1. Мэдээлллийн урсгал
түүнийг зохион байгуулах
Бэлтгэсэн:Ш.Нарангарав

2. Шинжлэх ухаан хөгжих тусам түүний
судалгааны үр дүн болох шинжлэх
ухааны мэдээллийн тоо хэмжээ хурдан
өсөж тэдгээр мэдээллийг бүрэн олж
ашиглах ажлыг системтэй зохион
байгуулах явдал онцгой чухал асуудлын
нэг болоод байна. Энэ нь юуны түрүүнд
мэдээллийн урсгалыг оновчтой зохион
байгуулах асуудалд оршиж байна.

3.  Мэдээллийн урсгалыг оновчтой, үр ашигтай
зохион байгуулахын тулд түүнийг олон
талаас нь авч үзвэл зохино. Юнескогийн
мэдээнээс үзэхэд 19 зууны эхэнд дэлхийн
хэмжээгээр ойролцоогоор шинжлэх ухааны
үргэлжилсэн хэвлэл 100 байсан бол 1850 онд
1000, 1900 онд 100000 болтлоо өсжээ. Үүнээс
үзэхэд сүүлийн 25 жилд өнгөрсөн 500 жилийн
турш хэвлэгдэн гарсантай тэнцэх зохиол
хэвлэгдсэн байна. Одоо дэлхий дахинаа 30
секунд тутамд 5000 хэвлэийн хуудас бичвэр
гарч байна.

4.  Нийтлэлийн өсөлтийн хурдац дэлхийн хүн
амын өсөлтийн хурдацаас 3 дахин өндөр
байна. Юнескогийн мэдээгээр дэлхийд жил
бүр 600000 орчим төрөл бүрийн баримт
хэвлэгдэж байгаагийн 300000 нь ном
товхимол, 150000 сэтгүүл, 150000 өөр бусад
хэвлэл нийтлэгдэж байна. Шинжлэх ухаан
техникийн асуудлаар 3.5 сая өгүүлэл
хэвлэгдэж жил бүр 800 сая хуулбарыг 80
хэлээр хэвлэн гаргаж байна. Эдгээрээс гадны
шинжлэх ухаан техникийн нийтлэгддэг ба
нийтлэгддэггүй эх сурвалжууд олноор
хэвлэгдэн гарч байна

5. Дэлхий дахинаа гарч буй шинжлэх ухаан техникийн эх
сурвалжуудын энэ их урсгалыг шинжлэн судлан үзэхэд хэд
хэдэн бодит зүй тогтол ажиглагдаж байна. Үүнд:
 Шинжлэх ухааны баримтын хэмжээ нь цаг хугацаанаас
хамааран өөрчлөгддөг. Хугацаа удахад цугларан хадгалагдах
мэдээллийн эх сурвалж төдий чинээ их болдог.
 Цаг хугацаа удах тусам ном зохиолууд шинжлэх ухааны
мэдээлийн эх сурвалж болох чадвар нь буурч хэрэглэгчид бага
ашигладаг болохыг баримтын хуучралт гэж үздэг.
 Шинжлэх ухаан техникийн салбаруудын нэр томьѐоны систем
тодорхой хугацаанд харьцангуй тогтонги байж хэрэглэгддэг.
 Шинжлэх ухааны баримтын бичвэрт төрөл бүрийн үгийг
хэрэглэх давтамж ялгаатай байх гэх мэт зүй тогтолууд байна.
Эдгээр зүй тогтолуудыг номын сангийн практикт ашигласаар
ирсэн.

6.  Энэнь тухайлбал номын санд шинжлэх
ухаан техникийн ном зохиолыг
хадгалахдаа хуучралтыг анхаарах,
хэвлэлийн бүтээгдэхүүний хэмжээг
төлөвлөхдөө түүний өсөлтийн
хэмжээтэй зохицуулах, шинжлэх ухаан
техникийн сэтгүүлийн захиалга түүний
салбарын мэдээллийн хэрэгцээ,
сэтгүүлийн мэргэжлийн баримжаа
хоѐрыг зохицуулан хийдэгтэй
холбоотой.

7. Мэдээллийн үйл ажиллагаанд баримтат мэдээлийн
урсгалын зүй тогтолыг практиктай холбогдуулан хэд
хэдэн асуудлуудыг шийдвэрлэж байна. үүнд:
 Шинжлэх ухаан техникийн ном зохиолын файлын
бүрдлийг тодорхойлох
 Үг давтамжийн толь түүний дотор түлхүүр үгийн толь
зохиох
 Түлхүүр үгийн цэсийн бүрдлийг тодорхойлох
 Мэдээлийн хэвлэл гаргах, лавлагаа мэдээлийн фонд
бүрдүүлэх хэмжээ чиглэлийг тогтоох
 Лавлагаа мэдээллийн фонд болон ангиллын
системийн анги дэд ангиудын хоорондох сэдвийн
холбоог тогтоох гэх мэт.

8. Орчин үеийн шинжлэх ухааны хөгжил нь
мэдээллийн эх сурвалжийн урсгалд шууд
нөлөөлж буй гол хүчин зүйл болж байна.
Мэдээллийн талаас нь авч үзвэл шинжлэх
ухаан нь мэдлэгийг шинэ зүйлээр баяжуулах
зорилгоор мэдээллийг цуглуулан
хуримтуулах , дахин боловсруулалт хийх үйл
явцын нэгдэл юм. Энэ нь шинжлэх ухааны
үйл ажиллагааны хүрээнд мэдээлийн урсгал
эргэлтэнд орсоны дүнд явагддаг.

9. Анхаарал тавьсанд
баярлалаа