SlideShare a Scribd company logo
1 of 65
Download to read offline
1
DEPARTMENT OF POST GRADUATE STUDIES AND
GOVERNMENT ARTS COLLEGE
RESEARCH CENTER IN HISTORY
Dr .B.R. AMBEDKAR VEEDHI, BENGALURU-560001
. A PROJECT REPORT ON
ಬೆೆಂಖಳೄರು ಪೆೇಟೆಖಳ ಅಧಯಯನ
SUBMITTED BY
Register Number-P18CX21A0043 (2022-2023)
Under the Guidance of
Mrs. SUMA D
Assistant Professor
Dept. of History
Govt. Arts College
Bengaluru -560001
Submitted to
ಇತಿಸಹಷ ಷಹನತಕೆ ೇತತರ ಅಧಯಯನ ವಿಭಹಖ ಮತುತ ಷೆಂವೆೃೇಧನಹ ಕೆೇೆಂದರ
ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು
ಅೆಂಬೆೇಡ್ಕರ್ ವಿೇಧಿ, ಬೆೆಂಖಳೄರು - 560001
಩ತಿರಕೆ – ಇತಿಸಹಷ ಮತುತ ಖಣಕೇಔರಣ
ವಿಶಯ : ನಿಯೇಜಿತ ಕಹಯಾ
ಬೆೆಂಖಳೄರು ಪೆೇಟೆಖಳ ಅಧಯಯನ
ಅ಩ಾಣೆ
ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು
ಡಾ| ಆರ್. ಕಾ಴ಲಮಮ
ಷೆಂಯೇಜಔರು
ಇತಿಸಹಷ ಷಹನತಕೆ ೇತತರ ಅಧಯಯನ ವಿಭಹಖ
ಮತುತ ಷೆಂವೆೃೇಧನ ಕೆೇೆಂದರ
ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು
ಬೆೆಂಖಳೄರು, 560001
ಅರ್ಪಾಷು಴ರು
ಅವವಥ಩ಪ.ಕೆ
4ನೆೇ ಷೆಮಿಷಟರ್ – ದ್ವಿತಿೇಯ ಎೆಂ.ಎ ವಿದ್ಹಯರ್ಥಾ
ನೆ ೇೆಂದಣಿ ಷೆಂಖ್ೆಯ : P18CX21A0043
ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು
ಡಹ.ಬಿ.ಆರ್.ಅೆಂಬೆೇಡ್ಕರ್ ವಿೇಧಿ,
ಬೆೆಂಖಳೄರು560001
ಮಹಖಾದವಾಔರು
ಪ್ರರ ಸ್ುಮಾ ಡಿ
ಷಸಹಯಔ ಪಹರಧ್ಹಯ಩ಔರು
ಇತಿಸಹಷ ವಿಭಹಖ
ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು
ಬೆೆಂಖಳೄರು 560001
2
3
EwºÁ¸À ¸ÁßvÀPÉÆÃvÀÛgÀ CzsÀåAiÀÄ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á PÉÃAzÀæ
¸ÀPÁðj PÀ¯Á PÁ¯ÉÃdÄ
CA¨ÉÃqÀÌgï «Ã¢, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ – 560 001.
¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄð - 2023
¥ÀwæPÉ : 4.1 EwºÁ¸À ªÀÄvÀÄÛ UÀtQÃPÀgÀt
(History and computing)
ಅ಩ಪಣೆ
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ £ÀUÀgÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄPÉÌ ¸ÀPÁðj PÀ¯Á PÁ¯ÉÃf£À EwºÁ¸À
¸ÁßvÀPÉÆÃvÀÛgÀ ¥ÀzÀ«AiÀÄ ¢éÃwAiÀÄ ªÀµÀðzÀ ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄð ¸À°èPÉ.
1. ¥Àj«ÃPÀëPÀgÀ ¸À» 2. ¥Àj«ÃPÀëPÀgÀ ¸À»
4
ದೃಢೇಔರಣ ಩ತರ
ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ ವಿವಿ ವಿದ್ಹಯಲಯಕೆಕ 2022-2023ನೆೇ ವೆೈಕ್ಷಣಿಔ ಷಹಲಿನಲಿಿ “ಇತಿಸಹಷ ಮತುತ ಖಣಕೇಔರಣ” ( History
And Computing) ವಿಶಯದಲಿಿ ಅವಿಥ಩಩.ಕೆ (P18CX21A0043) ಎೆಂಬ ದ್ವಿತಿೇಯ ಴ಶಾದಲಿಿ ಇತಿಸಹಷ
ಷಹನತಕೆ ೇತತರ ಩ದವಿ ನಿಯೇಜಿತ ಕಹಯಾ಴ನುನ ಷಲಿಿಸಿರುತ್ಹತರೆ ಇದನುನ ಯವಸಿಿಯಹಗಿ ಎೆಂದು ಈ ಮ ಲಔ
ದೃಢೇಔರಿಷುತ್ೆತೇ಴ೆ. ಈ ನಿಯೇಜಿತ ಕಹಯಾದ ಯಹ಴ುದ್ೆೇ ಭಹಖ಴ನುನ ಭಹಖವಃ ಅಥ಴ಹ ಩ೂಣಾ಴ಹಗಿ ಆಖಲಿ ಯಹ಴ುದ್ೆೇ
ವಿವಿವಿದ್ಹಯಲಯದ ಡಿಪ್ಿೇಮಹ ಅಥ಴ಹ ಩ದವಿಗಹಗಿ ಷಲಿಿಸಿರು಴ುದ್ವಲಿ಴ೆೆಂದು ಈ ಮ ಲಔ ದೃಢೇಔರಿಷುತ್ೆತೇ಴ೆ.
ವಿದ್ಹಯರ್ಥಾ
ಅವಿಥ಩಩.ಕೆ.
ದ್ವಿತಿೇಯ ಎಮ್. ಎ 4 ನೆೇ ಷೆಮಿಷಟರ್
ನೆ ೆಂದಣಿ ಷೆಂಖ್ೆಯ – P18CX21A0043
ಪ್ರ. ಷುಮಹ.ಡಿ
ಮಹಖಾದವಾಔರು
ಷಸಹಯಔ ಪಹರಧ್ಹಯ಩ಔರು
ಇತಿಸಹಷ ಷಹನತಕೆ ೇತತರ ಅಧಯಯನ ವಿಭಹಖ ಮತುತ
ಷೆಂವೆೃೇಧನಹ ಕೆೇೆಂದರ
ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು ಬೆೆಂಖಳೄರು -560001
ಡಹ. ಆರ್. ಕಹ಴ಲಿಮಮ
ಷೆಂಯೇಜಔರು
ಇತಿಸಹಷ ಷಹನತಕೆ ೇತತರ ಅಧಯಯನ ವಿಭಹಖ ಮತುತ
ಷೆಂವೆೃೇಧನಹ ಕೆೇೆಂದರ
ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು ಬೆೆಂಖಳೄರು -560001
ರ್ಪ.ಟಿ ಶ್ರೇನಿ಴ಹಷ ನಹಯಔ
ಪಹರೆಂವುಪಹಲರು
ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು ಬೆೆಂಖಳೄರು - 560001
5
PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼ÀÄ
F ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðªÀÅ CvÀåAvÀ dªÁ¨ÁÝj¬ÄAzÀ PÀÆrzÀ
PÉ®¸ÀªÁVzÀÄÝ, F ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀĪÀ°è ¤gÀAvÀgÀ
ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤ÃrzÀ £À£Àß ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðzÀ
ªÀiÁUÀðzÀ±ÀðPÀgÁzÀ ¥ÉÆæ. ¸ÀĪÀiÁ .r gÀªÀjUÉ vÀÄA§Ä ºÀÈzÀAiÀÄzÀ
PÀÈvÀdÕvÉAiÀÄ£ÀÄß C¦ð¸ÀÄvÉÛãÉ. F ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß
¥ÀÆgÉʸÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁgÀ ¤ÃrzÀ £ÀªÀÄä «¨sÁUÀzÀ
¸ÀAAiÉÆÃdPÀgÁzÀ qÁ|| Dgï. PÁªÀ®èªÀÄä gÀªÀjUÀÆ, £ÀªÀÄä PÁ¯ÉÃf£À
UÀæAxÀ¥Á®PÀjUÀÆ ºÁUÀÆ UÀtPÀAiÀÄAvÀæ ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀĪÀ£ÀÄß
MzÀV¹PÉÆlÖ £ÀªÀÄä PÁ¯ÉÃf£À ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®jUÀÆ ºÀÈzÀAiÀÄ¥ÀƪÀðPÀ
PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼À£ÀÄß C¦ð¸ÀÄvÉÛãÉ.
JA.J 4£Éà ¸É«Ä¸ÀÖgï «zÁåyð
£ÉÆÃAzÀt ¸ÀASÉå : P18CX21A0043
ಅವವಥ಩ಪ.ಕೆ
6
ಷಹಿಖತ
7
ಬೆೆಂಖಳೄರು ಪೆೇಟೆಖಳ ಅಧಯಯನ
8
಩ರಿವಿಡಿ
 ಪೆೇಟೆ ಖಳ ಮ ಲ ರಚನೆ ಮತುತ ವಿಷಹತರ
 ಭೌಗೆ ೇಳಿಔ ಩ರದ್ೆೇವದ ಆಯ್ಕಕ
 ಪೆೇಟೆಖಳ ನಿಮಹಾಣದಲಿಿ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರ ಪಹತರ
 ಪೆೇಟೆಖಳ ಩ಟಿಟ
 ಪೆೇಟೆಖಳಲಿಿನ ಕೆಲ಴ು ಩ರಮುಕ ಷಥಳಖಳು
 ಉ಩ಷೆಂಸಹರ
 ಖರೆಂಥ ಷ ಚಿ
ನಹಡ್಩ರಭು
ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್
9
ರ್ಪೇಠಿಕೆ
 ನಾಡ಩ರಭು ಹಿರಿಯ ಕೆೆಂ಩ೆೇಗೌಡರು ಬೆೆಂಗಳೂರು ನಗರ಴ನುು ಕ್ರರವ. 1537ರಲ್ಲಿ ನಿಮಾಪಣ
ಮಾಡಿದರು, ನೆಂತರ ಇದನುು ತಮಮ ರಾಜಧಾನಿಯನಾುಗಿ ಮಾಡಿಕೆ ೆಂಡರು. ಅೆಂದಿನಿೆಂದ
ಒೆಂದು ವತಮಾನ ಕಾಲ (1537 ರಿೆಂದ 1638 ರ಴ರೆಗೆ) ಬೆೆಂಗಳೂರು ನಗರ, ಯಲಹೆಂಕ
ನಾಡ಩ರಭುಗಳ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿ ಮತುು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಩ರಮುಖ್ ಴ಾಣಿಜಯ ಕೆೇೆಂದರ಴ಾಗಿ
ಬೆಳೆದು ಬೆಂದಿತು. ನಾಡ಩ರಭುಗಳ ನೆಂತರ ಹಲ಴ಾರು ಅರಸ್ರು ಬೆೆಂಗಳೂರನುು ತಮಮ
ಆಡಳಿತ ಕೆೇೆಂದರ಴ನಾುಗಿ ಮಾಡಿಕೆ ೆಂಡು ಆಳಿದ್ಾಾರೆ. ಈಗ ನಾಡ಩ರಭುಗಳ ರಾಜಧಾನಿಗೆ
ಐದು ವತಮಾನಗಳು ಸ್ೆಂದಿ಴ೆ. ಅೆಂದಿನಿೆಂದ ಇೆಂದಿನ಴ರೆಗೆ ಬೆೆಂಗಳೂರು ನಗರ಴ು ತನು
ಕಾಲಗಭಪದ್ೆ ಳಗೆ ಅನೆೇಕ ಬದಲಾ಴ಣೆಗಳನುು ಹೆ ೆಂದುತ್ಾು ಬೆಂದಿದುಾ, ತನು ಮ ಲ
ಸ್ವರ ಩಴ನೆುೇ ಬದಲ್ಲಸಿಕೆ ೆಂಡಿದ್ೆ. ಈ ಬದಲಾ಴ಣೆಯ ಩ಾರತಿನಿಧಿಕ ಸ್ೆಂಕೆೇತ಴ಾಗಿ
ನಾಡ಩ರಭುಗಳ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿಮಾಪಣ಴ಾದ ಩ೆೇಟೆಯನುು ಗಮನಿಸ್ಬಹುದ್ಾಗಿದ್ೆ.
10
11
ನಹಡ್಩ರಭು ಹಿರಿಯ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರು ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ಴ನುನ ಕರ.ವ.1537ರಲಿಿ ನಿಮಹಾಣ
ಮಹಡಿದರು. ನೆಂತರ ಇದನುನ ತಮಮ ರಹಜಧ್ಹನಿಯನಹನಗಿ ಮಹಡಿಕೆ ೆಂಡ್ರು. ಅೆಂದ್ವನಿೆಂದ
಑ೆಂದು ವತಮಹನ ಕಹಲ (1537 ರಿೆಂದ 1638 ರ಴ರೆಗೆ) ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ ಯಲಸೆಂಔ
ನಹಡ್಩ರಭುಖಳ ರಹಜಧ್ಹನಿಯಹಗಿ ಮತುತ ದಕ್ಷಿಣ ಭಹರತದ ಩ರಮುಕ ಴ಹಣಿಜಯ ಕೆೇೆಂದರ಴ಹಗಿ
಩ರ಴ಧಾಮಹನಕೆಕ ಬೆಂದ್ವತು. ಪೆೇಟೆ ತನನ ಮ ಲ ರಚನೆ ಮತುತ ಷಿರ ಩಴ನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವದದ
ಬಗೆಯನುನ ನೆಂತರ ಕಹಲದ ಅೆಂದರೆ ಴ಷಹಸತು ಕಹಲದ ನಕ್ಷೆ ಮತುತ ಩ರತಯಕ್ಷದಶ್ಾಖಳ
ಬರ಴ಣಿಗೆಖಳ ಮ ಲಔ ಅಥಾ ಮಹಡಿಕೆ ಳಳಲು ಩ರಯತಿನಷಲಹಗಿದ್ೆ. ನೆಂತರ ಆಯ್ಕಕ
ಮಹಡಿಕೆ ೆಂಡ್ ಩ರದ್ೆೇವದ ಷುತತಲ ಮಣಿಿನ ಕೆ ೇಟೆಯನುನ ನಿಮಿಾಸಿದರು ಆದರೆ ಆ ಕೆ ೇಟೆ
ಔಟ್ುಟತಿತರು಴ಹಖ ಕೆ ೇಟೆಯ ಬಹಗಿಲು ನಿಲಿಲಹರದ್ೆ ಷದ್ಹ ಬಿಳುತಿತರಲು ಔೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರ ಷೆ ಷೆ
ಖರ್ಭಾಣಿ ಲಕ್ಷಮಮಮ ತನನ ಅತಮ ಬಲಿಯೆಂದ ಬಹಗಿಲು ಭದರ಴ಹಗಿ ನಿೆಂತಿತುತ ಎೆಂಬ ಔಥೆಯು ಇದ್ೆ.
ಪೆೇಟೆಯ ಮ ಲ ರಚನೆ ಮತುತ ವಿಷಹತರ
ಪೆೇಟೆಯ ವಿಷಹತರ
 ಬೆೆಂಖಳೄರು ಩ರಿಷರ ಮ ಲತಃ ಬೆಟ್ಟ ಮತುತ ಔಣಿ಴ೆಖಳ ಩ರದ್ೆೇವಇದು ಷಮುದರ ಮಟ್ಟದ್ವೆಂದ
ಷುಮಹರು 3000 ಅಡಿ ಎತತರದ ಭ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿದ್ೆ.
 ನಹಡ್಩ರಭುಖಳು ಅೆಂದು ನಿಮಿಾಸಿದ ಪೆೇಟೆಯ ಷುತತ ಕೆ ೇಟೆಯ ಅ಴ವೆೇಶ ದ್ೆ ರಔದ್ವದದರ , ಅದರ
ವಿಷಹತರ಴ನುನ ಸಳೆಯ ನಕ್ಷೆಖಳ ಮ ಲಔ ಖುರುತಿಷಬಸುದ್ಹಗಿದ್ೆ.
 ಪೆೇಟೆಯ ಷುತತಲ ಕೆ ೇಟೆಯು ಈಗಿನ ಖ ಡ್ಸ ಶೆಡ್ ರಷೆತಯೆಂದ ಪಹರರೆಂಭ಴ಹಗಿ ವಹೆಂತಲಹ,
ಮೆಜೆಸಿಟಕ ಟಹಕೇಸ್, ಮೆೈಷ ರು ಬಹಯೆಂಕ ಷಔಾಲ್, ಸಡ್ಸನ ಴ೃತತ, ಸಲಷ ರು ಗೆೇಟ್ ಪ್ಲಿೇಸ್
ಠಹಣೆ, ಬಹದ್ಹಮಿ ಸೌಸ್, ಅಬಹಾಸ್ ಖ್ಹನ ಕಹಲೆೇಜು, ಎಸ್.ರ್ಪ. ರೆ ೇಡ್, ಕೆ.ಆರ್.ಮಹರುಔಟೆಟ
ಔಟ್ಟಡ್, ಷೆಂಗಿೇನ ಮಸಿೇದ್ವ ಮತುತ ಬಿನಿನಮಿಲ್ ಆ಴ರಣದ಴ರೆಗೆ ವಿಷತರಿಸಿತುತ.
 ಇದನುನ ಬಿರಟಿಶರ 1791-92 ನಕ್ಷೆಖಳಲಿಿ “ಬೆೆಂಖಳೄರು ಪೆೇಟೆ” (PETTAH OF BANGALORE) ಎೆಂದು
ಔರೆಯಲಹಗಿದ್ೆ. ಈ ಕೆ ೇಟೆಯ ಑ಳೆಂಖಣ಴ನುನ ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ, ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ, ಅವಿನ ಯರಷೆತ, ಮಹಮ ಲು
ಪೆೇಟೆ, “ಔರಖ ಉತಸ಴ದ ಮಹಖಾ” ಇತ್ಹಯದ್ವ ಸೆಷರುಖಳಿೆಂದ ಖುರುತಿಷುತ್ಹತರೆ.
12
ಭೌಗೆ ೇಳಿಔ ಩ರದ್ೆೇವದ ಆಯ್ಕಕ
 ಈ ಆಯ್ಕಕ ಮಹಡಿಕೆ ಳಳಲು ಮತ್ೆ ತೆಂದು ಬಲ಴ಹದ ಕಹರಣವಿದ್ೆ. ಪೆೇಟೆ ಩ರದ್ೆೇವದ ಎಡ್ ಮತುತ ಬಲ
ಭಹಖಖಳಲಿಿ ಡೆೈಕ ಎೆಂಬ ಔ಩ು಩ ಶ್ಲೆಯ ಭ ಖಭಾ ಷಹಲು ಇದ್ೆ. ಈ ನೆೈಷಗಿಾಔ ಡೆೈಕ ಶ್ಲೆಯ
ಷಹಲಿನಿೆಂದ್ಹಗಿ ಕೆ ೇಟೆಯ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿ ನೆೈಷಗಿಾಔ ಭ ಖಭಾ ನಿೇರಿನ ಑ರತ್ೆಖಳು ಷುಲಭ಴ಹಗಿ ದ್ೆ ರಔಲು
ಬಡಹ಴ಣೆಖಳಲಿಿ ಩ರತಿಯೆಂದು ಮನೆಖಳಲಿಿಯ ಬಹವಿಖಳಿದದ಴ು.
 ಎತತರ ಩ರದ್ೆೇವದ ಔಣಿ಴ೆಯಲಿಿ ಕೆ ೇಟೆಯನುನ ನಿಮಿಾಸಿದರ ಔ ಡ್ ನಖರದ ನಿ಴ಹಸಿಖಳಿಗೆ ನಿೇರಿನ
ಕೆ ರತ್ೆ ಬಹಧಿಷಲಿಲಿ.ಆಯಔಟಿಟನ ಷಥಳ಴ೆೆಂದು ಖುರುತಿಷಬಸುದ್ಹದ ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ಴ು ಅರೆಬೆಟ್ಟಖಳ
ವೆರೇಣಿ ಮತುತ ಔಣಿ಴ೆಖಳಿೆಂದ ಆ಴ೃತತ಴ಹಗಿದ್ೆ. ಅಲಿದ್ೆ ಉ಩ನದ್ವಯ ಉಖಮಷಥಳ಴ೂ ಆಗಿದ್ೆ.
 ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ಴ು ಕಹ಴ೆೇರಿ ನದ್ವಯ ಉತತರ ದ್ವಕಕಗೆ 80 ಕ.ಮಿೇ ದ ರದಲಿಿದ್ೆ ಸಹಖ ಴ೃಶಭಹ಴ತಿ
ನದ್ವಯ ಩ೂ಴ಾ ದೆಂಡೆಯ ಮೆೇಲಿದ್ೆ. ಪೆೇಟೆಯ ಩ೂ಴ಾ ದ್ವಕಕನಲಿಿ ದಕ್ಷಿಣ ರ್ಪನಹಕನಿ ನದ್ವ ಸರಿಯುತತದ್ೆ.
಑ಟಿಟನಲಿಿ ನೆೈಷಗಿಾಔ ಷೆಂ಩ನ ಮಲದ ದೃಷ್ಟಟಯೆಂದಲ ಈ ಩ರದ್ೆೇವ ನಖರದ ನಿಮಹಣಕೆಕ ಬಸು ಷ ಔತ಴ಹದ
ಷಥಳ಴ಹಗಿತುತ.
 ಬನೆನೇರುಗಟ್ಟ, ಸೆಷರಗಟ್ಟ ಸಹಖ ನೆಂದ್ವ ಬೆಟ್ಟಖಳೆಂತಸ ದಟ್ಟ ಕಹಡ್ುಖಳು ಑ೆಂದ್ೆಡೆಯಹದರೆ, ಗಿರಿನಖರ,
ಬಷ಴ನಖುಡಿ, ಖುಟ್ಟಸಳಿಳಖಳೆಂತ್ೆ ಉ಩ ಬೆಟ್ಟ಩ರದ್ೆೇವ಴ನುನ ಖಳು ಮತುತ ಔಣಿ಴ೆಖಳು ಮತ್ೆ ತೆಂದು ಔಡೆ ಇ಴ೆ.
ಸಲಷ ರು, ಬೆಳಳೆಂದ ರು, ಸೆ ಷಕೆ ೇಟೆ ಷತತಲ ಮೆೈದ್ಹನ ಩ರದ್ೆೇವಖಳೄ ಈ ನಖರದ ಭೌಗೆ ೇಳಿಔ
಴ಹಯರ್ಪತಯಲಿಿ಴ೆ.
13
ಬೆೆಂಖಳೄರು ಪೆೇಟೆ ಖಳ ನಿಮಹಾಣದಲಿಿ
ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರ ಪಹತರ
 ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಸಲ಴ಹರು ಪೆೇಟೆ ನಿಮಿಾಷು಴ುದನುನ ಔೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರು ಪಹರರೆಂರ್ಭಸಿದರು.
 ಕೆ ೇಟೆ ಑ಳಗಿನ ಩ರದ್ೆೇವ಴ನುನ ಪೆೇಟೆಖಳಗಿ ವಿೆಂಖಡಿಷಲಹಯತು. ಸಹಖ ಅಲಿಿ ನೆಲೆಷಲು ಴ಹಯಪಹರಿಖಳು ಮತುತ
ಔುವಲಔಮಿಾಖಳನುನ ಆಸಹಿನಿಷಲಹಯತು.
 ವಿವಿಧ ಜಹತಿ ಮತುತ ಴ೃತಿತಯ ಜನರಿಗೆ ಪೆೇಟೆಯನುನ ಮಿೇಷಲಿಡ್ಲಹಯತು.
 ನೆರೆ ರಹಜಯಖಳಿೆಂದ ಴ೃತಿತಬಹೆಂಧ಴ರನುನ ಔರೆಸಿ, ಅ಴ರ಴ರ ಴ೃತಿತಖನುಷಹರ಴ಹಗಿ ಪೆೇಟೆಖಳನುನ ವಿೆಂಖಡಿಸಿ
ಅ಴ರನುನ ನೆಲೆಗೆ ಳಿಸಿದನು. ಪಹರರೆಂಭದಲಿಿ ಈ ಪೆೇಟೆಖಳಲಿ ಉದದ ಸಹಖ ಸಖಲ ಔಡಿಮೆ ವಿಸಿತೇಣಾದ್ವೆಂದ
ಔ ಡಿದುದ, ಷಣಿ ಖಲಿಿಖಳಹಗಿದದ಴ು.
 ಕೆಲ಴ು ಪೆೇಟೆಖಳು ಮಹತರ ರಷೆತ ಎನುನ಴ಶುಟ ದ್ೆ ಡ್ಡದ್ಹಗಿತುತ. ಕೆ ೇಟೆಯ ಑ಳಖಡೆ ಩ೂ಴ಾ, ಩ಶ್ಿಮ ಸಹಖ
ಉತತರ ದ್ವಕಕಗೆ ಎರಡ್ು ಮುಕಯ ರಷೆತಖಳು ಔ ಡ್ು಴ ಷಥಳದಲಿಿ ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ ಴ೃತತ ಅರಮನೆ ಑ಳ ಸೆ ರ ಭಹಖದಲಿಿ
ಮುಕಯಪೆೇಟೆಖಳಹಗಿದದ಴ು.
 ಕೆ ೇಟೆಯ ಑ಳಭಹಖದಲಿಿ ಆಯಹ ಜಹತಿಯ ಜನರ ಴ಷತಿಖಳು ಩ರತ್ೆಯೇಔ ವಿದುದ ಅ಴ರದ್ೆೇ ಆದ ಪೆೇಟೆಖಳಿದದ಴ು.
 ಪಹರರೆಂಭದಲಿಿ ಈ ಪೆೇಟೆಖಳೆಲಿ ಉದದ ಸಹಖ ಸಖಲ ಔಡಿಮೆ ವಿಸಿತೇಣಾದ್ವೆಂದ ಔ ಡಿದುದ, ಷಣಿ ಖಲಿಿಖಳಹಗಿದದ಴ು.
14
15
“ಹಿರಿಯ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರು ಔಟಿಟಸಿದ ಕೆ ೇಟೆಯ ಑ೆಂಬತುತ ಬಹಗಿಲುಖಳು ಹಿೇಗಿದದ಴ು’’
1) ಩ೂ಴ಾಕೆಕ ಸಲಷ ರು ಸೆಬಹಾಗಿಲು
2) ಉತತರಕೆಕ ಯವ಴ೆಂತ಩ುರ ಉ಩ದ್ಹಿರ (ಈಗಿನ ಉಪಹ಩ರ ಪೆೇಟೆ ಪ್ಲಿೇಸ್ ಠಹಣೆ)
3) ಩ಶ್ಿಮಕೆಕ ಷೆ ೆಂಡೆಕೆ ಩಩ ಸೆಬಹಾಗಿಲು (ಈಗಿನ ರೆೈಲೆಿ ಮೆೇಲುಷೆೇತು಴ೆ ಬಳಿ)
4) ಕೆೆಂಗೆೇರಿ ಉ಩ದ್ಹಿರ (ಮೆೈಷ ರು ದ್ಹಿರ)
5) ಕಹನಕಹನಸಳಿಳ ಉ಩ದ್ಹಿರ (ಈಗಿನ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ ಴ೆೈದಯಕೇಯ ಮಸಹವಿದ್ಹಯಲಯ ಬಳಿ)
6) ದಕ್ಷಿಣಕೆಕ ಆನೆೇಔಲ್ ಹಿಬಹಾಗಿಲು (ಈಗಿನ ಔಲಹಸಿಪಹಳಯ ಪ್ಲಿೇಸ್ ಠಹಣೆ ಹಿೆಂಭಹಖ)
7) ಯಲಸೆಂಔ ಸೆಬಹಾಗಿಲು
8) ಷಜಹಾ಩ುರದ ಬಹಗಿಲು
9) ಴ತ ಾರು ಉ಩ದ್ಹಿರ
ನ಴ ದ್ಹಿರಖಳ ನಕ್ಷೆ
16
5
ಯಲಸೆಂಔದ್ಹಿರ
17
6
 ನಹಡ್಩ರಭುಖಳು ತಮಮನುನ ಯಲಸೆಂಔ
ನಹಡ್಩ರಭುಖಳೆೆಂದು ಔರೆದುಕೆ ೆಂದ್ವದ್ಹದರೆ .
ಆದದರಿೆಂದ ತ್ಹ಴ು ನಿಮಿಾಸಿದ ಪೆೇಟೆಯ ಷುತತಲು
ಕೆ ೇಟೆಯ ಉತತರ ದ್ಹಿರಕೆಕ ಯಲಸೆಂಔ
ದ್ಹಿರ಴ೆೆಂದು ಸೆಷರಿಟಿಟರಬಸುದು ಎೆಂದು
ವಿದ್ಹಯೆಂಷರು ಅರ್ಭಪಹರಯ಩ಟಿಟದ್ಹಧರೆ.
 ಇದು ಈಗಿನ ಮೆೈಷ ರು ಬಹಯೆಂಕ ಷಔಾಲ್
ಸತಿತರದಲಿಿದ್ೆ . ಈ ದ್ಹಿರದ್ವೆಂದ ಪೆೇಟೆಯ
ಮುಕಯಬಿೇದ್ವಯನುನ ಩ರ಴ೆೇಶ್ಷಬಸುದು. ಇೆಂದ್ವನ
ಅವಿನ ಯರಷೆತಯ್ಕೇ ಆ ಕಹಲದ ನಖರದ
ಮುಕಯಬಿೇದ್ವಯಹಗಿತುತ.
 ಈ ರಷೆತಯು ಸಳೆಯ ಕಹಲದಲಿಿ ದ್ೆ ಡ್ಡ
ಪೆೇಟೆ ರಷೆತಯಹಗಿತುತ.
ಸಲಷ ರುದ್ಹಿರ
18
7
ಪೆೇಟೆಯ ಷುತತಲಿನ ಕೆ ೇಟೆಯ
಩ೂ಴ಾ ದ್ವಕಕಗಿದ್ೆ. ಇದು ಈಗಿನ
ಕಹಪ್ಾರೆೇಶನ ಷಔಾಲ್ ಸತಿತರದ
ಬಹದ್ಹಮಿ ಸೌಸ್ ಔಟ್ಟಡ್ದ
ಬಳಿಯಲಿಿದುದ, ಇದು ನಕ್ಷೆಯ
ಆಧ್ಹರದ್ವೆಂದ ಸೆೇಳಬಸುದು ಈ
ದ್ಹಿರ಴ನುನ ಬಸಳ ಉದದ಴ಹಗಿ
ಔಟ್ಟಲಹಗಿದುದ ಷುತತಲ ಆಳ಴ಹದ
ಔೆಂದಔಖಳಿೆಂದ ನಿಮಿಾಷಲಹಗಿದ್ೆ.
ಆನೆೇಔಲ್ ದ್ಹಿರ
ಇದು ಕೆ ೇಟೆಯ ದಕ್ಷಿಣ ದ್ವಕಕಗೆ ಇದ್ೆ. ಈ
ದ್ಹಿರದ ಬಗೆೆ ಸಳೆಯ ದ್ಹಕಲೆ ಖಳು ಸೆಚ್ಹಿಗಿ
ದ್ೆ ರೆಯು಴ುದ್ವಲಿ . ಇದ್ೆ ೆಂದು
ಉ಩ದ್ಹಿರ಴ಹಗಿತುತ ಎೆಂದು ಸೆೇಳಬಸುದು.
ನಖತಾರಪೆೇಟೆಯೆಂದ ಮೆೈಷ ರು ರಷೆತಗೆ
ಬೆಂದು ಷೆೇರು಴ ರಷೆತಯಲಿಿ ಈ ದ್ಹಿರವಿದ್ವತುತ.
ಇದರ ನಿಮಹಾಣಕೆಕ ಷಿಯೆಂ ತ್ಹಯಖದ ದುರೆಂತ
ದೆಂತಔಥೆ ಇದ್ೆ. ಩ರಷುತತ಴ಹಗಿ ಇ ಗೆೇಟ್
ಕಹಟ್ನ ಪೆೇಟೆ ಪ್ಲಿೇಸ್ ಠಹಣೆಯಹಗಿದ್ೆ.
19
ಕೆೆಂಗೆೇರಿ ದ್ಹಿರ
ಇದು ಩ಶ್ಿಮ ದ್ವಕಕಗೆ ಇದ್ೆ. ಅರಳೆೇಪೆೇಟೆಯ
ಮುಕಯ ರಷೆತಯ ರಹಯನ ರಷೆತಯನುನ ಷೆೇರು಴
ಷಥಳದಲಿಿದುದ,ಈ ದ್ಹಿರ ನಿಮಿಾಸಿದಕೆಕ
ಷಹಕ್ಷಿಯಹಗಿ ಇಲಿಿ ಅೆಂಜನೆೇಯ ಷಹಿಮಿಯ
ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ ಈಖಲ ಇದ್ೆ. ಈಖ
಩ರಷುತತ಴ಹಗಿ ಉಪಹ಩ರ್ ಪೆೇಟೆ ಪ್ಲಿೇಸ್
ಷೆಟೇಶನ ಆಗಿದ್ೆ.
20
9
ಪೆೇಟೆಯ ಸಹದ್ವ
ಇದರಲಿಿ ನಿೇ಴ು ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ನ
಩ುರಹತನ ನಖರದುದದಔ ಕ
ನಡೆಯುತಿತೇರಿ ಸಹಖ ಇಲಿಿ ನಡೆದ
ಐತಿಸಹಸಿಔ ಔದನ಴ನುನ ಩ುನರ್
ರ ರ್ಪಷುತಿತೇರಿ.
21
ಪೆೇಟೆಖಳ ವಿೆಂಖಡ್ಣೆ
22
ಜಹತಿ ಸಹಖ ಴ಯಕತ ಆಧ್ಹರದ ಮೆೇಲೆ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಕೆಲ಴ು ಪೆೇಟೆಖಳು
 ತಿಖಳರಪೆೇಟೆ
 ಮಹಮ ಲ್ಪೆೇಟೆ
 ತ್ೆಲುಖುಪೆೇಟೆ
 ಷುಲಹತನ ಪೆೇಟೆ
 ಔಬಾನ ಪೆೇಟೆ
 ಔಬಾನ ಪೆೇಟೆ
 ಸಲಷ ರುಪೆೇಟೆ
 ನಹರಹಯಣವೆಟಿಟಪೆೇಟೆ
 ರೆೇ಴ಣವೆಟಿಟಪೆೇಟೆ
 ಬನಿನಪೆೇಟೆ
 ಬಲಹಿ಩ುರಪೆೇಟೆ
 ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆ
 ರಹಣಹಸಿೆಂಗ್ ಪೆೇಟೆ
 ಷೌರಹಶರಪೆೇಟೆ
 ಲಿೆಂಖವೆಟಿಟಪೆೇಟೆ
