ՀՀ Արարատի մարզի Փոքր Վեդու Մ. Հովհաննիսյանի անվան միջնակարգ դպրոցSafer Internet Armenia
Բաց դասը Ապահով Համացանց թեմայով ՀՀ Արարատի մարզի Փոքր Վեդու Մ. Հովհաննիսյանի անվան միջնակարգ դպրոց կազմակերպեց Գոհար Մուրադյանը: Ավելին տես http://safe.am կայքում
Safer Internet Armenia - Vanadzor High Schoo after Sayat Nova N 10Safer Internet Armenia
Safer Internet Armenia - Vanadzor High Schoo after Sayat Nova N 10
Վանաձորի Սայաթ-Նովայի անվան թ 10 ավագ դպրոցում կազմակերպվեց ծնողական ժողով Ապահով Համացանց 2015 ծրագրի շրջանակներում: Ծնողների հետ հանդիպումը վարեց Ռուզան Հարությունյանը: Ավելին տես` http://safe.am կայքում:
Parental meeting dedicated to Internet Safety was held at tVanadzor High Schoo after Sayat Nova N 10 in frames of the Safer Internet Armenia 2015 Project. The meeting was organised by Ruzan Harutyunyan. More on http://safe.am
Ապահով համացանց - Ծնողական Ժողով - Safe.am - School 154 - Parental MeetingSafer Internet Armenia
Ապահով Համացանց Հայաստան ծրագրի շրջանակներում ծնողական ժողովը կազմակերպվեց Երևանի թ 154 հիմնական դպրոցում: Ծնողների հետ հանդիպումը կազմակերպեց և վարեց Մարինա Հարությունյանը: Ավելին տես` http://safe.am կայքում:
Parental meeting dedicated to Internet Safety was held at the Yerevan Secondary School N 154 in frames of the Safer Internet Armenia Project. The meeting was organised by Marina Harutyunyan. More on http://safe.am
ՀՀ Արարատի մարզի Փոքր Վեդու Մ. Հովհաննիսյանի անվան միջնակարգ դպրոցSafer Internet Armenia
Բաց դասը Ապահով Համացանց թեմայով ՀՀ Արարատի մարզի Փոքր Վեդու Մ. Հովհաննիսյանի անվան միջնակարգ դպրոց կազմակերպեց Գոհար Մուրադյանը: Ավելին տես http://safe.am կայքում
Safer Internet Armenia - Vanadzor High Schoo after Sayat Nova N 10Safer Internet Armenia
Safer Internet Armenia - Vanadzor High Schoo after Sayat Nova N 10
Վանաձորի Սայաթ-Նովայի անվան թ 10 ավագ դպրոցում կազմակերպվեց ծնողական ժողով Ապահով Համացանց 2015 ծրագրի շրջանակներում: Ծնողների հետ հանդիպումը վարեց Ռուզան Հարությունյանը: Ավելին տես` http://safe.am կայքում:
Parental meeting dedicated to Internet Safety was held at tVanadzor High Schoo after Sayat Nova N 10 in frames of the Safer Internet Armenia 2015 Project. The meeting was organised by Ruzan Harutyunyan. More on http://safe.am
Ապահով համացանց - Ծնողական Ժողով - Safe.am - School 154 - Parental MeetingSafer Internet Armenia
Ապահով Համացանց Հայաստան ծրագրի շրջանակներում ծնողական ժողովը կազմակերպվեց Երևանի թ 154 հիմնական դպրոցում: Ծնողների հետ հանդիպումը կազմակերպեց և վարեց Մարինա Հարությունյանը: Ավելին տես` http://safe.am կայքում:
Parental meeting dedicated to Internet Safety was held at the Yerevan Secondary School N 154 in frames of the Safer Internet Armenia Project. The meeting was organised by Marina Harutyunyan. More on http://safe.am
Ապահով Համացանց 2016: Կոտայքի մարզ, Ֆանտանի միջնակարգ դպրոց: Դասը կազմակերպել և վարել է Գայանե Կոստանդյանը: Ավելին` http://safe.am կայքում:
Safer Internet Armenia - Safe.am - Kotayk, Secondary School of Fantan. The open lesson in Internet Safety has been organised and moderated by Gayane Kostandyan. Find out more about Safer Internet Armenia at http://safe.am
Safer Internet Armenia - Safe.am - Yerevan School 154
Ապահով Համացանց Հայաստան: Երևանի թ 154 հիմնական դպրոց: Դասը կազմակերպել և վարել է Մարինա Հարությունյանը: Ավելին` http://safe.am կայքում:
Safer Internet Armenia. The open lesson in Internet Safety has been organised and moderated by Marina Harutyunyan. Find out more about Safer Internet Armenia at http://safe.am
Արմավիրի մարզ, Լեռնագոգ գյուղ: Ապահով Համացանց 2016: Դասը կազմակերպել և վարել է Ալինա Առաքելյանը: Ավելին` http://safe.am կայքում:
Safer Internet Armenia - Safe.am - Armavir, Lernagog Village. The open lesson in Internet Safety has been organised and moderated by Alina Arakelyan in Lernagog Village of the Armavir Marz. Find out more about Safer Internet Armenia at http://safe.am
