Otwarte modele komunikacji naukowej w uczelni akademickiej – konferencja Wrocław, 24 kwietnia 2015 r.

1. Jak zbudować politykę otwartości
– doświadczenia Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Ewa A. Rozkosz
Centrum Informacji Naukowej

2. 2002 2012 2015
Budapesztańska
Inicjatywa
Otwartego
Dostępu
Budapesztańska
Inicjatywa
Otwartego
Dostępu
po 10 latach
Good practices for
university open-access
policies
Stuart Shieber, &
Peter Suber

3. Rekomendacje dla otwartości – 2012

4. Budapesztańska Inicjatywa Otwartego Dostępu po 10 latach
– wybrane rekomendacje
Procedury w uczelniach zapewniające OD do publikacji pracowników.
……..
……..
…….
Praca jest
archiwizowana we
wskazanym
repozytorium
i udostępniana, kiedy
jest to tylko możliwe
……..
……..
…….
…….
Uczelnia wspiera
publikowanie w
czasopisma z OD

5. Budapesztańska Inicjatywa Otwartego Dostępu po 10 latach
– wybrane rekomendacje
Praca jest
archiwizowana
i udostępniana we
wskazanym
repozytorium
Udostępnianie w repozytorium prac stanowiących podstawę awansów
naukowych
Doktorat

6. Budapesztańska Inicjatywa Otwartego Dostępu po 10 latach
– wybrane rekomendacje
Polityka OD w instytucjach finansujących badania naukowe
Raport
z badań
$$
$$
$$ Raport
z badań

7. Budapesztańska Inicjatywa Otwartego Dostępu po 10 latach
– wybrane rekomendacje
Publikacja
PublikacjaUmowy domów
wydawniczych
Umowy wydawnicze pozwalające na publikowanie w OD

8. Budapesztańska Inicjatywa Otwartego Dostępu po 10 latach
– wybrane rekomendacje
Rekomendowana licencja Creative Commons Uznanie autorstwa
C CC BY
Rekomendowana
licencja dla
publikacji
naukowych

9. Rekomendacje dla otwartości – 2015

10. Good practices for university open-access policies
Stuart Shieber, & Peter Suber / http://bit.ly/goodoa

11. Good practices for university open-access policies
Stuart Shieber, & Peter Suber / http://bit.ly/goodoa
Preferowana wersja do
umieszczenia w
repozytorium
Końcowa
wersja
Bariery
prawne
Manuskrypt

12. Good practices for university open-access policies
Stuart Shieber, & Peter Suber / http://bit.ly/goodoa
Możliwość
umieszczenia publikacji
w repozytorium na
wolnej licencji
Publikacja
BYCC

13. Doświadczenia Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
– repozytorium oPUB

15. Korzyści dla uczelni
większa dostępność dorobku naukowego,
zwiększenie społecznego wykorzystania wiedzy naukowej przez
otoczenie uczelni,
promocja badań realizowanych w uczelni,
otwarcie na współpracę,
zwiększenie potencjału dydaktycznego

16. Korzyści dla autorów
większa widoczność prac w wyszukiwarkach naukowych,
zapewnienie szybszego dostępu do własnych prac,
możliwość długotrwałego przechowywania prac naukowych,
szersza grupa odbiorców,
międzynarodowy zasięg,
większa liczba cytowań

17. Korzyści dla użytkowników
łatwy dostęp do pełnych tekstów publikacji naukowych,
możliwość czytania, pobierania i wykorzystywania prac naukowych
zgodnie z prawem autorskim,
poznanie dorobku autorów z Dolnośląskiej Szkoły Wyższej,
możliwość korzystania z rzetelnej wiedzy naukowej

18. Zasób
Publikacje pracowników
z czasopism uczelni w OD
Doktoraty za zgodą autorów
Rozdziały w monografiach
wieloautorskich autorstwa
pracowników uczelni
Rezultaty projektów naukowych
Prace zgłaszane przez
autorów

19. Budowanie polityki otwartości
wsparcie do otwartości

20. Identyfikowanie trudności (podejście jakościowe)
problemy z ustaleniem praw do publikacji
obawy związane z upowszechnieniem dorobku w internecie
brak wersji elektronicznej
uznanie tej formy komunikacji naukowej za mało wiarygodną
obawy związane z technicznym aspektem archiwizacji

21. Założenie
Jak przedstawić
autorom „sens” OD i
wesprzeć
w udostępnianiu prac
Ambasadorzy OD
na wydziałach
Wsparcie techniczne
i prawne w Centrum
Informacji Naukowej
CIN

22. Studia przypadków

23. Przypadek 1
Autor
archiwizuje
książkę w
repozytorium
CIN
CIN sprawdza
metadaneCIN optymalizuje plik, np.:
– dopasowuje rozmiar pliku,
– dodaje metadane do właściwości
pliku,
– dodaje warstwę tekstową (OCR),
– dodaje stronę informacyjną
……
……
……

25. Przypadek 2
Autor chce
zarchiwizować
książkę
w repozytorium
(posiada jej
skan)
CIN
CIN ustala stan prawny
CIN występuje do
wydawcy z prośbą o
zgodę na udostępnienie
pracy
w repozytorium
CIN optymalizuje plik
Autor
archiwizuje
książkę
w
repozytorium

26. Przypadek 2
Piszę w imieniu pracownika…… W …. roku nakładem Państwa
Wydawnictwa ukazała się jego książka, pt. …… Książka była wydana w
stosunkowo niewysokim nakładzie (… egzemplarzy). Od czasu wydania
minęło …. lat, zatem prawdopodobieństwo jej dalszego obiegu w ruchu
księgarskim jest niewielkie.
Autorowi zależy na tym, aby książka mogła się znaleźć w repozytorium
uczelnianym. Autorskie prawa majątkowe zostały przeniesione na
wydawcę, jednakże wydawca nie czerpie obecnie z tego tytułu korzyści,
gdyż książka znajduje się poza jego ofertą handlową.
Czy wydawnictwo nie widzi przeszkód przed ucyfrowieniem
(digitalizacją) książki przez autora i jej zamieszczeniem w otwartym
repozytorium dla naukowców, prowadzonym na zasadach non-profit?
Sądzimy, że takie szerokie udostępnienie będzie korzystne nie tylko dla
autora, ale również samego wydawnictwa, ze względu na popularyzację
jego marki i prestiżu naukowego.

27. Przypadek 2

28. Przypadek 3
Zakład / Instytut
– umiejętność archiwizacji
publikacji
i znajomość podstaw prawa
autorskiego
Spotkania nieformalne
CIN
Warsztaty /
Wystąpienia podczas
zebrań
CIN

29. entrumcyfrowe.pl/projekty/biblioteka-otwartej-nauki/wolne-licencje-w-nauce-instrukcja/

30. Formy współpracy redaktora repozytorium z autorami
ustalenie stanu prawnego utworów
negocjowanie umów prawno-autorskich (przed archiwizacją)
negocjowanie warunków archiwizacji z wydawnictwami
optymalizacja pliku (wielkość, jakość, metadane, warstwa tekstowa)
archiwizacja w imieniu autora
CIN
skierowanie do pracowni digitalizacyjnej

31. Jak docierają do tekstów czytelnicy nie
znający repozytorium?

34. ewa.rozkosz@dsw.edu.pl
Dziękuję za uwagę i zapraszam do
współpracy