1. IKT HH-N
Lan hau egin ahal izateko gure inguruko lau ikastetxetan ibili gara informazio
eske, eta ikusi ahal izan dugunez, hauetan betiko metodologiari teknologia berriak
txertatu dizkiote, Urtxintxa proiektuaren bidez (3 urtekoek Xango, 4 urtekoak Txirritx
eta 5 urtekoak Ttantto).
Hala ere, IKT-een inguruko erabilera hau guri ez zitzaigun erabat aproposa
iruditu, horregatik, eredu berrien bila abiatu ginen. Horrela aurkitu ahal izan genuen
Madrilgo Zaleo Haur Hezkuntzako ikastetxearen eta Irungo Dunboa ikastetxeak parte
hartzen duen proiektuaren berri.
INGURUKO IKASTETXEETAN BILDUTAKOA:
OROKIETA HERRI ESKOLA
Momentu honetan, H.H-n bigarren ziklokoek gela bakoitzean ordenagailu bat
dute. Hemen guztira 9 gela daude beraz 9 ordenagailuz horniturik daude. Ziklo
bakoitzak portatil bat eta kañoi bat du eta maila bakoitzeko argazki kamera bat. H.H
osorako grabatzeko kamera bat. Multigela bat dute eta hemen kañoi bat finko egoten da.
Bertan gela ezberdinak elkartzen dira zerbait amankomuna egiten dutenean adibidez:
argazki batzuk ikusi edo erreportaje bat. Gurasoekin bilerak egiteko ere erabiltzen dute.
4-5 urteko gelan Txango, Txirritx eta TTantto dute software moduan eta
interneteko konexioa dute guztiek.
Ikastetxeko IKT arduradunaren eginkizuna irakasleen formazioa eta ikasgela 2.0
martxan jartzea da. IKT-k teknologia berrietan eguneraturik egon behar du uneoro.
Ziklo bakoitzak IKT-ko bere arduraduna du eta honen funtzioa ziklo horretan sortu
daitezken arazo ezberdinei irtenbidea aurkitzea da adib: inprimagailuari kartutxoa aldatu
eta abar..
Irakasleak H.Hn ez dute formazio handirik jasotzen, eta jasotzen dutena tarte
handiekin izaten da esaten dutenez honela oso gutxi aprobetxatzen dute formakuntza
hau, zeren eta hurrengo klaserako gehiena ahaztuta dute.
H.Hko irakasle guztientzat oso ordenagailu gutxi dituzte, pare bat besterik ez.
1

2. Ordenagailuak batez ere bigarren zikloan du paper nagusia zehazkiago 5 urteko
gelan. Gelak txokoetan daude antolaturik eta ordenagailua txoko horietako batean
egoten da. Haurrak bere interesaren arabera erabiltzen du, ez du inork behartzen
horretara. Hemen ipuinak entzuten dituzte, asmakizunak edo idatzizko joko batzuk
dituzte beraien gustura erabiltzeko. Irakaslearen papera ez da oso handia, ordenagailua
pizten edo itzaltzen laguntzen die edota haurrari dudaren bat argitzen, besterik ez.
Hemen Pelutxe proiektua dute martxan. Proiektu hau haur hezkuntzako ikasleei
zuzendutako elkarlanerako proiektu telematikoa da. Parte hartzaileak pelutxe bat,
mapak, argazkiak eta bururatzen zaizkien beste edozein gauza elkar trukatzen dute
korreo arrunta erabiliz beste ikastetxe batekin. Pelutxea heltzen denean, bere
egunerokoa bidaltzen du, posta elektronikoa erabiliz, bere esperientziak kontatuz.
Telematika erabiltzen dutenez (posta elektronikoa) mezuak berehala eta modu
errazean jasotzen dira. Pelutxe baten bidez, teknologia berriak era funtzional eta
esanguratsuan erabiltzen dituzte. Proiektu honek sormen idazkerarako gogoa piztea eta
ikasleen arteko elkar ezagutza bultzatzea du helburu.
