1. Modyul 4 : Ang Mapanagutang Paggamit ng
Kalayaan
1. Nasusuri ang sariling pakahulugan ng kalayaan.
2. Natutukoy ang mga pasya at kilos na
tumutugon sa tunay na gamit ng kalayaan.
3. Naipakikita at naisasagawa ang wastong pagpili
ng mga angkop na kilos o pagpapasya na
tumutugon sa tunay na kalayaan.EsP10MP-If-4.1
2. May kakayahan kang gumawa
ng pagpapasiya para sa sarili.
Upang magamit ang iyong isip at
kilos-loob sa pagpapaunlad ng
iyong pagkatao, ipinagkaloob din
sa iyo ang iyong kalayaan.
3. Balikan ang mga kaisipan at konseptong
natanim sa iyo tungkol sa kahulugan ng
kalayaan.
4. a. Ano-ano ang mga pakinabang na
natatamasa mo dahil ikaw ay nilikhang
malaya?
b. Ano-ano ang mga nagiging hadlang sa
paggamit mo ng kalayaan?
c. Ano-ano ang mga tungkulin mo dahil
ikaw ay malaya?
5. Balikan ang iyong mga sagot sa naunang
gawain at tukuyin kung alin ang tama at
maling pananaw tungkol sa tunay na
kahulugan ng kalayaan.
6. Gamit ang tsart sa ibaba, punan ang
kolum ng kinakailangang datus
7. Alin sa iyong mga kilos o gawi ang nagpapakita ng
tunay na kalayaan? Pangatuwiranan.
Ang tunay na kalayaan ay ang kakayahan ng
taong pumili at gumawa ng desisyon kung saan
tumutugon sa kabutihan di lamang ng sarili
ngunit maging ng kapwa. Ito ay pagpiling gawin
ang mabuti sa kahit anumang sitwasyong
kinasusuungan.
8. Basahing mabuti ang mga sitwasyon. Piliin
kung alin ang tama. Kung ang pahayag ay
mali, salungguhitan ang bahaging nagpamali
at isulat sa tapat nito ang nararapat na
kasagutan.
1. Dahil ako ay may kalayaan, maaari akong
umuwi sa aming bahay kahit anong oras ko
gusto.
9. 2. Sa aking mga libreng oras, maaari ko
itong gamitin kasama ng aking mga
kaibigan kung may permiso ng aking mga
magulang.
3. Ginagawa ko pa rin ang pumasok at
sinisikap na makinig sa guro upang
matuto kahit na hindi ko gusto ang
kanyang paraan.
10. 4. Kapag wala ang aking mga magulang sa
aming tahanan, ipinagagawa ko ang lahat ng
ayaw kong gawain sa aking nakababatang
kapatid.
5. Dahil galit ako sa aking kaibigang
nagkasala sa akin, hinding-hindi ako gagawa
ng unang hakbang upang kami ay
magkabati.
11. IKALAWANG ARAW
1. Nasusuri ang tunay na kahulugan ng
kalayaan.
2. Nakapagbibigay ng kahulugan ng tunay na
kalayaan.
3. Napagninilayan na ang tunay na kalayaan
ay may kaakibat na pananagutan.
EsP10MP -If-4.2
12. Magbigay ng 3 kilos at pagpapasyang
nagpapakita ng tunay na kalayaan.
Ipagpalagay na ikaw ay binigyan ng libreng
limang oras upang gawin ang iyong gustong
gawin, saan at paano mo ito gugugulin.
13. Bakit ito ang naisip mong gawin sa libreng
oras na ibibigay sa iyo?
Pangkatin ang mga mag-aaral base sa
bilang ng kategorya na nabuo mula sa mga
ibinigay na sagot sa naunang gawain (pag-
aaral, kaibigan, kasiyahan, gadget, sarili,
pamilya, bayan, pagtulong sa kapwa).
