Bài trình bày của ông Hoàng Minh Ngọc Hải, Giám đốc công ty eBrand, trong buổi tập huấn dành cho các tổ chức phi lợi nhuận vào ngày 10-7-2013.
Đây là một phần trong chương trình Sáng kiến vì Cộng đồng (CPI) 2013 do công ty Intel tài trợ nhằm nâng cao năng lực truyền thông cho các tổ chức phi lợi nhuận địa phương đang hỗ trợ trẻ em dễ bị tổn thương tại TP.HCM bằng cách kết nối các tổ chức với các chuyên gia trong lĩnh vực truyền thông/quảng cáo.
Bài trình bày của ông Hoàng Minh Ngọc Hải, Giám đốc công ty eBrand, trong buổi tập huấn dành cho các tổ chức phi lợi nhuận vào ngày 10-7-2013.
Đây là một phần trong chương trình Sáng kiến vì Cộng đồng (CPI) 2013 do công ty Intel tài trợ nhằm nâng cao năng lực truyền thông cho các tổ chức phi lợi nhuận địa phương đang hỗ trợ trẻ em dễ bị tổn thương tại TP.HCM bằng cách kết nối các tổ chức với các chuyên gia trong lĩnh vực truyền thông/quảng cáo.
1. 12/12/2011
CHƯƠNG 2:
CHỌN
CHỌN ĐỀ TÀI VÀ XÁC ĐỊNH
TÀI
XÁC ĐỊ
VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
CỨ
TS. NGUYỄN MINH HÀ
TRƯ NG ðH M TPHCM
1
NỘI DUNG
Điều kiện để chọn đề tài
Quá trình chọn đề tài
Xác định vấn đề NC
Xác định câu hỏi NC
Xác định mục tiêu NC
Giả thuyết NC / Tiên đề NC
Đánh giá vấn đề NC
2
1
2. 12/12/2011
I. ĐIỀU KIỆN CHỌN ĐỀ TÀI
ĐIỀ KIỆ CHỌN
TÀI
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Thích thú và liên quan
Tính lâu bền: Thời gian thực hiện đề tài bao lâu? Đề tài
dễ bị lạc hậu? Số liệu có lạc hậu không? ...
Độ rộng (độ lớn) của các câu hỏi NC
Sự tương xứng (đầy đủ) của đề tài
Tiếp cận: Đối tượng NC, dữ liệu, ...
Có ảnh hưởng chính trị nào không? Đề tài có gây xung
động trong tổ chức không? Hay có liên quan đến vấn
đề tranh cải gì mà ảnh hưởng đến NC của bạn
không?
Rủi ro và an toàn
8. Nguồn lực: thư viện, phần mềm sử dụng, kỹ năng, ...
7.
3
II. QUÁ TRÌNH CHỌN ĐỀ TÀI
II.
TRÌNH CHỌN
TÀI
Quá trình 6 bước như sau:
1. XĐ chủ đề rộng
2. Quyết định phạm vi NC
3. Suy nghĩ để tìm cách giải quyết các vấn đề, câu hỏi nan
giải.
4. Vẽ sơ đồ và cấu trúc các vấn đề
5. Thực hiện 1 sự thăm dò/khảo sát trước
6. Trình bày/hình thành câu hỏi NC
4
2
3. 12/12/2011
III. XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ NC
III. XÁC ĐỊ
VẤ
Vấn đề NC (research problem) là gì?
Một vấn đề NC nói chung là đề cập đến vài khó khăn mà người NC
phải trãi qua về mặt lý thuyết lẫn thực tế, và muốn đạt được 1
giải pháp/lời giải cho vấn đề đó.
Chúng ta có thể trình bày các thành phần của 1 vấn đề NC như:
Phải có cá nhân/nhóm/tổ chức mà có khó khăn hay có vấn đề
Phải có 1/vài mục tiêu cần đạt được
Có nhiều cách khác nhau để đạt được mục tiêu
Vẫn còn nghi vấn đối với người NC liên quan đến lựa chọn giải
pháp
Phải có môi trường mà vấn đế đó liên quan đến.
Vì vậy, 1 vấn đề NC là vấn đề mà đòi hỏi người NC phải tìm ra giải
pháp tốt nhất cho vấn đề đó và phải tìm ra cách/hành động để đạt
được mục tiêu tối ưu trong môi trường của vấn đề đó.
