Α Δημ Γλώσσα στ τεύχος

2. 9η
Ενότητα :
Ο κόσμος των βιβλίων

3. ΤΩΡΑ ΧΤΕΣ
ζητώ ζήτησα
ρωτώ ρώτησα
ποτίζω πότισα
γυρίζω γύρισα
1. Κλίνω τα ρήματα:
Εγώ ποτίζω Εγώ πότισα
Εσύ ____________ Εσύ ___________
Αυτός ____________ Αυτός ___________
Εμείς _____________ Εμείς ____________
Εσείς _____________ Εσείς ____________
Αυτοί _____________ Αυτοί ____________

4. 2. Διαβάζω τι κάνουν κάθε μέρα οι δυο φίλες. Έπειτα
γράφω τα ρήματα στο χτες για μια στιγμή:
Κάθε μέρα συναντώ τη φίλη μου. Τη χαιρετώ κι
εκείνη με φιλά. Μιλώ μαζί της και της ζητώ να
παίξουμε. Εκείνη μου απαντά με χαμόγελο και
ξεκινάμε το παιχνίδι.
Τι έκαναν χτες για λίγο οι δυο φίλες;
Χτες ______________ τη φίλη μου.
Τη ______________ κι εκείνη με ______________.
______________ μαζί της και της _____________ να
παίξουμε. Εκείνη μου ______________ με χαμόγελο και
ξεκινήσαμε το παιχνίδι.

5. ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ
κοντός ψηλός
3. Ενώνω τα αντίθετα επίθετα:
μικρός παλιός
καινούριος πλούσιος
σκληρός μεγάλος
φτωχός άσχημος
ωραίος μαλακός
4. Συλλαβίζω τις λέξεις:
μπαλόνια → ................................
καινούριος → ................................
κόκκινος → ..................................

6. ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΛΕΞΕΩΝ
βιβλιοθήκη, βιβλιοθηκάριος, βιβλιοπωλείο
5. Στέλνω κάθε λέξη στην οικογένειά της:
(νυχτικό, φωνάζω, φωνήεντα, νυχτώνει, τηλέφωνο,
νυχτερίδα, καληνύχτα, φωναχτά, νυχτοφύλακας,
φωνακλάς)
________________ ________________
________________ ________________
________________ ________________
________________ ________________
________________ ________________

7. 1. Διαβάζω κι έπειτα γράφω τα ρήματα στο χτες
(συνέχεια):
Κάθε καλοκαίρι πηγαίνουμε στο νησί του παππού. Το
καράβι πλησιάζει στο λιμάνι και ο παππούς μάς
περιμένει με χαρά! Μας καλωσορίζει και μας
φροντίζει. Βουτάμε στη θάλασσα και παίζουμε…
Τα καλοκαίρια _______________ στο νησί του παππού. Το
καράβι _______________ στο λιμάνι και ο παππούς μας
_________________ με χαρά! Μας ________________ και
μας _____________. Βουτούσαμε στη θάλασσα και
____________ ...

8. 2. Διαβάζω ξανά το μάθημά μου και απαντώ στις παρακάτω
ερωτήσεις με ολόκληρες προτάσεις:
● Ποιος είναι ο τίτλος του βιβλίου που διαβάζει η
Μαρίνα;
Ο τίτλος του βιβλίου _________________________________
___________________________________________________
● Πώς έλεγαν τον άνθρωπο της ιστορίας και γιατί;
Τον άνθρωπο της ιστορίας τον
__________________________
____________________________________________________
__________________________________________________
● Πώς ήταν; Τον περιγράφω:
Ο κυρ Νικόλας ______________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
____________________________________________________
___________________________________________________

9. 3. Συμπληρώνω τα κενά με τα ρήματα της παρένθεσης:
(ήμουν, ήσουν, ήταν)
4. Γράφω τα ρήματα των παρενθέσεων στο χτες
(συνέχεια):
Κάποτε σ’ ένα μακρινό χωριό ___________ (είναι) ένας
πολύ σοφός άνθρωπος. Όλοι τον _______________

10. (φωνάζουν) «κυρ Νικόλα». _______________ (Μένει)
μόνος του σ’ ένα μικρό σπιτάκι.
______________ (Φροντίζει) τον κήπο του και
______________ (διαβάζει) τα βιβλία του.
_____________ (Είναι) σκυφτός και ______________
(φοράει) γυαλιά. _______________ (Γνωρίζει) όλες τις
γλώσσες του κόσμου. Κάποια μέρα οι συγχωριανοί
του τον _______________ (ψάχνουν).
«Πού _____________ (είσαι) κυρ Νικόλα;» τον
ρώτησαν με αγωνία, μόλις τον βρήκαν.
«______________ (Είμαι) ψηλά στο βουνό και
_______________ (προσπαθώ) να βρω έναν τρόπο
να μονοιάσω τους ανθρώπους όλου του κόσμου»
απάντησε εκείνος σκεφτικά.

