były używane, wszystkie gaśnice powinny mieć plombę.
Powinny one mieć również znak zgodności z normą ich dotyczącą stosowaną w kraju ich
produkcji oraz datę najbliższej ich kontroli lub dopuszczalny czas użytkowania.
− gaśnica do gaszenia silnika i kabiny powinna być umieszczona w kabinie pojazdu
w miejscu widocznym i łatwo dostępnym dla załogi pojazdu. Pozostałe gaśnice powinny
być umieszczone w takim miejscu, aby były widoczne i łatwo dostępne dla osób
znajdujących się w pobliżu pojazdu.
Transport wewnętrzny w hotelu jest ściśle związany z drogami przemieszczania bagaży
gości. Jest to również transport produktów, który odbywa się w pojemnikach i paletach,
których przewożonych wózkami widłowymi, akumulatorowymi, spalinowymi lub ręcznymi
niskiego podnoszenia. Typowymi środkami transportu w mechanizacji małej są wózki jezdne
naładowne, wózki jezdne unoszące, różnego rodzaju podnośnikowe, dźwigniki beznapędowe itp.
Środki stosowane w mechanizacji średniej to żurawie, ciągniki, wyciągi, taśmociągi,
układnice, wózki jezdne naładowne, unoszące, podnośnikowe itp.
Mechanizacja kompleksowa ma miejsce wtedy, gdy wszystkie prace są wykonywane
przez urządzenia mechaniczne lub są zautomatyzowane.
Transport wózkami jezdniowymi z napędem
Wózki te powinny mieć stanowisko kierowcy zabezpieczone: osłonami chroniącymi
przed urazami w razie kolizji oraz umożliwiającymi szybkie opuszczenie wózka.
Powierzchnia pomostu przeznaczonego dla kierowcy wózka musi mieć powierzchnię
zabezpieczającą przed poślizgnięciem się. Wózek powinien być wyposażony w sprawnie
działający sygnał dźwiękowy, światła przednie oraz światła tylne, w tym hamowania „stop”.
Wyłącznik prądu w wózkach elektrycznych powinien być sprzężony z hamulcem, aby po
włączeniu hamulca następowało jednoczesne wyłączenie prądu.
W wózkach z silnikami spalinowymi wylot rury wydechowej musi być umieszczony tak,
aby spaliny nie zagrażały kierowcy.
Przy transporcie wózkami należy przestrzegać następujących, podstawowych zasad:
− kierowca wózka musi mieć odpowiednie, potwierdzone świadectwami kwalifikacje,
− wszystkie wózki powinny być w dobrym stanie technicznym,
− nie wolno obciążać wózka ponad jego nośność,
− ładunek nie może wystawać poza obrys pojazdu ani przesłaniać pola widzenia,
− przedmioty cięższe powinny być ładowane niżej,
− na platformach ładunkowych ani widłach wózków nie wolno przewozić ludzi,
− przetaczane wózki ręczne należy pchać z boku lub z tyłu przy narożnikach,
− nie wolno gwałtownie hamować obciążonego wózka,
− ciśnienie w oponach powinno być zgodne z instrukcją,
− nie należy używać wózków w pomieszczeniach niedostatecznie oświetlonych,

8
− nie można wchodzić lub schodzić z wózka w czasie jazdy,
− podczas załadunku wózek powinien być ustawiony poziomo,
− nie wolno podtrzymywać bezpośrednio rękami ładunku podczas transportu,
− nie można wjeżdżać wózkiem z napędem na pochylnie o nachyleniu większym niż jest to
dozwolone w jego dokumentacji techniczno-ruchowej,
− pozostawianie wózka bez zabezpieczenia go przed uruchomieniem przez osoby
postronne,
− pozostawianie wózka na drogach komunikacyjnych oraz zatrzymywanie na zjazdach
i pochylniach,
Prędkość jazdy należy dostosować do rozmiarów i rodzaju ładunku, stanu jezdni i jej
pochylenia oraz trasy przejazdu. Nie wolno doprowadzić do rozkołysania ładunku.
Przy przemieszczaniu ładunków przestrzennych, które utrudniają obserwację drogi, należy
jechać tyłem. Na wzniesienia trzeba wjeżdżać przodem, a zjeżdżać tyłem.
Poza drogami dla pojazdów i dla pieszych nawierzchnia dróg transportowych powinna
być utwardzona, gładka, odporna na ścieranie, o dobrej przyczepności i nie wytwarzająca
kurzu, nienasiąkliwa oraz łatwo zmywalna.
Melex – to lekki pojazd transportowy o napędzie elektrycznym lub spalinowym
i ładowności całkowitej od 363 kg do 681 kg. Początkowo stosowane do obsługi pól
golfowych i terenów zielonych znalazły we współczesnym hotelarstwie bardzo szerokie
zastosowanie. Wykorzystywane są do transportu bagaży gości, również do przewozu osób
w celach rekreacyjnych na krótkich trasach, w gastronomii przyhotelowej, przystosowane są
do obsługi imprez w plenerze – do przewożenia potraw, cateringu (rys. 1, rys. 2, rys. 3) [14].
Rys. 1. Pojazdy przeznaczone do przewozu bagażu [14]
Rys. 2. Pojazdy do cateringu, zabudowy izotermiczne, regały na produkty spożywcze [14]
Rys. 3. Wersja pasażerska pojazdów terenowych [14]

9
4.1.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie znasz środki do transportu zewnętrznego, które mogą mieć zastosowanie
w hotelach?
2. Jaki jest zakres czynności obsługi codziennej i sprawdzania stanu technicznego pojazdów
samochodowych?
3. Jakie są zalecenia bezpieczeństwa, podczas prowadzenia obsługi codziennej i kontroli
stanu technicznego pojazdu?
4. Jakie są typowe środki transportu wewnętrznego stosowane w hotelarstwie?
5. Do jakich zadań wykorzystywane są środki transportu wewnętrznego stosowane
w hotelu?
6. Jakich zasad należy przestrzegać podczas transportu wózkami?
7. Jakie mogą być skutki niewłaściwego posługiwania się urządzeniami transportu
zewnętrznego?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Sporządź tabelę opisującą czynności wykonywane na terenie obiektu hotelowego oraz
środki transportu zewnętrznego i wewnętrznego przeznaczone do ich realizacji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zapoznać się z materiałem nauczania,
2) opracować tabelę, obejmującą zestawienie środków transportu zewnętrznego
i wewnętrznego oraz czynności wykonywane na terenie obiektu hotelowego przy użyciu
tych środków,
3) zaprezentować pracę na forum grupy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− arkusze papieru formatu A4, flamastry,
− literatura zgodna z rozdziałem 6 Poradnika dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Wykorzystując wykaz środków transportu z poprzedniego ćwiczenia, omów zasady
obsługi wybranych środków transportu zewnętrznego.
2) zapoznać się szczegółowo z instrukcją obsługi wózków jezdniowymi z napędem,
3) sporządzić notatkę,
− komputer z podłączeniem do Internetu,
− instrukcje obsługi pojazdów (np. Melex),

10
− arkusz papieru,
− przybory do pisania,
Ćwiczenie 3
Omów zasady konserwacji wybranych środków transportu zewnętrznego.
2) zapoznać się szczegółowo z instrukcją obsługi i konserwacji wózków jezdniowych
z napędem,
− instrukcje obsługi i konserwacji wózków jezdniowych z napędem,
− arkusz papieru,
Ćwiczenie 4
Określ skutki niewłaściwego posługiwania się urządzeniami transportu zewnętrznego.
2) zapoznać się szczegółowo z instrukcją obsługi i konserwacji wózków jezdniowymi
z napędem,
3) określić skutki niewłaściwego posługiwania się urządzeniami transportu zewnętrznego,
− instrukcje obsługi i konserwacji wózków jezdniowych z napędem,
− arkusz papieru,

11
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) wymienić środki do transportu zewnętrznego, które mogą mieć
zastosowanie w hotelach?  
2) określić zakres czynności obsługi codziennej
i sprawdzania stanu technicznego pojazdów samochodowych?  
3) zastosować zasady bezpieczeństwa podczas prowadzenia obsługi
codziennej i kontroli stanu technicznego pojazdu?  
4) wymienić środki transportu wewnętrznego stosowane
w hotelarstwie?  
5) zastosować środki transportu wewnętrznego na terenie obiektu
hotelowego?  
6) zastosować zasady bezpieczeństwa podczas transportu wózkami?  
7) określić skutki niewłaściwego posługiwania się urządzeniami
transportu zewnętrznego?  

12
4.2. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony
przeciwpożarowej dotyczące użytkowania maszyn i sprzętu
gospodarczego
Prace porządkowe wykonywane są często na wysokości, np. podlewanie wysoko
umieszczonych kwiatów, mycie wysoko położonych okien itp. Aby wykonać taką pracę
trzeba wspiąć się na drabinę. Przy pracach na niedużych wysokościach można wyposażyć
pracownika w podesty, schody i drabinki czy też wysięgniki. W wyjątkowych przypadkach
przy dużych wysokościach niezbędne będzie zlecenie wykonania prac specjalistycznej firmie.
Utrudnienia występują wszędzie tam, gdzie ze względów architektonicznych mamy do
czynienia ze skomplikowanymi powierzchniami i zabudową, ale również ze względu na
konieczność użycia specjalistycznych narzędzi i niebezpiecznych materiałów. Chodzi tu
głównie o:
− korzystanie ze skoncentrowanych środków do mycia, odkażania, chemikaliów rolniczych,
− używanie maszyn samojezdnych do czyszczenia,
− stosowanie agregatów czyszczących.
Osoba sprzątająca powinna pracować w rękawiczkach i stosować środki ochrony
indywidualnej zgodnie z instrukcją. Wszelkie naprawy powinny być wykonywane wyłącznie
przez osoby uprawnione. Utrudnienia ze względu na konieczność przestawiania sprzętów
występują wszędzie tam, gdzie pomieszczenia są gęsto zastawione ruchomymi sprzętami
(np. sprzątanie ogródka na grilla).
Osoba, pracująca w charakterze pracownika pomocniczego obsługi hotelowej? Po pierwsze
powinna posiadać niezbędną wiedzę o narzędziach pracy i środkach czystości. Powinna umieć
posługiwać się podstawowymi urządzeniami do prac porządkowych oraz znać zasady bhp.
Jak każdy pracownik powinna wiedzieć, że zgodnie z przepisami zawartymi w Kodeksie pracy
pracodawca jest zobowiązany zapewnić jej bezpieczne i higieniczne warunki pracy, kierować
na badania lekarskie, a także w zależności od warunków, dostarczyć odzież roboczą i środki
ochrony indywidualnej. Pracodawca powinien zawrzeć z pracownikiem stosowną umowę
o pracę, wyposażyć w niezbędny sprzęt do pracy oraz zadbać o sprawy socjalne. Pracownik
musi otrzymać na piśmie w miarę szczegółowy przydział obowiązków. Pracownik jest
zobowiązany:
− znać przepisy bhp, brać udział; w szkoleniach i instruktażach z tego zakresu oraz poddawać
się wymaganym egzaminom sprawdzającym,
− wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami bhp oraz stosować się do wydawanych
w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych,
− dbać o należyty stan urządzeń i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy,
− stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony
indywidualnej,
− niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo
zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby
znajdujące się w rejonie zagrożenia o grożącym niebezpieczeństwie,
− współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bhp.
Podstawowe zasady bezpieczeństwa przy pracach na wysokości
Drabiny przenośne stosowane w zakładach pracy powinny spełniać wymagania Polskich
Norm. Przy stosowaniu drabin przenośnych niedopuszczalne jest:
− stosowanie drabin uszkodzonych,

