Ne kete prezantim do te keni mundesin te njiheni me historikun e Kompjuterit, pjeset harduerike te tij, me konkretisht do mesoni per Shtepizen, Mikroprocesorin ( CPU ) Pllaken ame, Hardiskun, Ram memorjen Kartelen e rrjetit, Kartelen e zerit, Miun, Tastieren, Printerin, Ploterin etj.

1. UNIVERSITETI-“KADRI ZEKA”-GJILAN
FAKULTETI EKONOMIK
PUNIM SEMINARIK
Kandidati: Lirim Jahiu Profesoresha: Lindita Nebiu Hyseni
Lënda: Informatikë
Tema: Kompjuteri, pjesët harduerike të tijë
Gjilan, Nëntor 2016

2. 1
Përmbajtja
HYRJE..............................................................................................................................................2
1. Pjesa Harduerike.............................................................................................................................3
2. Shtëpiza......................................................................................................................................3
3. Pllaka amë..................................................................................................................................4
4. Mikroproçesori (CPU)..................................................................................................................5
5.Ram Memorja..............................................................................................................................6
6.Hardisku......................................................................................................................................7
7.Tastiera .......................................................................................................................................8
8.Miu.............................................................................................................................................9
9.0Kartela Grafike .......................................................................................................................10
10.Monitori..................................................................................................................................11
11.Kartela e zërit dhe Kartela e rrjetit. ............................................................................................12
12.Printeri dhe Ploteri ...................................................................................................................13
PËRFUNDIMI ....................................................................................................................................14
BURIMI I INFORMACIONIT.................................................................................................................14
Lista e figurave
Figura 1 Mikroproçesori......................................................................................................................5
Figura 2 Ram memorja........................................................................................................................6
Figura 3 Hardisku................................................................................................................................7
Figura 4 Tastiera.................................................................................................................................8
Figura 5 Miu.......................................................................................................................................9
Figura 6 Kartela Grafike.....................................................................................................................10
Figura 7 Monitori..............................................................................................................................11
Figura 8 Kartela e zërit......................................................................................................................12
Figura 9 Printeri................................................................................................................................13
Figura 10 Ploteri...............................................................................................................................13
Figura 11 MBLEDHJA E SHUMAVE............................................................Error! Bookmark not defined.
Figura 12 Zbritja e shumave ....................................................................Error! Bookmark not defined.
Figura 13 Shumezimi i shumave...............................................................Error! Bookmark not defined.
Figura 14 Pjestimi i shumave...................................................................Error! Bookmark not defined.
Figura 15 Gjetja e mesatares se vlerave ...................................................Error! Bookmark not defined.
Figura 16 Gjetja e maksimales se vlerave .................................................Error! Bookmark not defined.
Figura 17 Gjetja e minimales se vlerave....................................................Error! Bookmark not defined.
Figura 18 Numerimi................................................................................Error! Bookmark not defined.

3. 2
Lista e tabelave
Tabela 1 Tabela e njësive hyrse dhe dalëse.........................................................................................14
HYRJE
Kompjuteri është një makinë llogaritëse e sofistikuar, është një pajisje elektronike që ruan dhe
përpunon të dhënat sipas një liste udhëzuese.
Është paisje e cila na shërben për përpunimin e të dhënave, komunikim, argëtim etj.
Si datë fillimi të shpikjes së kompjuterëve mund të përmendim vitin 1673. Në këtë vit
matematikani i njohur Leibnic i shtyrë nga nevojat e atëhershme ushtarake arriti të ndërtojë një
makinë të sofistikuar për atë kohë që u quajt arifmometër.
Kompjuterët hasen në madhësi dhe fuqi të mëdha,duke filluar nga superkompjuterët që i përdor
ushtria ose NASA,pastaj kompjuterët personal të cilët na rrethojnë vazhdimisht,e deri te
kompjuterët e dorës që janë sa madhësia e një çokollate.
Gjatë viteve 1940-50 kostoja e kompjuterëve dhe përmasat e tyre ishin gjigante. kompjuteri
kushtonte dhjetëra mijëra dollarë dhe zinte volumin e dhomave të tëra të mbushura me pajisje
elektrike e mekanike. Përveç kësaj duheshin një numër i madh njerëzish të kualifikuar për vënien
në përdorim, mirëmbajtjen e remontin e tij.
Ata punojn me 0 dhe 1, të cilët jan numra të sistemit binarë që ka bazën 2
Gjatë kohës pra kompjuteret kan evoluar duke u zvogluar në përmasa nga më të mëdhat e ne
ditët e sotme, deri tek Kompjuteret e xhepit
Kompjuteri ndahët në pjesën Haruderike dhe Softuerike.
Pjesa Haruderike përfshin pjesën fizike të kompjuterit, ndërsa pjesa Softuerike përfshin sistemin
operativ dhe programet aplikative
Gjithashtu njesit apo pjeset e kompjuterit ndahë në disa grupe : 1) Njësit Hyrse, 2) Njësit dalëse,
3) Njësit Hyrse-Dalse ,

