1. ข้อมูลและระบบฐานข้อมูล

2. เค้าโครงการบรรยาย
ความหมาย & ความสําคัญของข้อมูล & สารสนเทศ
แนวคิดเกี่ยวกับการจัดเก็บข้อมูล
แนวคิดเกี่ยวกับระบบฐานข้อมูล
แนวคิดเกี่ยวกับฐานข้อมูลแบบต่างๆ
แนวคิดเกี่ยวกับคลังข้อมูล

3. ความหมายของข้อมูล & สารสนเทศ
ข้อมูล (Data)
- สิ่งที่อยู่ในรูปแบบของ ตัวเลข ตัวอักษร สัญลักษณ์ รวมถึง
ภาพ เสียง ผสมผสานกันไป
สารสนเทศ (Information)
- สิ่งที่ทําให้เกิดความรู้ ความเข้าใจที่ตรงกันระหว่างผู้ให้และ
ผู้รับ เป็นผลลัพท์จากการจัดการ/การประมวลผลข้อมูล (Data
Processing)
ระบบสารสนเทศ (Information System)
- ระบบการจัดการข้อมูลข่าวสารในองค์กรให้สามารถนํามาใช้ได้
อย่างเป็นระบบระเบียบ

4. ความสําคัญของข้อมูล/ข่าวสาร
WISDOMDATA INFORMATION
1. A
2. B
3. C
4. D
5. E
6. F
KNOWLEDGE

5. คุณลักษณะของระบบข้อมูลและสารสนเทศที่พึงประสงค์
- ถูกต้อง
- แม่นยํา
- ตรงตามความต้องการ
- รวดเร็ว
- รูปแบบเหมาะสม
(Right information for the right decision make
at the right time in the right form)

6. แนวคิดเกี่ยวกับการจัดเก็บข้อมูล
ความรู้พื้นฐานเรื่องเขตข้อมูล ระเบียน และแฟ้มข้อมูล
ชนิดและคุณสมบัติของหน่วยเก็บข้อมูลสํารองและ
หน่วยความจําหลัก

7. แนวคิดเกี่ยวกับการจัดเก็บข้อมูล
ความรู้พื้นฐานเรื่องเขตข้อมูล ระเบียน และแฟ้ มข้อมูล
 เขตข้อมูล คือ การนําเอาอักขระหลายๆ ตัวรวมกัน โดยมีความหมาย
อย่างใดอย่างหนึ่ง หรืออาจเรียกอีกอย่างว่า ฟิลด์ (Field)
 ระเบียน คือ กลุ่มของฟิลด์ที่สัมพันธ์กัน หรืออาจเรียกอีกอย่างว่า
เรคอร์ด (Record)
 แฟ้ มข้อมูล คือ กลุ่มของรายการข้อมูลที่สัมพันธ์หรือเหมือนกัน เช่น
แฟ้มข้อมูล ทะเบียนประวัตินักศึกษา แฟ้มเก็บรายชื่อสินค้าในสต๊อก
แฟ้มเก็บรายชื่อหนังสือในห้องสมุด หรืออาจเรียกอีกอย่างว่า ไฟล์
(File)

8. บิต บิต บิต
ไบต์ ไบต์ ...
ฟิลด์ ฟิลด์ ...
เรคอร์ด เรคอร์ด
บิต บิต...
เรคอร์ด..
ไฟล์
โครงสร้างของแฟ้ มข้อมูล

9. การจัดระบบข้อมูล
ตัวอักขระ/สัญลักษณ์
A-Z, 0-9 *, > / =
เขตข้อมูล/Field
ชื่อ เพศ อายุ ฯลฯ ชื่อ เพศ อายุ
สมชาย ชาย 20
ระเบียน/Records
แฟ้ มข้อมูล/Files
ชื่อ
สมชาย
สมหญิง
สมรัก
เพศ
ชาย
หญิง
ชาย
อายุ
20
19
20
แฟ้ มทะเบียนคน
ID ชื่อ เพศ ID-H
1234 สมชาย ชาย 222
แฟ้ มทะเบียนบ้าน
ID-H เลขที่ อําเภอ
222 20 สะบ้าย้อย 1234 บัตรหาย สมชาย
ID กรณี ชื่อ
แฟ้ มการทําบัตร
ฐานข้อมูล Data base

