1. COMPOSITORES GALEGOS DO SÉCULO
XIX

2. CONTEXTO HISTÓRICO
 Galicia durante o século XIX sufre unha grande depresión
que surxe debido a cuestións como económicas e
políticas que arrastrará a rexión durante todo o século
XIX, mais non so estes senón tamén problemas
ideolóxicos.
 Económicos:
 Falta de industria e por lo tanto pouco desenvolvemento.
 Incomunicación debida o illamento por parte do ferrocarril que
chegará a Galicia sobre a primeira metade do século XX xa na
ditadura franquista.
 Economía baseada xeralmente na agricultura tradicional
 Problemas coa propiedade da terra(vinculación a la sociedade
estamental).
 Os foros

3. A EMIGRACIÓN(PORTO DA CORUÑA, FINALES DO SÉCULO XIX)

4.  Escasa competividade capitalista.
 Escasez de capitais.
 Fidalguía arruinada.
 Isto provocará un dos problemas máis polémicos da
economía e sociedade galega, a emigración.
 Políticos:
 Invasión napoleónica(1808-1809), con esta invasión expándense
os idearios do liberalismo.
 Pugnas entre o liberalismo e o absolutismo( Fernando VII,
Sabela II, a Iªrepública e a restauración borbónica)
 Desaparición do Reino de Galicia como organización política na
firma dun decreto de 1833.
 Analfabetismo da poboación.
 Xurdimento de novos movementos político-culturais.
 O carlismo(sen importancia)

5. O federalismo: que defendía un estado federado
galaico(sen éxito polo caos de Iªrepública).
 O rexionalismo: que defendía un autogoberno de
perfil conservador( un dos defensores foi o historiador
Manuel Murguía).
 O agrarismo: enfrontado contra o sistema foral
 O nacionalismo( na cultura e na política)

6. CULTURA
 Paralelo a estes problemas, desenvolvese na segunda metade do
século XIX un novo movemento literario chamado o rexurdimento.
 Comeza coa celebración dos xogos florais de Galicia(a Coruña, 1853).
 Algúns expertos opinan co rexurdimento comeza coa publicación de
Cantares Galegos(Rosalía de Castro, 1863)
 Esta literatura inspirase en fontes do folclore, do mundo rural e da
situación social e económica.
 Os autores desta época terían unha cercada relación cos movementos
nacionalistas e rexionalistas pola seu desexo de reformas e de unha
autonomía galega debido a poseer unha lingua diferente, unha historia
común e unhas costumes propias da rexión.
 Os autores mais importantes do período son Rosalía de Castro,
Eduardo Pondal e Manuel Curros Enríquez.

7. AUTORES DO REXURDIMENTO

8. A MÚSICA
 Porén non so a literatura desenvolveuse senón
que tamén apareceu un movemento romántico
musical tardío caracterizado polo seu carácter
nacionalista debido a incorporación de
elementos folclóricos, e temáticas sociais e
incluso lendas nas composicións tanto vogais
coma instrumentais, tamén incorporaron textos
poéticos dos autores do rexurdimento.
 Os compositores máis importantes son: Andrés
Gaos, Marcial del Adalid, e Juan Montes.

9. ANDRÉS GAOS

10. BIOGRAFÍA
 Andrés Gaos (A Coruña 1874, mar da prata,
arxentina 1959)
 Considerado coma un neno prodixio, formouse en violín
e en piano, mais o instrumento no que resalta e o violín.
 Naceu nunha numerosa familia( 8 irmáns) acomodada
da burguesía coruñesa.
 Comeza os seus estudos de solfexo en 1881 na cidade
de Vigo, onde máis tarde adicaríase a tocar o violín.
 A deputación da Coruña págalle unha beca de tres anos
en Madrid, onde consolidaría o seu dominio no violín e o
seu dominio do piano.
 Na cidade de Madrid ensinaríanlle armonía e
contrapunto, o cal preparáballe para o seu futuro de ser
compositor.

11.  Percorrería toda Europa onde formaríase e
tamén estrearía as súas obras. Nestes viaxes
coñecería a grandes personaxes da época
como Dancla, Ysaye, Auguste Gevaert, e
incluso Pablo Sarasate.
 Daría concertos solistas por Europa e por
América.
 En 1935 marcha a Arxentina onde adícarase a
o ensino e a composición
 Na cidade de Bos Aires dedícase a dar
concertos solistas e o ensino no mesmo
conservatorio da cidade.

