Taballo sobre o libro "E fixemos a luz!" de Salvador Bará, editado pola USC

1. E fixemos a luz!
Salvador Bará

2. De que vai o libro?
Este exemplar escrito no 2015, o Ano Internacional da Luz, trata sobre o inmenso e marabilloso
mundo da luz e as actividades realizadas en Galicia.

3. 1. A luz que vén do ceo
❖ En 1910 Galileo co seu telescopio observa á lúa é percibe que está chea de montañas, vales…
Hai moitas estrelas, os planetas, o Sol… Estuda todo isto.
❖ 4 erráticas estrelas (satélites) xiran arredor de Xupiter (Ío, Europa, Ganímedes e Calisto).
❖ Venus ten fases como as da Lúa.
❖ A Terra móvese e nos non o notamos porque son velocidades constantes. As velocidades de
rotación e de traslación permanecen iguais así que non sentimos ningunha aceleración e
desaceleración.
❖ Copérnico espón as súas ideas; “Sobre as revolucións das esferas celestes”. Explica porque o Sol
no centro e os planetas xiran ao seu redor.

4. ❖ Galileo investiga porque non notamos que nos movemos arredor do sol.
Relatividade Galileana: recoñecemento do carácter relativo do movemento.

5. 2. Rápida como unha centella
★ A luz é infinita?
★ Descartes escribe as súas ideas no “Tratado sobre a luz”. A latitude estaba no sol e nas estrelas.
★ Sextante (mide a latitude).
★ A hora solar (tempo transcorrido desde que o Sol pasou polo meridiano do lugar).
★ 1657 Christiaan Huygens inventa o reloxo do péndulo.
Que a velocidade da luz non sexa infinita ten unha importancia fundamental para entender a
estrutura do noso Universo.

6. 3. Luz máis luz… Escuridade!
❖ Thomas Young, comprobou en 1803 que se nunha pantalla opaca se facían dous pequenos
buracos que deixasen pasar a luz sucedían cousas daquela incompresibles.
❖ Punto de Poisson: punto de luz.

7. 4. De que están feitas as estrelas?
★ 1704 Newton na súa obra Opticks puxo fin a unha longa historia de controversias sobre a
natureza da luz branca. A luz branca composta pola mestura de todas as cores.
★ Espectro da luz: conxuntos de radiacións monocromáticas.
★ A espectroscopía permitiu coñecer a composición detallada das estrelas e das nubes de gas e
po que existen no espazo interestelar, identificando os seus elementos químicos .
★ As estrelas non son todas iguais, a súa composición varía dependendo da súa idade e das
características das nubes de gas e po a partir das cales se formaron.
★ Einstein denominou constante cosmolóxica a constante para conseguir unha solución que dera
un universo estático.

8. 5. Límite de velocidade
❖ A onda non depende soamente do medio polo que viaxa, senón tamén do como é a onda.
❖ Dou tipos de onda: as que oscilan perpendicularmente á dirección de propagación (ondas s) só
en corpos sólidos, e as que o fan na mesma dirección de propagación (ondas p).
❖ Programa mecanicista, consistía en intentar explicar todos os fenómenos da natureza en base a
partículas materiais que interactuaban entre sí mediante forzas centrais.
❖ 1865 James Clerk Maxwell publicou unha nova teoría sobre a electricidade e o magnetismo que
permitía calculara velocidade coa que se debían propagar as ondas electromagnéticas no seu
correspondente éter.

9. 6. Grans de luz
★ Radiación do corpo negro : é a radiación que emitiría un obxecto ideal que fose quen de
absorber toda a radiación que lle chegue e que estea en equilibrio termodinámico coa súa
contorna. Ese nome porque a temperatura ambiente, a maior parte da radiación que produce
está concentrada na banda infravermella, que os humanos non podemos ver.
★ Efecto fotoeléctrico: fenómeno que consiste en que ao iluminar a superficie dun material con
radiación electromagnética despréndese eclectróns que saen disparados del.

10. 7. Atrapados nun feixe de luz
❖ Podemos capturar obxectos coa luz e movelos a vontade dun lugar para outro?
❖ Momento: produto da masa dun obxecto pola súa velocidade (Newton).
❖ Forza de gradiente: fenómeno polo que os obxectos tenderán a moverse cara a zona na que a
luz sexa máis intensa.
Hai problemas fundamentais polos cal é difícil poder mover obxectos.

11. 8. Luz que cura
★ Terapias fotodinámicas: consisten en subministrar á persoa doente un composto denominado
xenericamente fotosensibilizador que é quen de producir efectos moi tóxicos nas células que o
rodean, pero que soamente se activa se é iluminado por radiación de longura de onda
axeitada.
★ Fotoablación: consiste na ruptura de móleculas longas e complexas mediante radiación
ultravioleta, para fragmentales en moléculas máis pequenas.
★ Fotodisrupción: proceso que destrúe os ligazóns e permiten cortar tecidos.

12. 9. O lado oscuro da luz
❖ Contaminación luminosa (lumínica): efectos indesexados da iluminación artificial.
❖ Luz intrusa, cegamento…
❖ Maraña de luces: acumulación de fontes de luz.
❖ Os conos: visión diurna, niveis altos de luz apreciamos as cores e ver con detalle e os bastóns
non permiten destinguir as cores de noite e as imaxes on son tan nítidas.

13. 10. Alén do que os ollos ven
★ Hai moitos tipos de radiación que non vemos, moitas partículas movéndose que os nosos ollos
son incapaces de percibir.
★ Moitas máis cores que as que somos quen de ver. Metamerismo: luces con espectros moi
diferentes poden provocarnos a mesma sensación de cor.
★ Non vemos todo aquilo que nos rodea, nin as cousas minúsculas.
★ Non podemos ver con claridade algo que estea moi preto dos nosos ollos, nin pouco
contrastadas.
★ Cousas que pasan moi rapidamente e non somos capaces de contemplar...

14. Laura Rey Vigo
2ºBachB