4. 3
Në njësit hyrse hynë : Tastiera, Miu, Kamera Digjitale, Skaneri etj.
Në njësit dalëse hynë : Monitori, Printeri, Altoparlantet etj.
Në njësit hyrse-dalëse hynë: Kartela e zërit, CD-romët, DVD-romët etj.
Performanca e nje kompjuteri matet me herz,megaherz, gigaherz etj. Pastaj me byte, kilobyte,
megabyte , dhe në ditët e sotme më e përdorura që është gigabyte.
Kompani të ndryshme prodhuese kompjuteresh në ditët e sotme ka shumë, mirpo më të njohurat
jan : Apple, Microsoft, Dell, HP, IBM, Samsung etj.
1. Pjesa Harduerike
Me pjesen harduerike të kompjuterit nënkuptojme atë pjesë të kompjuterit qe ne e shohim me sy,
dhe mund ta prekim me duar, pra pjesën fizike të kompjuterit.
Hardueri përfshin qdo paisje që është e lidhur në kompjuterin dhe që kontrollohet nga
Mikroprocesori.
Ne pjesën harduerike të kompjuterit hyn: Monitori, Shtëpiza me komponentet e saja( Pllaken
amë, në të cilën jan të vendosura :mikroprocesori, ram memorja).
Pastaj pjesët tjera të cilat jan: Tastiera, Miu, Altoparlantet, Degjueset, Kamera Digjitale,
Mikrofoni, Printeri etj.
2. Shtëpiza
Shtëpiza e kompjuterit është vendi ku janë të vendosura : Pllaka amë, Mikroproçesori, Hardisku ,
Ram Memorja, CD-romet, DVD-romet etj.

5. 4
3. Pllaka amë
Kryepllaka apo pllaka amë (ang. motherboard apo mainboard) është karta kryesore e kompjuterit
në të cilën vendosen të gjitha pjesët tjera të tij si procesori , karta grafike, karta e zërit, pllakëzat
e kujtesës, etj.Qëllimi kryesor i pllakës amë është mbajtja e përbërësve të tjerë shtesë të
kompjuterit, ushqimi i tyre me rrymë elektrike, dhe ndërlidhja e tyre për funksionimin e sistemit

6. 5
4. Mikroproçesori (CPU)
Njësia qendrore e përpunimit (ang : Central Processing Unit)
ose shkurt CPU, është pjesë e një sistemi kompjuterik i cili
kryen udhëzimet e një kompjuterik, dhe është një element
parësor në ushtrimin e funksioneve kompjuterike.
Njësia qendore është komponenta kryesore e qdo kompjuteri.
Njësia Qendrore përbehët prej njesisë kontrulluese, njesisë
aritmetiko-logjike dhe regjistrave. Bartja e të dhënave prej
nje komponente në tjetrën kryhet permës linjave qe quhën
Bus.
Njësia aritmetiko-logjike kryen të gjitha operacionet matematikore dhe logjike në kompjuter.
Njësia kontrolluese është përgjegjese për kontrollin e punës së procesorit , sjelljën dhe
dekodimin e instruksioneve dhe komunikimin e komponenteve të procesorit.
Busi është grup linjash të cilat sherbejne të barten të dhënat , adresat e lokacioneve dhe
komunikimin e komponenteve te procesorit.
Regjistrat janë memorie interne të mikroprocesorit. Ata sherbejne që në ta të ruhën instruksionet
dhe rezultatet e operacioneve të kryera me operandë.
Procesoret punojnë me të dhëna të organizuara në blloqe 8 biteshe ose 1 byte-she
Procesorët e sotëm punojnë me fjale 4 bajteshe(32 biteshe) ose 8 bajteshe(64 biteshe) . Gjatesia
e fjales se procesorit tregon me sa bite procesori mund të manipuloje në një takt.
Kompjuteret personal përdorin kryesisht procesorë të familjes Pentium dhe Athlon.
Procesoret punojnë në frekuenca të ndyshme të punës. Procesori Pentium 4 I prodhuesit Intel
punon edhe në frekuenca mbi 3GHZ
Figura 1 Mikroproçesori