13
− stosowanie drabin do przenoszenia ciężarów większych niż 10 kg,
− używanie drabiny rozstawnej jako przystawnej,
− ustawianie drabiny na niestabilnym podłożu,
− opieranie drabiny przystawnej o śliskie płaszczyzny, obiekty lekkie lub wywrotne albo
o stosy materiałów nie zapewniające stabilności drabiny,
− stawianie drabiny przed zamkniętymi drzwiami, jeżeli nie są one zamknięte na klucz od
strony ustawionej drabiny,
− wchodzenie i schodzenie z drabiny plecami do niej,
− przenoszenie przez jedną osobę drabiny o długości powyżej 4m.
Drabina przystawna powinna wystawać ponad powierzchnię, na którą prowadzi,
co najmniej 0,75 m, a kąt jej nachylenia powinien wynosić od 65o
do 75o.
.
Osoby pracujące na wysokości co najmniej 1m od poziomu podłogi lub ziemi powinny być
zabezpieczone przed upadkiem z wysokości, poprzez zainstalowanie balustrad składających
się z poręczy ochronnych umieszczonych na wysokości co najmniej 1,1 m i krawężników
o wysokości co najmniej 0,15 m. W połowie wysokości pomiędzy poręczą a krawężnikiem
powinna być umieszczona poprzeczka lub przestrzeń ta powinna być wypełniona w sposób
uniemożliwiający wypadnięcie osób.
Jeżeli ze względu na rodzaj i warunki wykonywania prac na wysokości zastosowanie
powyższych zabezpieczeń jest niemożliwe, należy stosować inne skuteczne środki ochrony
pracujących osób przed upadkiem z wysokości, odpowiednie do rodzaju i warunków
wykonywania pracy (np. szelki bezpieczeństwa) [25].
Zasady bezpiecznego wykonywania prac z użyciem elektronarzędzi
Przed uruchomieniem elektronarzędzia należy sprawdzić optycznie, czy jego włączenie
nie stwarza zagrożenia wypadkowego, czy stan obudowy izolacyjnej, przewodów i wtyczek
jest zadowalający.
Użytkowanie i posługiwanie się narzędziami powinno być zgodne z instrukcją
producenta.
Nie wolno używać narzędzi uszkodzonych oraz nie odpowiadających normom
i warunkom technicznym. Narzędzia takie należy niezwłocznie wycofać z użytku.
Przewody elektryczne powinny być zabezpieczone przed wilgocią i uszkodzeniem
mechanicznym.
Przed odłożeniem lub przenoszeniem elektronarzędzia należy wyłączyć jego napęd.
Obrabiany materiał i narzędzia tnące należy zamocować w sposób uniemożliwiający ich
wyrwanie lub zmianę położenia w czasie obróbki pod wpływem sił skrawania lub sił
odśrodkowych.
Niedopuszczalne jest trzymanie obrabianego materiału w dłoniach.
Przy obróbce materiału o znacznej długości, powinny być stosowane odpowiednie
podpórki lub inne urządzenia zapewniające stabilność materiału.
Wymiana narzędzi tnących stosowanych do obróbki materiału może być dokonywana po
uprzednim wyłączeniu napędu i unieruchomieniu wrzecion.
Po zakończeniu pracy elektronarzędzie należy wyłączyć z sieci elektrycznej i zgodnie
z instrukcją zabezpieczyć je przed włączeniem przez osoby nieupoważnione.
Podczas pracy przy użyciu elektronarzędzi niedopuszczalne jest:
a) podłączanie narzędzi do sieci elektrycznej w sposób inny niż za pomocą wtyczek
stanowiących ich fabryczne wyposażenie,
b) wykonywanie przedłużeń przewodów inaczej niż za pomocą fabrycznie wykonanych
przedłużaczy,
c) otwieranie lub zdejmowanie osłon albo innych zabezpieczeń chroniących przed urazami,
– czyszczenie mechanizmów roboczych lub ich konserwowanie,

14
d) sprawdzanie dokładności obrabianego materiału lub dokonywanie innych podobnych
czynności,
e) usuwanie wiórów i odpadów powstających podczas obróbki,
f) praca w rękawicach albo z obandażowanymi dłońmi, jeśli wirujące części urządzenia,
narzędzia tnące stwarzają zagrożenie pochwycenia.
Narzędzia ręczne o napędzie elektrycznym należy, co najmniej raz na 10 dni
kontrolować, jeżeli instrukcja producenta nie przewiduje innych terminów kontroli ich
sprawności technicznej i zabezpieczeń przed porażeniem prądem. Wyniki kontroli powinny
być notowane i przechowywane.
Odzież robocza, stosowana przy obsłudze elektronarzędzi z ruchomymi elementami,
powinna być odpowiednio dopasowana, bez odstających i luźno zwisających części,
a nakrycie głowy powinno osłaniać włosy.
Podczas wykonywania prac, przy których twarz lub oczy osoby pracującej narażone są na
urazy lub podrażnienia w wyniku działania czynników niebezpiecznych i szkodliwych dla
zdrowia stosować należy środki ochrony twarzy i oczu.
Przy pracach w warunkach ryzyka narażenia na nadmierne zanieczyszczenie powietrza
czynnikami szkodliwymi należy stosować środki ochrony układu oddechowego.
Przy występowaniu dużego natężenia hałasu należy stosować środki ochrony słuchu [25].
W razie zaistnienia awarii należy ją zgłosić do Pogotowia Energetycznego, czynnego przez
całą dobę, pod bezpłatny numer telefonu 991.
Zasady bezpiecznego wykonywania prac z użyciem ręcznych narzędzi
− Narzędzia do pracy udarowej (młotki, przecinaki, przebijaki) nie mogą mieć:
− uszkodzonych zakończeń roboczych, – rozklepów i ostrych krawędzi w miejscu
trzymania ich ręką,
− pęknięć, zadr itp.,
− krótszych niż 0,15 m rękojeści.
− Rozmiar kluczy do nakrętek należy dostosować ściśle do wymiarów nakrętek.
Zabronione jest odkręcanie i zakręcanie nakrętek kluczem przedłużonym rurą lub innym
narzędziem.
− Kliny, przecinaki lub przebijaki stosowane do przecinania bądź przebijania elementów
metalowych lub rozbijania konstrukcji budowlanej powinny mieć uchwyty nie krótsze
niż 0,7 m.
− Przy używaniu pistoletów do wstrzeliwania kołków należy zastosować środki
zabezpieczające ludzi przed wypadkami.
− Obsługę pistoletu wolno powierzać wyłącznie pracownikowi do tego uprawnionemu,
który obowiązany jest stosować się do szczegółowych przepisów zawartych w instrukcji
obsługi [25].
Podstawowe wymogi BHP przy transporcie ręcznym
− Ręczne przemieszczanie i przewożenie ciężarów o masie przekraczającej ustalone normy
jest niedopuszczalne.
Przemieszczanie przedmiotów przez jednego pracownika (dotyczy mężczyzn):
− Masa przedmiotów przenoszonych przez jednego pracownika nie może przekraczać:
30 kg przy pracy stałej, – 50 kg przy pracy dorywczej.
− Niedopuszczalne jest ręczne przenoszenie przedmiotów o masie przekraczającej 30 kg na
wysokość powyżej 4 m lub na odległość przekraczającą 25 m.

15
− Przy ręcznym przemieszczaniu przedmiotów należy tam gdzie jest to możliwe zapewnić
sprzęt pomocniczy, odpowiednio dobrany do ich wielkości, masy i rodzaju, zapewniający
bezpieczne i dogodne wykonywanie pracy.
− Przedmiot przemieszczany ręcznie nie powinien ograniczać pola widzenia pracownika.
− Przemieszczane przedmioty należy przenosić jak najbliżej ciała.
− Niedopuszczalne jest ręczne przemieszczanie przedmiotów przez pomieszczenia, schody,
korytarze albo drzwi zbyt wąskie w stosunku do rozmiarów tych przedmiotów, jeżeli
stwarza to zagrożenia wypadkowe.
− Powierzchnia, po której są przemieszczane ręcznie przedmioty, powinna być równa,
stabilna i nie powinna być śliska [25].
Przemieszczanie ładunków za pomocą poruszanych ręcznie wózków
− Dopuszczalna masa ładunku przemieszczanego na wózku po terenie płaskim o twardej
nawierzchni nie może przekraczać 450 kg na pracownika, łącznie z masą wózka.
− Przy przemieszczaniu ładunku na wózku po pochyleniach większych niż 5% masa
ładunku, łącznie z masą wózka, nie może przekraczać 350 kg.
− Niedopuszczalne jest ręczne przemieszczanie ładunków na wózkach po pochyleniach
powierzchni większych niż 8% oraz na odległość większą niż 200 m.
− Wózki powinny zapewniać stabilność przy załadunku i rozładunku.
− Wózki kołowe przemieszczane na pochyleniach powinny posiadać sprawnie działające
hamulce.
− Sposób ładowania oraz rozmieszczenia ładunków na wózkach powinien zapewniać ich
równowagę i stabilność podczas przemieszczania.
− Przedmioty przewożone na wózkach nie powinny wystawać poza obrys wózka
i przysłaniać pola widzenia. W wyjątkowych przypadkach dopuszczalne jest przewożenie
przedmiotów w warunkach nie spełnienia tych wymagań, o ile praca odbywa się pod
nadzorem zapewniającym bezpieczne jej wykonanie [25].
Jak obchodzić się ze środkami ochrony roślin?
Podczas pracy postępuj ściśle wg wskazówek producenta lub dystrybutora. Ponadto
należy przestrzegać obowiązkowych przepisów.
Osoby rozpylające środki ochrony roślin oraz osoby asystujące przy tej czynności muszą
zawsze zakładać odzież ochronną i używać środków ochrony indywidualnej (rysunek 4),
by nie dopuścić do kontaktu z chemikaliami.
Odzież ochronna:
− Nieprzemakalna, wodoodporna czapka, koszula z długimi rękawami, spodnie z długimi
nogawkami,
− Gumowe rękawice ochronne oraz gumowe buty,
− Okulary ochronne oraz ochronna maska na twarz,
− Ochronniki słuchu/zatyczki do uszu.
Bardzo ważne jest byś zrozumiał, że kontakt przez skórę oraz wdychanie chemikaliów
jest bardzo groźne dla twojego zdrowia i grozi zatruciem.
Aby wyposażenie spełniało swoje zadanie i przez cały czas działało poprawnie musisz
kontrolować jego stan oraz poddawać go działaniom konserwującym.