10. แนวคิดเกี่ยวกับการจัดเก็บข้อมูล
 ชนิดของข้อมูล มีหลายรูปแบบ ดังนี้
• ข้อมูลแบบรูปแบบ (formatted data) เป็นข้อมูลที่รวมอักขระเป็น
รูปแบบที่ แน่นอน อาจอยู่ในรูปของรหัส ซึ่งต้องตีความหมายอีกครั้ง
• ข้อมูลแบบข้อความ (text) เป็นข้อมูลที่เป็นอักขระในแบบข้อความ โดย
ไม่มีรูปแบบที่แน่นอน ความหมายจะอยู่ในข้อความ
• ข้อมูลแบบภาพลักษณ์ (images) เป็นข้อมูลที่เป็นภาพหรือเป็นกราฟ
• ข้อมูลแบบเสียง (audio)
• ข้อมูลแบบภาพและเสียง (video) เป็นการจัดเก็บภาพและเสียงไว้
รวมกัน

11. แนวคิดเกี่ยวกับการจัดเก็บข้อมูล
ลักษณะของระบบแฟ้ มข้อมูล
•ระเบียนขนาดคงที่ (fixed length record)
•ระเบียนที่มีความยาวแปรได้ (variable length record)
การจัดการแฟ้ มข้อมูล
•การสร้างแฟ้มข้อมูล (file creating)
•การปรับปรุง รักษาแฟ้มข้อมูล (updating)

12. แนวคิดเกี่ยวกับการจัดเก็บข้อมูล
ประเภทของแฟ้ มข้อมูล
•แฟ้มข้อมูลหลัก (transaction file)
•แฟ้มข้อมูลรายการเปลี่ยนแปลง (transaction file)
•แฟ้มข้อมูลตาราง (table file)
•แฟ้มข้อมูลเรียงลําดับ (sort file)

13. แนวคิดเกี่ยวกับการจัดเก็บข้อมูล
การจัดโครงสร้างแฟ้ มข้อมูล
• แบบลําดับ (sequential file)
• แบบลําดับตามดัชนี (index sequential file)
• แบบสัมพัทธ์ (relative file)

14. แนวคิดเกี่ยวกับการจัดเก็บข้อมูล
ชนิดและคุณสมบัติของหน่วยเก็บข้อมูลสํารองและหน่วยความจําหลัก
 ชนิดของหน่วยความจําหลัก (RAM, ROM)
 ชนิดของหน่วยความจําสํารอง
- เข้าถึงได้โดยตรง เช่น Harddisk , ออพติคัลดิสก์
- เข้าถึงข้อมูลแบบเรียงลําดับ เช่น เทปแม่เหล็ก

15. แนวคิดเกี่ยวกับระบบฐานข้อมูล
 ข้อมูล ฐานข้อมูล และระบบจัดการฐานข้อมูล
 ประโยชน์ของระบบจัดการฐานข้อมูล

16. แนวคิดเกี่ยวกับระบบฐานข้อมูล
ข้อมูล ฐานข้อมูล และระบบจัดการฐานข้อมูล
•ฐานข้อมูล หมายถึง กลุ่มของข้อมูลที่มีการเก็บรวบรวมไว้
โดยมีความสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน
•การบริหารฐานข้อมูล
•หน้าที่ของผู้บริหารฐานข้อมูล
กําหนดโครงสร้างหรือรูปแบบของฐานข้อมูล
กําหนดโครงสร้างของอุปกรณ์เก็บข้อมูลละวิธีการเข้าถึงข้อมูล
กําหนดขอบเขตการเข้าถึงข้อมูลของผู้ใช้

17. แนวคิดเกี่ยวกับระบบฐานข้อมูล
ข้อมูล ฐานข้อมูล และระบบจัดการฐานข้อมูล
•ความสําคัญของระบบฐานข้อมูล
ลดการเก็บข้อมูลที่ซํ้าซ้อน
รักษาความถูกต้องของข้อมูล
การป้องกันและการรักษาความปลอดภัยให้กับข้อมูล ทําได้สะดวก
สามารถใช้ข้อมูลร่วมกันได้
มีความเป็นอิสระของข้อมูล
สามารถขยายงานได้ง่าย
ทําให้ข้อมูลบูรณะกลับสู่สภาพปกติได้อย่างรวดเร็วและมีมาตรฐาน

18. แนวคิดเกี่ยวกับระบบฐานข้อมูล
ข้อมูล ฐานข้อมูล และระบบจัดการฐานข้อมูล
•ระบบการจัดการฐานข้อมูล มีหน้าที่ดังนี้
ดูแลการใช้งานให้กับผู้ใช้งาน
ควบคุมระบบความปลอดภัยของข้อมูล
ควบคุมการใช้ข้อมูลในสภาพที่มีผู้ใช้งานพร้อมกันหลายคน