Safer Internet Armenia - Safe.am - Ohanian Educational Complex
Ապահով Համացանց Հայաստան: Օհանյան կրթահամալիր: Դասը կազմակերպել և վարել է Գոհար Տեր-Ղուկասյանը: Ավելին` http://safe.am կայքում:
Safer Internet Armenia. The open lesson in Internet Safety has been organised and moderated by Gohar Ter-Ghukasyan. Find out more about Safer Internet Armenia at http://safe.am
Նյութը պատրաստել է Հրազդանի N 10 ավագ դպրոցի սովորող Անուշ Ավետիսյանը Ապահով Համացանց 2012 ծրագրի շրջանակներում հայտարարված մրցույթին ներկայացնելու համար:
Safer Internet Armenia - Safe.am - Yerevan School 154
Ապահով Համացանց Հայաստան: Երևանի թ 154 հիմնական դպրոց: Դասը կազմակերպել և վարել է Մարինա Հարությունյանը: Ավելին` http://safe.am կայքում:
Safer Internet Armenia. The open lesson in Internet Safety has been organised and moderated by Marina Harutyunyan. Find out more about Safer Internet Armenia at http://safe.am
Ինտերնետն իմ պատկերացմամբ: Ապահով Համացանց 2012 Լավագույն տեսահոլովակի մրց...Safer Internet Armenia
Տավուշի մարզ գ. Գետահովիտի միջնակարգ դպրոց, Վանուհի Հարությունյան, Անժելա Աղաբեկյան, Տիգրան Ենգիբարյան:
Ինտերնետն իմ պատկերացմամբ: Ապահով Համացանց 2012 Լավագույն տեսահոլովակի մրցույթ:
Vanadzor-based School in the Lori region of Armenia hosted an open lesson in Internet safety and discussed #onlinesafety golden rules. Stay #cyberaware!
Վանաձորի Րաֆֆու անվ 19 դպրոցում անցկացվեց #Ապահովհամացանց թեմայով բաց դաս https://bit.ly/2JDq8j0
Ապահով Համացանց 2016: Կոտայքի մարզ, Ֆանտանի միջնակարգ դպրոց: Դասը կազմակերպել և վարել է Գայանե Կոստանդյանը: Ավելին` http://safe.am կայքում:
Safer Internet Armenia - Safe.am - Kotayk, Secondary School of Fantan. The open lesson in Internet Safety has been organised and moderated by Gayane Kostandyan. Find out more about Safer Internet Armenia at http://safe.am
Safer Internet Armenia - Safe.am - Yerevan School 154
Ապահով Համացանց Հայաստան: Երևանի թ 154 հիմնական դպրոց: Դասը կազմակերպել և վարել է Մարինա Հարությունյանը: Ավելին` http://safe.am կայքում:
Safer Internet Armenia. The open lesson in Internet Safety has been organised and moderated by Marina Harutyunyan. Find out more about Safer Internet Armenia at http://safe.am
Արմավիրի մարզ, Լեռնագոգ գյուղ: Ապահով Համացանց 2016: Դասը կազմակերպել և վարել է Ալինա Առաքելյանը: Ավելին` http://safe.am կայքում:
Safer Internet Armenia - Safe.am - Armavir, Lernagog Village. The open lesson in Internet Safety has been organised and moderated by Alina Arakelyan in Lernagog Village of the Armavir Marz. Find out more about Safer Internet Armenia at http://safe.am
Safer Internet Armenia - Safe.am - Ohanian Educational Complex
Ապահով Համացանց Հայաստան: Օհանյան կրթահամալիր: Դասը կազմակերպել և վարել է Գոհար Տեր-Ղուկասյանը: Ավելին` http://safe.am կայքում:
Safer Internet Armenia. The open lesson in Internet Safety has been organised and moderated by Gohar Ter-Ghukasyan. Find out more about Safer Internet Armenia at http://safe.am
Նյութը պատրաստել է Հրազդանի N 10 ավագ դպրոցի սովորող Անուշ Ավետիսյանը Ապահով Համացանց 2012 ծրագրի շրջանակներում հայտարարված մրցույթին ներկայացնելու համար:
Safer Internet Armenia - Safe.am - Yerevan School 154
Ապահով Համացանց Հայաստան: Երևանի թ 154 հիմնական դպրոց: Դասը կազմակերպել և վարել է Մարինա Հարությունյանը: Ավելին` http://safe.am կայքում:
Safer Internet Armenia. The open lesson in Internet Safety has been organised and moderated by Marina Harutyunyan. Find out more about Safer Internet Armenia at http://safe.am
Ինտերնետն իմ պատկերացմամբ: Ապահով Համացանց 2012 Լավագույն տեսահոլովակի մրց...Safer Internet Armenia
Տավուշի մարզ գ. Գետահովիտի միջնակարգ դպրոց, Վանուհի Հարությունյան, Անժելա Աղաբեկյան, Տիգրան Ենգիբարյան:
Ինտերնետն իմ պատկերացմամբ: Ապահով Համացանց 2012 Լավագույն տեսահոլովակի մրցույթ:
Vanadzor-based School in the Lori region of Armenia hosted an open lesson in Internet safety and discussed #onlinesafety golden rules. Stay #cyberaware!
