1. Serviks Kanseri Epidemiyolojisi,
Serviks Kanseri Önlenebilir mi?
Dr. M. Faruk Köse
Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi
Kadın Hastalıkları ve Doğum AD
LIV Hospital ULUS
LIV
the hospital for Leading International Vision

2. Birkaç Çapulcudan Sevgilerle!

3. HPV İlişkili Tanıların Dünyada Beklenen
Yükü
Cx ca: 0.493 milyon
HGSIL: 10 milyon
LGSIL: 30 milyon
Genital siğiller: 30 milyon
Tesbit edilemeyen
HPV enf: 300 milyon
Parkin DM, CA Cancer J Clin. 2005; World Health Organization. 1999

4. Dünyada Serviks Kanseri
Ferlay J, Globocan Cancer Statistics, 2002; Yang BH, Int J Cancer, 2004; Sankaranarayanan R, WHO Bulletin 2001
Pisani P et al. Int J Cancer 1999
Ölümlerin %80’i
gelişmekte olan
ülkelerdedir
Taramalar sürmesine
rağmen kadınlar risk
altında olmaya devam
etmektedir

5. Aşıyla Korunulabilecek Hastalıklardan
Ölümler
716,000
600,000
540,000
402,000 386,000
294,000
240,000
198,000
15,000 4,000 1,000
0
100,000
200,000
300,000
400,000
500,000
600,000
700,000
800,000
3.396.000 Milyon ölümden korunulabilir (2002 hesaplanan)
WHO 2006

6. Servikal Kanser İnsidans ve Mortalite
Orta ve Doğu Avrupa Orta Asya Gelişmekte olan ülkeler Gelişmiş ülkeler Dünya
İnsidans 14.7 24.6 17.8 9.1 15.3
Mortalite 6.2 4.1 9.8 3.1 7.8
14.7
24.6
17.8
9.1
15.3
6.2
4.1
9.8
3.1
7.8
/100.000

7. Gebeliğe Bağlı Komplikasyonlar ve Servikal Kanser
Gebeliğe Bağlı
Komplikasyonlar
Servikal Kanser
Yılda Ölen Kadın Sayısı 273.500 275.000
Ölüm Oranı
%34 Azalma
(1990-2008)
%45 Artış
(1990-2008)
Mileniumun Öncelikli Kalkınma
Hedeflerinden mi? Evet Hayır
Gelişen Dünyadaki
Yıllık Yatırım 12 Milyar Dolar ?
TCSB Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı

8. Türkiye’de Serviks Kanseri
İnsidans 4.2/100.000
Parkin DM, Lancet, Oncology; Globocan 2008

9. Demografik Değişiklikler (Türkiye)
Yıl Yeni olgu # Ölüm #
2008 1,443 556
2010 1,530 591
Demografik değişiklik 87 35

10. Serviks Kanseri Türkiye’de Nerede?
Globocan 2008
8. Sırada

11. Etlik Zübeyde Hanım Hastanesi Verileri
2001 2005
Evre Olgu # %
IA 22 2.3
IB-IIA 328 34.8
IIB-IVA 592 62.5
IVB 4 0.4
Toplam 946 100
Evre Olgu # %
IA 29 2.2
IB-IIA 501 37.9
IIB-IVA 782 59.3
IVB 8 0.6
Toplam 1.320 100

12. Serviks Kanseri Risk Faktörleri
• Human Papilloma Virus (HPV) enfeksiyonu
• Sigara
• Çok eşlilik
• Çok doğum
• Erken yaşta cinsel ilişki
• Bağışıklık sisteminin ilaçlarla baskılanması
• Beslenme faktörleri
• Genetik faktörler

13. Ülkemizdeki HPV Epidemiyolojisi
• Evlilik öncesi ilişki Türkiye’de kadınlarda azdır
ancak erkeklerde çok yaygındır
• Kadınlar evliliklerinin ilk ilişkisinde genellikle
enfekte olurlar
• Adölesan gelin oranları Türkiye’de yüksektir
• Erkeklerin çok eşliliği maalesef yaygındır
• Seksüel davranış paternimiz süratle
değişmektedir

14. Erkeklerin Evlilik Öncesi Cinsel Deneyim
Kazanmasına İlişkin Görüşler
Ceyhan MŞ, Üniversite Gençliğinin Cinselliğe Bakış Açısı (Doktora Tezi) 2005

15. Kızların Evlilik Öncesi Cinsel Deneyim
Kazanmasına İlişkin Görüşler
Ceyhan MŞ, Üniversite Gençliğinin Cinselliğe Bakış Açısı (Doktora Tezi) 2005