19. แนวคิดเกี่ยวกับระบบฐานข้อมูล
ประโยชน์ของระบบจัดการฐานข้อมูล
•ลดความซํ้าซ้อนของข้อมูล
•รักษาความถูกต้องของข้อมูล
•มีความเป็นอิสระของข้อมูล
•มีความปลอดภัยของข้อมูลสูง
•ใช้ข้อมูลร่วมกันโดยมีการควบคุมจากศูนย์กลาง

20. แนวคิดฐานข้อมูลแบบต่างๆ
ฐานข้อมูลแบบลําดับชั้น (Hierarchical Data Model)
ฐานข้อมูลแบบเครือข่าย (Network Data Model)
ฐานข้อมูลแบบสัมพันธ์ (Relational Data Model)

21. แนวคิดฐานข้อมูลแบบต่างๆ
ฐานข้อมูลแบบลําดับชั้น (Hierarchical Data Model)
• โครงสร้างของฐานข้อมูลเป็นความสัมพันธ์แบบพ่อลูก
• เรคอร์ดพ่อมีเรคอร์ดลูกได้หลายเรคอร์ด แต่เรคอร์ดลูก
มีเรคอร์ดพ่อได้เรคอร์ดเดียว

22. แนวคิดฐานข้อมูลแบบต่างๆ
ฐานข้อมูลแบบลําดับชั้น (Hierarchical Data Model)
• ลักษณะเด่น
เป็นระบบฐานข้อมูลที่มีโครงสร้างซับซ้อนน้อยที่สุด
มีค่าใช้จ่ายในการจัดสร้างฐานข้อมูลน้อย
ลักษณะโครงสร้างเข้าใจง่าย
เหมาะสําหรับงานที่ต้องการค้นหาข้อมูลแบบมีเงื่อนไขเป็นลําดับ
ป้องกันระบบความลับของข้อมูลได้ดี เพราะต้องอ่านแฟ้มที่เป็นต้น
กําเนิดก่อน

23. แนวคิดฐานข้อมูลแบบต่างๆ
ฐานข้อมูลแบบลําดับชั้น (Hierarchical Data Model)
• ข้อจํากัด
มีโอกาสเกิดความซํ้าซ้อนมากที่สุด
ขาดความสัมพันธ์ระหว่างแฟ้มข้อมูลในรูปของเครือข่าย
มีความคล่องตัวน้อยกว่า เพราะต้องอ่านแฟ้มที่เป็นต้น
กําเนิดก่อน

24. ชื่อคลังสินค้า รหัสสินค้า รหัสลูกค้า รหัสการสั่งซื้อ จํานวน
STORE 1 PT-1 1007 1152 100
STORE 2 PT-2 2847 0096 5
STORE 3 FD-1 4567 1234 20
STORE 4 HD-1 8910 5678 20
รหัสสินค้า รายละเอียด
PT-1 เครื่องพิมพ์
PT-2 จอภาพ
FD-1 Floppy Disk
รหัสลูกค้า ชื่อลูกค้า
1007 Thodsapol
4567 watchrapol
8910 Panuwat
ชื่อคลังสินค้า จังหวัด
STORE 1 ปทุมธานี
STORE 2 พระตะบอง
STORE 3 เพชรบุรี
ชื่อคลังสินค้า รหัสสินค้า จํานวน
STORE 1 PT-1 500
STORE 3 PT-2 150
แฟ้ มข้อมูลลูกค้า
แฟ้ มข้อมูลกา
รสสั่งซื้อ
แฟ้ มข้อมูล
สินค้า
แฟ้ มข้อมูล
คลังสินค้า
แฟ้ มข้อมูล
รายการสินค้า

25. แนวคิดฐานข้อมูลแบบต่างๆ
ฐานข้อมูลแบบเครือข่าย (Network Data Model)
• โครงสร้างของข้อมูลมีความสัมพันธ์แบบร่างแห
• ลักษณะเด่น
 เหมาะสําหรับงานที่แฟ้มข้อมูลมีความสัมพันธ์แบบเครือข่าย
 มีโอกาสเกิดความซํ้าซ้อนของข้อมูลน้อยกว่าแบบลําดับชั้น
 การค้นหาข้อมูลมีเงื่อนไขได้มากและกว้างกว่าแบบลําดับชั้น
• ข้อจํากัด
 ป้องกันความลับของข้อมูลได้ยาก
 มีค่าใช้จ่ายและสิ้นเปลืองมากกว่า
 ถ้าความสัมพันธ์มีมากเกินไป จะทําให้ออกแบบฐานข้อมูลมีความยุ่งยากซับซ้อน

