details about mishrak gana mentioned in syllabus of BAMS.

1. Dr. Shraddha Joshi
M.S., Ph.D. (ITRA, Jamnagar)
Assistant Professor
Shalakya Tantra
Mishraka Gana
SERIES

2. BAMS
Dravyaguna Syllabus
Paper 1 (12)
1. Brihat Panchamoola 7. Triphala 13. Chaturbeeja
2. Laghu Panchamoola 8. Trikatu 14. Trijataka
3. Valli Panchamoola 9. Trimada 15. Chaturjataka
4. Kantaka Panchamoola 10. Chaturushna 16. Panchatikta
5. Trina Panchamoola 11. Panchkola 17. Chaturbhadra
6. Panchavalakala 12. Shadushana 18. Trikarshika

3. TRIPHALA
पथ्याबिभीतधात्रीणाां फलैः स्यात्त्रिफला समैः |
फलबत्रकञ्चबत्रफलासावराचप्रकीबतिता||३९||
बत्रफला कफबपत्तघ्नी मेहक
ु ष्ठहरा सरा |
चक्षुष्या दीपनी रुच्या बवषमज्वरनाबिनी ||४०|| (Bhavprakash)
Haritaki/
Pathya
Bibhitaki
Amalaki/
Dhatri
Terminalia chebula Retz.
Combretaceae
Terminalia bellirica Roxb.
Combretaceae
Emblica officinalis Gaertn.
Euphorbiaceae

4. TRIKATU/
TRAYUSHNA/ KATU
TIKA/ VYOSHA
बवश्वोपक
ु ल्या मररचां त्रयां बत्रकटु कथ्यते |
कटुबत्रक
ां तु बत्रकटु त्र्यूषणां व्योष उच्यते ||५७||
त्र्यूषणां दीपनां हत्त्ि श्वासकासत्वगामयान् |
गुल्ममेहकफस्थौल्यमेदैःश्लीपदपीनसान् ||५८|| (B.P.)
Maricha
Shunthi/
Vishwa
Pipalli/
Upkulya
Piper longum Linn.
Piperaceae
Zingiber officinale Linn.
Zingiberaceae
Piper nigrum Linn.
Piperaceae

5. CHATURUSHNA त्र्यूषणां सकणामूलां कबथतां चतुरूषणम् |
व्योषस्येव गुणाैः प्रोक्ता अबधकाश्चतुरूषणे ||६०||
(Bhavprakash)
Piper longum Linn.
Piperaceae
Pipallimoola/
Kanamoola
TRIKATU/
TRAYUSHNA

6. PANCHAKOLA
बपप्पली बपप्पलीमूलां चव्यबचत्रकनागरैः |
पञ्चबभैः कोलमात्रां यत्पञ्चकोलां तदुच्यते ||६५||
पञ्चकोलां रसे पाक
े कटुक
ां रुबचक
ृ न्मतम् |
तीक्ष्णोष्णां पाचनां श्रेष्ठां दीपनां कफवातनुत् |
गुल्मप्लीहोदरानाहिूलघ्नां बपत्तकोपनम् ||६६||
(Bhavprakash)
Pipalli
Chavya
Shunthi/
Nagar
Pipallimoola
Chitraka
Piper longum Linn.
Piperaceae
Zingiber officinale Linn.
Zingiberaceae
Piper longum Linn.
Piperaceae
Plumbago zeylanica Linn.
Plumbaginaceae
Piper rectofactrum Vahl.
Piperaceae

7. SHADUSHNA पञ्चकोलां समररचां षड
ू षणमुदाहृतम् |
पञ्चकोलगुणां तत्तु रूक्षमुष्णां बवषापहम् ||६७||
(Bhavprakash)
PANCHAKOLA
Maricha
Piper nigrum Linn.
Piperaceae

8. TRIMADA
Chitraka
Plumbago zeylanica Linn.
Plumbaginaceae
Embelia ribes Burm. F.
Myrsinaceae
Cyperus rotundus Linn.
Cyperaceae
Vidanga Musta

9. TRIJATA
त्वगेलापत्रकस्तुल्यत्त्िसुगत्त्ि बत्रजातकम् |
नागक
े िरसांयुक्तां चातुजाितकमुच्यते ||६१||
तद् द्वयां रोचनां रूक्षां तीक्ष्णोष्णां मुखगिहृत् |
लघुबपत्ताबिक
ृ द्वर्ण्यं कफवातबवषापहम् ||६२||
Ela
Tejapatra/
Patra
Dalchini/
Twaka
Elettaria cardamomum Maton.
Zingiberaceae
Cinnamomum tamala Nees & Eberm.
Lauraceae
Cinnamomnm zeylanicum Breyn.
Lauraceae
(Bhavprakash)