16. Erkekler Evlilik Öncesi Cinsel İlişkide
Bulunmalı mıdır?
Yıldırım T, Üniversite Çağındaki Ergenlerin Cinsel Bilgi, Tutum ve Davranışları (Uzmanlık Tezi) 2008

17. Kadınlar Evlilik Öncesi Cinsel İlişkide
Bulunmalı mıdır?
Yıldırım T, Üniversite Çağındaki Ergenlerin Cinsel Bilgi, Tutum ve Davranışları (Uzmanlık Tezi) 2008

18. Türkiye’de İlk Evlilik Yaşı
17.7 17.9 18.2
19 19.5 20
0
5
10
15
20
25
1978 1983 1988 1993 1998 2003

19. Türkiye’de Adölesan Evlilikler
17
15.7
14.6
13.5 12.9
12
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
%
1978 1983 1988 1993 1998 2003

20. HPV Tipleri ve Taşıdıkları Riskler
Yüksek risk 16, 18, 45, 31, 33, 52, 58, 35, 59, 56, 51, 39, 68, 73, 82
Orta risk 26, 53, 66
Düşük risk 6, 11, 40, 42, 43, 44, 54, 61, 70, 72, 81, CP6108
Serviks kanserinde HPV varlığı (n=1918)
% 96.6
Muñoz N, N Engl J Med, 2003
16, 18 6, 11

21. Serviks Kanserinde HPV Tipleri
HPV 16
HPV 18
HPV 45
HPV 31
HPV 33
HPV 52
HPV 58
HPV 35
HPV 59
HPV 56
HPV 51
HPV 39
HPV 68
HPV 73
HPV 82
Other
HPV X
53.5
17.2 (70.7)
6.7 (77.4)
2.9 (80.3)
2.6 (82.9)
2.3 (85.2)
2.2 (87.4)
1.4 (88.8)
1.3 (90.1)
1.2 (91.3)
1.0 (92.3)
0.7 (93.0)
0.6 (93.6)
0.5 (94.1)
0.3 (94.4)
1.2 (95.6)
4.4 (100)
0 20 40 60 80 100
Tipe ait % (Toplam %)
Kadın #
2.013.133.000
Olgu #
469.723
Modified from Munoz N, Int J Cancer, 2004

22. %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 %80
HPV 59
HPV 52
HPV 51
HPV 35
HPV 68 or 73
HPV 39
HPV 33
HPV X
HPV 31
HPV 18
HPV 45
HPV 16
HPV 16/18 %76
%64.7
%9.9
%9.9
%3.0
%2.6
%2.2
%1.7
%0.9
%0.9
%0.9
%0.9
%0.4
Türkiye’de HPV Tiplerinin Dağılımı
Usubutun A, Int J Gynecol Pathol, 2009
• HPV16 ve HPV18 toplamı %75.4

23. Normal Sitolojide HPV Prevalansı
Global %11.7
Afrika %21.1
Amerika %11.5
Avrupa %14.2
Asya %9.4
Bruni L, J Infect Dis, 2010

24. HPV Prevalans Çalışması
Olgu # 890
Ortalama yaş 39.5
Prevalence %22
Yuce K, Arch Gynecol Obstet 2012

25. Non-neoplastik Servikal Dokuda HPV
Prevalans ve Tiplemesi
Overall HPV
Prevalans % 16.9
HPV Pozitifliği
•Servikal
erezyonlu
vakalarda: %20.2
•Normal
vakalarda: % 12.8
Bayram A, J Med Virol 2011

26. Normal Smear’de HPV Prevalans ve Tipleri
Olgu # 530
5 farklı merkez
15-65 Y Prevalans: %17.9
25-29 Y grubunda: %31.8
Demir ET, J Med Virol 2012

27. KETEM Çalışması (2011)
17 Merkez
3500 Normal taramaya gelen kişi
HPV Prevalansı: % 2.9

28. HPV Tip %
16 44
6 8,6
31 7,7
18 7,5
45 3,9
HPV Tip %
16 26
6 22
11 11
18 7
31 6.5
TRSGO Çalışması: HPV Genotip Dağılımı
Normal Sitoloji Anormal Sitoloji
Olgu #: 6,376
HPV %25 (+); normal sitolojili kadınlar
HPV %52 (+); anormal sitolojili kadınlar

29. Anormal Servikal Smear Sonuçları
Anormallikler N (%)
ASC-US 144 (1.60)
ASC-H 6 (0.06)
AGC 5 (0.05)
LGSIL 7 (0.07)
HGSIL 2 (0.02)
Invaziv Kanser 1 (0.01)
Toplam smear: 9.079
Özgül N, Şanlıurfa Çalışması 2005

