Ekonomi Dalam Pengurusan Awam 2

1. Komponen Bekalan
Wang

Bekalan wang boleh
dikelaskan kepada tiga
kumpulan, iaitu wang secara
sempit, wang secara luas
dan wang secara sangat
luas.
1

2. 1. Wang secara sempit

Bagi ahli-ahli ekonomi, bekalan wang
secara sempit disebut M1, yang meliputi
dua bentuk wang : mata wang dan deposit
permintaan.

(a) Mata wang dalam edaran. Ia meliputi
hanya pemegangan wang syiling dan
wang kertas yang dikeluarkan oleh Bank
Negara Malaysia.
2

3. • Wang syiling dikeluarkan dalam bentuk
logam tertentu seperti nikel dan gangsa.

Di Malaysia, wang syiling terdapat dalam
nilai muka 5 sen, 10 sent 20 sen dan 50
sen.

Di samping itu terdapat juga wang syiling
yang mempunyai nilai muka yang besar
tetapi ia lebih merupakan keluaran khas
untuk tujuan peringatan.
3

4. 
Komponen wang syiling hanya
merupakan bahagian yang kecil
daripada keseluruhan bekalan
mata wang yang ada.
• Misalnya pada tahun 1975
peratusnya cuma 5.9% dan pada
tahun 1996 juga kecil tetapi
meningkat iaitu 10.3% .
4

5. (b) Deposit permintaan sektor swasta. Ia
merupakan deposit semasa orang
persendirian dan sektor swasta di bank-
bank perdagangan yang boleh
dikeluarkan melalui penggunaan cek.
Ia juga dikenali sebagai wang bank
(cek). Dari segi kecairan, mata wang dan
cek mempunyai taraf kecairan yang
sama.
Kedua-duanya dapat digunakan secara
langsung dalam urus niaga harian.
5

6. 2 Wang secara luas

Bekalan wang ini disebut
M2, atau mudah tunai
sektor swasta, yang
meliputi M1 dan separuh
wang.
• Separuh wang pula
meliputi: 6

7. 
(a) Deposit tabungan dan tetap sektor
swasta di bank perdagangan (tidak
termasuk Bank Islam) dan Bank Negara.

(b) Sijil Bank Negara Malaysia yang
dipegang oleh sektor swasta.

(c) Sijil Boleh Niaga yang dipegang oleh
sektor swasta.
7

8. • Deposit tabungan dan tetap serta sijil-sijil
yang dipegang, tidak di terima dalam urus
niaga, tidak seperti mata wang dan deposit
semasa, sebaliknya ia terpaksa ditukar
dahulu kepada wang tunai.

Oleh itu ia lebih sesuai sebagai penyimpan
nilai kerana sifatnya yang hanya dapat
memenuhi sebahagian daripada fungsi
wang maka ia dinamakan separuh wang
atau wang hampir
8

9. 3. Wang secara sangat luas
Bekalan wang ini disebut M3, yang
komponennya meliputi:
(a) M2
(b) Deposit tabungan dan deposit tetap
sektor swasta di institusi kewangan bukan
bank (kerajaan), iaitu bank saudagar,
syarikat kewangan, syarikat diskaun dan
Bank Islam.

9

10. 
Di samping separuh wang, terdapat nama
lanjutan bagi komponen bekalan wang ini
yang dinamakan separuh wang secara
luas.

Ini meliputi komponen separuh wang
ditambah dengan deposit tabungan dan
tetap sektor swasta di institusi kewangan
bukan bank, iaitu bank saudagar, syarikat
kewangan, syarikat diskaun dan juga Bank
Islam (iaitu komponen b dalam M3).
10

11. Keadaan di Malaysia Semasa

Arah aliran bekalan wang sempit di
Malaysia menunjukkan kecenderungan
relatif deposit semasa (cek) telah
bertambah.

Sebaliknya mata wang pula telah mula
berkurangan melalui masa. Misalnya,
bekalan deposit semasa telah bertambah
daripada 50.8% pada tahun 1990 kepada
71.9% pada tahun 2000.
11

12. STRUKTUR INSTITUSI
KEWANGAN

Umumnya sistem kewangan yang wujud
dalam ekonomi negara pada hari ini boleh
dikategorikan kepada dua bahagian, iaitu
sistem urusan bank dan sistem
pengantara kewangan bukan bank (Bank
Negara Malaysia, 1979: 61).
12

13. SISTEM URUSAN BANK

Sistem urusan bank mengandungi tiga
jenis institusi kewangan, yang kegiatannya
di bawah penyeliaan Bank Negara
Malaysia, iaitu Bank Negara Malaysia
sendiri, Bank Perdagangan dan Institusi
kewangan bukan bank yang terdiri
daripada bank saudagar, syarikat
kewangan, pasaran wang dan tukaran
asing serta rumah diskaun.
13

14. Bank Negara Malaysia

Bank Pusat di Malaysia dikenali dengan
nama Bank Negara Malaysia. Di negra-
negara lain, Bank Pusat dikenali dengan
pelbagai nama.
• Misalnya di Amerika Syarikat dikenali
sebagai Federal Reserve Bank, di
Sweden, England dan Kanada mengambil
nama negara masing-masing iaitu Bank of
Sweden, Bank of England dan Bank of
Canada.
14

15. 
Sebelum Bank Negara ditubuhkan, urusan
bank perdagangan di Malaysia adalah
tertakluk di bawah Ordinan Syarikat 1948.