11. 1. Γράφω αι ή ε και τονίζω:
Δεν καταλαβ___νω τι μου λες.
Πρόσεχε όταν ανεβ___νεις και κατεβ___νεις τις
σκάλες.
Τρώει αλλά δε χορτ___νει ποτέ!
Ξέρω να δ__νω τα κορδόνια μου.
Πού μ__νετε;

12. Η μαμά πλ__νει τα πιάτα.
2. Συμπληρώνω το ρήμα:
Εγώ μαθαίν__ Εμείς μαθ________
Εσ__ μαθ________ Εσείς μαθ________
Αυτός μαθ________ Αυτ__ μαθ________
3. Συμπληρώνω τα κενά με ό,τι ταιριάζει από τις
παρενθέσεις:
● Τον παππού μου τον λένε Κο___ά. (ζμ σμ)
● Η αδελφή μου έχει ___ουρά μαλλιά. (σγ ζγ)
● Μου αρέσει να παίζω με τη ___ούρα. (σβ
ζβ)
● Το φόρεμά μου είναι από μάλλινο ύφα___α.
(σμ ζμ)

13. 4. Γράφω αι, ε και ω και τονίζω:
Ο γερο-Κοσμάς δε μαλ__νει ποτέ τα παιδιά.
Πηγ__νει στην ακρογιαλιά και μπ__νει στη βάρκα
του. Συχνά, η θάλασσα θυμ__νει και φουσκ__νει.
Εκείνος μ__νει ήρεμος και δε φοβάται.

14. 5. Συμπληρώνω τα κενά με τις λέξεις τής παρένθεσης και
διαβάζω:
(παίρνω, στρώνω, κατεβαίνω, πλένω, μπαίνω)
Κάθε πρωί ξυπνώ και ____________ το κρεβάτι μου.
___________ το πρόσωπό μου και ___________ το πρωινό
μου. Έπειτα, ___________ στον δρόμο και _____________
στο σχολικό.
6. Συμπληρώνω τις προτάσεις με το ρήμα που ταιριάζει
κάθε φορά:
παίρνω περνώ
● Κάθε πρωί ____________ από τη γιαγιά μου για
να την καλημερίσω.
● ____________ την τσάντα μου και φεύγω για το
σχολείο.
● Ανοίγω το ψυγείο και ___________ το γάλα.

15. ● ___________ από το μανάβικο και αγοράζω
φρούτα.
1. Γράφω τα ρήματα, όπως μου ζητάει η άσκηση:
Χτες Τώρα Αύριο
(για μια στιγμή) (για μια στιγμή)
_____________ φωνάζω θα _____________
_____________ αρχίζω ________________
_____________ βάφω ________________
_____________ απλώνω ________________
2. Διαβάζω ξανά το μάθημά μου και απαντώ στην ερώτηση:

16. ⮚ Τι ήθελε η Ιωάννα;
Η Ιωάννα ___________________________________________
____________________________________________________
3. Γράφω τα ρήματα, όπως μου ζητάει η άσκηση:
Χτες Τώρα Αύριο
(για μια στιγμή) (για μια στιγμή)
____________ μπαίνω ___________
___________ βγαίνω ____________
___________ πηγαίνω ____________
___________ βρίσκω ____________
___________ παίρνω ____________
___________ έρχομαι ____________

17. ___________ βλέπω _____________
___________ λέω ____________
___________ φεύγω ____________
1. Διαβάζω την παρακάτω πρόσκληση. Ύστερα, απαντώ
στις ερωτήσεις:
● Ποιοι στέλνουν την πρόσκληση;
_____________________
_______________________________________________

