panalabas na sektor, import,export, mga bansa, kita

1. Kalakalang Panlabas
Ang GRADES pinaghihirapan HINDI inililimos!

2. Panimula
• “No man is an island.” Nagpapatunay ito na
sa buhay ay kailangan natin ng karamay o
kasama.
• Ang konseptong ito ay hindi lamang akma sa
tao kundi maging sa isang bansa.
• Sa larangan ng mga bansa, ang kasabihang
ito ay makikita sa pampolitika, panlipunan, at
sa pang-ekonomikong usaping na
masasalamin sa pamamagitan ng
pakikipagkalakalan.

3. Kalakalang Panlabas
• Ito ay tumutukoy sa
pakikipagkalakalan
(pagbili at pagbebenta ng
kalakal) ng isang bansa
sa ibang bansa.
• Ito ay nagaganap
sapagkat walang bansa
ang maaring makatugon
ng lahat kanyang
pangangailangan ng
walang tulong mula sa
ibang bansa.

4. Batayan ng Kalakalang Panlabas
• Absolute Advantage
• Comparative Advantage

5. Absolute Advantage
• Ang isang bansa ay masasabing may
absolute advantage sa pagprodyus sa isang
kalakal kung nakakalikha ito ng mas
maraming bilang ng produkto gamit ang mas
kaunting salik ng produksyon kumpara sa
ibang bansa.

6. • Aling bansa ang may absolute advantage sa
produksyon ng wheat?
• Aling bansa ang may absolute advantage sa
produksyon ng DVD?

7. Comparative Advantage
• Ang isang bansa ay masasabing may
comparative advantage sa pagprodyus sa
isang kalakal kung ito ay magkakaroon ng
espesyalisasyon sa paglikha ng kalakal.
• Masasabi na ang isang bansa ay may
comparative advantage sa paggawa ng
isang kalakal kapag kaya niyang gawin ang
kalakal na mas efficient kompara sa ibang
bansa.

8. Comparative Advantage
• Ang mga bansa ay dapat na
magpakadalubhasa at mag-export ng mga
kalakal kung saan siya ay may comparative
advantage at mag-import na lamang ng mga
kalakal na wala siyang comparative
advantage sa pagprodyus.

9. • Aling bansa ang may espesyalisasyon sa
produksyon ng wheat?
• Aling bansa ang may espesyalisasyon sa
produksyon ng DVD?
• Dapat pa bang mag-import ng DVD ang South
Africa sa Japan?

10. Balance of Trade (BOT)
• Tumutukoy sa
kalagayan ng
kabayaran ng
pagluluwas (export) at
kabayaran sa pag-
aangkat (import).
• Mayroong trade deficit
kung mas mataas ang
import sa export
samantalang trade
surplus naman kung
mas mataas ang export
sa import.

11. Samahang Pandaigdigang Pang-
ekonomiko

12. World Trade Organization
• Pormal na pinasinayaan at
nabuo noong Enero 1, 1995. Ito
ay kinikilala bilang samahang
namamahala sa pandaigdigang
patakaran ng sistema ng
kalakalan o global trading
system sa pagitan ng mga
kasaping estado o member
states. Sa kasalukuyan, ito ay
binubuo ng 160 bansang kasapi.

13. World Trade Organization
• Layunin nito ang:
• Pagsusulong ng isang maayos at malayang
kalakalan sa pamamagitan ng pagpapababa sa
mga hadlang sa kalakalan (trade barriers);
• Pagkakaloob ng mga plataporma para sa
negosasyon at nakahandang magbigay tulong-
teknikal at pagsasanay para sa mga papaunlad
na bansa (developing countries);
• Mamagitan sa mga pagtatalo ng mga kasaping
bansa kaugnay sa mga patakaran o magpataw ng
trade sanction laban sa isang kasaping hindi
umaayon sa desisyon o pasya ng samahan;

14. Asia-Pacific Economic Council
(APEC)
• Ito ay isang samahang may
layuning isulong ang
kaunlarang pang-
ekonomiya at katiwasayan
sa rehiyong Asia-Pacific
kaugnay na rin ng
pagpapalakas sa mga
bansa at pamayanan nito.
Ito ay itinatag noong
Nobyembre 1989 at ang
punong himpilan nito ay
matatagpuan sa Singapore.

15. Asia-Pacific Economic Council
(APEC)
• Layunin ng APEC ang mga sumusunod:
• Liberalisasyon ng pakikipagkalakalan at
pamumuhunan
• Pagpapabilis at pagpapadali ng
pagnenegosyo
• Pagtutulungang pang-ekonomiya at teknikal

16. Association of Southeast Asian
Nations (ASEAN)
• Itinatag noong August 8,
1967. Ang samahang ito ay
naglalayong paunlarin ang
ugnayan ng mga bansa sa
Timog-Silangang Asya.
• Sa aspektong pang-
ekonomiko, ang samahang
ito ay naglalayong paunlarin
at isulong ang malayang
kalakalan sa bawat kasapi ng
ASEAN pati ang mga
bansang dialogue partner nito.