16
Rys. 4. Zastosowanie odzieży ochronnej i środków ochrony indywidualnej [21]
Procedura postępowania podczas opryskiwania chemikaliami
− Przed uruchomieniem silnika upewnij się, że wąż opryskiwacza jest prawidłowo
zainstalowany oraz, że dźwignia dyszy znajduje się w pozycji CLOSED (ZAMKNIĘTA).
W przeciwnym wypadku chemikalia mogą się wylać podczas tej operacji.
− Jeśli dojdzie do kontaktu chemikaliów ze skórą, natychmiast przemyj ją wodą z mydłem.
Jeśli chemikalia zmoczą ubranie, zmień je na inne.
− Jeśli masz zawroty głowy i nudności oraz ból głowy czy brzucha, natychmiast udaj się do
lekarza. Powiedz mu jakich chemikaliów używałeś oraz jak długo pracowałeś, na jakim
terenie itp. Natychmiastowa pomoc pozwoli uniknąć poważnych obrażeń chemicznych.
− Rozpylając chemikalia nie wolno kierować dyszy w kierunku jakiejkolwiek osoby.
Przerwij pracę jeśli dzieci lub inne osoby zbliżają się do Ciebie.
− Rozpylaj chemikalia zgodnie z kierunkiem wiatru. Jeśli musisz rozpylać chemikalia pod
wiatr, nie dotykaj opryskanych roślin. Dotykanie lub wdychanie chemikalii negatywnie
oddziaływuje na zdrowie.
− Jeśli zamierzasz użyć opryskiwacza do rozpylania środków przeciwko insektom, twoje
działania muszą być schematyczne i regularne. Najpierw wypiel dany obszar i dopiero
potem opryskuj. Zapobiegnie to pieleniu świeżo opryskanych roślin.
− Unikaj długiego lub codziennego opryskiwania. Podczas tej operacji musisz robić
regularne przerwy. Zmęczony człowiek jest bardziej podatny na niekorzystne działanie
chemikaliów.
− Nie rozpylaj chemikaliów gdy temperatura otoczenia jest wysoka lub gdy wieje silny
wiatr. Nie rozpylaj chemikaliów w zatłoczonych miejscach. Jeśli będziesz rozpylał
chemikalia w ostrym świetle słonecznym, chemikalia mogą ulegać koncentracji
i szkodliwe oddziaływać na twoje zdrowie. Jeśli będziesz rozpylał chemikalia podczas

17
silnego wiatru, chemikalia mogą zostać wywiane, wyrządzając krzywdę osobom trzecim
tub zwierzętom.
Zapoznaj się dokładnie z wszystkimi oznaczeniami i opisami na chemikaliach odnośnie
prawidłowego i bezpiecznego ich stosowania. Najgroźniejszą cechą chemikaliów jest ich
toksyczność. Bądź przygotowany na ewentualne udzielenie pierwszej pomocy. Lekceważenie
zaleceń bezpieczeństwa może doprowadzić do poważnych wypadków.
− Nie jedz, nie pij i nie pał podczas rozpylania chemikaliów. Ręce i twarz umyj dokładnie
wodą z mydłem. Ponadto wypłucz usta rozpoczynając przerwę lub przed jedzeniem czy
paleniem po skończonej pracy opryskiwaczem.
− Aby uniknąć skażenia nie transportuj ani nie przechowuj jedzenia w tym samym
pojemniku co chemikalia czy opryskiwacz.
− Resztki chemikaliów muszą być przechowywane w zamkniętych szczelnie pojemnikach,
odseparowane od żywności.
− Przechowuj opryskiwacz w zabezpieczonym miejscu.
− Nieodpowiednie przechowywanie może spowodować zagrożenie zdrowia osób, które
mogą znaleźć się w pobliżu opryskiwacza.
− Nie stosuj chemikaliów: zawierających siarkę, smarów, emulsji w pobliżu źródeł ognia
(ognisko, papierosy). Umieszczaj chemikalia w chłodnym miejscu, z dala od wszelkich
źródeł ognia.
− Dokładnie oczyść opryskiwacz po każdym użyciu. Niedokładne oczyszczenie urządzenia
może spowodować wymieszanie się chemikaliów, co może stanowić zagrożenie dla
zdrowia.
− Stosuj się do zaleceń producentów czy dystrybutorów odnośnie postępowania z pustymi
opakowaniami po chemikaliach.
− Po skończonej pracy opryskiwaczem umyj dokładnie całe ciało wodą z mydłem. Zdejmij
i wypierz całe ubranie, które miałeś na sobie podczas pracy. Resztki chemikaliów na
ubraniu mogą być niebezpieczne dla zdrowia, jeśli ponownie założysz niewyprane
ubranie [21].
Niebezpieczeństwo pożaru
Benzyna jest wysoce łatwopalna a jej opary mogą wybuchnąć. Podczas jakichkolwiek
czynności z benzyną zachowaj szczególną ostrożność.
− Przechowuj ją w pojemniku specjalnie do tego celu zaprojektowanym.
− Uzupełniaj paliwo tylko na zewnątrz budynku, przed uruchomieniem silnika i nie pal
oraz nie dopuszczaj otwartego ognia w pobliże miejsca gdzie to robisz.
− Uzupełniaj paliwo przed uruchomieniem silnika. Nigdy nie zdejmuj korka wlewu paliwa
i nie uzupełniaj paliwa gdy silnik pracuje lub jest jeszcze gorący.
− Uważaj, aby przy tankowaniu nie rozlewać paliwa. Opary benzyny lub pozostałości
paliwa mogą się zapalić. Jeżeli nastąpiło rozlanie benzyny bezwzględnie przed
rozruchem silnika wytrzyj wszelkie plamy paliwa i pozwól oparom wywietrzeć.
− Korek wlewu paliwa opryskiwacza i kanistra dokręć bardzo dokładnie i sprawdź czy nie
ma wycieku.
− Jeśli uruchamiasz silnik po uprzednim uzupełnieniu paliwa, upewnij się, że stoisz
przynajmniej 3 m od miejsca, w którym uzupełniałeś paliwo.
− Nigdy nie przechowuj opryskiwacza w zamkniętych pomieszczeniach z paliwem
w zbiorniku, gdyż zebrane opary paliwa mogą ulec zapaleniu w kontakcie z ogniem, iskrą
lub z powodu bardzo wysokiej temperatury.
− Pozwól silnikowi wystygnąć przed umieszczeniem dmuchawy w zamkniętym
pomieszczeniu.

18
− W celu zmniejszenia ryzyka zapalenia się, przechowuj opryskiwacz, a zwłaszcza silnik
i tłumik z dala od miejsca przechowywania benzyny, oczyszczone z trawy, liści lub
smarów. Nie umieszczaj pojemników z resztkami organicznymi wewnątrz lub blisko
budynku.
Niebezpieczeństwo zatrucia tlenkiem węgla
− Spaliny zawierają bezwonny i bezbarwny trujący tlenek węgla. Jego wdychanie może
doprowadzić do utraty świadomości a nawet do śmierci.
− Nie uruchamiaj silnika w zamkniętych pomieszczeniach, gdzie wdychane przez ciebie
powietrze może zawierać groźny dla zdrowia tlenek węgla. W razie konieczności
uruchamiania silnika w zamkniętym pomieszczeniu zapewnij dobrą wentylację.
− Zawsze wymieniaj uszkodzony tłumik.
− Nie uruchamiaj opryskiwacza w miejscach o ograniczonej wentylacji, gdzie może zbierać
się tlenek węgla [21]
1. Jakie utrudnienia może „napotkać” na stanowisku pracy pracownik pomocniczy obsługi
hotelowej?
2. Jakie zasady bezpieczeństwa obowiązują przy pracach na wysokości?
3. Jakie zasady bezpieczeństwa obowiązują przy wykonywaniu prac z użyciem
elektronarzędzi?
4. Jakie są zasady bezpiecznego wykonywania prac z użyciem ręcznych narzędzi?
5. Jakie są zasady prac przy transporcie ręcznym?
6. Jakie wymagania bhp obowiązują pracownika przy transporcie ręcznym?
7. Jakie zasady obowiązują przy przemieszczaniu ładunków za pomocą poruszanych ręcznie
wózków?
8. Jak obchodzić się ze środkami ochrony roślin?
9. Jaką odzież ochronną i jakie środki ochrony indywidualnej zastosujesz, wykonując
oprysk?
10. Jakie zasady ppoż. należy przestrzegać podczas wykonywania czynności z benzyną?
11. Jakie mogą być negatywne skutki niewłaściwego posługiwania się maszynami
i urządzeniami do wykonywania napraw?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na wysokości 2,5 m przepaliła się żarówka, podejmij czynności związane z jej wymianą.
Użyj drabiny rozstawnej. Uwzględnij zasady bezpieczeństwa obowiązujące przy pracach na
wysokości.
2) zapoznać się z instrukcją obsługi drabiny rozstawnej,
3) przygotować narzędzia zgodnie z zastosowaniem bhp,
4) przygotować drabinę do pracy zgodnie z instrukcją,
5) sprawdzić bezpieczne ustawienie drabiny,

19
6) wymienić żarówkę,
7) zabezpieczyć sprzęt i odłożyć na wyznaczone miejsce.
− drabina przenośna,
− instrukcją obsługi drabiny rozstawnej,
− żarówka,
Ćwiczenie 2
Walizka gościa waży 25 kg, winda nie działa z powodu awarii, jako pracownik etatowy
zostałeś poproszony o przeniesienie walizy na 3 piętro. Oceń czy z punktu widzenia zasad
bhp, przy transporcie ręcznym czy nie ma przeciwwskazań do wykonania przez Ciebie tej
czynności?
Na co należy zwrócić uwagę wykonując powyższą czynność?
2) odpowiedzieć na pierwsze pytanie zawarte w poleceniu,
3) omówić zasady bhp przy transporcie ręcznym.
Ćwiczenie 3
Sporządź wykaz elementów odzieży ochronnej i środków ochrony indywidualnej
stosowanych podczas wykonywania oprysku środkiem chemicznym i skompletuj zestaw dla
osoby wykonującej oprysk.
2) przygotować wykaz odzieży ochronnej i środków ochrony indywidualnej,
3) zanotować spostrzeżenia,
4) przedstawić je na forum grupy.
− arkusze papieru formatu A4,
− odzież ochronna i środki ochrony indywidualnej,
Ćwiczenie 4
Jakich zasad bhp i ochrony ppoż. należy przestrzegać podczas obsługi
zmechanizowanego sprzętu o napędzie spalinowym służącego do utrzymywania porządku
w otoczeniu obiektu, szczególnie podczas wykonywania czynności z benzyną.

20
2) dokonać zestawienia zasad bhp i ochrony ppoż., jakich należy przestrzegać podczas
obsługi sprzętu o napędzie spalinowym,
4) przedstawić zestawienie na forum grupy.
− arkusze papieru formatu A4,
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) określić utrudnienia z jakimi na stanowisku pracy może spotkać się
pracownik pomocniczy obsługi hotelowej?  
2) określić zasady bezpieczeństwa obowiązujące przy pracach na
wysokości?  
3) określić zasady bezpieczeństwa obowiązujące podczas wykonywania
prac z użyciem elektronarzędzi?  
4) określić zasady bezpiecznego wykonywania prac z użyciem ręcznych
narzędzi?  
5) określić zasady pracy przy transporcie ręcznym?  
6) określić zasady obowiązują podczas przemieszczania ładunków za
pomocą poruszanych ręcznie wózków?  
7) zastosować odzież roboczą i środki ochrony indywidualnej do
wykonywania oprysku?  
8) scharakteryzować środki ostrożności przy obchodzeniu się ze
środkami ochrony roślin?  
9) określić środki ostrożności przy obchodzeniu się z benzyną?  
10) określić negatywne skutki niewłaściwego posługiwania się
narzędziami do wykonywania napraw?  