Վանաձորի Րաֆֆու անվ 19 դպրոցում անցկացվեց #Ապահովհամացանց թեմայով բաց դաս https://bit.ly/2JDq8j0
Safer Internet Armenia - Safe.am - Ohanyan Educational Complex
Ապահով Համացանց Հայաստան: Օհանյան կրթահամալիր: Ծնողական ժողովը կազմակերպել և վարել է Մարիա Լիսիցինան: Ավելին` http://safe.am կայքում:
Safer Internet Armenia. The Parents Meeting dedicated to the topic of Internet Safety has been organised and moderated by Maria Lisitsina at the Ohanyan Educational Complex. Find out more about Safer Internet Armenia at http://safe.am
Similar to Noyemberyan High School. Safer Internet Armenia (15)
Ապահով Համացանց 2016, Ջրվեժի միջնակարգ դպրոց, Հերմինե Կոբալյան
Safer Internet Armenia 2016 - Safe.am - Jrvezh School
Ապահով Համացանց Հայաստան: Օհանյան կրթահամալիր: Դասը կազմակերպել և վարել է Հերմինե Կոբալյանը: Ավելին` http://safe.am կայքում:
Safer Internet Armenia. The open lesson in Internet Safety has been organised and moderated by Hermine Kobalyan at the Jrvezh School. Find out more about Safer Internet Armenia at http://safe.am
Ապահով Համացանց Հայաստան 2016: Safer Internet Armenia - Safe. Kapan Secondary School
Ապահով Համացանց 2016: Դասը կազմակերպվել է Կապանի թ 5 հիմնական դպրոցում: Ավելին` http://safe.am կայքում:
Safer Internet Armenia 2016. The open lesson in Internet Safety has been organised at the Kapan Secondary School. Find out more about Safer Internet Armenia at http://safe.am
Ապահով համացանց 2016. Երևանի թիվ 198 ավագ դպրոց, Լուսինե Բալայան
Ինտեգրված բաց դաս
Կենսաբանություն-ինֆորմատիկա, 11-րդ դասարանում
Դասի թեման` Կենսաբանություն և Ապահով համացանց:
Դասի նպատակը` Ուսուցանել թեման` կապ ստեղծելով Ապահով Համացանցի հետ: Զարգացնել տրամաբանական մտածողությունը, հիշողությունը, համեմատելու և անալիզի ենթարկելու կարողությունը: Դաստիարակել Ապահով Համացանցի և կենսաբանության գիտելիքների անվտանգ կիրառությունը:
_________________________________
I-փուլ - Նախապատրաստական փուլ:Դասի նպատակի ներկայացում: 3 րոպե
II-փուլ - Ակտիվացնելով աշակերտներին ՝հարցում կատարել մարդու և համակարգչի կառուցվածքի մասին,կապ ստեղծել նրանց միջև: Դիտել տեսանյութ էկրանի վրա/մարդու կառուցվածքի մասին: 7րոպե
III-փուլ - Պրեզենտացիայի ներկայացնելը. յուրաքանչյուր աշակերտ ներկայացնում է պրազենտացիայի 1 սլայդ: 20 րոպե
_________________________________
Կենսաբանություն՝ կենդանի բնության մասին գիտությունների ամբողջություն։ Ուսումնասիրում է կենդանի էակների կառուցվածքն ու ֆունկցիաները, տարածվածությունը, աճը, ծագումն ու զարգացումը, էվոլյուցիան, ինչպես նաև կապը միմյանց և անկենդան բնության հետ։
_________________________________
Համացանց ՝ աշխարհով մեկ տարածված, հասարակության ազատ օգտագործման համար նախատեսված համընդհանուր ցանց է՝ կազմված համակարգչային ցանցերից, որոնք իրականացնում են տվյալների փոխանցում և փոխանակում՝ օգտագործելով ստանդարտեցված Համացանցային հաղորդակարգը (IP)։
_________________________________
• Կենդանի օրգանիզմներում պաշտպանողական ֆունկցիա են կատարում լեյկոցիտները և լիմֆոցիտները, իսկ ընդհանուր համակարգը իմունային համակարգն է:
_________________________________
• Համակարգչի պաշտպանողական ֆունկցիան կատարում են հակավիրուսային ծրագրերը, որոնք կանխում և վերացնում են համացանցից ներթափանցող անցանկալի վիրուսները:
__________________________________
• Կենդանի օրգանիզմների գոյատևման համար խիստ անհրաժեշտ է թթվածին :
• Համացանցի աշխատանքի համար անհրաժեշտ է կապ ընդհանուր ցանցի հետ :
______________________________________________________________________
• Կենդանի օրգանիզմների «շարժիչը» նրանց ուղեղն է:
• Համակարգչի «շարժիչը» պրոցեսորն է, որի միջոցով են իրականացվում բոլոր հրահանգները:
__________________________________
• Կենսաբանությունն ու համացանցը համատեղելի են. պետք է կարողանալ իրագործել այն: Օգտագործեք համացանցը , ինչպ
Safer Internet Armenia - Kapan High School N 9
Open Lesson dedicated to the topic of Internet Safety has been organised by Hermine Poghosyan at the Kapan High School N 9. Read more on http://safe.am
Բաց դաս Ապահով Համացանց թեմայով Կապանի թ 9 ավագ դպրոցում կազմակերպեց Հերմինե Պողոսյանը: Ավելին տես http://safe.am կայքում
Safer Internet Armenia - Kapan Secondary School N 5
Open Lesson dedicated to the topic of Internet Safety has been organised by Anahit Aghagulyan at the Kapan Secondary School N 5. Read more on http://safe.am
Բաց դաս Ապահով Համացանց թեմայով Կապանի թ 5 հիմնական դպրոցում կազմակերպեց Անահիտ Աղագուլյանը: Ավելին տես http://safe.am կայքում
Ադրինե.Աղաբաբյան.pdf «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր Հյուսիսային դպրոց 1.2 դա...
Noyemberyan High School. Safer Internet Armenia
1. Համացանց
միմյանց հետ կապակցված համակարգչային
ցանցերի ամբողջություն է
Համաշխարհային
Ոստայնը
իրենից ներկայացնում է փողկապակցված
փաստաթղթերի ամբողջություն,
որոնք միմյանց հետ կապված են
գերհղում
ներով
URL-
ներով
3. Տեղեկատվությունը դյուրամատչելի դարձնելու և այն հեշտությամբ տարածելու նպատակով
պարզ կառուցվածքով վեբ էջ, որի միջոցով
օգտվողները կարող են ստանալ հիմնական
տեղեկություններծրագրերի,
գործունեության, հավաքածուների և
կոնտակտային տվյալների վերաբերյալ
ԱՌՑԱՆՑ
Առցանց գրադարանները կարող են առաջարկել
կատալոգներում թվարկված ֆիզիկական գրքերի
վարձույթը, այդ գրքերը կարելի է պատվիրել
համացանցով: Նման ծառայություններ հաճախ
տրամադրում են համալսարանների և այլ
ուսումնական հաստատությունների
գրադարանները, հանրային գրադարանները
ԹՎԱՅԻՆ
առաջարկում են գրքերից առցանց
օգտվելու հնարավորություն
նման են վեբ էջի`
(http://hy.wikipedia.org/wiki/HTML)
Պարզ տեքստային փաստաթուղթ
(http://en.wikipedia.org/wiki/ASCII)
Word կամ Adobe
PDF փաստաթղթեր
Անհատներն ու կազմակերպւթյունները պետք է կիրառեն մասնավորության,
անվտանգության և առցանց գնումների ապահովության կանոնները, ինչպես նաև
տեղեկույթի որոնման գնահատման չափանիշները:
4. Համացանցը, որպես մուլտիմեդիա միջավայր, առաջարկում է հաղորդակցման բազմապիսի
եղանակներ՝
աուդիո ֆայլեր
տեսանյութեր թվային լուսանկարներ
Աշխարհում գոյություն ունեն հեղինակային իրավունքին վերաբերող մի շարք
միջազգային օրենքներ և համաձայնագրեր: 1996թ. ավելի քան 100 երկրներ
ստորագրեցին Մտավոր սեփականության համաշխարհային կազմակերպության
(WIPO) թվային բովանդակությանը վերաբերող երկու պայմանագիր
Տես` http://www.wipo.int/treaties/en/
· Անօրինական բովանդակության սահմանումը տարբեր է տարբեր երկրներում:
· Անօրինական բովանդակությունը հիմնականում վերաբերում է մանկական
պոռնկագրությանը, ծայրահեղ բռնությանը, քաղաքական ծայրահեղություններին,
կամ փոքրամասնությունների հանդեպ ատելություն սերմանող նյութերին:
5. համառոտ` էլ. փոստը, համացանցի
միջոցով միմյանց
միացված համակարգիչների միջև
հաղորդագրությունների
փոխանակման համակարգ է
Էլեկտրոնային նամակը սովորաբար
վայրկյանների ընթացքում է հասնում
հասցեատիրոջը, իսկ վերջինս որոշում
է, թե երբ կարդա ու պատասխանի
Ում է
հասցեագրված
Նամակի
վերնագիր
Նամակի
բովանդակություն
Փոստաղբը բազմաթիվ
զանգվածհասցեատերերին
աբար ուղարկված անցանկալի
նամակների կույտ է:
6. Զրուցարանը ընդհանուր հասկացություն է, որը վերաբերում է քննարկումներին
հատկացված կապուղում տեղի ունեցող ինտերակտիվ հաղորդակցությանը:
Օգտվողները զրուցասենյակներում խոսում են մարդկանց խմբերի կամ
էլ ընկերոջ հետ` օգտվելով ակնթարթային հաղորդակցման ծառայություններից
Զրուցարաններում
քննարկումները սովորաբար
ընթանում են տեքստային
ռեժիմով, սակայն դրան
կարող են ավելանալ նաև
ականջակալերի, խոսափողի և
վեբ տեսախցիկների
օգտագործմամբ փոխանակվող
տեսա և
ձայնահաղորդագրություններ
Առցանց համակարգում պետք է լինել
նույնքան սիրալիր, քաղաքավարի և
բարեկիրթ, որքան իրական կյանքում և
սովորությունդարձնել պահպանել
համացանցային էթիկայի կանոնները:
7. «Բլոգ» բառը weblog անգլերեն բառի կրճատ տարբերակն է: Այն խմբի կամ
անհատի կողմից ստեղծվող և հրապարակվող ցանցային օրագիր է
Մոբլոգ անվանվանմամբ նշվող բջջային հեռախոսների Բլոգները ի հայտ են եկել
վերջերս` հեռախոսներում էլեկտրոնային փոստի գործառույթի ստեղծման շնորհիվ
Տեսաբլոգինգը նոր միտում է. այստեղ օգտվողներն իրենց տեսանյութերի հետ
միասին տեղադրում են նաև մեկնաբանություններ:
Բլոգ վարող անձանց անվանում են բլոգերներ Հիշեցե՛ք, որ չպետք է
հանրությանը հասանելի
համացանցային
տիրույթներում հրապարակ
են այնպիսի անձնական
տեղեկություններ, որոնք
չէին բացահայտի
արտացանցային շփումների
ժամանակ: Այս խնդիրը
հատուկ է Բլոգներին, որոնք
բնույթով անձնական են:
Անգամ անանուն
բլոգավարումը միշտ չէ որ
անանուն է ամբողջովին:
8. Սոցիալական ցանցը վեբ
համակարգի վրա
հիմնված
առցանց ծառայություն է,
որն օգտվողներին
առաջարկում է
հաղորդակցման
զանազան եղանակներ
Հաղորդագրություններ
Զրուցասենյակներ
Ֆայլերի
փոխանակում
Բլոգավորում
Ձայնային
զրուցարան
Էլեկտրոնային
նամակներ
Քննարկումների
խմբեր
Տեսա-
ծառայություններ
9. Վեբ 2.0 հասկացությունը¸ որը ներմուծվել է 2004թ. O'Reilly Media ընկերության կողմից,
վերաբերում է երկրորդ սերնդի այն վեբ ծառայություններին, օրինակ`
• սոցիալական ցանցերին
• վիքիներին
• հաղորդակցման գործիքներին
• տեղեկույթի համատեղ դասակարգման գործունեությանը
Վեբ 2.0 նշանակությունը դպրոցների համար
Այս գործիքները կխթանեն ստեղծագործական գործունեությունը,
համագործակցությունն ու հաղորդակցությունը:
Վեբ 2.0-ի շատ գործիքներ անվճար ծրագրեր են, որոնք կարող
են փոխարինել այն ավանդական ծրագրաշարերին, որոնց համար
դպրոցները սովորաբար վճարում են:
Հիմնված է վեբի վրա
Համագործակցային բնույթ ունի
Հիմնված է բազմաքանակ անձանց համագործակցային աշխատանքի վրա
Բաց աղբյուրի ծրագրաշար
Բովանդակությունը կարելի է ազատ տարածել
Առցանց է
Անվճար է
• միշտ չէ, որ տեղադրվող տեղեկատվությունը կարող է
ճշմարտացի և փաստերով հիմնավորված լինել
• պետք է կրթական արժեք ունենան
