More Related Content
Similar to Бие даалт, А. Урандэлгэр.pptx
Similar to Бие даалт, А. Урандэлгэр.pptx (17)
Бие даалт, А. Урандэлгэр.pptx
- 3. Түүх
Гоньд нь эрт дээр үеэс эфирийн тос, анагаах чадвараараа
алдартай байсан. Энэ ургамлыг эртний Египетчүүд, эртний
Ромчууд, Грекчүүд сайн мэддэг байв.
Египетчүүд энэ амтлагчийг ашиглан талх нарийн боов хийдэг
байсан бөгөөд эртний Ромчууд эрүүл мэндийн зорилгоор гоньдны
үрийг өргөн хэрэглэдэг байжээ. Гиппократ, Авиценна, Плиний нар
гоньдны шинж чанаруудын талаар, ялангуяа гоньд нь амьсгалыг
сэргээж, биеийг сэргээдэг тухай бичсэн байдаг.
Эдгэрэх шинж чанараас гадна ид шидийн шинж чанарыг энэ
ургамалд хамааруулдаг байсан бөгөөд агаарыг цэвэршүүлж, хар
дарсан зүүднээс салахын тулд гоньд ургамал орны толгой дээр
уядаг байв.
- 4. Ургамлын үндсэн шинж Эгэл гоньд нь шүхэртний овгийн хоёр
наст ургамал.
Хөндий, бөөрөнхий, салаа, гялтгар, эгц
босоо 80 см˗д хүрэх өндөр иштэй.
Гурамсан өдлөг, нарийн гонзгой зууван
навчтай, цагаан цэцэгтэй, хоёр
талаасаа хавтайсан,тансаг үнэртэй,
аятайхан амттай үртэй.
Гоньдны жимс наймдугаар сараас
боловсорч эхэлдэг. Эдгээр нь өндөг
хэлбэртэй бөгөөд бага зэрэг доош
татагддаг. Түүнчлэн, ургамлын үр жимс
нь бага зэрэг цухуйсан эргэх ирмэгтэй
байдаг.
- 5. Ургамлын үндсэн шинж Гоньдны жимсний шинж чанарууд:
● Урт нь 4 миллиметрээс ихгүй байна;
● Диаметр нь 1.5-2.5 мм-ийн хооронд
хэлбэлздэг
● Боловсорсон жимс нь ногоон
өнгөтэй;
● Үрийн масс нь бүтээгдэхүүний нэг
мянган нэгж тутамд 5 грамм хүртэл
байдаг;
- 6. Тархалт
● Манай оронд газар сайгүй
ургадаг, хог ургамал бөгөөд
тарималжуулан ашиглаж байгаа
хүнсний ба эмийн их ач
холбогдолтой.
- 7. Шим тус
● Эмчилгээнд үрийг хэрэглэнэ. Тансаг үнэртэй, аятайхан
амттай үртэй.
Залигуур хоолойн үрэвсэл, салдаггүй ханиад, бронхит, хамрын
шуухнитнаа, хоолой өвдөх /уухын сацуу зайлна/, арьсны
мөөгөнцөр /Mycosis/, нүд бүрэлзэх, хараа муудах, шамбарам /уухын
сацуу угааж шавшина/, уушгины хальсны үрэвсэл, усан хаван, цус
багадалт, сэтгэцийн бухимдал бүхий өвчин /Neurosis/, хэрлэг,
сарын юм алга болох, бөөлжис цутгах, ХГЗ-ын хямрал /Dyspeptic
complaints/, хорт хавдар, гэдэс дүүрэх, элэг, ходоод, нарийн, бүдүүн
гэдэс, цөсний хүүдий, нойр ба түрүү булчирхайны үрэвсэл, өтгөн
хатахад хэрэглэнэ.
- 8. Үйлдэл
Гэдэс дүүрэхийг зогсоох /carminative/,
хеликобактер пилори устгах, цөс хөөх,
харшил намдаах, үрэвсэл дарах, агчилт
тавиулах, нян, мөөгөнцөр устгах
/Candidicide, Fungicide/, нүд угааж
цэвэршүүлэх /Collyrium/, шээс туух, цэр
ховхлох, эхийн сүү саамшуулах
/Lactagogue/ эмийн үндсэн үйлдэлтэй.
- 9. Эсрэг заалт
● Бөөрний дутагдал
● Бөөрний түүдгэнцрийн үрэвсэл
● Бөөрний тэвшинцрийн үрэвсэл
● Цус бүлэгнэлтийн өндөр түвшин
● Ходоодны хурц үрэвсэл
● Бүдүүн гэдэсний салст бүрхэвчийн үрэвсэл
● Жирэмсэн эмэгтэйчүүд