21
4.3. Obsługa i konserwacja ręcznego i zmechanizowanego
sprzętu do utrzymywania porządku w otoczeniu obiektu
Sprzęt do utrzymania porządku w otoczeniu obiektu dzielimy na ręczny
i zmechanizowany.
Zestaw do mycia ręcznego jest podstawowym narzędziem pracy, przy jego doborze powinno
się uwzględniać funkcjonalność, wytrzymałość, solidność budowy, łatwość utrzymania
w czystości, możliwość dezynfekowania, ergonomię w konstrukcji, itp.
Ręczny sprzęt do utrzymania czystości to zazwyczaj:
− akcesoria do zestawów ręcznego sprzątania,
− aplikatory/spryskiwacze do cieczy roboczych,
− szczotki do zamiatania, kosze, zmiotki, kontenery,
− wiadra i wózki jednokomorowe,
− wózki dwukomorowe,
− zestawy do dezynfekcji,
− zestawy do mycia szyb,
− zestawy do sprzątania na sucho,
− szufle do śniegu,
− odkuwacz do lodu.
Urządzenia mechaniczne stanowią pomoc przy czasochłonnych i cięższych pracach,
np. czyszczeniu dużych powierzchni hotelu, przy wejściu/wyjściu z hotelu, powierzchni
znajdujących się w bezpośrednim otoczeniu hotelu.
Najczęściej używane urządzenia do czyszczenia i pielęgnacji powierzchni:
− zamiatarki mechaniczne,
− myjki wysokociśnieniowe,
− automaty szorująco-zbierające prowadzone ręcznie z napędem bateryjnym,
− automaty szorujące prowadzone ręcznie z napędem elektrycznym,
− automaty szorujące prowadzone ręcznie z napędem gazowym,
− automaty szorujące z siedziskiem dla operatora z napędem bateryjnym,
− odkurzacze,
− pady do urządzeń czyszczących. Pad przeznaczony jest do intensywnego szorowania
i czyszczenia posadzek. Może być w zależności od rodzaju przeznaczony do szorowania
posadzek porowatych (np. ozdobnego gresu ze wzorami), antypoślizgowych, głębokich
fug. Wyczesuje brud z głębokich zakamarków i porów posadzki, dzięki specjalnej
strukturze włókien,
− szczotki elektryczne (akumulatorowe),
− szorowarki (np. do schodów),
− odśnieżarki,
− pługi śnieżne.
Profesjonalne urządzenie czyszcząco-zbierające, przeznaczone do czyszczenia
wszystkich rodzajów posadzek podczas codziennego zmywania posadzek twardych,
jednocześnie zmywa i osusza. Nadaje się do czyszczenia małych i średnich powierzchni,
posiada pojedynczy zbiornik na brudną wodę, napełnianie zbiornika od frontu, łatwe
wylewanie wody przez wąż spustowy.
Maszyna może być używana tylko przez osoby przeszkolone i zapoznane z Instrukcją
obsługi.

22
Nie należy dopuszczać dzieci w pobliże pracy maszyny.
Rys. 5. Urządzenie czyszcząco-zbierające [19]
Zamiatarka mechaniczna. Urządzenie do wygodnego, oszczędzającego czas i siłę
czyszczenia podjazdów, tarasów, podwórek, chodników i garaży. Zamontowane na przedniej
stronie specjalne pionowo regulowane, obracające się szczotki dbają o dokładne i łatwe
czyszczenie, również w szczelinach i krawędziach Zamknięty, wykonany z odpornego na
uderzenia tworzywa sztucznego zbiornik o pojemności 37 l zapewnia bezpieczne
przechowywanie zebranych nieczystości.
Rys. 6. Zamiatarka mechaniczna [19]
Spalinowa dmuchawa, odsysacz – poręczna miotła powietrzna do liści, odciętych gałązek,
papieru itp.
Rys. 7. Spalinowa dmuchawa [15]
Myjka wysokociśnieniowa, może być używana do czyszczenia wszelkiego rodzaju
powierzchni: zabrudzonych płytek, omszałych kamiennych schodów w ogrodzie, mebli,
urządzeń ogrodowych, samochodów osobowych i dostawczych, warsztatów, garaży itp.
Wyposażona jest w bęben do zwijania węża, co ułatwia przechowywanie i chroni wąż przed
przypadkowym uszkodzeniem.
Rys. 8. Myjka wysokociśnieniowa [15]

23
Wygodne w obsłudze i skuteczne są odśnieżarki spalinowe. Wirnik odśnieżarki
zeskrobuje i kruszy warstwę nawet zbitego śniegu. Następnie jest on kierowany do
dmuchawy i wyrzucany na odległość 8–20 m zależnie od typu urządzenia. Kierunek wyrzutu
i kąt, pod jakim jest wydmuchiwany śnieg, zwykle są regulowane, co pozwala kierować go na
wyznaczone miejsce.
Odśnieżarka samojezdna służy do usuwania śniegu z powierzchni o średniej wielkości,
dróg dojazdowych, chodników lub podwórek. Wielobiegowa skrzynia włącznie z biegiem
wstecznym, ułatwia manewry na zróżnicowanym terenie.
Rys. 9. Odśnieżarka spalinowa [15]
Ze względu na rodzaj napędu odśnieżarki dzielą się na te bez napędu, odśnieżarki
z napędem na koła i z napędem na gąsienice. Odśnieżarki bez napędu są małe, dzięki nim
możemy odśnieżać małe powierzchnię. Dużą zaletą odśnieżarek bez napędu jest fakt, że
zajmują mało miejsca. Odśnieżarki takie mogą mieć składane rączki, by jeszcze bardziej
ułatwić ich przechowywanie. Odśnieżarki z napędem na koła używane są do średnich
powierzchni. Maszyny tego typu są bardo wydajne i wygodne w obsłudze. Odśnieżarki
kołowe występują w różnych wielkościach, im większa odśnieżarka, tym nadaje się do pracy
na większych powierzchniach. Tego typu maszyny wyposażone są w czterosuwowy silnik
oraz w podgrzewane rączki.
Do utrzymania w czystości większych nawierzchni (droga wewnętrzna, długi podjazd do
hotelu) służą pługi śnieżne, które zgarniają śnieg na pobocze. Montuje się je do kosiarek
samobieżnych [13].
1. Jakie znasz rodzaje ręcznego sprzętu do utrzymywania porządku na parkingu, drogach
dojazdowych i wokół obiektu?
2. Jakie znasz rodzaje mechanicznego sprzętu do utrzymywania porządku na parkingu,
drogach dojazdowych i wokół obiektu?
3. Jakie czynności podejmiesz w związku z przygotowaniem do pracy ręcznego sprzętu do
utrzymywania porządku w otoczeniu obiektu?
4. Jakie czynności podejmiesz w związku z przygotowaniem do pracy mechanicznego
sprzętu do utrzymywania porządku w otoczeniu obiektu?
5. Jakie są podstawowe zasady obsługi zmechanizowanego sprzętu do utrzymania porządku
w otoczeniu obiektu?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj przeglądu ofert firm produkujących ręczny i mechaniczny sprzęt do
utrzymywania porządku w otoczeniu obiektu.

24
2) wyszukać w Internecie informacje na temat asortymentu ręcznego i mechanicznego
sprzętu do utrzymania porządku w otoczeniu obiektu,
− arkusze papieru,
Ćwiczenie 2
Przygotuj do pracy ręczny sprzęt do wykonywania porządków, a następnie użyj go na
terenie obiektu.
2) omówić zasady przygotowania do pracy ręcznego sprzętu do wykonywania porządków,
3) użyć go na terenie obiektu,
4) dokonać bieżącej konserwacji sprzętu,
5) zabezpieczyć we właściwym miejscu.
− ręczny sprzęt do utrzymania porządku: mop, szczotka do zamiatania, kosz, zmiotka,
wiadro jednokomorowe,
− odzież robocza.
Ćwiczenie 3
Omów zasady przygotowania do pracy zamiatarki mechanicznej, a następnie użyj jej do
wykonywania porządków na terenie obiektu.
2) zapoznać się szczegółowo z instrukcją obsługi zamiatarki mechanicznej,
4) zaprezentować na forum grupy zasady przygotowania do pracy zamiatarki mechanicznej,
5) wykonać prace porządkowe przy użyciu zamiatarki mechanicznej,
6) uporządkować stanowisko pracy.
− zamiatarka mechaniczna,

25
− instrukcja obsługi zamiatarki mechanicznej,
Ćwiczenie 4
Opisz skutki niewłaściwego posługiwania się zamiatarką mechaniczną.
1) przeanalizować materiał nauczania,
2) wykorzystać informacje zawarte w instrukcją obsługi zamiatarki mechanicznej,
4) sporządź opis skutków niewłaściwej obsługi,
5) stosować zasady właściwego korzystania z urządzeń np. zamiatarki mechanicznej
zgodnie z instrukcją obsługi i przepisami bhp.
− instrukcja obsługi zamiatarki mechanicznej,
− komputer z podłączeniem do Internetu.
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) wymienić rodzaje ręcznego sprzętu do utrzymywania porządku na
parkingu, drogach dojazdowych i wokół obiektu?  
2) wymienić rodzaje mechanicznego sprzętu do utrzymywania porządku
na parkingu, drogach dojazdowych i wokół obiektu?  
3) przygotować do pracy ręczny sprzęt do utrzymywania porządku
w otoczeniu obiektu?  
4) przygotować do pracy mechaniczny sprzęt do utrzymywania
porządku w otoczeniu obiektu?  
5) zastosować zasady obsługi zmechanizowanego sprzętu i wykonać
prace porządkowe w otoczeniu obiektu?  

26
4.4. Obsługa i konserwacja zmechanizowanego sprzętu do
pielęgnacji roślin ozdobnych oraz do pielęgnowania terenów
zielonych.
Właściwy dobór odpowiedniego sprzętu i narzędzi do pracy na terenach zielonych jest
niezwykle ważny. Należy dokonać go w oparciu o wielkość uprawianego obszaru,
właściwości posiadanej gleby, rodzaj uprawianych roślin ozdobnych oraz kierować się
własnymi możliwościami.
Opryskiwacz – służy do rozpylania środków ochrony roślin, środków zwalczających
chwasty, pielęgnacji kwiatów oraz nawożenia roślin w domu i ogrodzie. Może być
wykorzystywany do czyszczenia urządzeń. Opryskiwacz wyposażony jest w zintegrowany
zawór bezpieczeństwa i zawór nadciśnieniowy oraz w mosiężny wąż z dyszą rozpylającą,
zawór bezpieczeństwa i zawór nadciśnieniowy. Wygodę zapewnia pasek do noszenia
opryskiwacza i ergonomiczny uchwyt.
Rys. 10. Opryskiwacz [21]
Wygodna i bezpieczna obsługa
Wszystkie elementy obsługi opryskiwacza takie jak zawór sterujący, filtr ssawny, wlew
zbiornika płukania, zawór, układu płukania, zbiornik do mycia rąk, schowek na akcesoria,
otwory wlewowe zbiorników, zawór spustowy, dźwignia załączania wentylatora powinny
znajdować się po jednej stronie. Rozwiązanie takie daje użytkownikowi nie tylko komfort
i wygodę pracy ale przede wszystkim bezpieczeństwo.
Nowoczesny opryskiwacz powinien być wyposażony w układ płukania zbiornika po pracy.
Bezpieczeństwo użytkowania opryskiwacza
Dla własnego bezpieczeństwa oraz bezpieczeństwa innych osób, zwróć szczególną
uwagę na następujące ostrzeżenia:
− przeczytaj dokładnie Instrukcję obsługi. Zapoznaj się z obsługą poszczególnych
elementów urządzenia,
− używaj opryskiwacza do celów, dla jakich został zaprojektowany, tzn. do rozpylania
chemikaliów rolniczych lub wody,