಴ೃತಿತಯ ಆಧ್ಹರದ ಮೆೇಲೆ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಕೆಲ಴ು ಪೆೇಟೆಖಳು
23
 ಅಕಕಪೆೇಟೆ
 ಔುೆಂಬಹರಪೆೇಟೆ
 ರಹಗಿಪೆೇಟೆ
 ಮುತ್ಹಯಲಪೆೇಟೆ
 ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ
 ಮೆಂಡಿಪೆೇಟೆ
 ಅೆಂಚ್ೆಪೆೇಟೆ
 ಬಳೆಪೆೇಟೆ
 ಅರಳೆ ಪೆೇಟೆ
 ಔುರುಬರಪೆೇಟೆ
 ಗೆ ಲಿರಪೆೇಟೆ
 ಮಡಿ಴ಹಳಪೆೇಟೆ
 ಸ ಴ಹಡಿಖಪೆೇಟೆ
 ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ
 ಉ಩಩ರಪೆೇಟೆ
24
 ಅೆಂಚ್ೆಪೆೇಟೆ :- ಈ ಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಅೆಂಚ್ೆ ಷೆಂ಴ಸನ ಴ಯ಴ಸಹರ ಕೆೇೆಂದ್ವರೇಔೃತ಴ಹಗಿತುತ.
 ಅರಳೆೇಪೆೇಟೆ :- ಈ ಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಸತಿತ ಴ಯ಴ಹಟ್ು ನಡೆಷಲಹಖುತಿತತುತ .ಗೆ ೇಣಿಖರು ಗೆ ೇಣಿಚಿೇಲ
ನೆೇಯು಴಴ರ ಜಹತಿ ಈ ಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಕೆೇೆಂದ್ವರೇಔೃತ಴ಹಗಿತುತ.
 ಷುಣಿಔಲುಿಪೆೇಟೆ :- ಇಲಿಿ ಔಟ್ಟಡ್ ನಿಮಹಾಣಕೆಕ ಬಳಷು಴ ಷುಣಿದ ಔಲುಿ ಸಹಖ ಗಹರೆ ಇತ್ಹಯದ್ವ ಇಲಿಿ
ಮಹರಹಟ್ ಮಹಡ್ಲಹಖುತಿತತುತ .
 ತರಖು ಪೆೇಟೆ :- ಇಲಿಿ ದ್ವನಸಿ ಩ದ್ಹಥಾಖಳಹದ ಬೆಲಿ ಑ಣಮೆಣಸಿನಕಹಯ ಸಹಖ ಖೃಸ ಬಳಕೆಯ
಴ಷುತಖಳನುನ ಮಹರಹಟ್ ಮಹಡ್ುತಿತದದರು.
 ತ್ಹರಹಮೆಂಡ್ಲ ಪೆೇಟೆ:- ಇಲಿಿ ಮದುದ ಖುೆಂಡ್ು, ರ್ಪರೆಂಗಿ ತಯಹರಿಷು಴ ಕಹಖ್ಹಾನೆ ಇತುತ ಎೆಂದು
ಸೆೇಳಲಹಗಿದ್ೆ.
 ಸಲಷ ರು ಪೆೇಟೆ:- ಸಲಷ ರ್ ಗೆೇಟ್ ಹಿೆಂಭಹಖದ ಩ರದ್ೆೇವ಴ನುನ ಸಲಷ ರು ಪೆೇಟೆ
ಎನುನತಿದದರು.
ಪೆೇಟೆಖಳು
25
 ಕೆ ೇಮಟಿಪೆೇಟೆ:- ಇಲಿಿ ಔುೆಂಬಹರರು ಴ಹಷ಴ಹಗಿದುದ ತಮಮ ಴ೃತಿತಯನುನ ನಡೆಷುತಿದದರು.
 ಮುತ್ಹಯಲಪೆೇಟೆ:- ಇಲಿಿ ಮುತುತಖಳ ಴ಹಯಪಹರ ನಡೆಯುತಿತತುತ.
 ರಹಗಿ ಪೆೇಟೆ:- ಇಲಿಿ ದುಡಿಯು಴ ಴ಖಾದ ಩ರಮುಕ ಆಸಹರ಴ಹಗಿ ರಹಗಿಯನುನ
ಮಹರಹಟ್ ಮಹಡ್ಲಹಖುತಿತತುತ .
 ಅರಳೆಪೆೇಟೆ (ಔಬಾನಪೆೇಟೆ) :-ದ್ೆೇ಴ಹೆಂಖ ಷಮುದ್ಹಯದ ಜ಴ಳಿ ಴ಹಯಪಹರಿಖಳು.
 ಬಳೆೇಪೆೇಟೆ:-ಬಳೆ ಮತುತ ಷೆಂಗಿೇತ ಴ಹದಯ ಮಹರಹಟ್ಗಹರರು.
 ಬಳಹಳ಩ುರಪೆೇಟೆ:- ದ್ೆ ಡ್ಡಬಳಹಳ಩ುರದ ನೆೇಕಹರರು.
 ಗಹಣಿಖರಪೆೇಟೆ:- ಗಹಣಿಖ ಷಮುದ್ಹಯದ ಎಣೆಿ ಴ಹಯಪಹರಿಖಳು.
 ಗೆ ಲಿರಪೆೇಟೆ:- ಗೆ ಲಿ ಷಮುದ್ಹಯದ ಔುರಿಗಹಹಿಖಳು
 ಸುರಿಯೇಪೆೇಟೆ:- ಬಳಿಳಯ ಮಹರುಔಟೆಟ
26
 ಷುಲಹತನಪೆೇಟೆ :- ಕಹಖದ ಉತ಩ನನ ಮಹರಹಟ್ಗಹರರು
 ಷೌರಹಶರಪೆೇಟೆ:-ಷೌರಹಶರದ ಴ಹಯಪಹರಿಖಳು
 ಷೆಂತುಷಹಪೆೇಟೆ:- ಔುವಲಔಮಿಾಖಳು
 ರಣಸಿೆಂಖಪೆೇಟೆ:- ರಹಣಹ ಷೆಂಖ
 ಩ಟ್ ನಲಪೆೇಟೆ :- ರೆೇಶೆಮ ನೆೇಕಹರರು
 ಮಹನ಴ರಪೆೇಟೆ:- ಕಹಮಿಾಔರು
 ಔುೆಂಬಹರಪೆೇಟೆ:- ಔುೆಂಬಹರ ಷಮುದ್ಹಯದ ಮಣಿಿನ ಮಡಿಕೆ ಴ಹಯಪಹರಿಖಳು ಴ಹಷ಴ಹಗಿದದರು
 ಔುರುಬರಪೆೇಟೆ:- ಔುರುಬ ಷಮುದ್ಹಯದ ಔುರುಬರು ಇಲಿಿ ಴ಹಷ಴ಹಗಿದದರು .
ಪೆೇಟೆಖಳು
27
ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ - ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ ಚ್ೌಔ
 ದೆಂತಔಥೆಯ ಩ರಕಹರ ಇದು ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ ಔಟಿಟದ ನಖರದ ಸೃದಯಭಹ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ ತನನ ಸೆ ಷ
ರಹಜಧ್ಹನಿಯನುನ ಎಲಿಿ ಔಟ್ಟಬೆೇಕೆೆಂದು ನಿಧಾರಿಸಿದ್ಹಖ, 1537ರ ಑ೆಂದು ವುಭದ್ವನದೆಂದು ಅ಴ನ
಩ುರೆ ೇಹಿತರು ನೆೇಗಿಲಿಗೆ ಸ ಡಿದ ನಹಲುಕ ಜೆ ೇಡಿಖಳ ಬಿಳಿ ಎತುತಖಳನುನ ತೆಂದರು . ಗೆ ತ್ಹತದ
ಷಮಯದಲಿಿ ಈ ಜೆ ೇಡಿ ಎತುತಖಳ ಔಟ್ಟನುನ ಬಿಚಿಲಹಯತು. ಅ಴ು ನಹಲುಕ ವಿರುದಧ ದ್ವಔುಕಖಳಲಿಿ
ನೆಲ಴ನುನ ಉಳುತ್ಹತ ಸೆ ೇದ಴ು. ಅ಴ು ಔರಮಿಸಿದ ದ ರ಴ನುನ ಕೆ ೇಟೆಯ ಎಲೆಿ ಎೆಂದು ಖುರುತು
ಮಹಡ್ಲಹಯತು. ಅ಴ು ತ್ೆಗೆದುಕೆ ೆಂಡ್ ಸಹದ್ವ ಸೆ ಷ ನಖರದ ಮುಕಯರಷೆತಖಳಹದ಴ು.
 ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ ಸಹಖ ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ, ಈ ಚ್ೌಔ಴ನುನ ಷ಩ಶಟ಩ಡಿಷು಴ ಔೆಂಭಖಳು ಸಹಖ ಅೆಂಖಡಿಯ
ಮುೆಂಭಹಖಖಳು 1930ರ ಅ಴ಧಿಗೆ ಷೆೇರಿ಴ೆ. ಆಖ ನಖರ ಮುನಿಸಿಪಹಲಿಟಿ, ನಖರ಴ನುನ ಅೆಂದಗೆ ಳಿಷು಴
಩ರಕರಯ್ಕಯಲಿಿ ತ್ೆ ಡ್ಗಿಕೆ ೆಂಡಿತು. ಪೆೇಟೆಯ ಕೆಲ಴ು ರಷೆತಖಳನುನ ಔ ಡ್ ಅಖಲ ಮಹಡಿದರು,
ವಿಶಹದನಿೇಯ಴ಹಗಿ, ಔೆಂಭಖಳ ನಿ಴ಾಸಣೆಗೆ ಅಶುಟ ಸೆಚುಿ ಖಮನ ನಿೇಡ್ಲಹಗಿಲಿ ಸಹಖ ಅೆಂಖಡಿಖಳ
ಮುೆಂಭಹಖಖಳನ ನ ಆಧುನಿಔ ವಿನಹಯಷಖಳನುನ ತೆಂದು ಬದಲಹಯಷಲಹಗಿದ್ೆ. ಈ ಩ರಕರಯ್ಕ ಹಿೆಂದ್ವನ
ಇತಿಸಹಷಕೆಕ ಯಹ಴ುದ್ೆೇ ಷೆೇ಴ೆಯನುನ ಷಲಿಿಷು಴ುದ್ವಲಿ.
28
ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ
 ಸಳೆಯ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಴ಹಣಿಜಯ ರಷೆತಖಳಲಿಿ ಅವಿನ ಯ ರಷೆತಯ ಑ೆಂದು. ಑ೆಂದು ಕಹಲದಲಿಿ ಷಹಲು
ಮರಖಳಿೆಂದ ಔ ಡಿದದ ಈ ರಷೆತಯಲಿಿ ಇೆಂದು ಯಹ಴ ಮರಖಳು ಕಹಣು಴ುದ್ವಲಿ.
 ಆದರೆ ಈಗಿನ ಮೆೈಷ ರ್ ಬಹಯೆಂಕ ಴ೃತತದ್ವೆಂದ ಩ರ಴ೆೇಶ್ಸಿ ಮಹಕೆಾಟ್ ಔಡೆಗೆ ಐದು ನಿಮಿಶ ಷಹಗಿದರೆ
ಎಡ್ಬದ್ವಯಲಿಿ ಑ೆಂದ್ೆೇ ಑ೆಂದು ಅರಳಿಮರ ಮಹತರ ಕಹಣಿಷುತತದ್ೆ. ಈ ಮರದ ಬಳಿ ಩ಶ್ಿಮದ್ವೆಂದ
ರಷೆತಯೆಂದು ಬೆಂದು ಅವಿನ ಯ ರಷೆತಯನುನ ಔ ಡ್ುತತದ್ೆ ಈ ರಷೆತಯ್ಕೇ ʼಆರ್.ಟಿ. ಸಿರೇಟ್ʼ ಅಥ಴ಹ
ʼರೆಂಖನಹಥ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ ರಷೆತʼ. ಈ ಔ ಡ್ುದ್ಹರಿಯೆಂದ 50 ಮಿೇ. ದ ರದಲಿಿ ಐತಿಸಹಸಿಔ
ಶ್ರೇರೆಂಖನಹಥ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ಴ು ಇದ್ೆೇ ರಷೆತಯಲಿಿ ಇರು಴ುದರಿೆಂದ ರಷೆತಗೆ ಆ ಸೆಷರು ಬೆಂದ್ವದ್ೆ.
ಮೊದಲು ಈ ರಷೆತಯನುನ ʼಒ.ಟಿ.ಸಿ. ರಷೆತಯಹಗಿದ್ೆ.
 ಯಲಸೆಂಔ ಮತುತ ಆನೆೇಔಲ್ ಗೆೇಟ್ನುನ ಷೆಂ಩ಕಾಷು಴ ಉತತರ ದ್ವಕಕನಲಿಿ ಷಹಖು಴ ಮುಕಯ ರಷೆತಯ
ಎರಡ್ು ಬದ್ವಖಳನುನ ಆಔರಮಿಸಿಕೆ ೆಂಡಿದ್ೆ, ಇದು ಪೆದದ ಅೆಂಖಡಿ ಬಿೇದ್ವ ವಿಜಯ ನಖರದ ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆಯ
ರಷೆತ ಎೆಂದ್ೆೇ ಇದ್ೆ.
 ಩ೆಂಚ್ಹಲರ ಖುೆಂ಩ನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವದ ಅಔಕಷಹಲಿಖಳು ಸಹಖ ಅಔಕಷಹಲಿಖರು ಉನನತ ಔುವಲ
ಕಹಮಿಾಔಖಳಿಗೆ ಅನಿಯಷು಴ ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ ಚ್ೌಔದ ಷುತತಲ ಕೆೇೆಂದ್ವರೇಔೃತ಴ಹಗಿದ್ೆ. ಇಲಿಿ ಕಹಳಿಕಹೆಂಬ
ದ್ೆೇ಴ಹಲಯವಿದುದ ಈ ಪೆೇಟೆಯಲಿಿರು಴ ಜನರ ಆರಹಧಿಷು಴ ದ್ೆೇವಿಯಹಗಿದ್ಹದಳೆ.
29
ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ
30
ಅವಿನ ಯ ರಷೆತ
31
ರೆೈಸ್ ಷಹಮರಔ ಚರ್ಚಾ
 ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಅ಴ೆನ ಯ ರೆ ೇಡ್ನಲಿಿರು಴ ರೆೈಸ್
ಷಹಮರಔ ಚರ್ಚಾ ನಖರದ ಸಳೆಯ
ಚರ್ಚಾಖಳಲೆ ಿೆಂದು. ಈ ಚಚಾನುನ 1837ರಲಿಿ ಇಲಿಿ
ಔಟ್ಟಲಹಯತು.
.
 1834ರಲಿಿ ಧಮೊೇಾ಩ದ್ೆೇವಔ ವಿಲಿಯೆಂ
ಕಹಯೆಂಪಬೆಲ್ ಈ ಜಮಿೇನನುನ ಕೆ ೆಂಡ್ುಕೆ ೆಂಡ್ು
ಅದನುನ ಑ೆಂದು ತ್ಹತ್ಹಕಲಿಔ ವಹಲೆಗಹಗಿ ಸಹಖ
ಬೆ ೇಧಿಷು಴ ಷಥಳ಴ನಹನಗಿ ಉ಩ಯೇಗಿಸಿದ .
 ಚರ್ಚಾ ಯುರೆ ೇರ್ಪಯನ ವಹಸಿರೇಯ ವೆೈಲಿಯಲಿಿ
ಔಲಿಿನ ಔಟ್ಟಡ್಴ಹಗಿದುದ. ಟ್ಷಕನ ಕಹಲಮ್ಖಳು,
ಪೆಡಿಮೆೆಂಟ್ಖಳು ಮತುತ ಕೇಷೆ ಟೇನ ಔಮಹನು
ಕಟ್ಕಖಳನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವದ್ೆ.
 ಚರ್ಚಾ ಔಟ್ಟಡ್಴ನುನ ಔನಿಶಠ 3 ಬಹರಿ
ಕೆಡ್಴ಲಹಯತು ಮತುತ ಎತತರಿಷಲಹಗಿದ್ೆ, ಩ರಷುತತ
ರಚನೆಯನುನ 1917 ರಲಿಿ ಩ವಿತರಗೆ ಳಿಷಲಹಗಿದ್ೆ.
ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರದ ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧಯೆಂದ ಈ
ಷಹಮರಔಖಳು ಸೆಚುಿ ಅಪಹಯಕೆಕ
಑ಳಗಹಖುತಿತರು಴ುದರಿೆಂದ ಪಹರೆಂ಩ರಿಔ ಩ಟಿಟಯಲಿಿ
ಇತರ ಩ರಮುಕ ಸೆಖುೆರುತುಖಳ ಜೆ ತ್ೆಗೆ ಚರ್ಚಾ
ಅನುನ ಷೆೇರಿಷಲು ಪಹರೆಂ಩ರಿಔ ಷೆಂರಕ್ಷಣಹಕಹರರು
ಅಧಿಕಹರಿಖಳಿಗೆ ಸೆಚುಿ ಑ತ್ಹತಯಷುತಿತದ್ಹದರೆ.
32
 ಪೆೇಟೆ ಎರಡ್ು ಮುಕಯ ಬಿೇಧಿಖಳನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವತುತ ಑ೆಂದು ಉತತರ ದಕ್ಷಿಣಕೆಕ ಷಹಗಿದ ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ ಮತುತಚಿಔಕಪೆೇಟೆ
಩ೂ಴ಾ ಩ಚಿಿಮ ಴ಹಗಿ ಷಹಖುತಿತತುತ . ಇದು ಜ಴ಳಿ ಴ಹಯಪಹರಕೆಕ ಸೆಷರು಴ಹಸಿಯಹಗಿದ್ೆ.
 ಇಲಿಿನ ಇತಿಸಹಷ ಹಿೇಗಿದ್ೆ ; ವತಮಹನದಲಿಿ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರು ನಹಲುಕ ಜೆ ೇಡಿ ಎತುತಖಳ ಷಸಹಯದ್ವೆಂದ ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ
ಮತುತ ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ ಩ರಷ಩ರ ಭೆೇಟಿಯಹಖು಴ ಷಥಳದ್ವೆಂದ ನಹಲುಕ ದ್ವಔುಕಖಳಲಿಿ ಭ ಮಿಯನುನ ಉಳುಮೆ ಮಹಡ್ಲು
ಪಹರರೆಂರ್ಭಸಿದರು .
 ಈ ನಹಲುಕ ದ್ವಔುಕಖಳು ನಹಲುಕ ಩ರಮುಕ ಴ಹಯಪಹರ ಮಹರುಔಟೆಟ ರಷೆತಖಳಹದ಴ು . ಔರಮೆೇಣ ಇತರ
ಷಮಹನಹೆಂತರ ರಷೆತಖಳು ಬೆಂದ಴ು ಮತುತ ಴ಹಯಪಹರದ ಩ರಕಹರಕೆಕ ಅನುಖುಣ಴ಹಗಿ ವಿವಿಧ ಪೆೇಟೆಖಳು ಅಸಿತತಿಕೆಕ
ಬೆಂದ಴ು .
 ಸಿೇರೆ ಆಭರಣಖಳು ಪಹತ್ೆರಖಳು ಮತುತ ಚಿಔಕಪೆೇಟೆಯು ತನನ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ ಖಳು ,ಶ್ಕ್ಷಣ ಷೆಂಷೆಥಖಳು ಮತುತ
ಚಲನಚಿತರ ಮೆಂದ್ವರಖಳಿಗೆ ಸೆಷರು಴ಹಸಿ ಆಗಿದ್ೆ .
 ಖದದಲದ ಴ಹಣಿಜಯ ಩ರದ್ೆೇವ಴ಹದ ಚಿಔಪೆೇಟೆ ಑ೆಂದು ಕಹಲದಲಿಿ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಸೃದಯಭಹಖ಴ಹಗಿತುತ .
 ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಷಖಟ್ು ಮಹರುಔಟೆಟಗೆ ಬಸಳ ಩ರಸಿದಧ಴ಹಗಿದ್ೆ ,ಈ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿ ವಹರ್ಪೆಂಗ್ ಕೆೇ಴ಲ ಬಟೆಟಗೆ
ಸಿೇಮಿತ಴ಹಗಿಲಿ ಬಟೆಟಯೆಂದ ಹಿಡಿದು ಪಹತ್ೆರಖಳ಴ರೆಗೆ ಏನನಹನದರ ಩ಡೆಯಬಸುದು.
 ಇಲಿಿ ಚಿನನ ಮತುತ ಬೆಳಿಳಯ ಅೆಂಖಡಿಖಳು ಸಹಖ ಶ್ರೇಮೆಂತ ಴ಹಯಪಹರಿಖಳು ಈ ಬಿೇದ್ವಯಲಿ಴ೆ.
 ನೆಂಬಿಕೆಗೆ ಅಸಾ಴ಹದ ವುದಧ-ಸತಿತ ಬಟೆಟಖಳು, ವುದಧ-ರೆೇಶೆಮ, ಆಟ್ಾ ಸಿಲ್ಕ, ಴ಷರಖಳು, ಇತ್ಹಯದ್ವಖಳು
ದ್ೆ ರೆಯುತತ಴ೆ.
ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ
33
ಚಿಔಕಪೆೇಟೆಯ ಮಹಕೆಾಟ್ ಚಿತರಣ
34
35
ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ ನಕ್ಷೆ
36
37
ಮೊೇಸನ ಬಿಲಿಡೆಂಗ್ಸ
1900ರ ಴ಹರೆಂಭದಲಿಿ ಈ ಔಟ್ಟಡ್ ಬಸಳ ಸಳೆಯದು, ಬಸಳ
ಇಔಕಟಹಟಗಿದ್ೆ ಸಹಖ ಜನನಿಬಿಡ್ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿದ್ೆ ಎೆಂದು
ಪ್ಲಿೇಷರು ಆಪಹದ್ವಸಿ ಬೆೇರೆಲಹಿದರ ಑ೆಂದು ಸೆ ಷ ಔಟ್ಟಡ್
ಔಟ್ಟಲು ಇದನುನ ಸರಹಜಿಗೆ ಸಹಕ ಸಣ಴ೆತತಬೆೇಕೆೆಂದು ಷಲಸೆ
ನಿೇಡಿದರು.
ತದನುಷಹರ಴ಹಗಿ 1906ರಲಿಿ ಈ ಔಟ್ಟಡ್಴ನುನ ಸಹಜಿ
ಇಷಹಮಯಲ್ ವೆೇಟ್ ಎೆಂಬ ಴ಹಯಪಹರಿಗೆ 30,000
ರ ಪಹಯಖಳಿಗೆ ಮಹರಲಹಯತು.
 ಅ಴ನು ಸಳೆಯ ಔಟ್ಟಡ್಴ನುನ ಬಿೇಳಿಸಿ ಑ೆಂದು ಸೆ ಷ
ಔಟ್ಟಡ್಴ನುನ ಔಟ್ಟಬೆೇಔು ಎೆಂಬ ಶರತತನ ನ ವಿಧಿಸಿದರು.
ತದನುಷಹರ಴ಹಗಿ ವೆೇಟ್ 1909ರಲಿಿ ಑ೆಂದು ಔಟ್ಟಡ್಴ನುನ ಔಟಿಟ
ಅದಕೆಕ ಅಸಮದ್ ಬಿಲಿಡೆಂಗ್ ಎೆಂದ ಸೆಷರನಿನಟ್ಟ ಹಿೆಂದ್ವನ ಕಹಲದ
ಕೆಲ಴ರು ಈ ಔಟ್ಟಡ್಴ನುನ ಈಖಲ ಅದು ಇನುನಿೆಂದ
ಔರೆಯುತ್ಹತರೆ.
ಮಹಮ ಲೆ಩ೇಟ್
38
ಕೆ.ಆರ್. ಮಹರುಔಟೆಟ (ಔೃಶಿರಹಜೆೇೆಂದರ ಮಹರುಔಟೆಟ)
 ಮೆೈಷ ರು ರಹಜಯದ ಩ರಧ್ಹನ ಴ಹಷುತಶ್ಲಿ಩ಖಳಹದ ಎಸೆರ್ಚ
ಲಕ್ಷಮಣ಩಩ನ಴ರು. ಔಲಔತ್ೆಯ ಷುಟ಴ಟ್ಾ ಸಹಗೆ ಮಹಕೆಾಟ್ (ನ ಯ
ಮಹಕೆಾಟ್' ಎೆಂದು ಚಿರ಩ರಿಚಿತ಴ಹಗಿದ್ೆ... ಅದನುನ
ಮಹದರಿಯಹಗಿಟ್ುಟಕೆ ೆಂಡ್ು ಈ ಸೆ ಷ ಮಹರುಔಟೆಟಯ
ವಿನಹಯಷ಴ನುನ ತಯಹರಿಸಿದರು.
 1928 ರಲಿಿ ಕೆ.ಆರ್. ಮಹರುಔಟೆಟ ಷಹಥರ್ಪಷಲಹಯತು
 ಪಹರರೆಂಭದ ದ್ವನಖಳಲಿಿ, ಴ೆೇಗೆ ೇಳಿದ್ಹದಖ ಮುದ ಮಹರುಔಟೆಟಯನುನ
ಯುಔತ಴ಹಗಿ ಸೆ ಷ ಮಹರುಔಟೆಟ ಅಥ಴ಹ ಸೆ ಷ ಮುಕಯ ಮಹರುಔಟಿಟ,
ನಖರದ ಕೆ ೇಳಿ ಮಹರುಔಟೆಟ ಅಥ಴ಹ ಸಿಟಿ ಮಹರುಔಟೆಟ ಎೆಂದು
ಔರೆಯಲಹಖುತಿತತುತ. ಸಿಟಿ ಮಹರುಔಟೆಟ ಕೆಡ್ವಿರ - ಸಳೆಯ
ಮಹರುಔಟೆಟಯ ಮುೆಂಭಹಖದಲಿಿ ವೆೃೇಧಿಷುತಿತದದ ಸೆಷರೆೇ ಆಗಿದ್ೆ
 ಏಶಹಯದಲಿಿನ ದ್ೆ ಡ್ಡ ಩ುಶ಩ ಮಹರುಔಟೆಟಖಳಲಿಿ ಑ೆಂದ್ಹಗಿದ್ೆ ಎೆಂದು
಩ರಿಖಣಿಷಲಹಗಿರು಴ ಏಶಹಯದಲಿಿ ಮೊದಲ ಩ರದ್ೆೇವ಴ಹಗಿದ್ೆ.
 ಇದು ಭಹರತದ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನಲಿಿ ಷರಔುಖಳನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವರು಴ ದ್ೆ ಡ್ಡ
ಷಖಟ್ು ಮಹರುಔಟೆಟಯಹಗಿದ್ೆ. ಮೆೈಷ ರು ಷೆಂಷಹಥನದ ರಹಜರಹದ
ಔೃಶಿರಹಜೆೇೆಂದರ ಑ಡೆಯರ್ ಅ಴ರ ಸೆಷರನುನ ಇಡ್ಲಹಗಿದ್ೆ.
39
ಕಹಟ್ನಪೆೇಟೆ (ಸತಿತಪೆೇಟೆ )
 ಈ ಜನರ್ಪರಯ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಬೆೆಂಖಳೄರು ಕೆೇೆಂದರದಲಿಿದ್ೆ.
 ಸೆಷರೆೇ ಷ ಚಿಷು಴ೆಂತ್ೆ, ಸತಿತಪೆಟ್ ಸಲ಴ಹರು ಬಟೆಟ ಴ಷುತಖಳ ಉತ್ಹ಩ದನಹ ಕೆೇೆಂದರಕೆಕ ನೆಲೆಯಹಗಿದ್ೆ.
 ಸತಿತಪೆೇಟೆ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಅತಯೆಂತ ಸಳೆಯ ಷಥಳಖಳಲಿಿ ಑ೆಂದ್ಹಗಿದ್ೆ.
 ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಅತಯೆಂತ ಸಳೆಯ ಷಥಳ಴ಹಗಿರು಴ುದರಿೆಂದ ಸತಿತಪೆಟ್ ಬೆಳೆಯು಴ುದನುನ ನಿಲಿಿಸಿಲಿ. ಔರಮೆೇಣ, ಈ ಷಥಳ಴ು
ಸಳೆಯ ಴ಹಷುತವೆೈಲಿಖಳನುನ ಸೆ ಷ ರಿೇತಿಯ ಖುಣಲಕ್ಷಣಖಳೆೄೆಂದ್ವಗೆ ಬೆರೆಷುತಿತದ್ೆ, ಇದು ಩ರದ್ೆೇವಕೆಕ ಆಧುನಿಔತ್ೆಯೆಂದ್ವಗೆ
ಷೆಂ಩ರದ್ಹಯದ ಮಿವರಣದ ನೆ ೇಟ್಴ನುನ ನಿೇಡ್ುತತದ್ೆ.
 ಷೆಂಕ್ಷಿ಩ತ಴ಹಗಿ ಸೆೇಳು಴ುದ್ಹದರೆ, ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಕಹಟ್ನಪೆಟ್ ರಹಜಮನೆತನದ ಮೊೇಡಿ ಮತುತ ಆಧುನಿಔ ಷೌೆಂದಯಾ ಮತುತ
ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಷಿೆಂತ ಜ಴ಳಿ ಉದಯಮದ ವಿಶ್ಶಟ ಷೆಂಕೆೇತ಴ಹಗಿದ್ೆ.
 ಕಹಟ್ನಪೆೇಟೆ ದ್ೆೇ಴ಷಹಥನಖಳಿಗೆ ಸೆಷರು಴ಹಸಿಯಹಗಿದ್ೆ. ಇತಿಸಹಷದ ಷುಷಹತದ ಩ುಟ್ಖಳಿೆಂದ ನೆೇರ಴ಹಗಿ ಔತತರಿಸಿದ,
ಸತಿತಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಸಲ಴ಹರು ಩ರಸಿದಧ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯಖಳು, ಚರ್ಚಾಖಳು ಮತುತ ಮಸಿೇದ್ವಖಳಿ಴ೆ.
 ಐತಿಸಹಸಿಔ ಮೌಲಯದ ಸೆ ರತ್ಹಗಿ, ಸತಿತಪೆಟ್ ಅಕಕಪೆೇಟ್ ಎೆಂಬ ಸೆಷರಿನ ಭಹರತದ ಅತಿದ್ೆ ಡ್ಡ ಅಕಕ ಮಹರುಔಟೆಟಯನುನ
ಸೆ ೆಂದ್ವದ್ೆ.
 ಩ರಷುತತ ಆಸಿತ ಮೌಲಯ ರ . 2400/- ರಿೆಂದ ರ . 51,250/- ಩ರತಿ ಚದರ ಅಡಿ.
40
ಕಹಟ್ನಪೆೇಟೆ
„ಶ್ರೇ ಕೆ ೇದೆಂಡ್ರಹಮ ಴ಹಯಯಹಮ ವಹಲೆ ಮತುತ ಭಜನೆ ಮೆಂಡ್ಳಿ‟
41
ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆ
 ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಅತಯೆಂತ ಸಳೆಯ ಩ರದ್ೆೇವಖಳಲಿಿ 2.9 ಕ.ಮಿೇ. ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ ರೆೈಲು
ನಿಲಹದಣದ್ವೆಂದ ಮತುತ ಬಿಎೆಂಟಿಸಿ ಮತುತ 37.1 ಕ.ಮಿೇ. ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ ಅೆಂತರಹಷ್ಟರೇಯ
ವಿಮಹನ ನಿಲಹದಣಕೆಕ . ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆಯ ಩ರಮುಕ ಴ಹಣಿಜಯ ಬಿೇದ್ವ ಬಜಹರ್ ಸಿರೇಟ್ ಆಗಿದುದ, ಅದರ
ಮುೆಂದು಴ರಿಕೆ ಬುಲ್ ಟೆೆಂ಩ಲ್ ರಷೆತಯಹಗಿದ್ೆ.
 ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆಯನುನ 1892 ರಲಿಿ ಷಹಥರ್ಪಷಲಹಯತು ಮತುತ 125 ನೆೇ ಴ಹಷ್ಟಾಕೆ ೇತಸ಴಴ನುನ 2017 ರಲಿಿ 3
ದ್ವನಖಳ ಉತಸ಴ದ್ೆ ೆಂದ್ವಗೆ ಆಚರಿಷಲಹಯತು.ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಕೆ ೇಟೆ ಶ್ರೇ ಩ರಷನನ ಴ೆೆಂಔಟೆೇವಿರ
ಷಹಿಮಿ ದ್ೆೇ಴ಷಹಥನ, ಫೇಟ್ಾ ಸೆೈಷ ಕಲ್, ಟಿ಩ು಩ ಷುಲಹತನ ಷಮಮರ್ ಪಹಯಲೆೇಸ್ ಮತುತ ಮಿೆಂಟೆ ೇ
ಆಷ಩ತ್ೆರಯೆಂತಸ ಅನೆೇಔ ಐತಿಸಹಸಿಔ ರಚನೆಖಳಿ಴ೆ.
 ಮಸಹರಹಜ ಚ್ಹಮರಹಜೆೇೆಂದರ ಑ಡೆಯರ್ ಅ಴ರ ಭೆೇಟಿಯೆಂದ್ಹಗಿ ಈ ಩ರದ್ೆೇವಕೆಕ "ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆ" ಎೆಂಬ
ಸೆಷರು ಬೆಂದ್ವದ್ೆ. ಇದನುನ ಮೊದಲು ಚ್ಹಮರಹಜೆೇೆಂದರ ಪೆೇಟೆ ಎೆಂದು ಸೆಷರಿಷಲಹಯತು, ನೆಂತರ ಅದನುನ
ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆ ಎೆಂದು ಷೆಂಕ್ಷಿ಩ತಗೆ ಳಿಷಲಹಯತು.
 ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಩ರತಿ ಴ಶಾ ಏರ್ಪರಲ್ ಮತುತ ಮೆೇ ತಿೆಂಖಳುಖಳಲಿಿ ಅೆಂದರೆ ರಹಮ ನ಴ಮಿ ಋತುವಿನಲಿಿ ಷೆಂಗಿೇತ
ಕೆೇೆಂದರ಴ಹಖುತತದ್ೆ. ದ್ೆೇವದ ಩ರಮುಕ ಷಹೆಂಷೃತಿಔ ಷೆಂಷೆಥಖಳಲಿಿ ಑ೆಂದ್ಹದ ಶ್ರೇರಹಮಷೆೇ಴ಹ ಮೆಂಡ್ಳಿ RCT,
ಫೇಟ್ಾ ಸೆೈಷ ಕಲ್ ಮೆೈದ್ಹನದಲಿಿ ಴ಹಷ್ಟಾಔ ಜಹಖತಿಔ ಷೆಂಗಿೇತ ಉತಸ಴಴ನುನ ಆಯೇಜಿಷುತತದ್ೆ, ಇದು
ಭಹರತಿೇಯ ವಹಸಿರೇಯ ಷೆಂಗಿೇತ಴ನುನ ಆಯೇಜಿಷುತತದ್ೆ.
42
 ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಅಖರಬತಿತಖಳ (ಧ ಩ದರ಴ಯದ ತುೆಂಡ್ುಖಳು) ಮತುತ ಷೆಂಬೆಂಧಿತ ಴ಷುತಖಳ ಅನೆೇಔ
ತಯಹರಔರಿಗೆ ನೆಲೆಯಹಗಿದ್ೆ. ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಐದು ಮುಕಯ ರಷೆತಖಳು ಮತುತ ಑ೆಂಬತುತ ಅಡ್ಡ ರಷೆತಖಳಿೆಂದ
ಔ ಡಿದ್ೆ. ಩ರತಿ ಮುಕಯ ರಷೆತಯಲ ಿ ದ್ೆೇ಴ಷಹಥನವಿದ್ೆ. ಲೆೇಓಟ್ ಅನುನ ಚ್ೆಸ್ ಬಹಕಸ ಕಹಲೆ ೇನಿ ಎೆಂದು