18. ● Ποιους καλούν; Καλούν
__________________________
_______________________________________________
● Πού τους καλούν; Τους καλούν
____________________
_______________________________________________
● Πότε θα γίνει η έκθεση παιδικού βιβλίου;
Η έκθεση θα ____________________________________
________________________________________________
● Πού θα γίνει η έκθεση; Η έκθεση
__________________
_______________________________________________
2. Γράφω τις λέξεις σε αλφαβητική σειρά:
μαθητές, ετοιμάζω, βιβλία, έκθεση, κάλεσα,
περιμένω, παραμύθια, γονείς

19. ______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
3. Μεγαλώνω κι εγώ την παρακάτω πρόταση με τη βοήθεια
των ερωτήσεων. Γράφω πάντα ολόκληρη την πρόταση.
Ο Νίκος παίζει.
Τι παίζει ο Νίκος;
Ο Νίκος παίζει ___________________________
Πού παίζει ο Νίκος;

20. Ο Νίκος ________________________________________
Με ποιους παίζει ο Νίκος;
Ο Νίκος
________________________________________
_______________________________________________
Πότε παίζει ο Νίκος;
Ο Νίκος ________________________________________
________________________________________________
________________________________________________
10η
Ενότητα :
Το κοχύλι

21. 1. Συνεχίζω, όπως στο παράδειγμα και φτιάχνω
οικογένειες λέξεων:
χαρτί: χάρτινος, χαρτοπόλεμος
βιβλίο: ______________, ______________
ψάρι: ______________, ______________
πάγος: ______________, _______________

22. παιδί: ______________, _______________
2. Γράφω τις προτάσεις στον πληθυντικό αριθμό.
Βάζω όλες τις λέξεις στον πληθυντικό:
Το σκυλάκι αρπάζει το κόκαλο.
_______________________________________________
_____________________________________________
Ο μαθητής πήρε την τσάντα του.
_______________________________________________
_______________________________________________
Η δασκάλα διόρθωσε το τετράδιό μου.
_______________________________________________
_______________________________________________

23. 1. Συμπληρώνω:
Ένα βράδ__ με φεγγάρ__ ο ψαράς ετοίμαζε το
δίχτ__ του.
Ο Νίκος έφερε στο σχολείο ένα στάχ__.
Δάκρ__α φάνηκαν στα μάτ__α του.
Πλέν__ τα δόντια του πρω__ και βράδ__.
2. Βάζω τις λέξεις στη σωστή σειρά και γράφω τις
προτάσεις:
παιδιά, ετοιμάζονται, την, Τα, για, εκδρομή
______________________________________________
______________________________________________
πήραν, τους, τσάντες, Οι, μαθητές, τις
_______________________________________________
______________________________________________

24. ένα, διαβάζω, Κάθε, παραμύθι, βράδυ
_______________________________________________
________________________________________________

25. 1. Διαβάζω ξανά το μάθημά μου και απαντώ με ολόκληρες
προτάσεις στις παρακάτω ερωτήσεις:
● Πού ζει η θαλάσσια χελώνα;
Η θαλάσσια χελώνα
___________________________________
___________________________________________________
● Τι τρώει η θαλάσσια χελώνα;
____________________________________________________
____________________________________________________
● Πού γεννά τα αυγά της η θαλάσσια χελώνα;
____________________________________________________
____________________________________________________
● Τι σχήμα έχει το καβούκι τής θαλάσσιας χελώνας;
____________________________________________________
__________________________________________________

26. 2. Βάζω κόμμα (,) και τελεία (.) , όπου πρέπει:
Η κασετίνα μου έχει μολύβια γόμα ξύστρα και χάρακα
Η γιαγιά αγόρασε μαρούλια λάχανα ντομάτες και
αγγούρια
Οι φίλοι μου είναι ο Γιάννης ο Κώστας ο Ανδρέας και ο
Δημήτρης
Τριανταφυλλιές γαρδένιες ήλιοι και γιασεμιά στολίζουν τον
κήπο μας
3. Συμπληρώνω τις συμβουλές με τα ρήματα της
παρένθεσης:
(ακούτε, ενοχλείτε, ξεχνάτε, προσέχετε, σηκώνετε)
● _____________ την ώρα του μαθήματος.
● Μην _____________ τον συμμαθητή σας.
● ______________ τη δασκάλα όταν μιλάει.
● ______________ το χέρι για να πείτε κάτι.
● Μην _____________ τις υποχρεώσεις σας!