27
− użycie maszyny w innym celu może powodować zagrożenia oraz prowadzić do
uszkodzenia urządzenia,
− zalecany zakres temperatury otoczenia podczas pracy opryskiwaczem : od 5 do 40°C. Nie
używaj opryskiwacza podczas mrozów,
− nie wolno osobom nie zapoznanym z obsługą opryskiwacza użytkować go,
− nie powinny rozpylać chemikaliów ani też asystować przy rozpylaniu: osoby z chorobami
wątroby i nerek, alergicy, osoby wrażliwe na chemikalia, osoby chore lub przebywające
na rekonwalescencji, kobiety podczas menstruacji, kobiety w ciąży, ponieważ składniki
chemikaliów mogą być groźne dla zdrowia.
Nie należy unikać używaj opryskiwacza jeśli:
− inne osoby, a zwłaszcza dzieci znajdują się w pobliżu,
− użytkownik jest w czasie leczenia lub zażył środki powodujące ograniczenie zdolności
decydowania lub szybkości reakcji.
Pamiętaj, że właściciel lub użytkownik są odpowiedzialni za wypadki i zagrożenia
spowodowane nieprzestrzeganiem obowiązujących przepisów bhp.
Przed każdym użyciem sprawdź czy urządzenie nie ma żadnych widocznych uszkodzeń
lub poluzowanych części.
Ponieważ zbiornik pełny chemikaliów jest bardzo ciężki, podnosząc go stosuj zasady
bezpieczeństwa i higieny pracy.
− zawsze przyjmuj bezpieczną pozycję ciała pracując opryskiwaczem,
− nie pracuj na wysokościach, schodach, drabinach trzymając zbiornik z chemikaliami,
− unikaj używania opryskiwacza w nocy, przy wietrznej pogodzie i słabej widoczności.
Aby nie narażać się na ryzyko wypadku,
− unikaj stosowania opryskiwacza na stromym zboczu, które może być śliskie,
− nie używaj urządzenia jeśli naklejki lub informacyjne części urządzenia są usunięte,
− nie dokonuj samodzielnie przeróbek opryskiwacza gdyż może to prowadzić do obrażeń
ciała oraz uszkodzenia urządzenia,
− pilnuj aby wszystkie nakrętki i śruby były dokładnie dokręcone, zapewni to długotrwałą
i prawidłową pracę urządzenia [21].
Narzędzia ogrodnicze-elektryczne
Areator
Idealnym urządzeniem do usuwania mchu, chwastów i liści jest aerator. Elastyczne zęby
usuwają mech, chwasty i pozostałości liści. Dzięki temu woda, powietrze i składniki
odżywcze mogą bez przeszkód przenikać do korzeni trawnika. Regularne oczyszczanie
trawnika zapewnia mu zdrowy rozrost.
Piła łańcuchowa
Wyjątkowo niezawodne i łatwe w obsłudze urządzenie, do okazjonalnego przycinania
drzew, cięcia drewna kominkowego i dużych gałęzi.
Rozdrabniacz ogrodowy bezpiecznie rozdrabnia ścięte gałęzie drzew, żywopłotów, łodygi
oraz ścięte krzewy. Lej napełniania jest chroniony przez gumową pokrywę, co zapobiega
wyrzucaniu górą rozdrabnianego materiału. Noże siekające ustawione pochyło, pozwalają pod
warunkiem właściwej obsługi, uniknąć zapchania urządzenia, a także ułatwiają
bezproblemowe wprowadzanie wrzuconego materiału i łatwy wyrzut rozdrobnionych
elementów.
Wertykulator umożliwia wykonanie dokładnej, a jednocześnie delikatnej wertykulacji,
w wyniku której z trawnika zostaje usunięta stara trawa i jej stare pędy. Dzięki wertykulacji
powietrze, woda i nawóz mogą szybciej i skuteczniej dotrzeć do korzeni roślin.

28
Kosiarka
Rys. 11. Kosiarka [19]
Wśród kosiarek wyróżniamy: kosiarki spalinowe, kosiarki samobieżne (z napędem),
kosiarki bez napędu, kosiarki z wyrzutem bocznym kosiarki z koszem, kosiarki bez kosza
oraz kosiarki traktorowe.
Zasady bezpieczeństwa przy użyciu kosiarki
1. Zanim rozpocznie się pracę kosiarką należy przeczytać uważnie instrukcję obsługi.
2. W trakcie pracy, w pobliżu kosiarki nie powinny znajdować się dzieci zwierzęta, czy też
osoby dorosłe.
3. Ręce i stopy należy trzymać z dala od ostrzy i innych ruchomych części kosiarki.
4. Zabrania się manipulować przy kosiarce, kiedy jest uruchomiona.
5. Należy sprawdzić dokładnie cały teren i oczyścić go, zanim kosiarka zacznie go kosić.
6. Nie wolno unosić kosiarki, gdy ostrza są w ruchu.
7. Podczas pracy z kosiarką w module manualnym, należy pamiętać żeby zawsze utrzymać
odpowiedni odstęp i mieć stosowne obuwie.
8. Nie używa się kosiarki na terenie, o kącie nachylenia większym niż 15 stopni oraz na
wzniesieniu, na którym nie ma zbyt dobrej przyczepności do podłoża.
9. Nie wolno uruchamiać kosiarki, jeżeli choć jedno zabezpieczenie jest uszkodzone.
10. Nigdy nie dezaktywuje się i nie odinstalowuje się uszkodzonej jednostki bezpieczeństwa.
11. Podczas prac przy ostrzach używa się grubych rękawic.
Znaki ostrzegawcze [19]
1. UWAGA – to jest niebezpieczne urządzenie elektryczne. Zachowaj ostrożność
i trzymaj się instrukcji bezpieczeństwa.
2. Przeczytaj instrukcję uważnie i podążaj za wszystkimi wskazówkami.
3. Kosiarka może wyrzucić spod siebie wszelkiego rodzaju małe przedmioty, kiedy ostrza
się obracają.
4. Dzieci, zwierzęta i osoby postronne nie powinny zbliżać się do kosiarki.

29
5. Ostre, kręcące się ostrza. Nie unoś tej strony kosiarki, nie zbliżaj rąk.
6. Ostre, kręcące się ostrza. Nie zbliżaj stóp.
Kosiarka traktorowa wyposażona została w kontrolkę napełnienia kosza, system
automatycznego opróżniania kosza, system autotest – kontrolujący parametry pracy
urządzenia. Siedmiostopniowa regulacja wysokości koszenia pozwala na optymalne
dostosowanie urządzenia do warunków pracy. System tylnego wyrzutu umożliwia zbieranie
skoszonej trawy do standardowego kosza, dołączanej przyczepy bądź układa pokos
w równych pryzmach. Ergonomiczne umiejscowienie wszystkich dźwigni i przełączników
w kosiarce traktorowej stwarza komfortowe warunki pracy. Zakres zastosowań poszerzają
dołączane osprzęty: zamiatarka ze zbiornikiem, spychacz czołowy, piaskarka przednia lub
tylna, walec, areator oraz przyczepka.
Rys. 12. Kosiarka traktorowa [19]
Do koszenia dużych otartych trawników można stosować zarówno traktor ogrodowy
z umieszczonym pośrodku urządzeniem tnącym jak i Rider (w Riderze urządzenie tnące
zamontowane jest z przodu). Jednak jeśli trawnik porastają liczne krzewy i znajdują się na
nim inne przeszkody, Rider z zamontowanym z przodu urządzeniem tnącym stanowi lepszy
wybór ze względu na doskonałe możliwości manewrowania oraz wyjątkowy zasięg
urządzenia tnącego.
Rys. 13. Praca na terenach zielonych za pomocą kosiarki [19]
Rozpoznawanie i usuwanie usterek
Zakłócenia w działaniu urządzenia spowodowane są często błahymi przyczynami, które
należy rozpoznać i czasami samodzielnie usunąć. W wątpliwych przypadkach można uzyskać
pomoc w sklepie specjalistycznym.

30
Tabela 1. Usterki w pracy kosiarki elektrycznej wraz ze sposobem ich usuwania [22]
Problem Możliwa przyczyna(-y) Usunięcie
Elektryczny przewód zasilający jest
niepodłączony lub uszkodzony
Przewód sprawdzić, podłączyć, w razie
potrzeby wymienić lub zlecić naprawę
w autoryzowanym punkcie serwisowym
Bezpiecznik instalacji domowej jest
przeciążony i zadziałał
Bezpiecznik włączyć, ewentualnie
podłączyć urządzenie do źródła prądu
z silniejszym bezpiecznikiem, albo zlecić
uprawnionemu elektrykowi instalację
odpowiedniego bezpiecznika
Silnik nie pracuje
Zespół wyłącznik/wtyczka jest
uszkodzony
Zlecić naprawę w autoryzowanym punkcie
serwisowym
Kosiarka stoi w wysokiej trawie Kosiarkę ustawić w niskiej trawie
Nóż jest zablokowany.
Wyjąć wtyczkę z gniazdka sieciowego,
usunąć przyczynę zablokowania.
Silnik brzęczy, ale nie
włącza się
Kondensator jest uszkodzony
Zlecić naprawę w autoryzowanym punkcie
serwisowym
Wtyczka wypadła lub poluźniła się
Sprawdzić przewód elektryczny, upewnić
się, czy przewód zawieszony jest na
uchwycie zabezpieczającym przed
wyrwaniem, włożyć wtyczkę do gniazdka
Silnik wyłączył się nagle
Wyłącznik zabezpieczający silnik
przed przeciążeniem zadziałał
usunąć przyczynę zatkania otworu
wyrzutowego, odczekać ok. 10 minut,
ponownie włączyć urządzenie
Niezwykłe odgłosy
(klekotanie, szczękanie,
stukanie)
Śruby, nakrętki lub inne elementy
mocujące są luźne
Części zamocować prawidłowo, jeśli
odgłosy pozostaną: zawiadomić
autoryzowany punkt serwisowy
Nóż jest luźny
Zlecić w autoryzowanym punkcie
serwisowym dokręcenie śruby mocującej
nóż
Nóż jest uszkodzony
serwisowym wymianę noża
Nóż nie jest prawidłowo wyważony
serwisowym wymianę lub wyważenie noża
Urządzenie drga
Elementy mocujące silnik są luźne
serwisowym prawidłowe zamocowanie
silnika
Napęd kół nie działa
Linka cięgła jest poluzowana lub
uszkodzona
Nastawić linkę cięgła, w razie potrzeby
zwrócić się do autoryzowanego punktu
serwisowego
Napęd kół nie działa
Pasek klinowy jest zerwany, albo
sprzęgło uszkodzone
Zlecić wymianę uszkodzonych części
w autoryzowanym punkcie serwisowym
Trawa jest zbyt wysoka.
Nastawić większą wysokość cięcia, w razie
konieczności kosić dwa razy.
Trawa jest zbyt mokra. Zaczekać, aż trawa obeschnie.
Otwór wyrzutowy jest zatkany.
usunąć przyczynę zatkania.
Nóż jest tępy.
serwisowym wymianę lub naostrzenie
noża.
Moc silnika jest zbyt mała.
Trawnik kosić częściej, nastawić większą
wysokość cięcia.
Kosz jest pełny. Kosiarkę wyłączyć, kosz opróżnić.
Nierównomierne cięcie lub
spadająca liczba obrotów.
Kosiarka nie zbiera
skoszonej trawy lub kosz
nie napełnia się.
Kosz jest zanieczyszczony.
wyczyścić otwory wylotu powietrza kosza.