ಉಲೆಿೇಖಿಷಲಹಗಿದ್ೆ, ಅ಴ುಖಳನುನ ಮ ಲತಃ ನಿಮಿಾಸಿದ್ಹಖ, ಅ಴ೆಲಿ಴ೂ 108 ಅಡಿಯೆಂದ 108 ಅಡಿಖಳಶುಟ
ಚದರ ಆಯಹಮಖಳನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವದದ಴ು, ಅದು ಚ್ೆಸ್ ಬೆ ೇಡ್ಾನೆಂತ್ೆ ಕಹಣು಴ೆಂತ್ೆ ಮಹಡಿತು.
 ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಅಖರಬತಿತಖಳ ಮತುತ ಷೆಂಬೆಂಧಿತ ಴ಷುತಖಳ ಅನೆೇಔ ತಯಹರಔರಿಗೆ ನೆಲೆಯಹಗಿದ್ೆ. ಈ
಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಐದು ಮುಕಯ ರಷೆತಖಳು ಮತುತ ಑ೆಂಬತುತ ಅಡ್ಡ ರಷೆತಖಳಿೆಂದ ಔ ಡಿದ್ೆ. ಩ರತಿ ಮುಕಯ ರಷೆತಯಲ ಿ
ದ್ೆೇ಴ಷಹಥನವಿದ್ೆ. ಲೆೇಓಟ್ ಅನುನ ಚ್ೆಸ್ ಬಹಕಸ ಕಹಲೆ ೇನಿ ಎೆಂದು ಉಲೆಿೇಖಿಷಲಹಗಿದ್ೆ, ಅ಴ುಖಳನುನ
ಮ ಲತಃ ನಿಮಿಾಸಿದ್ಹಖ, ಅ಴ೆಲಿ಴ೂ 108 ಅಡಿಯೆಂದ 108 ಅಡಿಖಳಶುಟ ಚದರ ಆಯಹಮಖಳನುನ
ಸೆ ೆಂದ್ವದದ಴ು, ಅದು ಚ್ೆಸ್ ಬೆ ೇಡ್ಾನೆಂತ್ೆ ಕಹಣು಴ೆಂತ್ೆ ಮಹಡಿತು.
43
ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆ
44
ಬಿನಿು಩ೆೇಟೆ
 1809 ರಲಿಿ ಬಿರಟಿಷ್ ಔೆಂಟೆ ೇನೆಮೆಂಟ್ ಷಹಥ಩ನೆಯೆಂದ್ವಗೆ ಷೆೇ಴ಹ ಚ್ಹಲಿತ ಩ರದ್ೆೇವ಴ೆೆಂದು ಖುರುತಿಷಲ಩ಟಿಟತು,
ನಖರದಲಿಿ ಉತ್ಹ಩ದನೆಯು ಬಸುಮಟಿಟಗೆ ಬಹಯಕಬನಾರ್ಗೆ ತಳಳಲ಩ಟಿಟತು. 1877 ರಲಿಿ ಜ಴ಳಿ ಗಟ್ಔ಴ನುನ
ಷಹಥರ್ಪಷಲಹಯತು, ಯುಕೆಯೆಂದ ಆಮದು ಮಹಡಿಕೆ ೆಂಡ್ ಯೆಂತ್ೆ ರೇ಩ಔರಣಖಳು, ಗಿರಣಿಖಳು ಮಹನ಴ವಕತಗೆ
ಷೆಂಬೆಂಧಿಸಿದ ಴ಯ಴ಷಹಥ಩ನಹ ಷಮಷೆಯಖಳನುನ ಅನುಭವಿಸಿದ಴ು.
 ಸಲ಴ಹರು ಸೆಷರಹೆಂತ ಶ್ಕ್ಷಣ ಮತುತ ಴ೆಯದಯಕೇಯ ಷೆಂಷೆಥಖಳು ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಷುತತಮುತತಲ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿ಴ೆ .
 ಷಮಯದ ಩ುಟ್ಖಳನುನ ಹಿೆಂದಕೆಕ ತಿರುಗಿಸಿ ಮತುತ ಔಳೆದ ವತಮಹನದ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಬೆಳ಴ಣಿಗೆಯನುನ
ಖುರುತಿಸಿದರೆ, ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಮಸತಿ಴ು ನಿಜ಴ಹಗಿಯ ನಿವಿಾ಴ಹದ಴ಹಗಿದ್ೆ.
 1881 ರ ರೆೆಂಡಿವನ ಆಕಟ ನೆಂತರ ಮೆೈಷ ರು ರಹಜಮನೆತನ಴ು ಅಧಿಕಹರ಴ನುನ ಮರಳಿ ಩ಡೆದ್ಹಖ,
ಉದಯಮಕೆಕ ಮತ್ೆ ತಮೆಮ ಆದಯತ್ೆ ನಿೇಡ್ಲಹಯತು ಮತುತ 1884 ರಲಿಿ
'ಬೆೆಂಖಳೄರು ‎
ಷಹ಴ಾಜನಿಔ಴ಹಯತು. ‎
ಮದ್ಹರಸ್ ‎
ಮ ಲದ ‎
ಬಕೆಂಗಹಯಾಮ್ ‎
ಷಹಿಧಿೇನ಩ಡಿಸಿಕೆ ೆಂಡಿತು. ‎
ಕಹನಹಾ
ಟಿಕ ‎
ಮಿಲ್ಸ ‎
(ಬಿನಿನ ‎
ಮಿಲ್ಸ), ‎
ಮಹಖಡಿ ‎
ರಷೆತಯೆಂದ
16 ‎
ಎಔರೆಖಳಶುಟ ‎
ವಿಷಹತರ಴ಹದ ‎
ಆಸಿತಯಲಿಿ ‎
ಕಹಯಾನಿ಴ಾಹಿಷುತಿತದ್ೆ.
 ರಿಯಲ್ ಎಷೆಟೇಟ್ನಲಿಿ ಷಥಳ಴ು ಑ೆಂದು ಩ರಮುಕ ಅೆಂವ಴ಹಗಿದ್ೆ ಮತುತ ಅದರ ಷಥಳ, ಷೆಂ಩ಔಾ, ಷಹರಿಗೆ
ಆಯ್ಕಕಖಳ ಷಮೃದ್ವಧ ಮತುತ ಑ಟಹಟರೆ ನಹಖರಿಔ ಷೌಔಯಾಖಳಿಗೆ ಅನುಔ ಲಔರ಴ಹಗಿದ್ೆ.
45
 ಷಮಯದ ಩ುಟ್ಖಳನುನ ಹಿೆಂದಕೆಕ ತಿರುಗಿಸಿ ಮತುತ ಔಳೆದ ವತಮಹನದ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ
ಬೆಳ಴ಣಿಗೆಯನುನ ಖುರುತಿಸಿದರೆ, ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಮಸತಿ಴ು ನಿಜ಴ಹಗಿಯ ನಿವಿಾ಴ಹದ಴ಹಗಿದ್ೆ.
 ನ ರಹರು ಜನರಿಗೆ ಜಿೇ಴ನೆ ೇಪಹಯ಴ನುನ ಑ದಗಿಷು಴ ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧ ಸೆ ೆಂದುತಿತರು಴ ಉತ್ಹ಩ದನಹ
ಕೆೇೆಂದರ. ಗಹಮೆಾೆಂಟ್ ಉದಯಮದಲಿಿ ಔನಹಾಟ್ಔದ ಪಹರಬಲಯದ ಮ ತಾರ ಩. ಬಿನಿನಪೆೇಟೆ
ಇದ್ೆಲಿದರ ಷೆಂಕೆೇತ಴ಹಗಿ ಮಹ಩ಾಟಿಟದ್ೆ.
 ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯು ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಐತಿಸಹಸಿಔ ಟಿ಩ು಩ ಷುಲಹತನನ ಅರಮನೆ ಮತುತ ಬೆೆಂಖಳೄರು
ಕೆ ೇಟೆ ಈ ಩ರದ್ೆೇವಕೆಕ ಐತಿಸಹಸಿಔ ಆಔಶಾಣೆಯನುನ ಷೆೇರಿಸಿದರೆ, ಲಹಲ್ಬಹಗ್, ಔಬಾನ ಪಹಕಾ,
ಫ್ರೇಡ್ೆಂ ಪಹಕಾ, ರೆೇಸ್ ಕೆ ೇಸ್ಾ, ಎೆಂಎನ ಔೃಶಿರಹವ್ ಪಹಕಾ ಮತುತ ಇತರ ಸಲ಴ಹರು
ಉದ್ಹಯನ಴ನಖಳು ಮತುತ ಉದ್ಹಯನಖಳು ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಸಳೆಯ ಆಔಶಾಣೆಯನುನ
ಉಳಿಸಿಕೆ ೆಂಡಿದ್ೆ.
 ಬಿನಿನ ಮಿಲ್ಸನ ಯವಷುಸ 1880 ರ ದವಔದಲಿಿ ಮತುತ 1890 ರ ದವಔದ ಆರೆಂಭದಲಿಿ 7200 ಔ ಕ
ಸೆಚುಿ ಕೆಲಷಗಹರರನುನ ನೆೇಮಿಸಿಕೆ ೆಂಡಹಖ ಸಲ಴ಹರು ಩ಟ್ುಟ ಬೆಳೆಯತು. ಈ ಷೌಲಭಯದಲಿಿ
ತಯಹರಿಷಲಹದ ಉತತಮ ಖುಣಮಟ್ಟದ ಬಟೆಟಯು ದ್ೆೇವಹದಯೆಂತ ಸೆಚಿಿನ ಬೆೇಡಿಕೆಯನುನ
ಸೆ ೆಂದ್ವದುದ, ಷೆೇನೆಗೆ ಷಸ ಷೆಿಟ್ರ್ಖಳು, ಩ುಲ್ಒ಴ರ್ಖಳು ಮತುತ ಸೆ ದ್ವಕೆಖಳನುನ
಩ೂರೆೈಷುತತದ್ೆ.
 ಬಿನಿನ ಮಿಲ್ಸನ ಷುಷಹಥರ್ಪತ ಉ಩ಸಿಥತಿಯು ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಸೆ ರಸೆ ಮುಮವಿಕೆಗೆ ಕಹರಣ಴ಹಯತು.
ಬಿನಿನಪೆೇಟ್ ಗಿರಣಿಖಳಲಿಿ ಮತುತ ನೆರೆಸೆ ರೆಯಲಿಿ ಉದ್ೆ ಯೇಖದಲಿಿರು಴಴ರಿಗೆ ಬಿಸಿ ಴ಷತಿ
ಕೆೇೆಂದರ಴ಹಯತು ಮತುತ ಗಿರಣಿಖಳ ಯವಸಿಸಗೆ ಷಮಹನಹಥಾಔ಴ಹಯತು.
46
 ಕೆಲ಴ು ದವಔಖಳ ಹಿೆಂದ್ೆ ಸೆ ಷ ಆರ್ಥಾಔ ನಿೇತಿಯ ಩ರಿಚಯ ಮತುತ ಷಹ಴ಾಜನಿಔ ಴ಲಯದ
ಗಟ್ಔಖಳ ಆಔರಮಣಕಹರಿ ಬೆಳ಴ಣಿಗೆಯೆಂದ್ವಗೆ, ಬಿನಿನ ಮಿಲ್ಸ ಅ಴ನತಿಯತತ ಷಹಗಿತು.
ಆದ್ಹಖ ಯ, ಩ರಮುಕ ಮೆಟೆ ರೇಪಹಲಿಟ್ನ ನಖರಖಳಲಿಿ ಩ರ಩ೆಂಚದ್ಹದಯೆಂತದ ಩ರ಴ೃತಿತಯೆಂತ್ೆ,
ಭ ಩ರದ್ೆೇವದ ಩ರಮಹಣದ್ವೆಂದ್ಹಗಿ ಗಿರಣಿಖಳನುನ ರಿಯಲ್ ಎಷೆಟೇಟ್ ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧಗೆ ಩ರಧ್ಹನ
಩ರದ್ೆೇವಖಳೆೆಂದು ಩ರಿಖಣಿಷಲಹಖುತತದ್ೆ.
 ಔಳೆದ ಮ ರು ಴ಶಾಖಳಿೆಂದ ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಷುತತಲಿನ 5 ಕ.ಮಿೇ ಴ಹಯರ್ಪತಯಲಿಿ ಲಭಯವಿರು಴
ಭ ಮಿಯ ಷೆಂಖರಸ಴ು ಸಿಥರ಴ಹಗಿ ಔುಸಿಯುತಿತದ್ೆ. ಬಿನಿನಪೆೇಟ್ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿನ ಩ರಷುತತ ರಿಯಲ್
ಎಷೆಟೇಟ್ ಬೆಲೆಖಳು ಅತಯೆಂತ ಷಮೆಂಜಷ಴ಹಗಿದ್ೆ ಆದರೆ ಆದ್ಹಯದ ಴ಹಯರ್ಪತಯು ಅಗಹಧ಴ಹಗಿದ್ೆ,
ಇದು ಅತಯೆಂತ ಷೆಂ಩ರದ್ಹಯ಴ಹದ್ವ ಅೆಂದ್ಹಜಿನ ಮ ಲಔ಴ೂ ಸೆ ೇಖುತತದ್ೆ. ಔಳೆದ ಮ ರು
಴ಶಾಖಳಲಿಿ ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು 14.8 ವೆೇಔಡಹ ~15 ರಶುಟ ಬೆಲೆಯ ಬೆಳ಴ಣಿಗೆಯನುನ ಔೆಂಡಿದ್ೆ ಎೆಂಬ
ಅೆಂವ಴ು ಮುೆಂಬರು಴ ಴ಶಾಖಳಲಿಿ ಬೆಳ಴ಣಿಗೆಯ ಴ಹಯರ್ಪತಯನುನ ಎತಿತ ತ್ೆ ೇರಿಷುತತದ್ೆ.
 ಸ ಡಿಕೆದ್ಹರರು ಮತುತ ಮನೆಮಹಲಿೇಔರು ಈ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿ ಸ ಡಿಕೆ ಮಹಡ್ಲು ಇದು ಷು಴ಣಾ
ಅ಴ಧಿಯಹಗಿದ್ೆ. ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಭವಿಶಯ಴ು ಸೆಚುಿತಿತರು಴ ರಿಯಲ್ ಎಷೆಟೇಟ್ ಔಥೆಯಹಗಿದ್ೆ.
47
ಬಿನಿು಩ೆೇಟೆ
48
ತಿಗಳರ ಩ೆೇಟೆ
 ಈ ಪೆೇಟೆ ಸಲಷ ರು ಗೆೇಟ್ ಬಳಿ ಇದುದ, ತ್ೆ ೇಟ್ಗಹರಿಕೆಯ ಴ೃತಿತಯಹದ ತಿಖಳರು ಇಲಿಿ ಴ಹಸಿಷುತಿತದದರು . ಇ಴ರು
ಮ ಲತಃ ದ್ೌರ಩ತಿ ಆರಹಧಔರಹಗಿದದರು ಇಲಿಿ ಧಮಾರಹಯ ದ್ೆೇ಴ಷಹಥನವಿದ್ೆ.
 ಬೆೆಂಗಳೂರು ಕರಗ಴ು ಸಲಷ ರು ಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಆಚರಿಷಲಹಖು಴ ಴ಹಷ್ಟಾಔ ಸಬಾ಴ಹಗಿದುದ, ಇದನುನ ತಿಖಳರೆ ಪೆೇಟೆ
ಎೆಂದ ಔರೆಯುತ್ಹತರೆ, ಮುಕಯ಴ಹಗಿ ಴ಹಿನಔುಲ ಕ್ಷತಿರಯ ಷಮುದ್ಹಯದ಴ರು.
 ಆದ್ವವಕತ ದ್ೌರ಩ದ್ವ ಴ಹಿನಔುಲ ಕ್ಷತಿರಯರ ಷಮುದ್ಹಯದ ದ್ೆೇ಴ತ್ೆಯಹಗಿದುದ, ಔನಹಾಟ್ಔ ರಹಜಯದ ಅಖರಖಣಯ
ಷಮುದ್ಹಯಖಳಲಿಿ ಑ೆಂದ್ಹಗಿದ್ೆ. ಧಮಾರಹಯ ಷಹಿಮಿ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ಴ು 800 ಴ಶಾಖಳಿಗಿೆಂತಲ ಸಳೆಯದು.
 ಇದನುನ ಴ಹಿನಔುಲ ಕ್ಷತಿರಯರು ನಿಮಿಾಸಿದ್ಹದರೆ, ಇದು ಔೃಷ್ಟ ಮತುತ ತ್ೆ ೇಟ್ಗಹರಿಕೆಯಲಿಿದದ ನಖರದ ಅತಯೆಂತ ಸಳೆಯ
ಷಮುದ್ಹಯಖಳಲಿಿ ಑ೆಂದ್ಹಗಿದ್ೆ.
 ಮ ಲತಃ, ಈ ಷಮುದ್ಹಯ಴ು ಔೃಷ್ಟ ಮತುತ ತ್ೆ ೇಟ್ಗಹರಿಕಹ ಚಟ್ು಴ಟಿಕೆಖಳನುನ ಅ಴ಲೆಂಬಿಸಿದ್ೆ.
 ಈ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ಴ನುನ ಯಹ಴ಹಖ ನಿಮಿಾಷಲಹಯತು ಎೆಂಬುದಕೆಕ ಯಹ಴ುದ್ೆೇ ಷ಩ಶಟ ಩ುರಹ಴ೆಖಳಿಲಿ.
 ಈ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ಴ನುನ 11 ನೆೇ ವತಮಹನದಲಿಿ ನಿಮಿಾಷಲಹಗಿದ್ೆ ಎೆಂದು ಕೆಲ಴ು ದ್ಹಕಲೆಖಳು ಸೆೇಳುತತ಴ೆ.
ಮಹಖಡಿ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರು ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ಴ನುನ ಔಟ್ುಟ಴ ಮೊದಲು ಈ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯವಿತುತ.
“ಬೆೆಂಖಳೄರು ಔರಖ ಉತಸ಴‟‟
49
 ಶ್ರೇ ಮುಮಮಡಿ ಔೃಶಿರಹಜ ಑ಡೆಯರು ಧಮಾರಹಯ ಷಹಿಮಿ ದ್ೆೇ಴ಷಹಥನಕೆಕ ಇನಹೆಂ ಜಮಿೇನು ನಿೇಡಿದ
ದ್ಹಕಲೆ ಇದ್ೆ. ವಿವಹಲ಴ಹದ ಪಹರೆಂಖಣ, ಅವಿತಥಔಟೆಟ, ಎತತರದ ಔೆಂಬದ ತ ಖುಖಳಿೆಂದ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ಴ು
ಆಔಶಾಔ಴ಹಗಿದ್ೆ.
 ದ್ಹರವಿಡ್ ವೆೈಲಿಯಲಿಿ ಮ ರು ಚಿತರ ಗೆ ೇ಩ುರಖಳಿ಴ೆ. ಮಸಹದ್ಹಿರದ ಮ ಲಔ ಩ರ಴ೆೇಶ್ಸಿದರೆ ಮುಕ
ಮೆಂಟ್಩ದ ಎರಡ್ ಬದ್ವಯಲಿಿ ಔಲಿಿನ ಆನೆಖಳ ಷುೆಂದರ ಶ್ಲ಩ಖಳಿ಴ೆ. ಮೊದಲಹಧಾದ ಮೆಂಟ್಩಴ು ಗನ
ಕೆತತನೆಯ ಔೆಂಬಖಳ ಮೆೇಲೆ ನಿೆಂತಿದ್ೆ. ಇನನಧಾ ಖಭಾಖುಡಿ. ಈ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯದ ಖಭಾಖುಡಿಯಳಗೆ
ಪೆರೇಕ್ಷಔರ ಎಡ್ಭಹಖದಲಿಿ ಧಮಾರಹಯಷಹಿಮಿ ಮತುತ ಬಲಕೆಕ ಶ್ರೇಔೃಶಿನ ವಿಖರಸಖಳಿ಴ೆ. ಇ಴ೆರಡ್ರ
ಮುೆಂದ್ೆ ದ್ೆೈವಿೇವಕತಯ ರ್ಪೇಠವಿದ್ೆ. ಈ ರ್ಪೇಠದಲಿಿ ಸಸಿಔಖಾ಴ನುನ ಅಲೆಂಔರಿಸಿ ಩ೂಜಿಷಲಹಖುತತದ್ೆ. ಇದರ
ಜೆ ತ್ೆಗೆ ಅಜುಾನ, ದ್ೌರ಩ದ್ವ ಮತುತ ರ್ಭೇಮಷೆೇನರ ಷುೆಂದರ ವಿಖರಸಖಳಿ಴ೆ.
 ಬೆೆಂಖಳೄರು ಔರಖ ಑ೆಂಬತುತ ದ್ವನಖಳ ಷಮಹರೆಂಭ. ಸೆ ಷ ಴ಶಾದ ಯುಗಹದ್ವ ಸಬಾದ ನೆಂತರ
ಧವಜಹರೆ ೇಸಣದ್ವೆಂದ ವಿವಿಧ ಕಹಯಾಔರಮಖಳು ನಡೆಯುತತ಴ೆ. ಇ಴ುಖಳಲಿಿ ದ್ಹಿದಶ್ಯೆಂದು ಷಮುದ್ಹಯ
ಆರತಿಷೆೇ಴ೆ ದ್ವೇಪ್ೇತಸ಴, ತರಯೇದಶ್ಯೆಂದು ಸಸಿಔರಹಖದ ರಚನೆ ಮತುತ ಩ರತಿಶಹಠ಩ನೆ,
ಚತುದಾಶ್ಯೆಂದು ಪ್ೆಂಖಲುಷೆೇ಴ೆ ಮತುತ ಪೌಣಾಮಿಯೆಂದು ಔರಖದ ಉತಸ಴.
50
“ಶ್ರೇ ಧಮಪರಾಯಸ್ಾವಮಿ ದ್ೆೇ಴ಾಲಯ ”
51
ನಗತಪ಩ೆೇಟೆ
„ಶ್ರೇಕಹಳಿಕಹೆಂಬಹ ಔಟೆೇವಿರ ಷಹಿಮಿ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ‟
 ನಹಖರ ಎೆಂದರೆ ಴ಹಯಪಹರಕೆೇೆಂದರ
ಸಹಖು ಗಹರಮ ಴ಹಯಪಹರಿ
ಹಿತ್ಹವಕತಖಳಿಗೆ ಮಿೇಷಲಹದ ಜಹತಿ
ಷೆಂಗ಴ಹಗಿದ್ೆ, ಆದುದದರಿೆಂದ
ನಖತಾಪೆೇಟೆ ಴ಹಯಪಹರ
ಷಮುದ್ಹಯ಴ನುನ ಷ ಚಿಷುತತದ್ೆ.
ಇಲಿಿ ಉತತರ ಭಹಖ಴ನುನ ದ್ೆೇ಴ಹೆಂಖರು
ತಮಮ ಷಹೆಂ಩ರದ್ಹಯಔ ಴ೃತಿಯಹದ
ನೆೇಯ್ಕೆ ಅ಴ರ ಩ರಧ್ಹನ ಔಷುಬಹಗಿತುತ.
52
ನಖತಾಪೆೇಟೆ
“ಶ್ರೇ ಲಕ್ಷಿಮೇಷಹಿಮಿ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ ಮತುತ ಆೆಂಜನೆೇಯ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ”
53
“ನಖತಾಪೆೇಟೆ ರಹಜಹ ಮಹಕೆಾಟ್‟‟
54
ಖಣಿಖರಪೆೇಟೆ
„ಶ್ರೇಚನನಷಹಿಮಿ ಔಲಹಯಣ ಮೆಂಟ್಩‟
55
ಷುಲಹತನಪೆೇಟೆ
56
ರಹಗಿಪೆೇಟೆ
57
 ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರದಲಿಿ ಕೆೈಮಖೆದ ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧಗಹಗಿ ಟಿ಩ು಩ ಷುಲಹತನನು ಆಖ ಕೆೈಮಖೆದ
ಕೆೈಗಹರಿಕೆಗೆ ಩ರಸಿದಧ಴ಹಗಿದದ ದ್ೆ ಡ್ಡಬಳಹಳ಩ುರದ್ವೆಂದ ಕೆೈಮಖೆದ಴ರನುನ ಔರೆಯಸಿ ಪೆೇಟೆಯ ಑ೆಂದು
ಭಹಖದಲಿಿ ಅ಴ರಿಗೆ ಕೆೈಮಖೆ ಕಹಖ್ಹಾನೆ ಪಹರರೆಂರ್ಭಷಲು ಷಥಳ಴ನುನ ನಿೇಡಿದನು. ಅ಴ರು
ದ್ೆ ಡ್ಡಬಳಹಳ಩ುರದ಴ರಹಗಿದದ ಕಹರಣ ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಬಳಹಳ಩ುರ ಪೆೇಟೆ ಎೆಂದ್ೆೇ ಸೆಷರು
಩ಡೆಯತು. ಈ ಸೆಷರನುನ ಈ ಩ರದ್ೆೇವ ಈಖಲ ಉಳಿಸಿಕೆ ೆಂಡಿದ್ೆ.
 “ಬಳಹಳ಩ುರ ಶ್ಲಹವಹಷನ’’‎ಈ ವಹಷನ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಬಳೆಪೆೇಟೆ ರೆಂಖನಹಥಷಹಿಮಿ
ದ್ೆೇ಴ಹಲಯದಲಿಿದ್ೆ.
 ಈ ವಹಷನ ವಿಜಯನಖರ ಷಹಮಹರಜಯದ ರಹಮದ್ೆೇ಴ರಹಯ ಆಳಿಿಕೆಯ ಕಹಲದ್ಹದಗಿದ್ೆ, ಇದರ
ರಹಜಧ್ಹನಿ ಇೆಂದ್ವನ ಴ೆಲ ಿರಿನಲಿಿತುತ. ಇದು ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಕೆಲ಴ೆೇ ತ್ೆಲುಖು ವಹಷನಖಳಲಿಿ
಑ೆಂದ್ಹಗಿದ್ೆ. ಇದರಲಿಿ ಬಳೆಪೆೇಟೆಯ ಷಹಥ಩ಔರಹದ ಑ೆಂದನೆೇ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರ ಬಗೆೆ ಉಲೆಿೇಕ ಇದ್ೆ.
ಬೆೇರೆ ಬೆೇರೆ ಊರುಖಳಿೆಂದ ಇಲಿಿಗೆ ಬೆಂದ ಴ಹಯಪಹರಷಥರು ಮತುತ ಇತರ ಮೆಂದ್ವ ಮುತ್ಹಯಳಪೆೇಟೆ
ರೆಂಖನಹಥಷಹಿಮಿ ದ್ೆೇ಴ರಿಗೆ ಷಲಿಿಸಿದ ಅನುದ್ಹನಖಳ ಬಗೆೆ ತಿಳಿಷಲಹಗಿದ್ೆ.
ಬಳಹಳ಩ುರಪೆೇಟೆ
58
ಬಳಹಳ಩ುರಪೆೇಟೆ
ಶ್ರೇ ರೆಂಖನಹಥಷಹಿಮಿ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ
59
ಬಳಹಳ಩ುರ ಶ್ಲಹವಹಷನ
60
ಪೆೇಟೆಯ ಩ರಷುತತ ನಖರ ಸಿಥತಿ
 ಇೆಂದು ಬೆೆಂಖಳೄರು ಮಸಹನಖರದ ಸೃದಯಭಹಖದಲಿಿರು಴ ಪೆೇಟೆಯು ಴ೆೈವಿಧಯಮಯ ಬಳಕೆಯ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿ
1,12,076 ಜನರ ಜನಷೆಂಖ್ೆಯಯನುನ ಴ರದ್ವ ಮಹಡಿದ್ೆ (಴ಷತಿ: 37.5$; ಴ಹಣಿಜಯ: 34.6$; ಕೆೈಗಹರಿಕಹ: 6.1$).
 ಆಧುನಿಔ ಴ಹಯಪಹರಖಳೆೄೆಂದ್ವಗೆ ಅಗಹಧ಴ಹಗಿ ಏಳಿಗೆ ಸೆ ೆಂದ್ವದುದ, ಆಳ಴ಹದ ಬೆೇರ ರಿರು಴ ಷಹೆಂ಩ರದ್ಹಯಔ ಜಿೇ಴ನ
ಮಹದರಿಖಳೆೄೆಂದ್ವಗೆ ಉದ್ೆ ಯೇಖ ಮತುತ ಷಮುದ್ಹಯದ ನಡ್ುವಿನ ಅೆಂತನಿಾಮಿಾತ ಷೆಂಬೆಂಧ಴ನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವರು಴
ವಿರ್ಭನನ ಗಟ್ಔಖಳಹಗಿ಴ೆ.
 ಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಅಸಿತತಿದಲಿಿರು಴ ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧಯ ಩ರ಴ೃತಿತಖಳು ಸೆಚುಿ ನಿಮಿಾಷಲಹದ ಩ರದ್ೆೇವ ಮತುತ ಜನಷಹೆಂದರತ್ೆಯನುನ
ಸೆ ೆಂದ್ವದುದ, ಔಡಿಮೆ ಴ಹಷಯೇಖಯ ಩ರಿಸಿಥತಿಖಳಿಗೆ ಕಹರಣ಴ಹಗಿ಴ೆ಩ುರಷಭಹ ನಿಖಮ಴ು ಸೆ ಷ ಔಟ್ಟಡ್ ಬೆೈಲಹಖಳನುನ
಩ರಿಚಯಷು಴ ಮ ಲಔ ಴ಹಷತ಴ದಲಿಿ ವಿರ್ಭನನ ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧ ಮಹದರಿಖಳನುನ ತರಬಲಿ ಬದಲಹಖುತಿತರು಴ ಷಹಮಹಜಿಔ-
ಆರ್ಥಾಔ ಮಹದರಿಖಳ ವಿ಴ರ಴ಹದ ಅಧಯಯನ ಅತಯಖತಯ.
಩ರಷುತತ ಬೆೆಂಖಳೄರು
61
62
ಉ಩ಷೆಂಸಹರ
 1974ರಲಿಿ ಉದ್ಹಯನಔಲೆಯ ತಜ್ಞ ಸೆರ್ಚ.ಸಿ. ಜ಴ರಹಯರ ಩ುತರ ಸಿ.ಜಿ. ಩ದಮನಹಭ "The Future of
Bangalore” (ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಭವಿಶಯ) ಎೆಂಬ ಑ೆಂದು ಲೆೇಕನ಴ನುನ ಬರೆದರು.
 1960ರ ಔಡೆಯ ಭಹಖದಲಿಿ ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ ಷಭೆಯ ಔಮಿಶನರ್ ಸಹಖ 1971ರಿೆಂದ 1974ರ ಴ರೆಗೆ
ನಖರಹರ್ಭ಴ೃದ್ವಧ ವಿವಿಷಥ ಮೆಂಡ್ಳಿಯ ಅಧಯಕ್ಷರಹಗಿಯ ಷೆೇ಴ೆ ಷಲಿಿಸಿರು಴ ಩ದಯನಹಭ ಅ಴ರು ಇನ ನ
ಅನೆೇಔ ಸುದ್ೆದಖಳಲಿಿ ಷಕಹಾರಕೆಕ ಷೆೇ಴ೆ ಷಲಿಿಸಿದ್ಹದರೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಩ದಮನಹಭನಖರಕೆಕ ಅ಴ರ
ಸೆಷರನಿನಡ್ಲಹಗಿದ್ೆ. ಈ ಹಿೆಂದ್ೆ ಩ರಔಟ್಴ಹಖದ್ೆೇ ಇದದ ಅ಴ರ ಲೆೇಕನದ ಆಯದ ಭಹಖಖಳನುನ ನಿಮಮ
ಮುೆಂದ್ವಡ್ುತಿತದ್ೆದೇ಴ೆ.
 (ಅ಴ರ ಩ುತರ ಸರಿೇಶ್ ಩ದಮನಹಭ ನಮೊಮಡ್ನೆ ಸೆಂಚಿಕೆ ೆಂಡಿದ್ಹದರೆ). ಇದು ಸೆಚ್ಹಿಗಿ ನಖರದ ಇತಿತೇಚಿನ
ಬೆಳ಴ಣಿಗೆಯ ಔಥನದ ಑ೆಂದು ಷಹರಹೆಂವ಴ನುನ ನಿೇಡ್ುತತದ್ೆ. ಲಿದ್ೆ, ನಖರ ಎದುರಿಷುತಿತರು಴ ಷಮಷೆಯಖಳಿಗೆ
ಕೆಲ಴ು ಩ರಿಸಹರಖಳನುನ ಔ ಡ್ ಷ ಚಿಷುತತದ್ೆ. ಩ದಮನಹಭರು ಬೆೆಂಖಳೄರನುನ ಜನದಟ್ಟಣೆಯೆಂದ ಪಹರು
ಮಹಡ್ಲು ನಖರದ ಷುತತಮುತತ ಴ತುಾಲ ಴ಲಯದ ನಖರಖಳ ನಿಮಹಾಣಕೆಕ ಑ತುತ ನಿೇಡಿದ
ಮೊದಲಿಖರಲೆ ಿಬಾರು, ಕೆೆಂಗೆೇರಿ ಉ಩ನಖರ ಸಹಖ ಯಲಸೆಂಔ ಸೆ ಷ ನಖರ ಎರಡ್ನ ನ ಉ಩ನಖರ
ನಖರದ ಴ತುಾಲ ಴ಲಯದ ನಖರಖಳೆಂತ್ೆ ಕೆಲಷ ಮಹಡ್ಲು ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧ ಩ಡಿಷಲಹಯತು.
 ಅ಴ರು ಸೆೇಳಿರು಴ ಕೆಲ಴ು ವಿಚ್ಹರಖಳು (ತಮಮ ತಮಮ ಕಹೆಂಪೌೆಂಡ್ನಲಿಿ ಜನರು ಸಷು ಮತುತ
ಎಮೆಮಖಳನುನ ಷಹಔು಴ೆಂಥ಴ು) ಖತದ ಷೆಂಖತಿಖಳಹದರ ಇತರ ಅನೆೇಔ ಩ರಿಷರ ಮಹಲಿನಯ, ಔಷದ
ವಿಲೆೇ಴ಹರಿ, ಸಹಖ ಮರಖಳು ಸಹಖ ಕೆರೆಖಳ ಸಹನಿ ವಿಚ್ಹರಖಳನುನ 1970ರಿೆಂದಲ ಕೆೇ಴ಲ ಸೆಚಿಿಸಿದ್ೆ.
ನಿೇರಿನ ಕೆ ರತ್ೆಯೆಂತಸ ಅ಴ರ ಕೆಲ಴ು ಭವಿಶಯ಴ಹಣಿಖಳು, ಩ದಮನಹಭರು ಬರೆದ ಈ ಲೆೇಕನದ
ನೆಂತರದ ಅಧಾ ವತಮಹನದಲಿಿ ನಿಷಸೆಂವಯ಴ಹಗಿ ಬಸುತ್ೆೇಔ ನಿಜ಴ಹಗಿ಴ೆ.
63
ಖರೆಂಥ ಷ ಚಿ :-
 ಬೆೆಂಖಳೄರು ಇತಿಸಹಷ - ಬ.ನ ಷುೆಂದರ್ ರಹವ್
 ಬೆೆಂಖಳೄರು ಩ರೆಂ಩ರೆ - S.K ಅರುಣಿ
 ಬೆೆಂಖಳೄರು ದವಾನ (ಷೆಂ಩ುಟ್ 1) - ಷ ಯಾನಹಥ್ ಕಹಮತ್
 https://en.wikipedia.org/wiki/Bengaluru_Pete#See_also
 https://timesofindia.indiatimes.com/city/bengaluru/cottonpet-the-
bustle-of-the-bazaar/articleshow/1541301439.cms
 https://en.m.wikipedia.org/wiki/Chamarajpet
 ಖರೆಂಥಹಲಯ ದಲಿಿನ ಸಳೆಯ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಕೆಲವೆಂದು ಫೇಟೆ ೇಸ್ ಸಹಖು
ಮಹಹಿತಿಯನುನ ತ್ೆಗೆದುಕೆ ಳಳಲಹಗಿದ್ೆ .
64
 https://en.wikipedia.org/wiki/Bangalore_Karaga#Gallery
 https://kn.wikipedia.org/wiki/ಬಳಹಳ಩ುರ_ಶ್ಲಹವಹಷನ#ಇತಿಸಹಷ
ಧನಯ಴ಹದಖಳು
65

