1. Pang-ugnay
Ang Pang-ugnay ay mga salitang nagpapakita ng relasyon ng dalawang yunit sa pangungusap,
maaaring salita, dalawang parirala o ng dalawang sugnay.
Pang-ukol
Ang Pang-ukol (Preposition sa wikang Ingles) ay kataga o salitang nag-uugnay sa pangngalan o
panghalip sa ibang salita sa pangungusap.
sa
para sa
para kay
ayon
tungkol sa
kina
na may
Halimbawa:
Ang kanyang nilutong tinola ay para sa kanyang asawa at mga anak.
Mga Gamit ng Pang-ukol
Nagpapakita ng kinalalagyan o patutunguhan ng isang bagay.
Halimbawa:
Ang pera ay nasa loob ng kuwarto ni Coby.
Upang ipakita ang dahilan o pagmamay-ari.
Halimbawa:
Ang bagong damit ay para kay Lita.
Ang layon ng pang-ukol ay maaaring pangngalan o panghalip.
Halimbawa:
Ang kanyang talumpati ay para sa kababaihan.
Marami siyang kinuwento tungkol sa pagpapalago ng negosyo.
2. Pangatnig[baguhin]
Ang Pangatnig (Conjunction sa salitang Ingles) ang tawag sa mga kataga o salitang naguugnay sa
dalawang salita, parirala o sugnay na pinagsusunod-sunod sa pangungusap:
at
pati
kung
saka
bago
o
upang
ni
maging
sana
subalit
dahil sa
ngunit
sapagkat
Gamit ng Pangatnig[baguhin]
Dalawang salitang pinag-ugnay[baguhin]
Halimbawa:
Ang langis AT tubig ay hindi mapagsama.
Dalawang pariralang pinag-ugnay[baguhin]
Halimbawa:
Ang paglalaba ng damit at paglilinis ng bahay ang kanyang hanapbuhay.
Tatlo ang pang-angkop na ginagamit. Ito ay ang mga sumusunod: 1. na - inilalagay sa
pagitan ng salitang naglalarawan at inilalarawan na ang nauuna'y nagtatapos sa katinig.
Isinusunod sa mga salitang nagtatapos sa katinig maliban sa n.Halimbawa : masarap na
pagkain, malinis na bahay, masinop na tao, matatag na kinabukasan, marangal na paguugali. 2. ng - ikinakabit ito sa salitang nagtatapos sa patinig (a, e, i, o, u). Ikinakabit sa
nauunang salitang nagtatapos sa patinig sa magkasunod na salitang inilalarawan at
naglalarawan.Halimbawa : bago+ng bayani - bagong bayani, magandang binibini, mabuting
anak, matinding takot, makataong pulitiko. 3. g - ikinakabit sa mga salitang nagtatapos sa
letrang n.Halimbawa : bayan+g magiliw - bayang magiliw, mahinahong pakikipag-usap,
makabuluhang gawain, maalinsangang lugar, pahayagang makatotohanan.
Uri ng Pangatnig[baguhin]
Panimbang[baguhin]
Ito ay nag-uugnay ng dalawang salita, parirala, o sugnay.
at
saka
pati
ngunit
maging
datapuwat
subalit
Halimbawa:
Gusto niyang bumili ng damit, ngunit wala siyang pera.
Naglinis muna si Hannah, saka siya nagluto.
Pantulong[baguhin]
Ito ay nag-uugnay ng di-magkapantay na salita, parirala o sugnay.
3. kung
kapag
upang
para
nang
sapagkat
dahil sa
Halimbawa:
Nag-trabaho siya ng mabuti, para makabili siya ng damit.
Umasenso ang kanyang buhay, dahil sa kanyang pagsisikap.
Pang-angkop[baguhin]
Ang Pang-angkop (Ligatures sa wikang Ingles) ay ang salitang nag-uugnay sa panuring at salitang
tinuturingan (na, ng, g)
Halimbawa:
Maayos na pamumuhay ang hangad nina Jaime.
Masayang naglalaro si Ben.
Mga salitang inuugnay ng pang-angkop[baguhin]
Pang-uri at Pangngalan[baguhin]
Halimbawa:
Masama sa may diabetes ang matatamis na pagkain.
Pang-abay at Pang-abay[baguhin]
Halimbawa:
Sadyang mabilis lumangoy ang isda.
Pang-abay at Pang-uri[baguhin]
Halimbawa:
Likas na maputi ako.
Pang-abay at Pandiwa[baguhin]
Halimbawa:
Si Calix Ramos at Allyanna Buenaventura ay biglang nagsapakan nang asarin siya.
Wastong Paggamit ng Pang-angkop[baguhin]
Ang na ay ginagamit kapag ang sinusundang salita ay nagtatapos sa katinig.
Ang g ay ginagamit kapag ang salitang dinurugtungan ay nagtatapos sa titik, n
Ang ng ay ginagamit kapag ang sinusundang salita ay nagtatapos sa patinig.