DDEENNGGEE 
vvee 
KKoonnmmaa ssttrraatteejjiilleerrii 
UUzzmm.. FFzztt.. BBüünnyyaammiinn HHAAKKSSEEVVEERR
Statik, dinamik denge 
• İstirahatte ve aktivite sırasında, yer çekimi 
merkezini destek yüzeyi üzerinde tutabilmek 
için gerçekleştirilen postüral uyumdur. 
• Gövdenin ve destek yüzeyinin sabit olması 
durumunda statik dengeden, destek yüzeyinin 
veya gövdenin hareketli olması durumunda ise 
dinamik dengeden söz edilir.
DDeennggeenniinn NNöörrooffiizzyyoolloojjiikk 
İİnncceelleennmmeessii 
• İİçç KKuullaakk ((VVeessttiibbuullaarr SSiisstteemm)) 
• PPrroopprriioosseeppttöörrlleerr 
• SSeerreebbeelllluumm 
• MMeedduullllaa SSppiinnaalliiss,, 
• GGöözzlleerr 
……KKoooorrddiinneellii ÇÇaallıışşıırrllaarr……
• Horak ve arkadaşları, dengenin üç ayrı işlem 
gerektirdiğini vurgulamıştır. Bunlar; 
• • Oryantasyonel duyuların (somatosensör, 
görsel ve vestibüler) birinin ya da birden 
fazlasının santral sinir sistemi içinde 
oluşturduğu duyusal integrasyon, 
• • Uygun nöromusküler yanıtlar ve 
koordinasyonla gelişen motor planlama işlemi, 
• • Denge değişikliklerinden etkilenen temel kas 
tonusudur.
DDEENNGGEE GGEELLİİŞŞİİMMİİ 
• 88--99 yyaaşşaa ddooğğrruu ssttaattiikk vvee ddiinnaammiikk ddeennggee ggeelliişşiimmii 
yyaavvaaşşllaarr;;1122 yyaaşşaa ddooğğrruu yyeenniiddeenn hhıızzllaannıırr.. 
• SSttaattiikk DDeennggee iiççiinn:: 22--1122 yyaaşş aarraassıınnddaa ggeelliişşiirr..88--1100 YYaaşş 
aarraassıı yyaavvaaşşllaarr..KKıızz vvee eerrkkeekklleerr aarraassıınnddaa bbiirr ffaarrkkllııllııkk 
ggöörrüüllmmeemmiişş.. 
• SSttaattiikk ddeennggee bbiirr ççookk ddeeğğiişşkkeenn ttaarraaffıınnddaann eettkkiilleenniirr..BBuu 
yyüüzzddeenn tteekk bbiirr ddeennggee tteessttii iillee kkeessiinn oollaarraakk ööllççüülleemmeezz 
((PPaayynnee vvee LLaarrrryy,,11999911))
Sabit bir diz açısı içinde ko-kontraksiyon 
Farklı diz açılarında ko-kontraksiyon, 
eklem hareketi ve 
stabilizasyon
Sabit pozisyondaki nöral ateşleme ve 
proprioseptif girdi 
Farklı poziyon ve hareket sırasındaki 
nöral ateşleme ve proprioseptif girdi
DDeennggee EEğğiittiimmiinnddee 
DDiikkkkaatt EEddiillmmeessii GGeerreekkiirr !!!!!! 
• YYüükklleennmmeelleerr KKaaddeemmeellii OOllaarraakk AArrttttıırrııllmmaallıı 
• YYeennii HHaarreekkeettlleerr YYeetteerrllii SSaayyııddaa ÖÖğğrreettiillmmeellii 
• DDooğğrruu TTeekknniikk ((GGöösstteerr == İİssttee)) 
• BBiirreeyysseell FFaarrkkllııllııkkllaarraa DDiikkkkaatt 
• AAllıışşttıırrmmaallaarrıınn SSüürraattiinnii SSüürreekkllii DDeeğğiişşttiirrmmeellii 
• FFiizziikksseell OOrrttaamm DDeeğğiişşttiirriillmmeellii ((KKoollaayy >> ZZoorr))
• Spor Dalına Özel ekipman kullanılarak ddeennggee ggeelliişşiimmii 
İİhhmmaall EEddiillmmeemmeellii 
• HHaarreekkeettlleerr YYoorrgguunnkkeenn YYaappııllmmaammaallııddıırr.. 
• DDiinnlleenniikk İİkkeenn ÇÇaallıışşmmaallıı ((YYoorruulldduuyyssaann BBıırraakk!!)) 
• TTeessttlleerr iillee BBeerraabbeerr GGeelliişşiimm GGöözzlleenneerreekk DDeeğğeerrlleennddiirriillmmeellii 
• YYaarrddıımmccıı EEkkiipp vvee MMaallzzeemmee YYeetteerrllii OOllmmaallıı
• Antrenman Yöntemleri vvee HHaarreekkeett SSüürreekkllii 
DDeeğğiişşttiirriillmmeelliiddiirr.. 