More Related Content

Similar to Bengaluru petegalu- new one.pdf

hebbala shasanagalu mn.pdf
hebbala shasanagalu mn.pdfhebbala shasanagalu mn.pdf
hebbala shasanagalu mn.pdfMeghanaN28
 
A cultural study For Karnataka Cuisines Project By Bharath
A cultural study For Karnataka Cuisines Project By BharathA cultural study For Karnataka Cuisines Project By Bharath
A cultural study For Karnataka Cuisines Project By BharathbharathBharath369273
 
Loksatta karnataka manifesto-Kannada
Loksatta karnataka manifesto-KannadaLoksatta karnataka manifesto-Kannada
Loksatta karnataka manifesto-KannadaAnand Yadwad
 
Adjust Everywhere (In Kannada)
Adjust Everywhere (In Kannada)Adjust Everywhere (In Kannada)
Adjust Everywhere (In Kannada)Dada Bhagwan
 
Mysore sandal soap factory.pdf
Mysore sandal soap factory.pdfMysore sandal soap factory.pdf
Mysore sandal soap factory.pdfsushmav2528
 
History of Basavanagudi
History of BasavanagudiHistory of Basavanagudi
History of BasavanagudiVijayGowda45
 
Ramya presentation
 Ramya presentation Ramya presentation
Ramya presentationRamyaAni
 
ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯಗಳು00
ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯಗಳು00ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯಗಳು00
ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯಗಳು00HanumaHanuChawan
 
vijay kumar d.c presentation pdf.pdf
vijay kumar d.c presentation pdf.pdfvijay kumar d.c presentation pdf.pdf
vijay kumar d.c presentation pdf.pdfVIJAYKUMARDC
 
ಸರ್ಕಾರಿ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಬೆಂಗಳೂರು.pdf
ಸರ್ಕಾರಿ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಬೆಂಗಳೂರು.pdfಸರ್ಕಾರಿ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಬೆಂಗಳೂರು.pdf
ಸರ್ಕಾರಿ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಬೆಂಗಳೂರು.pdfJyotiMk4
 