31
Nożyce do żywopłotu – cięcie przynosi efekty szczególnie w przypadku młodych
żywopłotów.
Rys. 14. Nożyce do żywopłotu [19]
Konserwacja nożyc do żywopłotów
Dla optymalnej trwałości i niezawodności nożyc do żywopłotu, ważna jest ich regularna
konserwacja.
Oto kolejność czynności konserwacyjnych.
Czynności konserwacji bieżącej:
− oczyść zewnętrzną część urządzenia,
− upewnij się, czy blokada dźwigni gazu i przepustnica działają prawidłowo z punktu
widzenia bezpieczeństwa,
− sprawdź, czy działa wyłącznik,
− sprawdź, czy urządzenie tnące nie porusza się na jałowym biegu, lub kiedy włączone jest
ssanie,
− oczyść filtr powietrza. W razie potrzeby wymień,
− sprawdź, czy osłona dłoni nie jest uszkodzona. Uszkodzoną osłonę wymień,
− sprawdź, czy wszystkie śruby i nakrętki są dokręcone,
− sprawdź, czy paliwo nie wycieka.
Czynności konserwacji cotygodniowej:
− sprawdź rozrusznik, linkę rozrusznika i sprężynę zwrotną,
− zobacz, czy elementy amortyzacji nie są uszkodzone,
− wyczyść zewnętrzną część korpusu świecy zapłonowej. Wyjmij świecę i sprawdź
przerwę iskrową,
− ustaw przerwę na 0,5mm lub wymień świecę zapłonową,
− oczyść żeberka wentylatora,
− oczyść lub wymień ekran przeciwiskrowy tłumika (nie dotyczy tłumików
z katalizatorem). Oczyść powierzchnię gaźnika,
− oczyść żeberka na cylindrze i sprawdź, czy wlot powietrza w rozruszniku nie jest zablokowany,
− napełniaj przekładnię smarem co około dwadzieścia godzin pracy,
− sprawdź, czy wkręty mocujące listwy tnącej są właściwie dokręcone.
Czynności konserwacji okresowej:
− oczyść zbiornik na paliwo
− oczyść gaźnik i jego otoczenie.
− oczyść wentylator i jego otoczenie.
− sprawdź filtr paliwa i przewód paliwowy, wymień w razie potrzeby.
− sprawdź wszystkie linki i złączki.
− sprawdź czy sprzęgło, sprężyna i bęben sprzęgła nie są zużyte w razie potrzeby wymień.
Wymień świecę zapłonową,
− w razie potrzeby oczyść lub wymień ekran przeciwiskrowy tłumika (dotyczy tłumików
z katalizatorem) [19].

32
Odkurzacz do liści umożliwia szybkie i komfortowe posprzątanie całego ogrodu, tarasu
i ścieżek. Urządzenie zostało wyposażone w funkcję zasysania w połączeniu
z rozdrabnianiem oraz dmuchania. Materiał zasysany jest rozdrabniany w stosunku 1:10, co
gwarantuje możliwość długiej pracy bez konieczności opróżniania worka.
Rys. 15. Odkurzacz do liści
Konserwacja dmuchawy do liści
Dla optymalnej trwałości i niezawodności dmuchawy do liści, ważna jest jej regularna
konserwacja.
Kolejność czynności konserwacyjnych:
− oczyść zewnętrzną powierzchnię dmuchawy,
− sprawdź, czy blokada dźwigni gazu i sama dźwignia działają właściwie,
− sprawdź, czy wyłącznik działa poprawnie,
− oczyść filtr powietrza. W razie potrzeby wymień,
− sprawdź, czy można zablokować osłonę serwisową w pozycji zamkniętej. Sprawdź
dokładnie czystość napędu wentylatora, zwłaszcza jeśli dmuchawa była używana do
zbierania śmieci (odkurzania),
− sprawdź, czy wszystkie śruby i nakrętki są dokręcone,
− sprawdź, czy żadna obudowa nie jest popękana,
− sprawdź, czy kolektor nie jest zniszczony, a zamek ekspresowy działa właściwie.
Czynności konserwacji cotygodniowej:
− sprawdź stan rozrusznika, linki rozrusznika i sprężyny napinającej,
− upewnij się, czy żaden z amortyzatorów nie jest uszkodzony,
− sprawdź stan otworu wlotowego powietrza w rozruszniku. Jeśli jest zablokowany, usuń
zabrudzenia,
− wyczyść zewnętrzną część korpusu świecy zapłonowej. Wyjmij świecę i sprawdź
przerwę iskrową. W razie potrzeby ustaw przerwę na 0,5 mm lub wymień świecę.
− wyczyść żeberka wentylatora,wyczyść lub wymień ekran przeciwiskrowy tłumika (nie
dotyczy tłumików z katalizatorem), oczyść powierzchnię gaźnika,oczyść filtr
powietrza.Czynności konserwacji okresowej:wypłucz zbiornik paliwa czystą benzyną,
którą następnie usuń zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony środowiska,
− oczyść zewnętrzną powierzchnię gaźnika i jego okolice,
− oczyść żeberka wentylatora i okolice wokół niego,
− sprawdź filtr paliwa i przewód paliwowy. W razie potrzeby wymień,
− sprawdź pozostałe linki i złączki,
− wymień świecę zapłonową,
− w razie potrzeby oczyść lub wymień ekran przeciwiskrowy tłumika (dotyczy tłumików
z katalizatorem) [19].

33
Wykaszarka spalinowa, podkaszarka
Rys. 16. Praca przy użyciu wykaszarki [19]
Przygotowanie do pracy
1) Podczas wykaszania zawsze należy mieć odpowiednie obuwie na podeszwie
antypoślizgowej, spodnie z długimi nogawkami, okulary ochronne, rękawice – najlepiej
skórzane oraz ochronniki słuchu.
2) Powierzchnię, koszenia należy sprawdzić i usuń wszelkie przedmioty, które mogą zostać
wyrzucone przez nóż kosy (kamienie, gałęzie, butelki, druty itp.).
3) Paliwo przechowuje się w kanistrach do tego przeznaczonych.
4) Uzupełnienie paliwa następuje wyłącznie na zewnątrz, przy wyłączonym silniku.
− nie należy używać otwartego ognia w pobliżu benzyny,
− nigdy nie odkręca się korka wlewu paliwa i nie uzupełnia paliwa gdy silnik jest
gorący lub pracuje,
− jeżeli dojdzie do rozlania paliwa, trzeba je dokładnie wytrzeć ,
− przed przechyleniem maszyny w celu usunięcia lub wymiany oleju, należy opróżnić
zbiornik paliwa.
5) Przed każdym uruchomieniem urządzenia przeprowadza się jego kontrolę,
w szczególności sprawdza stan ostrza, śrub mocujących nóż i przestrzeń tnącą. Zawsze
należy sprawdzić czy spust przepustnicy gazu i przycisk STOP pracują prawidłowo.
6) Nie uruchamia się silnika w pomieszczeniach zamkniętych, gdzie może się kumulować
trujący tlenek węgla.
7) Kosę należy używać tylko w ciągu dnia lub przy bardzo dobrym sztucznym oświetleniu.
8) Nie używać do wykaszania mokrej trawy.
9) Na powierzchni pochyłej poruszać się w poprzek wzniesienia nigdy do góry lub w dół.
10) Nie używać wykaszarki na bardzo śliskich zboczach. Do operatora wykaszarki należy
ocena potencjalnego ryzyka i podjęcie odpowiednich środków zabezpieczających. Jest to
szczególnie ważne podczas pracy na zboczu, terenie wyboistym, śliskim lub sypkim
podłożu.
11) Przed uruchomieniem silnika trzeba upewnić się: że nie ma nikogo w promieniu 15 m od
urządzenia, że elementy tnące nie dotykają podłoża oraz, że urządzenie znajduje się
w stabilnej pozycji.
12) Zatrzymać silnik należy zawsze kiedy:
− urządzenie jest bez opieki,
− następuje uzupełnienie paliwa,
− urządzenie jest przenoszone w inne miejsce.
Obsługa i przechowywanie
1) Regularne przeglądy okresowe są podstawą bezpieczeństwa użytkownika oraz długiej
i bezawaryjnej pracy kosy spalinowej.

34
2) Nigdy nie należy używać kosy, która ma zużyte lub uszkodzone części. Części
o nieodpowiedniej jakości mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa operatora lub
spowodować uszkodzenie maszyny. Wymieniając lub instalując ostrza oraz czyszcząc
obudowę elementów tnących należy zakładać rękawice ochronne.
3) Nie przechowuje się urządzenia z pełnym zbiornikiem paliwa w budynku gdzie do
oparów benzyny może dotrzeć otwarty ogień, iskry lub inne źródło wysokiej temperatury.
4) Przed wstawieniem maszyny do pomieszczenia zamkniętego silnik powinien ostygnąć.
5) W celu ochrony środowiska naturalnego zużyty olej oddaje się do recyklingu. W żadnym
wypadku nie wylewa się zużytego oleju lub paliwa do kanalizacji czy gruntu.
Konserwacja urządzenia:
Jeśli maszyna nie będzie używana przez okres dłuższy niż 2 miesiące konieczne jest
wykonanie pewnych czynności:
1) Spuszczenie paliwa ze zbiornika, po czym należy uruchomić silnik aby opróżnić gaźnik.
2) Wykręcić świecę zapłonową i wlać do cylindra kilka kropel oleju silnikowego (takiego
samego jakiego używa się do miski olejowej).
3) Delikatnie pociągnąć linkę rozrusznika aby rozprowadzić olej po ściankach cylindra i na
tłoku, następnie założyć świecę zapłonową.
4) Oczyścić dokładnie całe urządzenie, zwracając szczególną uwagę na szczątki roślinne
w okolicach elementów tnących, na żeberkach chłodzących silnika oraz pod osłoną
silnika.
5) Używając pędzla rozprowadzić cienką warstwę standardowego oleju na metalowych
elementach maszyny w celu zapobieżenia korozji.
6) Przechowywać urządzenie w opakowaniu, w chłodnym, suchym pomieszczeniu.
7) Jeśli kosa będzie przechowywana w pozycji pionowej, ustawić ją tak, aby silnik
znajdował się na górze, wówczas nie dojdzie do zalania silnika [21].
Konserwacja ręcznego i zmechanizowanego sprzętu do pielęgnacji terenów zielonych
Wszystkie narzędzia trzeba oczyścić z resztek roślin i ziemi, a ich metalowe części
posmarować olejem do konserwacji maszyn. Miejsca połączeń ruchomych elementów warto
nasmarować preparatem WD-40, który nie tylko czyści i smaruje , ale także usuwa wodę
z trudnych do osuszenia miejsc i pozostawia warstwę zapobiegającą korozji.
Narzędzia do kopania
Grabie, łopaty, motyki, widły oczyszczamy z resztek roślin i ziemi. Brud będzie nam
łatwo usunąć przy użyciu drucianej szczotki. Narzędzia możemy umyć po prostu wodą, ale
dla pozbycia się bakterii czy zarodników grzybów, warto je na chwilę zanurzyć we wrzątku
lub przetrzeć spirytusem. Po umyciu, narzędzia dokładnie suszymy, a ich metalowe części
pokrywamy środkiem konserwującym lub cienką warstwą oleju. Przydatny będzie
ogólnodostępny w handlu preparat WD-40, który nie tylko czyści i smaruje, ale także usuwa
wodę z trudnych do osuszenia miejsc i pozostawia warstwę zapobiegającą korozji.
Zastosowanie preparatu w sprayu będzie bardzo łatwe. Narzędzia przechowujemy w suchym,
zamkniętym pomieszczeniu.
Sprzęt do podlewania
Podstawowym zabiegiem w stosunku do infrastruktury wodociągowej, która pozostanie
na terenie zieleni (rury, krany itp.) jest opróżnienie jej z wody. Pod wpływem obniżenia
temperatury, zamarzająca woda zwiększa swoją objętość. Jeżeli zatem pozostanie w rurach
bez możliwości odpływu, będzie je rozsadzać od wewnątrz i stanie się przyczyną powstania
pęknięć. Powinniśmy zatem zamknąć zawór doprowadzający wodę, a następnie odkręcić
wszystkie krany. W miarę zamarzania wody jej nadmiar będzie wypływał z rur.
Wąż ogrodowy z elementami przyłączy z tworzyw sztucznych dobrze jest zdemontować
i przenieść do zamkniętego pomieszczenia. Temperatury w pomieszczeniu przechowalniczym