OIARTZUNGO HAURTZARO IKASTOLA
Ikastola honek ahalegin handiak egin ditu informazioaren eta komunikazioaren
teknologiak (IKTak) bere eguneroko zereginetan txertatzeko, bai kudeaketan, bai
antolaketan zein irakaskuntza-ikaskuntza prozesuan. Horregatik, Haurtzaro Ikastola IKT
plan propioa diseinatu eta aurrera eramaten ari da, beren ustez, honek garrantzia handia
baitu bai ikasleak etorkizunerako prestatzeko, baita ikastolako eguneroko martxarako
ere. Beren pentsamendu hau medio, Ikastolako Elkarteak IKT planean ikastetxe pilotu
izendatu zuen beste hamar ikastetxerekin batera.
Hezkuntza etaparen arabera proiektu ezberdinak dituzte martxan, HHn Urtxintxa
proiektua, LHn Txanela, eta azkenik, DBHn Ostadar proiektua. Proiektu hauetan
teknologia berriak barneratzen ari dira, eta bertako irakasleek iritzi guztiz positiboa dute
honen aurrean. HHko irakasleak esan digunez, oso egokia iruditzen zaio ordenagailua
erabiltzea soporte bezala, interesgarria eta aberasgarria dela, eta batez ere, arratoia,
teklatua, pantailak eskainitako irudiak... oso atseginak egiten zaizkielako haurrei.
Ordenagailuaren erabilera: HHko geletan ordenagailu bakarra dagoenez, lanak
amaitu ondoren, txoko horretan tokatzen zaienak, horra hurbildu, eta banaka-banaka
pasatzen dira ariketaren bat egitera. Etapa honetan CDak erabiltzen dituzte batez ere, eta
2

3. CD horietan ikasturtearen arabera, pertsonaia ezberdinekin lanketa ezberdinak egiten
dituzte, esaterako, ipuinak entzun, ipuinak irakurri, matematikako ariketa, margoketa,
puzzle jolasak, hizkuntza...). Pertsonai horiek hauxek dira, hiru urtekoen glea, Ttantto, 4
urtekoenean Txirritx eta, azkenik, 5ekoenean, Xango. Hala ere, nahiz eta arratoia edo
teklatua banaka erabili talde osoa egoten da bertan inplikatuta, eta ondorioz, batak
besteari laguntzen dio, aportazioak eginez... Beraz, ez da baten lana, talde lana baizik.
Ordenagailuaz gain, kañoia ere erabiltzen dute, gauzak proiektatzeko, esaterako, artea
lantzeko autoreak eta beraien lanen irudiak ikusten dituzte...
LHko lehenengo mailatik aurrera, Ikasys proiektuan dabiltza. EHUko ikerkuntza
eta metodologia saileko ebaluazioan adituak dio, proiektu honen bidez oso emaitza onak
lortu dituztela. Proiektuan parte hartu duten ikasleek, parte hartu ez dutenek baino
emaitza hobeak lortu dituzte ebaluatu diren bost ikasgaietan (euskara, gaztelania,
ingelesa, matematika eta gizarte). Horrez gain, ikasleen zein irakasleen motibazioa igo
egin da. Gainera, ikasleek modu autonomoan lan egitea ahalbidetzen du, eta ondorioz,
irakasleen presentzia txikiagoarekin lanak egitea lortuz. Aniztasuna eta dibertsitateari
dagokionez ere aukera anitza eskaintzen ditu, izan ere, programa ikasle bakoitzaren
mailara egokitu daiteke. Ondorioz, balorazio orokorra eginez IKT-ak onuragarriak
direla dio, baina IKT-eek soilik ez dutela aurrerapenik ekartzen, baldin eta ez badira
edukieez betetzen, eta kasu honetan, bete dira edukiz. Honek emaitza onak ekarri ditu
eta etorkizunerako izugarrizko espektatiba eta aurrerapenak ekar ditzake.
