Breve aproximación á vida e á obra de Manuel Antonio

1. MANUEL ANTONIO
A VANGARDA GALEGA

2. Nace en Rianxo o 12 de xullo do 1900

3. Aos 2 anos a familia trasládase a Padrón.

4. Con catro anos
perde ao seu pai,
enfermo de
tuberculose.

5. Vive coa súa avoa e logo co seu tío,
sochantre da catedral de Iria Flavia.

6. Rebélase contra este ambiente relixioso e
conservador e aos 11 anos marcha estudar
o Bacharelato en Santiago de Compostela.

7. Santiago será o lugar onde comece a súa
militancia no galeguismo e republicanismo.
Non lle interesa o Bacharelato, pero si as
cuestións políticas e literarias.

8. Durante a I Guerra
Mundial, pide que o
alisten na Lexión
estranxeira francesa
para loitar contra os
alemáns.

9. Como non o conseguiu decide ir el mesmo
a Francia, pero detivérono na fronteira e
pasou uns días na cadea.

10. Intenta, tamén sen éxito, participar na
Revolución Rusa de outubro de 1917.

11. Inicia os estudos de
Filosofía e Letras en
Santiago, pero en 1919
abandona a carreira.

12. Participa en revistas e
xornais: Alfar, Ronsel,
A Nosa Terra,
Galicia…

13. Foi Vicente Risco quen o introduciu nos
movementos de vangarda europeos.

14. En 1922 publica con Álvaro Cebreiro o
manifesto Máis alá!
Sen pretensións de suficiencia doutoral, nin de ningún outro xeito semellante, a rebeldía duns mozos galegos
fai esta chamada á Mocidade intelectual da nosa Terra.
O xesto
Non nos erguemos do xeito que o fan a maioría dos que noutras terras publican manifestos máis ou menos
literarios.
Case todos eles tencionan arrecadar adeptos para algún novo ismo que aparece querendo ser a derradeira
verba da moderna Estética cando, en verdade, non son máis que unha nova proba de que un esnobismo
operetesco invade a Literatura.
Nós tencionamos tan só facer unha protesta forte, densa e implacable contra os vellos.
Os vellos
Os vellos non son os que escribiron hai moitos anos -eles son os devanceiros. Os vellos son os que escriben
hoxe como se vivisen no antonte dos séculos. E a lei de sucesividade que nos fai respetar aos devanceiros, é a
mesma que nos ergue e move para enterrar os vellos en vida, baixo a lousa innabil da súa vulgaridade, pola
acefalia que supón o desexo de definir co pasado a hora de hoxe. Esta gafuara, de ser leigada a si mesma,
debera irse, por exemplo, a Madrid, metrápole peninsular da barbarie civilizada, onde a súa teimosía anti-
cronolóxica encadraría moi ben, completando aquel ambiente de inferioridade. Pero é a nosa desgracia que
non só non fan iso senón que aínda teñen o pretendemento, que en parte conseguen, de pasar por persoeiros
da nosa cultura; e isto con outras cousas máis, é o que non pode seguir sendo. (...)

15. En 1923 remata os estudos de Náutica en
Vigo: será piloto da mariña mercante.

16. Entre 1926 e 1927 fai as prácticas no
paquebote Constantino Candeira.

17. Durante a travesía escribe os poemas do
seu libro De catro a catro.

18. Entre 1928 e 1929 fai tres viaxes a América
a bordo do buque Gelria. Por último faena
en augas africanas no pesqueiro Arosa.
Desembarca en Cádiz en 1929 por mor do
agravamento da tuberculose que padece.

19. O 28 de xaneiro de 1930 falece en Asados
(Rianxo).

20. O grupo Rompente reivindica a súa figura
no manifesto: Fóra as vosas sucias mans de
Manuel Antonio! (1979)

21. En 1979 dedícaselle o Día das Letras Galegas e
en 2011 inaugúrase a súa Casa-Museo.

22. OBRA

23. En vida só publica unha obra: De catro a
catro. Follas d'un diario d'abordo (1928).
Na publicación do libro participaron:
Dieste, xestionando as cuestións editoriais,
e Maside, que o ilustraría.

24. - incorpora o léxico
mariñeiro, mesmo
dialectal;
- introduce anglicismo e
xermanismos;
- presenza de linguaxe
técnica, inusual na arte
poética.
Características da obra
O excepcional traballo coa linguaxe:

25. Estrutura
Trátase de dezanove poemas que describen unha viaxe
iniciática.
O afastamento: O primeiro texto é "Intencións“, onde
Manuel Antonio soña co que acontecerá nas futuras
singraduras.
A aventura: Ao longo do poemario Manuel Antonio paira
nun mar sen ribeiras nin horizontes e no cal todos os sinais
acaban morrendo e perdéndose nesa propia soidade do
"alto mar” convertido nunha "illa de auga rodeada de ceo
por todas partes”.
O regreso: No último poema, "Adeus“, o autor despídese
do Constantino Candeira.

26. Elementos de vangarda
-Imaxes vangardistas xustapostas.
-Léxico extrapoético (mariñeiro, culto,
técnico...)
-Prosaico: non hai rima, nin ritmo nin
división estrófica
-Ausencia de signos de puntuación.
-Disposición gráfica: colocación dos
versos.
Pódese consultar o comentario detallado de cada poema en
https://www.edu.xunta.es/espazoAbalar/sites/espazoAbalar/files/datos/129681370
9/contido/Galego/de4a4/0.htm

27. En 1972, Domingo García
Sabell dá a coñecer o resto
da súa produción poética:
Con anacos do meu interior
(1920-1922)
Foulas (1922-1925)
Sempre e mais dispois (1927)
Viladomar (1928)

28. Traxectoria poética
Podemos distinguir tres
etapas:
1ª Ruptura coa literatura
anterior e interiorización da
vangarda: Máis Alá!
2ª O cumio da súa voz
poética: De catro a catro
3ª Volta ás formas
tradicionais: Viladomar