2. ΠΕΡΙΕΦΟΜΕΝΑ
ΠΕΡΙΛΗΧΗ ΚΑΙΛΕΞΕΙ ΚΛΕΙΔΙΑ……………………………........... σελ.3
ΠΡΟΛΟΓΟ………………………………………...……………..….….. σελ.3
1.1ΕΙΑΓΨΓΗ ……………………………………………………....….…σελ5
2.1 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ……………………………………………………….σελ.8
2.1.1 ΦΨΡΙΜΟ ΣΑΞΗ Ε ΟΜΑΔΕ………………………………..…σελ8
2.1.2ΤΠΟΛΟΓΙΜΟ ΚΑΡΒΟΤΝΙΚΟΤ ΑΠΟΣΤΠΨΜΑΣΟ……..…σελ.8
2.1.3 ΣΑ ΒΗΜΑΣΑ ΤΛΟΠΟΙΗΗ………………………………………σελ8
2.1.4 ΣΡΟΠΟΙ ΜΕΙΨΗ ΚΑΡΒΟΤΝΙΚΟΤ ΑΠΟΣΤΠΨΜΑΣΟ ....σελ9
2.1.5 Ο ΕΝΕΡΓΟ ΠΟΛΙΣΗ…………………………………….….…σελ10
3.1ΚΤΡΙΨ ΜΕΡΟ…………………………………………….………σελ12
3.1.1 ΤΜΜΕΣΕΦΨ στο ISCFC…………………………………………σελ12
3.1.2 ΤΠΟΛΟΓΙΖΨ στο ISCFC ………………………………………….σελ12
3.1.3 ΤΓΚΡΙΝΨ στο ISCFC……………………………………………..σελ14
3.1.4 ΤΝΔΕΟΜΑΙ στο ISCFC ………………………………………….σελ15
3.1.5 ΑΞΙΟΛΟΓΨ το ISCFC . …………………………………………….σελ15
3.1.6 ΣΟ ΘΕΨΡΗΣΙΚΟ ΤΠΟΒΑΘΡΟ…………………….…………….σελ16
3.1.7 Ο ΕΝΕΡΓΟ ΠΟΛΙΣΗ……………………………………..…….σελ17
3.1.8 Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΣΟΤ PROJECT……………….……………….σελ19
3.1.9 Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΗ ΣΟΤ PROJECT ………………….…………….σελ22
ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ……………………………………………………….σελ22
ΕΠΙΛΟΓΟ……………………………………………………………….σελ23
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΥΙΑ……………………………………………..…………….σελ23
ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ………………………………………………..…………….σελ24
2
3. ΠΕΡΙΛΗΧΗ
Ραρακάτω κα δοφμε κάποιεσ εφκολεσ λφςεισ ϊςτε να μειϊςουμε το καρβουνικό μασ
αποτφπωμα.
ΛΕΞΕΙΣ ΚΛΕΙΔΙΑ:carbonfootprint ,ενεργόσ πολίτθσ,αειφορία,περιβάλλον.
ΠΡΟΛΟΓΟ
«Η εργαςία αυτι πραγματοποιικθκε με τθν επίβλεψθ τθσ κακθγιτριασ Τρυφωνίδου
Στζλλασ, ΡΕ19 και εντάςςεται ςτο πλαίςιο του μακιματοσ Ερευνθτικι Εργαςίασ, τθσ Α”
Λυκείου ». Το κζμα που μασ απαςχόλθςε ιταν θ Αειφορία. Το κζμα ποικίλει, από τισ
ανκρωπιςτικζσ μζχρι τισ φυςικζσ, τθν τζχνθ, πολιτιςμόσ και περιβάλλον και αειφόροσ
ανάπτυξθ δθλαδι το κζμα ςυςχετίηεται με τα διδαςκόμενα μακιματα:Φυςικζσ Επιςτιμεσ,
Διαχείριςθ φυςικϊν πόρων, Οικονομία , Ρλθροφορικι-Νζεσ Τεχνολογίεσ
Η ομάδα μασ αποτελείτε από τουσ εξισ μακθτζσ:
ΒαλκάνθσΜζνιοσ
Δζδογλου Πλγα
Κεραςίδου Κωνςταντίνα
Ραπαλιάσ Κυριάκοσ
Τα κριτιρια επιλογισ του Θζματοσ:
- Ενδιαφζροντα μακθτϊν
- Διακζςιμοι πόροι ςε ανκρϊπινο δυναμικό
- Επικαιρότθτα
- Αναλυτικό πρόγραμμα
Η ςπουδαιότθτα τθσ κλιματικισ αλλαγισ δεν μπορεί να αφιςει απακι κανζνα κάτοικο τθσ
γθσ, και ιδιαίτερα τθν επιςτθμονικι κοινότθτα και τουσ πολιτικοφσ παράγοντεσ γιατί
ςυνδζεται με τθν επιβίωςθ του πλανιτθ πρωτίςτωσ, αλλά και με τθν ανάπτυξθ γενικότερα.