Ikastetxean IKTaren inguruko arduradun bat dute eta ziklo bakoitzean
koordinatzaile bat dago. Irakasleei ikastaroak eman zaizkie programa ezberdinen
inguruan (word, excel, acel, power point, multimedia, audioena, blogak nola sortu,
wiki...).
EREDU BERRIEN BILA:
MADRILGO ZALEO IKASTETXE PUBLIKOA
Nire lanaren zatia egin ahal izateko iturri ezberdinetatik jaso dut informazioa.
IKT-n oso jantzia ez dagoen eskola baten berri izatea nahikoa ez eta HH-n IKT-ren
erabilerari garrantzia ematen dion ikastetxe bat aurkitu nahian, interneten bila aritu eta
gero Madrilgo Zaleo Ikastetxe publikoaren berri izan nuen. HH-n espezializatua dago
eta 3hilabetetik 6 urte bitarteko 116 haurrekin lan egiten da. Zentru honen ezaugarririk
3

4. garrantzitsuena berrikuntza pedagogikoen bilaketa etengabea da. Honela, zientzia, arte
eta ikt mailan egindako proiektuengatik sari ezberdinak jaso ditu.
Mota guztietako hardware-ak erabiltzen dituzte. HH-ko bigarren zikloan gela
bakoitzeko bi ordenagailu eta bi urteko gelan bat eta baita scanerra, kamara digitala,
bideo kamara, web-cam-a, inprimagailua, mikrofonoa ere. Honez gain, "familien cyber
txokoa" izeneko gela dago. Bertan, etxean ordenagailurik ez dutenentzat ordenagailuak
daude norbere beharretarako, ikastetxeko web orrian sartzeko, seme-alabei posta
elektronikoak bidaltzeko,... Softwarari dagokionez Word, Paint eta Photo Suite
erabiltzen dituzte batez ere.
HH -an teknologia berriak sustatzea eta erabiltzea ikastetxeko proiektu
kurrikularraren barruan kokatzen da. Beraien ustez, teknologia berriak ikasteko eta
erakusteko oso erabilgarriak dira, baita HH-n ere, beraien metodologiaren filosofiarekin
oso ondo datozenak. Irakaslearen parte hartzea zeharkakoa izango da, ikastea erraztuko
duten testuinguruak eta egoera aberasgarriak sortuz, haurrari protagonismoa emanez.
Honela, helburua haurrak aurkikuntzak egitea, gozatzea, ikastea, berak bere jakintzak
eraikitzea eta jasotako egunerokotasunean txertatzea da.
IKT-en inguruan egiten diren zenbait proiektu ondorengoak dira:
Proyectos de aula y centro con recursos TIC
*Cuentos representados con escenarios recreados a través de las TICs:
Flicts
*Utilizando la cámara digital
Maratón de fotografía matemática
Recorridos por el barrio
*Con la cámara de video
PRIMER PREMIO CUENTO CIENTÍFICO FUNDACIÓN LA CAIXA 2008
*Materiales con Power Point, grabadora y scanner
La Gallina Marcelina (cuento)
Batmanlunio (Historia de astronautas en inglés)
Expresarte en la red
4

5. Horrez gain, 2009ko urrian Europako IBM proiektuan parte hartu zuten.
Berau pelutxe proiektuaren antzekoa da baina herrialde ezberdineko haurren artean
egiten da. Ikastetxe bakoitzak besteari bere herrialdeko pertsonaia bat bidaltzen dio eta
ondoren teknologia berrien bidez komunikatzen dira. Batzutan elkarri argazkiak
bidaltzen dizkiete, bestetan eskaneatutako irudiak, beste batzutan berriz, naturako edo
inguruneko hotsak,… Proiektu honen bidez, IKT –ko tresna ezberdinak erabiltzeaz gain,
kultura ezberdinak ezagutu eta bizitzeko aukera ematen du.
Gurasoek ere irakatsi eta ikasteko jardueran parte hartzen dute, ikastetxeko beste
ikasgai askotan egiten den antzera. Ikastetxeko dinamikaren parte da. Gurasoen
formakuntza ez bada nahikoa, asteko hiru egunetan IKT arduradunaren laguntza jaso
dezakete ikastetxean bertan.
