Een stevige maaltijd; herstel van een veerkrachtig voedselweb. Natuurplaza Symposium 2017 Nijmegen Lezing door Marijn Nijssen, Stichting Bargerveen

1. Marijn Nijssen
Joost Vogels
Hein van Kleef
Gert-Jan van Duinen
Herman van Oosten
Een stevige maaltijd
Herstel van een veerkrachtig voedselweb

2. Veerkrachtig voedselweb…
Voedselweb: is een complex van meerdere voedselketens met
gemeenschappelijke schakels….
…. doordat de meeste organismen een gevarieerd dieet hebben, of zelf meer
dan één andere soort tot voedsel dienen.
Veerkrachtig: hebben soorten de kans om over te springen op een andere
voedselketen, in de tijd en ruimte ?

3. Voedselbehoefte afhankelijk van grootte
Van Oosten 2014
Foto’s: Harvey van Diek

4. Voedsel behoefte gestuurd door tijdsdruk
broedseizoen
Foto’s: Harvey van Diek

5. Brede geelgerande waterroofkever
Dytiscus latissimus
Foto: Paul van Hoof

6. Ook ongewervelden kennen tijdsdruk…
Toets hellingshoek:
ANOVA: p = 0.013
Larve
1e stadium
2e stadium
3e stadium
Leeftijd (dagen)
Lengte(cm)
Foto’s: Paul van Hoof

7.  D. latissimus is een kokerjuffer-specialist
 200 kokerjuffers voor 1 adulte kever
 10.000 kokerjuffers voor een
populatie van 25♀ en 25♂

8. Ruimtelijke verdeling van voedsel
Monsterpunten Salland
Geschikte locaties UK
Bos en bessenrijke graslanden
ongeschikte locaties UK
Droge heide en hoogveen
Foto: Harvey van Diek
Baines et al., 1996

9. te weinig prooiaanbod
voldoende prooiaanbod
verzuurde bodem
gebufferde bodem
Ruimtelijke verdeling van voedsel

10. Ruimtelijke verdeling hennen met kuikens
Ten Den & Niewold, 2013

11. Dichtheid prooien afhankelijk van N:P ratio plant
- stikstofdepositie: vermesting & verzuring
- maatregelen: plaggen & bekalken
Laag N gehalte
hoog N gehalte

12. Is toevoegen van P of
van steenmeel een
oplossing?

13. Herstel van een veerkrachtig voedselweb…
• Voedsel op het juiste moment en op de juiste plek
• Gebruik, inrichting en beheer hebben invloed: positief én negatief
• Oplossingen?
 Geen verarming óf verrijking van de bodem, maar herstel balans
 Geen strikt beheer of doeltypen per perceel,
maar beheer op gradiënten en mozaïeken
 Kansen in bufferzones: contact tussen natuur en landbouw
 Herstel laag dynamische milieus
 Ontwikkel en gebruik ecologische kennis…