• պետք է զգուշանան իրենց մասնավոր կյանքը բացահայտելու և
գաղտնիությունը կորցնելու ռիսկերից
• գործիքների օգտագործումը պետք է արդյունավետ լինի
10. Երբ 1983թ բջջային հեռախոսները երևան եկան, շատ քիչ մարդիկ էին դրանք գնում:
1995-ին Եվրամիությունում յուրաքանչյուր 100 բնակչից բջջային ծառայության
բաժանորդ էր
Հայաստանում ընտանիքների 80%-ն ունեն մեկ կամ ավելի բջջային հեռախոսներ
Բջջային հեռախոսների տիպական հատկանիշներից են
• ձայնային զանգերը
• կարճ հաղորդագրություններ
• մուլտիմեդիա հաղորդագրությունների
• Web 2.0 - ի բազմատեսակ ծառայություններ
Դյուրակիր համակարգիչները օգտակործումը խրախուսվում է
1. Օգտագործե՛ք ճառագայթման ցածր աստիճան ունեցող
բջջային հեռախոսներ
2. միացրած մի թողեք Bluetooth-ը
3. հեռախոսի համարը տվե՛ք միայն այն մարդկանց, ում լավ
եք ճանաչում
4. Նկարները հրապարակելուց առաջ համոզվե՛ք, որ դրանք
չեն ոտնահարի այլ անձանց օրինական իրավունքները
5. Եղե՛ք քաղաքավարի և նրբանկատ, երբ օգտագործում եք
Ձեր հեռախոսը` շրջապատող մարդկանց կարող է
այդքան էլ հաճելի է չլինել ձեր խոսակցությունները լսելը:
11. Վնասակար ծրագրերը տարբեր հետևանքներ են թողնում, օրինակ խանգարում են
ծրագրային ապահովման նորմալ աշխատանքին, կամ առանց օգտագործողի
իմացության թափանցում են համակարգչային համակարգ, կամ հեռացնում են
համակարգչում պահվող տվյալները:
Վնասակար ծրագրերի ամենատարածված տեսակները վիրուսներն ու և որդերն են,
որոնք ինքնավերարտադրվող ծրագրեր են:
1. Ձեր համակարգչի անվտանգությունը միայն ձեր խնդիրը չէ`
վիրուսները, որ վարակել են ձեր համակարգիչը կարող են փոխանցվել
մյուսներին:
2. Համակարգչային խարդախությունը կամ այլ մարդկանց մասին
տեղեկատվությանը չարտոնագրված օգտագործումը նրանց
իրավունքների խախտում է:
3. Լրտեսածրագրերը այն համակարգչային ծրագրերն են, որ «հարձակվում
են» համակարգչի վրա, սովորոբար առևտրային նպատակով,
մասնավորապես տեղադրելով անցանկալի գովազդ կամ
գողանալով օգտվողի վարկային քարտի տվյալները: Dialer-
ը լրտեսածրագրի տեսակ է, որը առանց օգտվողի իմացության գաղտնի
գործարկում է մոդեմը:
12. Կանգնե՛ք, Մտածե՛ք, Միացե՛ք™
նպատակն է օգնել քաղաքացիներին հասկանալ ոչ միայն Համացանցից օգտվելու ռիսկերը,
այլև անվտանգ առցանց վարքագիծ դրսևորելու կարևորությունը
ԽՈՐՀՈՒՐԴՆԵՐ`
Մաքուր պահեք
համակարգչային
տեխնիկան
Արդիականացրեք
անվտանգության
ծրագրաշարը
Ավտոմատացրեք
ծրագրաշարի
թարմացումները
Պաշտպանեք
համացանցին միացվող
սարքերը
Միացրեք և զննեք
USB կրիչները
Պաշտպանեք անձնական
բնույթի տեղեկությունները
Պաշտպանեք ձեր
հաշիվները
Ընտրեք երկար և
ուժեղ գաղտնաբառեր
Յուրահատուկ հասցե
և գաղտնաբառ
Գրեք այն և ապահով
տեղում պահեք
Եղեք ձեր առցանց
ներկայության տերը
13. Միացրեք
զգուշորեն
Եթե կասկածում
եք, ջնջեք
Պաշտպանեք ձեր
գումարները
Աչալուրջ եղեք Wi-
Fi-ի կետերի
հարցում
Ցանցի հարցում
եղեք գիտակ
Թարմացրեք ձեր
գիտելիքները:
Ուսումնասիրեք
համամցանցային
անվտանգության նոր
ուղիները
Գործելուց առաջ
մտածեք
Ունեցեք
պահուստավորված
օրինակներ
Եղեք լավ առցանց
քաղաքացի
Ինչն է առավել
անվտանգ ինձ
համար, անվտանգ է
նաև այլոց համար,
Տեղադրեք
այնպիսի նյութեր
այլոց մասին, որ
կուզենայիք այլոք
տեղադրեին ձեր
մասին
Օգնեք պետական
մարմիններին
կիբեռհանագործությ
ան դեմ պայքարում
14. • Նախքան Համացանցից օգտվելը ժամանակ
հատկացրեք ուսումնասիրելու ռիսկերը և
սովորելու, թե ինչպես բացահայտել հավանական
խնդիրները
