Historia e se Drejtes

1. Kalifati Arab
-Krijimi I shtetit arab dallohej nga shtetet
skllavopronare te Evropes Perendimore dhe Bizantit,
meqe ato kaluan nga shoqria skllavopronare dhe ajo e
pushtimit romak.
-Ne Arabi jetonin fiset beduine-raca semite, ne kete
periudhe arabet ishin idhujtare-besim politeiste, ne
kuran kjo quhet periudha e xhahilise-apo e injorances.
-shek V-VI arabet jetonin ne shoqeri primitive,
organizim klano-fisnor. Njesia me e madhe ka qene
fisi, fisi ndahej ne klane. Fisi kishte kryetain qe quhej
sheik.

2. -Tregtia e zhvilluar, erera te ndryshme, mendafshi etj. U
krijuan dysa qytete si Meka, Jestrebi (Medina), Jemeni
etj.
-Fund te shek VI dhe fillimi I shek VII eshte me rendesi te
potencohet kur u paraqite krize e thelle ekonomike,
pushtimi I Jemenit nga Persia, tregtia tranzitore te
Arabise me Indine dhe Abesinine.Ne keto rrethana
paraqitet ne skene historike Muhamedi-predikues I
islamizmit dhe themelues I shtetit arab.
-Pas periudhes 10 vjecare largimit te tij prej Meke ne
Medini ku themeloi qytetin – shtetin e pare islam
Medinen.(viti 622-viti I pare sipas haxhrit).

3. -Muhamedi perpiloi dhe miratoi shkresen-kitab ndryshe njihet
dhe Karta e Medines, dhe paraqet jo vetem kushtetuten e
pare te shtetit islam, por edhe kushtetuten e pare te shkruar
ne cilendo shtet te botes.
Muhamedi (lindi 570, viti 610 shpalljet e para te ajeteve
kuranore e deri ne vdekjen e tij 632. Shperngulja prej Meke
ne Medine viti 622).
-Ne kete dokument ndalohet hakmarrja,ndersa ceshtja e
drejtesise kalon ne organet shteterore.Muhamedit I njihet e
drejta e gjyqtarit suprem. Tani Muhamedi nuk ishte vetem
udheheqes shpirtror, por edhe udheheqes shteteror dhe
politik.Me vitin 630 edhe Meka ra nen sundimin e
Muhamedit.

4. -Si kalif pas vdekjes se Muhamedit erdhi Ebu Bekri (632-634),
Omeri (634-644), Othmani (644-656) dhe Aliu (656-661).
-deri ne vitin 750 ne krye te Kalifatit arab qendron dinastia e
omajadeve, ndersa prej ketij viti deri ne vitin 1258 sundoi
dinastia e abasiteve.
-Te cekim edhe per numrat arab, kalifati I pavarur ne Kordobes si
dhe qendrat universitare ne Kordobe, Sevile, Malage. Kalifati I
Fatimes ne Egjipt.
-Popullsia ishte e perzier dhe heterogjene ne aspektin etnik,
fetar dhe social. E tere popullsia ndahej ne 4 kategori:
1.muslimanet e lire-musliman, 2.maval-et,
3.zimije, 4.sklleverit

5. Rregullimi shteteror
-Ne krye te shtetit qendronte kalifi. Kjo ka kuptimin e
trashigimtarit dhe perfaqsuesit te profetit.
-Pasardhesit u zgjodhen pasi Muhamedi nuk kishte
djale.
-Kete parim e theu Muavija-birin e vet per pasardhes.
-pervec kalifit nder organet qendrore te pushtetit ka
ekzistuar edhe kuvendi I te gjithe sheikeve I quajtur
shura.
-Gjate sundimit te abasiteve kemi te njohur
institucionin e ministrit te pare apo kryeministrit qe u
quajt veziri. Administrata ishte e ndare ne resore-
divane.

6. -Administrata vendore-te quajtur emirate ne krye
qendron emiri. Amili pergjegjes per mbledhjen e
tatimeve.
-Ushtri- e njohur xhihadi.
-tatimet dhe sistemi fiskal-jomuslimanet pervec haracit
paguanin edhe xhizen.
- I njohur edhe zekati.

7. -Administrata vendore-te quajtur emirate ne krye
qendron emiri. Amili pergjegjes per mbledhjen e
tatimeve.
-Ushtri- e njohur xhihadi.
-tatimet dhe sistemi fiskal-jomuslimanet pervec haracit
paguanin edhe xhizen.
- I njohur edhe zekati.