ಹರಪ್ಪ.com.pdf
ಹರಪ್ಪ.com.pdfಹರಪ್ಪ.com.pdf
ಹರಪ್ಪ.com.pdfShashiRekhak6
 
A CULTURAL OF JAINS - Devanahalli
A CULTURAL OF JAINS - DevanahalliA CULTURAL OF JAINS - Devanahalli
A CULTURAL OF JAINS - DevanahalliNagamanicbaby
 
ಜ್ಞಾನದೀಪ. Pdf
ಜ್ಞಾನದೀಪ. Pdfಜ್ಞಾನದೀಪ. Pdf
ಜ್ಞಾನದೀಪ. PdfKarnatakaOER
 
Death: Before, During & After...: What happens when you Die (In Kannada)
Death: Before, During & After...: What happens when you Die (In Kannada)Death: Before, During & After...: What happens when you Die (In Kannada)
Death: Before, During & After...: What happens when you Die (In Kannada)Dada Bhagwan
 

Similar to Bengaluru petegalu- new one.pdf (20)

hebbala shasanagalu mn.pdf
hebbala shasanagalu mn.pdfhebbala shasanagalu mn.pdf
hebbala shasanagalu mn.pdf
 
A cultural study For Karnataka Cuisines Project By Bharath
A cultural study For Karnataka Cuisines Project By BharathA cultural study For Karnataka Cuisines Project By Bharath
A cultural study For Karnataka Cuisines Project By Bharath
 
Loksatta karnataka manifesto-Kannada
Loksatta karnataka manifesto-KannadaLoksatta karnataka manifesto-Kannada
Loksatta karnataka manifesto-Kannada
 
Adjust Everywhere (In Kannada)
Adjust Everywhere (In Kannada)Adjust Everywhere (In Kannada)
Adjust Everywhere (In Kannada)
 
Mysore sandal soap factory.pdf
Mysore sandal soap factory.pdfMysore sandal soap factory.pdf
Mysore sandal soap factory.pdf
 
History of Basavanagudi
History of BasavanagudiHistory of Basavanagudi
History of Basavanagudi
 
Ramya presentation
 Ramya presentation Ramya presentation
Ramya presentation
 
ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯಗಳು00
ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯಗಳು00ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯಗಳು00
ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ದೇವಾಲಯಗಳು00
 
vijay kumar d.c presentation pdf.pdf
vijay kumar d.c presentation pdf.pdfvijay kumar d.c presentation pdf.pdf
vijay kumar d.c presentation pdf.pdf
 
ಸರ್ಕಾರಿ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಬೆಂಗಳೂರು.pdf
ಸರ್ಕಾರಿ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಬೆಂಗಳೂರು.pdfಸರ್ಕಾರಿ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಬೆಂಗಳೂರು.pdf
ಸರ್ಕಾರಿ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ಬೆಂಗಳೂರು.pdf
 
darshan j ppt.ppt.pptx
darshan j ppt.ppt.pptxdarshan j ppt.ppt.pptx
darshan j ppt.ppt.pptx
 
Kannada brochure
Kannada brochureKannada brochure
Kannada brochure
 
Kannada - The Gospel of the Birth of Mary.pdf
Kannada - The Gospel of the Birth of Mary.pdfKannada - The Gospel of the Birth of Mary.pdf
Kannada - The Gospel of the Birth of Mary.pdf
 
ಹರಪ್ಪ.com.pdf
ಹರಪ್ಪ.com.pdfಹರಪ್ಪ.com.pdf
ಹರಪ್ಪ.com.pdf
 
Nimhans hospital
Nimhans hospitalNimhans hospital
Nimhans hospital
 
sharanabasava ppt.pptx
sharanabasava ppt.pptxsharanabasava ppt.pptx
sharanabasava ppt.pptx
 
Srinivas 121021
Srinivas 121021Srinivas 121021
Srinivas 121021
 
A CULTURAL OF JAINS - Devanahalli
A CULTURAL OF JAINS - DevanahalliA CULTURAL OF JAINS - Devanahalli
A CULTURAL OF JAINS - Devanahalli
 
ಜ್ಞಾನದೀಪ. Pdf
ಜ್ಞಾನದೀಪ. Pdfಜ್ಞಾನದೀಪ. Pdf
ಜ್ಞಾನದೀಪ. Pdf
 
Death: Before, During & After...: What happens when you Die (In Kannada)
Death: Before, During & After...: What happens when you Die (In Kannada)Death: Before, During & After...: What happens when you Die (In Kannada)
Death: Before, During & After...: What happens when you Die (In Kannada)
 