14. Bawat pangkat ay guguhit ng isang larawan
ng batang kumakatawan sa sarili. Idikit ang
metastrip na nakapaloob sa katergoryang
magiging anyong tulay gamit ang Manila
paper. Sa kanang dulo ng tulay ay isusulat
ang inaasahang makakamit pagkatapos
gawin ang mga gawaing nakatala.
Humandang ibahagi ang ginawa sa klase.
17. a. Kung ang gawaing pinili mo ay
ipagpapalagay na kumakatawan sa tulay
na iyong tatahakin o tinatahak, ano ang
katangian ng tulay na iyong itinatayo?
b. Saan ito patungo?
18. c. Kontento ba kayo sa pinatunguhan ng
tulay na inyong nabuo? Kung oo,
hanggang kailan ang kasiyanhang dulot
ng resultang inyong nabuo?
d. Nagamit mo ba nang tama ang
kalayaang mayroon ka?
e. Alin sa mga kategorya ang nagpapakita
ng tunay na kalayaan? Bakit?
19. Bilang isang kabataan, ano ang kahalagahan
sa iyong buhay ng kalayaan? Ipaliwanag.
Sa bawat pagpili na gagawin, kinakailangang
isaalang-alang hindi lamang ang sariling
kagustuhan kundi maging ang kapakanan ng mga
taong maaaring maapektuhan ng ating mga
desisyon. Hindi dahil tayo ay malaya, maaari na
nating gawin ang kahit anong naisin natin. Ang
tunay na kalayaan ay ang pagkakaroon din ng
pananagutan sa ating bawat kilos-loob.
20. IKATLONG ARAW
1. Naipaliliwanag na ang tunay na kahulugan ng
kalayaan ay ang kakayahang tumugon sa tawag
ng pagmamahal at paglilingkod.
2. Nakapagbabahagi ng iba’t ibang konsepto
hinggil sa usapin ng kalayaan at pananagutan.
3. Naipakikita ang kahalagahan ng pagpili ng
tamang kilos-loob sa lahat ng pagkakataon.
EsP10MP -Ig-4.3
21. Basahin ang mga nakatala sa
Conversation Bubbles gamit ang
PowerPoint presentation at piliin
mula sa mga metastrips ang tugon
ayon sa kung sino ang may
pananagutan.
22.
23. 1.Ano ang ipinakikita ng mga tugon sa
bawat sitwasyon?
2. Paano nito sinasalamin ang
mapanagutang paggamit ng kalayaan?
24. Pangkatin ang klase sa apat na grupo. Ipabasa
sa kanila ang sanaysay mula sa pahina 71-77 ng
modyul gamit na hinati sa apat na serye. Bigyan
ang bawat pangkat ng panahon upang talakayin
ang mga napakinggan. Gamit ang metastrips,
ilagay sa pisara ang mga nabuong konsepto.
Humandang ibahagi sa klase ng napiling mag-
uulat ang natapos na gawain.
25. Pangkat 1- Unang Serye: Mapanagutang
Paggamit ng Kalayaan
Pangkat 2 - Ikalawang Serye: Pakahulugan sa
Kalayaan at Pananagutan
Pangkat 3 - Ikatlong Serye: Aspekto ng
Kalayaan
Pangkat 4 - Ikaapat na Serye: Uri ng Kalayaan
26. Ang kalayaan ay katangian ng kilos-
loob na itakda ng tao ang kaniyang
kilos tungo sa maaari niyang
hantungan at itakda ang paraan upang
makamit ito.
Santo Tomas de Aquino
27. Ibig sabihin, ang tao ang nagtatakda ng kaniyang
kilos para sa kaniyangsarili. Walang anumang
puwersa sa labas ng tao ang maaaring magtakda
nito para sa kaniya. Nangangahulugan lamang
na ang remote control ng kaniyang buhay ay
hawak ng sarili niyang mga kamay, siya ang
pumipili ng estasyon ng gawain na kaniyang nais
gawin, sapagkat ang kapangyarihan ng kilosloob
ay hindi maaaring ibigay sa iba.