35
nie powinny spadać poniżej 0°C, gdyż duże wahania temperatur mogą mieć wpływ na
pogorszenie się właściwości gumy z jakiej zrobiony jest wąż do podlewania i w efekcie
powodować jego pękanie. Wąż układamy w taki sposób, aby nie tworzyły się na nim
zagięcia.
Narzędzia do cięcia
Sekatory, nożyce do trawy i nożyce do żywopłotu oczyszczamy i myjemy podobnie jak
narzędzia do kopania. Do usunięcia resztek żywicy z nożyc i sekatorów używamy roztworu
alkoholowego lub rozpuszczalnika, np. nafty. Pamiętajmy również o użyciu wrzątku lub
spirytusu do zniszczenia bakterii i grzybów. Miejsca połączeń ruchomych części narzędzi
ogrodowych warto posmarować preparatem do konserwacji. Pomocny, podobnie jak
w przypadku narzędzi do kopania, będzie preparat WD-40 [11].
Urządzenia elektryczne i spalinowe: pilarki, nożyce do żywopłotów, kosiarki
i podkaszarki mogą po sezonie wymagać ostrzenia lub naprawy. W razie widocznych
uszkodzeń trzeba oddać je do serwisu. Miejsca połączeń przewodów elektrycznych warto
nasmarować preparatem WD-40, aby zawilgocone nie skorodowały. W kosiarce
najważniejsza jest konserwacja jej spodu. Korpus należy oczyścić z trawy, a metalowe części
zabezpieczyć przed korozją. Noże trzeba naostrzyć lub wymienić na nowe. Kosiarki
spalinowe powinny być konserwowane zgodnie z instrukcją obsługi, gdyż sposób
konserwacji zależy od typu urządzenia.
Niezależnie od typu kosiarki spalinowej należy:
− odłączyć przewód wysokiego napięcia od świecy zapłonowej,
− oczyścić albo wymienić filtr powietrza,
− zużyć paliwo do końca (nie wylewać),
− wymienić olej (w niektórych typach kosiarek robi się to wiosną),
− wnieść kosiarkę do pomieszczenia, zanim ostygnie jej silnik – zapobiegnie to skraplaniu
się pary wodnej na częściach metalowych.
Warto też zakonserwować cylindry silnika: odkręcić świece, wstrzyknąć olej silnikowy
i ponownie wkręcić świece. Wiosną po uruchomieniu kosiarki olej się wypali. Kosiarka
spalinowa musi zawsze stać poziomo. W przeciwnym razie może zostać uszkodzony gaźnik
lub zalany filtr. W czasie czyszczenia i sprawdzania nie należy jej odwracać ani przechylać na
boki, a jedynie odchylić do tyłu.
Odpowiednia konserwacja i warunki przechowywania narzędzi ogrodniczych, pozwalają
na skuteczne i dłuższe ich wykorzystywanie [13].
1. Jakim mechanicznym sprzętem posłużysz się w związku z pielęgnacją roślin ozdobnych?
2. Jakim mechanicznym sprzętem posłużysz się w związku z pielęgnacją terenów
zielonych?
3. Jakie są zasady bezpiecznego posługiwania się opryskiwaczem?
4. Jakie skutki może wywołać niezgodne z instrukcją posługiwanie się opryskiwaczem?
5. Jakie skutki może wywołać niezgodne z instrukcją posługiwanie się chemikaliami
używanymi do pielęgnacji roślin ozdobnych?
6. Jakie są zasady bezpiecznego posługiwania się kosiarką elektryczną?
7. Jakie skutki może wywołać niezgodne z zasadami posługiwanie się kosiarką elektryczną?
8. W jaki sposób przeprowadza się konserwację ręcznego i zmechanizowanego sprzętu do
pielęgnacji terenów zielonych?

36
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonaj wnikliwej analizy instrukcji obsługi następujących maszyn
i urządzeń do pielęgnacji terenów zielonych:
− opryskiwacz,
− kosiarka,
− wykaszarka,
− nożyce do żywopłotu,
− dmuchawa do liści.
Analizując treść instrukcji obsługi oraz innych źródeł, ustal udziel odpowiedzi na następujące
pytania:
1) Jakie jest przeznaczenie urządzenia?
2) Jakie są zasady bezpiecznego użytkowania?
3) Z jakich elementów składa się urządzenie?
4) Jaki jest element sterujący?
5) Jak przebiega właściwe przygotowanie urządzenia do pracy?
6) W jaki sposób przebiega użytkowanie urządzenia?
7) W jaki sposób dokonuje się konserwacji urządzenia?
8) W jaki sposób przechowuje się urządzenie po sezonie?
9) Jakie skutki może wywołać, niewłaściwe posługiwanie się urządzeniem?
10) Jakie drobne usterki mogą wystąpić w czasie pracy urządzenia i jak można je usunąć bez
konieczności udawania się do punktu serwisowego.
2) zapoznać się z instrukcją obsługi w/w urządzeń,
3) przygotować odpowiedzi na pytania zawarte w poleceniu,
5) zaprezentować na forum grupy wypowiedź, zgodnie z pytaniami wykorzystując
instrukcje, plansze, foliogramy.
− instrukcje obsługi – znajdziesz je na stronie internetowej:
http://www.mojahonda.pl/urzadzenia-do-ogrodu/,
− plansze z rysunkami urządzeń wymienionych w ćwiczeniu,
− foliogram ze schematem kosiarki elektrycznej,
Ćwiczenie 2
Na podstawie instrukcji obsługi urządzeń oraz innych źródeł, ustal znaczenie
piktogramów dotyczących ostrzeżeń związanych z eksploatacją urządzeń elektrycznych.
Wykonaj planszę zawierającą ostrzeżenia dotyczące bezpieczeństwa użytkowania
urządzeń elektrycznych.

37
1) zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń do pielęgnacji terenów zielonych,
2) odczytać oznaczenia na naklejkach producenta urządzenia,
3) ustalić objaśnienia piktogramów,
4) sporządzić planszę.
− instrukcje obsługi urządzeń elektrycznych,
− plansze z rysunkami urządzeń,
− arkusz papieru, flamastry,
Ćwiczenie 3
Wykonaj prace związane z obsługą wykaszarki.
2) zapoznać się z instrukcją obsługi wykaszarki,
4) założyć odzież ochronną,
5) zorganizować stanowisko pracy; przygotować urządzenie do pracy zgodnie z instrukcją,
6) sprawdzić bezpieczne działanie urządzenia,
7) ustalić parametry pracy urządzenia,
8) zabezpieczyć urządzenie i uporządkować miejsce pracy.
− instrukcje obsługi wykaszarki spalinowej,
− wykaszarka spalinowa,
− arkusz papieru,
Ćwiczenie 4
Sporządź wykaz prac konserwacyjnych związanych z urządzeniami do pielęgnacji
terenów zielonych.
1) przeanalizować materiał nauczania,
2) zapoznać się z instrukcjami obsługi urządzeń do pielęgnacji terenów zielonych,
zwracając uwagę na ich konserwację,
3) zanotować spostrzeżenia, sporządzić wykaz prac,
4) zaprezentować zakres prac konserwacyjnych na forum grupy.

38
− instrukcje obsługi: wykaszarki, kosiarki i odkurzacza do liści,
− arkusz papieru,
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) wymienić mechaniczny sprzęt do pielęgnacji roślin ozdobnych?  
2) wymienić mechaniczny sprzęt do pielęgnacji terenów zielonych?  
3) określić zasady bezpiecznego posługiwania się opryskiwaczem?  
4) określić skutki niewłaściwego posługiwania się opryskiwaczem?  
5) określić skutki niewłaściwego posługiwania się chemikaliami
używanymi do pielęgnacji roślin ozdobnych?  
6) określić zasady bezpiecznego posługiwania się kosiarką elektryczną?  
7) określić skutki niewłaściwego posługiwania się kosiarką elektryczną?  
8) dokonać konserwacji ręcznego i zmechanizowanego sprzętu do
pielęgnacji terenów zielonych?  

39
4.5. Obsługa i konserwacja ręcznego i zmechanizowanego
sprzętu do wykonywania drobnych napraw
Tabela 2. Zestawienie ręcznego sprzętu do wykonywania drobnych napraw [24]
Narzędzia dla elektryka
Klucze płaskie dwustronne
Klucze oczkowe osadzone dwustronne.
Izolowane narzędzia
Izolowane szczypce
Wkrętak izolowany
Klucze nasadowe izolowane
Klucze nasadowe i akcesoria
Klucze nasadowe 1/2"
Szczypce
Izolowane szczypce
Szczypce do zaciskania nieizolowanych końcówek kablowych
Nożyce
Nożyce do cięcia kabli
Nożyce do cięcia kabli izolowane
Nożyczki dla elektryków
Wkrętaki
Wkrętaki są zgodne profilami śrub
Wkrętaki według kształtu uchwytu
Młotki, wybijaki i dłuta
Młotki kowalskie
Dłuta
Narzędzia pomiarowe
Przymiary zwijane Poziomice Kątowniki
Narzędzia ręczne
Klucze oczkowe i nasadowe
Najczęściej stosuje się klucze płaskie zwykłe, tzw. widlaste, klucze oczkowe i nasadowe.
Szczęki klucza powinny być dokładnie równoległe, bez zbitych i wytartych końców, pęknięć
i nadłamań, a długość klucza dostosowana do wielkości nakrętki. Szczęki kluczy są obliczone
na maksymalną siłę, która człowiek może wywrzeć ręką na końcu klucza. Kierunek
przykręcania i odkręcania powinien być zgodny z kierunkiem szczęk kluczy, gdyż inny
sposób pracy może być niebezpieczny w razie zsunięcia się klucza. Poza tym wygodniej jest
klucz ciągnąć niż pchać. Jeśli pchanie jest konieczne, należy robić to otwartą dłonią usuwając
palce z drogi klucza, aby ich nie pokaleczyć w razie nagłego ustąpienia śruby lub zacięcia się
klucza.
Zakładając klucz trzeba sprawdzić czy pasuje on do łba śruby lub nakrętki. Luz między
powierzchniami roboczymi szczęk klucza i nakrętki (lub łba śruby) nie powinien przekraczać
0,1–0,3 mm. W przeciwnym razie klucze szybko się zużywają, a łby śrub i nakrętek
zniekształcą się.