27. 1. Συμπληρώνω ό,τι λείπει και τονίζω :
Τρεις γάτες και τρεις ποντικ__
χορό στήσανε με μουσικ__.
Η γιορτ__ ξεκίνησε από το πρω__
και μέχρι το βράδ__ χόρευαν όλοι μαζί.
Όταν το φεγγάρ__ φάνηκε πάνω απ’ τη γ__
βαριά έπεσε βροχ__.
Γάτες και ποντικ__ σκορπίστηκαν στη στιγμ__.
Το πάρτ__ χάλασε και σταμάτησε η μουσικ__.
Ένα δάκρ__ φάνηκε σε κάθε χορευτ__.
«Μια φορά είπαμε κι εμ__ς
να φερθούμε σαν συγγενείς.
Μα … στα δίχτ__α πέσαμε της βροχ__ς!»

28. 2. Συμπληρώνω ό,τι λείπει και τονίζω:
σκαρφαλ__νω πηγ__νω σκαλ__ζω
κλαδ__ω ματ__νω μ__νω
δαν__ζω χορ__ω ζεστ__νω
3. Βάζω κόμμα και τελεία, όπου πρέπει:
Κάθε βράδυ ετοιμάζω την τσάντα μου για το σχολείο
Στην τσάντα βάζω τετράδια βιβλία κασετίνα
ζελατίνα και μπλοκ Η κασετίνα έχει μολύβια γόμα
ξύστρα και χάρακα
4. Γράφω δυο δικές μου προτάσεις με τις λέξεις:
θάλασσα
____________________________________________________
__________________________________________________
περιπέτεια

29. ____________________________________________________
__________________________________________________
1. Συμπληρώνω τις προτάσεις με τα ρήματα της
παρένθεσης:
(χρειάζονται, σέβεται, κάθονται, σηκώνεται)
Οι μαθητές ______________ στις θέσεις τους. Καθένας
_____________ τον διπλανό του. Όλοι ______________
μολύβι και γόμα για να γράψουν.
Κανένας δε ______________ από τη θέση του.
2. Συμπληρώνω το ρήμα:
Εγώ σηκώνομ___
_____ σηκών______
_____ σηκών______
Εμ__ς σηκων_______
_____ σηκών_______
_____ σηκών_______

31. ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
Θυμάμαι τι έχουμε πει:

32. Οι λέξεις που φανερώνουν ότι κάποιος κάνει κάτι και
μπορούν να πάρουν μπροστά τους μία από τις λεξούλες
εγώ, εσύ, αυτός, εμείς, εσείς, αυτοί, λέγονται ρήματα.
Τα δίδυμα μάς λένε και κάτι ακόμη:
Τα ρήματα μπορεί να φανερώνουν ότι κάποιος κάνει
κάτι τώρα συνέχεια ή το έκανε πριν για λίγο (χτες,
προχτές...) ή πριν για πολλή ώρα...
π.χ. Τώρα Πριν
Εγώ παίζω Εγώ έπαιξα
Εμείς γράφουμε Εμείς γράψαμε
❖Γράφω τα ρήματα, όπως μου ζητάει η άσκηση:
ΠΡΙΝ
(συνέχεια)
ΠΡΙΝ (για
μια στιγμή)
ΤΩΡΑ ΑΥΡΙΟ
(για μια στιγμή)
γυρίζω
θα μιλήσω
έμπαινα
έριξα

33. ❖Συμπληρώνω το γράμμα που λείπει και γράφω τα
πολλά:
ΕΝΑ ΠΟΛΛΑ
το ζάρ __ τα
ο βάτραχ __ς
η αυλ __
το χέρ __
ο σκύλ __ ς
η βιβλιοθήκ __

34. 1. Γράφω πιο σύντομα τις προτάσεις, όπως στο παράδειγμα:
Ο λαγός κοιμάται
Αυτός κοιμάται.
Η πάπια κολυμπάει.
……………………………………………………………………………………
Το τραπέζι έσπασε.
……………………………………………………………………………………
Τα παιδιά κοιμούνται.
……………………………………………………………………………………
2. Κλίνω το ρήμα:
Εγώ κουράζομαι Εμείς κουραζ...............
Εσύ κουράζ........ ............ κουράζ...............
............ κουράζ........ Αυτοί ...........................
3. Συμπληρώνω τα ρήματα με ε ή αι:
εγώ στολίζομ…… αυτή χαίρετ……
αυτοί λούζοντ…… εμείς σκεφτόμαστ…

