1. MỘT CUỘC ĐỜI !
Kính tặng mẹ yêu!
-Má!....má …má cháu có sao không, chú Bốn ? (tên gọi
một y tá ở thôn Qui Hậu ). Chú Bốn không nói gì,vội vàng
lấy pin soi vô mắt rồi tiêm liên tiếp hai mũi thuốc vào vai
má. Má tôi vẫn bất động. Ngồi xem mạch cho má,vẻ mặt
chú đầy lo lắng. Ngoài kia, trời đã sập tối tự lúc nào. Trong
căn phòng nhỏ, má tôi nằm thoi thóp, mặt tái nhợt. Nỗi lo
sợ ngập tràn trong lòng chúng tôi.
Một lúc lâu, má tôi cựa người, rên khe khẽ. Chú Bốn kéo
tay tôi ra ngoài:
-Má cháu đã tỉnh nhưng còn yếu, ngày mai đưa đi bệnh
viện sớm !
Chú đi rồi.Tôi lặng lẽ ngồi xuống bên má và một quãng
đời dài cơ cực của má lại hiện ra …..
….Má tôi quê ở Phụng Tường (một thôn thuộc xã Hòa
Trị), là con út một gia đình nghèo khổ. Năm 1946, ngoại
sinh má và bốn năm sau thì bà qua đời. Cảnh “gà trống
nuôi con “ quá cơ cực, ông ngoại cũng theo bà, bỏ lại má
bơ vơ, côi cút giữa dòng đời. Má tôi nếm trải bao vị chua
cay của cuộc sống mồ côi. Thời gian trôi qua, má có
chồng, sinh con và là một giáo viên tiểu học. Trước 1975,
má dạy ở Trường tiểu học Long Tường, xã Hòa Trị, vừa
dạy, má vừa bán thuốc tây cho “cộng sản”. Thuốc bọc
trong bụng, mặc áo dài giả mang thai để đánh lừa Mĩ –ngụy
truy lùng. Má tôi bảo nếu bị bắt thì đi tù với tội tiếp tế cho
cộng sản. Cái tội tày trời vậy mà má “tiếp tế” không biết
bao nhiêu thuốc nhất là Ký ninh .

2. Má tôi lúc nào cũng làm việc (Ba đi lính ngụy). Má
vừa làm cha, làm mẹ,vừa là cô giáo,vừa “gia sư” cho chị
em tôi và là nông dân nữa chứ ! Đến mùa, má đem áo dài
để bờ ruộng, ra lớp thì nhổ cỏ, cắt lúa… Lúc vào vụ, má tôi
quần quật chẳng ngơi tay. Đêm, má đạp lúa đến sáng (hồi
ấy đâu có máy móc như bây giờ).Tằn tiện được bao nhiêu
tiền, má đem lo cho ba để khỏi đi tác chiến. Rồi giải phóng,
vì là vợ ngụy quân nên má đâu được tiếp tục dạy, mấy sào
ruộng vào hợp tác xã, má tôi lại trắng tay ….
Chú gà trống sau hè vỗ cánh bành bạch rồi cất tiếng
gáy te te, cắt ngang dòng hồi tưởng của tôi. Vặn to ngọn
đèn, tôi nhìn thật lâu vào khuôn mặt. Má tôi già đi nhiều
lắm! Đôi má hóp lại, mắt trũng xuống, hằn sâu bao nỗi lo
toan! Cả nhà mười miệng ăn (7 đứa con với ông bác ruột
bị mù cũng ở chung), không hiểu má tôi xoay xở bằng
cách nào mà chị em tôi đều được đi học. Những lúc xong
việc đồng áng, má đi bộ trên 10km để mua mì, khoai lang
gánh về nấu chín rồi đi bán dạo khắp nơi. Có hôm bán ế,
cả nhà ăn khoai thay cơm. Có hôm, má về, tay chân bê
bết máu, quần áo rách tả tơi. Thì ra má bị chó cắn. Nhìn
má thật thương tâm!
Gánh khoai không đủ nuôi con, má làm thêm nghề
hàng xáo. Mua lúa về, má xay, giã cả đêm, khuya gánh bộ
gần 10km xuống chợ Tuy Hòa để bán. Có thời gian bị
Quản lí thị trường đón bắt, má phải gánh băng qua cánh
đồng, dò dẫm từng bước. Có lần bị trượt, gạo rớt xuống
nước bùn, chẳng ai mua. Má lại gánh trở về.
Tảo tần thế mà vẫn nghèo! Gian nan nhất là vào năm 1985,
tôi đang học CĐSP Nha Trang, em trai kề thi đại học chưa

3. có giấy báo kết quả thì đã đi bộ đội ở đảo Song Tử Tây.
Thời gian này,Trường Sa có chiến tranh, thương con, lo
nghĩ nhiều về con, má điên dại mấy năm trời. Phần thì đàn
con đã lớn, phần thì bệnh tật, má tôi như kiến trong chảo
nóng. Lúc nào khỏe, má lao vào công việc như con thiêu
thân. Mãn nghĩa vụ, em tôi luyện thi và đỗ vào đại học.
Ngày chuẩn bị cho con vào trường ĐH Y Dược Thành phố
Hồ Chí Minh, má tôi tới bà cô họ mượn một chỉ vàng
nhưng không cho với lí do lấy gì trả. Lại thêm đứa em gái
trúng tuyển vào trường ĐHSP Qui Nhơn sau đó 2 năm.
Cầm giấy báo, má tôi khóc. Giọt nước mắt vui mừng xen
lẫn âu lo lăn dài trên gò má nhăn nheo. Chẳng hiểu bằng
cách nào mà 7 đứa con má đã nên người. Chúng tôi chỉ
nhớ: má chẳng ăn một miếng ngon, chẳng mua một chiếc
áo đẹp …chỉ biết má tất tả, ngược xuôi buôn bán tảo tần.
Cả một cuộc đời má vì đàn con. Má sống vì con, cho con
tất cả …
Bảy đứa con má bây giờ đã thành đạt, (năm cô giáo
đang phục vụ trong ngành giáo dục tỉnh Phú Yên, một bác
sĩ và một dược sĩ mới ra trường ) còn má …sức mòn, lực
kiệt.
…. Càng nhìn má, càng nghẹn ngào, tôi thầm mong má
mau lành bệnh để chúng tôi đáp đền công lao như trời, như
biển …