Op deze themamiddag voor parkmanagers van Nederlandse Universiteiten stond het onderwerp 'onkruidbestrijding' centraal. In 2015 komt er mogelijk een verbod op chemische onkruidbestrijding op verhardingen. Centrale vraag tijdens de discussie was: hoe speel je hier op in en hoe kies je de meest effectieve en meest milieuvriendelijke methode.

1. Duurzaam (onkruid)beheer Universiteits-terreinen
Utrecht, 12-6-2014

2. Inhoud presentatie
 Stellingen
 Stand van zaken Regelgeving
● Europa
● Nederland
 Innovaties en nieuwe middelen
 Duurzaam Terreinbeheer

3. Stellingen
 ‘Bestrijdingsmiddelen gebruik in de openbare ruimte moet
verboden worden’
 ‘Wat is beter: drie rondjes heet water of twee rondjes
chemie’
 ‘Meer toezicht en certificering nodig voor betere uitvoering’
 ‘Bestrijdingsmiddelen voor particulieren uit de handel
nemen’
 ‘Groenbeheer slachtoffer van bezuinigingen’

4. Regelgeving - Europa
 EU-verordening “op de markt brengen
van gewasbeschermingsmiddelen”
● gericht op toelaten van middelen
 EU richtlijn ‘duurzaam gebruik
bestrijdingsmiddelen’
● Geïntegreerde gewasbescher-ming
(IPM)
● Bescherming kwetsbare groepen
● Nationaal Actieplan (NAP)

5. Regelgeving – Nationaal (1)
 2e Nota Duurzame gewasbescherming
● Invulling EU richtlijnen en NAP
● Gewasbeschermingsbeleid 2013-2023
● Ook werkgroep niet-landbouw
 Motie Rik Grashoff (13-9-2011)
● verbod op glyfosaat voor
niet-commercieel gebruik
 Staatssecr. Atsma (I&M)
● Uitvoering motie Grashoff

6. Regelgeving – Nationaal (2)
 Niet-Landbouw sector: meningen sterk verdeeld
● Verbod op gebruik gewasbeschermingsmiddelen
voor ‘niet-landbouw’ toepassingen
● Versterking van de geïntegreerde aanpak binnen
duurzaamheidskaders
- verhardingen (beschikbaar: DOB 2.0)
- opstellen voor o.a. sportvelden, golfterreinen en
recreatieterreinen

7. Belangrijkste discussiepunten
 Kosten chemisch versus niet-chemisch
 Milieu-effecten (LCA)
 Glyfosaat in oppervlakte water
 Schadelijkheid van glyfosaat

8. Onkruidbestrijding verhardingen
 Kostprijzen (€/m2/jaar)
 Beeldkwaliteit B (CROW)
 Niet-chemisch + € 0,10 m2/jaar
 Meerkosten BV Nederland: ca. 100 M€/jaar

9. Milieueffecten: LCA 2012

10. Glyfosaat in Maaswater

11. Schadelijkheid van glyfosaat
 Bundesinstitut für Risikobewertung (BfR)
● onkruidbestrijdingsmiddel glyfosaat
opnieuw geevalueerd - 2013
● 1050 nieuwe studies
 Conclusies
● Niet kankerverwekkend
● Geen schadelijk effect op de
voortplanting of de ongeboren
vrucht
● Geen aanleiding om normen aan te
scherpen
 Bron: www.bfr.bund.de

12. Kabinetsvoorstel (februari 2014)

13. Hoe nu verder? DOB 2.0
 Kabinetsbesluit wel/geen chemie (?)
 Verder met geïntegreerd (onkruid)beheer
verhardingen
● Optimale combinaties van technieken en
veegbeheer
● Halvering glyfosaat gebruik (max 1
l/ha), overgangstermijn tot 2015
● Niet spuiten in grondwaterbescher-mingsgebieden
● Beschermingszones (rond scholen,
verzorgingshuizen ed.)
● Maximaal brandstofverbruik voor niet-chemische
technieken

14. Vervolg presentatie
 Stellingen
 Regelgeving
● Europa
● Nederland
 Innovaties en nieuwe middelen
 Duurzaam Terreinbeheer

15. Onkruid preventie en waterberging

16. Onkruidbestrijding met UV

17. Slimme combinaties
 Combineren van veegbeheer en onkruidbestrijding
● Derde borstel op veegmachine

18. Sensorgestuurde onkruidbestrijding
 Sportvelden
● Lage onkruid-bedekking
● Volvelds spuiten
● Goed gedraineerd
 Reduceer middelverbruik door pleksgewijs spuiten

19. Sensorgestuurde onkruidbestrijding
 Testen prototype
 Bouwen 1e versie praktijkmachine
 Testen praktijkmachine

20. Sensorgestuurde onkruidbestrijding
 Bestrijding ridderzuring door ‘Ruud’
www.ruud.wur.nl

22. Sensorgestuurde bemesting sportvelden
 Sensorgestuurde bijbemesting
stikstof
 Injectie van meststoffen
● Bouw praktijkmachine

23. Onkruidbeheer op sportvelden

24. GEO-Dataservice
Screendumb van de Data service

25. GEO-Dataservice
 DOB kaart maken met GEO database

26. Weedviewer: monitoring beeldkwaliteit
onkruidbedekking is 34,9 (links) en 2,8% (rechts)
www.weedviewer.nl

27. Nieuwe middelen
 Cito Global Herbicide (BioChem)
● Azijnzuur (25%)
 Ultima (Ecostyle)
● Nonaanzuur + maleïnehydrazide (kiemremmer)
Aanpassingen:
- Grotere doppen (500l/ha)
- Kleppen/pomp

28. Vervolg presentatie
 Stellingen
 Regelgeving
● Europa
● Nederland
 Innovaties en nieuwe middelen
 Duurzaam Terreinbeheer

29. Duurzaam Terreinbeheer
 Belangrijkste thema’s
● Onkruid-, plaag- en ziektebestrijding
● Bemesting/bodemverbeteraars in groen
● Zwerfafval
● Verwerking groenrestproducten
● Natuurplan
● Inrichtingsmaterialen groen en
verhardingen
● Brandstoffen en smeermiddelen
● Verwijderen graffiti
● Gladheidsbestrijding

30. Barometer Duurzaam Terreinbeheer
 Criteria voor duurzaam beheer
 Terreineigenaar (gemeenten/grote bedrijven)
● Goud: duurzaam beheer (openbare) ruimte
● Zilver: geen gebruik bestrijdingsmiddelen in
openbaar groen, sportvelden en op verhardingen
(paar uitzonderingen)
● Brons: onkruidbestrijding verhardingen volgens
DOB richtlijnen
 Toepassers glyfosaat (aannemer/hoveniers)
● Certificaat ‘Toepassing Glyfosaat’

31. Certificaathouders Zilver en Goud
 Brabant Water Goud
 Dunea Goud
 Evides Goud
 PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland Goud
 Universiteit .......... Goud
 Vitens Goud
 Waterleidingmaatschappij Drenthe Goud
 Waterleidingmaatschappij Limburg Goud
 Waterbedrijf Groningen Goud
 Gemeenten Bladel/Dalfsen/Westerveld Goud
 Waterschappen (10) Zilver
 Provincie Drenthe Zilver
 Gemeenten Geldrop-Mierlo/Oss Zilver

32. Einde
presentatie
Meer info:
chris.vandijk@wur.nl
www.dob-verhardingen.nl
www.crow.nl/dtb