• İİllkk bbaaşşttaa KKoommpplleekkss HHaarreekkeettlleerr KKuullllaannııllmmaammaallııddıırr.. 
• BBrraannşşllaarraa GGöörree FFaarrkkllııllııkkllaarr UUyygguullaannmmaallııddıırr..
DDenge enge Antrenmanlarında MMeettooddoolloojjiikk 
PPrreennssiipplleerr 
• GGöözzüü aaççııkk ssaabbiitt yyüüzzeeyy ssttaattiikk ddiirreennçç uuyyaarrıı vveerriilliirr 
• GGöözz kkaappaallıı uunnssttaabbiill yyüüzzeeyy ddiinnaammiikk ddiirreennçç uuyyaarrıı yyookk
DENGE EĞİTİMİ VÜCUDUN TEK 
POZİSYONUNDA DEĞİL FARKLI 
POZİSYONLARINDA DA 
ÇALIŞTIRILMALIDIR!!!!!
DENGE YORGUNLUK
• Futbol oyuncularında altın kural DENGE 
*SON 15 dk DİKKAT!! 
Kas Yorgunluğu Peroneal dinamik stabilizasyon 
kaybı^ 
Nöromuskuler kontrol kaybı 
Eklem pozisyon hissi azalması 
Golgi tendon organı kas iğciği 
inhibisyon 
*Mohammadi F et al. Am J Sports Med 2010; 38(4):824–8 
*Gutierrez MG et al. J Sport Rehab 2007; 16:295–306
Y denge testi
• 21 BAYAN VOLEYBOLCU 
• 1. grup: voleybol antrenmanı ve 6 Haftalık 
denge antrenmanı 
• 2.grup: voleybol antrenmanı 
• Denge ölçümleri KAT2000 stabilometre 
• Yorgunluk protokolü:%80 kalp atım hızına 
ulaşana kadar bruce protokolü uygulandı
Denge Eğitimi 
• TETRAX
NİNTENDO Wİİ BALANCE BOARD
WOBBLE BOARD VE BOSU
ROLLER BOARD
DDeennggee TTeessttlleerrii
TEST PARAMETRELERİ 
• MSEBT 
• FBT 
• OLH 
• FORCE PLATE 
• TETRAX 
• POSTUROGRAFİ 
• BERG DENGE SKALASI 
• TİME UP AND GO (video) 
• FMS 
• FRT 
• 4 square balance test (video)
14 saniyenin üstünde puan alan bireyler yüksek düşme riskine sahiptir.
Güncel Denge Sistemleri videoları
KONMA STRATEJİLERİ
2008
• 27 bayan sporcu 
• 10 haftalık nordic egzersizi haftada 3 gün 
• Kuvvet proprioception, konma stratejileri
40 sağlıklı bayan üzerinde 6hafta 3 gün 
tedavi öncesi ,2,4,6. haftalarda biodex ile PT, AP ölçümü 
hamstring kuvveti (PT, AP) ve Q:H oranı anlamlı farklı bulundu. 
Quadriceps anlamlı değil: özellikle postur ve konma 
mekanizmasına önem verildi ve anlamlı değişiklikler bulundu.
F-11 Marc+ ile olan bağlantı
KKAAYYNNAAKKLLAARR 
• MMeeaassuurreemmeenntt BByy TThhee PPhhyyssiiccaall EEdduuccaattoorr –– DDaavviidd KK.. MMIILLLLEERR 
• PPrriinncciipplleess AAnndd LLaabbss FFoorr PPhhyyssiiccaall FFiittnneessss –– WW.. WW.. HHOOOOGGEERR SS.. AA.. 
HHOOOOGGEERR 
• SSppoorrddaa YYeetteenneekk BBeecceerrii VVee PPeerrffoorrmmaannss TTeessttlleerrii –– DDrr.. AA.. KKAAMMAARR 
• NNoorrmmaall VVee İİŞŞİİTTMMEE EEnnggeellllii ÇÇooccuukkllaarrddaa DDeennggee AAllıışşttıırrmmaallaarrıınnıınn 
DDeennggee BBeecceerriilleerriinnee EEttkkiissiinniinn AArraaşşttıırrıışşllmmaassıı –– YYüükksseekk LLiissaannss TTeezzii 
• ÇÇooccuukkllaarrddaa MMoottoorr GGeelliillşşiimm –– DD.. SS.. ÖÖZZEERR 
• ÇÇooccuukk VVee SSppoorr –– SS.. MMUURRAATTLLII 
• AAnnttrreennmmaann BBiilliimmii –– MM.. FF.. AACCAARR 
• FFuuttbbooll AAnnttrreennmmaannıınnıınn BBiilliimmsseell TTeemmeelllleerrii –– MM.. GGÜÜNNAAYY İİ..AA.. YYÜÜCCEE

Denge ve konma stratejileri

  • 1.