Ikastetxe honetan oso apustu garbia egin dute IKT-en alde, pedagogia berriei
ateak zabaltzen dizkieten bezalaxe. Beraiek diotenez, XXI. Mendeko ikasleekin, beren
garaiko hizkuntzak erabiltzea oso onuragarria da.
Bi kasu hauek alderatuta zenbait ondorio atera ditut. Alde batetik, ikastetxe
askotan teknologia berriak motibazio sortzaile bezala erabiltzen dira, gaur egun ikus-
entzunezko tresnak toki handia hartu dute gure gizartean eta ikasleen arreta
bereganatzen eta motibatzen laguntzen du. Badirudi askotan haurren gustokoak diren
ekintzak, gauzak egiten saiatzen direla irakasleak eta batzutan onartu beharko litzateke,
gauzak egin behar direlako egiten jakitea ere ona dela, frustrazioa kanalizatzen lagundu
dezake honek.
HAUSNARKETAK
Teknologia berriak HHn uztartzeak bere alde onak edo txarrak izan ditzake.
Askotan Teknologi Berriak motibatzaile bezala erabiltzen dira, gaia edo edukiak
eramangarriagoak egiteko. Eta hau honetarako erabiltzeak ez al gaitu ematen
pentsatzera hutsune bat daukagula gure edukietan edo prozeduretan eta teknologi
berriekin hau nolabait estali nahi dugula?
Beste gabezia bat irakasleen formakuntza falta da. Arazo bat dutenean,
askotan denbora pila bat pasatzen da arazo hori konpontzen eta martxan jarrita duten
proiektua asko moteltzen da, batzutan bere horretan uzten delarik.
5

6. Alde onei dagokienean, komunikazioa lantzeko aukera ematen du. Teknologi
Berriei esker egon ez zaitezkeen pertsonekin kontaktua mantendu daiteke. Hau oso
aberasgarria da haurrentzat, beste ikastetxeko haurrekin harrtuemanean egotea
ahalbidetzen duelako eta beraien esperientziak elkartrukatu ditzaketelako. Adibidez
beste herriko ikastetxe bateko haurrekin edo beste kultura duen beste herrialde bateko
haurrekin (Pelutxe proiektua, Europako IBM proiektua).
Horrez gain, zenbait ikasgaietan irakasleari oso lagungarria egingo zaio
zenbait gai azaltzeko momentuan. Teoria hutsean geratu beharrean, eta bideo baten
bidez errealitatea ezagutzeko eta ikusteko aukera ematen du. Adibidez ernalkuntza
prozesua errealitatean behatzea batzutan oso zaila suertatzen da denbora asko behar
delako hau behatzeko eta batzutan ezinezkoa egiten da , baina bideo baten bidez hau
ikustea posible dute.
IKT-a eskoletan txertatzearen beste abantaila bat, haurrak gizartetik isolaturik
ez geratzea eta teknologia berriak era egokian eta zuhurrean erabiltzen ikastea
litzateke, informazio berriaren aurrean kritikotasuna ere landuz. Izan ere, eskolaren
funtzio nagusietako bat haurrak modu egokian gizarteratzea da.
Metodologi berriak aztertu ondoren ikusi ahal izan dugu teknologi berriek beste
alor batzuk jorratzeko ere balio dutela adibidez matematika kamera digitalen bidez
ikastea, sormena lantzea ipuinak sortuz edo argazkiak eraldatuz eta abar.
Hau guztia gutxi balitz eredu berri hauen bidez eskola gizarteko beste
esparruetara irekitzea ahalbidetzen da, honela hezkuntza ez da soilik eskolaren gain
geratzen, komunitate osora zabaltzen da: udaletxea, museoak, elkarteak….Honen
adibide garbia izango litzateke bigarren gaian jorratuko dugun Irungo Dunboa
ikastetxeak, Oiasso museoak, Felix Ugarte elkarteak… elkarlanean eraiki duten Ultima
Patagonia Proiektua.
.
6