30. Anormal Servikal Smear Sonuçları
Anormallikler %
ASC-US 4.00
LGSIL 0.40
HGSIL 0.19
Umudum H, 1. Sitopatoloji Kongresi, 2006
Toplam Smear: 180.000

31. Anormal Servikal Smear Sonuçları
Anormal smear % 1.76
ASC-US % 1.07
ASC-H % 0.07
AGC % 0.07
LGSIL % 0.3
HGSIL % 0.17
İnvaziv Kanser % 0.062
Toplam smear: 140.334/33 merkez
Turkish Cervical Cancer and Cervical Cytology Research Group, Int J Gynaecol Obstet 2009

32. Anormal Smear HPV İlişkisi
Distribution of cervical cytology and HPV in the study population
Cytology Mean Age
No. of Specimens
N,(%)
Overall HPV (+)
%
Normal 38.1 ± 9.4 (20-67) 310 (77%) 20%
Abnormal Cytology
35.6 ± 8.7
(19-58)
93 (23%) 36%
ASCUS 37.0 ± 8.8 39 (42%) 22%
LSIL 33.6 ± 8.9 43 (46%) 51%
HSIL 38.0 ± 6.9 10 (11%) 60%
Dursun P. BMC Infectious Diseases 2009

33. HPV İlişkili Kanser İnsidans ve Dağılımı
Parkin DM, Int J Cancer, 2006
Serviks
Orofarenks
Anüs
Oral kavite
Vulva
Penis

34. Hedef Hastalıklar
Tip Kadın Erkek
6,11 Genital siğil >%90
LGSIL ~%10
RRP
Erkeklere bulaş
Genital siğil >%90
Kadınlara bulaş
RRP
16,18 Servikal kanser ~570%
HGSIL ~%50
LGSIL ~%25
HG vulvar/vaginal lezyonlar ~%70
Orofaringeal kanser
Erkeklere bulaş
Anal kanser ~%60
Penil kanser
Orofaringeal kanser
Kadınlara bulaş
LGSIL: Low grade squamöz intraepitelyal laezyon, HGSIL: High grade squamöz intraepitelyal laezyon, RRP: Rekürren
respiratuar papillomatozis

35. Erkeklerede HPV İlişkili Kanserler

36. HPV ve Anogenital Siğiller (Wart)
• HPV 6 ve 11 anogenital
siğillerin >%90’ından
sorumludur
• ABD’de seksüel aktif
kadınlarda
– İnsidans ~%1
– Yaşamboyu risk ~%10-50
– Rekürrens hızı %5-65
• Türkiye’de de seksüel aktif
kadınlarda yaşam boyu
görülme oranı %3.8
Jansen KU, Annu Rev Med, 2004; Koutsky L, Am J Med, 1997; Franco EL, In: Franco EL, Monsonego J, eds. Oxford, UK:
Blackwell Science; 1997; Tortolero-Luna G, Hematol Oncol Clin North Am, 1999

37. Genital Siğiller
Health Protection Agency of England and Wales

38. Türkiye’de Genital Siğil Çalışmaları
Türkiye’de
genital siğil
sıklığını
gösteren
yayınlanmış
çalışma
tektir
Bu çalışmada prevalans
154/100.000 kadın (30-65 Y).
Rekürrens hızı %15-37
bulunmuştur.
Ozgul N, Asian Pacific Journal of Cancer Prevention 2011

39. Ağırlıklandırılmış Verilerin Genel
Popülasyona Projeksiyonu
Genital siğil
Bakanlık Üniversite Özel Toplam
n % n % n % n %
Çalışma grubunda
ağırlıklandırılmamış
13 3.4 60 3.8 40 4.1 114 3.8
Genel popülasyona göre hesaplanmış
Tüm çalışma olguları
baz alınarak
3.4
(3.4-4)
3.8
(2.2-6.5)
4.1
(2.0-8.1)
3.8*
(3.4-4.3)
Çalışmadaki gebeler
baz alınarak
3.3
(3.3-3.3)
1.8
(0.3-11.5)
2.8
(0.5-15.2)
2.4*
(1.3-4.3)
*Yaşa göre düzeltilmiş nokta prevalans
Kose MF, Türkiye’de Jinekoloji Polikliniklerine Başvuran Kadınlarda Genital Siğil Araştırması

40. Özet
• Servikal kanser Türkiye’de kadın kanserleri
arasında 8. sırada ve ilk on kanser arasındadır
• İnsidans çalışmaları yöntem ve popülasyon
açısından çok farklılık göstermektedir
• Serviks kanserli olguların ortalama %60’ı lokal ileri
evre olarak tanı almaktadır
• HPV ilişkili diğer hastalıklardan genital siğiller
Türkiye için de önemli bir Halk Sağlığı Sorunudur

41. Dikkatiniz İçin Teşekkürler!