Bengaluru petegalu- new one.pdf

  • 1. 1 DEPARTMENT OF POST GRADUATE STUDIES AND GOVERNMENT ARTS COLLEGE RESEARCH CENTER IN HISTORY Dr .B.R. AMBEDKAR VEEDHI, BENGALURU-560001 . A PROJECT REPORT ON ಬೆೆಂಖಳೄರು ಪೆೇಟೆಖಳ ಅಧಯಯನ SUBMITTED BY Register Number-P18CX21A0043 (2022-2023) Under the Guidance of Mrs. SUMA D Assistant Professor Dept. of History Govt. Arts College Bengaluru -560001 Submitted to
  • 2. ಇತಿಸಹಷ ಷಹನತಕೆ ೇತತರ ಅಧಯಯನ ವಿಭಹಖ ಮತುತ ಷೆಂವೆೃೇಧನಹ ಕೆೇೆಂದರ ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು ಅೆಂಬೆೇಡ್ಕರ್ ವಿೇಧಿ, ಬೆೆಂಖಳೄರು - 560001 ಩ತಿರಕೆ – ಇತಿಸಹಷ ಮತುತ ಖಣಕೇಔರಣ ವಿಶಯ : ನಿಯೇಜಿತ ಕಹಯಾ ಬೆೆಂಖಳೄರು ಪೆೇಟೆಖಳ ಅಧಯಯನ ಅ಩ಾಣೆ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಡಾ| ಆರ್. ಕಾ಴ಲಮಮ ಷೆಂಯೇಜಔರು ಇತಿಸಹಷ ಷಹನತಕೆ ೇತತರ ಅಧಯಯನ ವಿಭಹಖ ಮತುತ ಷೆಂವೆೃೇಧನ ಕೆೇೆಂದರ ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು ಬೆೆಂಖಳೄರು, 560001 ಅರ್ಪಾಷು಴ರು ಅವವಥ಩ಪ.ಕೆ 4ನೆೇ ಷೆಮಿಷಟರ್ – ದ್ವಿತಿೇಯ ಎೆಂ.ಎ ವಿದ್ಹಯರ್ಥಾ ನೆ ೇೆಂದಣಿ ಷೆಂಖ್ೆಯ : P18CX21A0043 ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು ಡಹ.ಬಿ.ಆರ್.ಅೆಂಬೆೇಡ್ಕರ್ ವಿೇಧಿ, ಬೆೆಂಖಳೄರು560001 ಮಹಖಾದವಾಔರು ಪ್ರರ ಸ್ುಮಾ ಡಿ ಷಸಹಯಔ ಪಹರಧ್ಹಯ಩ಔರು ಇತಿಸಹಷ ವಿಭಹಖ ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು ಬೆೆಂಖಳೄರು 560001 2
  • 3. 3 EwºÁ¸À ¸ÁßvÀPÉÆÃvÀÛgÀ CzsÀåAiÀÄ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðj PÀ¯Á PÁ¯ÉÃdÄ CA¨ÉÃqÀÌgï «Ã¢, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ – 560 001. ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄð - 2023 ¥ÀwæPÉ : 4.1 EwºÁ¸À ªÀÄvÀÄÛ UÀtQÃPÀgÀt (History and computing) ಅ಩ಪಣೆ ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ £ÀUÀgÀ «±Àé«zÁå®AiÀÄPÉÌ ¸ÀPÁðj PÀ¯Á PÁ¯ÉÃf£À EwºÁ¸À ¸ÁßvÀPÉÆÃvÀÛgÀ ¥ÀzÀ«AiÀÄ ¢éÃwAiÀÄ ªÀµÀðzÀ ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄð ¸À°èPÉ. 1. ¥Àj«ÃPÀëPÀgÀ ¸À» 2. ¥Àj«ÃPÀëPÀgÀ ¸À»
  • 4. 4 ದೃಢೇಔರಣ ಩ತರ ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ ವಿವಿ ವಿದ್ಹಯಲಯಕೆಕ 2022-2023ನೆೇ ವೆೈಕ್ಷಣಿಔ ಷಹಲಿನಲಿಿ “ಇತಿಸಹಷ ಮತುತ ಖಣಕೇಔರಣ” ( History And Computing) ವಿಶಯದಲಿಿ ಅವಿಥ಩಩.ಕೆ (P18CX21A0043) ಎೆಂಬ ದ್ವಿತಿೇಯ ಴ಶಾದಲಿಿ ಇತಿಸಹಷ ಷಹನತಕೆ ೇತತರ ಩ದವಿ ನಿಯೇಜಿತ ಕಹಯಾ಴ನುನ ಷಲಿಿಸಿರುತ್ಹತರೆ ಇದನುನ ಯವಸಿಿಯಹಗಿ ಎೆಂದು ಈ ಮ ಲಔ ದೃಢೇಔರಿಷುತ್ೆತೇ಴ೆ. ಈ ನಿಯೇಜಿತ ಕಹಯಾದ ಯಹ಴ುದ್ೆೇ ಭಹಖ಴ನುನ ಭಹಖವಃ ಅಥ಴ಹ ಩ೂಣಾ಴ಹಗಿ ಆಖಲಿ ಯಹ಴ುದ್ೆೇ ವಿವಿವಿದ್ಹಯಲಯದ ಡಿಪ್ಿೇಮಹ ಅಥ಴ಹ ಩ದವಿಗಹಗಿ ಷಲಿಿಸಿರು಴ುದ್ವಲಿ಴ೆೆಂದು ಈ ಮ ಲಔ ದೃಢೇಔರಿಷುತ್ೆತೇ಴ೆ. ವಿದ್ಹಯರ್ಥಾ ಅವಿಥ಩಩.ಕೆ. ದ್ವಿತಿೇಯ ಎಮ್. ಎ 4 ನೆೇ ಷೆಮಿಷಟರ್ ನೆ ೆಂದಣಿ ಷೆಂಖ್ೆಯ – P18CX21A0043 ಪ್ರ. ಷುಮಹ.ಡಿ ಮಹಖಾದವಾಔರು ಷಸಹಯಔ ಪಹರಧ್ಹಯ಩ಔರು ಇತಿಸಹಷ ಷಹನತಕೆ ೇತತರ ಅಧಯಯನ ವಿಭಹಖ ಮತುತ ಷೆಂವೆೃೇಧನಹ ಕೆೇೆಂದರ ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು ಬೆೆಂಖಳೄರು -560001 ಡಹ. ಆರ್. ಕಹ಴ಲಿಮಮ ಷೆಂಯೇಜಔರು ಇತಿಸಹಷ ಷಹನತಕೆ ೇತತರ ಅಧಯಯನ ವಿಭಹಖ ಮತುತ ಷೆಂವೆೃೇಧನಹ ಕೆೇೆಂದರ ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು ಬೆೆಂಖಳೄರು -560001 ರ್ಪ.ಟಿ ಶ್ರೇನಿ಴ಹಷ ನಹಯಔ ಪಹರೆಂವುಪಹಲರು ಷಕಹಾರಿ ಔಲಹ ಕಹಲೆೇಜು ಬೆೆಂಖಳೄರು - 560001
  • 5. 5 PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼ÀÄ F ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðªÀÅ CvÀåAvÀ dªÁ¨ÁÝj¬ÄAzÀ PÀÆrzÀ PÉ®¸ÀªÁVzÀÄÝ, F ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀĪÀ°è ¤gÀAvÀgÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤ÃrzÀ £À£Àß ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðzÀ ªÀiÁUÀðzÀ±ÀðPÀgÁzÀ ¥ÉÆæ. ¸ÀĪÀiÁ .r gÀªÀjUÉ vÀÄA§Ä ºÀÈzÀAiÀÄzÀ PÀÈvÀdÕvÉAiÀÄ£ÀÄß C¦ð¸ÀÄvÉÛãÉ. F ¤AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¥ÀÆgÉʸÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁgÀ ¤ÃrzÀ £ÀªÀÄä «¨sÁUÀzÀ ¸ÀAAiÉÆÃdPÀgÁzÀ qÁ|| Dgï. PÁªÀ®èªÀÄä gÀªÀjUÀÆ, £ÀªÀÄä PÁ¯ÉÃf£À UÀæAxÀ¥Á®PÀjUÀÆ ºÁUÀÆ UÀtPÀAiÀÄAvÀæ ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀĪÀ£ÀÄß MzÀV¹PÉÆlÖ £ÀªÀÄä PÁ¯ÉÃf£À ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®jUÀÆ ºÀÈzÀAiÀÄ¥ÀƪÀðPÀ PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼À£ÀÄß C¦ð¸ÀÄvÉÛãÉ. JA.J 4£Éà ¸É«Ä¸ÀÖgï «zÁåyð £ÉÆÃAzÀt ¸ÀASÉå : P18CX21A0043 ಅವವಥ಩ಪ.ಕೆ
  • 8. 8 ಩ರಿವಿಡಿ  ಪೆೇಟೆ ಖಳ ಮ ಲ ರಚನೆ ಮತುತ ವಿಷಹತರ  ಭೌಗೆ ೇಳಿಔ ಩ರದ್ೆೇವದ ಆಯ್ಕಕ  ಪೆೇಟೆಖಳ ನಿಮಹಾಣದಲಿಿ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರ ಪಹತರ  ಪೆೇಟೆಖಳ ಩ಟಿಟ  ಪೆೇಟೆಖಳಲಿಿನ ಕೆಲ಴ು ಩ರಮುಕ ಷಥಳಖಳು  ಉ಩ಷೆಂಸಹರ  ಖರೆಂಥ ಷ ಚಿ
  • 10. ರ್ಪೇಠಿಕೆ  ನಾಡ಩ರಭು ಹಿರಿಯ ಕೆೆಂ಩ೆೇಗೌಡರು ಬೆೆಂಗಳೂರು ನಗರ಴ನುು ಕ್ರರವ. 1537ರಲ್ಲಿ ನಿಮಾಪಣ ಮಾಡಿದರು, ನೆಂತರ ಇದನುು ತಮಮ ರಾಜಧಾನಿಯನಾುಗಿ ಮಾಡಿಕೆ ೆಂಡರು. ಅೆಂದಿನಿೆಂದ ಒೆಂದು ವತಮಾನ ಕಾಲ (1537 ರಿೆಂದ 1638 ರ಴ರೆಗೆ) ಬೆೆಂಗಳೂರು ನಗರ, ಯಲಹೆಂಕ ನಾಡ಩ರಭುಗಳ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿ ಮತುು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಩ರಮುಖ್ ಴ಾಣಿಜಯ ಕೆೇೆಂದರ಴ಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಬೆಂದಿತು. ನಾಡ಩ರಭುಗಳ ನೆಂತರ ಹಲ಴ಾರು ಅರಸ್ರು ಬೆೆಂಗಳೂರನುು ತಮಮ ಆಡಳಿತ ಕೆೇೆಂದರ಴ನಾುಗಿ ಮಾಡಿಕೆ ೆಂಡು ಆಳಿದ್ಾಾರೆ. ಈಗ ನಾಡ಩ರಭುಗಳ ರಾಜಧಾನಿಗೆ ಐದು ವತಮಾನಗಳು ಸ್ೆಂದಿ಴ೆ. ಅೆಂದಿನಿೆಂದ ಇೆಂದಿನ಴ರೆಗೆ ಬೆೆಂಗಳೂರು ನಗರ಴ು ತನು ಕಾಲಗಭಪದ್ೆ ಳಗೆ ಅನೆೇಕ ಬದಲಾ಴ಣೆಗಳನುು ಹೆ ೆಂದುತ್ಾು ಬೆಂದಿದುಾ, ತನು ಮ ಲ ಸ್ವರ ಩಴ನೆುೇ ಬದಲ್ಲಸಿಕೆ ೆಂಡಿದ್ೆ. ಈ ಬದಲಾ಴ಣೆಯ ಩ಾರತಿನಿಧಿಕ ಸ್ೆಂಕೆೇತ಴ಾಗಿ ನಾಡ಩ರಭುಗಳ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿಮಾಪಣ಴ಾದ ಩ೆೇಟೆಯನುು ಗಮನಿಸ್ಬಹುದ್ಾಗಿದ್ೆ. 10
  • 11. 11 ನಹಡ್಩ರಭು ಹಿರಿಯ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರು ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ಴ನುನ ಕರ.ವ.1537ರಲಿಿ ನಿಮಹಾಣ ಮಹಡಿದರು. ನೆಂತರ ಇದನುನ ತಮಮ ರಹಜಧ್ಹನಿಯನಹನಗಿ ಮಹಡಿಕೆ ೆಂಡ್ರು. ಅೆಂದ್ವನಿೆಂದ ಑ೆಂದು ವತಮಹನ ಕಹಲ (1537 ರಿೆಂದ 1638 ರ಴ರೆಗೆ) ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ ಯಲಸೆಂಔ ನಹಡ್಩ರಭುಖಳ ರಹಜಧ್ಹನಿಯಹಗಿ ಮತುತ ದಕ್ಷಿಣ ಭಹರತದ ಩ರಮುಕ ಴ಹಣಿಜಯ ಕೆೇೆಂದರ಴ಹಗಿ ಩ರ಴ಧಾಮಹನಕೆಕ ಬೆಂದ್ವತು. ಪೆೇಟೆ ತನನ ಮ ಲ ರಚನೆ ಮತುತ ಷಿರ ಩಴ನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವದದ ಬಗೆಯನುನ ನೆಂತರ ಕಹಲದ ಅೆಂದರೆ ಴ಷಹಸತು ಕಹಲದ ನಕ್ಷೆ ಮತುತ ಩ರತಯಕ್ಷದಶ್ಾಖಳ ಬರ಴ಣಿಗೆಖಳ ಮ ಲಔ ಅಥಾ ಮಹಡಿಕೆ ಳಳಲು ಩ರಯತಿನಷಲಹಗಿದ್ೆ. ನೆಂತರ ಆಯ್ಕಕ ಮಹಡಿಕೆ ೆಂಡ್ ಩ರದ್ೆೇವದ ಷುತತಲ ಮಣಿಿನ ಕೆ ೇಟೆಯನುನ ನಿಮಿಾಸಿದರು ಆದರೆ ಆ ಕೆ ೇಟೆ ಔಟ್ುಟತಿತರು಴ಹಖ ಕೆ ೇಟೆಯ ಬಹಗಿಲು ನಿಲಿಲಹರದ್ೆ ಷದ್ಹ ಬಿಳುತಿತರಲು ಔೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರ ಷೆ ಷೆ ಖರ್ಭಾಣಿ ಲಕ್ಷಮಮಮ ತನನ ಅತಮ ಬಲಿಯೆಂದ ಬಹಗಿಲು ಭದರ಴ಹಗಿ ನಿೆಂತಿತುತ ಎೆಂಬ ಔಥೆಯು ಇದ್ೆ. ಪೆೇಟೆಯ ಮ ಲ ರಚನೆ ಮತುತ ವಿಷಹತರ
  • 12. ಪೆೇಟೆಯ ವಿಷಹತರ  ಬೆೆಂಖಳೄರು ಩ರಿಷರ ಮ ಲತಃ ಬೆಟ್ಟ ಮತುತ ಔಣಿ಴ೆಖಳ ಩ರದ್ೆೇವಇದು ಷಮುದರ ಮಟ್ಟದ್ವೆಂದ ಷುಮಹರು 3000 ಅಡಿ ಎತತರದ ಭ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿದ್ೆ.  ನಹಡ್಩ರಭುಖಳು ಅೆಂದು ನಿಮಿಾಸಿದ ಪೆೇಟೆಯ ಷುತತ ಕೆ ೇಟೆಯ ಅ಴ವೆೇಶ ದ್ೆ ರಔದ್ವದದರ , ಅದರ ವಿಷಹತರ಴ನುನ ಸಳೆಯ ನಕ್ಷೆಖಳ ಮ ಲಔ ಖುರುತಿಷಬಸುದ್ಹಗಿದ್ೆ.  ಪೆೇಟೆಯ ಷುತತಲ ಕೆ ೇಟೆಯು ಈಗಿನ ಖ ಡ್ಸ ಶೆಡ್ ರಷೆತಯೆಂದ ಪಹರರೆಂಭ಴ಹಗಿ ವಹೆಂತಲಹ, ಮೆಜೆಸಿಟಕ ಟಹಕೇಸ್, ಮೆೈಷ ರು ಬಹಯೆಂಕ ಷಔಾಲ್, ಸಡ್ಸನ ಴ೃತತ, ಸಲಷ ರು ಗೆೇಟ್ ಪ್ಲಿೇಸ್ ಠಹಣೆ, ಬಹದ್ಹಮಿ ಸೌಸ್, ಅಬಹಾಸ್ ಖ್ಹನ ಕಹಲೆೇಜು, ಎಸ್.ರ್ಪ. ರೆ ೇಡ್, ಕೆ.ಆರ್.ಮಹರುಔಟೆಟ ಔಟ್ಟಡ್, ಷೆಂಗಿೇನ ಮಸಿೇದ್ವ ಮತುತ ಬಿನಿನಮಿಲ್ ಆ಴ರಣದ಴ರೆಗೆ ವಿಷತರಿಸಿತುತ.  ಇದನುನ ಬಿರಟಿಶರ 1791-92 ನಕ್ಷೆಖಳಲಿಿ “ಬೆೆಂಖಳೄರು ಪೆೇಟೆ” (PETTAH OF BANGALORE) ಎೆಂದು ಔರೆಯಲಹಗಿದ್ೆ. ಈ ಕೆ ೇಟೆಯ ಑ಳೆಂಖಣ಴ನುನ ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ, ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ, ಅವಿನ ಯರಷೆತ, ಮಹಮ ಲು ಪೆೇಟೆ, “ಔರಖ ಉತಸ಴ದ ಮಹಖಾ” ಇತ್ಹಯದ್ವ ಸೆಷರುಖಳಿೆಂದ ಖುರುತಿಷುತ್ಹತರೆ. 12
  • 13. ಭೌಗೆ ೇಳಿಔ ಩ರದ್ೆೇವದ ಆಯ್ಕಕ  ಈ ಆಯ್ಕಕ ಮಹಡಿಕೆ ಳಳಲು ಮತ್ೆ ತೆಂದು ಬಲ಴ಹದ ಕಹರಣವಿದ್ೆ. ಪೆೇಟೆ ಩ರದ್ೆೇವದ ಎಡ್ ಮತುತ ಬಲ ಭಹಖಖಳಲಿಿ ಡೆೈಕ ಎೆಂಬ ಔ಩ು಩ ಶ್ಲೆಯ ಭ ಖಭಾ ಷಹಲು ಇದ್ೆ. ಈ ನೆೈಷಗಿಾಔ ಡೆೈಕ ಶ್ಲೆಯ ಷಹಲಿನಿೆಂದ್ಹಗಿ ಕೆ ೇಟೆಯ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿ ನೆೈಷಗಿಾಔ ಭ ಖಭಾ ನಿೇರಿನ ಑ರತ್ೆಖಳು ಷುಲಭ಴ಹಗಿ ದ್ೆ ರಔಲು ಬಡಹ಴ಣೆಖಳಲಿಿ ಩ರತಿಯೆಂದು ಮನೆಖಳಲಿಿಯ ಬಹವಿಖಳಿದದ಴ು.  ಎತತರ ಩ರದ್ೆೇವದ ಔಣಿ಴ೆಯಲಿಿ ಕೆ ೇಟೆಯನುನ ನಿಮಿಾಸಿದರ ಔ ಡ್ ನಖರದ ನಿ಴ಹಸಿಖಳಿಗೆ ನಿೇರಿನ ಕೆ ರತ್ೆ ಬಹಧಿಷಲಿಲಿ.ಆಯಔಟಿಟನ ಷಥಳ಴ೆೆಂದು ಖುರುತಿಷಬಸುದ್ಹದ ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ಴ು ಅರೆಬೆಟ್ಟಖಳ ವೆರೇಣಿ ಮತುತ ಔಣಿ಴ೆಖಳಿೆಂದ ಆ಴ೃತತ಴ಹಗಿದ್ೆ. ಅಲಿದ್ೆ ಉ಩ನದ್ವಯ ಉಖಮಷಥಳ಴ೂ ಆಗಿದ್ೆ.  ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ಴ು ಕಹ಴ೆೇರಿ ನದ್ವಯ ಉತತರ ದ್ವಕಕಗೆ 80 ಕ.ಮಿೇ ದ ರದಲಿಿದ್ೆ ಸಹಖ ಴ೃಶಭಹ಴ತಿ ನದ್ವಯ ಩ೂ಴ಾ ದೆಂಡೆಯ ಮೆೇಲಿದ್ೆ. ಪೆೇಟೆಯ ಩ೂ಴ಾ ದ್ವಕಕನಲಿಿ ದಕ್ಷಿಣ ರ್ಪನಹಕನಿ ನದ್ವ ಸರಿಯುತತದ್ೆ. ಑ಟಿಟನಲಿಿ ನೆೈಷಗಿಾಔ ಷೆಂ಩ನ ಮಲದ ದೃಷ್ಟಟಯೆಂದಲ ಈ ಩ರದ್ೆೇವ ನಖರದ ನಿಮಹಣಕೆಕ ಬಸು ಷ ಔತ಴ಹದ ಷಥಳ಴ಹಗಿತುತ.  ಬನೆನೇರುಗಟ್ಟ, ಸೆಷರಗಟ್ಟ ಸಹಖ ನೆಂದ್ವ ಬೆಟ್ಟಖಳೆಂತಸ ದಟ್ಟ ಕಹಡ್ುಖಳು ಑ೆಂದ್ೆಡೆಯಹದರೆ, ಗಿರಿನಖರ, ಬಷ಴ನಖುಡಿ, ಖುಟ್ಟಸಳಿಳಖಳೆಂತ್ೆ ಉ಩ ಬೆಟ್ಟ಩ರದ್ೆೇವ಴ನುನ ಖಳು ಮತುತ ಔಣಿ಴ೆಖಳು ಮತ್ೆ ತೆಂದು ಔಡೆ ಇ಴ೆ. ಸಲಷ ರು, ಬೆಳಳೆಂದ ರು, ಸೆ ಷಕೆ ೇಟೆ ಷತತಲ ಮೆೈದ್ಹನ ಩ರದ್ೆೇವಖಳೄ ಈ ನಖರದ ಭೌಗೆ ೇಳಿಔ ಴ಹಯರ್ಪತಯಲಿಿ಴ೆ. 13
  • 14. ಬೆೆಂಖಳೄರು ಪೆೇಟೆ ಖಳ ನಿಮಹಾಣದಲಿಿ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರ ಪಹತರ  ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಸಲ಴ಹರು ಪೆೇಟೆ ನಿಮಿಾಷು಴ುದನುನ ಔೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರು ಪಹರರೆಂರ್ಭಸಿದರು.  ಕೆ ೇಟೆ ಑ಳಗಿನ ಩ರದ್ೆೇವ಴ನುನ ಪೆೇಟೆಖಳಗಿ ವಿೆಂಖಡಿಷಲಹಯತು. ಸಹಖ ಅಲಿಿ ನೆಲೆಷಲು ಴ಹಯಪಹರಿಖಳು ಮತುತ ಔುವಲಔಮಿಾಖಳನುನ ಆಸಹಿನಿಷಲಹಯತು.  ವಿವಿಧ ಜಹತಿ ಮತುತ ಴ೃತಿತಯ ಜನರಿಗೆ ಪೆೇಟೆಯನುನ ಮಿೇಷಲಿಡ್ಲಹಯತು.  ನೆರೆ ರಹಜಯಖಳಿೆಂದ ಴ೃತಿತಬಹೆಂಧ಴ರನುನ ಔರೆಸಿ, ಅ಴ರ಴ರ ಴ೃತಿತಖನುಷಹರ಴ಹಗಿ ಪೆೇಟೆಖಳನುನ ವಿೆಂಖಡಿಸಿ ಅ಴ರನುನ ನೆಲೆಗೆ ಳಿಸಿದನು. ಪಹರರೆಂಭದಲಿಿ ಈ ಪೆೇಟೆಖಳಲಿ ಉದದ ಸಹಖ ಸಖಲ ಔಡಿಮೆ ವಿಸಿತೇಣಾದ್ವೆಂದ ಔ ಡಿದುದ, ಷಣಿ ಖಲಿಿಖಳಹಗಿದದ಴ು.  ಕೆಲ಴ು ಪೆೇಟೆಖಳು ಮಹತರ ರಷೆತ ಎನುನ಴ಶುಟ ದ್ೆ ಡ್ಡದ್ಹಗಿತುತ. ಕೆ ೇಟೆಯ ಑ಳಖಡೆ ಩ೂ಴ಾ, ಩ಶ್ಿಮ ಸಹಖ ಉತತರ ದ್ವಕಕಗೆ ಎರಡ್ು ಮುಕಯ ರಷೆತಖಳು ಔ ಡ್ು಴ ಷಥಳದಲಿಿ ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ ಴ೃತತ ಅರಮನೆ ಑ಳ ಸೆ ರ ಭಹಖದಲಿಿ ಮುಕಯಪೆೇಟೆಖಳಹಗಿದದ಴ು.  ಕೆ ೇಟೆಯ ಑ಳಭಹಖದಲಿಿ ಆಯಹ ಜಹತಿಯ ಜನರ ಴ಷತಿಖಳು ಩ರತ್ೆಯೇಔ ವಿದುದ ಅ಴ರದ್ೆೇ ಆದ ಪೆೇಟೆಖಳಿದದ಴ು.  ಪಹರರೆಂಭದಲಿಿ ಈ ಪೆೇಟೆಖಳೆಲಿ ಉದದ ಸಹಖ ಸಖಲ ಔಡಿಮೆ ವಿಸಿತೇಣಾದ್ವೆಂದ ಔ ಡಿದುದ, ಷಣಿ ಖಲಿಿಖಳಹಗಿದದ಴ು. 14
  • 15. 15 “ಹಿರಿಯ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರು ಔಟಿಟಸಿದ ಕೆ ೇಟೆಯ ಑ೆಂಬತುತ ಬಹಗಿಲುಖಳು ಹಿೇಗಿದದ಴ು’’ 1) ಩ೂ಴ಾಕೆಕ ಸಲಷ ರು ಸೆಬಹಾಗಿಲು 2) ಉತತರಕೆಕ ಯವ಴ೆಂತ಩ುರ ಉ಩ದ್ಹಿರ (ಈಗಿನ ಉಪಹ಩ರ ಪೆೇಟೆ ಪ್ಲಿೇಸ್ ಠಹಣೆ) 3) ಩ಶ್ಿಮಕೆಕ ಷೆ ೆಂಡೆಕೆ ಩಩ ಸೆಬಹಾಗಿಲು (ಈಗಿನ ರೆೈಲೆಿ ಮೆೇಲುಷೆೇತು಴ೆ ಬಳಿ) 4) ಕೆೆಂಗೆೇರಿ ಉ಩ದ್ಹಿರ (ಮೆೈಷ ರು ದ್ಹಿರ) 5) ಕಹನಕಹನಸಳಿಳ ಉ಩ದ್ಹಿರ (ಈಗಿನ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ ಴ೆೈದಯಕೇಯ ಮಸಹವಿದ್ಹಯಲಯ ಬಳಿ) 6) ದಕ್ಷಿಣಕೆಕ ಆನೆೇಔಲ್ ಹಿಬಹಾಗಿಲು (ಈಗಿನ ಔಲಹಸಿಪಹಳಯ ಪ್ಲಿೇಸ್ ಠಹಣೆ ಹಿೆಂಭಹಖ) 7) ಯಲಸೆಂಔ ಸೆಬಹಾಗಿಲು 8) ಷಜಹಾ಩ುರದ ಬಹಗಿಲು 9) ಴ತ ಾರು ಉ಩ದ್ಹಿರ
  • 17. ಯಲಸೆಂಔದ್ಹಿರ 17 6  ನಹಡ್಩ರಭುಖಳು ತಮಮನುನ ಯಲಸೆಂಔ ನಹಡ್಩ರಭುಖಳೆೆಂದು ಔರೆದುಕೆ ೆಂದ್ವದ್ಹದರೆ . ಆದದರಿೆಂದ ತ್ಹ಴ು ನಿಮಿಾಸಿದ ಪೆೇಟೆಯ ಷುತತಲು ಕೆ ೇಟೆಯ ಉತತರ ದ್ಹಿರಕೆಕ ಯಲಸೆಂಔ ದ್ಹಿರ಴ೆೆಂದು ಸೆಷರಿಟಿಟರಬಸುದು ಎೆಂದು ವಿದ್ಹಯೆಂಷರು ಅರ್ಭಪಹರಯ಩ಟಿಟದ್ಹಧರೆ.  ಇದು ಈಗಿನ ಮೆೈಷ ರು ಬಹಯೆಂಕ ಷಔಾಲ್ ಸತಿತರದಲಿಿದ್ೆ . ಈ ದ್ಹಿರದ್ವೆಂದ ಪೆೇಟೆಯ ಮುಕಯಬಿೇದ್ವಯನುನ ಩ರ಴ೆೇಶ್ಷಬಸುದು. ಇೆಂದ್ವನ ಅವಿನ ಯರಷೆತಯ್ಕೇ ಆ ಕಹಲದ ನಖರದ ಮುಕಯಬಿೇದ್ವಯಹಗಿತುತ.  ಈ ರಷೆತಯು ಸಳೆಯ ಕಹಲದಲಿಿ ದ್ೆ ಡ್ಡ ಪೆೇಟೆ ರಷೆತಯಹಗಿತುತ.
  • 18. ಸಲಷ ರುದ್ಹಿರ 18 7 ಪೆೇಟೆಯ ಷುತತಲಿನ ಕೆ ೇಟೆಯ ಩ೂ಴ಾ ದ್ವಕಕಗಿದ್ೆ. ಇದು ಈಗಿನ ಕಹಪ್ಾರೆೇಶನ ಷಔಾಲ್ ಸತಿತರದ ಬಹದ್ಹಮಿ ಸೌಸ್ ಔಟ್ಟಡ್ದ ಬಳಿಯಲಿಿದುದ, ಇದು ನಕ್ಷೆಯ ಆಧ್ಹರದ್ವೆಂದ ಸೆೇಳಬಸುದು ಈ ದ್ಹಿರ಴ನುನ ಬಸಳ ಉದದ಴ಹಗಿ ಔಟ್ಟಲಹಗಿದುದ ಷುತತಲ ಆಳ಴ಹದ ಔೆಂದಔಖಳಿೆಂದ ನಿಮಿಾಷಲಹಗಿದ್ೆ.
  • 19. ಆನೆೇಔಲ್ ದ್ಹಿರ ಇದು ಕೆ ೇಟೆಯ ದಕ್ಷಿಣ ದ್ವಕಕಗೆ ಇದ್ೆ. ಈ ದ್ಹಿರದ ಬಗೆೆ ಸಳೆಯ ದ್ಹಕಲೆ ಖಳು ಸೆಚ್ಹಿಗಿ ದ್ೆ ರೆಯು಴ುದ್ವಲಿ . ಇದ್ೆ ೆಂದು ಉ಩ದ್ಹಿರ಴ಹಗಿತುತ ಎೆಂದು ಸೆೇಳಬಸುದು. ನಖತಾರಪೆೇಟೆಯೆಂದ ಮೆೈಷ ರು ರಷೆತಗೆ ಬೆಂದು ಷೆೇರು಴ ರಷೆತಯಲಿಿ ಈ ದ್ಹಿರವಿದ್ವತುತ. ಇದರ ನಿಮಹಾಣಕೆಕ ಷಿಯೆಂ ತ್ಹಯಖದ ದುರೆಂತ ದೆಂತಔಥೆ ಇದ್ೆ. ಩ರಷುತತ಴ಹಗಿ ಇ ಗೆೇಟ್ ಕಹಟ್ನ ಪೆೇಟೆ ಪ್ಲಿೇಸ್ ಠಹಣೆಯಹಗಿದ್ೆ. 19
  • 20. ಕೆೆಂಗೆೇರಿ ದ್ಹಿರ ಇದು ಩ಶ್ಿಮ ದ್ವಕಕಗೆ ಇದ್ೆ. ಅರಳೆೇಪೆೇಟೆಯ ಮುಕಯ ರಷೆತಯ ರಹಯನ ರಷೆತಯನುನ ಷೆೇರು಴ ಷಥಳದಲಿಿದುದ,ಈ ದ್ಹಿರ ನಿಮಿಾಸಿದಕೆಕ ಷಹಕ್ಷಿಯಹಗಿ ಇಲಿಿ ಅೆಂಜನೆೇಯ ಷಹಿಮಿಯ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ ಈಖಲ ಇದ್ೆ. ಈಖ ಩ರಷುತತ಴ಹಗಿ ಉಪಹ಩ರ್ ಪೆೇಟೆ ಪ್ಲಿೇಸ್ ಷೆಟೇಶನ ಆಗಿದ್ೆ. 20 9
  • 21. ಪೆೇಟೆಯ ಸಹದ್ವ ಇದರಲಿಿ ನಿೇ಴ು ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ನ ಩ುರಹತನ ನಖರದುದದಔ ಕ ನಡೆಯುತಿತೇರಿ ಸಹಖ ಇಲಿಿ ನಡೆದ ಐತಿಸಹಸಿಔ ಔದನ಴ನುನ ಩ುನರ್ ರ ರ್ಪಷುತಿತೇರಿ. 21