40
Wkręcanie lub wykręcanie śrub kluczami nastawnymi można rozpocząć dopiero wtedy,
gdy szczęki klucza ściśle obejmą łeb śruby lub nakrętkę. Obowiązuje przy tym zasada, że
szczęka ruchoma powinna być zwrócona w kierunku obrotu klucza.
Zabronione jest również dopasowywanie rozwartości klucza do nakrętki za pomocą
podkładki, a także przerabiane kluczy, zwiększanie ich rozwartości prze rozkuwanie
i piłowanie lub też zmniejszanie rozwartości – zakuwanie. Klucze w ten sposób przerobione
są niepewne w użyciu i często pękają, powodując poważne skaleczenia.
Kleszcze, szczypce, obcęgi
Połączenie obu części szczypiec, kleszczy, obcęgów, stanowiące oś obrotu, powinno
umożliwiać łatwe poruszanie się części około osi i wykluczać wszelki ich ruch w kierunku
osi. W tym celu obydwie części powinny być zamocowane nitem. Nie należy zamiast nitu
stosować śruby, ponieważ zakrętka śruby łatwo się obluzowuje, co może spowodować
np. przy uderzeniu młotkiem, wyrwanie trzymanego przedmiotu z kleszczy i okaleczenie nim
pracownika.
Szczypce nastawne (tzw. żabki) powinny mieć szczęki ponacinane w zęby. Obie części
szczypiec powinny być połączone z sobą za pomocą zabezpieczonej nakrętka śruby, która
stanowi ich oś obrotu. Śruba ta powinna się dawać przekładać w celu uzyskania większego
lub mniejszego rozwarcia szczęk. Używanie sworzni zamiast śruby jest zabronione.
Wkrętaki
Wkrętaki (śrubokręty) nie są narzędziami tak bezpiecznymi, za jakie powszechnie
uchodzą. Wiele osób uważa je za narzędzia uniwersalne, mogące zastąpić np. dłuto, podbijak
lub nawet dźwignię po podważania.
Wkrętaki, które używane są do takich czynności bywają zwykle uszkadzane i dlatego
później, przy właściwej pracy, wysuwają się z nacięć wkrętów i mogą skaleczyć pracującego.
Należy zawsze używać wkrętaka odpowiedniego rozmiaru, o ostrzu dobrze pasującym do
nacięcia. Boki ostrza wkrętaka nie mogą być zaokrąglone, a cześć pracująca powinna
stanowić linię prostą. Najczęstszą przyczyną urazów, jakim może ulec pracownik przy pracy
wkrętakiem jest brak stateczności przedmiotów, w które wkręca się lub z których wykręca się
wkręt. Dlatego przedmioty muszą być zawsze pewnie zamocowane (np. w imadle), aby
uniemożliwić wyskoczenie wkrętaka z nacięcia. Zasada ta dotyczy także przedmiotów
małych; tylko w niektórych przypadkach małe wkręty można wkręcać w większe przedmioty
trzymane w ręku.
Jedyną siłą wywieraną na wkrętak powinien być nacisk rąk na jego trzonek. Stosowane
do tego celu obcążek, klucza czy młotka może go wygiąć lub złamać i uszkodzić łeb wkręta.
Wiertła, rozwiertaki, narzynki, gwintowniki
Używanie tępych narzędzi tego rodzaju jest niedozwolone, gdyż powoduje zwiększenie
wysiłku pracującego, zniszczenie materiału, uszkodzenie, a nawet zniszczenie samego
narzędzia, będącego częstą przyczyną urazu.
Narzędzia należy utrzymywać w czystości i przechowywać w szafce narzędziowej,
zabezpieczając ostrza przed tępieniem się. Po skończonej pracy trzeba je umieszczać
w skrzynce, w specjalnych gniazdkach.
Młotki
Najczęstszą przyczyną urazów przy pracy młotkiem jest nieumiejętne posługiwanie się
nim, niewłaściwe dobranie młotka lub praca młotkiem uszkodzonym. Uszkodzenie młotka
może wyrażać się np. zmianą kształtu powierzchni obucha (ścięta, zakrzywiona, popękana)
lub powstaniem na niej rozklepów albo szczerb. We wszystkich tych przypadkach młotek
w czasie pracy będzie odskakiwał na bok, ześlizgiwał się z przedmiotu lub zaczepiał o niego.
Rozklepy utworzone na bijaku należy usuwać. Trzonek młotka powinien być wykonany
z suchego twardego drewna odznaczającego się dużą sprężystością i odpowiednią

41
wytrzymałością mechaniczną, a także odpornością na pękanie. Właściwości te mają: akacja,
wiąz, buk i brzoza.
Podczas prostowania metali należy pamiętać, że nie wolno uderzać stalowym młotkiem
w części ze stali hartowanej, nawęglanej lub cyjanowej, ponieważ z reguły powoduje to
odpryskiwanie odłamków.
Przecinaki
Przecinaki używane są podczas ścinania. Nie wolno używać przecinaków ze zbitą,
zdeformowaną główką.
W czasie pracy przecinak trzyma się lewą ręką, przyciskając go do miejsca przycinanego.
W prawej ręce trzyma się motek, którym uderza się w główkę przecinaka. Nie należy ściskać
przecinaka zbyt mocno, aby można było odgiąć rękę w razie nie prostopadłego uderzenia.
Dzięki temu zmniejsza się prawdopodobieństwo urazu ręki.
Właściwe prowadzenie przecinaka uzyskuje się przez jego odpowiednie pochylenie.
Dolna powierzchnia ostrza powinna tworzyć z powierzchnią obrabianą kąt 5o
. Zbyt strome
ustawienie przecinaka powoduje nadmierne zagłębienie ostrza w materiale i ciągłe
zwiększanie grubości ścinanej warstwy. Natomiast zbyt płaskie ustawienie przecinaka
zmniejsza kąt skrawania oraz przyłożenia, a wtedy ostrze wychodzi z materiału.
Podczas pracy przecinakiem można używać specjalnej osłony, rękawicy lub tarczy
ochronnej założonej na przecinak. Przy pracy w trudno dostępnych miejscach, tam gdzie ręka
mogłaby zetknąć się z obrabianym detalem, wskazane jest używanie specjalnych uchwytów.
W celu zabezpieczenia oczu przed odpryskami obrabianego materiału należy zawsze
stosować okulary ochronne ze szkła nie rozpryskującego.
Pilniki
Przed przystąpieniem do piłowania obrabiany element należy przede wszystkim pewnie
zamocować w imadle lub w inny sposób zabezpieczyć przed wysuwaniem. W czasie pracy
pracownik powinien stać w odległości około 0,2 m od obrabianego materiału. Lewa noga
powinna być wysunięta do przodu, tułów lekko pochylony do przodu, ciężar ciał głównie na
lewej nodze.
Pilnik należy ująć tak, aby duży palec znalazł się na trzonku, a pozostałe obejmowały go
od spodu. Lewą rękę z nie zgiętymi palcami należy ułożyć na końcu pilnika. Obejmowanie
końca pilnika całą dłonią może spowodować skaleczenie palców o piłowany materiał.
Piłować należy całą długością pilnika ruchami ciągłymi i równomiernymi, regulując przy tym
nacisk zależnie od zmiany położenia pilnika i kształtu piłowanej powierzchni. Stałemu,
równomiernemu ruchowi rąk towarzyszy lekkie wahanie tułowia.
Pilnika nie wolno uderzać młotkiem ani o imadło, ponieważ jest on kruchy, może pękać
i pokaleczyć pracownika. Nie można także używać pilnika jako dźwigni do podważania.
Pilnik uderzany młotkiem może pękać i odprysnąć, co jest niebezpieczne dla otoczenia.
Do pracy powinno się używać tylko pilników ostrych i nie uszkodzonych.
Piła ręczna
Piła ręczna służy do cięcia grubszych blach lub płyt, prętów i rur. Praca piłą nie jest
związana z większym ryzykiem, niemal jednak i tu należy zachować odpowiednią uwagę.
Przecinany materiał powinien być pewnie zamocowany w imadle. W czasie przecinania piłę
należy trzymać w obu rękach. Prawa ręka trzyma trzonek (rękojeść), lewa – przedni koniec
oprawki. Pracownik powinien stać w odległości ok. 200 mm od zamocowanego przedmiotu,
prosto, swobodnie, utrzymując ciężar ciała na lewej nodze.
Ruch piły od siebie i do siebie należy wykonywać tylko rękami, a nie całym ciałem.
Nacisk na piłę powinna wywierać przede wszystkim lewa ręka, prawa zaś prowadzić piłę. Siła
wywieranego nacisku zależy od twardości, kształtu i wielkości przecinanego materiału oraz
od tanu naostrzenia zębów piły.

42
Przed rozpoczęciem pracy brzeszczot piły powinien być naciągnięty niezbyt słabo, ale
i nie za mocno. W jednym i drugim przypadku zwiększa się możliwość pęknięcia brzeszczota
i zranienia pracownika [23].
Narzędzia ręczne o napędzie elektrycznym
Do narzędzi z napędem elektrycznym używanych do wykonywania drobnych napraw
w hotelu należą m. in.: wiertarki, wkrętarki, szlifierki (wysokoobrotowe, taśmowe, kątowe,
oscylacyjne), polerki, pilarki.
Praca narzędziami z napędem elektrycznym
Praca przy użyciu elektronarzędzi jest dużo lżejsza i znacznie wydajniejsza.
Najczęstszymi przyczynami wypadków przy pracy elektronarzędziami są:
− brak uziemienia elektronarzędzia,
− brak lub zły stan osłon,
− nie używanie środków ochrony indywidualnej lub nieumiejętne posługiwanie się
elektronarzędziami.
Przyczynami wypadków porażenia prądem są zazwyczaj: otwarty uchwyt odciążki na
doprowadzeniu przewodu lub we wtyku narzędzia elektrycznego, względnie w gnieździe lub
we wtyku przewodu przedłużającego, złamanie żyły ochronnej w przewodzie łączącym lub
przedłużającym, uszkodzenie izolacji narzędzia elektrycznego lub przewodu przedłużającego.
Każdorazowo przed przystąpieniem do pracy elektronarzędziem należy sprawdzić jego
stan techniczny i poprawność zamocowania wszystkich jego elementów. Jeśli
elektronarzędzie w czasie pracy wykazuje nadmierny hałas, drgania itp. lub nierównomierny
ruch, silne iskrzenie kolektora, złe funkcjonowanie wyłącznika, uszkodzenie izolacji itp.,
trzeba je oddać do dokładnego przeglądu i ewentualnej naprawy.
Przewód elektryczny przy doprowadzeniu do korpusu lub rękojeści narzędzia powinien
mieć odgiętkę i odciążkę, zabezpieczające go przed załamaniem i przetarciem. Z tych samych
powodów nie powinno się dopuszczać do skręcenia lub załamywania się przewodów
zasilających.
Przewody zasilające należy umieszczać na bezpiecznej wysokości lub osłaniać je
mostkami. Zestawy gniazdo-wtyczka, do zasilania elektronarzędzi, muszą być przystosowane
do podłączenia do układu ochronnego oraz mieć konstrukcję odporną na uszkodzenia
mechaniczne i wilgoć.
Nie wolno sztukować przewodów przez skręcanie i izolowanie ich końców. Przewody
zasilające gniazdo wtyczkowe muszą mieć bezpieczniki i wyłącznik w bezpośredniej
bliskości tego gniazda.
Do ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym, uchwyty elektronarzędzi są
zrobione z materiału izolacyjnego. Pracownik powinien pracować w rękawicach i butach
gumowych, ewentualnie stać na wykładzinie. Ma to szczególne znaczenie przy pracy
w miejscach wilgotnych, np. na mokrej podłodze.
Pod żadnym pozorem nie wolno pracować elektronarzędziami na wolnym powietrzu
w czasie deszczu. W przypadku, gdy elektronarzędzia lub wtyki są wilgotne (leżały na ziemi,
blisko kranów wodnych itp.), nie wolno ich używać, lecz należy zgłosić ten fakt elektrykowi,
który je wymieni lub osuszy.
W celu zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania należy systematycznie dokonywać
przeglądów elektronarzędzi samodzielnie lub przez punkty serwisowe, zgodnie z jego
instrukcją obsługi.
Nie wolno używać elektronarzędzi niezgodnie z ich przeznaczeniem, a także smarować
i czyścić ich w czasie pracy. Czynności te wykonuje się po całkowitym zatrzymaniu części
obracających się i wyłączeniu narzędzia spod napięcia.

Pracownik.pomocniczy.obslugi.hotelowej 913[01] z3.02_u

Pracownik.pomocniczy.obslugi.hotelowej 913[01] z3.02_u

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

More from Emotka

More from Emotka (20)

Pracownik.pomocniczy.obslugi.hotelowej 913[01] z3.02_u