5
III. XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ NC
III. XÁC ĐỊ
VẤ
Lưu ý khi lựa chọn vấn đề NC (chọn đề tài)
Thích thú với vấn đề đó
Khó tìm ra lời giải cho vấn đề NC/ vấn đề đang còn tranh
cải.
Phải có ý nghĩa thực tiễn/có đóng góp
Vấn đề phải cụ thể
Có thể thu thập được số liệu
Có thể rút ra được bài học từ NC của mình
Trình bày vấn đề 1 cách rõ ràng, ngắn gọn và chính xác.
6
3
4. 12/12/2011
III. XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ NC
III. XÁC ĐỊ
VẤ
Các kỹ thuật để XĐ vấn đề NC
Trình bày vấn đề trong nghĩa rộng: Quan sát/NC sơ bộ/có thể
làm pilot survey/tìm các guideline/ tìm hiểu qua cơ quan nhà
nước/....
Hiểu bản chất của vấn đề NC: trao đổi chuyên gia/bạn bè/...
Tìm kiếm cơ sở lý thuyết sẳn có: để tìm ra các gaps (khoản
cách) trong lý thuyết, thực tế, ... Và những hạn chế trong các
NC trước. Từ đó, đề ra cách tiếp cận mới, các NC mới, giải
pháp mới để giải quyết vấn đề NC.
Phát triển ý tưởng thông qua thảo luận: bạn bè/đồng
nghiệp/chuyên gia/... Đây gọi là experience survey về vấn đề
NC, các kỹ thuật giải quyết, giải pháp, ...
Cuối cùng, là nói lại (XĐ) vấn đề NC cho phù hợp với NC
của mình.
7
III. XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ NC
III. XÁC ĐỊ
VẤ
Ví dụ về kỹ thuật xác định vấn đề NC:
Vấn đề NC theo nghĩa rộng:
“Vì sao năng suất lao động ở Nhật cao hơn ở Ấn Độ ?”
“Các nhân tố nào làm năng suất lao động trong các
ngành công nghiệp sản xuất của Nhật trong giai
đoạn 1971-1980 cao hơn năng suất lao động trong
các ngành công nghiệp sản xuất của Ấn Độ ?”
“Năng suất lao động trong giai đoạn 1971-1980 ở Nhật
cao hơn mức nào so với ở Ấn Độ trong 15 ngành
sản xuất công nghiệp? Các nhân tố nào làm cho sự
khác biệt năng suất lao động trong các ngành giữa 2
quốc gia?”
8
4
5. 12/12/2011
III. XÁC ĐỊNH CÂU HỎI NC
III. XÁC ĐỊ
HỎI
•
•
•
•
•
NC 1 vấn đề là tìm ra câu hỏi cho vấn đề đó. Do đó, đặt
câu hỏi là cách tốt nhất để xác định vấn đề NC
Câu hỏi có thể rút ra trực tiếp từ vấn đề NC.
Có nhiều câu hỏi cho 1 vấn đề NC
Từ câu hỏi NC, cụ thể hóa và chi tiết hóa thành câu hỏi
điều tra (lấy dữ liệu).
Để có được thông tin, số liệu cụ thể, cần có các câu hỏi
đo lường.
9
III. XÁC ĐỊNH CÂU HỎI NC
III. XÁC ĐỊ
HỎI
Bư c
Nội dung
1
Vấn ñề NC
Các vấn ñề gì quan tâm, lo ngại?
2
Mục tiêu NC
Làm sao ñể giảm thiểu các tác ñộng xấu của vấn
ñề?
Làm sao ñể tạo ra các cơ hội m i?
3
Câu hỏi NC
Các hành ñộng nào có thể giúp chỉnh s a các
vấn ñề hoặc khai thác ñư c các cơ hội, hành
ñộng nào nên ñư c cân nhắc?
4
Câu hỏi ñiều tra
Vấn ñề cần biết ñể l a chọn các hành ñộng tốt
nhất từ các hành ñộng có thể áp dụng?
5
Câu hỏi ño lư ng
Vấn ñề nào cần hỏi hoặc quan sát ñể ñư c
thông tin cần biết?
6
Quyết ñịnh giải pháp
Hành ñộng nào ñư c kiến nghị d a trên các
khám phá từ NC?