Για τθ ςυμβολι τουσ ςτθ διεκπεραίωςθ τθσ ευχαριςτοφμε
δείχνοντασ τισ περιβαλλοντικζσ ανθςυχίεσ τουσ.
, όςουσ μασ βοικθςαν
3
4. ΕΝΟΣΗΣΑ 1
1.1ΕΙΑΓΨΓΗ
Η εργασία αυτή αποτελεί μία μελέτη περίπτωσης, του υπολογισμού του καρβουνικού
αποτυπώματος του κάθε μαθητή, και κατ΄ επέκταση της τάξης . Τα αποτελέσματα αυτά
αναλύθηκαν ώστε να επισημανθούν οι παράγοντες που διαμορφώνουν το μέγεθος αυτό και
εν συνεχεία συγκρίθηκαν με τα αντίστοιχα της χώρας αλλά και αποτέλεσαν αφορμή για τη
συμμετοχή μας σε ένα παγκόσμιο forum στο οποίο συμμετείχαν μαθητές από 50 χώρες
που διεξήγαγαν την ίδια έρευνα στα σχολεία τους. Σε δεύτερη φάση διερευνήθηκαν τα
σχετιζόμενα φυσικά φαινόμενα ,όπως το φαινόμενο του θερμοκηπιου , υπερθέρμανση του
πλανήτη και η κλιματική αλλαγή. Αναζητήθηκε η σχέση μεταξύ αιτίου και αποτελέσματος
σε ένα φάσμα όρων της επικαιρότητας όπως αειφορία και ενεργός πολίτης. Έχοντας
συνειδητοποιήσει τις επιπτώσεις των καθημερινών μας πρακτικών και επιλογών , σε τρίτη
φάση , αναζητήθηκαν και καταγράφησαν τρόπου μείωσης του καρβουνικού μας
αποτυπώματος.
Καρβουνικό αποτύπωμα: Είναι το σύνολο των εκπεμπόμενων αερίων του θερμοκηπίου οι
οποίες προκαλούνται άμεσα ή έμμεσα , οι οποίες προκαλούνται άμεσα ή έμμεσα, από ένα
άτομο, οργανισμό, δραστηριότητα ή προίόν. Μετριέται σε τόνους / χρόνο
Αέρια του θερμοκηπίου: Όλα τα αέρια συστατικά της ατμόσφαιρας που συμβάλλουν στο
φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Κλιματική αλλαγή:όταν το κλίμα αλλάζει από την επέμβαση του ανθρώπου.
Αειφορία:η μέγιστη δυνατή απολαβή αγαθών από το περιβάλλον χωρίς να διακόπτεται η
φυσική παραγωγή.
Το θέμα της κλιματικής αλλαγής βρίσκεται στην κορυφή της παγκόσμιας ατζέντας .
4
5. ΕΝΟΣΗΣΑ 2
2ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
2.1.1 Φωρισμός τάξης σε ομάδες
Δημιουργήθηκαν πέντε ομάδες εργασίας στην τάξη όπου στην κάθε ομάδα υπάρχουν
μαθητές από κάθε επίπεδο επίδοσης
2.1.2
Τπολογισμός καρβουνικού αποτυπώματος
Προκειμένου να υπολογίσουμε το καρβουνικό μας αποτύπωμα, συμμετείχαμε στο
Πρόγραμμα ISCFC το οποίο είναι ένα είναι online, αγγλική έκδοση ,πρόγραμμα που μέσα
από 50 ερωτήσεις οι οποίες χωριζόταν σε 5 κατηγορίες που είναι οι εξής: μεταφορές,
ενέργεια στο σπίτι και συσκευές, τρόφιμα, προσωπικές αγορές, την περίοδο Σεπ-Οκτ 2013 ,
με άλλα 50 σχολεία, από όλο τον κόσμο.
2.1.3Σα βήματα υλοποίησης
1) Συμπλήρωση προπαρασκευαστικού φύλλου εργασίας , που δόθηκε από την
εκπαιδευτικό προκειμένου να συλλεχθούν στοιχεία
2) Επίδειξη του calculator στο εργαστήριο, εξοικείωση με το περιβάλλον
3) Μετάφραση στα Ελληνικά, στο site μας
4) Εγγραφή με το μικρό όνομα, και δήλωση χώρας προέλευσης, συμπλήρωση
ερωτηματολογίου, αποστολή αποτελεσμάτων μέσω e-mail, ανά κατηγορία.
