SlideShare a Scribd company logo
METİN TÜRLERİ
KATHARINA REISS
İŞLEVSELLİK (FUNKTIONALITÄT)
• İŞLEVSEL YAKLAŞIMLAR
Çeviribilim de işlevsel yaklaşımların ortak noktası çeviriyi dilbilimsel bir işlem
olarak gören kuramlardan ayrılarak, çeviriyi bir eylem, özellikle de iletişimsel ve
toplumsal bir eylem olarak gören bir bakış açısı sunmalarıdır. İşlevsel yaklaşımlar
arasında en fazla öne çıkan Alman çeviribilimci Hans Vermeer’in Skopos kuramı, Holz-
Mänttäri’nin Çeviri Eylemi Kuramı ve Katharina Reiss’ın Metin Türleri ve İşlevleri üzerine
yaptığı çalışmalar üzerine olmuştur. Reiss, metin türü konusunda geliştirdiği yaklaşımla,
işlevsel çeviribilimin öncülerinden sayılmaktadır.
•
Cicero
Hieronymus W.Benjamin
Martin Luther
W.V.Humbold
E.Schleiermacher
Holz-Mänttäri
Hans Vermeer
Katharina Reiß
METİN ÇEŞİTLERİ (TEXTORTEN)
• 1. Bilgilendirici Metinler (Informative Texte)
• 2. İşlevsel Metinler (Operative Texte)
• 3. Anlatımcı Metinler (Expressive Texte)
• 4. Çok araçlı Metinler (Audio-Mediale Texte)
BİLGİLENDİRİCİ METİNLER (INFORMATIVE
TEXTE)
İçerik ve bilgilendirme ağırlıklı metinler, bir olayı ya da bir olgunun
anlatımını kapsar. Genellikle düz yazı şeklinde oluşturulmuş
metinlerdir.
Bu tür metinler, politik bir olayı yorumlarken okuru belli bir
noktaya çekmeyi amaçlar. Bu durumda bilgilendirme özelliği olan
bilgilendirici metin, etkileyici işlev yüklenmesiyle operatif metin
yapısını da kazanır (Reiss; 1993:18).
Bu gruba giren metinler, genellikle medya haberleri, yorumlar,
röportajlar, ticaret haberleri, kullanma kılavuzları, belgeler, ders
kitaplar, araştırma yazıları, teknik ve sosyal bilimlere özgü
metinlerdir.
İŞLEVSEL METİNLER
(OPERATIVE TEXTE)
Alıcıya yönelik olan bu metinler alıcı adresi veya
kişiyi eyleme, bir reaksiyona yöneltmek amacını taşırlar.
Bir eyleme yönlendirme özelliği taşıdıklarından, söylem,
tarz ve biçim açısından etkilidirler. Dilin en etkili şekilde
kullanımı bu metinlerde gerçekleşir. İkna, tatmin edicilik
bu türlerde kendini gösterir. Bu grup metinler bir amacın,
bir planın, bir söylemin gerçekleştirilmesi için yazılır..
Bu metinlere, reklamlar, propagandalar, yorumlar
v.b. Yazılar örnek verilebilir.
ANLATIMCI METİNLER
(EXPRESSIVE TEXTE)
Bu tür metinlerde metnin şekli kadar yazarın metin içeriğini nasıl
ifade ettiği de ön plandadır. Bunun yanında; söz dizimi, şekil, vurgulu
bu tip metinlerin karakteristik özelliklerindendir.
Stil, uyaklar/kafiyeler, karşılaştırmalı ve betimleyici/tasvirli
konuşma tarzları, atasözleri, özdeyişler bu metinlerin içeriklerini
oluştururlar. Ses uyumları sadece şiirler için geçerli değildir, düz
yazılar içinde ses uyumu söz konusudur.
Bu grup metinler, şekil ağırlıklı yazın metinlerin tüm özelliklerini
taşırlar. Kısa öyküler, hikayeler, fıkralar, sahne oyunları, romanlar ve
tüm şiir çeşitleri vurgulu metinleri oluşturur.
ÇOK ARAÇLI METİNLER
(AUDIO-MEDIALE TEXTE)
Daha önce açıklamaya çalıştığımız bilgi vurgulu, içerik ve şekil
vurgulu metinlerin her türlü medya araçlarıyla iletilmesi ve eyleme
konulmasıdır.
İletişim amaçlı olduğu sürece metnin genel işlevini yürüttüğü
her ortamda, dil dışı ‘yayın’ araçlarından faydalanılabilir. Dolayısıyla her
türlü metin bu alanda işlenebilir.
Bir radyo yayınında verilen oyunda sadece ses ve dil ön
plandadır ancak bu oyunun televizyonda veya sahnede ortaya
konulmasında diğer faktörlerde (Mimik, görüntü, hareketler ve renkler)
devreye girer.