    DDEENNGGEE vvee KKoonnmmaassttrraatteejjiilleerrii UUzzmm.. FFzztt.. BBüünnyyaammiinn HHAAKKSSEEVVEERR
  • 2.
    Statik, dinamik denge • İstirahatte ve aktivite sırasında, yer çekimi merkezini destek yüzeyi üzerinde tutabilmek için gerçekleştirilen postüral uyumdur. • Gövdenin ve destek yüzeyinin sabit olması durumunda statik dengeden, destek yüzeyinin veya gövdenin hareketli olması durumunda ise dinamik dengeden söz edilir.
  • 3.
    DDeennggeenniinn NNöörrooffiizzyyoolloojjiikk İİnncceelleennmmeessii • İİçç KKuullaakk ((VVeessttiibbuullaarr SSiisstteemm)) • PPrroopprriioosseeppttöörrlleerr • SSeerreebbeelllluumm • MMeedduullllaa SSppiinnaalliiss,, • GGöözzlleerr ……KKoooorrddiinneellii ÇÇaallıışşıırrllaarr……
  • 4.
    • Horak vearkadaşları, dengenin üç ayrı işlem gerektirdiğini vurgulamıştır. Bunlar; • • Oryantasyonel duyuların (somatosensör, görsel ve vestibüler) birinin ya da birden fazlasının santral sinir sistemi içinde oluşturduğu duyusal integrasyon, • • Uygun nöromusküler yanıtlar ve koordinasyonla gelişen motor planlama işlemi, • • Denge değişikliklerinden etkilenen temel kas tonusudur.
  • 5.
    DDEENNGGEE GGEELLİİŞŞİİMMİİ •88--99 yyaaşşaa ddooğğrruu ssttaattiikk vvee ddiinnaammiikk ddeennggee ggeelliişşiimmii yyaavvaaşşllaarr;;1122 yyaaşşaa ddooğğrruu yyeenniiddeenn hhıızzllaannıırr.. • SSttaattiikk DDeennggee iiççiinn:: 22--1122 yyaaşş aarraassıınnddaa ggeelliişşiirr..88--1100 YYaaşş aarraassıı yyaavvaaşşllaarr..KKıızz vvee eerrkkeekklleerr aarraassıınnddaa bbiirr ffaarrkkllııllııkk ggöörrüüllmmeemmiişş.. • SSttaattiikk ddeennggee bbiirr ççookk ddeeğğiişşkkeenn ttaarraaffıınnddaann eettkkiilleenniirr..BBuu yyüüzzddeenn tteekk bbiirr ddeennggee tteessttii iillee kkeessiinn oollaarraakk ööllççüülleemmeezz ((PPaayynnee vvee LLaarrrryy,,11999911))
  • 6.
    Sabit bir dizaçısı içinde ko-kontraksiyon Farklı diz açılarında ko-kontraksiyon, eklem hareketi ve stabilizasyon
  • 7.
    Sabit pozisyondaki nöralateşleme ve proprioseptif girdi Farklı poziyon ve hareket sırasındaki nöral ateşleme ve proprioseptif girdi
  • 8.
    DDeennggee EEğğiittiimmiinnddee DDiikkkkaattEEddiillmmeessii GGeerreekkiirr !!!!!! • YYüükklleennmmeelleerr KKaaddeemmeellii OOllaarraakk AArrttttıırrııllmmaallıı • YYeennii HHaarreekkeettlleerr YYeetteerrllii SSaayyııddaa ÖÖğğrreettiillmmeellii • DDooğğrruu TTeekknniikk ((GGöösstteerr == İİssttee)) • BBiirreeyysseell FFaarrkkllııllııkkllaarraa DDiikkkkaatt • AAllıışşttıırrmmaallaarrıınn SSüürraattiinnii SSüürreekkllii DDeeğğiişşttiirrmmeellii • FFiizziikksseell OOrrttaamm DDeeğğiişşttiirriillmmeellii ((KKoollaayy >> ZZoorr))
  • 9.
    • Spor DalınaÖzel ekipman kullanılarak ddeennggee ggeelliişşiimmii İİhhmmaall EEddiillmmeemmeellii • HHaarreekkeettlleerr YYoorrgguunnkkeenn YYaappııllmmaammaallııddıırr.. • DDiinnlleenniikk İİkkeenn ÇÇaallıışşmmaallıı ((YYoorruulldduuyyssaann BBıırraakk!!)) • TTeessttlleerr iillee BBeerraabbeerr GGeelliişşiimm GGöözzlleenneerreekk DDeeğğeerrlleennddiirriillmmeellii • YYaarrddıımmccıı EEkkiipp vvee MMaallzzeemmee YYeetteerrllii OOllmmaallıı
  • 10.
