1. BIOTEKNOLOGIA: Sarrera
XXI. garren mendea Ingeniaritza Genetikoaren mendea dela esan
daiteke. Geneen manipulazioaren ondorioz gaixotasun asko sendatu
ahalko dira (minbizia, alzheimerra,..) jende guztia elikatzeko adina
elikagaiak ekoiztu ahalko dira, bizia luzatuko duten sendagaiak
ekoiztu ahalko dira.
Inoiz ezagutu ez den aro batera hurbiltzen ari gara: laster gure
kromosomen informazio osoa ezagutuko da eta agian ekoiztuko
dira gizakiak bezalako organoak dituzten animaliak
(transplanteetarako), sendagaiak ekoizten dituzten bakterioak,…
Lorpen hauek guztiak kontuz kudeatu beharko dira: horregatik gaur
egun mundu mailan eztabaida dago geneen manipulazioaren arazo
etikoei buruz eta ingurumenean sor daitezkeen arazoei buruz.
2. BIOTEKNOLOGIA: Hasierako aktibitatea
Armiarma batek sortzen duen proteina bat ekoiztu
behar dugu kantitate handian. Armiarma honek, bere
sarea egiteko sortzen duen proteina oso egokia da
zauriak josi eta ixteko behar den haria egiteko. (gaur
egun ez dira lehen erabiltzen ziren behi hesteaz
egindako hariak, behi eroen arazoa del a eta).
Arazoa da armiarmetatik zuzenean ekoiztea oso
garestia dela eta gainera lortzen den kantitatea oso
txikia dela. Horregatik ingeniaritza genetikoaren
laguntza behar da.
3. BIOTEKNOLOGIA: Hasierako aktibitatea
Egin behar duguna zera da: armiarmak proteina
ekoizteko duen genea klonatu behar dugu bakteria
baten barnean txertatuz: bakterioak izugarri azkar
ugaltzen direnez, proteina kantitate handia
Mintza
ekoiztuko dute.
Urratsak:
1. Interesatzen den genea atera:
1.Ariketa
Zitoplasma Nukleoa
Genea bilatu, ebaki eta atera egingo dugu
4. BIOTEKNOLOGIA: Hasierako aktibitatea
2. Genea bakterioaren kromosoman sartu:
Bakterioek 1 kromosoma dute soilik eta oso erraza da
manipulatzea.
2. Ariketa
3. Genea klonatzea:
Behin genea bakterioaren kromosoma
txertatu, bakterioa ugaltzen uzten da:
milioika bakterio lortzen dira eta hauek
interesatzen zaigun armiarmaren genea
daramate; armiarmaren proteina ekoiztuko
dute.
3. Ariketa
5. BIOTEKNOLOGIA: Hasierako aktibitatea
4. Proteina isolatu eta atera:
Bakterio hazkuntzatik sortutako proteina isolatu
egiten da; proteina honekin, zauriak josteko haria
egingo da eta nahiko merkea izango da.
4. Ariketa
6. BIOTEKNOLOGIA ETA INGENIARITZA GENETIKOA
BIOTEKNOLOGIA: Gizakiarentzat onuragarriak
diren produktuak (garagardoa, ardoa, yogurra,
gazta,..) sortzea bizidun sinpleak erabiliz:
bakterioak, legamiak (onddoak),..
INGENIARITZA GENETIKOA:
Bioteknologiaren adarra da eta geneen
manipulazioan datza. Horretarako genea isolatu,
beste izaki bizidun batean txertatu (bakterioa,
legamia) bere material genetikoa eraldatuz.
7. INGENIARITZA GENETIKOA: KLONAZIOA
Geneak klonatzeko hurrengo urratsak jarraitzen
dira:
a) Interesatzen den ADN zatia (genea)
isolatu.
b) Isolatutako genea ostalaria deritzon
zelula batean txertatu.
c) Zelula ostalaria ugal arazi genearen kopia asko
lortzeko.
5. Ariketa
8. INGENIARITZA GENETIKOA: PRODUKTU
TRANSGENIKOAK
Produktu transgenikoak edo genetikoki eraldatutako
produktuak: gizakiak genetikoki eraldatutako
bizidunak edo bizidunetatik lortzen diren produktuak
dira. Beste organismo baten gene bat sartzen zaie edo
haien gene bat kendu edo eraldatzen zaie. Animalia
ala landare jatorria izan dezakete.
Klikatu hurrengo estekan eta ikusi “ORGANISMOS
TRANSGENICOS” animazioa
ORGANISMO TRANSGENIKOAK
6. Ariketa
9. KLONAZIOA: DOLLY ARDIA
DOLLY ARDIA (Informazioa)
Klikatu hurrengo estekan eta irakurri
“CLONACIÓN DE UNA OVEJA”
Dollyren sorrera
7. Ariketa
8. Ariketa
11. BIOTEKNOLOGIA LANA:
Aukeratu hurrengoetatik gai bat eta aurkezpen bat egin:
1. BEHIEN KLONAZIOA:
http://www.viveagro.cl/index.php/argentina-presenta-una-vaca-clonada-para-
producir-leche-similar-a-la-humana/
http://www.bioinformaticos.com.ar/la-clonacion-de-animales-en-argentina-y-
brasil/
http://www.lanacion.com.ar/1429497-argentina-y-la-ue-en-la-guerra-de-los-clones
12. BIOTEKNOLOGIA LANA:
2. JANARI TRANSGENIKOAK: (artoa, soja,
tomateak)
Informazioa
Informazioa
3. ZELULA AMAK ETA DIABETESA.
Informazioa