28. Ang salitang kalayaan ay karaniwang
gumigising sa puso ng bawat tao.
Ipinaglalaban ng bawat tao ang kaniyang
karapatang mabuhay at magpasiya ayon sa
kaniyang nais, sa pangangatuwirang walang
panlabas na hadlang na sisirain paggawa ng
isang bagay na nais niyang gawin o ang
karapatang sabihin ang anumang bagay na
nais niyang sabihin.
29. Dalawang pakahulugan sa pananagutan na nakaaapekto sa
ideya ng kalayaan.
1. Simulan natin sa pagsasabing ang malayang
kilos ay kilos na “mananagot ako.” Ito ay kilos na
nagmula sa akin. Sa puntong ito, ang kalayaan ay
nakakabit sa aking sarili (sa pagiging ako), sa aking
kakayahang kumilos, sa aking sariling kagustuhan,
sa pagsasabi ng oo o hindi sa mga nakapalibot sa
akin, sa pagpapasiya ko kung ano ang
aking gagawin.
30. Ito ang kalayaang kaugnay ng malayang
kilos-loob at mayroon ako nito dahil ako ay
tao, likas ito sa akin.
Kakabit ng pananagutan ang
kakayahan ng taong tumugon sa
obhektibong tawag ng
pangangailangan ng sitwasyon.
31. 2. Subalit, bagama’t ako ay
responsable sa aking ginawa, hindi ito
nangangahulugan na ang kilos ko ay
mapanagutang kilos. Bilangtao, ako ay
responsable sa aking mga kilos, subalit
hindi ito nangangahulugang ako ay
isang responsableng ta
32. Hindi tunay na malaya ang tao kapag
hindi niya makita ang lampas sa
kaniyang sarili; kapag wala siyang
pakialam sa nakapalibot sa kaniya;
kapag wala siyang kakayahang
magmalasakit nang tunay at kapag siya
ay nakakulong sa pansarili lamang
niyang interes.
33. Dalawang responsibilidad
1. Kalayaang kaugnay ng malayang kilos
loob
- Ito ay ang pagkilos sa sariling kagustuhan
2. Kakayahang tumuguon sa tawag ng
pangangailangan ng sitwasyon
- Pagkilos ayon sa hinihingi ng sitwasyon
34. Dalawang aspekto ng Kalayaan
1. Kalayaan Mula Sa (Freedom From)
- Ang kalayaan mula sa ay ang kawalan ng
hadlang ng isang tao sa pagkamit ng anumang
naisin. Malaya siyang kumilos o gumawa ng
mga bagay-bagay at para maging ganap na
malaya ang isang tao, dapat kaya niyang pigilin
at pamahalaan ang nais ng kanyang sarili.
35. Mga negatibong katangian at pag-
uugali na kailangang iwasan para
ganap na maging malaya
a. Makasariling interes
b. Katamaran
c. Kapritso
d. Pagmamataas
36. 2. Kalayaan Para Sa (Freedom For)
- Inuuna ang kapakanan ng iba bago ang
sariling kapakanan. Kung ang isang tao ay
malaya sa pagiging makasarili. Upang
patuloy na makapagmahal at
makapaglingkod ang isang tao, kailangang
malaya siya mula sa pansariling interes na
nagiging hadlang sa kanyang pagtugon sa
pangangailangan ng kanyang kapwa.
37. Dalawang uri ng Kalayaan
1. Malayang Pagpili (Free Choice o
Horizontal Freedom) - Ang malayang
pagpili ay ang pagpili sa kung ano ang
alam ng taong makabubuti sa kaniya
(goods). Ang isang bagay ay pinipili
dahil nakikita ang halaga nito.