    • Antrenman Yöntemlerivvee HHaarreekkeett SSüürreekkllii DDeeğğiişşttiirriillmmeelliiddiirr.. • İİllkk bbaaşşttaa KKoommpplleekkss HHaarreekkeettlleerr KKuullllaannııllmmaammaallııddıırr.. • BBrraannşşllaarraa GGöörree FFaarrkkllııllııkkllaarr UUyygguullaannmmaallııddıırr..
  • 11.
    DDenge enge AntrenmanlarındaMMeettooddoolloojjiikk PPrreennssiipplleerr • GGöözzüü aaççııkk ssaabbiitt yyüüzzeeyy ssttaattiikk ddiirreennçç uuyyaarrıı vveerriilliirr • GGöözz kkaappaallıı uunnssttaabbiill yyüüzzeeyy ddiinnaammiikk ddiirreennçç uuyyaarrıı yyookk
  • 12.
    DENGE EĞİTİMİ VÜCUDUNTEK POZİSYONUNDA DEĞİL FARKLI POZİSYONLARINDA DA ÇALIŞTIRILMALIDIR!!!!!
  • 13.
  • 14.
    • Futbol oyuncularındaaltın kural DENGE *SON 15 dk DİKKAT!! Kas Yorgunluğu Peroneal dinamik stabilizasyon kaybı^ Nöromuskuler kontrol kaybı Eklem pozisyon hissi azalması Golgi tendon organı kas iğciği inhibisyon *Mohammadi F et al. Am J Sports Med 2010; 38(4):824–8 *Gutierrez MG et al. J Sport Rehab 2007; 16:295–306
  • 15.
  • 16.
    • 21 BAYANVOLEYBOLCU • 1. grup: voleybol antrenmanı ve 6 Haftalık denge antrenmanı • 2.grup: voleybol antrenmanı • Denge ölçümleri KAT2000 stabilometre • Yorgunluk protokolü:%80 kalp atım hızına ulaşana kadar bruce protokolü uygulandı
  • 18.
  • 19.
  • 20.
  • 21.
  • 23.
  • 24.
    TEST PARAMETRELERİ •MSEBT • FBT • OLH • FORCE PLATE • TETRAX • POSTUROGRAFİ • BERG DENGE SKALASI • TİME UP AND GO (video) • FMS • FRT • 4 square balance test (video)
  • 26.
    14 saniyenin üstündepuan alan bireyler yüksek düşme riskine sahiptir.
  • 27.
  • 28.
  • 30.
  • 31.
    • 27 bayansporcu • 10 haftalık nordic egzersizi haftada 3 gün • Kuvvet proprioception, konma stratejileri
  • 32.
    40 sağlıklı bayanüzerinde 6hafta 3 gün tedavi öncesi ,2,4,6. haftalarda biodex ile PT, AP ölçümü hamstring kuvveti (PT, AP) ve Q:H oranı anlamlı farklı bulundu. Quadriceps anlamlı değil: özellikle postur ve konma mekanizmasına önem verildi ve anlamlı değişiklikler bulundu.
  • 33.
    F-11 Marc+ ileolan bağlantı
  • 34.
    KKAAYYNNAAKKLLAARR • MMeeaassuurreemmeennttBByy TThhee PPhhyyssiiccaall EEdduuccaattoorr –– DDaavviidd KK.. MMIILLLLEERR • PPrriinncciipplleess AAnndd LLaabbss FFoorr PPhhyyssiiccaall FFiittnneessss –– WW.. WW.. HHOOOOGGEERR SS.. AA.. HHOOOOGGEERR • SSppoorrddaa YYeetteenneekk BBeecceerrii VVee PPeerrffoorrmmaannss TTeessttlleerrii –– DDrr.. AA.. KKAAMMAARR • NNoorrmmaall VVee İİŞŞİİTTMMEE EEnnggeellllii ÇÇooccuukkllaarrddaa DDeennggee AAllıışşttıırrmmaallaarrıınnıınn DDeennggee BBeecceerriilleerriinnee EEttkkiissiinniinn AArraaşşttıırrıışşllmmaassıı –– YYüükksseekk LLiissaannss TTeezzii • ÇÇooccuukkllaarrddaa MMoottoorr GGeelliillşşiimm –– DD.. SS.. ÖÖZZEERR • ÇÇooccuukk VVee SSppoorr –– SS.. MMUURRAATTLLII • AAnnttrreennmmaann BBiilliimmii –– MM.. FF.. AACCAARR • FFuuttbbooll AAnnttrreennmmaannıınnıınn BBiilliimmsseell TTeemmeelllleerrii –– MM.. GGÜÜNNAAYY İİ..AA.. YYÜÜCCEE