Mga uri ng Pagsasaling-wika.
Sa presentasyong ito, inilahad ang mga iba't ibang uri ng pagsasaling-wika na maaaring makatulong sa isang tagapagsalin. Gayundin ang ilang mahahalagang puntos at pamantayan na dapat isaalang-alang sa pagsasaling-wika. Sa pamamagitan ng presentasyong ito, nawa ay maging madali ang pagsasalin at makatulong sa tagapagsalin ang mahahalagang ideya at kaalaman na nakalahad sa presentasyong ito. Higit sa lahat layunin ng presenytasyong ito na madagdagan pa ang kaalaman ng mga mag-aaral at dalubwika hinggil sa pagsasaling-wika.
Mga uri ng Pagsasaling-wika.
Sa presentasyong ito, inilahad ang mga iba't ibang uri ng pagsasaling-wika na maaaring makatulong sa isang tagapagsalin. Gayundin ang ilang mahahalagang puntos at pamantayan na dapat isaalang-alang sa pagsasaling-wika. Sa pamamagitan ng presentasyong ito, nawa ay maging madali ang pagsasalin at makatulong sa tagapagsalin ang mahahalagang ideya at kaalaman na nakalahad sa presentasyong ito. Higit sa lahat layunin ng presenytasyong ito na madagdagan pa ang kaalaman ng mga mag-aaral at dalubwika hinggil sa pagsasaling-wika.
a. Unang yugto- panahon ng mga kastila
Ang mapalaganap ng mga Kastila ang Iglesia Catolica Romana
Isinalin sa Tagalog at iba pang katutubong wika ang mga dasal at mga akdang panrelihiyon.
Nagturo ng wikang Kastila ngunit hindi naging konsistent.
Paggamit ng wikang katutubo ng mga prayle
Hindi lantarang inihayag ng Kastila ang tunay nilang pakay sa bansa.
Sa paglisan ng kapangyarihang Espanyol sa Pilipinas, nagpatuloy pa rin ang pagsasalin ng mga piyesang nasa wikang Kastila.
b. Ikalawang yugto- panahon ng mga amerikano
Thomasites- mga unang guro
Naging masigla ang pagsasalin sa wikang pambansa ng mga akdang nasa wikang Ingles.
Impluwensiya ng Amerikano
Edukasyon
Nagkaroon tayo ng iba’t ibang karunungan mula sa kanluran lalo na sa larangan ng panitikan.
Ang pagsasalin sa panahong ito ay di-tuwiran.
Rolando Tinio maraming naisaling klasikong akda
Isang proyekto rin ang isinagawa ng National Bookstore (1971) kung saan ipinasalin ang mga popular na nobela at kuwentong pandaigdig at isinaaklat upang magamit sa paaralan.
“Puss N’ Boots”, “Rapunzel”,”The Little Red Hen” at iba pa
Ang Goodwill Bookstore naman ay naglathala ng kolekyon ng mga klasikong sanaysay nina Aristotle, Aquinas, Kant at iba pa.
Ang Children’s Communication Center naman ay nagsalin at naglathala ng mga akdang pambata tulad ng “Mga Kuwentong Bayan Mula sa Asia, Rama at Sita”, “Palaso ni Wujan”, “Mga Isdang Espada” at iba pa.
c. Ikatlong yugto ng kasiglahan- patakarang bilinggwal
Ang pagsasalin sa Filipino ng mga materyales pampaaralan na nasusulat sa Ingles.
-Aklat, patnubay, sanggunian, gramatika at iba pa
Department Order No. 25, s. 1974
Halimbawa ng mga isinalin sa panahong ito:
Science, Home Economics, Good Manners and Right Conduct, Health Education, at Music
d. ikaAPAT NA YUGTO NG KASIGLAHAN- PAGSASALIN NG MGA KATUTUBONG PANITIKANG DI-TAGALOG
Kinailangan ang pagsasalin ng mga katutubong panitikang di Tagalog upang makabuo ng panitikang pambansa.
LEDCO(Language Education Council of the Philippines) at SLATE(Secondary Language Teacher Education) ng DECS at PNU noong 1987
Pagtulong ng Ford Foundation
Cebuano, Ilocano, Hiligaynon, Bicol, Samar-Leyte, Pampanggo at Pangasinan.
Bernakular
Sa proyektong ito, nagkaroon din ng pagsasalin sa ilang Chinese-Filipino Literature, Muslim at iba pang panitikan ng mga minor na wika ng bansa.