7. 6
5.Ram Memorja
Per funksionimin e efektshëm të Kompjuterit
nevoitet një mjedis i informacioneve qe ka
mundesi të mbajtjes se hapit me procesorin.
Kjo pjese shtese e kujteses quhet RAM
Memory (Random Access Memory).
Kujtesa RAM shërben për ëe vendosur
përkohesisht programët dhe të dhenat në të.
Në rastin e shkycjes se kompjuterit te gjitha te
dhenat në ketë kujtese zhdukën pergjithmonë.
Kapaciteti minimal i kësaj kujtese është 32
MB (per Windows 95, 64 MB per Windows 98 dhe 128 MB per Windows NT/2ë0).
Kujtesa RAM përbehët nga disa Qipa në të cilët mund të ruhën informacionet. Kjo Kujtese
karakterizohet me qasje të shpejte dhe varesi nga furnizimi i kompjuterit. Duhët theksuar se
kujtesa e instaluar në kompjuter është faktor esencial për shpejtësinë e kompjuterit. Sa me tepër
kujtesë të ketë kompjuteri , ai do të jetë më i shpejtë.
Figura 2 Ram memorja

8. 7
6.Hardisku
Në fakt Hard Disku paraqet një përmisim të flopidiskut. Ky lloj
diskukarakterizohetme :
- kohë të shkurtërtë qasjes.
- kapacitetmë të madhë të kujtesës(renditGB –giga bajt).
- hard disku është gjithnjë në levizje ( rrotulluhët deri në 72ë
rrotullime në minutë).
Të dhënat të cilat ruhën në Hard Disk nuk fshihën kurrë.
Hard Disku përbehët prej një ose më shumë pllakash
alumini ose qelqi mbi të cilën është i vendosur materiale
magnetike.
Dendesia e të dhënave të cilat ruhën në Hard Disk është shumë e madhe.
Kur një program i cili egzekutohet në kompjuter paraqet kërkesë për të dhënat që ruhën në një
fajll ,Hard Disku i merrë këto bajta dhe ia dërgon procesorit.
Cilësia e Hard Diskut matët me disa parametra. Hard Disqet e sotme të cilët gjendën në treg
mund të kenë deri në 1 TB(tera-bajt).
Figura 3 Hardisku

9. 8
7.Tastiera
Njësia e parë më të cilën më së pari jemi në kontakt është Tastiera.
Tastiera është njësia e kompjuterit më të cilën mund ti futim të dhënat në kompjuter.
Tastiera gjithashtu është njësia hyrse më e shpeshtë e kompjuterit.
Tastiera tipike personale ka 104 taste.
Figura 4 Tastiera

10. 9
8.Miu
Miu është njera ndër njesitë më të përdorura të Kompjuterit.
Ai shërben që të pozicionohemi në ndonjë objket të treguar në Monitor, te zgjedhim ose
zhvendosim ndonjë objektë.
Funksioni i Miut është të transmetojë lëvizjet e dorës së pordoruesit në sinjale të cilat Kompjuteri
I kupton.
Figura 5 Miu

11. 10
9.Kartela Grafike
Kartela grafike luan rol të rëndësishëm në një kompjuter. Ajo e merr informatën digjitale që
prodhon kompjuteri dhe e shëndrron në imazh që paraqitët në Monitor.
Kontektori I karteles grafike është i njohur si VGA konektor. Konektori ka 15 kontakte.
Ajo mundëson komunikim e Kompjuterit me ekranin e tijë.
Kartelat e para grafike kan qenë të llojit CGA(Color Graphic Adapter) mirpo në vitet e 90-ta janë
paraqiturë Kartelat VGA(Video Graphic Array) dhe ato SVGA(Super VGA)
të cilat kanë rezulucion prej 1024x768px.
Figura 6 Kartela Grafike