10. CHATURJATA
त्वगेलापत्रकस्तुल्यत्त्िसुगत्त्ि बत्रजातकम् |
नागक
े िरसांयुक्तां चातुजाितकमुच्यते ||६१||
तद् द्वयां रोचनां रूक्षां तीक्ष्णोष्णां मुखगिहृत् |
लघुबपत्ताबिक
ृ द्वर्ण्यं कफवातबवषापहम् ||६२||
Nagkesar
TRIJATA
Mesua ferrea Linn.
Guttiferae
(Bhavprakash)

11. TRIKARSHIKA
Ativisha Musta
Shunthi
Cyperus rotundus Linn.
Cyperaceae
Aconitum heterophylum Wall.
Cyperaceae
Zingiber officinale Linn.
Zingiberaceae

12. CHATURBHADRA
Ativisha Musta
Shunthi
Cyperus rotundus Linn.
Cyperaceae
Aconitum heterophylum Wall.
Cyperaceae
Zingiber officinale Linn.
Zingiberaceae
Tinospora cordifolia Willd.
Menispermaceae
Guduchi

13. CHATURBHADRA
Pipalli Musta
Karkatshringi
Ativisha
Piper longum Linn.
Piperaceae
Cyperus rotundus Linn.
Cyperaceae
Aconitum heterophylum Wall.
Cyperaceae Pistacia integerrima Stewart ex Brandis.
Anacardiaceae
BALA
CHATURBHADRA

14. CHATURBEEJA
मेबथका चन्द्रिूरश्च कालाऽजाजी यवाबनका |
एतच्चतुष्टयां युक्तां चतुिीजबमबत स्मृतम् ||८८||
तच्चूणं भबक्षतां बनत्यां बनहत्त्ि पवनामयम् |
अजीणं िूलमाध्मानां पाश्वििूलां कबटव्यथाम् ||८९||
Kalajaji
Ajwain/
Yavanika
Chandrashur
Methika
Nigella sativa Linn.
Ranunculaceae
Travhyspermum ammi Linn.
Umbelliferae
Lepidium sativum Linn.
Cruciferae
Trigonella foenu-graecum Linn.
Papilionatae
(Bhavprakash)

15. PANCHAVALKAL न्यग्रोधोदुम्बराश्वत्थपारीषप्लक्षपादपाैः |
पञ्चते क्षीररणो वृक्षास्तेषाां त्वक्पञ्चवल्कलम् ||१३||
(Bhavprakash)
Vata/
Nyagrodha
Ashwattha
Ficus benghalensis Linn.
Moraceae
Thespesia populnea Linn.
Malvaceae
Ficus lacor Linn.
Moraceae
Ficus glomerata Roxb.
Moraceae
Ficus religiosa Linn.
Moraceae
Ashwattha
Plaksha
Udumbar Parisha

16. PANCHATIKTA
Guduchi
Brihati
Nimba Vasa
Patola
Tinospora cordifolia Willd.
Menispermaceae
Azadirachta indica A. Juss
Lauraceae
Solanum indicum Linn.
Solanaceae
Adhatoda vasica Nees
Acanthaceae
Trichosanthes dioica Roxb.
Cucurbitaceae

17. BRIHAT
PANCHAMOOLA
बिल्वाबिमन्थबटण्टुकपाटलाैः काश्मरी चेबत महत् ||६८||
सबतक्तां कफवातघ्नां पाक
े लघ्वबिदीपनम् |
मधुरानुरसां चव पञ्चमूलां महत् स्मृतम् ||६९||
श्रीफलैः सवितोभद्रा पाटला गबणकाररका |
श्योनाकैः पञ्चबभश्चतैः पञ्चमूलां महन्मतम् ||२५||
पञ्चमूलां महत् बतक्तां कषायां कफवातनुत् |
मधुरां श्वासकासघ्नमुष्णां लघ्वबिदीपनम् ||२६||
Bilwa
Shyonaka/
Tintuka
Agnimatha
Patla
Kashmari Stereospermum suaveolens DC.
Bignoniaceae
Gmelina arborea Linn.
Verbenaceae
Aegle marmelos Corr.
Rutaceae
Premna mucronata Roxb.
Verbenaceae
Oroxylum indicum Vent.
Bignoniaceae
(Bhavprakash)
(Su.Su. 38)

