Byzantina kalanta

1. ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΚΑΛΑΝΤΑ
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ
Εργασία από τους μαθητές του Ε1
2ο Δημ. Σχ. Αρτέμιδος
Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Σωτηριάδου Αριάδνη

2. Τα κάλαντα φέρουν το όνομα από τις καλένδες του
Ιανουαρίου της Ρωμαϊκής εποχής,
δηλαδή τη πρωτοχρονιά.
Από τον 2ο π.Χ. αιώνα
η πρωτοχρονιά ξεκίνησε
να γιορτάζεται τον Ιανουάριο,
ενώ μέχρι τότε γιορταζόταν Μάρτιο.
Οι ιστορικοί υποστηρίζουν ότι προέρχονται από το
γνωστό έθιμο των αρχαίων Ελλήνων της Ειρεσιώνης.

3. Αργότερα,
στο Βυζάντιο, τα κάλαντα διατηρήθηκαν ως έθιμο
και αφομοιώθηκαν από τον Χριστιανισμό.
Επειδή, όμως κατά τα πρώτα Βυζαντινά χρόνια
η εκκλησία προσπαθούσε να περιορίσει και εκτοπίσει όλες
τις μεγάλες γιορτές,
θέλοντας να απαγορεύσει τις ειδωλολατρικές τελετές
και γιορτές της Πρωτοχρονιάς,
μετέβαλλε σε μεγάλο βαθμό
τον αρχικό χαρακτήρα των καλάντων.

4. Έτσι, τα κάλαντα απέκτησαν
μιαν επίφαση χριστιανική,
την οποίαν διατηρούν μέχρι και σήμερα.
Τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα
αποτελούν μια δοξασία στη θεία γέννηση του Χριστού,
η οποία εξιστορείται από τους στίχους τους.

5. Τα
Βυζαντινά Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα
θυμίζουν αλφαβητάρι,
κάθε στίχος τους ξεκινάει
από ένα γράμμα του αλφαβήτου
κατά σειρά,
με Θεολογικό περιεχόμενο:

6. Άναρχος Θεός καταβέβηκεν και εν τη Παρθένω κατώκησεν
Βασιλεύς των όλων και Κύριος, ήλθε τον Αδάμ
αναπλάσασθαί
Γηγενείς σκιρτάτε και χαίρεσθε, τάξεις των αγγέλων
ευφραίνεσθε
Δέξαι Βηθλεεμ τον Δεσπότην σου, Βασιλέα πάντω και
Κύριον
Εξ ανατολών Μάγοι έρχονται, δώρα προσκομίζοντες άξια

7. Ζητούν προσκυνήσαι τον Κύριον, τον εν τω
σπηλαίω τικτόμενον
Ήνεγγεν αστήρν μάγους οδηγών, ένδον του
σπηλαίου εκόμισεν
Θεός, βασιλεύς προαιώνιος, τίκτεται εκ κόρης
Θεόπαιδος
Ιδών ο Ηρώδης ως έμαθεν, όλω εξεπλάγη ο
δείλαιος
Κράζει και βοά προς τους ιερείς, τους
δοξολογούντας τον Κύριον

8. Λέγετε σοφοί και διδάκαλοι άρα που γεννάται ο Κύριος;
Μέγα και φρικτόν το τεράστιον, ο εν ουρανοίς
επεδήμησεν
Νύκτα Ιωσήφ ρήμα ήκουσε, άγγελος Κυρίου ελάλησεν
Ξένον και παράδοξον άκουσμα και η συγκατάβασις
άρρητος
Ο μακροθυμίσας και εύσπλαχνος, πάντων υπομένει τα
πταίσματα

9. Πάλιν ουρανοί ανεώχθησαν άγγλοι αυτού
ανυμνήτωσαν
Ρήτορες ελθόντες προσέπεσον βασιλέα μέγαν και
ένδοξον
Σήμερον η κτίσις αγάλλεται και πανηγύρίζει κι
ευφραίνεται
Τάξεις των αγγέλων εξέστησαν επί το παράδοξον
θέαμα
Ύμνους και δεήσεις ανέμελπον των πάντων
δεσπότην και άνακτα

10. Φως εν τω σπηλαίω ανέτειλε και τοις εν τω σκότει
επέλαμψε
Χαίρουσα η φύσις αγάλλεται και πανηγυρίζει κι
ευφραίνεται
Ψάλλοντες Χριστόν, τον Θεόν ημών, τον εν τω
σπηλαίω τικτόμενον
Ω Παρθενομήτορ και Δέσποινα, σώζε του εις Σε
καταφεύγοντας.

11. Πηγές:
https://www.helppost.gr/xristougenn
a/kalanta-xristougennon/byzantina