1. BU SUNUM ŞU KAYNAKTAN YARARLANILARAK HAZIRLANMIŞTIR:
Coşkun Can Aktan, Yeni İktisat Okulları ve İktisadi Düşünce: Ankara: Seçkin Yayınları, 2018
HAZIRLAYAN:MUHAMMET BİÇER
İŞLEM MALİYETLERİ İKTİSADI
Ex-Ante ve Ex-Post Kümülatif İşlem Maliyetlerinin
Bir Tahlili
PROF.DR. COŞKUN CAN AKTAN
3. Organizasyonlar, faaliyetlerini veya
fonksiyonlarını (üretim, tedarik, dağıtım,
pazarlama, satış, finansman vs.) yerine
getirirken muhtelif maliyetlere katlanmak
zorunda kalırlar.
4. Neo-klasik iktisat içerisinde firma teorisi ya da organizasyon
teorisinde sabit maliyet, ortalama maliyet, değişir maliyet,
marjinal maliyet vs. kavramlar başlıca maliyet türleri olarak
ele alınmaktadır.
Maliyet
5. İŞLEM MALİYETİ
İşlem maliyeti ise
yeni kurumsal
iktisat alanında
araştırma yapan
Ronald Coase ve
Oliver
Williamson’un
iktisat bilimine
armağan ettiği
yeni bir
kavramdır.
6. İşlem maliyetleri dar
anlamda mülkiyet
haklarının tesis
edilmesi,
uygulanması,
korunması,
gözetimi, transferi
ile ilgili maliyetlerdir.
İşlem maliyetleri
geniş anlamda ise
organizasyonların
muhtelif faaliyet
ve fonksiyonlarını
yerine getirirken
ortaya çıkan
muhtelif
maliyetlerdir.
7. Mevcut literatür çerçevesinde işlem maliyetlerini biz
geniş anlamda ele alıyoruz ve aşağıdaki şekilde
sınıflandırıyoruz:
Kuruluş aşaması işlem maliyetleri (enformasyon toplama, araştırma,
danışmanlık, vs.),
Sözleşmelerin izlenmesi, yürütülmesi ve denetimi maliyetleri,
Mülkiyet haklarının tesis edilmesi, korunması ve transferi maliyetleri
Mübadele, anlaşma, sözleşme ve pazarlık maliyetleri,
8. Karar verme maliyetleri,
İhtilaf çözme maliyetleri (uzlaşma, müzakere, aracılık, tahkim vs.
maliyetleri),
Organizasyon ile devlet arasındaki ilişkilerde ortaya çıkan işlem maliyetleri
(regülasyon maliyetleri, vergiye uyum maliyetleri vs.) başlıca işlem
maliyetleridir.
9. Tüm bu belirtilen işlem maliyetlerini; sözleşme öncesi ve sözleşme
sonrası işlem maliyetleri ya da “ex-ante ve ex-post işlem
maliyetleri” adı altında da sınıflandırmak mümkündür Ex-ante ve
ex-post ayrımı iktisat biliminde “öncesi” ve “sonrası” anlamlarında
kullanılan kavramladır.
Ex-ante talep denilince
bundan tüketicinin
satın almak istediği
miktar,
Ex-post talep
denildiğinde ise
tüketicinin satın aldığı
miktar anlaşılmalıdır.
10. MALİ MÜŞAİRLİK
VE
MUHASEBECİLİK
İŞLEM MALİYETLERİ
MÜLKİYET HAKLARININ
KORUNMASI VE
GÖZETİMİ MALİYETLERİ
SÖZLEŞMENİN
İZLENMESİ,
YÜRÜTÜLMESİ,DENETİMİ
MALİYETLERİ
KALİTE DENETLEME
VE GÖZETLEME
MALİYETLERİ
İLETİŞİM
MALİYETLERİ
TOPLANTI
MALİYETLERİ
ENTELEKTÜEL MÜLKİYET
HAKLARI:
SERTİFİKASYON VS.
MALİYETLERİ
REGÜLASYON
MALİYETLERİ
BÜROKRATİK
İŞLEMLER
MALİYETLERİ
EX-ANTE VE EX-POST
İŞLEM MALİYETLERİ
MÜBADELE, SÖZLEŞME VE PAZARLIK
MALİYETLERİ
KURULUŞ AŞAMASI İŞLEM MALİYETLERİ:
ENFORMASYON
TOPLAMA,ARAMA,DANIŞMANLIK VS
İHTİLAF ÇÖZME MALİYETLERİ:
(UZLAŞMA,MÜZAKERE,TAHKİM,ARAC
ILIK )VS. MALİYETLERİ
KARAR VERME
MALİYETLERİ
AVUKATLIK
İŞLEM
MALİYETLERİ
VERGİ UYUM
MALİYETLERİ
İLAN, REKLAM VE
TANIRIMLA İLGİLİ
İŞLEM MALİYETLERİ
İşlem Maliyetlerinin Genel Bir Tasnifi