ԿԱՆԳՆԵՔ
• Մի պահ ժամանակ հատկացրեք համոզվելու, որ
ճանապարհը հարթ է: Աչալուրջ եղեք
նախազգուշացումների հարցում և մտածեք
ընտանիքի անվտանգության վրա:
ՄՏԱՑԵՔ
• Վայելեք Համացանցն ավելի մեծ վստահությամբ`
համոզված, որ ձեռնարկել եք ճիշտ քայլեր
ապահովագրելու ձեզ և ձեր համակարգիչըՄԻԱՑԵՔ
15. Գիտեիք, որ
Ծնողների 95%-ը գտնում է, որ անհրաժեշտ է երեխաների հետ խոսել
համացանցային անվտանգության ռիսկերի և վարքագծի մասին, սակայն միայն
65%-ն է երեխաների հետ վարել “Համացանցի մասին խոսակցությունը”:
Հարցմանը մասնակցած վաղ պատանեկության տարիքում գտնվողների 68%-
ն ասում է, որ ներբեռնել է համակարգչային կամ այլ ծրագիր` առանց ծնողների
թույլտվության:
Վաղ պատանեկության տարիքում գտնվող հինգ ամերիկացիներից մեկը, որը
պարբերաբար օգտվում է Համացանցից, ասում է, որ ստացել է սեռական
բնույթի անցանկալի առաջարկներ Համացանցի միջոցով և նրանց միայն 25% -ն
է այդ մասին հայտնել իր ծնողին կամ չափահասի:
16. Երեխաների համար ստեղծեք բաց և ազնիվ միջավայր:
Կանոնավոր կերպով երեխաների հետ զրույցներ վարեք համացանցային
անվտանգության մասին
Պատանիների հետ զրուցելիս շեշտեք արժանահավատության
գաղափարը. ամեն ինչ չէ, որ նրանք տեսնում են Համացանցում իրական
է.այնտեղ մարդիկ կարող է և չլինեն այն, ինչ ներկայանում են:
Դիտեք վարքագծի փոփոխությունները. եթե ձեր երեխան հանկարծ
խուսափում է համակարգչից, հնարավոր է, որ առցանց նա ենթարկվում
է հետապնդման:
Ուսումնասիրեք ձեր երեխաների այցելած կայքերի անվտանգության և
գաղտնիության կարգավորումները: Այդ կարգավորումները հաճախ
թարմացվում են, հետևաբար եղեք զգոն:
17. Ով. կիբեռտարածության մեջ վնաս
պատճառելու նպատակ հետապնդող
անձինք, որպիսիք են հաքերները, որոնք
հափշտակում են անձնական
տեղեկությունները:
Ինչ. չարակամ անձինք օգտվում են
համացանցային անանունությունից կամ
խոցելիություններից`օգտագործելով
տարբեր բարդության մեթոդներ, ինչպիսիք
են վիրուսները:
Երբ. հնարավոր չէ կանխատեսել, թե երբ
տեղի կունենա կիբեռ միջադեպը:
Որտեղ. կիբեռտարածությունը, որը հաճախ
տեղափոխվում է Համացանց, ստեղծվում էև
մատչելի է համակարգչային ցանցերից,
որոնք փոխանակում են տեղեկություններ և
ապահովում հաղորդակցությունը:
Ինչու. բարեկամ անձինք ոչ միտումնավոր
կերպով և հաճախ առանց գիտության վնաս
են պատճառում, մինչդեռ չարակամ
անձինք կարող են ունենալ շատ տարբեր
դրդապատճառներ, այդ թվում` գաղտնի
տեղեկատվության, գումարի, վարկի,
արտոնության որոնում կամ վրեժի
շարժառիթ:
ԿԻԲԵՌ ՌԻՍԿԵՐ
Ընտրեք դժվար կռահելի գաղտնաբառեր,
կանոնավոր կերպով փոփոխեք դրանք և
մի հաղորդեք դրանք այլ անձանց:
Օպտիմալացրեք ձեր օպերացիոն
համակարգը, զննարկիչները և այլ
կարևոր ծրագրերը` պարբերաբար
տեղադրելով դրանց արդիական
տարբերակները
Բաց երկխոսություն վարեք ձեր
ընկերների, ընտանիքի և գործընկերների
հետ համացանցային անվտանգության
թեմայով:
Օգտվեք գաղտնիության
կարգավորումներից և սահմանափակեք
առցանց տեղադրվող մասնավոր
տեղեկությունների ծավալը:
Զգուշացեք առցանց առաջարկներից.
Եթե առաջարկը չափազանց լավն է
թվում իրական լինելու համար, ապա դա
այդպես է, որ կա:
ԿԻԲԵՌ ՀՈՒՇՈՒՄՆԵՐ
18. Ձեր առցանց անվտանգության կարևորությունը կարելի է համեմատել սեփական տան
անվտանգության ապահովման կարևորության հետ: Ձեր բովանդակությունը
պաշտպանելու համար դուք «փակում եք լուսամուտները և կողպում դռները»:
19. Եվգենի Կասպերսկի 1965թ.