18. LAGHU
PANCHAMOOLA
तत्र बत्रकण्टकिृहतीद्वयपृथक्पर्ण्यो बवदाररगिा चेबत कनीयैः ||६६||
कषायबतक्तमधुरां कनीयैः पञ्चमूलकम् |
वातघ्नां बपत्तिमनां िृांहणां िलवधिनम् ||६७|| (Su.Su. 38)
िाबलपणी पृबष्ठपणी वात्तािकी कण्टकाररका |
गोक्षुरैः पञ्चबभश्चतैः कबनष्ठां पञ्चमूलकम् ||४०||
पञ्चमूलां लघु स्वादु िल्यां बपत्ताबनलापहम् |
नात्युष्णां िृांहणां ग्राबह ज्वरश्वासाश्मरीप्रणुत् ||४१||
Gokshura/
Trikantaka
Prithakparni/
Prishnaparni
Shalparni/
Vidarigandha
Brihati
Kantakari
Desmodium gangeticum DC.
Papilionatae
Tribulus terrestris Linn.
Zygophyllaceae
Solanum surattense Burm. F.
Solanaceae
Uraria picta Desv.
Papilionatae
Solanum indicum Linn.
Solanaceae
(Bhavprakash)

19. अनयोदििमूलमुच्यते ||७०||
गणैः श्वासहरो ह्येष कफबपत्ताबनलापहैः |
आमस्य पाचनश्चव सविज्वरबवनािनैः ||७१||
LAGHU
PANCHAMOOLA
BRIHATA
PANCHAMOOLA
DASHAMOOLA

20. VALLI PANCHAMOOLA बवदारीसाररवारजनीगुड
ू च्योऽजशृङ्गी चेबत वल्लीस्ज्ञैः ||७२||
रक्तबपत्तहरौ ह्येतौ िोफत्रयबवनािनौ |
सविमेहहरौ चव िुक्रदोषबवनािनौ ||७४|| (Su.Su.38)
Vidari
Sariva
Ajashringi
Rajni/
Manjishtha
Guduchi
Pueraria tuberosa DC.
Leguminosae
Rubia cordifolia Linn.
Rubiaceae
Hemidesmus indicus R. Br.
Asclepiadaceae
Tinospora cordifolia Willd.
Menispermaceae
Pistacia integerrima Stewart ex Brandis.
Anacardiaceae

21. KANTAKA
PANCHAMOOLA
करमदीबत्रकण्टकसरीयकितावरीगृध्रनख्य इबत कण्टकस्ज्ञैः ||७३||
रक्तबपत्तहरौ ह्येतौ िोफत्रयबवनािनौ |
सविमेहहरौ चव िुक्रदोषबवनािनौ ||७४|| (Su.Su.38)
Karmard
Trikantaka/
Gokshura Saireyak Shatavari Griddhanakhi
Tribulus terrestris Linn.
Zygophyllaceae
Carissa carandas Linn.
Apocynaceae
Barleria prionitis Linn.
Acanthaceae
Asparagus racemosus Willd.
Liliaceae
Capparis Sepiaria Linn.
Capparidaceae

22. TRINA PANCHAMOOLA क
ु िकािनलदभिकाण्डेक्षुका इबत तृणस्ज्ञकैः ||७५||
मूत्रदोषबवकारां च रक्तबपत्तां तथव च |
अन्त्यैः प्रयुक्तैः क्षीरेण िीघ्रमेव बवनाियेत् ||७६|| (Su.Su. 38)
Kush
Kandekshu
Darbha
Nala
Kash
Saccharum spontaneum Linn.
Gramineae
Desmostachya bipinnata Stapf.
Gramineae
Arundo donax Linn.
Gramineae
Imperata cylindrica Beauv.
Gramineae
Saccharum officinarum Linn.
Gramineae

23. एषाां वातहरावाद्यावन्त्यैः बपत्तबवनािनैः |
पञ्चकौ श्लेष्मिमनाबवतरौ पररकीबतितौ ||७७||
(Su.Su.38)
PANCHA-PANCHAMOOLA
LAGHU
PANCHAMOOLA
TRINA
PANCHAMOOLA
KANTAKA
PANCHAMOOLA
VALLI
PANCHAMOOLA
BRIHATA
PANCHAMOOLA