35. εσείς ακούγεστ…… αυτό φωτίζετ……
αυτοί κάθοντ…… εγώ ξεχνιέμ……
εμείς λυπόμαστ…… εμείς ζεσταινόμαστ…
εσείς λιάζεστ…… εσύ έρχεσ……

36. 1. Συμπληρώνω τα κενά, όπως στο παράδειγμα:
τώρα
(αυτή τη στιγμή)
χθες
(για μια στιγμή)
αύριο
(για μια στιγμή)
διαβάζω διάβασα θα διαβάσω
ζωγραφίζω ………………………………
…
……………………………
……
στρώνω ………………………………
…
……………………………
……
γυρίζω ………………………………
…
……………………………
……
φυτεύω ………………………………
…
……………………………
……
ξαπλώνω ………………………………
…
……………………………
……
2. Γράφω τα αντίθετα επίθετα:

37. κακός → .................... δύσκολα → ............................
φωτεινό → ........................ πολλά → .....................
3. Συμπληρώνω τα κενά:
Ένας
(Ενικός Αριθμός)
Πολλοί
(Πληθυντικός Αριθμός)
εγώ κρύβομαι εμείς……………………………
……………
εσύ κρύβεσαι εσείς……………………………
……………
αυτός κρύβεται αυτοί……………………………
……………

39. Ο ένας Οι πολλοί
(Ενικός αριθμός) (Πληθυντικός αριθμός)
Εγώ είμαι Εμείς είμαστε
Εσύ είσαι Εσείς είστε
Αυτός είναι Αυτοί είναι

40. 1. Συμπληρώνω τις λέξεις που λείπουν:
- Ποντικέ πού _________ ;
- __________ μπροστά σου, δε με βλέπεις;
- Η γάτα πού ___________ ;
- Αυτή __________ στην αποθήκη.
- Εσείς κοτούλες πού _________ ;
- Εμείς _____________ στην αυλή και τρώμε σπόρους.
- Πού ____________, όμως, ο κόκορας χαμένος;
- Ο κόκορας __________ μέσα στο κοτέτσι.
για μία για
πολλές
της τις
της αυλής τις
αυλές
της βροχής τις
βροχές
της φωλιάς τις
φωλιές
2. Συμπληρώνω της ή τις:

41. Κάθε μέρα ποτίζω _____ γλάστρες
____ βεράντας μας.
Ακούμε _____ συμβουλές
_____ δασκάλας μας.
Η μαμά έπλυνε_____ κουρτίνες
_____ κουζίνας.
για έναν για πολλούς
τον των
τον κήπο των κήπων
τον αρχηγό των αρχηγών
τον ποταμό των ποταμών
3. Συμπληρώνω τον ή των:

42. ⮚ Χθες παρακολουθήσαμε _____ αγώνα ______
μαθητών του σχολείου μας.
⮚ Ο κηπουρός έβαψε _____ κορμό _____ δέντρων με
ασβέστη.
⮚ Ο λαγός κρύφτηκε και ξεγέλασε _____ κυνηγό.
⮚ Τα νερά ______ ποταμών είναι ορμητικά.

43. 4. Τονίζω, όπου πρέπει:
- Εμαθα πως ησουν αρρωστος. Πως εισαι σημερα;
- Καλυτερα! Σ’ ευχαριστω που μου σημειωσες τα
μαθηματα μου! Που φτασατε στη Γλωσσα;
- Μελετησαμε τα ρηματα. Δες τα απο το τετραδιο
μου.
5. Ξαναγράφω τις λέξεις με απόστροφο:
από το → ...................... για αυτό →
.........................
τα άλογα → ........................... μου είπε → ..........................
6. Κυκλώνω τα ουσιαστικά:
Ο πετεινός μιλάει με το κοράκι.
Η Ναταλία τρώει μία σοκολάτα.
Αγόρασα ένα φουστάνι και παπούτσια.
Η μαμά έχει τα κλειδιά.
7. Τώρα χωρίζω τα ουσιαστικά που βρήκα σε ομάδες:
ΠΡΟΣΩΠΑ : ...................................................................
ΖΩΑ: .................................................................................
ΠΡΑΓΜΑΤΑ: ....................................................................

44. 8. Κυκλώνω τα επίθετα:
Η όμορφη κυρία με χαιρέτησε.
Ένας άγριος σκύλος γάβγιζε.
Το κίτρινο φουστάνι μου σκίστηκε.
Ο γλάρος έχει ανοιχτό στόμα.
Βλέπω τον γαλανό ουρανό.