More Related Content

What's hot

51285452 seven-types-of-meaning
51285452 seven-types-of-meaning51285452 seven-types-of-meaning
51285452 seven-types-of-meaning
Hina Honey
 
Causes of language change
Causes of language changeCauses of language change
Causes of language change
Kaleem Ullah
 
Katharina reiss
Katharina reissKatharina reiss
Katharina reiss
nobedi12
 
Semantics and meaning
Semantics  and meaning Semantics  and meaning
Semantics and meaning
Richard Chasi
 
Discourse analysis new
Discourse analysis newDiscourse analysis new
Discourse analysis new
Harry Subagyo
 
Semantics
Semantics Semantics
Semantics
Fatima Gul
 
Hedging maxims
Hedging maximsHedging maxims
Hedging maxims
Yvan Cuellar
 
05 cooperation and implicature for students
05 cooperation and implicature for students05 cooperation and implicature for students
05 cooperation and implicature for students
gadis pratiwi
 
Equivalencein translation
Equivalencein translationEquivalencein translation
Equivalencein translation
Dorina Moisa
 
Discourse Analysis by Christopher J. Hall et al
Discourse Analysis by Christopher J. Hall et alDiscourse Analysis by Christopher J. Hall et al
Discourse Analysis by Christopher J. Hall et al
Naomie Daguinotas
 
Linguistics and language
Linguistics and languageLinguistics and language
Linguistics and language
tahajoon
 
Meaning of language 4
Meaning of language 4Meaning of language 4
Meaning of language 4
棠貝 白
 
Language change )
Language change )Language change )
Language change )
Hifza Kiyani
 
Pragmatc approach - discourse analysis
Pragmatc approach - discourse analysisPragmatc approach - discourse analysis
Pragmatc approach - discourse analysis
Thanhhao Duong
 
Traditional grammar
Traditional grammarTraditional grammar
Traditional grammar
Rogelyn Castañeto
 
Translation Strategies, by Dr. Shadia Y. Banjar
Translation Strategies, by Dr. Shadia Y. BanjarTranslation Strategies, by Dr. Shadia Y. Banjar
Translation Strategies, by Dr. Shadia Y. Banjar
Dr. Shadia Banjar
 
2 l2 spoken&written-discourse
2 l2 spoken&written-discourse2 l2 spoken&written-discourse
2 l2 spoken&written-discourse
Angelica Cantarell
 
semantics the study of meaning
 semantics the study of meaning semantics the study of meaning
semantics the study of meaning
Yoshinta Debbi A
 
Applied Linguistics "Grammar"
Applied Linguistics "Grammar"Applied Linguistics "Grammar"
Applied Linguistics "Grammar"
Kum Visal
 
co text and context
 co text and context co text and context
co text and context
DebbyRizky2
 

What's hot (20)

51285452 seven-types-of-meaning
51285452 seven-types-of-meaning51285452 seven-types-of-meaning
51285452 seven-types-of-meaning
 
Causes of language change
Causes of language changeCauses of language change
Causes of language change
 
Katharina reiss
Katharina reissKatharina reiss
Katharina reiss
 
Semantics and meaning
Semantics  and meaning Semantics  and meaning
Semantics and meaning
 
Discourse analysis new
Discourse analysis newDiscourse analysis new
Discourse analysis new
 
Semantics
Semantics Semantics
Semantics
 
Hedging maxims
Hedging maximsHedging maxims
Hedging maxims
 
05 cooperation and implicature for students
05 cooperation and implicature for students05 cooperation and implicature for students
05 cooperation and implicature for students
 