10
5
6. 12/12/2011
III. XÁC ĐỊNH CÂU HỎI NC
III. XÁC ĐỊ
HỎI
Ví dụ 1:
1
Vấn ñề NC
Tăng trư ng doanh nghiệp
VN
2
Mục tiêu
NC
Các yếu tố tác ñộng ñến tăng trư ng doanh nghiệp
VN
ðề xuất các giải pháp ñể thúc ñẩy tăng trư ng DN
VN
3
Câu hỏi
NC
-DN VN có tăng trư ng hay không trong th i gian
v a qua?
- Các yếu tố bên trong DN (quy mô, ngành nghề hoạt
ñộng, hình th c sở h u DN, l i nhuận, năng suất lao
ñộng, ...) và các yếu tố bên ngoài (lạm phát, tỷ giá, lãi
suất, ...) ảnh hư ng như thế nào ñến tăng trư ng DN
VN?
- Các yếu tố này tác ñộng như thế nào ñến tăng
trư ng DN
11
III. XÁC ĐỊNH CÂU HỎI NC
III. XÁC ĐỊ
HỎI
Ví dụ 2:
1 Vấn ñề
NC
ðòn cân nợ và giá trị doanh nghiệp
VN
2
Mục tiêu
NC
- NC tác ñộng của ñòn cân nợ ñến giá trị doanh
nghiệp VN
- ðề xuất các giải pháp về ñòn cân nợ ñể tăng giá
trị DN VN
3
Câu hỏi
NC
- Tình hình ñòn cân nợ của các DN VN như thế
nào?
- ðòn cân nợ tác ñộng như thế nào ñến giá trị
DN?
- M c ñộ tác ñộng của ñòn cân nợ ñến giá trị
DN?
12
6
7. 12/12/2011
III. XÁC ĐỊNH CÂU HỎI NC
III. XÁC ĐỊ
HỎI
Ví dụ 3:
1
Vấn ñề
NC
Các yếu tố tác ñộng ñến giá cổ phiếu doanh
nghiệp tại th i ñiểm IPO
2
Mục tiêu
NC
- Xác ñịnh các yếu tố tác ñộng ñến giá cổ phiếu
tại th i ñiểm IPO
- ðề xuất các giải pháp liên quan ñến giá cổ phiếu
DN
3
Câu hỏi
NC
- Tình hình IPO VN như thế nào?
- Các yếu tố nào tác ñộng ñến giá cổ phiếu tại
th i ñiểm IPO?
- M c ñộ tác ñộng của các yếu tố ñó?
13
III. XÁC ĐỊNH CÂU HỎI NC
III. XÁC ĐỊ
HỎI
Ví dụ 4:
1 Vấn ñề
NC
Mối quan hệ gi a l i nhuận và tăng trư ng doanh
nghiệp VN.
2
Mục tiêu
NC
- Xác ñịnh mối quan hệ qua lại gi a l i nhuận và
tăng trư ng doanh nghiệp VN
- ðề xuất các giải pháp liên quan ñến tác ñộng của
l i nhuận ñến tăng trư ng và ngư c lại.
3
Câu hỏi
NC
- L i nhuận tác ñộng ñến tăng trư ng DN như
thế nào?
- Tăng trư ng tác ñộng ñến l i nhuận như thế
nào?
- M c ñộ tác ñộng qua lại của chúng như thế
nào?
14
7
8. 12/12/2011
IV. MỤC TIÊU NC
IV. MỤC
- Mục tiêu NC để giúp người đọc biết chính xác mục tiêu NC
bạn muốn đạt được. Tránh viết mục tiêu này nhưng giải quyết
vấn đề khác.
- Mục tiêu được viết chính xác và sẽ dẫn tới nhưng kết quả có
thể quan sát được. Tránh viết chung chung (tổng quát) không
hơn gì phát biểu về ý định NC.
- Từ câu hỏi NC chúng ta có thể đạt ra mục tiêu NC hoặc
ngược lại.
Do đó, mục tiêu NC phải:
- Cụ thể (specific)
- Có thể đo lường (measureable)
- Có thể đạt được (Achievable)
- Thực tế (realistic): phù hợp với thời gian, khả năng và thực tế
đề hoàn thành NC đúng hạn không?
- Đúng lúc (timely): Có thể đạt được tất cả các mục tiêu NC
trong khung thời gian bạn đã đạt ra không?