12. SÚA MÚSICA
 Segundo algúns estudosos, as influenzas do
compositor foron, Chopin, Schumann e
Grieg.
 Desataca o lirismo das súas melodías.
 Todas as melodías son claras, é dicir
recoñécense sinxelamente.
 Participa dun estilo romántico tardío.

13. OBRAS COÑECIDAS.
 O repertorio do compositor é esencialmente
camerístico, concertos solistas, e unha
ópera.
 Serenata de cordas, Impresión nocturna.
 A ópera Amor vedado.
 A sinfonía En las montañas de Galicia.
 A suite antiga, composta por diversas formas
anteriores o romanticismo(canone, fughetta,
sarabande e fantasía)

14. MARCIAL DEL ADALID

15. BIOGRAFÍA
 Marcial del Adalid( A Coruña, 1826-1881)
 Naceu no seo dunha familia da alta burguesía coruñesa.
 É considerado un dos primeiros compositores
nacionalistas de Galicia pola súa recoleción de melodías
folclóricas galegas, e a incorporación de textos en
galego, e a súa alusión a mitoloxía celta.
 Comezou os seus estudos musicais na Coruña(Colexiata
de Santa María), onde máis tarde comezaría a compoñer.
 En 1844 marcharía a París, pois a súa pretensión era
estudar con Chopin, mais non o conseguiu, é entón
cando marcha a Londres onde formase en piano con
Ignaz Moscheles ata 1849, de volta en París foi
aconsellado por Liszt.

16.  De volta en España, viviría algúns anos, porén
retornaría París onde estrea a primeira ópera
en galego da historia, Inese e Bianca.
 Mais tarde voltaría a Galicia ao pazo familiar de
Lóngora onde acabaría os seus día apartado do
mundo musical.
 É tamén considerado o creador da canción
clásica galega.
 Algúns das súas composicións recollen poesías
da súa muller a escritora Fanny Garrido.

17. SÚA MÚSICA
 Influenciado na súa maioría por Chopin e
Charles Gounod.
 Virtuoso pianístico.
 Linguaxe romántico pero de carácter
nacionalista.
 Utiliza formas próximas al clasicismo
 Tivo cerca de 26 cancións cuxa forma é
parecida o do Lied alemán.

18. OBRAS COÑECIDAS
 Óperas:
 Pedro madruga.
 Ines e Bianca.
 Cancións:
 Adeus meu meniño, adeus.
 Cancioneiro de Inzenga.
 Cantares vellos e novos
 Melodies francesas
 No seu traballo na colexiata de Santa María destacan os seus
motetes corais en latín.
 Obra pianística e camerísticas:
 Romanza sen palabras.
 Sonata en mi bemol para violín e piano.

19. JUAN MONTES

20. BIOGRAFÍA
 Juan Montes(Lugo 1840-1899)
 Naceu no seo dunha familia moi humilde.
 Cando cumpre os 10 anos ingresa no
seminario conciliar da súa cidade, onde
recibe a súa formación musical. Durante
estes momentos oposita para o cargo de
organista na catedral de Mondoñedo, mais
non o consigue por non ter suficiente idade.

21.  Uns anos máis tarde termina os seus estudos
eclesiásticos, porén rexeita a súa carreira sacerdotal,
e dedícase por completo a música.
 Seu primeiro encargo foi do concello pedíndolle que
reorganizase a Banda municipal coa a que
compositor deu múltiples concertos.
 Despois creou o Orfeón Lucense, coa que comeza
unha brillante carreira. Obtén un premio por La
alborada gallega.
 En A Coruña recibe un premio pola composición de
“As lixeiras andoriñas, O pensar do labrego, e Sonata
galega descritiva( para 2 violíns, viola, e violoncello)”.

22.  En Vigo obtén dous premios por Aires
populares de Galicia, Nocturnos, e un
Himno.
 En Pontevedra recibe un premio pola
composición de Seis baladas gallegas, de
onde destaca a balada Negra
sombra, basado nun texto de Rosalía de
Castro.
 Recibiu tanto premios de música relixiosa
coma de música profana.

23. SÚA MÚSICA
 Melodías moi líricas.
 Inspiración no folclore.
 Conseguiu unha difícil simbiose entre poesía
e música.
 Algunhas das súas melodías se inspiraron
en cancioneiros de Pedrell e de Sampedro.

24. OBRAS COÑECIDAS
 Seis baladas gallegas, de onde destaca
Negra sombra.
 Sonata gallega descriptiva.
 Oficio de difuntos.
 Misa de réquiem.