2.1.5
Ο ΕΝΕΡΓΟ ΠΟΛΙΣΗ
5
6. Σε συνέχεια κατασκευάσουμε το «Το δέντρο του ενεργού πολίτη».Στην αρχή καθορίσμε το
ποιος θα είναι υπεύθυνος οργάνωσης( Κυριάκος ),γραμματέας (Μένιος),σχεδιάστρια
(Κων/να),δημοσιογράφος (Όλγα).
Προτού φτιάξουμε το δέντρο καθορίσαμε τους ρόλους μας.
Ο υπεύθυνος οργάνωσης ήταν υπεύθυνος για τα υλικα, την τήρηση του χρόνου,να
απευθύνει ερωτήματα και να ζητά διευκρινήσεις από τον εκπαιδευτικό.
Ο γραμματέας καταγράφει τις ιδέες και τις κατηγοριοποιεί.
Η σχεδιάστρια σχεδιάζει το έμβλημα,το δέντρο,χρωματίζει και αποτυπώνει τις λέξειςκλειδιά.
Ο δημοσιογράφος είναι υπεύθυνος για την παρουσίαση του έργου στην ολομέλεια,τον
συντονισμό και τον τρόπο παρουσίασης.
Έπειτα βρήκαμε το όνομα της ομάδας μας που είναι <<STUDENTS IN ACTION>>.
ΕΝΟΣΗΣΑ 3
ΚΤΡΙΨ ΜΕΡΟ
3.1.1 ΤΜΜΕΣΕΦΨ στο ISCFC
Προκειμένου να υπολογίσουμε το καρβουνικό μας αποτύπωμα, συμμετείχαμε στο
Πρόγραμμα ISCFC το οποίο είναι ένα είναι online, αγγλική έκδοση ,πρόγραμμα που μέσα
6
7. από 50 ερωτήσεις οι οποίες χωριζόταν σε 5 κατηγορίες που είναι οι εξής: μεταφορές,
ενέργεια στο σπίτι και συσκευές, τρόφιμα, προσωπικές αγορές.
3.1.2 ΤΠΟΛΟΓΙΖΨ στο ISCFC
Υπολογισμόςτου καρβουνικού μας αποτυπώματος
7
9. CARBON
FOOTPRINT
(Kg CO2 per
year)
REGION
CLASS
AVERAGE AVERAGE
Transportation:
2.178
913
Home:
2.317
6.923
Food:
3.492
1.884
Purchases:
1.060
368
TOTAL
9.047
10.087
3.1.3 ΤΓΚΡΙΝΨ στο ISCFC
Κάθε άτομο έχει διαφορετικό ανθρακικό αποτ΄θπωμαγιατίέχει διαφορετικές διατροφικές
συνήθειες, διαφορετικούς τροπουςθέρμανσης,μετακίνησηςκαι γενικά διαφορετικού τρόπθ
ζωής
Στην τάξη μαςδεν είμαστε κοντά στον μέσο όρο της χώρας μας ανα κατηγορία
ηιατίυπάρχοθν σημαντικές διαφοροποιήσεις στον τρόπο θέρμανσης, εμείς στο σύνολο
σχεδόν καταναλώνουμε ξύλο για καλύσιμη΄θλη, ενώ στη χώρα και ειδικά στις μεγαλουπόλεις
το πετρέλαιο.
Επίσης η διατροφή μας στηρίζεται σε προϊόντα που παράγονται με πιο φυσικό τρόπο χωρίς
δηλαδή τη μαζική και βιομηχανική παραγωγή
Στις μεταφορές και μετακινήσεις μας χρησιμοποιούνται φιλικά μέσα στο περιβάλλον, όπως
ποδήλατο αλλά και πολλές μετακινήσεις μας γίνονται με τα πόδια πχ στο σχολείο το σύνολο
των μαθητών ερχόμαστε με τα πόδια ενώ σε μια μεγάλη πόλη με λεωφορείο.
Στο σύνολο είμαστε κοντά στο μέσο όρο της χώρας.