  • 22. ಪೆೇಟೆಖಳ ವಿೆಂಖಡ್ಣೆ 22 ಜಹತಿ ಸಹಖ ಴ಯಕತ ಆಧ್ಹರದ ಮೆೇಲೆ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಕೆಲ಴ು ಪೆೇಟೆಖಳು  ತಿಖಳರಪೆೇಟೆ  ಮಹಮ ಲ್ಪೆೇಟೆ  ತ್ೆಲುಖುಪೆೇಟೆ  ಷುಲಹತನ ಪೆೇಟೆ  ಔಬಾನ ಪೆೇಟೆ  ಔಬಾನ ಪೆೇಟೆ  ಸಲಷ ರುಪೆೇಟೆ  ನಹರಹಯಣವೆಟಿಟಪೆೇಟೆ  ರೆೇ಴ಣವೆಟಿಟಪೆೇಟೆ  ಬನಿನಪೆೇಟೆ  ಬಲಹಿ಩ುರಪೆೇಟೆ  ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆ  ರಹಣಹಸಿೆಂಗ್ ಪೆೇಟೆ  ಷೌರಹಶರಪೆೇಟೆ  ಲಿೆಂಖವೆಟಿಟಪೆೇಟೆ
  • 23. ಴ೃತಿತಯ ಆಧ್ಹರದ ಮೆೇಲೆ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಕೆಲ಴ು ಪೆೇಟೆಖಳು 23  ಅಕಕಪೆೇಟೆ  ಔುೆಂಬಹರಪೆೇಟೆ  ರಹಗಿಪೆೇಟೆ  ಮುತ್ಹಯಲಪೆೇಟೆ  ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ  ಮೆಂಡಿಪೆೇಟೆ  ಅೆಂಚ್ೆಪೆೇಟೆ  ಬಳೆಪೆೇಟೆ  ಅರಳೆ ಪೆೇಟೆ  ಔುರುಬರಪೆೇಟೆ  ಗೆ ಲಿರಪೆೇಟೆ  ಮಡಿ಴ಹಳಪೆೇಟೆ  ಸ ಴ಹಡಿಖಪೆೇಟೆ  ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ  ಉ಩಩ರಪೆೇಟೆ
  • 24. 24  ಅೆಂಚ್ೆಪೆೇಟೆ :- ಈ ಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಅೆಂಚ್ೆ ಷೆಂ಴ಸನ ಴ಯ಴ಸಹರ ಕೆೇೆಂದ್ವರೇಔೃತ಴ಹಗಿತುತ.  ಅರಳೆೇಪೆೇಟೆ :- ಈ ಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಸತಿತ ಴ಯ಴ಹಟ್ು ನಡೆಷಲಹಖುತಿತತುತ .ಗೆ ೇಣಿಖರು ಗೆ ೇಣಿಚಿೇಲ ನೆೇಯು಴಴ರ ಜಹತಿ ಈ ಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಕೆೇೆಂದ್ವರೇಔೃತ಴ಹಗಿತುತ.  ಷುಣಿಔಲುಿಪೆೇಟೆ :- ಇಲಿಿ ಔಟ್ಟಡ್ ನಿಮಹಾಣಕೆಕ ಬಳಷು಴ ಷುಣಿದ ಔಲುಿ ಸಹಖ ಗಹರೆ ಇತ್ಹಯದ್ವ ಇಲಿಿ ಮಹರಹಟ್ ಮಹಡ್ಲಹಖುತಿತತುತ .  ತರಖು ಪೆೇಟೆ :- ಇಲಿಿ ದ್ವನಸಿ ಩ದ್ಹಥಾಖಳಹದ ಬೆಲಿ ಑ಣಮೆಣಸಿನಕಹಯ ಸಹಖ ಖೃಸ ಬಳಕೆಯ ಴ಷುತಖಳನುನ ಮಹರಹಟ್ ಮಹಡ್ುತಿತದದರು.  ತ್ಹರಹಮೆಂಡ್ಲ ಪೆೇಟೆ:- ಇಲಿಿ ಮದುದ ಖುೆಂಡ್ು, ರ್ಪರೆಂಗಿ ತಯಹರಿಷು಴ ಕಹಖ್ಹಾನೆ ಇತುತ ಎೆಂದು ಸೆೇಳಲಹಗಿದ್ೆ.  ಸಲಷ ರು ಪೆೇಟೆ:- ಸಲಷ ರ್ ಗೆೇಟ್ ಹಿೆಂಭಹಖದ ಩ರದ್ೆೇವ಴ನುನ ಸಲಷ ರು ಪೆೇಟೆ ಎನುನತಿದದರು. ಪೆೇಟೆಖಳು
  • 25. 25  ಕೆ ೇಮಟಿಪೆೇಟೆ:- ಇಲಿಿ ಔುೆಂಬಹರರು ಴ಹಷ಴ಹಗಿದುದ ತಮಮ ಴ೃತಿತಯನುನ ನಡೆಷುತಿದದರು.  ಮುತ್ಹಯಲಪೆೇಟೆ:- ಇಲಿಿ ಮುತುತಖಳ ಴ಹಯಪಹರ ನಡೆಯುತಿತತುತ.  ರಹಗಿ ಪೆೇಟೆ:- ಇಲಿಿ ದುಡಿಯು಴ ಴ಖಾದ ಩ರಮುಕ ಆಸಹರ಴ಹಗಿ ರಹಗಿಯನುನ ಮಹರಹಟ್ ಮಹಡ್ಲಹಖುತಿತತುತ .  ಅರಳೆಪೆೇಟೆ (ಔಬಾನಪೆೇಟೆ) :-ದ್ೆೇ಴ಹೆಂಖ ಷಮುದ್ಹಯದ ಜ಴ಳಿ ಴ಹಯಪಹರಿಖಳು.  ಬಳೆೇಪೆೇಟೆ:-ಬಳೆ ಮತುತ ಷೆಂಗಿೇತ ಴ಹದಯ ಮಹರಹಟ್ಗಹರರು.  ಬಳಹಳ಩ುರಪೆೇಟೆ:- ದ್ೆ ಡ್ಡಬಳಹಳ಩ುರದ ನೆೇಕಹರರು.  ಗಹಣಿಖರಪೆೇಟೆ:- ಗಹಣಿಖ ಷಮುದ್ಹಯದ ಎಣೆಿ ಴ಹಯಪಹರಿಖಳು.  ಗೆ ಲಿರಪೆೇಟೆ:- ಗೆ ಲಿ ಷಮುದ್ಹಯದ ಔುರಿಗಹಹಿಖಳು  ಸುರಿಯೇಪೆೇಟೆ:- ಬಳಿಳಯ ಮಹರುಔಟೆಟ
  • 26. 26  ಷುಲಹತನಪೆೇಟೆ :- ಕಹಖದ ಉತ಩ನನ ಮಹರಹಟ್ಗಹರರು  ಷೌರಹಶರಪೆೇಟೆ:-ಷೌರಹಶರದ ಴ಹಯಪಹರಿಖಳು  ಷೆಂತುಷಹಪೆೇಟೆ:- ಔುವಲಔಮಿಾಖಳು  ರಣಸಿೆಂಖಪೆೇಟೆ:- ರಹಣಹ ಷೆಂಖ  ಩ಟ್ ನಲಪೆೇಟೆ :- ರೆೇಶೆಮ ನೆೇಕಹರರು  ಮಹನ಴ರಪೆೇಟೆ:- ಕಹಮಿಾಔರು  ಔುೆಂಬಹರಪೆೇಟೆ:- ಔುೆಂಬಹರ ಷಮುದ್ಹಯದ ಮಣಿಿನ ಮಡಿಕೆ ಴ಹಯಪಹರಿಖಳು ಴ಹಷ಴ಹಗಿದದರು  ಔುರುಬರಪೆೇಟೆ:- ಔುರುಬ ಷಮುದ್ಹಯದ ಔುರುಬರು ಇಲಿಿ ಴ಹಷ಴ಹಗಿದದರು . ಪೆೇಟೆಖಳು
  • 27. 27 ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ - ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ ಚ್ೌಔ  ದೆಂತಔಥೆಯ ಩ರಕಹರ ಇದು ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ ಔಟಿಟದ ನಖರದ ಸೃದಯಭಹ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ ತನನ ಸೆ ಷ ರಹಜಧ್ಹನಿಯನುನ ಎಲಿಿ ಔಟ್ಟಬೆೇಕೆೆಂದು ನಿಧಾರಿಸಿದ್ಹಖ, 1537ರ ಑ೆಂದು ವುಭದ್ವನದೆಂದು ಅ಴ನ ಩ುರೆ ೇಹಿತರು ನೆೇಗಿಲಿಗೆ ಸ ಡಿದ ನಹಲುಕ ಜೆ ೇಡಿಖಳ ಬಿಳಿ ಎತುತಖಳನುನ ತೆಂದರು . ಗೆ ತ್ಹತದ ಷಮಯದಲಿಿ ಈ ಜೆ ೇಡಿ ಎತುತಖಳ ಔಟ್ಟನುನ ಬಿಚಿಲಹಯತು. ಅ಴ು ನಹಲುಕ ವಿರುದಧ ದ್ವಔುಕಖಳಲಿಿ ನೆಲ಴ನುನ ಉಳುತ್ಹತ ಸೆ ೇದ಴ು. ಅ಴ು ಔರಮಿಸಿದ ದ ರ಴ನುನ ಕೆ ೇಟೆಯ ಎಲೆಿ ಎೆಂದು ಖುರುತು ಮಹಡ್ಲಹಯತು. ಅ಴ು ತ್ೆಗೆದುಕೆ ೆಂಡ್ ಸಹದ್ವ ಸೆ ಷ ನಖರದ ಮುಕಯರಷೆತಖಳಹದ಴ು.  ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ ಸಹಖ ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ, ಈ ಚ್ೌಔ಴ನುನ ಷ಩ಶಟ಩ಡಿಷು಴ ಔೆಂಭಖಳು ಸಹಖ ಅೆಂಖಡಿಯ ಮುೆಂಭಹಖಖಳು 1930ರ ಅ಴ಧಿಗೆ ಷೆೇರಿ಴ೆ. ಆಖ ನಖರ ಮುನಿಸಿಪಹಲಿಟಿ, ನಖರ಴ನುನ ಅೆಂದಗೆ ಳಿಷು಴ ಩ರಕರಯ್ಕಯಲಿಿ ತ್ೆ ಡ್ಗಿಕೆ ೆಂಡಿತು. ಪೆೇಟೆಯ ಕೆಲ಴ು ರಷೆತಖಳನುನ ಔ ಡ್ ಅಖಲ ಮಹಡಿದರು, ವಿಶಹದನಿೇಯ಴ಹಗಿ, ಔೆಂಭಖಳ ನಿ಴ಾಸಣೆಗೆ ಅಶುಟ ಸೆಚುಿ ಖಮನ ನಿೇಡ್ಲಹಗಿಲಿ ಸಹಖ ಅೆಂಖಡಿಖಳ ಮುೆಂಭಹಖಖಳನ ನ ಆಧುನಿಔ ವಿನಹಯಷಖಳನುನ ತೆಂದು ಬದಲಹಯಷಲಹಗಿದ್ೆ. ಈ ಩ರಕರಯ್ಕ ಹಿೆಂದ್ವನ ಇತಿಸಹಷಕೆಕ ಯಹ಴ುದ್ೆೇ ಷೆೇ಴ೆಯನುನ ಷಲಿಿಷು಴ುದ್ವಲಿ.
  • 28. 28 ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ  ಸಳೆಯ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಴ಹಣಿಜಯ ರಷೆತಖಳಲಿಿ ಅವಿನ ಯ ರಷೆತಯ ಑ೆಂದು. ಑ೆಂದು ಕಹಲದಲಿಿ ಷಹಲು ಮರಖಳಿೆಂದ ಔ ಡಿದದ ಈ ರಷೆತಯಲಿಿ ಇೆಂದು ಯಹ಴ ಮರಖಳು ಕಹಣು಴ುದ್ವಲಿ.  ಆದರೆ ಈಗಿನ ಮೆೈಷ ರ್ ಬಹಯೆಂಕ ಴ೃತತದ್ವೆಂದ ಩ರ಴ೆೇಶ್ಸಿ ಮಹಕೆಾಟ್ ಔಡೆಗೆ ಐದು ನಿಮಿಶ ಷಹಗಿದರೆ ಎಡ್ಬದ್ವಯಲಿಿ ಑ೆಂದ್ೆೇ ಑ೆಂದು ಅರಳಿಮರ ಮಹತರ ಕಹಣಿಷುತತದ್ೆ. ಈ ಮರದ ಬಳಿ ಩ಶ್ಿಮದ್ವೆಂದ ರಷೆತಯೆಂದು ಬೆಂದು ಅವಿನ ಯ ರಷೆತಯನುನ ಔ ಡ್ುತತದ್ೆ ಈ ರಷೆತಯ್ಕೇ ʼಆರ್.ಟಿ. ಸಿರೇಟ್ʼ ಅಥ಴ಹ ʼರೆಂಖನಹಥ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ ರಷೆತʼ. ಈ ಔ ಡ್ುದ್ಹರಿಯೆಂದ 50 ಮಿೇ. ದ ರದಲಿಿ ಐತಿಸಹಸಿಔ ಶ್ರೇರೆಂಖನಹಥ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ಴ು ಇದ್ೆೇ ರಷೆತಯಲಿಿ ಇರು಴ುದರಿೆಂದ ರಷೆತಗೆ ಆ ಸೆಷರು ಬೆಂದ್ವದ್ೆ. ಮೊದಲು ಈ ರಷೆತಯನುನ ʼಒ.ಟಿ.ಸಿ. ರಷೆತಯಹಗಿದ್ೆ.  ಯಲಸೆಂಔ ಮತುತ ಆನೆೇಔಲ್ ಗೆೇಟ್ನುನ ಷೆಂ಩ಕಾಷು಴ ಉತತರ ದ್ವಕಕನಲಿಿ ಷಹಖು಴ ಮುಕಯ ರಷೆತಯ ಎರಡ್ು ಬದ್ವಖಳನುನ ಆಔರಮಿಸಿಕೆ ೆಂಡಿದ್ೆ, ಇದು ಪೆದದ ಅೆಂಖಡಿ ಬಿೇದ್ವ ವಿಜಯ ನಖರದ ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆಯ ರಷೆತ ಎೆಂದ್ೆೇ ಇದ್ೆ.  ಩ೆಂಚ್ಹಲರ ಖುೆಂ಩ನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವದ ಅಔಕಷಹಲಿಖಳು ಸಹಖ ಅಔಕಷಹಲಿಖರು ಉನನತ ಔುವಲ ಕಹಮಿಾಔಖಳಿಗೆ ಅನಿಯಷು಴ ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ ಚ್ೌಔದ ಷುತತಲ ಕೆೇೆಂದ್ವರೇಔೃತ಴ಹಗಿದ್ೆ. ಇಲಿಿ ಕಹಳಿಕಹೆಂಬ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯವಿದುದ ಈ ಪೆೇಟೆಯಲಿಿರು಴ ಜನರ ಆರಹಧಿಷು಴ ದ್ೆೇವಿಯಹಗಿದ್ಹದಳೆ.
  • 31. 31 ರೆೈಸ್ ಷಹಮರಔ ಚರ್ಚಾ  ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಅ಴ೆನ ಯ ರೆ ೇಡ್ನಲಿಿರು಴ ರೆೈಸ್ ಷಹಮರಔ ಚರ್ಚಾ ನಖರದ ಸಳೆಯ ಚರ್ಚಾಖಳಲೆ ಿೆಂದು. ಈ ಚಚಾನುನ 1837ರಲಿಿ ಇಲಿಿ ಔಟ್ಟಲಹಯತು. .  1834ರಲಿಿ ಧಮೊೇಾ಩ದ್ೆೇವಔ ವಿಲಿಯೆಂ ಕಹಯೆಂಪಬೆಲ್ ಈ ಜಮಿೇನನುನ ಕೆ ೆಂಡ್ುಕೆ ೆಂಡ್ು ಅದನುನ ಑ೆಂದು ತ್ಹತ್ಹಕಲಿಔ ವಹಲೆಗಹಗಿ ಸಹಖ ಬೆ ೇಧಿಷು಴ ಷಥಳ಴ನಹನಗಿ ಉ಩ಯೇಗಿಸಿದ .  ಚರ್ಚಾ ಯುರೆ ೇರ್ಪಯನ ವಹಸಿರೇಯ ವೆೈಲಿಯಲಿಿ ಔಲಿಿನ ಔಟ್ಟಡ್಴ಹಗಿದುದ. ಟ್ಷಕನ ಕಹಲಮ್ಖಳು, ಪೆಡಿಮೆೆಂಟ್ಖಳು ಮತುತ ಕೇಷೆ ಟೇನ ಔಮಹನು ಕಟ್ಕಖಳನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವದ್ೆ.  ಚರ್ಚಾ ಔಟ್ಟಡ್಴ನುನ ಔನಿಶಠ 3 ಬಹರಿ ಕೆಡ್಴ಲಹಯತು ಮತುತ ಎತತರಿಷಲಹಗಿದ್ೆ, ಩ರಷುತತ ರಚನೆಯನುನ 1917 ರಲಿಿ ಩ವಿತರಗೆ ಳಿಷಲಹಗಿದ್ೆ. ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರದ ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧಯೆಂದ ಈ ಷಹಮರಔಖಳು ಸೆಚುಿ ಅಪಹಯಕೆಕ ಑ಳಗಹಖುತಿತರು಴ುದರಿೆಂದ ಪಹರೆಂ಩ರಿಔ ಩ಟಿಟಯಲಿಿ ಇತರ ಩ರಮುಕ ಸೆಖುೆರುತುಖಳ ಜೆ ತ್ೆಗೆ ಚರ್ಚಾ ಅನುನ ಷೆೇರಿಷಲು ಪಹರೆಂ಩ರಿಔ ಷೆಂರಕ್ಷಣಹಕಹರರು ಅಧಿಕಹರಿಖಳಿಗೆ ಸೆಚುಿ ಑ತ್ಹತಯಷುತಿತದ್ಹದರೆ.
  • 32. 32  ಪೆೇಟೆ ಎರಡ್ು ಮುಕಯ ಬಿೇಧಿಖಳನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವತುತ ಑ೆಂದು ಉತತರ ದಕ್ಷಿಣಕೆಕ ಷಹಗಿದ ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ ಮತುತಚಿಔಕಪೆೇಟೆ ಩ೂ಴ಾ ಩ಚಿಿಮ ಴ಹಗಿ ಷಹಖುತಿತತುತ . ಇದು ಜ಴ಳಿ ಴ಹಯಪಹರಕೆಕ ಸೆಷರು಴ಹಸಿಯಹಗಿದ್ೆ.  ಇಲಿಿನ ಇತಿಸಹಷ ಹಿೇಗಿದ್ೆ ; ವತಮಹನದಲಿಿ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರು ನಹಲುಕ ಜೆ ೇಡಿ ಎತುತಖಳ ಷಸಹಯದ್ವೆಂದ ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ ಮತುತ ದ್ೆ ಡ್ಡಪೆೇಟೆ ಩ರಷ಩ರ ಭೆೇಟಿಯಹಖು಴ ಷಥಳದ್ವೆಂದ ನಹಲುಕ ದ್ವಔುಕಖಳಲಿಿ ಭ ಮಿಯನುನ ಉಳುಮೆ ಮಹಡ್ಲು ಪಹರರೆಂರ್ಭಸಿದರು .  ಈ ನಹಲುಕ ದ್ವಔುಕಖಳು ನಹಲುಕ ಩ರಮುಕ ಴ಹಯಪಹರ ಮಹರುಔಟೆಟ ರಷೆತಖಳಹದ಴ು . ಔರಮೆೇಣ ಇತರ ಷಮಹನಹೆಂತರ ರಷೆತಖಳು ಬೆಂದ಴ು ಮತುತ ಴ಹಯಪಹರದ ಩ರಕಹರಕೆಕ ಅನುಖುಣ಴ಹಗಿ ವಿವಿಧ ಪೆೇಟೆಖಳು ಅಸಿತತಿಕೆಕ ಬೆಂದ಴ು .  ಸಿೇರೆ ಆಭರಣಖಳು ಪಹತ್ೆರಖಳು ಮತುತ ಚಿಔಕಪೆೇಟೆಯು ತನನ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ ಖಳು ,ಶ್ಕ್ಷಣ ಷೆಂಷೆಥಖಳು ಮತುತ ಚಲನಚಿತರ ಮೆಂದ್ವರಖಳಿಗೆ ಸೆಷರು಴ಹಸಿ ಆಗಿದ್ೆ .  ಖದದಲದ ಴ಹಣಿಜಯ ಩ರದ್ೆೇವ಴ಹದ ಚಿಔಪೆೇಟೆ ಑ೆಂದು ಕಹಲದಲಿಿ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಸೃದಯಭಹಖ಴ಹಗಿತುತ .  ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಷಖಟ್ು ಮಹರುಔಟೆಟಗೆ ಬಸಳ ಩ರಸಿದಧ಴ಹಗಿದ್ೆ ,ಈ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿ ವಹರ್ಪೆಂಗ್ ಕೆೇ಴ಲ ಬಟೆಟಗೆ ಸಿೇಮಿತ಴ಹಗಿಲಿ ಬಟೆಟಯೆಂದ ಹಿಡಿದು ಪಹತ್ೆರಖಳ಴ರೆಗೆ ಏನನಹನದರ ಩ಡೆಯಬಸುದು.  ಇಲಿಿ ಚಿನನ ಮತುತ ಬೆಳಿಳಯ ಅೆಂಖಡಿಖಳು ಸಹಖ ಶ್ರೇಮೆಂತ ಴ಹಯಪಹರಿಖಳು ಈ ಬಿೇದ್ವಯಲಿ಴ೆ.  ನೆಂಬಿಕೆಗೆ ಅಸಾ಴ಹದ ವುದಧ-ಸತಿತ ಬಟೆಟಖಳು, ವುದಧ-ರೆೇಶೆಮ, ಆಟ್ಾ ಸಿಲ್ಕ, ಴ಷರಖಳು, ಇತ್ಹಯದ್ವಖಳು ದ್ೆ ರೆಯುತತ಴ೆ. ಚಿಔಕಪೆೇಟೆ
  • 34. 34
  • 35. 35
  • 37. 37 ಮೊೇಸನ ಬಿಲಿಡೆಂಗ್ಸ 1900ರ ಴ಹರೆಂಭದಲಿಿ ಈ ಔಟ್ಟಡ್ ಬಸಳ ಸಳೆಯದು, ಬಸಳ ಇಔಕಟಹಟಗಿದ್ೆ ಸಹಖ ಜನನಿಬಿಡ್ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿದ್ೆ ಎೆಂದು ಪ್ಲಿೇಷರು ಆಪಹದ್ವಸಿ ಬೆೇರೆಲಹಿದರ ಑ೆಂದು ಸೆ ಷ ಔಟ್ಟಡ್ ಔಟ್ಟಲು ಇದನುನ ಸರಹಜಿಗೆ ಸಹಕ ಸಣ಴ೆತತಬೆೇಕೆೆಂದು ಷಲಸೆ ನಿೇಡಿದರು. ತದನುಷಹರ಴ಹಗಿ 1906ರಲಿಿ ಈ ಔಟ್ಟಡ್಴ನುನ ಸಹಜಿ ಇಷಹಮಯಲ್ ವೆೇಟ್ ಎೆಂಬ ಴ಹಯಪಹರಿಗೆ 30,000 ರ ಪಹಯಖಳಿಗೆ ಮಹರಲಹಯತು.  ಅ಴ನು ಸಳೆಯ ಔಟ್ಟಡ್಴ನುನ ಬಿೇಳಿಸಿ ಑ೆಂದು ಸೆ ಷ ಔಟ್ಟಡ್಴ನುನ ಔಟ್ಟಬೆೇಔು ಎೆಂಬ ಶರತತನ ನ ವಿಧಿಸಿದರು. ತದನುಷಹರ಴ಹಗಿ ವೆೇಟ್ 1909ರಲಿಿ ಑ೆಂದು ಔಟ್ಟಡ್಴ನುನ ಔಟಿಟ ಅದಕೆಕ ಅಸಮದ್ ಬಿಲಿಡೆಂಗ್ ಎೆಂದ ಸೆಷರನಿನಟ್ಟ ಹಿೆಂದ್ವನ ಕಹಲದ ಕೆಲ಴ರು ಈ ಔಟ್ಟಡ್಴ನುನ ಈಖಲ ಅದು ಇನುನಿೆಂದ ಔರೆಯುತ್ಹತರೆ. ಮಹಮ ಲೆ಩ೇಟ್
  • 38. 38 ಕೆ.ಆರ್. ಮಹರುಔಟೆಟ (ಔೃಶಿರಹಜೆೇೆಂದರ ಮಹರುಔಟೆಟ)  ಮೆೈಷ ರು ರಹಜಯದ ಩ರಧ್ಹನ ಴ಹಷುತಶ್ಲಿ಩ಖಳಹದ ಎಸೆರ್ಚ ಲಕ್ಷಮಣ಩಩ನ಴ರು. ಔಲಔತ್ೆಯ ಷುಟ಴ಟ್ಾ ಸಹಗೆ ಮಹಕೆಾಟ್ (ನ ಯ ಮಹಕೆಾಟ್' ಎೆಂದು ಚಿರ಩ರಿಚಿತ಴ಹಗಿದ್ೆ... ಅದನುನ ಮಹದರಿಯಹಗಿಟ್ುಟಕೆ ೆಂಡ್ು ಈ ಸೆ ಷ ಮಹರುಔಟೆಟಯ ವಿನಹಯಷ಴ನುನ ತಯಹರಿಸಿದರು.  1928 ರಲಿಿ ಕೆ.ಆರ್. ಮಹರುಔಟೆಟ ಷಹಥರ್ಪಷಲಹಯತು  ಪಹರರೆಂಭದ ದ್ವನಖಳಲಿಿ, ಴ೆೇಗೆ ೇಳಿದ್ಹದಖ ಮುದ ಮಹರುಔಟೆಟಯನುನ ಯುಔತ಴ಹಗಿ ಸೆ ಷ ಮಹರುಔಟೆಟ ಅಥ಴ಹ ಸೆ ಷ ಮುಕಯ ಮಹರುಔಟಿಟ, ನಖರದ ಕೆ ೇಳಿ ಮಹರುಔಟೆಟ ಅಥ಴ಹ ಸಿಟಿ ಮಹರುಔಟೆಟ ಎೆಂದು ಔರೆಯಲಹಖುತಿತತುತ. ಸಿಟಿ ಮಹರುಔಟೆಟ ಕೆಡ್ವಿರ - ಸಳೆಯ ಮಹರುಔಟೆಟಯ ಮುೆಂಭಹಖದಲಿಿ ವೆೃೇಧಿಷುತಿತದದ ಸೆಷರೆೇ ಆಗಿದ್ೆ  ಏಶಹಯದಲಿಿನ ದ್ೆ ಡ್ಡ ಩ುಶ಩ ಮಹರುಔಟೆಟಖಳಲಿಿ ಑ೆಂದ್ಹಗಿದ್ೆ ಎೆಂದು ಩ರಿಖಣಿಷಲಹಗಿರು಴ ಏಶಹಯದಲಿಿ ಮೊದಲ ಩ರದ್ೆೇವ಴ಹಗಿದ್ೆ.  ಇದು ಭಹರತದ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನಲಿಿ ಷರಔುಖಳನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವರು಴ ದ್ೆ ಡ್ಡ ಷಖಟ್ು ಮಹರುಔಟೆಟಯಹಗಿದ್ೆ. ಮೆೈಷ ರು ಷೆಂಷಹಥನದ ರಹಜರಹದ ಔೃಶಿರಹಜೆೇೆಂದರ ಑ಡೆಯರ್ ಅ಴ರ ಸೆಷರನುನ ಇಡ್ಲಹಗಿದ್ೆ.
  • 39. 39 ಕಹಟ್ನಪೆೇಟೆ (ಸತಿತಪೆೇಟೆ )  ಈ ಜನರ್ಪರಯ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಬೆೆಂಖಳೄರು ಕೆೇೆಂದರದಲಿಿದ್ೆ.  ಸೆಷರೆೇ ಷ ಚಿಷು಴ೆಂತ್ೆ, ಸತಿತಪೆಟ್ ಸಲ಴ಹರು ಬಟೆಟ ಴ಷುತಖಳ ಉತ್ಹ಩ದನಹ ಕೆೇೆಂದರಕೆಕ ನೆಲೆಯಹಗಿದ್ೆ.  ಸತಿತಪೆೇಟೆ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಅತಯೆಂತ ಸಳೆಯ ಷಥಳಖಳಲಿಿ ಑ೆಂದ್ಹಗಿದ್ೆ.  ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಅತಯೆಂತ ಸಳೆಯ ಷಥಳ಴ಹಗಿರು಴ುದರಿೆಂದ ಸತಿತಪೆಟ್ ಬೆಳೆಯು಴ುದನುನ ನಿಲಿಿಸಿಲಿ. ಔರಮೆೇಣ, ಈ ಷಥಳ಴ು ಸಳೆಯ ಴ಹಷುತವೆೈಲಿಖಳನುನ ಸೆ ಷ ರಿೇತಿಯ ಖುಣಲಕ್ಷಣಖಳೆೄೆಂದ್ವಗೆ ಬೆರೆಷುತಿತದ್ೆ, ಇದು ಩ರದ್ೆೇವಕೆಕ ಆಧುನಿಔತ್ೆಯೆಂದ್ವಗೆ ಷೆಂ಩ರದ್ಹಯದ ಮಿವರಣದ ನೆ ೇಟ್಴ನುನ ನಿೇಡ್ುತತದ್ೆ.  ಷೆಂಕ್ಷಿ಩ತ಴ಹಗಿ ಸೆೇಳು಴ುದ್ಹದರೆ, ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಕಹಟ್ನಪೆಟ್ ರಹಜಮನೆತನದ ಮೊೇಡಿ ಮತುತ ಆಧುನಿಔ ಷೌೆಂದಯಾ ಮತುತ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಷಿೆಂತ ಜ಴ಳಿ ಉದಯಮದ ವಿಶ್ಶಟ ಷೆಂಕೆೇತ಴ಹಗಿದ್ೆ.  ಕಹಟ್ನಪೆೇಟೆ ದ್ೆೇ಴ಷಹಥನಖಳಿಗೆ ಸೆಷರು಴ಹಸಿಯಹಗಿದ್ೆ. ಇತಿಸಹಷದ ಷುಷಹತದ ಩ುಟ್ಖಳಿೆಂದ ನೆೇರ಴ಹಗಿ ಔತತರಿಸಿದ, ಸತಿತಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಸಲ಴ಹರು ಩ರಸಿದಧ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯಖಳು, ಚರ್ಚಾಖಳು ಮತುತ ಮಸಿೇದ್ವಖಳಿ಴ೆ.  ಐತಿಸಹಸಿಔ ಮೌಲಯದ ಸೆ ರತ್ಹಗಿ, ಸತಿತಪೆಟ್ ಅಕಕಪೆೇಟ್ ಎೆಂಬ ಸೆಷರಿನ ಭಹರತದ ಅತಿದ್ೆ ಡ್ಡ ಅಕಕ ಮಹರುಔಟೆಟಯನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವದ್ೆ.  ಩ರಷುತತ ಆಸಿತ ಮೌಲಯ ರ . 2400/- ರಿೆಂದ ರ . 51,250/- ಩ರತಿ ಚದರ ಅಡಿ.
  • 40. 40 ಕಹಟ್ನಪೆೇಟೆ „ಶ್ರೇ ಕೆ ೇದೆಂಡ್ರಹಮ ಴ಹಯಯಹಮ ವಹಲೆ ಮತುತ ಭಜನೆ ಮೆಂಡ್ಳಿ‟
  • 41. 41 ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆ  ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಅತಯೆಂತ ಸಳೆಯ ಩ರದ್ೆೇವಖಳಲಿಿ 2.9 ಕ.ಮಿೇ. ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ ರೆೈಲು ನಿಲಹದಣದ್ವೆಂದ ಮತುತ ಬಿಎೆಂಟಿಸಿ ಮತುತ 37.1 ಕ.ಮಿೇ. ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ ಅೆಂತರಹಷ್ಟರೇಯ ವಿಮಹನ ನಿಲಹದಣಕೆಕ . ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆಯ ಩ರಮುಕ ಴ಹಣಿಜಯ ಬಿೇದ್ವ ಬಜಹರ್ ಸಿರೇಟ್ ಆಗಿದುದ, ಅದರ ಮುೆಂದು಴ರಿಕೆ ಬುಲ್ ಟೆೆಂ಩ಲ್ ರಷೆತಯಹಗಿದ್ೆ.  ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆಯನುನ 1892 ರಲಿಿ ಷಹಥರ್ಪಷಲಹಯತು ಮತುತ 125 ನೆೇ ಴ಹಷ್ಟಾಕೆ ೇತಸ಴಴ನುನ 2017 ರಲಿಿ 3 ದ್ವನಖಳ ಉತಸ಴ದ್ೆ ೆಂದ್ವಗೆ ಆಚರಿಷಲಹಯತು.ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಕೆ ೇಟೆ ಶ್ರೇ ಩ರಷನನ ಴ೆೆಂಔಟೆೇವಿರ ಷಹಿಮಿ ದ್ೆೇ಴ಷಹಥನ, ಫೇಟ್ಾ ಸೆೈಷ ಕಲ್, ಟಿ಩ು಩ ಷುಲಹತನ ಷಮಮರ್ ಪಹಯಲೆೇಸ್ ಮತುತ ಮಿೆಂಟೆ ೇ ಆಷ಩ತ್ೆರಯೆಂತಸ ಅನೆೇಔ ಐತಿಸಹಸಿಔ ರಚನೆಖಳಿ಴ೆ.  ಮಸಹರಹಜ ಚ್ಹಮರಹಜೆೇೆಂದರ ಑ಡೆಯರ್ ಅ಴ರ ಭೆೇಟಿಯೆಂದ್ಹಗಿ ಈ ಩ರದ್ೆೇವಕೆಕ "ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆ" ಎೆಂಬ ಸೆಷರು ಬೆಂದ್ವದ್ೆ. ಇದನುನ ಮೊದಲು ಚ್ಹಮರಹಜೆೇೆಂದರ ಪೆೇಟೆ ಎೆಂದು ಸೆಷರಿಷಲಹಯತು, ನೆಂತರ ಅದನುನ ಚ್ಹಮರಹಜಪೆೇಟೆ ಎೆಂದು ಷೆಂಕ್ಷಿ಩ತಗೆ ಳಿಷಲಹಯತು.  ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಩ರತಿ ಴ಶಾ ಏರ್ಪರಲ್ ಮತುತ ಮೆೇ ತಿೆಂಖಳುಖಳಲಿಿ ಅೆಂದರೆ ರಹಮ ನ಴ಮಿ ಋತುವಿನಲಿಿ ಷೆಂಗಿೇತ ಕೆೇೆಂದರ಴ಹಖುತತದ್ೆ. ದ್ೆೇವದ ಩ರಮುಕ ಷಹೆಂಷೃತಿಔ ಷೆಂಷೆಥಖಳಲಿಿ ಑ೆಂದ್ಹದ ಶ್ರೇರಹಮಷೆೇ಴ಹ ಮೆಂಡ್ಳಿ RCT, ಫೇಟ್ಾ ಸೆೈಷ ಕಲ್ ಮೆೈದ್ಹನದಲಿಿ ಴ಹಷ್ಟಾಔ ಜಹಖತಿಔ ಷೆಂಗಿೇತ ಉತಸ಴಴ನುನ ಆಯೇಜಿಷುತತದ್ೆ, ಇದು ಭಹರತಿೇಯ ವಹಸಿರೇಯ ಷೆಂಗಿೇತ಴ನುನ ಆಯೇಜಿಷುತತದ್ೆ.