GUMIL(Gunglo Dagiti Mannurat nga Ilocano)
KURDITAN- katipunan ng mga akdang isinalin sa wikang Ilocano
Sa pamamagitan ng pagsasalin, ang mga kuwentong orihinal na isinulat sa Iloco ay nalagay nasa katayuan upang mapasama sa pambansang panitikan sapagkat mayroon nang bersyon sa wikang pambansa.
a. Unang yugto- panahon ng mga kastila
Ang mapalaganap ng mga Kastila ang Iglesia Catolica Romana
Isinalin sa Tagalog at iba pang katutubong wika ang mga dasal at mga akdang panrelihiyon.
Nagturo ng wikang Kastila ngunit hindi naging konsistent.
Paggamit ng wikang katutubo ng mga prayle
Hindi lantarang inihayag ng Kastila ang tunay nilang pakay sa bansa.
Sa paglisan ng kapangyarihang Espanyol sa Pilipinas, nagpatuloy pa rin ang pagsasalin ng mga piyesang nasa wikang Kastila.
b. Ikalawang yugto- panahon ng mga amerikano
Thomasites- mga unang guro
Naging masigla ang pagsasalin sa wikang pambansa ng mga akdang nasa wikang Ingles.
Impluwensiya ng Amerikano
Edukasyon
Nagkaroon tayo ng iba’t ibang karunungan mula sa kanluran lalo na sa larangan ng panitikan.
Ang pagsasalin sa panahong ito ay di-tuwiran.
Rolando Tinio maraming naisaling klasikong akda
Isang proyekto rin ang isinagawa ng National Bookstore (1971) kung saan ipinasalin ang mga popular na nobela at kuwentong pandaigdig at isinaaklat upang magamit sa paaralan.
“Puss N’ Boots”, “Rapunzel”,”The Little Red Hen” at iba pa
Ang Goodwill Bookstore naman ay naglathala ng kolekyon ng mga klasikong sanaysay nina Aristotle, Aquinas, Kant at iba pa.
Ang Children’s Communication Center naman ay nagsalin at naglathala ng mga akdang pambata tulad ng “Mga Kuwentong Bayan Mula sa Asia, Rama at Sita”, “Palaso ni Wujan”, “Mga Isdang Espada” at iba pa.
c. Ikatlong yugto ng kasiglahan- patakarang bilinggwal
Ang pagsasalin sa Filipino ng mga materyales pampaaralan na nasusulat sa Ingles.
-Aklat, patnubay, sanggunian, gramatika at iba pa
Department Order No. 25, s. 1974
Halimbawa ng mga isinalin sa panahong ito:
Science, Home Economics, Good Manners and Right Conduct, Health Education, at Music
d. ikaAPAT NA YUGTO NG KASIGLAHAN- PAGSASALIN NG MGA KATUTUBONG PANITIKANG DI-TAGALOG
Kinailangan ang pagsasalin ng mga katutubong panitikang di Tagalog upang makabuo ng panitikang pambansa.
LEDCO(Language Education Council of the Philippines) at SLATE(Secondary Language Teacher Education) ng DECS at PNU noong 1987
Pagtulong ng Ford Foundation
Cebuano, Ilocano, Hiligaynon, Bicol, Samar-Leyte, Pampanggo at Pangasinan.
Bernakular
Sa proyektong ito, nagkaroon din ng pagsasalin sa ilang Chinese-Filipino Literature, Muslim at iba pang panitikan ng mga minor na wika ng bansa.
GUMIL(Gunglo Dagiti Mannurat nga Ilocano)
KURDITAN- katipunan ng mga akdang isinalin sa wikang Ilocano
Sa pamamagitan ng pagsasalin, ang mga kuwentong orihinal na isinulat sa Iloco ay nalagay nasa katayuan upang mapasama sa pambansang panitikan sapagkat mayroon nang bersyon sa wikang pambansa.
This project is done by a PNU 4th year students; Arvy Marinduque; Kristine Mojica; and Roan Montales of bachelor of elementary education to Dr. Macahilig which is their professor in subject world literature.
i hope you will enjoy it and will help you and of course inspires you. :)
Godbless!
Ito ay isang powerpoint presentation patungkol sa paksa o aralin patungkol sa pagsasaling-wika o translation. Kapapalooban din ito ng mga paalala, mga alintuntunin at mga halimbawa patungkol sa pagsasaling-wika.
3. o karaniwang nasusulat sa wikang
ingles ang mga akda na siyang
pinagkukunan ng mga impormasyon
ng isang mananaliksik.