9
10. 3.1.4 ΤΝΔΕΟΜΑΙ στο ISCFC
3.1.6 ΣΟ ΘΕΨΡΗΣΙΚΟ ΤΠΟΒΑΘΡΟ
Το φυσικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει ο άνθρωπος είναι πρωταρχικής σημασίας για την
υγεία, την ανάπτυξη και την ευημερία του. Δυστυχώς, σήμερα, όλοι παραδέχονται ότι
υπάρχει μεγάλο πρόβλημα από την παράλογη καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος από
τον ίδιο τον άνθρωπο ο οποίος δεν αντιλαμβάνεται πως έτσι καταστρέφει το "μεγάλο σπίτι"
μέσα στο οποίο ζει η ανθρωπότητα αλλά και ο ίδιος. Μπροστά μας, λοιπόν, προβάλλει η
ανάγκη για προστασία και διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος για να μπορέσει η
ανθρωπότητα να έχει μια καλύτερη ποιότητα ζωής.
Π.χ. Λόγω της εισερχόμενης ηλιακής ακτινοβολίας, η Γη θα έπρεπε να γίνεται διαρκώς
θερμότερη. Αυτό όμως δεν συμβαίνει, καθώς η ενέργεια που λαμβάνεται εξισορροπείται από
την ενέργεια που χάνεται ή εκπέμπεται στο διάστημα. Από την εισερχόμενη ηλιακή ενέργεια
το 51% περίπου φθάνει στην επιφάνεια της γης, το 19% απορροφάται στην ατμόσφαιρα και
το 30% επιστρέφει πίσω στο διάστημα. Μόνο το 6% της ενέργειας που έχει απορροφηθεί
10
11. από την ξηρά και τους ωκεανούς εκπέμπεται άμεσα στο διάστημα, ενώ το υπόλοιπο 45%
απορροφάται από τους υδρατμούς και τα αέρια, που με τη σειρά τους κατακρατούν
σημαντικό μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας, εκπέμποντας το στην ατμόσφαιρα με τη μορφή
θερμότητας. Το έδαφος και η ατμόσφαιρα μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια που
απορρόφησαν σε θερμότητα, κάτι που έχει ονομαστεί φαινόμενο του θερμοκηπίου, χωρίς το
οποίο η Γη θα ήταν ένας παγωμένος πλανήτης... Οι ανθρωπογενείς επιδράσεις έχουν
αυξήσει τη συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και άλλων αερίων που
συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου όπως το μεθάνιο, οι χλωρο-φθορουδρογονάνθρακες, το οξείδιο του αζώτου. Καθώς οι συγκεντρώσεις των αερίων που
απορροφούν ακτινοβολία αυξάνουν, θα αυξάνεται ανάλογα και η εκπομπή θερμότητας στην
ατμόσφαιρα. Με τις υπάρχουσες παρατηρήσεις, φαίνεται ότι από τα μέσα του 19ου αιώνα
μέχρι σήμερα η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας έχει αυξηθεί κατά 0,5° έως 1° C. Οι
συνέπειες του φαινομένου του θερμοκηπίουείναι δύσκολο να προεκτιμηθούν, εξαιτίας του
γεγονότος ότι η άνοδος της θερμοκρασίας συνδέεται με παράγοντες των οποίων ο ρόλος δεν
είναι πλήρως γνωστός.
Οι σημαντικότερες συνέπειες είναι:
Αλλαγή του κλίματος της Γης:
Μετακίνηση των ζωνών βροχοπτώσεως, από τον ισημερινό προς τον βορρά και
ερημοποίηση του κάτω τμήματος της εύκρατης ζώνης. Αυτό σημαίνει
ότι θα πραγματοποιηθούν αλλαγές στους διάφορους τύπους βλάστησης τόσο στις γεωργικές
όσο και στις δασικές εκτάσεις. Όσον αφορά την χώρα μας σε περιοχές όπως η Καβάλα,
Θάσος, Ηράκλειο, Πύργος, Ζάκυνθος, Κεφαλονιά κ.λ.π., από το 1982 και μετά, το ετήσιο
ύψος βροχόπτωσης βρίσκεται συνεχώς κάτω από τον μέσο όρο και τα αίτια ίσως θα πρέπει
να
αναζητηθούν
στο
φαινόμενο
του
θερμοκηπίου.
Άνοδος της στάθμης των θαλασσών: Οι λόγοι που οδηγούν στο φαινόμενο αυτό είναι η
διαστολή των υδάτων που επιφέρει η αύξηση της θερμοκρασίας και η τήξη των πάγων. Μία
άνοδος της στάθμης κατά 50 έως 150 εκατοστά θα έχει βαρύτατες συνέπειες, καθώς θα
πλημμυρίσουν πολλές περιοχές που βρίσκονται κοντά στο επίπεδο της θάλασσας (οι
περισσότερες από αυτές είναι εύφορες και πυκνοκατοικημένες).
Το καρβουνικό αποτύπωμα διαφέρει ανάλογα με τον τόπο που ζείςπ.χ.στην Ελλάδα το
καρβουνικό αποτύπωμα είναι 9.000 ενώ στην Αμερική είναι19.000.