15
V. GIẢ THUYẾT NC/ TIÊN ĐỀ NC/NC TÌM
THUYẾ NC/
NC/
TÌM
HIỂU VẤN ĐỀ
HIỂ VẤ
1. GIẢ THUYẾT NC:
- Đưa ra giả thuyết NC, dựa vào ....
- Kiểm định giả thuyết (chấp nhận hay bác bỏ), dựa vào các
thông tin, dữ liệu.
Giả thuyết có thể rút ra từ câu hỏi NC, nên:
- Là 1 câu khẳng định
- Phạm vi giới hạn
- Là một câu phát biểu về mối quan hệ giữa các biến số
- Có ý nghĩa rõ ràng
- Phù hợp với giả thuyết
- Được diễn tả một cách thích hợp với các thuật ngữ chính xác.
Ví dụ: .....
16
8
9. 12/12/2011
V. GIẢ THUYẾT NC/ TIÊN ĐỀ NC/NC TÌM
THUYẾ NC/
NC/
TÌM
HIỂU VẤN ĐỀ
HIỂ VẤ
2. TIÊN ĐỀ NC:
- Thay vì đưa ra giả thuyết NC, chúng ta tập trung vào tiên đề NC.
- NC xoay quanh tiên đề NC và đưa ra giải pháp kiến nghị.
Ví dụ:
Vấn đề NC: Cung cấp tín dụng cho nông dân nghèo
Tiên đề NC: - Nhà nước đưa ra các chương trình cung cấp tín dụng
cho nông dân nghèo
-Việc cung cấp tín dụng không đúng đối tượng là nông dân nghèo
- Do đó, chương trình cung cấp tín dụng của nhà nước thực hiện
không đúng đối tượng.
NC của chúng ta là tìm ra các nguyên nhân vì sao chương trình
không cung cấp tín dụng đúng đối tượng và tìm ra giải pháp khắc
phục.
17
V. GIẢ THUYẾT NC/ TIÊN ĐỀ NC/NC TÌM
THUYẾ NC/
NC/
TÌM
HIỂU VẤN ĐỀ
HIỂ VẤ
3. NC TÌM HIỄU VẤN ĐỀ:
- Thay vì đưa ra giả thuyết NC, hay tiên đề NC, NC của
chúng ta có thể tìm hiểu 1 vấn đề nào đó.
Ví dụ:
-Mục đích của NC là xem xét và đánh giá hệ thống kế
toán ở Mỹ và có thể áp dụng ở VN hay không?
-Mục đích của NC là tìm hiểu thị trường chứng khoán
Nhật bản để tìm ra các khía cạnh có thể áp dụng cho thị
trường chứng khoán ở VN.
18
9
10. 12/12/2011
VI. ĐÁNH GIÁ VẤN ĐỀ NC
VI.
Việc đánh giá vấn đề NC để quyết định tiếp tục hay không. Các câu hỏi đặt
ra
1. Tính khả thi của đề tài
•
Có phù hợp với kiến thức không?
•
Có phù hợp với nguồn tài liệu/số liệu mà có thể có hoặc thu thập không?
•
Có thể được XD trên lý thuyết/kiến thức/kinh nghiệm
•
Có thể tiến hành trong điều kiện có các hạn chế: Thời gian, nguồn lực và
tiền bạc.
2. Tầm quan trọng của đề tài:
• Vấn đề có quan trọng không? Cụ thể không?
• Có ý nghĩa về chính sách/lý thuyết/phương pháp không?
• Có phù hợp với chuyên ngành đang học không?
3. Sở thich cá nhân:
• Có quan tâm/thích thú với đề tài không?
• Có giúp thăng tiến trong học tập/nghề nghiệp không?
• Có thu hút sự quan tâm của người đọc không?
• Có được chấp nhận trong lĩnh vực mà chúng ta đang học tập/nghiên cứu
không?
19
Bài tập: Mỗi học viên phải suy nghĩ̃ 1 đề tài, gồm:
Bài
học
phải
nghi đề tài
1. Tên đế tài
đế tài
2. Vấn đề nghiên cứu
đề
3. Câu hỏi nghiên cứu
hỏi
4. Mục tiêu nghiên cứu
Mục
5. Cách tiếp cận dữ liệu nghiên cứu
Cách tiế
liệ
Thank you
20
10