Հոկտեմբերի 4-ին
Նովոռոսիյսկում
Ռուս ծրագրավորող, ան
տիվիրուսային
անվտանգության գծով
մասնագետ, «Կասպերսկ
ի լաբորատորիա»
ընկերության հիմնադիր
Kaspersky Internet Security համակարգը հնարավորություն է տալիս ոչ միայն
ապահով օգտվել համացանցից , այլ ծնողական վերահսկողություն /parental
cantrol/ գործառույթի շնորհիվ վերահսկել համակարգչի և համացանցի
օգտագործում Ձեր երեխաների կողմից, հնարավորությու է տալիս կարգավորել
և արգելապակել երեխաների մուտքը ոչ ցանկալի բովանդակությամբ կայքեր,
արգելում է առցանց գործողությունները, վերահսկում և արգելափակում է
համակարգչի օգտագործումը:
20. 1. Ո˚ր տարիքից կարելի է համացանց մտնել:
2. Կարող ենք արդյոք ունենալ անձնական էլեկտրոնային հասցե, ստեղծել
բլոգներ կամ գրանցվել սոցիալական ցանցերում
3. Ի˚նչ տնային կանոններ պետք է սահմանել համացանցի օգտագործման
համար:
4. Ո˚ր տարիքից օգտագործել Ակնթարթային հաղորդակցման ծրագրերը:
5. Կարո˚ղ են արդյոք մեծահասակները կարդալ երեխաների
հաղորդագրությունները
6. Արդյո˚ք վեբ-խցիկները հուսալի են:
7. Ի՞նչ է համացանցային կախվածությունը:
8. Ի՞նչ պետք է իմանալ համակարգչային վիրուսների մասին:
9. Ի՞նչ պետք է անել, երբ անհանգստացնում են համացանցում
10. Արդյո՞ք օգտակար են ֆիլտրող ծրագրերը
11. Ինչու՞ է վտանգավոր պոռնոգրաֆիան:
12. Ինչ կարող են սովորեցնել «դեպրեսիվ» երիտասարդական հոսանքները
13. Ինչպե՞ս կարող է համացանցը «նպաստել» թմրամոլությանը:
14. Ի՞նչ ազդեցություն ունեն սոցիալական ցանցերը և զրուցարանները
դեռահասների հաղորդակացական հմտությունների զարգացման վրա:
22. Համոզվեք, որ ձեր համակարգիչը ապահովված է հրապատով (firewall) , ինչպես նաեւ
հակավիրուսային ու հակալրտեսային ծրագրաշարով: Թարմացրեք այդ ծրագրերը եւ
հետեւեք դրանցից եկող ազդանշաններին: Ստուգեք, արդյո՞ք ձեր ինտերնետային
ծառայության մատուցողը առաջարկում է հակավիրուսային եւ հակալրտեսային գործիքներ,
որ կարող եք օգտագործել:
Օգտագործեք փոստաղբային զտիչ (ֆիլտր) եւ հնարավորինս գաղտնի պահեք ձեր
էլեկտրոնային հասցեն` այն վեբում չհրապարակելով: Խուսափեք անծանոթների կողմից
ուղարկված էլեկտրոնային նամակներից եւ անպայման զննեք այն, եթե այնուամենայնիվ
որոշել եք բացել:
Օպերացիոն համակարգի, համացանցային զննարկիչի, որոնման համակարգի եւ
էլեկտրոնային փոստ ծրագրերի համար առավելագույնի հասցրեք ծնողական
վերահսկողության կարգավորումները: Երեխաների համար ստեղծեք օգտվողի անհատական
գրանցումներ: Համոզվեք, որ գաղտնիության կարգավորումները ամենաբարձր աստիճանի
վրա են (այցելեք ձեր զննարկչի options/ընտրանք հրահանգացանկը):
Օգտագործեք լրացուցիչ ֆիլտրող ծրագրաշար:
Կապվեք մասնագետի հետ, երբ ձեր համակարգիչը սկսում է վատ աշխատել. այն կարող է
վարակված լինել: Ինտերնետային ծառայության մատուցողը նույնպես պետք է կարողանա
խորհրդատվություն տրամադրել:
Համացանցում անցանկալի բովանդակության հանդիպելիս, զեկուցեք ազգային
համացանցային թեժ գծին
Հնարավորության դեպքում նստեք երեխաների կողքին, երբ նրանք նավարկում են
համացանցում: Դա լավագույն ձեւն է քննարկելու եւ վստահություն նվաճելու համար:
Միասին սովորելը դարձրեք ձեր նպատակը:
Հիշեք, որ անվտանգության կանոնները ձեր ու ձեր երեխաների համար են: Քաջալերեք
նրանց ասել այն ամենի մասին, ինչն իրենց տարօրինակ է թվում:
ՈՍԿԵ ԿԱՆՈՆՆԵՐ ԾՆՈՂՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