3.1.7 Ο ΕΝΕΡΓΟ ΠΟΛΙΣΗ
11
12. Είναι υπεύθυνος απέναντι στον εαυτό του
Φροντίζει για την υγεία & ευεξία του, την προσωπική του ευημερία και ανάπτυξη.
Ενημερώνεται για τα κοινά
Αναζητά πληροφορίες, φιλτράρει την είδηση.
Συμμετέχει στο χώρο της δημόσιας συζήτησης με παραδοσιακούς ή σύγχρονους τρόπους,
διαμορφώνει κριτική σκέψη και παίρνει θέση.
Προστατεύει το περιβάλλον
Ενδιαφέρεται για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος: δεν ρυπαίνει, υιοθετεί
πρακτικές που ενισχύουν το πράσινο, την εξοικονόμηση ενέργειας, προσέχει την
κατανάλωση του νερού, ανακυκλώνει, κινείται με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς ή το
ποδήλατο.
Διεκδικεί τα δικαιώματά του στο δημόσιο χώρο
Επιδιώκει τη δημόσια έκφραση και διεκδίκηση των δικαιωμάτων του, τη δημιουργία
υποδομών στη γειτονιά του και στη χώρα του, τη διατήρηση ελεύθερων χώρων, την
προστασία του πράσινου στους κοινόχρηστους χώρους και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Σέβεται τη διαφορετικότητα
Σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, βοηθά τους συμπολίτες του, τηρεί τους κανόνες που
θεσπίζονται για τη διευκόλυνσή τους και είναι ανοιχτός απέναντι στους μετανάστες της
πόλης, διεκδικώντας την κοινωνική ένταξή τους.
Ενεργεί
Παρατηρεί τι συμβαίνει στην κοινωνία και παρεμβαίνει, σε συνεργασία με συμπολίτες του,
όταν διαπιστώνει παρανομίες δημόσιων ή ιδιωτικών φορέων.
12
15. 4ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ
Στη γη έχουν προκληθεί πολλές αλλαγές οι οποίες επηρεάζουν τα οικοσυστυματά της.Έχει
αλλάξει το κλίμα η θερμοκρασία της γης έχει αυξηθεί κατα 1 βαθμό κελσίου.Το φυσικό
περιβάλλον απειλείτε και η ζωή των ανθρώπων βρίσκεται σε κίνδυνο.Η αειφορία αφορά
όλους τους ανθρώπους που ζουν σήμερα και τις επόμενες γενιές γιατί τα αιτίματα της
είναι:να αποτραπεί η οικολογική καταστροφή του πλανήτη,να εξασφαλιστεί η υγεία των
επόμενων γενιών,να εξασφαλιστεί ένα καλό επίπεδο ζωής για όλους τους ανθρώπους που
ζουν σήμερα και να επικρατήσει η ειρήνη και η συνεργασία σε όλο τον κόσμο.Αρα η
αειφορεία είναι σημαντική για τη ζωή μας αλλά κυρίως για τη ζωή των επόμενων γενιών
Ανθρώπινη
δραστηριότητα–>καρβουνικόαποτύπωμα–>φαινόμενοθερμοκηπίου–
>υπερθέρμανση πλανήτη–> ακραία καιρικά φαινόμενα–> κλιματική αλλαγή–>
αντιμετώπιση και λύσεις–> ενεργός πολίτης –>αειφορία. Επιστημονικοί όροι που όπως
καταδείχθηκε στην εργασία έχουν να κάνουν με την καθημερινότητά μας , και μπορούμε να
αλλάξουμε τις ισορροπίες , ο καθένας από εμάς- ως ενεργός πολίτης – , με τους απλούς
τρόπους που αναφέραμε (τρόπου μείωσης καρβουνικού αποτυπώματος ) .
5 ΕΠΙΛΟΓΟ
1. το θέμα της εργασίας είναι αντικείμενο περαιτέρω έρευνας για να καταδειχθούν όλα τα
προβλήματα της μόλυνσης του περιβάλλοντος και να προταθούν λύσεις περισσότερο
ειδικευμένες
2. οι αδυναμίες της έρευνας αυτής εστιάστηκαν στο χρόνο που απαιτείται για πιο λεπτομερή
αξιολόγηση των παραγόντων που εμπλέκονται με το σοβαρότατο θέμα της προστασίας του
περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης..
3. για μια σε βάθος έρευνα θα ήταν σκόπιμο επιτόπια αξιολόγηση παραγόντων που
δημιουργούν περιβαλλοντικά προβλήματα
15