Equivalencein translation
Equivalencein translationEquivalencein translation
Equivalencein translation
 
Discourse Analysis by Christopher J. Hall et al
Discourse Analysis by Christopher J. Hall et alDiscourse Analysis by Christopher J. Hall et al
Discourse Analysis by Christopher J. Hall et al
 
Linguistics and language
Linguistics and languageLinguistics and language
Linguistics and language
 
Meaning of language 4
Meaning of language 4Meaning of language 4
Meaning of language 4
 
Language change )
Language change )Language change )
Language change )
 
Pragmatc approach - discourse analysis
Pragmatc approach - discourse analysisPragmatc approach - discourse analysis
Pragmatc approach - discourse analysis
 
Traditional grammar
Traditional grammarTraditional grammar
Traditional grammar
 
Translation Strategies, by Dr. Shadia Y. Banjar
Translation Strategies, by Dr. Shadia Y. BanjarTranslation Strategies, by Dr. Shadia Y. Banjar
Translation Strategies, by Dr. Shadia Y. Banjar
 
2 l2 spoken&written-discourse
2 l2 spoken&written-discourse2 l2 spoken&written-discourse
2 l2 spoken&written-discourse
 
semantics the study of meaning
 semantics the study of meaning semantics the study of meaning
semantics the study of meaning
 
Applied Linguistics "Grammar"
Applied Linguistics "Grammar"Applied Linguistics "Grammar"
Applied Linguistics "Grammar"
 
co text and context
 co text and context co text and context
co text and context
 

More from AleesiaBT11 BT

Metin türleri
Metin türleriMetin türleri
Metin türleri
AleesiaBT11 BT
 
Hukuk terminolojisi-2
Hukuk terminolojisi-2Hukuk terminolojisi-2
Hukuk terminolojisi-2
AleesiaBT11 BT
 
Hukuk terminolojisi-1
Hukuk terminolojisi-1Hukuk terminolojisi-1
Hukuk terminolojisi-1
AleesiaBT11 BT
 
Gideon toury-ve-öncül-normlar-1-1
Gideon toury-ve-öncül-normlar-1-1Gideon toury-ve-öncül-normlar-1-1
Gideon toury-ve-öncül-normlar-1-1
AleesiaBT11 BT
 
Gideon toury-3-1
Gideon toury-3-1Gideon toury-3-1
Gideon toury-3-1
AleesiaBT11 BT
 
çEviribilim kavramları-2
çEviribilim kavramları-2çEviribilim kavramları-2
çEviribilim kavramları-2
AleesiaBT11 BT
 
çEviribilim kavramları-1
çEviribilim kavramları-1çEviribilim kavramları-1
çEviribilim kavramları-1
AleesiaBT11 BT
 

More from AleesiaBT11 BT (7)

Metin türleri
Metin türleriMetin türleri
Metin türleri
 
Hukuk terminolojisi-2
Hukuk terminolojisi-2Hukuk terminolojisi-2
Hukuk terminolojisi-2
 
Hukuk terminolojisi-1
Hukuk terminolojisi-1Hukuk terminolojisi-1
Hukuk terminolojisi-1
 
Gideon toury-ve-öncül-normlar-1-1
Gideon toury-ve-öncül-normlar-1-1Gideon toury-ve-öncül-normlar-1-1
Gideon toury-ve-öncül-normlar-1-1
 
Gideon toury-3-1
Gideon toury-3-1Gideon toury-3-1
Gideon toury-3-1
 
çEviribilim kavramları-2
çEviribilim kavramları-2çEviribilim kavramları-2
çEviribilim kavramları-2
 
çEviribilim kavramları-1
çEviribilim kavramları-1çEviribilim kavramları-1
çEviribilim kavramları-1
 