Walaupun Bank Negara Malaysia telah
ditubuhkan pada tahun 1959 namun
kuasanya untuk mengeluarkan mata wang
hanya diperoleh pada tahun 1967.
15

16. • Bank Negara adalah bank kerajaan kerana
ia ditubuh dan mewakili ,kerajaan dalam
mencorakkan perkembangan ekonomi
negara.

Ia diberi tanggungjawab untuk mengawal
dan mengatur kegiatan-kegiatan badan
kewangan, mengawal penciptaan wang oleh
sistem bank, dan mengawasi kegiatan
memberi pinjaman yang dilakukan oleh bank
perdagangan dan badan kewangan lain.
• Fungsi-fungsi utama Bank Negara Malaysia
ialah :
16

17. 1. Mengeluarkan mata wang. Antara fungsi
penting Bank Pusat adalah mencetak wang
kertas dan syiling.
Bank Negara Malaysia mula diberi kuasa
mencetak mata wang pada bulan Jun 1967.
Sebelum itu, kuasa mengeluarkan mata
wang dijalankan oleh Lembaga
Suruhanjaya Mata Wang Malaysia dan
British Borneo.
Unit mata wang yang dikeluarkan oleh
Bank Negara ialah ringgit Malaysia yang
terdiri daripada 100 sen, yang sebelumnya
dikenali sebagai dollar dan cent.
•
17

18. 2. Menjaga nilai ringgit. Untuk menjaga
kestabilan ringgit di luar negeri, Bank
Negara telah menyimpan sebahagian
besar sandaran rizab luar negeri.
Pada 1992, rizab luar Bank Negara telah
berjumlah lebih RM40,000 juta.
18

19. 3. Bertanggungjawab terhadap dasar
kewangan.
Bank Negara bertanggungjawab untuk
memastikan bahawa bekalan wang dan
kredit mencukupi bagi memenuhi
permintaan ekonomi dalam negeri, tanpa
melalui cara-cara yang menekan.
Ia mengawal jumlah wang dan
pengeluaran kredit bank-bank
perdagangan dan syarikat-syarikat
kewangan.
19

20. 4. Menjadi bank dan penasihat kewangan
kerajaan.
Perkhidmatan yang diberikan oleh Bank
Negara kepada kerajaan seakan-akan
sama seperti yang biasanya dijalankan
oleh bank perdagangan kepada pelanggan
mereka. Ia menyediakan kemudahan
seperti berikut :
20

21. (a) Mengurus akaun-akaun kerajaan dari
segi menyediakan kemudahan-kemudahan
cek, membuat pembayaran bagi pihak
kerajaan, melaksanakan perniagaan
pertukaran wang asing kerajaan.
21

22. (b) Sumber wang kepada kerajaan bagi
menampung sebarang kekuranggan dalam
belanjawan kerajaan. Kemudahan ini diberi
dalam bentuk pinjaman sementara yang
perlu segera dibayar balik.
(c) Mengurus hutang kerajaan dari segi
mendapatkan pinjaman, syarat dan masa
pinjaman.
22

23. 5. Bank kepada institusi kewangan swasta.
Bank Negara menjadi bank kepada bank
perdagangan, bank saudagar, syarikat
kewangan dan lain-lain institusi.
(a) Menjadi pemeriksa bank dan bukan bank,
dari segi dasar pemberian kredit,
rancangan pelaburan, kedudukan harta,
kualiti pengurusan dan pematuhan
terhadap berbagai-bagai keperluan.
23

24. (b) Bertanggungjawab menguruskan lesen
bank dan bukan bank sebelum memulakan
perniagaan.
(c) Berperanan sebagai penyimpan akaun-
akaun bank perdagangan dan juga
syarikat-syarikat kewangan, seperti :
24

25. (i) Akaun rizab berkanun yang dikenakan
kepada semua bank perrdagangan, bank
saudagar dan syarikat kewangan yang
bertujuan untuk kawalan kewangan.
(ii) Akaun penjelasan yang khusus dikenakan
terhadap bank perdagangan, bertujuan
untuk membuat penyelesaian dan
penjelasan antara bank dalam urusan cek
harian mereka.
25

26. (d) Menerima lebihan wang tunai bank
perdagangan. Di samping menyenangkan,
ia juga membolehkan bank-bank
beroperasi dengan peganggan wang tunai
yang kecil.
(e) Bertindak sebagai bank kepada bank
perdagangan dan syarikat -syarikat
kewangan dengan menawarkan
kemudahan pinjaman terakhir dalam
bentuk kredit sementara atau
mendeposit. .
26