17. Association of Southeast Asian
Nations (ASEAN)
• Upang maging ganap ang pagnanais na ito, ay
nagkaroon ng kasunduang tinawag na ASEAN
Free Trade Area (AFTA) na nilagdaan noong
January 28, 1992 sa Singapore.
• Ito ay nakabatay sa konsepto ng Common
Effective Preferential Tariff (CEPT) o ang
programang nagsusulong ng pag-aalis ng taripa
at quota upang maging ganap ang pagdaloy ng
produkto sa mga bansang kasapi ng ASEAN.

18. Kabutihang Epekto ng Kalakalan
• Dumarami ang mga uri ng produkto o
serbisyong maaaring pamilian o tangkilikin
ng mga tao upang matugunan ang
kanilang kagustuhan at pangangailangan.

19. Kabutihang Epekto ng Kalakalan
• Mas pinaghuhusay o pinaaangat nito ang
antas ng produksiyon upang mas maging
mahusay ang kalidad ng mga produkto.

20. Kabutihang Epekto ng Kalakalan
• Ang mga produkto ng mga bansa
gaya na lamang ng Pilipinas ay
nabibigyan ng pagkakataong makilala
at tangkilikin sa ibang bansa dulot sa
husay at nagiging pagkakakilanlan
din ng ating bansa.

21. Kabutihang Epekto ng Kalakalan
•Ang kalakalang panlabas ay
nakakatulong upang mas maging
matibay ang ugnayan o relasyon ng
mga bansa at maging episyente ang
pamilihan para sa mga produkto at
serbisyo.

22. Di-Kabutihang Epekto ng Kalakalan
• Nalilinang ang kaisipang kolonyal ng
mga mamamayan sapagkat
nagkakaroon sila ng pag-uugaling mas
tinatangkilik ang mga kompanya na
nagreresulta sa pagkawala ng trabaho
ng mga tao.

23. Di-Kabutihang Epekto ng Kalakalan
• Nagiging palaasa ang mga mamamayan sa
produkto ng ibang
bansa kaysa lumikha o tumuklas ng paraan para
makabuo ng
sariling gawang produkto.

24. Di-Kabutihang Epekto ng Kalakalan
• Humihina ang ilang lokal na negosyo o
industriya dahil sa mahigpit na kompetisyon
laban sa mga dayuhang produkto at
kompanya na nagreresulta sa pagkawala
ng trabaho ng mga tao.

25. Programang Nagtataguyod sa
Kalakalang Panlabas
a. Liberalisasyon sa Sektor ng Pagbabangko
(R.A 7721) –
Ito ay isinabatas upang mapalawak ang operasyon ng
mga dayuhang bangko sapamamagitan ng pagtayo ng
mga sangay nito. Sa ilalim ng batas na ito,
pinayagan ang pagpasok, pangangasiwa, at
pamamahala ng kanilang mga sangay sa ating bansa.

26. Programang Nagtataguyod sa Kalakalang Panlabas
b. Foreign Trade Services Corps (FTSC) – Ito ay
ahensiyang naglulunsad ng iba’t-ibang estratehiyang
pamilihan upang lubusang makilala at mapatanyag
ang produktong gawa ng sariling bansa.

27. Programang Nagtataguyod sa Kalakalang Panlabas
c. Trade and Industry Information Center (TIIC) – Ito
ang nangangasiwa sa operasyon ng Bureau
Research Center na nagpapalaganap ng mga
datos, statistics, impormasyon tungkol sa ekonomiya,
kalakalan, industriya, pamahalaan, at kapakanan ng
mamimili.

28. Programang Nagtataguyod sa Kalakalang Panlabas
d. Center for Industrial Competitiveness –
Naglulunsad ng mga programang magtataas sa antas
o kalidad at produktibidad ng mga manggagawa
upang sila ay maging kompetitibo sa pandaigdigang
pamilihan ng manggagawa, produkto at serbisyo. Sa
tulong ng pamahalaan ay naglulunsad ng mga
training center upang mas lalong mapaghusay ang
kakayahan at pagiging produktibo ng mga
manggagawa.

29. • Bakit nagkakaroon ng kalakalan sa
pagitan ng mga bansa?
• Paano binago ng pag-unlad ng pag-
aaral ng ekonomiks ang kaisipan
tungkol sa kalakalang panlabas?
PAGPAPAHALAGA
TAKDA:

30. References:
• EKONOMIKS 10 Araling Panlipunan – Modyul para
sa Mag-aaral Unang Edisyon 2015
• Chua, Johannes L., Panahon, Kasaysayan at
Lipunan (Ekonomiks) Ikalawang Edisyon, DIWA
Publishing House
• De Leon, Zenaida M. et. al. (2004), Ekonomiks
Pagsulong at Pag-unlad, VPHI
• Mateo, Grace Estela C. et. al., Ekonomiks Mga
Konsepto at Aplikasyon (2012), VPHI
• Nolasco, Libertty I. et. Al. , Ekonomiks: Mga
Konsepto, Applikasyon at Isyu, VPHI