Metin türleri

  • 2. İŞLEVSELLİK (FUNKTIONALITÄT) • İŞLEVSEL YAKLAŞIMLAR Çeviribilim de işlevsel yaklaşımların ortak noktası çeviriyi dilbilimsel bir işlem olarak gören kuramlardan ayrılarak, çeviriyi bir eylem, özellikle de iletişimsel ve toplumsal bir eylem olarak gören bir bakış açısı sunmalarıdır. İşlevsel yaklaşımlar arasında en fazla öne çıkan Alman çeviribilimci Hans Vermeer’in Skopos kuramı, Holz- Mänttäri’nin Çeviri Eylemi Kuramı ve Katharina Reiss’ın Metin Türleri ve İşlevleri üzerine yaptığı çalışmalar üzerine olmuştur. Reiss, metin türü konusunda geliştirdiği yaklaşımla, işlevsel çeviribilimin öncülerinden sayılmaktadır. • Cicero Hieronymus W.Benjamin Martin Luther W.V.Humbold E.Schleiermacher Holz-Mänttäri Hans Vermeer Katharina Reiß
  • 3. METİN ÇEŞİTLERİ (TEXTORTEN) • 1. Bilgilendirici Metinler (Informative Texte) • 2. İşlevsel Metinler (Operative Texte) • 3. Anlatımcı Metinler (Expressive Texte) • 4. Çok araçlı Metinler (Audio-Mediale Texte)
  • 4. BİLGİLENDİRİCİ METİNLER (INFORMATIVE TEXTE) İçerik ve bilgilendirme ağırlıklı metinler, bir olayı ya da bir olgunun anlatımını kapsar. Genellikle düz yazı şeklinde oluşturulmuş metinlerdir. Bu tür metinler, politik bir olayı yorumlarken okuru belli bir noktaya çekmeyi amaçlar. Bu durumda bilgilendirme özelliği olan bilgilendirici metin, etkileyici işlev yüklenmesiyle operatif metin yapısını da kazanır (Reiss; 1993:18). Bu gruba giren metinler, genellikle medya haberleri, yorumlar, röportajlar, ticaret haberleri, kullanma kılavuzları, belgeler, ders kitaplar, araştırma yazıları, teknik ve sosyal bilimlere özgü metinlerdir.
  • 5.
  • 6. İŞLEVSEL METİNLER (OPERATIVE TEXTE) Alıcıya yönelik olan bu metinler alıcı adresi veya kişiyi eyleme, bir reaksiyona yöneltmek amacını taşırlar. Bir eyleme yönlendirme özelliği taşıdıklarından, söylem, tarz ve biçim açısından etkilidirler. Dilin en etkili şekilde kullanımı bu metinlerde gerçekleşir. İkna, tatmin edicilik bu türlerde kendini gösterir. Bu grup metinler bir amacın, bir planın, bir söylemin gerçekleştirilmesi için yazılır.. Bu metinlere, reklamlar, propagandalar, yorumlar v.b. Yazılar örnek verilebilir.
  • 7.
  • 8. ANLATIMCI METİNLER (EXPRESSIVE TEXTE) Bu tür metinlerde metnin şekli kadar yazarın metin içeriğini nasıl ifade ettiği de ön plandadır. Bunun yanında; söz dizimi, şekil, vurgulu bu tip metinlerin karakteristik özelliklerindendir. Stil, uyaklar/kafiyeler, karşılaştırmalı ve betimleyici/tasvirli konuşma tarzları, atasözleri, özdeyişler bu metinlerin içeriklerini oluştururlar. Ses uyumları sadece şiirler için geçerli değildir, düz yazılar içinde ses uyumu söz konusudur. Bu grup metinler, şekil ağırlıklı yazın metinlerin tüm özelliklerini taşırlar. Kısa öyküler, hikayeler, fıkralar, sahne oyunları, romanlar ve tüm şiir çeşitleri vurgulu metinleri oluşturur.
  • 9. ÇOK ARAÇLI METİNLER (AUDIO-MEDIALE TEXTE) Daha önce açıklamaya çalıştığımız bilgi vurgulu, içerik ve şekil vurgulu metinlerin her türlü medya araçlarıyla iletilmesi ve eyleme konulmasıdır. İletişim amaçlı olduğu sürece metnin genel işlevini yürüttüğü her ortamda, dil dışı ‘yayın’ araçlarından faydalanılabilir. Dolayısıyla her türlü metin bu alanda işlenebilir. Bir radyo yayınında verilen oyunda sadece ses ve dil ön plandadır ancak bu oyunun televizyonda veya sahnede ortaya konulmasında diğer faktörlerde (Mimik, görüntü, hareketler ve renkler) devreye girer.