26. แนวคิดฐานข้อมูลแบบต่างๆ
ฐานข้อมูลแบบสัมพันธ์ (Relational Data Model)
• โครงสร้างของฐานข้อมูลอยู่ในรูปของรีเลชัน หรือ ตาราง
ประกอบด้วยแถว (Tuple) และสดมภ์ (Attribute)
• การควบคุมความถูกต้อง
Tuple มีข้อมูลไม่ซํ้ากัน
Tuple ไม่มีลําดับจากบนลงล่าง
Attribute ไม่มีลําดับจากซ้ายไปขวา
ค่าของ Attribute ทุกค่าจะต้องเป็น atomicity
• ตัวอย่างของภาษาปฏิบัติการ คือ SQL

27. แนวคิดฐานข้อมูลแบบต่างๆ
ฐานข้อมูลแบบสัมพันธ์ (Relational Data Model)
• ลักษณะเด่น
เหมาะสําหรับงานเลือกดูข้อมูลแบบหลายฟิลด์ข้อมูล
ป้องกันข้อมูลถูกทําลายหรือแก้ไขได้ดี
การเลือกดูข้อมูลทําได้ง่าย
• ข้อจํากัด
แก้ไขปรับปรุงข้อมูลทําได้ยาก
มีค่าใช้จ่ายของระบบสูงมาก

28. แนวคิดเกี่ยวกับคลังข้อมูล
คลังข้อมูล คือ ที่เก็บข้อมูลขององค์กรที่ได้รับการ
ออกแบบ เพื่อช่วยในการตัดสินใจของฝ่ายบริหาร
เป้าหมายในการสร้างคลังข้อมูล เพื่อแยกกลุ่มข้อมูล
สารสนเทศที่ใช้ในการวิเคราะห์ทางธุรกิจออกจาก
ฐานข้อมูลที่ใช้งานประจําวันมาเก็บอยู่ใน Relational
Database Management System (RDBMS)
ประสิทธิภาพสูง และทําให้การเรียกใช้ข้อมูลชุดนี้ทํา
ได้อย่างยืดหยุ่น รวดเร็วมากยิ่งขึ้น

29. ประโยชน์ของระบบคลังข้อมูล
•ทําการรวบรวมข้อมูลที่มีความซับซ้อนให้ง่ายต่อการ
จัดเก็บ
•สามารถนําข้อมูลมาใช้ได้อย่างรวดเร็วและถูกต้อง
แนวคิดเกี่ยวกับคลังข้อมูล

30. คุณสมบัติของระบบฐานข้อมูลคลังข้อมูล
• Subject Oriented ข้อมูลถูกสร้างจากหัวข้อที่สนใจ
• Integrated ข้อมูลถูกรวบรวมจากแหล่งต่างๆ แต่นํามาสร้าง
เป็นฐานข้อมูลที่สอดคล้องเป็นหนึ่งเดียว
• Time-variant ข้อมูลที่เก็บไว้ต้องมีอายุประมาณ 5-10 ปี
เพื่อใช้เปรียบเทียบ หาแนวโน้ม
• Non-volatile ข้อมูลไม่ถูกเปลี่ยนแปลงง่ายๆ ผู้ใช้สามารถ
เข้าถึงข้อมูลได้เท่านั้น
สถาปัตยกรรมและองค์ประกอบของคลังข้อมูล

31. สถาปัตยกรรมและองค์ประกอบของคลังข้อมูล
ความแตกต่างของระบบฐานข้อมูลคลังข้อมูลกับระบบ
ฐานข้อมูล (OLTP)
• Consistency
• Transaction
• Time dimension
• Normalization

32. สถาปัตยกรรมและองค์ประกอบของคลังข้อมูล
 ส่วนประกอบของคลังข้อมูล
• เครื่องมือสกัดแยกข้อมูล
• ข้อมูลที่สกัดและแยกออกมาแล้ว
• เมตาดาตาสําหรับแสดงเนื้อหาข้อมูล
• ฐานข้อมูลสําหรับคลังข้อมูล
• เครื่องมือจัดเก็บข้อมูลในคลังข้อมูล
• โปรแกรมสําหรับจัดส่งข้อมูล
• เครื่องมือวิเคราะห์สําหรับผู้ใช้
• ที่ปรึกษาด้านคลังข้อมูล
• วัสดุและหลักสูตรการฝึกอบรม