▪nangangahulugan lamang ito na
kailangan na mayroong kakayahan
sa pagsasalin ang isang
nagtatangkay mananaliksik
4. →Daan tungo sa matagumpay na pagsasalin
*maingat na pananaliksik kaugnay ng
akdang isasalin.
*kasanayan sa pagtukoy sa teoryang
gagamitin sa pagsasalin.
*maingat na pagtuklas sa kahulugan at
katumbas.
*pagpapahalaga sa tatanggap ng salin
*pagpapahalaga sa orihinal at sa salin.
5.
6. Pagsasalin → Paglilipat
* Wika ni Nida (1964, sa Almario, etal.,
1996)
- translation consists of producing in the
receptor language the closet, natural
equivalent of the message of the source
languages first in meaning and second in
style.
7. Ang pagsasaling wika ay muling
paglalahad sa pinagsasalinang wika ng
pinakamalapit na natural na katumbas
ng orihinal ang mensaheng isinasaad
ng ika, una’y batay sa kahulugan, at
ikalawa’y batay sa istilo.
8. Ang pagsasaling wika ay paglilipat
sa pinagsasalinang wika ng
pinakamalapit na katumbas sa
DIWA at ESTILO na nasa wikang
isinasalin.
9. *Ayon kay Newmark (1958 sa Almario
et.al. 1996)
-translation is an exercise which
consists in the attempt to replace a
written message in one language by
the same message in another
language.
10. *Catford (1965 sa Santiago, 2003)
-translation may be defined as the
replacement of textual material in one
language (source language) by
equivalent textual material in another
language (target language)
11. *(Larson, 1984 sa Almario,et.al 1996)
-translation is reproducing in the
receptor language a text which
communicates the same message as
the source language but using the
natural grammatical and lexical choices
of the receptor language.
12. >Bagay na sangkot sa gawaing pagsasalin
1. Dalawang Wika
a. simulaing wika
b. tunguhing wika
2. Teksto na siyang pinag-uugatan
ng gawain
3. Tagasalin
14. Kakayahang nararapat na taglayin ng sino
mang nagnanais na magsalin ayon kay
Nida (1964) at Savory (1968, sa
Santiago,2003):
a. sapat na kaalaman sa dalawang
wikang kasangkot sa pagsasalin
b. sapat na kaalaman sa paksang
isasalin
c. sapat na kaalaman sa kultura ng
dalawang bansang sangkot sa pagsasalin
16. a.Basahin at unawain ang teksto
b. paghahanap ng tumpak na anyo
upang muling maipahayag ang
mensahe ng akda
c. muling pagpapahayag ng
mensahe ng akda
21. a. Bawat wika ay nakaugat sa kultura ng mga taong
gumagamit nito
b. Bawat wika ay may kani-kaniyang natatanging
kakanyahan
c. Ang salin ay kailangang matanggap ng bagong
mambabasa
d. Sa pagsasalin, bigyang-halaga ang nagbabagong anyo
ng wikang Filipino.
e. Sa pagsasalin, isaisip ang pagtitipid ng mga salita
f. Pahalagahan na ang bawat salita ay may tiyak na
kahulugan kung ito ay nakapaloob sa isang pahayag
g. Ang mga daglat, akronim at pormulang unibersal ay
hindi na isinasalin
30. Bagama’t tatlong daan at tatlumpu’t tatlong taong
sinakop ng mga Kastila ang Pilipino, mas higit ang
ating pagkiling sa wikang Ingles.
Sa larangang pang akademya, malaki ang papel na
ginampanan ng ikang Ingles.
Ang pinakamalaking balakid sa gawaing pagsasalin
ay ang malaking kaibahan ng kultura ng dalawang
wikang sangkot at ang malaking kaibahan ng
gramatika at idyomatikong pahayag
Ang karaniwang nagaganap sa pagsasalin mula
Ingles patungong Filipino lalo na kung katatagpuan
ng mga katagang kultural o di kaya’y teknikal, ay ang
panghihiram
32. Ebalwasyondaan sa pagsuri ng
kawastuhan ng isinasagawang salin o
paglilipat
Dalawang pamamaraang inilatag nina
Almario, et al. (1996) kaugnay ng
ebalwasyon
1. pagsubok ng salin
2. kritisismo sa salin
34. Ayon kina Bernales, et al. (2009)
a. Dagdag-bawas
b. Mali/ iba ang diwa ng salin
c. May bahaging malabo ang
kahulugan kung kaya’t nagkakaroon ng
dalawang pagpapakahulugan
d. hindi maunawaan and salin