38. 2. Vertical freedom o fundamental Option -
Ito ay tumutukoy sa pangunahing pagpiling
ginagawa ng isang tao.
a. Ang pagtaas o tungo sa mas mataas na
halaga o fundamental option ng
pagmamahal - nangangahulugan ito ng
pagpili sa ginagawa ng tao; kung ilalaan ba
niya ang kanyang ginagawa para sa tao at sa
Diyos.
39. b. Ang pagbaba tungo sa mas
mababang halaga o fundamental
option ng pagkamakasarili - ito ang
mas mababang fundamental option
dahil wala kang pakialam sa iyong
kapwa at sa Diyos.
40. 1. Ano ang karaniwang katuturan ng
kalayaan?
2. Ano ang responsibilidad at pananagutan?
3. Paano nauugnay ang kalayaan sa
pananagutan?
4. Ano ang tinatawag na tunay na kalayaan?
41. Gamit ang graphic organizer, buuin
ang mahalagang konseptong
nahinuha mula sa mga nagdaang
gawain at sanaysay na binasa.
42. Ang tunay na kahalagahan ng
kalayaan ay ang kakayahang
tumugon sa tawag ng __________
at _________.
43. Gumawa ng maikling tula tungkol sa
mapanagutang paggamit ng kalayaan
Kraytirya:
Husay ng Pagganap – 30%
Kooperasyon at Disiplina – 20%
Pagkamalikhain – 10%
Kaugnayan sa Paksa – 40%
44. Ang tunay na kalayaan ay ang kakayahang
tumugon sa tawag ng pagmamahal at
paglilingkod. Hindi tunay na malaya ang tao
kapag hindi niya makita ang lampas sa kanyang
sarili; kapag wala siyang pakialam sa nakapalibot
sa kanya; kapag wala siyang kakayahang
magmalasakit nang tunay at kapag siya ay
nakakulong sa pansarili lamang niyang interes.
45. Piliin sa kahon ang mga tamang sagot upang
mabuo ang mga pahayag.
1. Ang ___________ ng pagmamahal ay isang
panloob na kalayaan.
2. Ang ______________ ay tumutukoy sa kung
ano ang tingin ng taong makabubuti sa kanya.
46. 3. Ang _________ ay karaniwang gumigising
sa puso ng bawat tao.
4. Kakabit ng ___________ ang kakayahan ng
taong tumugon sa obhektibong tawag ng
pangangailangan.
47. 5. Ang dalawang aspekto ng kalayaan ay ang
___________ at __________________.
48. Sumulat ng sanaysay na binubuo ng sampu
o higit pang pangungusap na nagpaliliwanag
tungkol sa kahalagahan ng kalayaan at ng
mapanagutang paggamit nito.
Kraytirya:
a. Nilalaman -50%
b. Kaugnayan sa Paksa -30%
c. Paggamit ng Angkop na Salita-20%
49. IKA – APAT NA ARAW
1. Nakagagawa ng mga angkop na kilos upang
maisabuhay ang paggamit ng tunay na kalayaan:
tumugon sa tawag ng pagmamahal at paglilingkod.
2. Natutukoy ang mga negatibong katangiang naging
hadlang sa paggamit ng tunay na kalayaan.
3. Nahihinuha na ang bawat kilos na isinasagawa ay
maaring makaapekto sa kapwa.
EsP10MP -Ig-4.4
50. Gamit ang tsart , magtala ng mga angkop na kilos
at pasya ayon sa sumusunod na sitwasyon.
51. Balikan at suriin ang iyong naging
pasya at kilos nitong mga nagdaang
araw, magbigay ng mga negatibong
katangiang naipamalas mo na
maaring naging hadlang sa iyong
paggamit ng tunay na kalayaan.
52.
53.
54. Pumili ng isang negatibong katangiang
taglay na nakahahadlang sa paggamit
mo ng tunay na kalayaang kailangan
mong baguhin sa iyong sarili. Magtala
ng paraang gagawin upang
mapagtagumpayan ang negatibong
katangian, at isulat ang mga sitwasyong
nagagamit ang tunay na kalayaan.