  • 42. 42  ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಅಖರಬತಿತಖಳ (ಧ ಩ದರ಴ಯದ ತುೆಂಡ್ುಖಳು) ಮತುತ ಷೆಂಬೆಂಧಿತ ಴ಷುತಖಳ ಅನೆೇಔ ತಯಹರಔರಿಗೆ ನೆಲೆಯಹಗಿದ್ೆ. ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಐದು ಮುಕಯ ರಷೆತಖಳು ಮತುತ ಑ೆಂಬತುತ ಅಡ್ಡ ರಷೆತಖಳಿೆಂದ ಔ ಡಿದ್ೆ. ಩ರತಿ ಮುಕಯ ರಷೆತಯಲ ಿ ದ್ೆೇ಴ಷಹಥನವಿದ್ೆ. ಲೆೇಓಟ್ ಅನುನ ಚ್ೆಸ್ ಬಹಕಸ ಕಹಲೆ ೇನಿ ಎೆಂದು ಉಲೆಿೇಖಿಷಲಹಗಿದ್ೆ, ಅ಴ುಖಳನುನ ಮ ಲತಃ ನಿಮಿಾಸಿದ್ಹಖ, ಅ಴ೆಲಿ಴ೂ 108 ಅಡಿಯೆಂದ 108 ಅಡಿಖಳಶುಟ ಚದರ ಆಯಹಮಖಳನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವದದ಴ು, ಅದು ಚ್ೆಸ್ ಬೆ ೇಡ್ಾನೆಂತ್ೆ ಕಹಣು಴ೆಂತ್ೆ ಮಹಡಿತು.  ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಅಖರಬತಿತಖಳ ಮತುತ ಷೆಂಬೆಂಧಿತ ಴ಷುತಖಳ ಅನೆೇಔ ತಯಹರಔರಿಗೆ ನೆಲೆಯಹಗಿದ್ೆ. ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಐದು ಮುಕಯ ರಷೆತಖಳು ಮತುತ ಑ೆಂಬತುತ ಅಡ್ಡ ರಷೆತಖಳಿೆಂದ ಔ ಡಿದ್ೆ. ಩ರತಿ ಮುಕಯ ರಷೆತಯಲ ಿ ದ್ೆೇ಴ಷಹಥನವಿದ್ೆ. ಲೆೇಓಟ್ ಅನುನ ಚ್ೆಸ್ ಬಹಕಸ ಕಹಲೆ ೇನಿ ಎೆಂದು ಉಲೆಿೇಖಿಷಲಹಗಿದ್ೆ, ಅ಴ುಖಳನುನ ಮ ಲತಃ ನಿಮಿಾಸಿದ್ಹಖ, ಅ಴ೆಲಿ಴ೂ 108 ಅಡಿಯೆಂದ 108 ಅಡಿಖಳಶುಟ ಚದರ ಆಯಹಮಖಳನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವದದ಴ು, ಅದು ಚ್ೆಸ್ ಬೆ ೇಡ್ಾನೆಂತ್ೆ ಕಹಣು಴ೆಂತ್ೆ ಮಹಡಿತು.
  • 44. 44 ಬಿನಿು಩ೆೇಟೆ  1809 ರಲಿಿ ಬಿರಟಿಷ್ ಔೆಂಟೆ ೇನೆಮೆಂಟ್ ಷಹಥ಩ನೆಯೆಂದ್ವಗೆ ಷೆೇ಴ಹ ಚ್ಹಲಿತ ಩ರದ್ೆೇವ಴ೆೆಂದು ಖುರುತಿಷಲ಩ಟಿಟತು, ನಖರದಲಿಿ ಉತ್ಹ಩ದನೆಯು ಬಸುಮಟಿಟಗೆ ಬಹಯಕಬನಾರ್ಗೆ ತಳಳಲ಩ಟಿಟತು. 1877 ರಲಿಿ ಜ಴ಳಿ ಗಟ್ಔ಴ನುನ ಷಹಥರ್ಪಷಲಹಯತು, ಯುಕೆಯೆಂದ ಆಮದು ಮಹಡಿಕೆ ೆಂಡ್ ಯೆಂತ್ೆ ರೇ಩ಔರಣಖಳು, ಗಿರಣಿಖಳು ಮಹನ಴ವಕತಗೆ ಷೆಂಬೆಂಧಿಸಿದ ಴ಯ಴ಷಹಥ಩ನಹ ಷಮಷೆಯಖಳನುನ ಅನುಭವಿಸಿದ಴ು.  ಸಲ಴ಹರು ಸೆಷರಹೆಂತ ಶ್ಕ್ಷಣ ಮತುತ ಴ೆಯದಯಕೇಯ ಷೆಂಷೆಥಖಳು ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಷುತತಮುತತಲ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿ಴ೆ .  ಷಮಯದ ಩ುಟ್ಖಳನುನ ಹಿೆಂದಕೆಕ ತಿರುಗಿಸಿ ಮತುತ ಔಳೆದ ವತಮಹನದ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಬೆಳ಴ಣಿಗೆಯನುನ ಖುರುತಿಸಿದರೆ, ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಮಸತಿ಴ು ನಿಜ಴ಹಗಿಯ ನಿವಿಾ಴ಹದ಴ಹಗಿದ್ೆ.  1881 ರ ರೆೆಂಡಿವನ ಆಕಟ ನೆಂತರ ಮೆೈಷ ರು ರಹಜಮನೆತನ಴ು ಅಧಿಕಹರ಴ನುನ ಮರಳಿ ಩ಡೆದ್ಹಖ, ಉದಯಮಕೆಕ ಮತ್ೆ ತಮೆಮ ಆದಯತ್ೆ ನಿೇಡ್ಲಹಯತು ಮತುತ 1884 ರಲಿಿ 'ಬೆೆಂಖಳೄರು ‎ ಷಹ಴ಾಜನಿಔ಴ಹಯತು. ‎ ಮದ್ಹರಸ್ ‎ ಮ ಲದ ‎ ಬಕೆಂಗಹಯಾಮ್ ‎ ಷಹಿಧಿೇನ಩ಡಿಸಿಕೆ ೆಂಡಿತು. ‎ ಕಹನಹಾ ಟಿಕ ‎ ಮಿಲ್ಸ ‎ (ಬಿನಿನ ‎ ಮಿಲ್ಸ), ‎ ಮಹಖಡಿ ‎ ರಷೆತಯೆಂದ 16 ‎ ಎಔರೆಖಳಶುಟ ‎ ವಿಷಹತರ಴ಹದ ‎ ಆಸಿತಯಲಿಿ ‎ ಕಹಯಾನಿ಴ಾಹಿಷುತಿತದ್ೆ.  ರಿಯಲ್ ಎಷೆಟೇಟ್ನಲಿಿ ಷಥಳ಴ು ಑ೆಂದು ಩ರಮುಕ ಅೆಂವ಴ಹಗಿದ್ೆ ಮತುತ ಅದರ ಷಥಳ, ಷೆಂ಩ಔಾ, ಷಹರಿಗೆ ಆಯ್ಕಕಖಳ ಷಮೃದ್ವಧ ಮತುತ ಑ಟಹಟರೆ ನಹಖರಿಔ ಷೌಔಯಾಖಳಿಗೆ ಅನುಔ ಲಔರ಴ಹಗಿದ್ೆ.
  • 45. 45  ಷಮಯದ ಩ುಟ್ಖಳನುನ ಹಿೆಂದಕೆಕ ತಿರುಗಿಸಿ ಮತುತ ಔಳೆದ ವತಮಹನದ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಬೆಳ಴ಣಿಗೆಯನುನ ಖುರುತಿಸಿದರೆ, ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಮಸತಿ಴ು ನಿಜ಴ಹಗಿಯ ನಿವಿಾ಴ಹದ಴ಹಗಿದ್ೆ.  ನ ರಹರು ಜನರಿಗೆ ಜಿೇ಴ನೆ ೇಪಹಯ಴ನುನ ಑ದಗಿಷು಴ ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧ ಸೆ ೆಂದುತಿತರು಴ ಉತ್ಹ಩ದನಹ ಕೆೇೆಂದರ. ಗಹಮೆಾೆಂಟ್ ಉದಯಮದಲಿಿ ಔನಹಾಟ್ಔದ ಪಹರಬಲಯದ ಮ ತಾರ ಩. ಬಿನಿನಪೆೇಟೆ ಇದ್ೆಲಿದರ ಷೆಂಕೆೇತ಴ಹಗಿ ಮಹ಩ಾಟಿಟದ್ೆ.  ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯು ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಐತಿಸಹಸಿಔ ಟಿ಩ು಩ ಷುಲಹತನನ ಅರಮನೆ ಮತುತ ಬೆೆಂಖಳೄರು ಕೆ ೇಟೆ ಈ ಩ರದ್ೆೇವಕೆಕ ಐತಿಸಹಸಿಔ ಆಔಶಾಣೆಯನುನ ಷೆೇರಿಸಿದರೆ, ಲಹಲ್ಬಹಗ್, ಔಬಾನ ಪಹಕಾ, ಫ್ರೇಡ್ೆಂ ಪಹಕಾ, ರೆೇಸ್ ಕೆ ೇಸ್ಾ, ಎೆಂಎನ ಔೃಶಿರಹವ್ ಪಹಕಾ ಮತುತ ಇತರ ಸಲ಴ಹರು ಉದ್ಹಯನ಴ನಖಳು ಮತುತ ಉದ್ಹಯನಖಳು ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಸಳೆಯ ಆಔಶಾಣೆಯನುನ ಉಳಿಸಿಕೆ ೆಂಡಿದ್ೆ.  ಬಿನಿನ ಮಿಲ್ಸನ ಯವಷುಸ 1880 ರ ದವಔದಲಿಿ ಮತುತ 1890 ರ ದವಔದ ಆರೆಂಭದಲಿಿ 7200 ಔ ಕ ಸೆಚುಿ ಕೆಲಷಗಹರರನುನ ನೆೇಮಿಸಿಕೆ ೆಂಡಹಖ ಸಲ಴ಹರು ಩ಟ್ುಟ ಬೆಳೆಯತು. ಈ ಷೌಲಭಯದಲಿಿ ತಯಹರಿಷಲಹದ ಉತತಮ ಖುಣಮಟ್ಟದ ಬಟೆಟಯು ದ್ೆೇವಹದಯೆಂತ ಸೆಚಿಿನ ಬೆೇಡಿಕೆಯನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವದುದ, ಷೆೇನೆಗೆ ಷಸ ಷೆಿಟ್ರ್ಖಳು, ಩ುಲ್ಒ಴ರ್ಖಳು ಮತುತ ಸೆ ದ್ವಕೆಖಳನುನ ಩ೂರೆೈಷುತತದ್ೆ.  ಬಿನಿನ ಮಿಲ್ಸನ ಷುಷಹಥರ್ಪತ ಉ಩ಸಿಥತಿಯು ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಸೆ ರಸೆ ಮುಮವಿಕೆಗೆ ಕಹರಣ಴ಹಯತು. ಬಿನಿನಪೆೇಟ್ ಗಿರಣಿಖಳಲಿಿ ಮತುತ ನೆರೆಸೆ ರೆಯಲಿಿ ಉದ್ೆ ಯೇಖದಲಿಿರು಴಴ರಿಗೆ ಬಿಸಿ ಴ಷತಿ ಕೆೇೆಂದರ಴ಹಯತು ಮತುತ ಗಿರಣಿಖಳ ಯವಸಿಸಗೆ ಷಮಹನಹಥಾಔ಴ಹಯತು.
  • 46. 46  ಕೆಲ಴ು ದವಔಖಳ ಹಿೆಂದ್ೆ ಸೆ ಷ ಆರ್ಥಾಔ ನಿೇತಿಯ ಩ರಿಚಯ ಮತುತ ಷಹ಴ಾಜನಿಔ ಴ಲಯದ ಗಟ್ಔಖಳ ಆಔರಮಣಕಹರಿ ಬೆಳ಴ಣಿಗೆಯೆಂದ್ವಗೆ, ಬಿನಿನ ಮಿಲ್ಸ ಅ಴ನತಿಯತತ ಷಹಗಿತು. ಆದ್ಹಖ ಯ, ಩ರಮುಕ ಮೆಟೆ ರೇಪಹಲಿಟ್ನ ನಖರಖಳಲಿಿ ಩ರ಩ೆಂಚದ್ಹದಯೆಂತದ ಩ರ಴ೃತಿತಯೆಂತ್ೆ, ಭ ಩ರದ್ೆೇವದ ಩ರಮಹಣದ್ವೆಂದ್ಹಗಿ ಗಿರಣಿಖಳನುನ ರಿಯಲ್ ಎಷೆಟೇಟ್ ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧಗೆ ಩ರಧ್ಹನ ಩ರದ್ೆೇವಖಳೆೆಂದು ಩ರಿಖಣಿಷಲಹಖುತತದ್ೆ.  ಔಳೆದ ಮ ರು ಴ಶಾಖಳಿೆಂದ ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಷುತತಲಿನ 5 ಕ.ಮಿೇ ಴ಹಯರ್ಪತಯಲಿಿ ಲಭಯವಿರು಴ ಭ ಮಿಯ ಷೆಂಖರಸ಴ು ಸಿಥರ಴ಹಗಿ ಔುಸಿಯುತಿತದ್ೆ. ಬಿನಿನಪೆೇಟ್ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿನ ಩ರಷುತತ ರಿಯಲ್ ಎಷೆಟೇಟ್ ಬೆಲೆಖಳು ಅತಯೆಂತ ಷಮೆಂಜಷ಴ಹಗಿದ್ೆ ಆದರೆ ಆದ್ಹಯದ ಴ಹಯರ್ಪತಯು ಅಗಹಧ಴ಹಗಿದ್ೆ, ಇದು ಅತಯೆಂತ ಷೆಂ಩ರದ್ಹಯ಴ಹದ್ವ ಅೆಂದ್ಹಜಿನ ಮ ಲಔ಴ೂ ಸೆ ೇಖುತತದ್ೆ. ಔಳೆದ ಮ ರು ಴ಶಾಖಳಲಿಿ ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು 14.8 ವೆೇಔಡಹ ~15 ರಶುಟ ಬೆಲೆಯ ಬೆಳ಴ಣಿಗೆಯನುನ ಔೆಂಡಿದ್ೆ ಎೆಂಬ ಅೆಂವ಴ು ಮುೆಂಬರು಴ ಴ಶಾಖಳಲಿಿ ಬೆಳ಴ಣಿಗೆಯ ಴ಹಯರ್ಪತಯನುನ ಎತಿತ ತ್ೆ ೇರಿಷುತತದ್ೆ.  ಸ ಡಿಕೆದ್ಹರರು ಮತುತ ಮನೆಮಹಲಿೇಔರು ಈ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿ ಸ ಡಿಕೆ ಮಹಡ್ಲು ಇದು ಷು಴ಣಾ ಅ಴ಧಿಯಹಗಿದ್ೆ. ಬಿನಿನಪೆೇಟೆಯ ಭವಿಶಯ಴ು ಸೆಚುಿತಿತರು಴ ರಿಯಲ್ ಎಷೆಟೇಟ್ ಔಥೆಯಹಗಿದ್ೆ.
  • 48. 48 ತಿಗಳರ ಩ೆೇಟೆ  ಈ ಪೆೇಟೆ ಸಲಷ ರು ಗೆೇಟ್ ಬಳಿ ಇದುದ, ತ್ೆ ೇಟ್ಗಹರಿಕೆಯ ಴ೃತಿತಯಹದ ತಿಖಳರು ಇಲಿಿ ಴ಹಸಿಷುತಿತದದರು . ಇ಴ರು ಮ ಲತಃ ದ್ೌರ಩ತಿ ಆರಹಧಔರಹಗಿದದರು ಇಲಿಿ ಧಮಾರಹಯ ದ್ೆೇ಴ಷಹಥನವಿದ್ೆ.  ಬೆೆಂಗಳೂರು ಕರಗ಴ು ಸಲಷ ರು ಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಆಚರಿಷಲಹಖು಴ ಴ಹಷ್ಟಾಔ ಸಬಾ಴ಹಗಿದುದ, ಇದನುನ ತಿಖಳರೆ ಪೆೇಟೆ ಎೆಂದ ಔರೆಯುತ್ಹತರೆ, ಮುಕಯ಴ಹಗಿ ಴ಹಿನಔುಲ ಕ್ಷತಿರಯ ಷಮುದ್ಹಯದ಴ರು.  ಆದ್ವವಕತ ದ್ೌರ಩ದ್ವ ಴ಹಿನಔುಲ ಕ್ಷತಿರಯರ ಷಮುದ್ಹಯದ ದ್ೆೇ಴ತ್ೆಯಹಗಿದುದ, ಔನಹಾಟ್ಔ ರಹಜಯದ ಅಖರಖಣಯ ಷಮುದ್ಹಯಖಳಲಿಿ ಑ೆಂದ್ಹಗಿದ್ೆ. ಧಮಾರಹಯ ಷಹಿಮಿ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ಴ು 800 ಴ಶಾಖಳಿಗಿೆಂತಲ ಸಳೆಯದು.  ಇದನುನ ಴ಹಿನಔುಲ ಕ್ಷತಿರಯರು ನಿಮಿಾಸಿದ್ಹದರೆ, ಇದು ಔೃಷ್ಟ ಮತುತ ತ್ೆ ೇಟ್ಗಹರಿಕೆಯಲಿಿದದ ನಖರದ ಅತಯೆಂತ ಸಳೆಯ ಷಮುದ್ಹಯಖಳಲಿಿ ಑ೆಂದ್ಹಗಿದ್ೆ.  ಮ ಲತಃ, ಈ ಷಮುದ್ಹಯ಴ು ಔೃಷ್ಟ ಮತುತ ತ್ೆ ೇಟ್ಗಹರಿಕಹ ಚಟ್ು಴ಟಿಕೆಖಳನುನ ಅ಴ಲೆಂಬಿಸಿದ್ೆ.  ಈ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ಴ನುನ ಯಹ಴ಹಖ ನಿಮಿಾಷಲಹಯತು ಎೆಂಬುದಕೆಕ ಯಹ಴ುದ್ೆೇ ಷ಩ಶಟ ಩ುರಹ಴ೆಖಳಿಲಿ.  ಈ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ಴ನುನ 11 ನೆೇ ವತಮಹನದಲಿಿ ನಿಮಿಾಷಲಹಗಿದ್ೆ ಎೆಂದು ಕೆಲ಴ು ದ್ಹಕಲೆಖಳು ಸೆೇಳುತತ಴ೆ. ಮಹಖಡಿ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರು ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ಴ನುನ ಔಟ್ುಟ಴ ಮೊದಲು ಈ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯವಿತುತ. “ಬೆೆಂಖಳೄರು ಔರಖ ಉತಸ಴‟‟
  • 49. 49  ಶ್ರೇ ಮುಮಮಡಿ ಔೃಶಿರಹಜ ಑ಡೆಯರು ಧಮಾರಹಯ ಷಹಿಮಿ ದ್ೆೇ಴ಷಹಥನಕೆಕ ಇನಹೆಂ ಜಮಿೇನು ನಿೇಡಿದ ದ್ಹಕಲೆ ಇದ್ೆ. ವಿವಹಲ಴ಹದ ಪಹರೆಂಖಣ, ಅವಿತಥಔಟೆಟ, ಎತತರದ ಔೆಂಬದ ತ ಖುಖಳಿೆಂದ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ಴ು ಆಔಶಾಔ಴ಹಗಿದ್ೆ.  ದ್ಹರವಿಡ್ ವೆೈಲಿಯಲಿಿ ಮ ರು ಚಿತರ ಗೆ ೇ಩ುರಖಳಿ಴ೆ. ಮಸಹದ್ಹಿರದ ಮ ಲಔ ಩ರ಴ೆೇಶ್ಸಿದರೆ ಮುಕ ಮೆಂಟ್಩ದ ಎರಡ್ ಬದ್ವಯಲಿಿ ಔಲಿಿನ ಆನೆಖಳ ಷುೆಂದರ ಶ್ಲ಩ಖಳಿ಴ೆ. ಮೊದಲಹಧಾದ ಮೆಂಟ್಩಴ು ಗನ ಕೆತತನೆಯ ಔೆಂಬಖಳ ಮೆೇಲೆ ನಿೆಂತಿದ್ೆ. ಇನನಧಾ ಖಭಾಖುಡಿ. ಈ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯದ ಖಭಾಖುಡಿಯಳಗೆ ಪೆರೇಕ್ಷಔರ ಎಡ್ಭಹಖದಲಿಿ ಧಮಾರಹಯಷಹಿಮಿ ಮತುತ ಬಲಕೆಕ ಶ್ರೇಔೃಶಿನ ವಿಖರಸಖಳಿ಴ೆ. ಇ಴ೆರಡ್ರ ಮುೆಂದ್ೆ ದ್ೆೈವಿೇವಕತಯ ರ್ಪೇಠವಿದ್ೆ. ಈ ರ್ಪೇಠದಲಿಿ ಸಸಿಔಖಾ಴ನುನ ಅಲೆಂಔರಿಸಿ ಩ೂಜಿಷಲಹಖುತತದ್ೆ. ಇದರ ಜೆ ತ್ೆಗೆ ಅಜುಾನ, ದ್ೌರ಩ದ್ವ ಮತುತ ರ್ಭೇಮಷೆೇನರ ಷುೆಂದರ ವಿಖರಸಖಳಿ಴ೆ.  ಬೆೆಂಖಳೄರು ಔರಖ ಑ೆಂಬತುತ ದ್ವನಖಳ ಷಮಹರೆಂಭ. ಸೆ ಷ ಴ಶಾದ ಯುಗಹದ್ವ ಸಬಾದ ನೆಂತರ ಧವಜಹರೆ ೇಸಣದ್ವೆಂದ ವಿವಿಧ ಕಹಯಾಔರಮಖಳು ನಡೆಯುತತ಴ೆ. ಇ಴ುಖಳಲಿಿ ದ್ಹಿದಶ್ಯೆಂದು ಷಮುದ್ಹಯ ಆರತಿಷೆೇ಴ೆ ದ್ವೇಪ್ೇತಸ಴, ತರಯೇದಶ್ಯೆಂದು ಸಸಿಔರಹಖದ ರಚನೆ ಮತುತ ಩ರತಿಶಹಠ಩ನೆ, ಚತುದಾಶ್ಯೆಂದು ಪ್ೆಂಖಲುಷೆೇ಴ೆ ಮತುತ ಪೌಣಾಮಿಯೆಂದು ಔರಖದ ಉತಸ಴.
  • 51. 51 ನಗತಪ಩ೆೇಟೆ „ಶ್ರೇಕಹಳಿಕಹೆಂಬಹ ಔಟೆೇವಿರ ಷಹಿಮಿ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯ‟  ನಹಖರ ಎೆಂದರೆ ಴ಹಯಪಹರಕೆೇೆಂದರ ಸಹಖು ಗಹರಮ ಴ಹಯಪಹರಿ ಹಿತ್ಹವಕತಖಳಿಗೆ ಮಿೇಷಲಹದ ಜಹತಿ ಷೆಂಗ಴ಹಗಿದ್ೆ, ಆದುದದರಿೆಂದ ನಖತಾಪೆೇಟೆ ಴ಹಯಪಹರ ಷಮುದ್ಹಯ಴ನುನ ಷ ಚಿಷುತತದ್ೆ. ಇಲಿಿ ಉತತರ ಭಹಖ಴ನುನ ದ್ೆೇ಴ಹೆಂಖರು ತಮಮ ಷಹೆಂ಩ರದ್ಹಯಔ ಴ೃತಿಯಹದ ನೆೇಯ್ಕೆ ಅ಴ರ ಩ರಧ್ಹನ ಔಷುಬಹಗಿತುತ.
  • 57. 57  ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರದಲಿಿ ಕೆೈಮಖೆದ ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧಗಹಗಿ ಟಿ಩ು಩ ಷುಲಹತನನು ಆಖ ಕೆೈಮಖೆದ ಕೆೈಗಹರಿಕೆಗೆ ಩ರಸಿದಧ಴ಹಗಿದದ ದ್ೆ ಡ್ಡಬಳಹಳ಩ುರದ್ವೆಂದ ಕೆೈಮಖೆದ಴ರನುನ ಔರೆಯಸಿ ಪೆೇಟೆಯ ಑ೆಂದು ಭಹಖದಲಿಿ ಅ಴ರಿಗೆ ಕೆೈಮಖೆ ಕಹಖ್ಹಾನೆ ಪಹರರೆಂರ್ಭಷಲು ಷಥಳ಴ನುನ ನಿೇಡಿದನು. ಅ಴ರು ದ್ೆ ಡ್ಡಬಳಹಳ಩ುರದ಴ರಹಗಿದದ ಕಹರಣ ಈ ಩ರದ್ೆೇವ಴ು ಬಳಹಳ಩ುರ ಪೆೇಟೆ ಎೆಂದ್ೆೇ ಸೆಷರು ಩ಡೆಯತು. ಈ ಸೆಷರನುನ ಈ ಩ರದ್ೆೇವ ಈಖಲ ಉಳಿಸಿಕೆ ೆಂಡಿದ್ೆ.  “ಬಳಹಳ಩ುರ ಶ್ಲಹವಹಷನ’’‎ಈ ವಹಷನ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಬಳೆಪೆೇಟೆ ರೆಂಖನಹಥಷಹಿಮಿ ದ್ೆೇ಴ಹಲಯದಲಿಿದ್ೆ.  ಈ ವಹಷನ ವಿಜಯನಖರ ಷಹಮಹರಜಯದ ರಹಮದ್ೆೇ಴ರಹಯ ಆಳಿಿಕೆಯ ಕಹಲದ್ಹದಗಿದ್ೆ, ಇದರ ರಹಜಧ್ಹನಿ ಇೆಂದ್ವನ ಴ೆಲ ಿರಿನಲಿಿತುತ. ಇದು ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಕೆಲ಴ೆೇ ತ್ೆಲುಖು ವಹಷನಖಳಲಿಿ ಑ೆಂದ್ಹಗಿದ್ೆ. ಇದರಲಿಿ ಬಳೆಪೆೇಟೆಯ ಷಹಥ಩ಔರಹದ ಑ೆಂದನೆೇ ಕೆೆಂಪೆೇಗೌಡ್ರ ಬಗೆೆ ಉಲೆಿೇಕ ಇದ್ೆ. ಬೆೇರೆ ಬೆೇರೆ ಊರುಖಳಿೆಂದ ಇಲಿಿಗೆ ಬೆಂದ ಴ಹಯಪಹರಷಥರು ಮತುತ ಇತರ ಮೆಂದ್ವ ಮುತ್ಹಯಳಪೆೇಟೆ ರೆಂಖನಹಥಷಹಿಮಿ ದ್ೆೇ಴ರಿಗೆ ಷಲಿಿಸಿದ ಅನುದ್ಹನಖಳ ಬಗೆೆ ತಿಳಿಷಲಹಗಿದ್ೆ. ಬಳಹಳ಩ುರಪೆೇಟೆ
  • 60. 60 ಪೆೇಟೆಯ ಩ರಷುತತ ನಖರ ಸಿಥತಿ  ಇೆಂದು ಬೆೆಂಖಳೄರು ಮಸಹನಖರದ ಸೃದಯಭಹಖದಲಿಿರು಴ ಪೆೇಟೆಯು ಴ೆೈವಿಧಯಮಯ ಬಳಕೆಯ ಩ರದ್ೆೇವದಲಿಿ 1,12,076 ಜನರ ಜನಷೆಂಖ್ೆಯಯನುನ ಴ರದ್ವ ಮಹಡಿದ್ೆ (಴ಷತಿ: 37.5$; ಴ಹಣಿಜಯ: 34.6$; ಕೆೈಗಹರಿಕಹ: 6.1$).  ಆಧುನಿಔ ಴ಹಯಪಹರಖಳೆೄೆಂದ್ವಗೆ ಅಗಹಧ಴ಹಗಿ ಏಳಿಗೆ ಸೆ ೆಂದ್ವದುದ, ಆಳ಴ಹದ ಬೆೇರ ರಿರು಴ ಷಹೆಂ಩ರದ್ಹಯಔ ಜಿೇ಴ನ ಮಹದರಿಖಳೆೄೆಂದ್ವಗೆ ಉದ್ೆ ಯೇಖ ಮತುತ ಷಮುದ್ಹಯದ ನಡ್ುವಿನ ಅೆಂತನಿಾಮಿಾತ ಷೆಂಬೆಂಧ಴ನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವರು಴ ವಿರ್ಭನನ ಗಟ್ಔಖಳಹಗಿ಴ೆ.  ಪೆೇಟೆಯಲಿಿ ಅಸಿತತಿದಲಿಿರು಴ ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧಯ ಩ರ಴ೃತಿತಖಳು ಸೆಚುಿ ನಿಮಿಾಷಲಹದ ಩ರದ್ೆೇವ ಮತುತ ಜನಷಹೆಂದರತ್ೆಯನುನ ಸೆ ೆಂದ್ವದುದ, ಔಡಿಮೆ ಴ಹಷಯೇಖಯ ಩ರಿಸಿಥತಿಖಳಿಗೆ ಕಹರಣ಴ಹಗಿ಴ೆ಩ುರಷಭಹ ನಿಖಮ಴ು ಸೆ ಷ ಔಟ್ಟಡ್ ಬೆೈಲಹಖಳನುನ ಩ರಿಚಯಷು಴ ಮ ಲಔ ಴ಹಷತ಴ದಲಿಿ ವಿರ್ಭನನ ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧ ಮಹದರಿಖಳನುನ ತರಬಲಿ ಬದಲಹಖುತಿತರು಴ ಷಹಮಹಜಿಔ- ಆರ್ಥಾಔ ಮಹದರಿಖಳ ವಿ಴ರ಴ಹದ ಅಧಯಯನ ಅತಯಖತಯ.
  • 62. 62 ಉ಩ಷೆಂಸಹರ  1974ರಲಿಿ ಉದ್ಹಯನಔಲೆಯ ತಜ್ಞ ಸೆರ್ಚ.ಸಿ. ಜ಴ರಹಯರ ಩ುತರ ಸಿ.ಜಿ. ಩ದಮನಹಭ "The Future of Bangalore” (ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಭವಿಶಯ) ಎೆಂಬ ಑ೆಂದು ಲೆೇಕನ಴ನುನ ಬರೆದರು.  1960ರ ಔಡೆಯ ಭಹಖದಲಿಿ ಬೆೆಂಖಳೄರು ನಖರ ಷಭೆಯ ಔಮಿಶನರ್ ಸಹಖ 1971ರಿೆಂದ 1974ರ ಴ರೆಗೆ ನಖರಹರ್ಭ಴ೃದ್ವಧ ವಿವಿಷಥ ಮೆಂಡ್ಳಿಯ ಅಧಯಕ್ಷರಹಗಿಯ ಷೆೇ಴ೆ ಷಲಿಿಸಿರು಴ ಩ದಯನಹಭ ಅ಴ರು ಇನ ನ ಅನೆೇಔ ಸುದ್ೆದಖಳಲಿಿ ಷಕಹಾರಕೆಕ ಷೆೇ಴ೆ ಷಲಿಿಸಿದ್ಹದರೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಩ದಮನಹಭನಖರಕೆಕ ಅ಴ರ ಸೆಷರನಿನಡ್ಲಹಗಿದ್ೆ. ಈ ಹಿೆಂದ್ೆ ಩ರಔಟ್಴ಹಖದ್ೆೇ ಇದದ ಅ಴ರ ಲೆೇಕನದ ಆಯದ ಭಹಖಖಳನುನ ನಿಮಮ ಮುೆಂದ್ವಡ್ುತಿತದ್ೆದೇ಴ೆ.  (ಅ಴ರ ಩ುತರ ಸರಿೇಶ್ ಩ದಮನಹಭ ನಮೊಮಡ್ನೆ ಸೆಂಚಿಕೆ ೆಂಡಿದ್ಹದರೆ). ಇದು ಸೆಚ್ಹಿಗಿ ನಖರದ ಇತಿತೇಚಿನ ಬೆಳ಴ಣಿಗೆಯ ಔಥನದ ಑ೆಂದು ಷಹರಹೆಂವ಴ನುನ ನಿೇಡ್ುತತದ್ೆ. ಲಿದ್ೆ, ನಖರ ಎದುರಿಷುತಿತರು಴ ಷಮಷೆಯಖಳಿಗೆ ಕೆಲ಴ು ಩ರಿಸಹರಖಳನುನ ಔ ಡ್ ಷ ಚಿಷುತತದ್ೆ. ಩ದಮನಹಭರು ಬೆೆಂಖಳೄರನುನ ಜನದಟ್ಟಣೆಯೆಂದ ಪಹರು ಮಹಡ್ಲು ನಖರದ ಷುತತಮುತತ ಴ತುಾಲ ಴ಲಯದ ನಖರಖಳ ನಿಮಹಾಣಕೆಕ ಑ತುತ ನಿೇಡಿದ ಮೊದಲಿಖರಲೆ ಿಬಾರು, ಕೆೆಂಗೆೇರಿ ಉ಩ನಖರ ಸಹಖ ಯಲಸೆಂಔ ಸೆ ಷ ನಖರ ಎರಡ್ನ ನ ಉ಩ನಖರ ನಖರದ ಴ತುಾಲ ಴ಲಯದ ನಖರಖಳೆಂತ್ೆ ಕೆಲಷ ಮಹಡ್ಲು ಅರ್ಭ಴ೃದ್ವಧ ಩ಡಿಷಲಹಯತು.  ಅ಴ರು ಸೆೇಳಿರು಴ ಕೆಲ಴ು ವಿಚ್ಹರಖಳು (ತಮಮ ತಮಮ ಕಹೆಂಪೌೆಂಡ್ನಲಿಿ ಜನರು ಸಷು ಮತುತ ಎಮೆಮಖಳನುನ ಷಹಔು಴ೆಂಥ಴ು) ಖತದ ಷೆಂಖತಿಖಳಹದರ ಇತರ ಅನೆೇಔ ಩ರಿಷರ ಮಹಲಿನಯ, ಔಷದ ವಿಲೆೇ಴ಹರಿ, ಸಹಖ ಮರಖಳು ಸಹಖ ಕೆರೆಖಳ ಸಹನಿ ವಿಚ್ಹರಖಳನುನ 1970ರಿೆಂದಲ ಕೆೇ಴ಲ ಸೆಚಿಿಸಿದ್ೆ. ನಿೇರಿನ ಕೆ ರತ್ೆಯೆಂತಸ ಅ಴ರ ಕೆಲ಴ು ಭವಿಶಯ಴ಹಣಿಖಳು, ಩ದಮನಹಭರು ಬರೆದ ಈ ಲೆೇಕನದ ನೆಂತರದ ಅಧಾ ವತಮಹನದಲಿಿ ನಿಷಸೆಂವಯ಴ಹಗಿ ಬಸುತ್ೆೇಔ ನಿಜ಴ಹಗಿ಴ೆ.
  • 63. 63 ಖರೆಂಥ ಷ ಚಿ :-  ಬೆೆಂಖಳೄರು ಇತಿಸಹಷ - ಬ.ನ ಷುೆಂದರ್ ರಹವ್  ಬೆೆಂಖಳೄರು ಩ರೆಂ಩ರೆ - S.K ಅರುಣಿ  ಬೆೆಂಖಳೄರು ದವಾನ (ಷೆಂ಩ುಟ್ 1) - ಷ ಯಾನಹಥ್ ಕಹಮತ್  https://en.wikipedia.org/wiki/Bengaluru_Pete#See_also  https://timesofindia.indiatimes.com/city/bengaluru/cottonpet-the- bustle-of-the-bazaar/articleshow/1541301439.cms  https://en.m.wikipedia.org/wiki/Chamarajpet  ಖರೆಂಥಹಲಯ ದಲಿಿನ ಸಳೆಯ ಬೆೆಂಖಳೄರಿನ ಕೆಲವೆಂದು ಫೇಟೆ ೇಸ್ ಸಹಖು ಮಹಹಿತಿಯನುನ ತ್ೆಗೆದುಕೆ ಳಳಲಹಗಿದ್ೆ .