12. 11
10.Monitori
Monitori shërben që të dhënat e përpunuara nga procesori dhe te përgaditura nga Kartela
Grafike t’ia paraqet pordoruesit të Kompjuterit.
Monitoret mund të perdorin gypin katodik(ang. Cathode Ray Tube – CRT) për të paraqitur
fotografitë ose kristalin e lëngshem.
Monitoret e tillë njihen si LCD Monitorë.
Figura 7 Monitori

13. 12
11.Kartela e zërit dhe Kartela e rrjetit.
Kartela e zërit
Kartela e zërit perdorët për riprodukimin dhe incizimin e zërit në Kompjuter
Sot jan te pranishme edhe kartelat e zërit të cilat mundësojne transferin e drejtperdrejt teë audio
informatave nga CD-të , DVD-të etj.. drejperdrejt n90 kompjuter.
Figura 8 Kartela e zërit
Kartela e rrjetit
Kartela e rrjetit është komponente harverike e cila sherben qe kompjuter te lidhen ne rrjet lokal
kompjuterik .
Standarti I cili eshte pergjegjes per bartjen e te dhenave ne kete nivel eshte Ethernet
Ky standart ofron shpejtesine e transmetimit Ne 10 Mbps , 1ë Mbps dhe ne kohe te fundit edhe
1 Gbps.
Kartela e rrjetit

14. 13
12.Printeri dhe Ploteri
12.1 Printeri
Printeret ose shtypësit janë pajisje që përdoren për të na dhënë rezultatin e një pune të
Kompjuterit në letër ose medium tjetër.
Sikurse edhe ekranet Printerët mund të jenë te formave dhe madhesive të ndryshme,
të cilët mund të shtypin me cilësi te dobët e deri tek cilësia më e lartë.
Figura 9 Printeri
12.2 Ploteri
Ploterët janë njelloj si Printeret.
Ata shërbejnë për te Printuar imazhe në letër ose ne një medium tjetër me madhësi me të medha
sesa që printon Printeri(Shtypësi).
Zakonisht Ploterët përdorën për
shtypjen e reklamave të mëdha të
cilat vendosën nepër mure të
ndërtesave apo nëpër lokale të
ndryshme.
Figura 10 Ploteri

15. 14
PËRFUNDIMI
Kompjuteri pra është një paisje elektronike e cila na shërben për përpunimin e të dhënave , për tu
argëtuar, për të luajtur lojra të ndryshme.
Kompjuteri ndahët në pjesën harduerike dhe softuerike, gjithashtu përbëhet edhe nga pjesët
hyrse, dalse dhe hyrsedalëse.
Pjesët harduerike të kompjuterit jan : Mikroproçesori, Ram memorja, Hardisku, Tastiera, Miu,
Monitori, Kartela e zërit, Kartela grafike, Altoparlantet, etj.
Kompjuteri gjithashtu përbëhet edhe nga njësitë hyrse, dalëse dhe hyrse-dalëse që janë dhënë në
tabelën më poshtë.
Tabela 1 Tabela e njësive hyrse dhe dalëse
Njësitë Hyrse Njësitë Dalëse Njësitë Hyrse-Dalëse
Tastiera Monitori CD-Romët
Miu Altoparlantet DVD-Romët
Kartela e zërit Printeri Kartela e zërit
Mikrofoni Kartela Grafike -
Kamera digjitale Ploteri -
Kompjuteri i më hershëm para disa viteve zinte shumë hapsirë të madhe , dhe gjithashtu kishte
shume pak hapsirë për të ruajtur të dhënat.
Ndërsa kompjuterët e ditëve te sotme janë kompjuter shumë te vogël siq është rasti me laptopet
apo edhe telefonat celularë, dhe ata kanë memorje të madhe për të ruajtur të dhënat.
BURIMI I INFORMACIONIT
[1] Wikipedia Shqip – 1) Historia e kompjuterit, 2) Kompjuteri
[2] Skriptat – “Pjesët integrale të kompjuterit”. Autor : Shkelzen M. Azizi